MEERJARENPERSPECTIEF HOLLANDS GLORIE IN HET KADER VAN VRIJETIJDSECONOMIE

MEERJARENPERSPECTIEF HOLLANDS GLORIE IN HET KADER VAN VRIJETIJDSECONOMIE BUREAU DRECHTSTEDEN HOLLANDS GLORIE

16 september 2008 110404.000350

MEERJARENPERSPECTIEF

Potentie De Drechtsteden beschikken over een aantal belangrijke authentieke kenmerken, zoals het water, natuur, cultuur en hun historie. Deze kenmerken worden gesymboliseerd door de iconen Kinderdijk, de historische binnenstad van Dordrecht, het natuur- en recreatiegebied Hollandse Biesbosch (onderdeel van het nationale park Biesbosch) en de rivieren. Het maritieme industrieel erfgoed biedt eveneens mogelijkheden de Drechtsteden als uniek gebied op de kaart te zetten. Het vervoersysteem over water met waterbussen voegt hier een extra dimensie aan toe. Dit vervoer verbindt de Drechtsteden ook met Rotterdam, waardoor voor beide regio’s een win-win-situatie ontstaat. Het benutten van deze kwaliteiten ten behoeve van eigen inwoners, recreanten en toeristen draagt bij aan de kwaliteit van het wonen en werken in de regio. Tevens draagt een goed toeristischrecreatief product bij aan de vrijetijdseconomie, in termen van hogere bestedingen en meer werkgelegenheid. Daarmee is het product van vitaal belang voor het stimuleren van de regionale economie. Voor de komende jaren zal het doel moeten zijn dat de Drechtsteden meer en meer transformeren van een doorvoergebied naar een aangename woon- en verblijfplaats. Daarbij gaat het zowel om een autonome doorontwikkeling van de individuele iconen, als om een versterking van het totaalproduct door samenwerking. Bij doorontwikkelen van het aanbod wordt naast het uitbreiden en verbeteren van bestaande iconen ingezet op de ontwikkeling van de scheepvaart als icoon en investeringen in nieuwe grote attracties: Holland Experience, Royal House of Holland, de Ark van Noach en een tulpen- en bonsaituin. Van deze nieuwe attracties zal de Holland Experience het boegbeeld moeten worden: op een aantrekkelijk gelegen locatie in de regio krijgen bezoekers de kans in een bijzonder vormgegeven omgeving de verschillende authentieke kenmerken van de Drechtsteden en omgeving virtueel te beleven.

ARCADIS

2


De versterking van het totaalproduct wordt ondersteund door de ontwikkeling van knooppunten en transferia, de optimalisering van het vervoer over water en de introductie van een Hollands Glorie-pas.

Perspectief voor 2020 De bezoekers In 2020 ligt de kracht van de Drechtsteden nog steeds in het authentieke, maar meer nog in het klantgerichte. Geen massatoerisme, maar aandacht voor de individuele bezoeker, die op persoonlijke en ambachtelijke wijze wordt ontvangen. Alles draait om kwaliteit; oog voor detail en het onverwachte kopje koffie. Geen kant en klare draaiboeken, maar inspelen op de klantvraag, de bezoeker uitdagen en informeren. Hierbij maakt de Drechtsteden gebruik van traditionele en moderne hulpmiddelen. Bezoekers gaan niet naar één plek of bezienswaardigheid, ze gaat naar de Drechtsteden als geheel. De klant heeft de keuze uit vele pakketten of arrangementen, maar altijd wordt vooral de combinatie van zaken verkocht. De klant krijgt hierdoor altijd wat hij verwacht, en iets extra’s. Dat beetje extra zal er voor zorgen dat de bezoeker elke keer weer nieuwsgierig zal zijn naar wat de Drechtsteden nog meer in huis hebben.

