maandblad van het
Mensen GEZEGEND DE HAND Gezegend de hand gelegd in de mijne als teken van trouw, van samen toekomst scheppen. Gezegend de mens, die rakelings nabij, in tij en ontij, bij ziekte en gezondheid tot in de dood mijn liefste naaste wil zijn.
OKTOBER 2005
10
Jan van Opbergen
Lieve Mensen, Gebedsgenezing staat op de agenda van de kerken. Overal in het land worden ‘diensten van genezing’ gehouden. Het zijn vieringen met voorbede en handoplegging. De vieringen bieden steun en zegen aan mensen die het moeilijk hebben, door ziekte, rouw of ouderdom. Op sommige plaatsen wordt er daadwerkelijk genezen. Het IKON-radioprogramma ‘De andere wereld van zondagavond’(747 AM 18.00- 19.30 uur) zond een serie uit over gebedsgenezing die bij de IKON op CD te verkrijgen is. De serie bevat een gesprek met het predikantenechtpaar Coen en Carin van Hoogstraten uit Stolwijk die sinds een jaar regelmatig gebedsdiensten in hun (PKN) gemeente organiseren, nadat drie van hun eigen kinderen wonderbaarlijk door gebed genezen werden. Verder aandacht voor de praktijk van kerken in de derde wereld waar gebedsgenezing normaal is, evenals in de migrantenkerken in Nederland, met Wout van Laar van de Nederlandse Zendingsraad. Een reportage uit de Levensstroomgemeente (Jan Zijlstra) in Leiderdorp die een gigantisch nieuw complex gaat bouwen, met kritisch commentaar van dominee Rob van Essen. En tenslotte een discussie met onder meer professor W.J. Ouweneel. Dit nummer van Mensen gaat over gebedsgenezing. Ik wil er met name vanuit pastoraal oogpunt kritische kanttekeningen bij maken. Mag ik u ook nog wijzen op een nieuw element op onze website (www.ikonpastoraat.nl). We zijn namelijk onder de titel Impuls begonnen met het schrijven van een scheurkalender. Deze kalender bevat thema’s, die wij in de loop van jaren als pastores in gesprekken met mensen zijn tegengekomen. Start daarom ook uw dag met een Impuls en stel de pagina in als startpagina op uw computer.
Mensen
Een hartelijke groet namens het team,
2
Op 30 oktober is er een radiokerkdienst vanuit de Evangelisch Lutherse kerk aan de Bergweg 6 te Hilversum. Voorganger is ds Judith van der Werf. Het thema van de dienst is “Concentratie”. De uitzending is om 10.10 uur op 747 AM. Wilt u de opname bijwonen dan kan dat op zondag 16 oktober. Aanvang 12.00 uur. Wij vragen u wel om 10 minuten voor aanvang aanwezig te zijn.
Mensen oktober 2005
ds. Wim Loosman
GEBEDSGENEZING: RISICO OF UITDAGING? Het wonder is een teken
pleegd over alternatieve genezers. Wat
Laten we eerst even kijken naar het oud-
vindt u van magnetiseurs, strijkers en
ste evangelie. Het is geschreven door
andere healers. Mag ik er heen? Is het
Marcus. De Messias die Marcus ons
veilig? Een genezer met een christelijke
tekent is in de eerste plaats een exorcist
signatuur heeft zich inmiddels ook aan-
en genezer. In die tijd kwamen er veel
gediend. Hij heet Jan Zijlstra en houdt
genezers en wonderdoeners voor en
genezingsdiensten in zijn christelijke
Jezus neemt temidden van hen een bij-
gemeente ‘de Levensstroom’ te Leider-
zondere plaats in. Jezus Messias doet
dorp. Ook hier trekken duizenden men-
ook wonderen, maar het woord wonde-
sen naar toe. Er wordt zelfs voor miljoe-
ren is niet helemaal op zijn plaats. Jezus
nen euro’s een nieuw centrum voor deze
was geen wonderdoener van professie.
