INHOUD. Pagina. Van Bestuur en commissies

INHOUD Van Bestuur en commissies

Pagina

Attentie Watermeterstand opnemen De voorzitter aan het woord Uitbreiding aantal bestuursleden Uitnodiging Begrotingsvergadering en Agenda Toelichting op de vergadering Baggeren 2010 en het Baggerbriefje Controledata Baggeren Commissieleden lijst Inbraken op Tuinwijck Bericht uit de kweekkas Sinterklaasfeest op de tuin

4 5 7 9 10 11/12 13 24 28 49 50

Van de redactie Van de redactie Brief KNNV over het baggeren op de tuin Natuurlijk Tuinieren Honden op Tuinwijck De groene meetlat Op de tuinstoel September haiku’s Een tuinkater….. Dolle bijen 2 Wat een gemier! Vrijwilligerswerk in beeld Uw tuin is uw eigen apotheek aan huis Tuinklussen voor oktober en november Kopijsluiting volgende Gazet 18 november

1

2 14 19 27 29 31 36 38 39 41 46 47 48

Van de redactie September , de laatste maand van het tuinseizoen , heeft het begin van de herfst al vroeg ingeluid. Na alle regen vorige maand, was dat een teleurstellend afscheid van de zomer. Veel tuinders besloten al vroeg in september de biezen te pakken en naar huis te gaan. En zo gaan we dus een lange winter tegemoet waar trouwens veel regen en sneeuw voor wordt voorspeld. De foto op dit blad is in augustus op het puntje gemaakt door Michelle Ockhuysen van tuin 44 Er stonden plassen waarin je zelfs op de fiets niet droog bleef. Hopelijk is het weer voor u geen reden om dit jaar de begrotingsvergadering op 16 november over te slaan. Tenslotte gaat het om belangrijke besluiten die genomen moeten worden. Graag wil ik u attenderen op een interessante brief van de KNNV over het baggeren op volkstuinen. U vindt de brief op pagina 14. Het lijkt weer wat beter te gaan met de bijen. Dit voorjaar en in de nazomer zag ik opvallend veel bijen op de tuin , in tegenstelling tot voorgaande jaren . Gelukkig maar , we kunnen echt niet zonder ze. Veel leesplezier, namens de redactie, Annemarie Dissel 2

Satellietontvangers Voor ontvangst van TV en radio bent u bij ons aan het juiste adres. LCDTV’s, radio/cd spelers, satelliet en DVB-T tuners ook op 12 volt. Uiteraard hebben wij hiervoor de noodzakelijke installatiematerialen.

Zonne-energie Wij leveren en installeren zonnepanelen, regelaars en accu’s. Inclusief montagematerialen.

Pitten, kousen en glazen Onze afkomst verloochenen wij niet. Al sinds 1935 verkopen wij olie (kerosine), kachels en lampen, evenals de benodigde kousen, pitten en glazen.

12 volt/24 volt U vindt bij ons een uitgebreide sortering omvormers, koelkasten, verlichting en andere benodigdheden op 12 volt. Butaan/Propaangas Een groot assortiment gasapparatuur is in onze winkel aanwezig zoals o.a. voor koelen, koken, verwarmen en warmwater. Ook leveren wij alle installatiematerialen hiervoor.

DE PITTENSPECIALIST

Dé leverancier voor uw tuinhuis %14

%&
1*55&/41&$*"-*45

3

De Pittenspecialist Jacob van Lennepstraat 8 1053 HG Amsterdam tel. 020 618 1095 fax 020 6122171 www.pittenspecialist.nl