De bewoners Door alle fysieke ingrepen, de combinatiemogelijkheden en de persoonlijke benadering hebben de Drechtsteden een nieuw, dynamisch imago verworven. Zij staan bekend als “Samen stad aan het water”, waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Hierdoor is een evenwichtige bevolkingsopbouw en een prettig woonklimaat ontstaan. Nieuwe vormen van vervoer, minder milieubelasting, nieuwe recreatiemogelijkheden. Met gunstige huizenprijzen en een toenemende grondwaarde. Een regio die zich bewust is van haar cultuur en identiteit. Door gekozen te hebben voor Toegevoegde Waarde Economie en kwaliteit is de Drechtsteden een leefbare en concurrerende regio gebleven, ondanks de stijgende olieprijzen en de teruggang van de

ARCADIS

3


economie in 2008 - 2009 als gevolg van de hypotheekcrisis. Nieuwe bedrijvigheid, met werkgelegenheid,

Leefbaarheid en versterken concurrentiekracht De historische binnenstad

Maritieme technologie, innovatie en binnenvaart

Kwaliteitsimpuls

onder andere aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Met een florerende toeristisch-recreatieve sector die extra werkgelegenheid biedt aan honderden mensen. Een vrijetijdseconomie die, op basis van kengetallen

Unieke (landschappen in de) omgeving

van het CBS, zorgt voor een extra omzet van meer dan € 34.000.000 per jaar en voor meer dan € 3.000.000 aan toegevoegde waarde creëert.

Kwaliteitsimpuls

Scenario’s De Drechtsteden kunnen kiezen voor verschillende investeringscenario’s. Minimale investeringen zorgen voor een stabiele situatie waarin de werkgelegenheid gelijk zal blijven. Ook kan er gekozen worden voor een beperkte toename in investeringen in quick wins. De werkgelegenheid zal hierbij op korte termijn licht stijgen. Bij de derde mogelijkheid wordt er na de quick wins doorgepakt. Dit scenario waakt ervoor dat

Economie Bereikbaarheid Toerisme Ruimte/Groen/Milieu

Versterken fundament

Wonen / Stedelijke vernieuwing Sociaal

behaalde winst verloren gaat en zet de beweging voort. Er wordt in dit scenario niet geïnvesteerd omdat het Versterken fundament

moet omdat het slechter gaat, maar juist op het moment dat het goed gaat. Deze actie wekt vertrouwen bij de markt, waarna de private sector in actie komt en de werkgelegenheid significant zal stijgen. “0”-scenario

Quick Wins

Echt Investeren

Bron: Bureau Drechtsteden (2008)

Programma Het Meerjaren Uitvoeringsprogramma voorziet in een samenhangend pakket aan maatregelen voor de doorontwikkeling van de iconen en de versterking van het totaalproduct. Maatregelen die zowel bijdragen aan het toeristisch-recreatief profiel van de Drechtsteden als aan een verbetering van het woon- en leefklimaat in en rondom de stad aan het water. De maatregelen zijn onder te verdelen in algemene en in specifieke maatregelen.

ARCADIS

4


Algemene maatregelen Vooruitlopend op investeringen in specifieke projecten zal het gebied aan een aantal basisvoorwaarden moeten voldoen. Er dient een algehele visie ontwikkeld te worden, de gebiedsmarketing dient in orde te zijn, de monitoring dient te worden opgezet en er dienen middelen beschikbaar te worden gesteld om processen in gang te zetten en aan het rollen te houden. Ook zal er een stimuleringsfonds voor ondernemers opgericht moeten worden, ter ondersteuning van een gezond ondernemersklimaat.

Specifieke maatregelen Doordat de overheid gericht investeert in verbetering van de infrastructuur, worden goede randvoorwaarden gecreëerd voor private ondernemers om hun activiteiten uit te breiden en te ontplooien. Publieke investeringen in de ontwikkeling van knooppunten en transferia, optimalisering van het vervoer over water en de introductie van een Hollands Glorie-pas vormen een basis, van waaruit private investeringen volgen in de scheepvaart, de Holland Experience, Royal House of Holland, de Ark van Noach en de tulpen- en bonsaituin. De maatregelen op een rij: §

Knooppunten & transferia: Het inrichten van locaties waar verschillende infrastructurele stromen samenkomen. Bezoekers kunnen overstappen naar andere typen van vervoer. De knooppunten bieden mogelijkheden voor dienstverlening door zelfstandige ondernemers en kunnen dienen als vertrekpunt van arrangementen.

§

Vervoer over water: De ontwikkeling van het water tot alternatieve vervoersader als hart van Hollands Glorie. De kade wordt de verlenging van de stad, met aanvullende mogelijkheden voor locatieontwikkeling en een verhoogde beleving van water en waterkan. De verdere uitwerking van vervoer met de waterbus speelt vooral voor toerisme een belangrijke rol.