gemeente gebouwd. Misschien mede
Hij deed geen wonderen, omdat hij van
door het optreden van Zijlstra staat
het wonderbaarlijke hield. Zelf sprak Hij
gebedsgenezing op de agenda van de
liever van tekenen. Tekenen die een
grotere kerken. In ‘gewone’ gemeenten
betekenis hebben en uittekenen dat het
worden steeds meer ‘diensten van gene-
Koninkrijk van God in deze ene mens
zing’ gehouden, waarin er voorbede
nabij is. In het Marcusevangelie zien we
wordt gedaan en de zieken worden ge-
dat gebeuren. Na een aantal genezingen
zalfd. Gebedsgenezing lijkt terug van
trekt Jezus zich terug. Hij wordt bang
weg geweest. In dit nummer van Mensen
voor de mensen. Bang voor het feit dat
wil ik bij het verschijnsel van de gebeds-
deze mensen niet meer zien waar het nu
genezing een eerlijke afweging maken,
werkelijk om gaat. Hij trekt zich terug om
want er zijn namelijk naast het feit dat
te bidden en zich te concentreren op de
het ons uitdaagt grote risico’s verbonden
komst van dat Rijk. ‘Daartoe ben ik
aan het zomaar voortzetten van het
eigenlijk uitgegaan’ zegt Hij. De genezin-
genezingswerk van Jezus. En die risico’s
gen van enkelingen zijn daar illustraties
zijn voornamelijk pastoraal van aard.
van.
Mensen
Als pastor word ik regelmatig geraad-
3
Een voorbeeld
daarmee worden de rollen omgekeerd.
Misschien is het goed om er één voor-
Een reine Jezus en een onreine melaatse
beeld uit te lichten. Het eerste voorbeeld
komen op en een onreine Jezus en een
komt uit Marcus 1: 40-45. Daar wordt ver-
reine melaatse verlaten het toneel. De
haalt van een genezing van een melaat-
toekijkende mensen begrijpen dat blijk-
se. Melaatsheid was en is een naam voor
baar: kon voorheen de melaatse de
allerlei ernstige huidziekten die voorko-
stad niet in, nu geldt dat voor Jezus.
men waar gebrek aan hygiëne, medische
Nadrukkelijk zegt Marcus: ‘Hij kon open-
kennis en zorg bestaan. Vele vormen van
lijk de stad niet in, maar hield zich buiten
melaatsheid gingen door voor ongenees-
op op eenzame plaatsen’. Dat betekent
lijk. Er wordt gezegd dat melaatsheid
het om verstoten te zijn. De rollen zijn
besmettelijk was, maar zeker is dat niet.
omgekeerd. Jezus bekleedt nu de plaats
In de wereld van het Oude oosten en ook
van de melaatse. Er vindt een ruil plaats.
in Israël, ging melaatsheid door voor
Hij draagt het verstoten zijn van de
onrein, en dat is iets anders dan besmet-
melaatse uit de samenleving. In die ter-
telijk. Men verbond er theorieën aan: het
men spreekt Paulus ook over de kruisi-
is een straf op de zonde of de melaatse is
ging van Jezus. Zo is dit genezingswon-
bezeten door de demonen. De melaatse
der een teken van de komst van het Rijk,
riep van ver: ónrein, onrein’. De mensen
dat door het leven en sterven van Jezus
liepen er in een grote boog om heen en
gestalte krijgt. In dit kader moeten we de
de zieken werden zo buiten de gemeen-
tekenen van genezing ook verstaan.
schap geplaatst. Ze verbleven op eenzame plaatsen buiten de stadsmuren. De
Mensen
kern van hun verstoten zijn ligt met name
4
Kunnen wij zomaar genezen?
