π
Activiteitenverslag 2014
Inleiding Visie en koers Organisatieontwikkeling Marketing en profilering Lokaal Informatiecentrum Boeken-, lees- en schrijfcentrum De bibliotheek in cijfers
meer dan een bibliotheek
3 4 5 10 14 18 20
Inleiding
Meer dan een bibliotheek
Dit activiteitenverslag vormt samen met de jaarrekening de publieke verslaglegging van de Stichting Bibliotheek Nieuwegein over de bibliotheek ‘De tweede verdieping’. Het verslag geeft een beeld van wat de bibliotheek heeft bereikt op het gebied van dienstverlening, virtualisering van informatie en bevordering van lezen en cultuurbeleving en op welke wijze de bibliotheek relevant is geweest in het dagelijks leven van de Nieuwegeiner. Er zijn veel ontwikkelingen gaande in de bibliotheekbranche. In 2015 wordt de Wet op het Stelsel Openbare bibliotheek (WSOB) van kracht. Deze wet regelt de toegankelijkheid van de landelijke digitale bibliotheek en benoemt de vijf kernfuncties van de bibliotheek voor de toekomst. De bibliotheek als lokaal knooppunt van informatie en kennis, van leren en lezen, en als centrum voor meningsvorming en debat: dat is waar we samen met de gemeente Nieuwegein en onze samenwerkingspartners invulling aan geven. In 2014 was er weer volop belangstelling voor ons als ‘Beste bibliotheek van Nederland voor middelgrote steden’. Collega-bibliotheken uit binnen- en buitenland lieten zich informeren over het vernieuwende dienstverleningsconcept van bibliotheek ‘De tweede verdieping’.
In het jaar 2014 namen de inkomsten uit abonnementen ondanks genomen maatregelen verder af en was het ziekteverzuim door enkele langdurige niet-werkgerelateerde ziektegevallen ongekend hoog. Toch lukte het om binnen de begroting alle geplande activiteiten uit te voeren. Dit sterkt de bestuurder en de toezichthouders in hun vertrouwen om de ingezette transformatie van uitleenbibliotheek tot bibliotheek 3.0 verder te realiseren.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
3
Visie en koers Bibliotheek 3.0
In de actuele beleidsvisie ‘Een stap naar de toekomst: Bibliotheek 3.0’, wordt de koers uitgezet voor de jaren 2014-2017. Dit beleidsplan geeft richting en biedt tegelijkertijd de benodigde vrijheid om snel en op basis van ondernemerschap te kunnen inspelen op actuele ontwikkelingen. De nationale en internationale belangstelling voor de Nieuwegeinse visie en de uitvoering hiervan zette in 2014 door. Als beste bibliotheek van Nederland voor middelgrote steden ontvingen we werkbezoeken van de City Library Reykjavik, van collega’s uit Oost-Vlaanderen en delegaties van de gemeenteraden uit Katwijk en Leeuwarden. Collegiale werkbezoeken werden afgelegd door Bibliotheek aan de IJssel, Bibliotheek Bollenstreek, Bibliotheek Noordwest Veluwe en door de bibliotheek Nijkerk. Op uitnodiging van Noorse collega’s hebben we onze visie in Alesund gepresenteerd op een internationale tweedaagse bibliotheekconferentie. De Nieuwegeinse vernieuwing heeft tweemaal een podium gekregen op de nationale conferentie van SIOB en VOB en de conferentie De Brede Bieb. Derden hebben het door ons ontwikkelde stadsinformatiesysteem ‘LocalConnect’ als voorbeeld van innovatie gepresenteerd op het jaarcongres van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Informatieprofessionals.
Het afgelopen jaar was de definitieve kentering in de positie van de Stichting Bibliotheek Nieuwegein binnen de eigen branche. De Stichting maakt deel uit van een landelijke stuurgroep voor vernieuwing in de bibliotheekbranche. Daarnaast is de bestuurder door de Stichting Bibliotheek Werk gevraagd deel te nemen aan een klankbordgroep voor het bepalen van benodigde competenties voor toekomstige informatieprofessionals. Het gerenommeerde ‘Handboek Informatiewetenschap’ publiceerde in juli 2014 het artikel ‘De bibliotheek van de toekomst: transformatieve innovatie in Nieuwegein’ waarin G. Wiegant het informatieconcept, de dienstverlening en het veranderingsproces van de Stichting Bibliotheek Nieuwegein beschrijft.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
4
Organisatieontwikkeling Een lerende organisatie
In de nota ‘Van Toekomstvisie naar Organisatie van de Toekomst 2014-2018’ is de ontwikkeling van de organisatie en haar medewerkers voor de komende jaren vastgelegd. De organisatie is in transitie, waarbij onderwerpen als borging van innovaties, ontwikkeling van competenties van het personeel, zoals ondernemerschap, resultaatgericht werken en pro-activiteit centraal staan. Maatschappelijke ontwikkelingen gaan zo snel dat er voortdurend bijstelling van gemaakte keuzes plaatsvindt. De uitvoering vanuit het organisatie-ontwikkelplan is in volle gang. In 2014 was het personeelsbestand als volgt opgebouwd: FTE met vast dienstverband FTE met tijdelijk dienstverband Fulltimers Parttimers Aantal vrijwilligers MAS stagiaires (275 uur) Arbeidsmarktregeling (152 uur)
11,22 2,28 4 15 35 14 1
Personeel en organisatie
2014 was een dynamisch jaar op gebied van personeelsmanagement. Er was grote personeelsmobiliteit door natuurlijk verloop en er is voortvarend doorgewerkt aan de ontwikkeling en samenstelling van het personeel.