§ Hollands Glorie-pas: Samenwerking van publieke en private partijen om gezamenlijke marktbewerking mogelijk te maken. Deze pas maakt diverse vormen van openbaar vervoer toegankelijk, vormt een kapstok voor arrangementen, maakt gecombineerd museabezoek mogelijk en biedt de kans voor de bezoeker op korting in de horeca.

ARCADIS

5


§ Scheepvaart als icoon: Het toegankelijk en beleefbaar maken van de maritieme- en de baggerindustrie § Holland Experience: Het ontwikkelen een bezoekerscentrum waar de bezoeker inzicht krijgt in de Hollanderse (water)geschiedenis en beleeft wat het is om een Nederlander te zijn. De Holland Experience dient als uitvalsbasis en versterking van de bestaande iconen van de Drechtsteden. § Royal House of Holland: Het realiseren van een bezoekerscentrum, waar oude ambachten herleven en beleefd worden in een authentieke Hollandse entourage. § Ark van Noach: De bouw van een nieuwe replica van de Ark van Noach, verhouding 1 op 1. § Tulpen- en bonsaituin: De aanleg van een park dat inspeelt op de behoefte naar de vraag van de buitenlandse bezoekers naar één van de authentieke Hollandse iconen: de tulp. In synergie met een bonsai-tuin speelt dit concept in op een groeiende stroom buitenlandse bezoekers uit de BIRC-landen. Er is een ondernemer die wil investeren in deze ontwikkeling in dit gebied.

Structurele overheidsinvestering in kader HG

Raming

Programmabegroting De gezamenlijke investeringen van publieke en private partijen zorgen voor maatschappelijke baten en spin-off, onder andere in de vorm van directe structurele werkgelegenheid. Investeren en innoveren in de kwaliteiten van de Drechtsteden levert een verbeterd leefklimaat en draagt bij aan een goede

Stimuleringsfonds ondernemers

€ 150.000

sociaaleconomische structuur.

Ontwikkeling van knooppunten & transferia

€ 100.000

Vervoer over water

€ 100.000

Om de algemene maatregelen te realiseren zijn er gedurende enkele jaren structureel budgetten

Begeleiding overige grote investeringen

€ 100.000

noodzakelijk. Figuur 1 geeft een overzicht van een inschatting van deze budgetten. Met deze proceskosten

Procesbegeleiding projectgroep Hollands Glorie Figuur 2: Specifieke

€ 150.000

Maatregelen Totaal

€ 600.000 jaarlijks

Figuur 1: Algemene Maatregelen

creëert de gemeente aantrekkelijke randvoorwaarden en faciliteert en stimuleert zij een gezond ondernemersklimaat. Figuur 2 presenteert een globale schatting van de benodigde gezamenlijke eenmalige publiekprivate investeringen voor de benoemde projecten. Naar schatting 25% van deze investeringen zullen door publieke partijen moeten worden gedaan; de overige 75% zal door private partijen worden geïnvesteerd.

ARCADIS

6


Deze 25% overheidsinvesteringen nemen voor private investeerders de onrendabele top weg. Indien er Figuur 2: Specifieke

geen private investeringen volgen, zijn de publieke investeringen niet noodzakelijk.

Maatregelen PPS investeringen in specifiek projecten

Raming

We gaan er van uit dat de exploitatiekosten worden gedragen door de initiatiefnemers. Uit voorgesprekken

Ontwikkeling van knooppunten & transferia

€ 10 mln

met ondernemers is gebleken dat de mogelijke initiatiefnemers van de specifieke maatregelen

Vervoer over water

€ 23 mln

mogelijkheden zien in het gebied en bereid zijn te investeren en te exploiteren, mits de overheid de juiste

Hollands Glorie-pas

€ 1 mln

randvoorwaarden schept.

Het nieuwe icoon

€ 1 mln

Holland Experience

€ 25 mln

Royal House of Holland

€ 10 mln

Ark van Noach

€ 2 mln

werkgelegenheid op. Aangenomen wordt dat door deze extra werkgelegenheid 150 man structureel uit de

Tulpen- en bonsaituin

€ 10 mln

bijstand gehouden kan worden door het aanbieden van arbeidsplaatsen aan de onderkant van de

Totaal

€ 82 miljoen

Publieke Investering (25%)

€ 20,5 miljoen eenmalig

De gezamenlijke investeringen leveren naar verwachting 420 fte per jaar aan directe en indirecte

arbeidsmarkt (die de overheid nu circa € 30.000 per jaar per persoon kost). Een rekensom (JBF-methode) toont aan dat bovenstaande proceskosten en investeringen door de gemeente binnen zes jaar weer terugverdiend kunnen worden.

