1. Info van bestuur en werkgroepen Contributie Penningmeester Tiny Raaijmakers laat weten dat incasso voor de jaarcontributie zal worden uitgevoerd op 27 januari 2015. De Algemene Ledenvergadering vindt plaats op 9 februari a.s.
MEDEDELINGENBLAD
Oproep!
Heemkundekring “Vehchele” is aangesloten bij de “Stichting Brabants Heem” en opgericht op 28 april 1981.
Onderstaand schilderij is onlangs tevoorschijn gekomen bij de verdeling van een boedel. Niemand wist kennelijk van de herkomst van dit schilderij of bij welke gelegenheid het is gemaakt. De Eerdse kerk zag er zo uit van eind 1944 tot aan de restauratie in 1959. Het lijkt op een viering van een bevrijdingsfeest, maar dat is niet zeker. De schilder ondertekende met "R de Kuijper". Herkent u het schilderij, weet u bij welke gelegenheid het geschilderd is of weet u meer van de schilder, neem dan contact op met Henk van der Voort via
[email protected] of telefoon 0413-363651.
Secretariaat: Heemkamer: Bankrelatie: Redactie:
Bouwmeesterstraat 3, 5462 CP Veghel Mevr. Corry Lunenburg, tel. (0413) 36 71 45 In “Het Raadhuis”, Markt 1 te Veghel, tel. 06-42 96 61 43 (tijdens openingsuren) Rabobank, IBAN nr. NL52RABO0153393173 t.n.v. Heemkundekring “Vehchele” Henk van der Voort, Esdoornstraat 7, 5461 CH Veghel. Tel. (0413) 36 36 51
2015-01
januari 2015
Inhoud: 1. Info van bestuur en werkgroepen. 2. Terugblik Lezing over het (boeren)leven van vroeger. 3. Lezing op 27 januari over "Verhalen, Sagen en Legenden", door Rini Kerstens. 4. Lezing op 2 maart over "Grote gezinnen, Het Gezin XXL", door Ad Rooms. 5. Overleden lid. 6. Nieuw lid. 7. Ontvangen materiaal/documentatie.
1
2
2. Terugblik op de lezing over het (boeren)leven van vroeger door Dhr. Piet van Gerwen.
Ondertekening door de schilder
We zijn benieuwd naar uw reacties. Heemkamer Tijdens openingsuren is de heemkamer te bereiken onder het telefoonnummer 06-42 96 61 43!!!! De heemkamer in “Het Raadhuis” is elke donderdagmiddag van 14.00 uur tot 16.00 uur geopend, behalve met carnaval, juli en augustus. U bent altijd welkom om materiaal af te geven, zoals bidprentjes, oude foto’s om te scannen of spulletjes van vroeger, waarvan u weet dat uw kinderen er niets meer mee zullen doen. Voor ons (en ons nageslacht) kan dit materiaal soms waardevol zijn. Ook kunt u eens oude foto’s bekijken en uw commentaar geven of gewoon even een praatje komen maken onder het genot van een kopje koffie. Bestuursvergaderingen: 9 februari Alg. Ledenvergadering (jaarvergadering) 23 maart 20 april 1 juni 3
Ongeveer zestig belangstellenden kwamen luisteren naar de lezing van Dhr. Piet van Gerwen uit Zeeland. Hij toonde foto's van kortgevelboerderijen en van langgevelboerderijen uit Zeeland. De meeste boerderijen zijn inmiddels afgebroken en enkele zijn gerestaureerd. Er waren ook mensen uit Zeeland aanwezig, die veel boerderijen en mensen herkenden op de filmbeelden. In Zeeland stonden ook drie molens. Boeiend vertelde Dhr. van Gerwen over het (boeren)leven in de vorige eeuw. Voor de pauze sprak hij over de invloed van kerk en kloosters, de grote gezinnen, processies, priesterfeest, onderwijs. De mensen op het platteland waren arm, de boerenbedrijfjes erg versnipperd. Door de ruilverkaveling kwamen er grotere percelen. Veel mensen fokten zelf een varken voor de slacht. De boeren moesten hard werken. Later kwamen er machines en tractoren en werd het werken minder zwaar. Er was ook wel tijd voor ontspanning bij de RK Jonge Boerenstand, later KPJ. Er werden sportdagen georganiseerd voor de jonge boeren en boerinnen. Er waren muziekoefeningen, piramidebouwen, jonge boeren en boerinnen apart. Ook waren er enkele gezamenlijke oefeningen. Dat was een prachtig gezicht. Na de pauze werd vooral aandacht besteed aan de werkzaamheden op de boerderij. Bewerken van het land: ploegen, eggen, zaaien, maaien, hooien, oogsten, aardappeloogst, melken van de koeien, enz. Ook was er een uitgebreid filmverslag van het slachten van een varken. Iedereen was wel op de hoogte van het leven in de vorige eeuw, maar Dhr. van Gerwen wist op een levendige wijze te vertellen, vooral met behulp van de bewegende filmbeelden. 3. Lezing op 27 januari 2015 over "Verhalen, Sagen en Legenden", door dhr. Rini Kerstens. Rini Kerstens, bioloog, in de rol van verhalenverteller. In het verleden waren veel natuurverschijnselen aanleiding voor uiteenlopende verhalen, allemaal pogingen om die gebeurtenissen te 4
verklaren of ze in ieder geval een plaats te geven. Geloof en bijgeloof speelden een grote rol in deze mythen, sagen, legenden en volksverhalen. Zijn betoog is doordrenkt van liefde, jaloezie, macht, list, lust en andere driften en (on)hebbelijkheden. Kerstens verklaart onder meer waarom de zomereik nooit geheel bladerloos is, gallen de toekomst voorspellen en een klein bruin vogeltje koning is in de winter. Hij verhaalt over het ontstaan van de eerste spin uit het meisje Arachne, dat mooiere kleden weefde dan de jaloerse Pallas Athene, en het ontstaan van zomer en winter in relatie met de mooie Persephone en Hades, de god van de onderwereld. De luisteraars leren hoe verscheidene zwammen en de heksenkring aan hun naam kwamen. Nog veel meer komt aan bod, en er is geen woord van gelogen verzekert de begenadigde en bevlogen spreker zijn publiek. Alle verhalen worden ondersteund door foto’s van kunstuitingen. Schilderijen, gravures, beelden, Griekse vazen en tempels voorziet Rini van vaak humoristisch commentaar.