De afdeling marketing is versterkt en heeft een omvang van 2,3 fte. Hiervan is 0,3 fte expliciet ingezet voor strategische planontwikkeling met als doel te komen tot een betere klantgerichtheid, tot het verkrijgen van meer kennis over klantbehoeften, verbeterde positionering van de organisatie en ontwikkeling van nieuwe diensten en producten. Daarnaast is 0,2 fte ingezet voor digitale informatie en communicatie. Twee functies, hoofd catalogus/informatiebeleid en hoofd PR en externe contacten zijn komen te vervallen. De redactie klantcommunicatie heeft een professionaliseringsslag gemaakt: de werkprocessen zijn gestroomlijnd en competenties en talenten van de betrokken medewerkers worden beter benut. In 2014 is de nieuwe beoordelingsmodule geïmplementeerd, die ontwikkeld is in samenwerking met de Bibliotheek Utrecht en Shared Library Service. Voor het totaal van het functiehuis zijn nieuwe competentieprofielen opgesteld en deze profielen zijn opgenomen in het nieuwe beoordelingssysteem. Hierbij staan resultaatgericht werken, pro-activiteit en eigen ondernemerschap hoog op de prioriteitenlijst. Een organisatie in transitie vraagt om nieuwe competenties en aandacht voor scholing en inspiratie.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
5
Er is ruimte, tijd en aandacht besteed aan vergroting van kennis op het gebied van communicatie, samenwerking, social media en informatievaardigheden. Ter versterking van didactische vaardigheden heeft de mediacoach een opleiding gevolgd aan de Nationale Onderwijsacademie. Het Nationale Bibliotheekcongres is door 4 personeelsleden bezocht en aan het jaarcongres van de KNVI hebben 2 personeelsleden deelgenomen. Op 4 november hebben we met collega’s en een aantal werkrelaties een inspiratietour ondernomen naar de bibliotheek in het Belgische Roeselare. Het domein Kunst en cultuur is opgenomen in de twee overige domeinen: het domein Boeken-, lees- en schrijfcentrum zet in op cultuur, programmering en mediawijsheid en het domein Lokaal informatie centrum ondersteunt lokale kunstenaars door fysiek een virtueel platform te bieden aan lokale kunst.
Samenwerking: de basis voor innovatie en succes
Samenwerking en netwerkvorming zijn belangrijke instrumenten om tot vernieuwing en resultaten te komen. De alliantie met MOvactor leidt tot het bereiken van nieuwe doelgroepen en nieuwe initiatieven. In 2014 is een leeslounge in Buurtplein Zuid geopend, waar de digitale wijkinformatie onderdeel uitmaakt van het concept van het Buurtplein. Gezamenlijk met MOvactor is gestart met een programmering gericht op de wijkbewoners.
Op het Nieuwegeinplein hebben de vrijwilligersvacaturebank en Steunpunt Zorg en Welzijn een zichtbare plaats met professionele uitstraling gekregen. De huiswerkbegeleiding wordt georganiseerd vanaf de bibliotheekvloer en er is een inloopspreekuur voor omgaan met computers voor bewoners van de wijk Merwestein/Stadscentrum. Binnen de samenwerking in de kerngroep Lijfstyle Nieuwegein zijn onderzoeksgegevens uitgewisseld. Vanuit deze samenwerking worden, samen met de Diabetes Vereniging Nederland zogenaamde Diabetes corners georganiseerd, ontmoetingsavonden voor alle mensen die zijn betrokken bij diabetes. De bibliotheek voert redactie op de Lijfstyle nieuwsbrieven rondom het thema positieve gezondheid. Ten behoeve van de website www.nieuwegeingezond.nu wordt door de partners van de kerngroep Lijfstyle lokale gezondheidsinformatie aangeleverd. Met Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) zijn de eerste verkennende gesprekken gevoerd om te komen tot inhoudelijke samenwerking. Samenwerking met lokale partijen is belangrijk voor de bibliotheek. Belangrijke partners zijn De KOM, RTV9, de instellingen op het gebied van cultureelerfgoed en het onderwijs. De inspanningen om te komen tot intensieve samenwerking met de Volksuniversiteit Nieuwegein hebben helaas niet tot het gewenste resultaat geleid.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
6
Net als voorgaande jaren participeerde de Stichting in Samen voor Nieuwegein, het netwerk voor betrokken ondernemen in Nieuwegein.
De samenwerking met de gemeente verliep soepel, er was overleg op bestuurlijk niveaus en met diverse gremia: - Vijf keer heeft een bestuurlijk overleg plaatsgevonden met de wethouder. Op 12 maart was het laatste overleg met H. Reusch. - De kennismaking met de nieuwe wethouder M. Stekelenburg heeft geresulteerd in een inhoudelijk verdiepingsgesprek. - De Stichting heeft actief geparticipeerd in de projectgroep Binnenstad. - De Stichting heeft deelgenomen aan een interactieve bijeenkomst om te komen tot gemeentelijk cultuurbeleid. - Veel aandacht is uitgegaan naar de ontwikkelingsmodellen voor gebruik van het Atrium; dit proces loopt door in 2015. - Overige thema’s van overleg: facilitair management, veiligheid, buurtpleinen en integrale samenwerking met het domein Toerisme en Communicatie. Bijzondere samenwerkingen in 2014, die we met trots vermelden:
De vraag van de vijf Lekstroomgemeenten aan de Stichting om in samenwerking met collega bibliotheek Lek en IJssel een inhoudelijk aanbod te doen over de bijdrage van de bibliotheek binnen het sociaal domein. Op 1 december 2014 is het voorstel naar de vijf gemeenten gegaan. Dit traject loopt door in 2015. De bijzondere samenwerking die ontstaan is tussen het Anna van Rijn College en de bibliotheek.