Terugverdientijd = Figuur 3: Planning

(25% ⋅ €82miljoen) + 6 jr ⋅ €750.000 = 150 fte ⋅ €30.000 / jr

€25miljoen = 6 jaar €4,5miljoen / jr

Mogelijk vallen het dragen van de kosten en het ontvangen van de baten niet het gehele traject ten deel van de Drechtsteden en zijn er andere overheidslagen bij betrokken, zoals de rijksoverheid.

Conclusie Deze eenvoudige sommen tonen volgens ons aan dat investeringen van de overheid in het derde scenario (doorpakken) zorgen voor aanzienlijke spin-off en een stijging in de werkgelegenheid. Derhalve stellen wij voor om deze berekeningen verder uit te werken ter onderbouwing van een ambitieus doch realistisch meerjaren uitvoeringsprogramma voor een groeiende vrijetijdseconomie in de Drechtsteden.

ARCADIS

7


DE TIJDSCHRIFTLEZERESSEN DOEN EEN DAGJE DORDT, WOENSDAG 12 AUGUSTUS 2020

“Na al die verhalen van mensen uit het dorp ben ik toch maar eens op internet gaan kijken. En voor ik het wist had ik twee kaartjes gedownload waarmee we de volgende dag al op pad gingen. Met onze kaartjes stapten we in de trein (inclusief een kopje koffie, donut én magazine!) en voor we het wisten stonden we op het vernieuwde station Dordrecht. Bij het informatiepunt kregen we een Komp@s uitgereikt en vol enthousiasme kozen we één van de mogelijke thema’s; onze damesdag was begonnen!

Met Johnny in de hand (het Komp@s kreeg al snel zijn eigen naam) liepen we door de binnenstad van Dordrecht, waar we op verschillende plekken kleine winkeltjes in werden geleid. In elke winkel was wel weer wat te ontdekken, proeven, ruiken of beluisteren. Het was een ware ontdekkingstocht door een stad die we nog niet kenden! Eigenlijk uit het niets stonden we ineens op de kade. Johnny wees ons de weg naar Alblasserdam. Wat moesten we in hemelsnaam in Alblasserdam? Tijdens de overtocht met het comfortabele schip kregen we beelden te zien over de evenementenkalender van Dordrecht, maar door de korte duur van de trip kregen we de helft niet eens mee! En ineens stonden we in Alblasserdam in het Royal House of Holland, het hoogtepunt van de dag! In het Royal House of Holland hebben we allerlei ambachten bekeken en (veel belangrijker nog) uitgeprobeerd! Het glasblazen ging nog niet zo goed (wel geweldig gelachen), maar bij het beschilderen van het Delfts Blauw gingen we helemaal los. Nog snel even wat souvenirs gekocht voor mijn moeder en toen lunch aan de waterkant.

Na een heerlijke lunch met verse producten vertelde Johnny ons dat we van hieruit de fiets konden pakken naar Kinderdijk of weer een bootje konden pakken. Wij kozen voor het eerste. Opnieuw vertelde John ons de weg. Tijdens de route vertelde hij verhalen over het gebied, zijn inwoners en zijn geschiedenis. Over de dijk (heerlijk, windje in de rug) reden we langs de molens van Kinderdijk, waar we de oude molen bezochten. Iets verderop konden we de fietsen parkeren en precies de ferry halen die ons naar Rotterdam zou brengen. Het begon al weer langzaam donker te worden toen we daar aankwamen. Een fantastisch gezicht, die mooie brug en al die gebouwen en die lichtjes die weerspiegelen in de Maas. Hier kregen we ons toetje voorgeschoteld; een bezoek aan Sex and the City; the Musical! Wat een super afsluiting van een heerlijke dag! We zijn vastbesloten dit fijne gebied binnenkort nog eens verder te verkennen!”