in het niet meer kunnen vervullen van de
Als we deze tekenen van Jezus zomaar
joodse wet (de tora), daarom vervreemd-
willen voortzetten, dan lopen we een
den ze ook van God. Het was een keihar-
groot risico. We maken kans, dat we gaan
de wereld voor de melaatse: lijdend aan
horen bij de grote groep wonderdoeners
een lichamelijke aandoening kregen ze
uit die tijd waarvan Jezus zich juist
ook nog een schop na. Zo’n melaatse
distantieerde. Niet voor niets instrueer-
vraagt aan Jezus: Áls u wilt, dan kunt u
de Hij zijn volgelingen om te zwijgen over
mij reinigen?’Op deze vraag antwoordt
bepaalde tekenen, omdat nog niet dui-
Jezus door de zieke aan te raken. En
delijk kon worden waarvoor Hij gekomen
was. Met deze wetenschap kijk ik naar de
wordt er van afgehouden door ongeloof,
gemeente ‘de Levensstroom’, waarin Jan
door zonde, door kleingeloof, doordat de
Zijlstra voorgaat in diensten van ge-
voorgangers er niet in geloven. (….) De
nezing. Ondanks het feit, dat gezegd
boodschap is dat de zieke oorzaak van
wordt dat alles wat daar gebeurt ter
het uitblijven van genezing bij zichzelf
verheerlijking is van de Naam van Jezus,
moet zoeken. Niets minder dan verge-
gaat het toch om het kunnen van Jan
ving behoort genezing van ziekte tot wat
Zijlstra en storen sommigen zich aan het
de gelovige in dit leven verwachten mag.
showelement. Prof. Dr. Cees van der Kooi
Als het daartoe niet komt, is er iets fout
schreef een jaar geleden in het bulletin
gegaan bij die gelovige zelf of zijn omge-
voor charismatische theologie, dat
ving.’ Hiermee wijkt Zijlstra af van bijbel-
Zijlstra veel nadruk legt op het werk van
se noties waarin niet gesproken word
de Geest, dat in het Nieuwe testament
over gebedsgenezing, omdat er dan
onmiskenbaar te maken heeft met over-
teveel nadruk komt te liggen op de kwa-
winning en kracht. In deze kring is dat
liteit en intensiteit van het gebed. De
erg belangrijk geworden. De roep dat
prestatie van de gelovige zelf. Als gene-
Jezus overwinnaar is klinkt op zeer luide
zing uitblijft, dan komen mensen pasto-
toon. Van der Kooi heeft reden om aan te
raal in een draaikolk terecht volgens van
nemen dat aan Zijlstra een bediening
der Kooi. Er is ook geen sprake van
van Godswege is geschonken, maar hij
gebedsgenezing in de bijbel maar van
heeft ook kritiek. Zijlstra zegt namelijk
een gave en een macht tot gezondma-
dat ieder die gelooft genezing mag ver-
king. De genezingen en andere tekenen
wachten en kan bewerkstelligen. Van der
vinden plaats in het kader van evangelie-
Kooi zegt: ‘De genezingsbediening van
prediking. De boodschap van het nieuwe
Jezus was absoluut; de genezingsbedie-
Rijk dat komt en waar Jezus de exponent
ning van zijn leerlingen is nooit abso-
van was.
luut’. Dat heeft te maken met het feit dat de wonderen van Jezus tekenen zijn van
‘Ik heb aids!’
blijft? Over het antwoord op die vraag
De evangelist Jan Zijlstra legt zo de
zwijgen Zijlstra’s brochures, maar van
nadruk op het feit dat door de Geest de
der Kooi weet wel wat Zijlstra daarvan
opstanding onder ons is, dat hij hele-
vindt. ‘God wil genezen, maar de mens
maal vergeet dat we er ‘nog niet’ zijn. Wij
Mensen
zijn eigen komst. En wat als genezing uit-
5
leven niet in het Koninkrijk van God. We
dat God met mensen door het lijden
hebben er alleen tekenen van gezien.
heen wil gaan.’ Daarom juich ik wel de
Daarom kan hij ook niet begrijpen, dat er
vieringen toe waarin gebeden wordt voor
vaak geen genezing plaatsvindt. Ook niet
zieken, de handen worden opgelegd om
na een gebed. Van der Kooi zegt het
ze te zegenen en de lippen gezalfd. Zo
mooi: ‘De kracht van God blijkt ten diep-
worden de zieken, die ook in deze tijd
ste niet uit of Hij geneest of niet.