Het Anna van Rijn College geeft leerlingen de kans hun unieke talenten te ontdekken. Het is mogelijk om het internationaal erkende MOS (Microsoft Office Specialist)-certificaat te behalen of zich het gebruik van nieuwe media eigen te maken door lid te worden van de Mediagroep. Lessen kennen een rijk ICTaanbod. In dit unieke schoolprofiel heeft ‘het Anna’ een goede partner gevonden in bibliotheek ‘De tweede verdieping’. Een bibliotheek die meer is dan een bibliotheek, namelijk ook een innovatief kenniscentrum. Twee visies die elkaar versterken. De samenwerking verloopt professioneel en soepel en zal in de toekomst ongetwijfeld nog verder worden uitgebouwd om leerlingen en docenten maximaal te laten profiteren.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
7
Samenwerken met collega bibliotheken
De samenwerking met collega bibliotheken is in 2014 sterk toegenomen. Er wordt gewerkt aan een alliantie met de Bibliotheek Utrecht. Beide bibliotheken delen de visie op gebied van innovatie, gezondheidsinformatie en de nieuwe rol van de bibliotheek in het sociale domein. Met de bestuurder van de Bibliotheek Utrecht heeft hierover vier keer een overleg plaatsgevonden.
In 2014 is ingezet op ondernemerschap om zo een groter aandeel eigen inkomsten te verwerven. De noodzaak wordt versterkt doordat de kosten blijven stijgen terwijl de subsidie al jaren niet meer geïndexeerd wordt. Het hoge ziekteverzuim veroorzaakt stijgende personeelskosten.
In april 2014 is het Samenwerkingsverband Utrechtse Bibliotheken opgeheven. Dit maakte de weg vrij voor deelname aan een provinciaal directieoverleg (PDO). In het najaar heeft dit PDO plaatsgevonden bij De tweede verdieping.
De innovatie uit de ICT investeringsplanning is getemporiseerd en afgestemd op de personele capaciteit van de organisatie. Ter versterking van de positionering en branding van de organisatie zijn 12 advies-uren ‘strategische marketing’ ingekocht.
Op verzoek van collega directeuren is hier het informatieconcept ‘Gezondheid, welzijn en leefstijl’ gepresenteerd. Tevens heeft de bestuurder, op verzoek van de provincie, deelgenomen aan een provinciale bijeenkomst om de Utrechtse bibliotheken te stimuleren en ondersteuning te bieden bij innovatie. Tevens zijn er gesprekken gevoerd met de Provinciale Service organisatie om de mogelijkheden voor nadere samenwerking te onderzoeken.
Financieel beleid
De gevolgen van maatschappelijke ontwikkelingen als een krimpende boekenmarkt en nieuwe vormen van vrijetijdsbesteding zijn direct merkbaar in de ledenaantallen. In 2014 hebben we opnieuw te maken gehad met dalende inkomsten ten gevolge van het teruglopende ledenaantal. Ook de uitblijvende resultaten van het landelijke Bibliotheek.nl zijn hiervoor een oorzaak.
Een volledige weergave van het financiële beleid en de verantwoording staan in de jaarrekening.
B2B-dienstverlening
Begin 2014 is een voorzichtige start gemaakt met de ontwikkeling van B2B-dienstverlening. De stadsinformatiedienst LocalConnect Nieuwegein is gestart en heeft 2 deelnemende partners. Er hangen informatieschermen bij Buurtplein Batau, Buurtplein Zuid en in de wachtkamer van Gezondheidscentrum de Roerdomp.
Digitale content
De Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) neemt voor haar filiaal in IJburg digitale content af, zoals VoorleesTV, digitale boekentips, leespluim en boektrailers. VoorleesTV werd ook afgenomen door Bibliotheek Lek & IJssel.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
8
In opdracht van het Eerstelijns Medisch Centrum Nieuwegein (EMC) heeft bibliotheek ‘De tweede verdieping’ de procesbegeleiding en het ontwerp van affiches voor een lokale gezondheidsactiviteit uitgevoerd. Het bibliotheektheater wordt verhuurd aan Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) voor het geven van instructies aan hun klanten.