ARCADIS

8


HET VLAAMSE GEZIN ONTDEKT DE HOLLANDER, ZATERDAG 5 SEPTEMBER 2020

Vorig jaar zijn we met het hele gezin op vakantie geweest naar Florida, dit jaar geen grote vakantie voor ons. Wel leuke uitstapjes! Danny en Elize zijn al naar Disneyland Parijs geweest en we hebben De Panne al bezocht. Door de recente Toursuccessen van Gesink, Dekker en Boom wilden we ook eens kijken bij die Hollanders. De afgelopen jaren is er veel gesproken over een samengaan tussen Vlaanderen en Nederland, misschien toch maar eens extra verdiepen in die Kaaskoppen! In de Gazet van Antwerpen lazen we positieve artikelen over de Drechtsteden. Lekker dichtbij, veel te zien en te doen, dus met vier in de auto gesprongen en de E19 afgereden. En we waren de grens nog niet gepasseerd of de eerste informatie over onze bestemming werden we van de autoweg afgeleid en in een mum van tijd stonden we op een propere pleisterplaats. Via de kaartjesverkoop en een vernuftige hangconstructie liepen we zo de radarstoomboot op die ons naar de binnenstad van Dordrecht zou brengen. Je had de kinderen moeten zien! Ze genoten met volle teugen van het tochtje; hun ouders zeker niet minder.

De Holland Experience bevond zich in een oud industrieel pand. Alles ademde de sfeer uit van de Hollandse e

Gouden Eeuw; we werden verwelkomd door Vondel, die ons in rijm uitlegde welke elementen uit de 17 eeuw we allemaal konden aanschouwen en beleven. De kinderen kozen voor het thema “Pompen of Verzuipen”, waarschijnlijk hopende op een waterballet wat voor verkoeling zou kunnen zorgen. Tijdens ons 2 uren durende verblijf in de Holland Experience zagen, hoorden en voelden we teveel om op te noemen! De tijd vloog voorbij en we vielen van de ene verbazing in de andere. Hoewel geen (compleet) nat pak, vermaakten Danny en Elize zich zeer wel. En plotsklaps zaten we in een klein bootje (een watertaxi!) en scheerden we over het water naar de Biesbosch.

Op de kade dienden we ons schoeisel uit te doen en kregen we klompen aangereikt. Hier kregen we kano’s toegewezen een Komp@s uitgereikt; een computertje wat als vraagbaak diende en ons adviseerde over mooie

ARCADIS

9


routes en leuke plekjes om te bezoeken. Het deed me een beetje denken aan het Intergalactisch Liftershandboek, maar dan met de Hollandse Biesbosch als te ontdekken heelal! De dag vloog voorbij en al tijdens de ferrytocht terug naar de parkeerplaats van de wagen waren de kinderen in slaap gevallen; dromend van alle avonturen en belevenissen van een heerlijke dag! Die Hollanders, helemaal top!

DE CHINESE REPEATER, DINSDAG 9 JUNI 2020

Jaren terug was ik al eens kort in Amsterdam geweest voor een congres. Nu ben ik terug, met ons hele gezin, omdat we ons erg aangetrokken voelen tot het landschap, het culturele erfgoed en de geschiedenis van de Lage Landen. In twee weken bezoeken we Nederland, België en Luxemburg. We hebben een dag in Amsterdam doorgebracht en hebben ook al Haarlem en de keukenhof bezocht. Vandaag staat een bezoek aan de Drechtsteden op het programma. Nou moet ik bekennen dat die stad me niet zo bekend voorkomt (het schijnt de bakermat van het moderne Nederland te zijn), maar de molens van Kinderdijk die daar staan zijn wereldberoemd en stiekem hoop ik ook wat luchten van Vermeer te zien en designproducten te kunnen komen.

Tegen mijn verwachting in volgden we niet de snelweg naar Dordrecht, maar doken we met de touringcar Rotterdam in. Wel grappig om te zien; echt een beetje Shanghai in het klein. Onder de Erasmusbrug (had ik over gelezen) stapten we in een ferry die ons richting Kinderdijk zou varen. Onderweg kregen we allerlei filmpjes te zien over de haven, over het ontstaan van de polders en de werking van molens. We vingen nog een glimp op van de haven, maar voor ik er erg in had stond ik al weer met beide voeten op de wal.

