antwerpen woensdag 26 oktober 2011
Meer met minder: energiedag voor lokale besturen
Zuinig omspringen met energie brengt op ! Investeer in energiezuinige toepassingen en win drie keer: • minder energieverbruik, dus lagere energiefacturen • minder CO2-uitstoot, dus betere zorg voor het milieu • erbovenop: een premie voor rationeel energiegebruik Meer info over premies en energiediensten aan lokale besturen? www.eandis.be
dis brengt dag en nacht ktriciteit en aardgas tot bij u, is of op het werk
5/09/11 13:33
Meer met minder: energiedag voor lokale besturen Olie en gas worden almaar duurder. Tegelijk tekent de klimaatverandering zich af. De Europese Unie jaagt aan tot duurzamer beleid: minder CO2-uitstoot, meer hernieuwbare energie, meer energie-efficiëntie en verplicht energieneutrale gebouwen voor de overheid vanaf 2019. De eerste Energiedag voor lokale besturen wil de besturen prikkelen en goesting geven om nog beter werk te maken van een duurzaam energiebeleid. Met presentaties die de actuele ontwikkelingen vertalen naar de lokale bestuurspraktijk. Prominent staan de praktijkmarkten in de namiddag, met veel concrete voorbeelden van wat in voortrekkersgemeenten al gerealiseerd is. U kunt er face-to-face uw heel concrete vragen direct stellen aan tal van (ervarings)deskundigen uit de gemeentelijke praktijk, heel laagdrempelig en interactief. Zij staan u te woord zowel over technieken als over lokale besluitvorming, financiering of betrokkenheid van de bevolking. De Energiedag is zeker ook bedoeld voor technische energiespecialisten. Maar hij richt zich bewust ook tot mandatarissen, beleidsmakers en tot iedereen die op lokaal niveau betrokken is bij aspecten van energiebeleid en energiehuishouding, ook bijvoorbeeld de maatregelen voor sociale doelgroepen.
praktisch waar en wanneer
woensdag 26 oktober 2011, van 9.30 tot 17 uur Congrescentrum Zoo, Koningin Astridplein 26, 2018 Antwerpen deelnameprijs
69 euro voor VVSG-leden 140 euro voor niet-leden inschrijven
Schrijf in langs http://congrescentrum.vvsg.be of via bijgevoegd inschrijvingsformulier. Inschrijven is mogelijk tot en met woensdag 19 oktober 2011. betaling
U betaalt na ontvangst van factuur. annuleren
Kosteloos annuleren is mogelijk tot en met woensdag 19 oktober 2011. De volledige deelnameprijs wordt aangerekend wanneer de annulatie later plaatsvindt. Bent u onverwacht verhinderd of is het te laat om te annuleren? Laat u vervangen door een collega. info inhoudelijk
Alex Verhoeven, VVSG-stafmedewerker leefmilieu
[email protected], 02 211 56 08, 0472 95 51 86 info praktisch
Linda Francx, verantwoordelijke voor de organisatie van vorming en evenementen
[email protected], 02 211 55 56
programma
9.30
Onthaal met koffie. Naast de parallelle sessies is er doorlopend een infobeurs.