gemeden worden, weer in de gemeen-
Misschien is dat wel het krachtigste werk
schap gehaald. De genezing van de zieke
van de Geest, als ze ons in tijden van lij-
is in deze vieringen geen heilig moeten.
den weet te vinden en wij het leven
Van een collega hoorde ik het verhaal,
geestelijk gezien niet verliezen’. In dat
dat een jongeman die aids had het eens
licht veroordeelt hij de genezingsleer van
luid en duidelijk in de kerk mocht zeg-
Zijlstra. En ik sluit me bij hem aan. ‘Het is
gen. Niemand viel hem er op aan en het
een eenzijdige theorie met kwalijke kan-
voelde als een bevrijding. Het was geen
ten, die enkel vanuit de overwinning
genezing, maar hij werd wel van zijn
redeneert en handelt. Er is een relatie
‘onreinheid’ bevrijd. Het was een begin
tussen heil en heling, maar het is niet
van een genezing. Een teken van het
een één op één relatie. Het kan ook zijn
Koninkrijk.
Mensen
Tips
6
1
“Wijzer omgaan met woede”. We kennen
den
allemaal woede, boosheid, agressie in
Derkinderenstraat 82 te Amsterdam,
onszelf. Maar hoe gaan we daarmee om?
Datum: woensdag 19 oktober, 2, 16, 30
Tijdens vijf avonden wordt het verschil
november, 14 december.
ervaren tussen een opbouwend en een
Tijd: 19.30-22.00 uur, Prijs: € 55,-. Info
destructief
en opgave: 020-3467530 of via de web-
gebruik
van
boosheid.
Verschillende creatieve werkvormen wor-
gebruikt.
Plaats:
site www.laverna.nl
La
Verna,
2
Meditatie etmaal – Oase in de drukte. Leiding: Petra den Dulk. Waar: Stiltecentrum St.Willibrordsabdij, Abdijlaan 1, Slangenburg – Doetinchem.
5
Bij uitg.Ten Have verscheen van Anselm Grün het boek “Op andere gedachten – Positief leren denken”. ‘Ik kan dit niet,‘ denk je, en dus kun je het niet. ‘Niemand
0314-362948,
mag mij’. Met dit soort negatieve
wwww.levensvragen.net. Start: vr 21
gedachten sta je jezelf in de weg. Ze
oktober 11.00 uur, einde za 22 oktober
kunnen zelfs leiden tot lusteloosheid,
14.00 uur.
angst en depressie. Anselm Grün geeft
3
adviezen om zulke negatieve denkpatro-
Info/opgave:
tel.
Donderdag 20 oktober om 20.00 uur
nen te doorbreken. € 12,90. ISBN 90 259
kunt u luisteren naar Russische liturgi-
5444 8.
sche muziek. Dan treedt het Kamerkoor Oktoich o.l.v. Aliona Ovsiannikova en het Mannenkoor van het Optina Pustinjklooster (Sint Petersburg) op in de Mozes en Aäronkerk, Waterlooplein in
Amsterdam. Toegang: € 8,-.
4
6
Ieder jaar wordt op 10 november de Dag van de Mantelzorg georganiseerd. Deze dag is bedoeld om mantelzorgers een dag per jaar in het zonnetje te zetten. Op meer dan 250 plaatsen worden er door regionale en lokale organisaties acti-
De Interkerkelijke Werkgroep Alleen-
viteiten georganiseerd, zoals work-
gaanden Noord-Holland organiseert op
shops, informatiemarkten, discussiebij-
29 oktober, 12 en 26 november ontmoe-
eenkomsten, lekkere lunches of andere
tingsdagen voor alleengaanden. Het
verwenactiviteiten.
thema van de op elkaar afgestemde
Voor meer informatie: LOT/Xzorg, tel.
zaterdagen is “Mensen voor mensen”.