We werden verwelkomd door Loes die ons kaas liet proeven en klompen liet aantrekken. Vervolgens werden we in een huifkar door de polder gereden. Eén voor één passeerden we de statige molens, waarvan we er eentje helemaal konden bezichtigen en beklimmen. In de huifkar kwam Jan ons verhalen vertellen over de polder, de mensen en de scheepsbouwsector. Verhalen van een ver ver leden, maar ze gaven ons toch een klein beetje een beeld van die gekke

ARCADIS

10


Hollander.

Na een kort ritje kwamen we in Alblasserdam aan, waar we ons ineens weer in Amsterdam waanden. In een erg gezellig gedeelte van de haven waren allerlei leuke winkeltjes, waar je diamanten, Delfts Blauw, klompen en glas kon kopen; leuke souvenirs om mee te nemen voor de familie in China! Voor we het wisten was het al weer tijd om onze touring car in stappen. ’s Avonds stond een bezoek aan Brugge op het programma. Ergens vonden we het wel jammer; juist nu we een klein beetje het oude Nederland hebben leren kennen, moesten we al weer weg!

DE TWEEVERDIENER UIT DE NOORDOEVERS, VRIJDAG 10 JULI 2020

Suus zit in de tuin van haar nieuwbouwwoning in Hendrik-Ido-Ambacht. Zij, haar man en drie kinderen hebben lang genoeg uitgekeken naar dit huis en sinds een paar maanden is het dan eindelijk zover. Tot voor kort woonden ze in Rotterdam, maar met drie opgroeiende kinderen werd het hoog tijd voor wat meer ruimte en licht, zowel in huis als eromheen. Nu hebben ze een fijne tuin en hebben alle kinderen een eigen kamer. Dit huis was in Rotterdam niet te vinden, in ieder geval niet voor dit geld. Bovendien woont ze nu dichter bij haar werk. Suus is marketing director bij de Holland Experience. De kortere reistijd is mooi meegenomen.

De Noordoevers vormen een erg prettige woonomgeving. Mooie woningen, met de Sophiapolder in de achtertuin. Of eigenlijk is het de voortuin. De auto staat natuurlijk in de parkeergarage, maar veel tripjes worden toch met de waterstofbus en de watertaxi uitgevoerd. Met 5 minuutjes ben je in Dordrecht en Rotterdam is ook om de hoek. Geen gezeur, veel comfort. Bovendien zorgt het voor veel gezelligheid in de buurt. Erwin heeft hier gebruik van gemaakt en heeft een paar maanden terug de grote stap gewacht; hij is zelf ondernemer geworden. Samen met een aantal partners en in overleg met de exploitant van de waterstofbus heeft hij een kiosk geopend nabij de aanlandplaats. Bij de kiosk zit ook een kleine brasserie, waar je heerlijk op een terrasje kunt zitten en van de waterkant kunt genieten.

ARCADIS

11


Gisteren had Suus, als lid van de gemeenteraad, nog een leuke vergadering over Groote Lindt. Samen met partners zoals de bank, aannemer en enkele bedrijven hebben ze nagedacht over de opening van het vernieuwde terrein. De start van het project was wat stroef, maar nu is het dan toch maar mooi voor elkaar: Groote Lindt wordt over drie maanden officieel heropend. Bedrijventerreinen zijn niet vaak mooi, maar deze wel. Voldoende ruimte en groen, gezamenlijk restaurant voor de medewerkers van de twaalf bedrijven. Eromheen Iigt een mooi hardloopparcours dat doorloopt naar Hendrik-Ido-Ambacht.

Jenny, de jongste dochter van Suus & Erwin, gaat vanavond uit in de stad. Suus vindt het best nog wel spannend, haar kleine meid die zo groot wordt en vanavond uitgebreid stappen. Ok, het centrum van Dordrecht is één van de veiligste van Nederland, en de waterstofbus vaart in de weekenden ook tot diep in de nacht, dus thuiskomen, zal geen probleem vormen, maar toch. Ook voor moeders een best spannende ervaring. Wat vliegt de tijd toch. Suus herinnert zich nog zo hoe Jenny voor het eerst naar de middelbare school ging. Jenny was altijd al goed met haar handen, en het was dan ook niet gek dat ze koos voor een opleiding in de maakindustrie. Scheeptimmervrouw wil zij worden, in navolging van opa.

ARCADIS

12

MEERJARENPERSPECTIEF HOLLANDS GLORIE IN HET KADER VAN VRIJETIJDSECONOMIE

Recommend Documents