E-content per 1 januari 2014
- E-bookplatform - Public Library online - Muziekweb - De krantenbank bevat: Volkskrant, NRC, Trouw, Het Parool, AD, Financieel Dagblad - ANP bevat De Telegraaf - NBD databanken bevat LiterRom en uittreksel bank - OCLC PICA bevat; WSF 13 onder een knop, NCC, Online contents en online Contents NL - ETV oefenen.nl; oefenportaal laaggeletterd heid en mediawijsheid - Edia, slimme nieuwslezer; bevat een spreken de digitale krant - Winkler Prins Online - Van Dale lexicografie - Literatuurplein en Leesplein - Consumentenbond - Luisterboeken - Hema Academie bevat cursussen IT, sociale vaardigheden en social media
9
Jeugd en onderwijs - Jeugdcontent HKA - Junior Winkler Prins - Luistercolleges - Edumedia; 100 interactieve animaties - Bereslim - Informatie voor werkstuk en spreekbeurt.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
Marketing en profilering Merkbelofte
In 2014 is het strategisch marketingplan tot stand gekomen. De belangrijkste thema’s zijn ‘ondernemerschap’, ‘branding & profilering’ en ‘duurzaamheid & innovatie’. Onderdeel van dit marketingplan is de communicatiestrategie van de organisatie die opgesteld is in september 2014. Het centrale thema in de strategie is onze merkbelofte ‘meer dan een bibliotheek’. In onderstaand schema wordt de rol van het redactieteam in de organisatie verhelderd:
Beleid en resultaten
In het afgelopen jaar heeft de focus gelegen op de 3 hoofdlijnen uit de beleidsvisie 2014-2017 ‘Stap naar de toekomst; Bibliotheek 3.0’. Alle activiteiten worden uitgevoerd door de twee overgebleven domeinen Lokaal informatie centrum en Boeken-, lees- en schrijfcentrum met als doel: - het stimuleren tot participatie rondom de 3 thema’s gezondheid, mediawijsheid en cultuur historie; - het inhoud geven aan een debatcentrum en het uitbouwen en virtualiseren van informatie; - leuker maken van lezen.
Werkstructuur Redactie De tweede verdieping
Marketing
Directie
Marketing uitvoering
Redactieteam De tweede verdieping redactie coördinator, website merkbelofte, stijlgids, schrijven social media tactische controle
Gezondheid redactie
Gezondheid redactie
LocalConnect redactie
Domein coördinator
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
10
Vanuit de marketingstrategie zijn 4 grote campagnes gevoerd: ‘Méér dan een bibliotheek’ Met inhuur van een professioneel bureau is een ledenwerfactie gehouden met als elementen: - ‘member get member’ e-mailing - item in de reguliere nieuwsbrief - 4 advertenties in de Molenkruier - flyer actie tijdens twee drukbezochte voorstellingen van theater DE KOM Nieuwe betalende leden Facebookvolgers Twitter Member get memberactie
35 van 297 naar 380 Van 603 naar 645 1
Opening Buurtplein Zuid In samenwerking met MOvactor is een campagne opgestart in het kader van de opening van Buurtplein Zuid. Hierbij zijn via een gerichte e-mail nieuwsflits 3500 leden en voormalig leden uit het postcodegebied Zuid uitgenodigd om weer gebruik te komen maken van onze diensten. Nieuwe betalende leden 90 personen wonend in postcode gebied Nieuwegein-Zuid Overig resultaat Vergroting profilering bij de inwoners van Nieuwegein-Zuid
De lancering van onze jeugdmascotte ‘Sieb van de Bieb’ Om voor kinderen een herkenbaar en aansprekend gezicht te hebben is op 14 mei de jeugdmascotte gelanceerd. Belangrijkste element hierbij was een namenwedstrijd voor kinderen.
Bij de onthulling van Sieb kregen alle kinderen een Sieb-gadget Inzendingen naamwedstrijd Aantal stemmen naampoll Bezoekers lancering naam Nieuwe jeugdleden
144 5346 100 3
Gametent en promoteam tijdens de United Jeugd Cup De tweede verdieping was onderscheidend aanwezig bij de United Jeugd Cup in Nieuwegein. In een grote zwarte Gametent kon de aanwezige voetbaljeugd games spelen op de giga tablet en via Playstations 3’s op grote schermen; de spelcomputers zijn geen moment onbezet geweest. De uitgedragen boodschap is: ‘De tweede verdieping is meer dan een bibliotheek, leuk voor jeugd en jongeren’. Bezoekers toernooi Aantal gamers en kijkers in tent
10.000 250
Daarnaast is in de media veel aandacht besteed aan de Boekenborrel, de Kinderboekenweek en aan het Beatles event. Bij alle culturele events wordt samengewerkt met DE KOM. Per event zijn 2000 flyers verspreid, is geadverteerd in de lokale en regionale kranten en zijn social media ingezet. Onze samenwerkingspartners van Cityplaza en voetbalvereniging JSV hebben via hun website hun netwerk geïnformeerd en kaarten verloot.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
11
Bezoekers totaal Overig resultaat
180 -Grotere naamsbekendheid van de ‘De tweede verdieping’ - Uitbreiding samenwerking met DE KOM, Cityplaza, JSV en het Antonius Ziekenhuis.
De belangrijkste thema’s waren: de Boekenweek, Nieuwegeins Peil, Maand van het Schrijven, de Participatiewet, de Kinderboekenweek en het Beatles event. In de zomer 2014 zijn we met een traject gestart voor de ontwikkeling van een nieuwe website. Het aantal bezoekers van de website is gedaald.
Boekensale
In 2014 zijn er twee grote boekenverkoopacties gehouden: voor de zomervakantie en voor Sinterklaas. De early bird verkoop, exclusief voor leden op de vrijdagavond voordat de boekensale voor iedereen toegankelijk wordt, was de bestbezochte avond.
Aantal bezoekers van de website 2013 201.597 2014 165.881 Via desktop 70% Tablet 19% Smartphone 11 %
Innovatie
Er is geïnvesteerd in verschillende vooruitstrevende nieuwe technologieën zoals 2 giga tablets, een vernieuwde versie van de Ultimaker 3D printer en twee 3D printpennen. In samenwerking met leerlingen van het Cals College is een project gestart om de inwoners van Nieuwegein kennis te laten maken met de 3Dprinttechniek. RTV9 heeft hier een mooi televisie item over gemaakt voor de programmaserie van Ronald Giphart op bezoek bij de Utrechtse bibliotheken. In samenwerking met Eastbridge is de Libretto ontwikkeld, een interactieve catalogus die via een ‘touchscreen’ bediend kan worden. De testfase loopt door in 2015.