“ WATERMETER “ ATTENTIE ATTENTIE ATTENTIE ZIE HET RODE INLEGVEL VOOR HET INVULLEN VAN DE STAND VAN UW

“ WATERMETER “ 4

De voorzitter aan het woord. Na een wisselvallige zomer, gevolgd door een erg natte periode, gaan we ons nu voorbereiden op de herfst. Veel werk in de tuin staat ons te wachten , bollen kunnen geplant worden en planten kunnen een ander plaatsje in de tuin krijgen . De tuinkeuringen zijn achter de rug en ik moet zeggen, alles ziet er beter uit als verleden jaar . Het maakt niet uit of je van natuurlijk tuinieren houd of van zwarte grond in je tuin als je tuin maar geen verzamelpunt wordt van allerlei oude rommel . Het keuren op verlopen gasslangen hebben we dit jaar streng aangepakt , ook op verzoek van de Bond . Het is zo belangrijk dat de slangen niet ouder zijn dan 3 jaar . Heeft u inmiddels ook eens binnen in uw tuinhuis gekeken van wanneer die slangen zijn, dan denk ik dat vele tuinders zijn geschrokken . Vernieuw de slangen zo snel mogelijk . De deelraad heeft de buiten sloten weer eens gebaggerd en dat was ook wel nodig . Nu de tuinders nog, in deze Gazet treft u het baggerschema aan . Ook heeft het bestuur van Tuinwijck bij de deelraad aangekaart dat veel bomen, langs de buitenkant van de sloot om Tuinwijck heen, dreigen om te vallen bij sterke wind . Er is door de desbetreffende vertegenwoordiger van de deelraad naar gekeken en hij gaat er achterheen om daar wat aan te doen . Nu eind augustus is er nog niets aan gedaan maar wij hebben goede hoop , nog nooit is er iemand van de deelraad komen kijken dat is al een pluspunt . De bestuurszittingen op vrijdagavond worden zeer matig bezocht. Tuinders vinden het veel makkelijker om op het pad hun problemen en roddels te uiten . De een weet het dan nog beter als de ander . Doe dat toch niet, kom naar het bestuur en vaak is het heel anders als dat u op het pad hoort . Het bestuur zal altijd proberen , als het mogelijk is , om de problemen op te lossen maar als het bestuur de problemen niet weet kunnen zij ook niets doen.

5

Nu doet het bestuur volgens een aantal mensen toch niets maar als er gevraagd wordt om de handen wat vaker uit de mouwen te steken zijn diezelfde mensen niet thuis. Er staan een aantal tuinen te koop en er zijn een paar tuinen reeds verkocht. Ik wens de nieuwkomers een prettige tijd op Tuinwijck toe en de vertrekkende tuinders een goede toekomst toegewenst en misschien zie ik ze nog eens op het park . Verder in deze Gazet ook het waterbriefje . U dient zelf de meterstand op te schrijven en dan het briefje in de witte brievenbus bij de bestuurskamer gooien. De begrotingsvergadering vindt plaats op 16.november , zie de aankondiging verder in de Gazet . Op deze vergadering worden er ook enkele nieuwe bestuursleden gekozen . Van de Bond hebben wij schriftelijk toestemming gekregen om de verkiezing plaats te laten vinden op de begrotingsvergadering. Ik hoop dan ook dat veel tuinders de vergadering zullen bezoeken . Enkele tuinders hebben de vraag gesteld waarom de vergadering op een avond is en niet op zaterdag . Wij hebben wederom voor de avond gekozen omdat er ook tuinders zijn die op zaterdag werken en dan dus niet kunnen komen . Ik wens u allen een goed najaar toe met nog mooi weer . Rob Witte . voorzitter

6

Uitbreiding aantal bestuursleden . Heeft u interesse om een bestuursfunctie bij Tuinwijck te gaan verrichten dan is dat mogelijk . Om u een indruk te geven van wat er van u verwacht wordt laat ik u de volgende taken weten . Iedere maand is er een bestuursvergadering waar u wordt verwacht . Tweemaal per maand ,in de zomer op vrijdagavond en in de winter op zaterdagmorgen , is er bestuurszitting waar de tuinders met hun verhaal, vragen of klachten kunnen komen. Het is wenselijk dat u , eventueel bij toerbeurt, daarbij aanwezig bent . De Bond belegt een 2 tal vergaderingen per jaar . Overleg met het stadsdeel noord vindt 4 maal per jaar plaats . En 2 maal per jaar is er overleg met de wethouder die de portefeuille volkstuinen in zijn beheer heeft .Op deze vergaderingen en overleggen hoeft niet het voltallige bestuur aanwezig te zijn . De taken die u eventueel gaat verrichten worden in het bestuur besproken . Het is wenselijk dat u met een p.c. om kunt gaan en ook zelf in het bezit bent van een email adres . U dient goed bereikbaar te zijn , telefonisch en /of per email . U dient snel de werkzaamheden te kunnen gaan verrichten die van u worden verwacht . Elk bestuurslid is gekoppeld aan een commissie , dat vergt extra werkzaamheden variërend van een enkel uur per week tot meerdere uren per week.