10.00 Parallelle sessies S 1 Welkomstwoord. De minister aan het woord. Visie van de milieubeweging S 2 Gemeentelijke participaties in de energiesector S 3 Energietechnieken voor dummies 10.50 Wissel 11.00 Parallelle sessies S 4 Een sociaal lokaal energiebeleid, uitdagingen voor het OCMW S 5 Lokale klimaatdoelstellingen: van praten naar doen S 6 Beveren wacht niet op Europa S 7 Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen 11.50 Wissel 12.00 Parallelle sessies S 8 Energie en kosten besparen door kleinere maatregelen van gebouwenbeheer S 9 Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen S 10 Bezoek het Antwerpse Ecohuis: energie-publiekswerking, (sociale) doelgroepen en klimaatplan (tot 13.50 uur, lunch ter plaatse) S 11 Uitwisselingsforum voor ‘Lokale entiteiten’ (FRGE) – Deel 1 (Deel 2 = S 16) S 12 Slimme meters en slimme netten, worden we er slimmer van? 13.00 Lunchpauze 14.00 Parallelle sessies S 13 Slim besparen op openbare verlichting. Anders kijken naar licht S 14 Multi-energieke praktijkmarkt 1 Gebouwen, hernieuwbare energie, voertuigen, openbare verlichting S 15 Multi-energieke praktijkmarkt 2 Groene ICT, sociale doelgroepen, sensibilisering en vorming bevolking, S 16 Uitwisselingsforum voor ‘Lokale entiteiten’ (FRGE) – Deel 2 (vervolg van S 11) S 17 Het burgemeestersconvenant, een ambitie om waar te maken 14.50 Wissel 15.00 Parallelle sessies S 18 Vogelperspectief op de energie-uitdagingen. En kunnen lokale besturen het verschil maken? S 19 Multi-energieke praktijkmarkt 1 (herhaling sessie 14) S 20 Multi-energieke praktijkmarkt 2 (herhaling sessie 15) S 21 Zin en onzin van gemeentelijke subsidies voor energie en duurzaam bouwen S 22 Europese financiering voor lokale energiemaatregelen
16.00 Receptie 16.45
Einde
de sessies in detail
S 1
Welkomstwoord. De minister aan het woord. Visie van de milieubeweging Welkomstwoord. Antwerpen, duurzame stad met ambitieuze energiedoelstellingen Guy Lauwers, schepen voor Leefmilieu van de stad Antwerpen Vlaanderen en de gemeenten: partners in het lokale energiebeleid Freya Van den Bossche, Vlaams minister van Energie, Wonen, Steden en Sociale Economie Visie van de milieubeweging op lokaal energiebeleid Hans Bruyninckx, voorzitter Bond Beter Leefmilieu
S 2
Gemeentelijke participaties in de energiesector Ziet u helder in het kluwen aan gemeentelijke participaties in de energiesector? Jan Leroy wijst u de weg in deze wereld van productie, transmissie, distributie en verkoop van elektriciteit en gas. Ook werpt hij enkele uitdagende vragen op omtrent de opportuniteit van deze participaties. Gaat u met hem en andere deelnemers mee de discussie aan? Jan Leroy, directeur bestuur, VVSG
S 3
Energietechnieken voor dummies Worden uw ogen glazig bij termen als warmtepomp, WKK, boorgatenergieopslag, lagetemperatuur-verwarming, betonkernactivering, ventilatiesystemen A, B, C of D? Maak op een beginnersniveau kennis met de essentie van deze technieken. Joost Verschuere, zaakvoerder E-maze
S 4
Een sociaal lokaal energiebeleid, uitdagingen voor het OCMW Moet het OCMW maar blijven tegemoetkomen in energiefacturen van cliënten? Een druppel op een hete plaat? Of kan het OCMW méér doen? Met echt effect op het energieverbruik? Drie OCMW-voorzitters geven hun ongezouten mening over de rol van het OCMW. Marc Vanderstraeten, OCMW-voorzitter Heusden-Zolder Hans Bonte, OCMW-voorzitter Vilvoorde Geert Versnick, OCMW-voorzitter Gent Moderator: Nathalie Debast, stafmedewerker armoede, energie en wonen, VVSG
S 5
Lokale klimaatdoelstellingen: van praten naar doen Praten over doelstellingen is één ding. Maar welke hefbomen heb je als lokale overheid in handen en wat te doen wanneer je afhankelijk bent van anderen? De Gentse aanpak om nù in actie te schieten om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Inspiratie uit een palet van vele mogelijke lokale acties. Indra Van Sande, ingenieur milieudienst, stad Gent
S 6