12
hits website per maand 2014 20000
16000
17834
17304
18000
15361
15501 14934 14934 13801 12995
14000
13762
11750 10525 10315
12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
Website en social media
Door het redactieteam De tweede verdieping zijn 220 algemene artikelen geschreven over diverse onderwerpen.
In 2014 is een LinkedInpagina gemaakt. De gezondheidssite www.nieuwegeingezond.nu is 8.721 bekeken. Er zijn 70 inhoudelijke artikelen gepubliceerd over positieve gezondheid en veerkracht.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
Aantal volgers op Social Media Twiter Facebook 2013 2014
603 744
297 765
bezoekers Facebook
14.045 46.793
Nieuwsbrieven
Elke maand mailen we algemene nieuwsbrieven naar gemiddeld 3.800 adressen. Naast de maandelijkse algemene nieuwsbrief zijn dit jaar ook thematische nieuwsbrieven verstuurd aan specifieke doelgroepen:
Het openingspercentage is gemiddeld 30%, wat betekent dat onze nieuwsbrieven ongeveer 1.250 keer geopend worden (in de marketingbranche liggen de gemiddelde openingspercentages tussen de 27 en 33%.) Van de lezers van onze nieuwsbrief klikt gemiddeld 3,25% door op een ‘lees meer link’ welke verwijst naar onze website; dit varieerde in 2014 van 20 tot 200 clicks per nieuwsbrief.
13
Nieuwsbrief:
Doelgroep:
Resultaat:
Voorleesdagen in januari
15 kinderdagverblijven en peuterspeelzalen
4% geopend
Lijfstyle nieuwsbrief over goede voornemens
4.000 geadresseerden
een bovengemiddeld hoog openingspercentage namelijk: 39,3% en 220 clicks naar de site www.nieuwegeingezond.nu
Uitnodiging voor de opening 3500 geadresseerden Nieuwegein van Buurtplein Zuid Zuid
Ruim 50% is geopend
Herinnering verstuurd met de vraag of het betalen van de contributie aan de aandacht ontsnapt was
70% geopend. 80 mensen hebben op de knop “direct betalen via Ideal op onze website” geklikt. Hierna zagen wij een enorme piek in het aantal verlengingen van abonnementen.
600 leden
“Member get member actie” 4.000 geadresseerden Méér dan een bibliotheek campagne Uitnodiging Boekenborrel
950 relaties
55% geopend
2 Dia-Corner nieuwsbrieven
60 geadresseerden die hun e-mail 40% geopend adres tijdens een eerdere Dia-Corner avond hebben achtergelaten
Kinderboekenweek jarigen zijn uitgenodigd om langs te komen om een verjaardagscadeau op te halen
111 kinderen die jarig waren in de Kinderboekenweek
54% geopend
Sinterklaas
900 kinderen tussen 3 en 7 jaar zijn gemaild
Ongeveer 50% geopend
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
Lokaal informatiecentrum
Nieuwegeinse couleur locale
Speerpunt van het Lokaal informatie centrum (LIC) is het Nieuwegeinplein. Op het gebied van gezondheid, cultuurhistorie en geschiedenis is invulling gegeven aan de Nieuwegeinse couleur locale door middel van een gevarieerd aanbod aan activiteiten.
Nieuwegeins Peil
In de Week van het Schrijven, werd voor het eerst het Nieuwegeins Peil georganiseerd. Het Nieuwegeinse Peil is een platform in de bibliotheek waar Nieuwegeinse schrijvers hun werk presenteren en verkopen. Aansluitend hieraan bouwt de bibliotheek een eigen collectie op van Nieuwegeinse auteurs. In september is twee keer per week een deel van het spannende vervolgverhaal ‘Wat is er aan de hand in Park Oudegein?’ gepubliceerd op de site en op pen.nl. Negen Nieuwegeinse auteurs schreven een deel van dit verhaal dat zich in Nieuwegein afspeelde. Lokale verankering laat zich zien in lokale identiteit. In 2014 zijn 2 Nieuwegein lezingen georganiseerd in samenwerking met de Historische Kring. Ook zijn er regelmatig items uit de collectie van het museum Warsenhoeck en de Historische Kring te bewonderen in de vitrine in de bibliotheek. In juni is een virtueel dossier gepubliceerd over de Prinses Beatrixsluis. In het najaar is voorbereidend onderzoek gedaan voor een dossier over de Hollandse Waterlinie. Deze wordt in 2015 gepubliceerd.
Projecten en tentoonstellingen
Elke maand worden verschillende kunstwerken van lokale kunstenaars getoond, passend bij het thema dat die maand was gekozen. Een wisselend aantal kunstenaars maakt gebruik van de mogelijkheid om via de vitrines hun kunstwerken onder de aandacht te brengen.
Kunstmanifestatie Magnificat
De lokale kunstenaars Dolf Schifferstein en Veroon van den Heuvel zijn bezig met een driejarig project, Kunstmanifestatie Magnificat, waarbij ze in de zomer een maand lang exposeren in de Fortwachterswoning in Vreeswijk. Evenals vorig jaar, is in de hele maand juni op de schermen in de bibliotheek, op de website en in de vitrines in de bibliotheek aandacht besteed aan dit project. Op 14 februari werd in de bibliotheek het boek Magnificat uitgereikt aan de wethouder.