7

Kortom , u dient er rekening mee te houden dat de werkzaamheden minimaal 6 uur per week in beslag nemen en dat u daarvoor tijd moet hebben. Meestal zijn er meer uren per week nodig voor de werkzaamheden dan de 6 uur die ik vermeld heb , vergaderingen zijn daarbij niet meegerekend. Heeft u belangstelling en kunt u aan onze wensen voldoen dan kunt u zich schriftelijk aanmelden en de brief in de witte brievenbus bij de bestuurskamer doen . Ook per email is aanmelden mogelijk . [email protected] Uw aanmelding dient voor 15 okt. 2010 bij ons binnen te zijn . Het bestuur zal u dan uitnodigen voor een oriënterend gesprek . Op de begrotingsvergadering op 16 nov. 2010 kunnen alle aanwezige tuinders hun keuze kenbaar maken. Alle tuinders die zich bereid hebben verklaard om een eventuele bestuursfunctie te aanvaarden worden op de kandidatenlijst geplaatst . De kandidaten die de meeste stemmen krijgen worden als nieuw bestuurslid aangenomen . Heeft u vragen, stel die dan op de bestuurszitting van 7 okt. 2010 . Namens het bestuur, Rob Witte voorzitter.

8

BOND VAN VOLKSTUINDERS TUINPARK TUINWIJCK , opgericht 1909 Liergouw 55 , 1026 BW Amsterdam Amsterdam , september 2010 Geacht tuinlid , Hiermee nodigen wij u uit tot het bijwonen van de begrotingsvergadering op dinsdag 16 november 2010 Aanvang 19.30 uur in ons clubgebouw. Zaal open om 19.00 uur. Het Bestuur

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

AGENDA

Opening, Mededelingen van het bestuur, Ingekomen stukken, Begroting van Tuinwijck 2011, Samenstelling elektra commissie. Verkiezing nieuwe bestuursleden, Rondvraag, Sluiting.

9

Geachte tuinders, Op dinsdag avond 16 november 2010 vindt de begrotingsvergadering plaats. Er worden op deze vergadering ook enkele nieuwe bestuursleden gekozen. Verder maken wij u er op attent dat als u vragen over de financiën heeft, u deze vragen tot uiterlijk 8 november 2010 schriftelijk aan het bestuur kunt voorleggen zodat de penningmeester adequaat op deze vragen kan antwoorden. Ook wordt op deze begrotingsvergadering een elektra commissie samengesteld. Het gaat om 3 tuinders die enige kennis van zaken moeten hebben , de commissie wordt aangevuld met een bestuurslid. Heeft u interesse om in die commissie zitting te nemen dan kunt u zich vooraf aanmelden bij het bestuur. Ook is aanmelding op de vergaderavond mogelijk. Als er meer dan 3 gegadigden zijn zal er worden gestemd. Op deze begrotingsvergadering worden alleen vragen beantwoord die op de agenda vermeld staan. Graag wil het bestuur ook deze vragen tot uiterlijk 8 november 2010 schriftelijk ontvangen. Het bestuur hoopt dat vele tuinders de weg naar het clubhuis weten te vinden . Het bestuur.

10

Baggeren in 2010 Beste tuinders, binnenkort gaat u weer baggeren! Tuinwijck is daarvoor opgedeeld in 5 baggerkwartieren. Alles is ongeveer gelijk aan vorig jaar,behalve de volgorde van de baggergebieden. Let u dus goed op de baggerdatums!!!. Ieder gebied baggert de sloten op een andere tijd. Het schema komt op het mededelingenbord en in de Gazet en op de website.