Beveren wacht niet op Europa Europese eisen komen in razende vaart dichterbij. Wat nu een vooruitstrevend bouwproject is, is morgen de norm. Welke zijn die Europese eisen? En waarom en hoe investeert Beveren nu al volgens de normen van morgen? Maarten De Groote, beleidsmedewerker Vlaams Energie-agentschap Luc Maes, schepen gemeente Beveren
S 7
Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen Gemeenten en OCMW’s zien op tegen de administratieve rompslomp, de technische complexiteit en het financiële plaatje van energierenovaties. Welk aanbod hebben Eandis en Dexia om dit voor u op te lossen? Welke sprekende voorbeelden illustreren dit? Ines Becue, hoofd afdeling REG, Eandis Ann Weemaels, product manager Energy Line, Dexia
S 8 Energie en kosten besparen door kleinere maatregelen van gebouwenbeheer De regelingen van elektriciteit, gas en mazout juist afstellen kan de energiefactuur al flink omlaag helpen. Hoe pakt Antwerpen dit planmatig aan voor zijn gebouwenpark? Tot welke besparingen leidt het? En waarom koos Antwerpen LED-verlichting voor het MAS? Wat zijn belangrijke aandachtspunten voor energiezuinige binnenverlichting, in het bijzonder LED’s? Tim Van Dijck, consulent techniek, stad Antwerpen Catherine Lootens, Groen Licht Vlaanderen S 9
Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen Gemeenten en OCMW’s zien op tegen de administratieve rompslomp, de technische complexiteit en het financiële plaatje van energierenovaties. Welk aanbod hebben Infrax en Fedesco om dit voor u op te lossen? Welke sprekende voorbeelden illustreren dit? Tom Germonpré, schepen stad Oostende Lieven Vanstraelen, senior consultant Fedesco Kenniscentrum Ronny Thevis, REG-adviseur Infrax
S 10 Bezoek het Antwerpse Ecohuis: energie-publiekswerking, (sociale) doelgroepen en klimaatplan Het EcoHuis Antwerpen wijst inwoners de weg naar premies en leningen, begeleidt hen bij de aanvragen, biedt gratis energiebons aan en zet samenaankoopacties op. Het heeft een permanente tentoonstelling met praktische tips voor een groener huis, tuin en keuken. De EcoHuisdokter geeft gratis advies op maat bij bouwplannen. Het Ecohuis organiseerde ook mee de inspraak bij het stedelijk klimaatplan. Na een algemene toelichting over de werking van het Ecohuis, volgt de lunch met mogelijkheid tot begeleide rondgang en gelegenheid tot vragen stellen. Dirk Van Regenmortel, directeur Ecohuis, stad Antwerpen S 11/16 Uitwisselingsforum voor ‘Lokale entiteiten’ (FRGE) – (Twee delen) In bijna 200 gemeenten verstrekken ‘lokale entiteiten’ goedkope of gratis leningen om bijvoorbeeld te isoleren. Wat zijn tot nu toe de bevindingen? Wat loopt er goed, wat minder goed? We bespreken het op deze rondetafel voor alle lokale entiteiten en andere geïnteresseerden. Moderator: Nathalie Debast, stafmedewerker VVSG S 12 Slimme meters en slimme netten, worden we er slimmer van? Wat zijn slimme meters en een slim netwerk en waartoe dienen ze? Brengen ze ons minder verbruik en lagere kosten? En wat leert ons het InCitys-project dat in samenwerking met de stad Sint-Niklaas uittest hoe gezinnen concreet omgaan met een energie-infoscherm over hun verbruik? Heidi Lenaerts, directeur Smart Grids Flanders Filip Van Bel, business development manager, Fifthplay
S 13 Slim besparen op openbare verlichting. Anders kijken naar licht Hoe kunnen we anders kijken naar openbare verlichting en hoe vertaalt Gent dat naar gefaseerde modernisering en een besparing van 20% tegen 2020? Izegem bespaarde aanzienlijk door straatverlichting te dimmen. Betekent minder licht minder veiligheid? Hoe reageerden bestuur en bevolking? Welke belangrijke aandachtspunten ziet Eandis bij modernisering van straatverlichting, met welk energie- en kosten-besparingspotentieel? Filip De Roo, coördinator lichtplan, Gent Anton Jacobus, stadssecretaris Izegem Koen Putteman, expert openbare verlichting, Eandis S 14/19 Multi-energieke praktijkmarkt 1 Gebouwen, hernieuwbare energie, voertuigen, openbare verlichting Op onze praktijkmarkten komen uw vragen op de eerste plaats! Over een breed palet van concrete voorbeelden kunt u er face-to-face uw heel concrete vragen stellen aan tal van (ervarings) deskundigen uit de gemeentelijke praktijk, heel laagdrempelig en