De toekomst van Nieuwegein in kijkdozen
De plusklas van basisschool De Schouw stelde op het Nieuwegeinplein van de bibliotheek vier maquettes en tien kijkdozen tentoon over het verleden en de toekomst van Nieuwegein. Deze waren gedurende twee maanden te bewonderen.
Mooi Nieuwegein
In samenwerking met de gemeentelijke afdeling Toerisme en Recreatie stond de maand maart in het teken van Mooi Nieuwegein. Een fototentoonstelling in de bibliotheek liet de mooiste plekjes van Nieuwegein zien.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
14
iPad-café
Er zijn vier iPadcafés gehouden, waarbij senioren de basisbeginselen voor de iPad werden bijgebracht. Elk iPadcafé bestond uit drie dagdelen.
Kind & Oorlog
Op 28 april werd de expositie Kind & Oorlog door burgemeester F. Backhuijs en wethouder R. Blom geopend. Deze expositie is gebaseerd op het Inspiratieboek, een boek met vier Nieuwegeinse verhalen over de oorlog.
Erfgoedproject
De vmbo-leerlingen van het Oosterlicht College zijn op pad gegaan om informatie te verzamelen over Nieuwegeinse monumenten: het Erfgoedproject. In mei hebben de leerlingen het resultaat gepresenteerd op school. De bibliotheek heeft deze resultaten verwerkt in een websiteartikel over deze samenwerking.
De gezondheidsinformatieavond op 9 december over zorgverzekeringen trok 70 bezoekers. Ter ondersteuning van deze avond is een uitgebreid gezondheidsartikel over het vergelijken van zorgverzekeringen en de betrouwbaarheid van vergelijkingssites gepubliceerd.
Innovatie
Op 8 mei had De tweede verdieping een primeur: rechtstreeks uit de VS konden we een interactieve reuze tablet laten zien. Doel is om klanten kennis te laten maken met nieuwe toepassingen, informatie, touch-technieken en apps. De belangstelling was zo groot dat we in het najaar een aparte touchtable hebben aangeschaft voor kinderen. Hierop leren kinderen spelenderwijs allerlei vaardigheden.
Soundshower
Informatieavonden
Er zijn twee lezingen gehouden over duurzame energieoplossingen en duurzaam drinkwater. Binnen het thema gezondheid zijn in samenwerking met de Diabetes Vereniging Nederland vier Dia-Corners georganiseerd.
Informatieavonden over het thema Gezondheid
De bibliotheek werkt intensief samen met de Cliëntenraad van gezondheidscentrum de Roerdomp en en het EMC. Resultaat van deze samenwerking zijn twee gezondheidsinformatieavonden. De bibliotheek heeft op 21 mei een gezondheidsdossier over e-Health gepubliceerd.
De geluiden op de soundshower van de trap zijn gevuld met specifieke Nieuwegeinse geluiden. Om de twee weken worden deze geluiden op de trap gewisseld.
Stadsinformatiesysteem LocalConnect
De invulling en uitvoering van LocalConnect maakt onderdeel uit van de activiteiten van het LIC. In het kader hiervan zijn 67 presentaties gepubliceerd waarvan 24 met context en duiding. Voor onze partners in deze dienstverlening is een informatiemiddag georganiseerd en is de bestaande digitale informatie van de partners opgewaardeerd met beeld, geluid en tekstfragmenten.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
15
Lokale digitale informatie in het Nieuwegeinplein
De digitale schermen op het Nieuwegeinplein worden gebruikt om lokale informatie op verschillende gebieden te tonen, zoals historie, actualiteit en cultuur. De schermen zijn interactief. Het publiek kan doorklikken naar onderliggende websites. In 2014 zijn vertoond: - De gemeenteraadsverkiezingensite die de bibliotheek gemaakt heeft - Beelden van lokale politici gemaakt door RTV9 - Dossier zorg en welzijn (interactief) - Stemwijzer (interactief) - Gezondheidssite (interactief) - Toen & Nu van www.pen.nl - Liedjes van Nieuwegeinse artiest Spinvis - Film over de Oudheidskamer Vreeswijk - Ansichtkaarten Prinses Beatrixsluis van de Historische Kring - Film over Nieuwegein uit RTL4’s Hier moet je zijn - Digitale Nieuwegeiner, wekelijkse pdf van Pen.nl - Film over Geinbeat - Nieuwegeinse auteurs en hun boek - Film Slag bij Vreeswijk van RTV9 - Luchtfoto’s van Nieuwegein centrum 1973- 2013 - Dossier Participatiewet (interactief) - Compilatie van sfeerbeelden van “December in Nieuwegein”
Virtuele dossiers