baden en wassen? Hoe vermaakten ze zich en gingen ze wel eens op vakantie? De lezing geeft op al deze vragen wel een antwoord, al was het wel zo dat er op grote gezinnen geen sjabloon is te leggen. Overal werd er wel anders met bijvoorbeeld veel mensen aan tafel om gegaan, maar duidelijk is wel dat er heel creatief met problemen werd omgesprongen. De lezing geeft ten slotte een beeld van grote gezinnen nu? Bestaan ze nog dan? En het antwoord is: ja! En uiteraard komen ook het boek Gezin XXL en de geslaagde en drukbezochte tentoonstelling over het onderwerp in het Noordbrabants Museum in Den Bosch aan de orde. 5. Overleden lid Op 23 december overleed ons lid mevr. Nel Jongeneel- Ruijs. Zij was al lid vanaf 1983. Wij wensen de nabestaanden veel sterkte.
4. Lezing op 2 maart 2015 over "Grote Gezinnen XXL", door dhr. Ad Rooms. De lezing geeft duidelijkheid over de geschiedenis van hele grote gezinnen. Waarom zijn ze ontstaan, wat zijn daarvoor de verklaringen, hoe groot was de invloed van de kerk daarop en welke andere oorzaken speelden een rol? Aan de orde komt verder hoe grote gezinnen leefden. Wat speelde zich af, hoe beleefden moeder, vader en de kinderen zelf hun eigen jeugd? Hoe ging dat aan tafel, welke afspraken waren er? Hoe reageerde de buitenwacht? Welke afspraken golden en hoe en waar sliepen ze allemaal? Wat kwam er op tafel. Hoe werd de zaak financieel gerund en wat gebeurde er met verjaardagen en op andere feestdagen? Hoe verliep de dagelijkse gang van zaken en was er voldoende kleding? Droegen de gezinsleden elkaars schoenen? Hoe ging dat met
5
6. Nieuw lid In de afgelopen periode hebben we het volgende nieuwe lid mogen inschrijven: Dhr. Wim Vissers, de Bresser 8, Zijtaart Wij heten hem hartelijk welkom binnen onze vereniging. 7. Ontvangen materiaal, documentatie In de afgelopen periode ontvingen wij: Van ????? De schoolgids 1995-1996 van Technische School Veghel St. Joseph (tsv), voor VBO (Voorbereidend Beroeps Onderwijs). Van mevr. W. Vissers het boekje "Plechtige herdenking van de Spoorwegstaking op 17 september 1945" 6
Van mevr. N. Vissers een bronzen 11-puntige (bid)penning. Aanvulling: Deze kregen de soldaten mee die naar Ned.-Indië gingen (in nood leert men bidden) Van mevr. M.-J. Rooyakkers- van de Ven een foto van haar vader bij de kalverenwaag, ca 1960-1965.
Attentie! Aan de kapstok in onze heemkamer hangt al enige tijd deze lichtblauwe trui. De trui is waarschijnlijk blijven hangen bij de Market Garden expositie in Klondike. Misschien van een suppoost??
Van dhr. Arno v.d. Heuvel mochten we fotoalbums scannen van de Bernadetteschool. Van mevr. v.d. Aa een oorkonde uit 1954 wegens 12,5 jarig jubileum bij NV Regenkleding-ateliers "Brabant", met toelichting. Verder een aantal religieuze prentjes. Van dhr. H. van der Voort het boek "Speelgoed uit grootmoeders tijd" van A. Staps-Loos. Van heemkundekring Erthepe o.a. bidprentjes, krantenknipsels, documenten en foto's. Verder het handboekje van de "Congregatie voor RK Vrouwen en Moeders". Van mevr. v.d. Crommert-Rutten een rozenkrans, een schoolatlas, leesboekjes van de Lagere School en de Engelbewaarder jrg. 61. Verder het woordenboekje "Speak Dutch/Spreek Nederlands", uitgegeven ter bevordering van de communicatie met de bevrijders in 1944/1945. Dit boekje is voorzien van fonetische uitspraak, zowel Engels als Nederlands.. Van dhr. Dré den Ouden o.a. boeken en een mooie foto van het St. Josephziekenhuis, over "Moeders Gat" heen. Zoekt u een leuk cadeautje? Denk dan eens aan onze placemats, het Veghels leesplenkske, het fotoboek “Groete(n) uit Veghel” of onze andere uitgaven. Deze zijn te koop in de heemkamer tijdens openingsuren. Een lidmaatschap van heemkundekring Vehchele cadeau doen is ook een leuke geste.
7
Komt hij u bekend voor? Wij willen hem wel kwijt. Af te halen op donderdagmiddag tijdens onze inloopmiddag. Misschien kunt u ook iemand uit uw familie- of kennissenkring warm maken voor een lidmaatschap van onze heemkundekring. Voor het geld hoeft men het niet te laten en met meer leden staan we sterker.
Dit mededelingenblad is ook te downloaden vanaf www.vehchele.nl 8
9