interactief. Hebt u een vraag over de lokale visie of besluitvorming, de technische realisatie en monitoring, de financiering, de communicatie met bewoners, … wij kozen voor u lokale mensen die over al deze aspecten antwoord kunnen bieden. De cases betreffen: verwarming zwembadwater met zonnecollectoren, zwembaden met warmtekrachtkoppeling (WKK), passief kantoor, passiefschool, openbare verlichting, zonnepanelen, voertuigen volgens de ecoscore, gemeentelijke windmolen en WKK, bestelwagens op aardgas, fietspad met zonne-energie-verlichting, laadpalen voor elektrische fietsen met zonne-energieluifel op toeristisch knooppunt, renovatie oud klooster tot administratief centrum, woonzorgcentrum met WKK, welzijnsbureau in passiefbouw, woningen in passiefbouw, duurzame sociale huisvesting, energiezuinige binnenverlichting, dimmen van straatverlichting, elektrische voertuigen, gemeentelijke subsidies voor energiemaatregelen en duurzaam bouwen. Voorbeelden uit Aalst, Antwerpen, Beveren, Eeklo, huisvestingsmaatschappij De Zonnige Kempen, Izegem, Mechelen, OCMW Leuven, Zoersel. S 15/20 Multi-energieke praktijkmarkt 2 Groene ICT, sociale doelgroepen, sensibilisering en vorming bevolking De cases betreffen: • energiezuinige ICT; • energiesnoeiers als partner voor het lokaal bestuur, energiescan, dakisolatie en kleine energiebesparende maatregelen bij sociale doelgroepen, sociale leningen en energiebegeleiding via het FRGE-fonds, energiebesparing bij jeugdwerk, samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappij, pro-actieve OCMW-aanpak bij lokale adviescommissies en bij detecteren van energieproblemen, samenwerking met samenlevingsopbouw, … • informatie-acties voor burgers zoals woningbezoeken met energie-ervaringsuitwisseling, vormingen dakisolatie. Voorbeelden uit OCMW Genk, Kortrijk, OCMW Mechelen, OCMW Mol, OCMW Puurs, Schoten, intercommunale IOK.
>>>
de sessies in detail
S 17 Het burgemeestersconvenant, een ambitie om waar te maken Het burgemeestersconvenant is een unieke samenwerking van gemeenten met de Europese Unie. Het engagement is 20% minder CO2-uitstoot tegen 2020 in de gemeente. Waarom hebben enkele Vlaamse steden getekend en wat brengt het hen bij? En hoe steunt de provincie Limburg gemeenten op weg naar ondertekening en uitvoering? Kunnen we dat soort steun uitbreiden naar de rest van Vlaanderen? Isabelle Vanderheyden, duurzaamheidsambtenaar stad Genk Indra Van Sande, ingenieur milieudienst stad Gent Nele Vandenreyt, aanspreekpunt energie provincie Limburg Alex Verhoeven, stafmedewerker milieu, VVSG S 18 Vogelperspectief op de energie-uitdagingen. En kunnen lokale besturen het verschil maken? Na de vele praktische onderwerpen verruimen we onze blik. Waarom doen we het ook weer allemaal? Welke zijn de echte energie-uitdagingen? Kan het lokaal bestuur een verschil maken? Aviel Verbruggen, professor Universiteit Antwerpen S 21 Zin en onzin van gemeentelijke subsidies voor energie en duurzaam bouwen Het succes van gemeentelijke subsidies voor zonnepanelen drukte op de begrotingsposten. Gemeenten pasten ze aan naar andere duurzame technieken. Worden sommige technieken of materialen teveel of te weinig voorgetrokken? We laten enkele spelers aan het woord, waaronder IZEN (hernieuwbare energie), Federplast (materialen) en VIBE (materialen). U krijgt ook een overzicht van welke gemeenten subsidies geven en voor wat. Danny Vermeijen, hoofd communicatie, IZEN Petri Ven, sr. advisor productbeleid bouw & normalisatie, Federplast Peter Thoelen, directeur VIBE Alex Verhoeven, stafmedewerker milieu, VVSG S 22 Europese financiering voor lokale energiemaatregelen Welke Europese subsidiekanalen zijn interessant voor lokale energieprojecten? Het Vlaams Europees Verbindingsagentschap brengt verschillende sprekers bijeen die de Europese fondsen terdege kennen. Ariane Decramer en Joke Hofmans, liaison officers, subsidieteam Vleva Lut Bollen, programmavertegenwoordiger Zevende Kaderprogramma Energie, departement EWI, Vlaamse overheid Guy Vekemans, project developer Smart Grid, VITO Peter Coveliers, Europese Investeringsbank (o.v.) Carolien Ruebens, transnationaal contactpunt Interreg IVB, Agentschap Ondernemen – EFRO