Eén van de speerpunten van beleid is lokale informatievoorziening. Dit doen we door middel van het opstellen van lokale virtuele dossiers. De lancering van een virtueel dossier wordt gevolgd door een publiek debat. Er zijn in 2014 twee virtuele dossiers gepubliceerd, gebaseerd op lokaal relevante en actuele thema’s. Dossier Zorg en Welzijn Het dossier Zorg en Welzijn is gebaseerd op de verkiezingsprogramma’s van de lokale partijen en met de daarin opgenomen voornemens rondom transitie AWBZ en de gevolgen voor de inwoners. Aansluitend hierop is een gemeenteraadsverkiezingensite gelanceerd, waarop drie lokale thema’s criminaliteit, groenvoorziening en stadshart werden uitgelicht en aangevuld met de standpunten van de lokale politiek. Dossier Participatiewet In aansluiting op het dossier Participatiewet over de gevolgen van de participatiewet voor Wajongers werd op 13 november een Walk&Talk voor Wajongers georganiseerd door ‘De levende sollicitatiegids’. Het aantal deelnemers viel helaas wat tegen, slechts zes Wajongers hebben deze Walk&Talk bezocht. Dit valt vooral te verklaren uit het feit dat het dossier een complex thema beschreef voor een moeilijke doelgroep.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
16
Gepubliceerde virtuele dossiers Maand mei 2009 maart 2012 oktober 2012 september 2013 februari 2014 Oktober 2014
Algemeen Dossier scheding tussen kerk en staat Dossier Vrijwilligerswerk Nieuwegein Dossier Ouderenzorg Nieuwegein Dossier Duurzaamheid Dossier Zorg en welzijn Dossier Participatiewet
Nieuwegeindossiers juni 2014 Dossier Prinses Beatrixsluis
Hits 4199 7944 1499 872 2357 12372
360
Gezondheisdossiers november 2011 januari 2013 februari 2013 maart 2013 april 2013 maart 2013
G-dossier Voeding en diabetes G-dossier Sport en diabetes G-dossier Ogen en diabetes G-dossier Nieuwe ontwikkelingen en diabetes G-dossier Chronische ziekten en diabetes G-dossier Voeten en diabetes
2501 2029 1704 1661 1398 2501
Dossiers Jeugd mei 2013 augustus 2013 august 2013 januari 2014
Thema-dossier Social meida Thema-dossier pesten Thema-dossier dyslectie Thema-dossier taalontwikkeling
1845 1395 2580 195
Literaire Dossiers januari 2014 februari 2014 maart 2014 april 2014 mei 2014 juni 2014 juli 2014 augustus 2014 september 2014 oktober 2014 november 2014 december 2014
En uit de Bergen kwam de Echo / Hosseini, K De Cirkel / Eggers, D Het Java van Bloem/ Bloem, M Toen ik je zag / Hoes, I De viool van mijn moeder/Berg, Y v.d. Zielloos / Hartman, C Weekend naar Terschelling / Kerkhoven, E La Superba / Pfeijffer, I.L. Een weeffout in onze sterren / Green, J De boekendief / Zusak, M Dorsvloer vol confetti / Treur, F Papegaai vloog over de IJssel / Abdolah, K Laat je hersenen niet zitten / Scherder, E
Activiteitenverslag 2014
528 941 514 532 595 381 229 209 258 125 127 225
Bibliotheek De tweede verdieping
17
Boeken-, lees- en schrijfcentrum Regionaal taalaanbod
Leesbevordering, laaggeletterdheid en mediawijsheid zijn de belangrijkste pijlers van het boeken- lees en schrijfcentrum. In samenwerking met Stichting Lezen en Schrijven is medio 2014 een conceptstuk opgesteld voor de realisatie van een Taalhuis 3.0. Het doel hiervan is te komen tot een regionaal taalaanbod gericht op laaggeletterden en inburgeraars. Op gemeentelijke niveau werkten we aan een samenwerkingsnetwerk met de (non-)formele taalaanbieders en doorverwijzers in Nieuwegein. Dit project loopt door in 2015. Het Boeken- lees en schrijfcentrum is verantwoordelijk voor de organisatie van twee grote culturele evenementen. Voor de tweede maal is tijdens de Boekenweek de Nieuwegeinse Boekenborrel georganiseerd. Dit culturele evenement, waarvoor vaste klanten speciaal uitgenodigd worden, biedt de gelegenheid om op een informele manier onder het genot van een hapje en een drankje kennis te maken met diverse auteurs.
Samenwerking met het onderwijs en de media
Het dienstenaanbod voor het basisonderwijs is in 2014 vernieuwd. Voor het eerst is een splitsing gemaakt tussen mediawijsheid en boekendienstverlening, zodat de scholen naar eigen behoefte konden kiezen. In samenwerking met Kunst Centraal is het project ‘Woorden in de wijk’ uitgevoerd.
In 2014 zijn gesprekken gevoerd met het Anna van Rijn College om tot samenwerking te komen. De mediacoaches zullen voor leerlingen optreden als accountmanagers en hen voorzien van leesadvies, zowel persoonlijk als digitaal. De mediacoaches gaan de ontwikkeling naar 21ste century skills praktisch ondersteunen. Ook met het Oosterlicht College wordt samengewerkt op het gebied van adviesdiensten, young adult en het opzetten van een scholierenredactie. In samenwerking met RTV9 zijn 96 voorleesfilmpjes opgenomen. In het kader van de Nationale Voorleesdagen zijn 100 voorleesgidsen verspreid via kinderdagverblijven, consultatiebureaus en het Centrum Jeugd en Gezin. Het is bijzonder om te kunnen vermelden dat we de zieke kinderen in het Antonius Ziekenhuis hebben weten te betrekken bij de Kinderboekenweek.