Regels voor iedereen.

1. Verwijder takken en obstakels uit de sloot. 2. Bagger, zo goed mogelijk, het midden van de sloot, tot 60 cm diep. Bagger 60 cm diep bij een duiker of brug. Belangrijk! 3. Lever het baggerbriefje in vóór de datum waarop de controles in uw gebied beginnen. 4. Wie niet zelf baggert, regelt zelf iemand die dat goed doet. 5. Zoek bij problemen of vragen vooraf contact met het bestuur.

Onderhoudsstukjes met een sloot.

Voor wie een onderhoudsstuk moet baggeren gelden bovenstaande spelregels ook ! Onder Controledata baggeren in 2010 staat in welk gebied een onderhoudsstukje ligt en wanneer het baggeren klaar moet zijn. Het baggerbriefje en het baggerbriefje voor het onderhoudsstuk dienen op tijd ingeleverd te zijn. Dus vóór de controledatum ! Voor elk controlegebied wordt een dag gepland voor baggercontroles: meteen de maandag na de controle datum van een gebied.

11

Tips:

* Bagger niet eerder dan drie weken voor uw controledatum. * Baggerbeugels kunt u per dag voor € 20,- borg lenen. (Wel tijdig reserveren! ) * Nieuwe tuinders én tuinders die beter willen baggeren kunnen advies vragen. * Als u vragen heeft, neem dan vooraf contact op met het bestuur. Tuinders, die willen laten baggeren, dienen dit zelf te regelen binnen de verplichte periode. De tuinder blijft aansprakelijk !

Wie niet baggert …

Baggeren van ons Volkstuinpark is een aangegane verplichting van onze vereniging ,de Bond van Volkstuinders ,met de overheid. Als goed onderhuurder van de grond dienen wij, evenals particuliere bewoners naast een sloot, onze baggerplicht na te komen. Onze interne baggercontrole dient om serieuze problemen met de overheidsinstanties te voorkomen. Alhoewel wij uit ervaring weten dat dit voor veruit de meeste tuinders niet van toepassing is, is er daarom toch een zeer streng handhavingbeleid: wie niet goed baggert riskeert een boete. Rob Witte , voorzitter Tuinwijck. _______________________________________________________

Baggerbriefje 2010

( Direct na baggeren in witte brievenbus bij de bestuurskamer deponeren a.u.b.)

Naam: Tuinnummer: Onderhoudsstukje nummer:

( als u een onderhoudsstukje heeft ! ).

Baggerdatum: _______________________________________________________ 12

Controledata baggeren in 2010 . Gebied 1 . Baggeren tussen 2 okt. en 23 okt. Controle datum: 25 okt. 2010 Tuinnummers:1,2,3,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19, 20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33m34,35. Onderhoudstukje nummers :1, 5a. Gebied 2. Baggeren tussen 9 okt. en 30 okt. Controle datum: 1 nov. 2010 Tuinnummers:146,147,149,150,173,174,175,176,177,181, 182,183,187,188,190,191,192,193,194,195,207,208,209, 210,211,212,225,226,227,228,229. Onderhoudstukje nummer: 52. Gebied 3. Baggeren tussen 16 okt.en 6 nov. Controle datum : 8 nov. 2010 Tuinnummers:107,109,110,123,140,141,142,143,144,153, 154,155,157,158,,159,160,161,162,165,166,167,168,169, 170,171,196,197,198,201,202,203,204,205. Onderhoudstukje nummers:40,41,42,46. Gebied 4. Baggeren tussen 23 okt. en 13 nov. Controle datum : 15 nov. 2010 Tuinnummers:85,86,87,90,91,92,95,96,98,100,101,102, 103,120,121,122,124,127,128,129,131,132,133,134,135,1 36,137,138,139.Onderhoudstukjes nummers: 33,34. Gebied 5. Baggeren tussen 30 okt.en 20.nov. Controle datum : 22 nov. 2010 Tuinnummers :54,55,58,59,60,63,64,68,69,70,71,72,73, 74,75,76,78,79,80,81,82,83,84,88,89,99. Onderhoudstukjes nummers:17,18,24,25,26.