Zuinig omspringen met energie brengt op ! Investeer in energiezuinige toepassingen en win drie keer:
infobeurs partners
• minder energieverbruik, dus lagere energiefacturen • minder CO2-uitstoot, dus betere zorg voor het milieu
Stad Antwerpen De stad Antwerpen streeft naar een geïntegreerde aanpak van duurzaam energiebeleid voor eigen diensten en bewoners. www.antwerpen.be www.antwerpen.be/klimaattafels
• erbovenop: een premie voor rationeel energiegebruik Meer info over premies en energiediensten aan lokale besturen? www.eandis.be
Eandis Netbeheerder aardgas, elektriciteit. www.eandis.be
rengt dag en nacht teit en aardgas tot bij u, op het werk
5/09/11 13:33
Infrax Netbeheerder aardgas, elektriciteit, kabeltelevisie, riolering. www.infrax.be IZEN Hernieuwbare energie op maat- energiesystemen- zonnepanelen – zonneboilers – warmtepompen. www.izen.be Lampiris Energieleverancier - 100% groene energie - wind, water, zon en biomassa zijn daarbij de bronnen voor hernieuwbare energieën. www.lampiris.be Vlaams Energieagentschap (VEA) Het Vlaams Energieagentschap (VEA) geeft uitvoering aan een duurzaam energiebeleid, stimuleren rationeel energiegebruik en milieuvriendelijke energieproductie. www.vea.be
standhouders 3E Systemen en projecten hernieuwbare energie, wind- en zonne-energie. www.3e.eu Aeropulmo bvba Compacte ventilatiesystemen met warmterecuperatie voor woningen, kantoren, scholen, passiefgebouwen. www.aeropulmo.be Arcadis Belgium nv advies, ontwerp-, ingenieurs- en managementdiensten inzake infrastructuur, water, milieu en gebouwen, met klemtoon op duurzaamheid. www.arcadisbelgium.be ArchitectenStudio bvba Flexibel, dynamisch architectenbureau met aandacht voor hoogwaardige en energievriendelijke architectuur. www.architectenstudio.be Axioma nv Axioma is een verlichtingsbedrijf, met aandacht voor energie-efficiënte binnen- en buitenverlichting. www.axioma.be
COGEN Vlaanderen vzw Expertise-orgaan voor warmtekrachtkoppeling (WKK) in Vlaanderen. www.cogenvlaanderen.be Deloitte Consulting Consulting, audits en projecten voor organisatievernieuwing en veranderingsmanagement. www.deloitte.be Foamglas Building (Pittsburgh Corning) Duurzaam en ecologisch isoleren van constructies - Hoogwaardige thermische isolatiesystemen. www.foamglas.com Ingenium nv Consultancy, energie-duurzame oplossingen voor de energievraagstelling voor gebouwen en bedrijven. www.ingenium.be KOPPEN.BE bvba Straatmeubilair, laadpunten elektrische fietsen, overkappingen met groendak en fotovoltaïsche panelen. www.koppen.be Passiefhuis-Platform vzw Ondersteunen van besturen en kwaliteitsbewaking van passiefhuisprojecten en passiefhuis-technologie. www.passiefhuisplatform.be Provinciale Steunpunten duurzaam Wonen en Bouwen Vlaamse overheidsdienst - steunpunten voor advies en ondersteuning van beleid en projecten van duurzaam wonen en bouwen in Vlaanderen. do.vlaanderen.be Puro Fairtrade Coffee Service Fairtrade Coffee / Puro Coffee werkt samen met het World Land Trust om stukken regenwoud in Zuid-Amerika aan te kopen. www.miko.eu www.purocoffee.com Siemens nv Webgebaseerde energiemonitoring- en energieboekhoudplatform, energie audit. www.siemens.be TriEco Fotovoltaïsche zonnepanelen, thermische zonnepanelen, condensatieketels, dakisolatie. www.trieco.be TRILUX bvba Advies, energie-efficiëntieberekening verlichtingssystemen en innovatieve oplossingen bij renovatie en nieuwbouw. www.trilux.be Viessmann Belgium bvba Innovatieve, toekomstgerichte en betrouwbare verwarmingssystemen: comfortabel, zuinig en milieuvriendelijk. www.viessmann.com
inschrijvingsformulier
Meer met minder: energiedag voor lokale besturen te bezorgen tot en met woensdag
19 oktober 2011 aan
vereniging van vlaamse steden en gemeenten vzw
ondernemingsnummer
0451.857.573
t.a.v. linda francx
9 - 1030 Brussel 02 211 56 00 -
[email protected] schrijf bij voorkeur digitaal in via http://congrescentrum.vvsg.be paviljoenstraat
fax
gebruik één formulier per persoon. gebruik drukletters.