Bereik van scholen in Nieuwegein
In totaal hebben 20 basisscholen gebruikgemaakt van onze dienstverlening voor scholen en hebben we 2.514 leerlingen begeleid met groepsbezoeken. 9 Basisscholen en 2 kinderdagverblijven hebben een abonnement afgenomen voor projectcollecties. Aan hen zijn 700 titels beschikbaar gesteld. In de ‘maand van het spannende boek’ zijn twee thriller-lezingen gehouden door Nieuwegeinse auteurs. Deze activiteit sluit aan op Nieuwegeins Peil.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
18
Mediawijsheid
Speciale aandacht is uitgegaan naar mediawijsheid. Er is op verschillende de manieren voorlichting gegeven aan ouders over augmented reality. Er zijn groepsgesprekken geweest over gaming en privacy en ouderavonden over het thema ‘Mijn kind en Internet’. De mediawijsheidlessen voor groep 7 en 8 zijn uitgebreid met meer aandacht voor social media en cyberpesten. Op de website zijn vier artikelen geplaatst over onder meer serious gaming en media Ukkies. Tijdens alle schoolvakanties bieden we extra dienstverlening aan en kunnen kinderen kennismaken met serious gaming in het medialab.
Buurtpleinen
In januari 2014 hebben we in Buurtplein Zuid onze tweede leeslounge geopend. Hier staat een collectie van 1.000 banden, gericht op kinderen en oudere buurtbewoners. Klanten kunnen hier boeken lenen en gereserveerde materialen ophalen. Daarnaast is er een collectie tijdschriften om ter plekke te lezen. In Buurtplein Batau heeft een interne verhuizing plaatsgevonden om zo meer synergie te bereiken tussen de leesfunctie en de horecafunctie van Fairs. Buurtplein Batau heeft een collectie van 900 banden gericht op kinderen en oudere buurtbewoners. Beide buurtpleinen zijn voorzien van digitale (wijk) informatie via LocalConnect-schermen.
Innovatie
Met ingang van 1 januari 2014 is een nieuw tarievenstelsel ingevoerd. Uitgangspunten hierbij waren vereenvoudiging en maatwerk naar aanleiding van een eerder onderzoek van I&O research uit 2013. De verwachting was meer nieuwe klanten te trekken en de trend van 10% ledendaling per jaar te stoppen. Helaas heeft de nieuwe structuur niet aan de verwachtingen voldaan. Geconcludeerd moet worden dat de trend van het teruglopende aantal individuele betalende klanten, de teruglopende uitleningen en de krimpende boekenmarkt onomkeerbaar zijn. Er zijn nieuwe e-Diensten in gebruik genomen. Via het landelijk platform bibliotheek.nl zijn zo’n 5.000 e-books beschikbaar gekomen voor bibliotheekleden. In samenwerking met Eastbridge is de Libretto ontwikkeld en getest. De Libretto is een visuele en interactieve catalogus. Deze biedt tevens de mogelijkheid om digitale thema presentaties te laten zien met de optie direct titels te reserveren uit de collectie. Voor mobiele toepassingen is de Wise-app geintroduceerd waardoor het raadplegen van de boekcatalogus, verlengen en reserveren mogelijk is.
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
19
De bibliotheek in cijfers Openingsuren Openingsuren Buurtplein Zuid Openingsuren Buurtplein Batau Volwassen leden Jeugdleden Gastleners Gebruikers Buurtplein Zuid Gebruikers Buurtplein Batau Aantal klanten BEZIG
63 uur per week 50 uur per week 40 uur per week 3.322 6.066 394 557 450 42
Reserveringen door klanten IBL Reserveringen Reserveringen van andere bibliotheken Reserveringen muziekweb
7.650 41 48 126
20
drempeloverschrijdingen per maand 45.000 40.000
januari
35.000
februari
30.000
maart
25.000
april
20.000
mei
15.000
juni
10.000
juli
5.000
augustus
0
september oktober
30.000
uitleningen per maand januari
25.000
februari
20.000
maart
15.000
april
10.000 5.000 0
mei juni juli augustus september oktober
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
collectie volwassenen 30.000
25.000
25.013
Volwassen Buitenlands Volwassen Verhalend Volwassen Informatief Grote letterboeken
20.000
Volwassen Luisterboeken Compact Disc
13.656
15.000
CD IFL Rotterdam DVD IFL Rotterdam DVD Muziek
10.000
DVD IFL Rotterdam DVD Video voor volwassenen
5.000
305 0
1.843 159 89 0
IBL
0 67 0 285 4
1.077 0 27 10 0 28 5
Kunstwerken Bladmuziek CD-ROM voor volwassenen Tijdschriften voor volwassenen Speelfilms Naslag Tijdschrift
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
21
collectie jeugd 16.000
13.608
14.000 12.000 10.000
9.914 Makkelijk lezen Jeugd Verhalend
8.000 6.000
Jeugd Informatief
4.682
Baby/Peuter/Kleutermateriaal Young Adult
4.000 2.000
558
0
1.340
Jeugd Luisterboeken
129
367
18
29
284
DVD Video voor jeugd CD-ROM spelen CD-ROM voor jeugd Tijdschriften voor jeugd
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping
22
Overzicht omvang boekencollectie 30.000 25.000 20.000 15.000
25.013 13.656
10.000 5.000
1340
9.914
13.608 4.682
0
528
82
12
10
23
Pers
In samenwerking met de redactie zijn 35 persberichten gemaakt. Naar aanleiding daarvan zijn er de volgende pers vermeldingen geweest: - Radio en tv 6 uitzendingen - Gedrukte media 25 artikelen - Weblogs 5 artikelen - Webpublicaties 180 artikelen - Vakpers 5 artikelen
Activiteitenverslag 2014
Bibliotheek De tweede verdieping