13

Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT email: [email protected] www.knnv.nl/afdelingDelfland

29 augustus 2010 Onderwerp: baggeren

Onze KNNV afdeling ontving het volgende van een lid van een volkstuinvereniging: Het bestuur wil dat we de sloot en de slootkant goed schoonhouden. Er worden tuinschouwen gehouden en leden die de sloot niet tot de helft schoonmaken worden dringend en onder termijn aangemaand dit te doen. Voor de slootkant hebben wij begrip. Maar of we die sloot wel moeten schoonhouden en op welke manier, daarover zijn we niet zeker. Daarom mail ik jou om advies. Een paar maanden geleden zijn we voor het eerst voorzichtig begonnen met het schoon maken. Maar we zijn er al snel mee gestopt. Ik zal je zeggen waarom. We trekken het riet dan uit de sloot en er komt ook veel grond mee. Eigenlijk baggeren we een deel van de sloot. Tijdens de schoonmaak actie / baggeractie kwam ik hele kleine salamandertjes tegen. En kleine baarsjes. Die komen dan mee de kant op met de lange stelen riet. De kleine visjes gaan dood. Ik denk dat die mini salamandertjes het ook niet overleefd hebben. Vraag: kan je vanuit jouw expertise bij de KNNV mij uitleggen wat voor ons de beste manier is om de sloot schoon te houden. Wanneer we dat zouden moeten doen en hoe? Salamanders zijn toch beschermde dieren. Ik weet dat er veel kikkers zitten, we zien ze niet alleen maar horen ze ook. Hoe beschermd zijn al die dieren? Graag jullie advies. Ik moet je wel eerlijk zeggen dat de sloot niet zo breed is en dat het er al snel vol staat met riet. 14

Wij vinden het een prachtig gezicht. Nu kunnen we echter de bodem van de sloot niet meer zien, door al het kroos. Ook is het de bedoeling dat wij onze tuinen met slootwater begieten. Dat is nu best lastig zonder al dat kroos mee te spuiten. Zoals je zult begrijpen is baggeren in ons natte land noodzakelijk, er valt namelijk meer water dan er verdampt, er moet dus water worden afgevoerd, in het westelijk deel van het land gebeurt dit via sloten, vaarten en kanalen. Om deze afvoerfunctie te handhaven is baggeren noodzakelijk. In het najaar sterven de groene delen van planten af en als die op de bodem van een sloot terecht komen wordt er modder gevormd en als je deze laat liggen dan wordt de waterkolom steeds dunner en dus de afvoermogelijkheid steeds minder. Tegelijk wordt de waterkwaliteit slechter bij een dunne waterkolom in de sloot, het water wordt te warm. Er is echter een andere kant. Dat is de zorg voor de natuur, dat zal jou als volkstuinder niet vreemd zijn, dat is wellicht één van de redenen om lid van een volkstuinvereniging te zijn. De zorg voor de natuur vinden wij met zijn allen zo belangrijk dat er een speciale wet voor is. Dat is de Flora- en faunawet. Deze wet zegt dat je de wilde natuur niet mag aantasten. En zoals je aangeeft, wordt de wereld van een waterplant of waterdier op zijn kop gezet met baggeren. Om een menselijke vergelijking te maken: je slaapt lekker en opeens komt er iemand en die trekt je uit je bed. Daar wordt je niet blij van. Hoe moeten wij met deze twee bovenstaande behoeften omgaan? De behoefte aan droge voeten en de behoefte om de natuur te beschermen. De praktijk die jij beschrijft op jullie volkstuin is volledig afgestemd op de behoefte van droge voeten. Dat is een te eenzijdige praktijk en houdt geen enkele rekening met de tweede behoefte. Het gaat er dus om wanneer voeren we baggerwerkzaamheden uit die de natuur het minste aantasten. Dat is de opgaaf voor jullie volkstuinvereniging. 15