deelnemer naam en voornaam
functie
bestuur
tel
e- mail
ik neem deel aan de studiedag meer met minder : energiedag voor lokale besturen * op woensdag
26 oktober 2011 in Congrescentrum Zoo in A ntwerpen
Parallelle sessies 10.00 tot 10.50 uur S1
Welkomstwoord. De minister aan het woord. Visie van de milieubeweging
S2
Gemeentelijke participaties in de energiesector
S3
Energietechnieken voor dummies
Parallelle sessies 11.00 tot 11.50 uur S4
Een sociaal lokaal energiebeleid, uitdagingen voor het OCMW
S5
Lokale klimaatdoelstellingen: van praten naar doen
S6
Beveren wacht niet op Europa
S7
Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen
Parallelle sessies 12.00 tot 13.00 uur S8
Energie en kosten besparen door kleinere maatregelen van gebouwenbeheer
S9
Totaalaanpak voor energierenovaties aan de eigen gebouwen
S 10 Bezoek het Antwerpse Ecohuis: energie-publiekswerking, (sociale) doelgroepen en klimaatplan… S 11
Uitwisselingsforum voor ‘Lokale entiteiten’ (FRGE) – Deel 1 (deel 2 is sessie 16)
S 12 Slimme meters en slimme netten, worden we er slimmer van? Parallelle sessies 14.00 tot 14.50 uur S 13 Slim besparen op openbare verlichting. Anders kijken naar licht S 14 Multi-energieke praktijkmarkt 1 Gebouwen, hernieuwbare energie, voertuigen, … S 15 Multi-energieke praktijkmarkt 2 Groene ICT, sociale doelgroepen, sensibilisering en vorming,… S 16 Uitwisselingsforum voor ‘Lokale entiteiten’ (FRGE) – Deel 2 (vervolg van sessie 11) S 17 Het burgemeestersconvenant, een ambitie om waar te maken Parallelle sessies 15.00 tot 16.00 uur S 18 Vogelperspectief op de energie-uitdagingen. En kunnen lokale besturen het verschil maken? S 19 Multi-energieke praktijkmarkt 1 (herhaling sessie 14) S 20 Multi-energieke praktijkmarkt 2 (herhaling sessie 15) S 21 Zin en onzin van gemeentelijke subsidies voor energie en duurzaam bouwen S 22 Europese financiering voor lokale energiemaatregelen
mijn bestuur, de gemeente/ocmw
betaalt de deelnameprijs.
ik zal persoonlijk de deelnameprijs betalen. gelieve hiervoor een factuur te sturen naar:
datum en handtekening
* aankruisen wat past. kosteloos annuleren is mogelijk tot en met woensdag
19 oktober 2011. de volledige deelnameprijs wordt aangerekend wanneer
de annulatie later plaatsvindt.
Uw gegevens worden opgenomen in een bestand voor administratieve doeleinden en voor communicatie over VVSG vzw activiteiten en worden niet doorgegeven aan derden. Overeenkomstig de wet op de privacy van 8/12/92 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer hebt u het recht op inzage en verbetering van de over u bewaarde gegevens.