030-6592222 of via www.mantelzorg.nl
Het doel is met elkaar in gesprek komen,
7
ervaringen uitwisselen en elkaar te
St. Protestants Marriage Encounter
bemoedigen. De leeftijd is ca 35-65 jaar.
houdt weer weekenden voor echtparen die hun relatie willen verdiepen. De komende weekenden zijn van 28-30
1 te Zaandijk.
oktober a.s. en 4-6 februari 2006.
Inlichtingen: Nellie Flentge (0251-651611)
Weekendprijs € 240,- all-in per echtpaar.
en Wim Deetman (033-2535327).
Info en opgave bij fam. Lamper, tel. 0402927469.
Mensen
Kosten € 38,00 (incl. lunch) voor 3 dagen. Plaats: De Ontmoeting, Parklaan
7
8
De Landelijke Stichting Rouwbegeleiding (LSR) biedt een centraal punt waar iedereen terecht kan voor informatie, publicaties en voorlichting over rouw evenals voor eventuele verwijzing naar diverse vormen van rouwzorg. Postbus
13189,
3507
LD
Utrecht,
tel. 030-2761500 (ma t/m vr 09.00-12.00 uur), e-mail:
[email protected], website: www.verliesverwerken.nl
9
Pinksteren in november. Van ma 14 t/m vr 18 november wordt er in het Doopsgezind Broederschapshuis in Schoorl een midweek gehouden met zang, stilte, gebed en creativiteit. Een bezinningsmidweek voor een ieder die enkele dagen uit het dagelijkse leven wil losbreken. Prijs: € 180 (kamers met douche en
toilet) € 160 (kamers met wastafel). Meer informatie: tel. 072-5091274, e-mail:
[email protected]
10
Van vr 11 november t/m 13 november organiseert het CHJC, de vereniging voor christelijke homo’s en lesbiennes, een coming-out weekend voor jongeren t/m 30 jaar. Het is een weekend om eens met anderen te praten over de relatie
Mensen
christen en homo zijn.
8
Voor meer info bel met Marcel (0648405504) of Karin (030-2711560).
Colofon ‘Mensen’ verschijnt elf keer per jaar als uitgave van het IKON-pastoraat. Adres: Postbus 10009, 1201 DA Hilversum (Bezoekadres: Bergweg 16), tel. 035-621 55 55 (op werkdagen van 8.30-17.00 uur), e-mail:
[email protected].; www.ikonpastoraat.nl Abonnementsprijs: € 6,- per jaar, door overmaking naar giro 631000 t.n.v. IKONpastoraat Hilversum o.v.v. nieuwe abonnee. Halfjaarlijks abonnement (juli t/m dec.) € 3,-. Losse nummers € 1,-. Betalingsgegevens buitenland: IBAN: NL87 PSTBoooo 631000. BIC:PSTB NL21. Het IKON-pastoraat biedt gelegenheid aan mensen die willen praten over vragen en problemen die hen bezighouden, in het bijzonder op het gebied van zingeving en spiritualiteit. Informatie over activiteiten van het IP, de wekelijkse radiocolumn of ‘Mensen’, zie www.ikonpastoraat.nl. Het IKON-pastoraat helpt belangeloos en kosteloos. De vaste kosten worden betaald uit giften en legaten. Bijdragen zijn welkom op giro 40000 t.n.v. Wilde Ganzen in Hilversum o.v.v. Gift IKONpastoraat. Giften die bovenop het abonnementsgeld (giro 631000) binnenkomen worden door de Wilde Ganzen verdubbeld. Informatie over het toekennen van een nalatenschap: www.wildeganzen.nl (via de link ’algemene giften’), tel. 035625 10 30, e-mail
[email protected] IKON-programma’s: www.ikon.nl met o.a. de nieuwe jongerensite www.krux.nl, tel. 035-672 72 72, e-mail
[email protected] ‘Mensen’ wordt ook uitgegeven in grootletter en ingesproken op daisy cd-rom. Informatie en opgave: CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, tel. 0341-56 54 77.