De waterschappen hanteren de regel: baggeren tussen half september en half oktober, dan is het waterleven volledig ontwikkeld, de dieren zijn nog niet in winterslaap en kunnen dan nog wegkruipen bij een ingreep. Bovendien hoeft niet elk jaar gebaggerd te worden. Dat kan in een cyclus van 3 – 7 jaar ** (afhankelijk hoeveel bagger er gevormd wordt) waarbij niet de hele sloot in één keer wordt gebaggerd. Vuistregel is een derde van de sloot per keer. Dan houdt je rekening met de natuur. Je schrijft ook dat je door het jaar heen regelmatig de waterplanten moet weghalen. Dat is een zeer schadelijke ingreep, zowel voor de waterdieren als voor de waterkwaliteit. Wat is het geval, dieren schuilen tussen de waterplanten, het vrouwtje van de salamander legt haar eitjes op een blad en zij vouwt dit blad om, het eitje is dan ingepakt. Padden gebruiken rietstengels om hun snoeren aan te hangen. Door het regelmatig weghalen van de planten krijgen zij geen kans. Door de waterplanten weg te halen kunnen deze planten geen voedingsstoffen uit het water opnemen, dit zorgt dat deze stoffen in het water aanwezig blijven; een groene soep is het gevolg. Zeker op een volkstuin is dat geen prettig gezicht. Ons lijkt een gezicht van helder water waar je tot de bodem kunt kijken met onderwaterplanten als een soort onderwateroerwoud een veel mooier gezicht. Indien echter de sloot dreigt dicht te groeien met waterplanten is de eigenaar van het aanliggende land volgens de keur van het waterschap wel verplicht om het watervoerend vermogen in stand te houden. Maar ook hier geldt dan de vuistregel van een derde deel van de sloot per keer, zodat dieren kunnen vluchten en eieren en zaden van waterplanten weer de kans krijgen om op te groeien. Wat er ook gebeurt door te veel werkzaamheden in de sloot uit te voeren is dat de bodem voortdurende geroerd wordt. Dit zorgt voor opwarreling van het bodemmateriaal. Hierdoor komen voedingsstoffen vrij en kan er minder zonlicht in het water schijnen. Beide zijn slecht voor de waterkwaliteit. Wat jullie ook zouden kunnen doen is het kroos van het oppervlak van het water scheppen. 16

Een mooi alternatief voor de gewoonte om met de sloot bezig te zijn. Een dik kroosdek zorgt er voor dat er geen licht in de waterkolom doordringt, hierdoor krijgen waterplanten geen kans en is de waterkwaliteit zeer slecht. Als jullie op diverse plekken drijfbalken in de sloot leggen voorkomen deze het indrijven van kroos. Het kroos kan op de composthoop. In de bijlage tref je een list aan van planten die je kunt aanplanten. Wij hopen (en verwachten) dat de volkstuinvereniging met deze gedachten rekening gaat houden en we zijn altijd bereid om een nadere toelichting te geven. Want de KNNV is een partner van het AVVN in het kader van het keurmerk Natuurlijk Tuinieren. Graag blijven we op de hoogte van de voortgang met deze situatie. Vriendelijke groeten Geert van Poelgeest voorzitter

Huub van ´t Hart natuurbeschermingssecretaris

Baggeren, KNNV afdeling Delfland, 29 augustus 2010 De KNNV afdeling Delfland is de natuurvereniging voor Delfland. De KNNV maakt mensen enthousiast voor de 3 N’s: natuurstudie, natuureducatie en natuurbescherming. Het werkgebied omvat de gemeenten Delft, Lansingerland, Midden-Delfland, PijnackerNootdorp en Westland, en de gebieden Sion, Wilhelminapark, Elsenburgerbos (Rijswijk) en Ypenburg (Den Haag).

(** Onderstreept en Vetgedrukt door redactie Gazet)

Bijlage: 1

Vijver- en moerasplanten

17

Nederlandse naam -Wetenschappelijke naam Zuurstofplanten Grof (gedoornd) hoornblad Ceratophyllum demersum Waterviolier Hottonia palustris Puntkroos Lemna trisulca Aarvederkruid Myriophyllum spicatum Kikkerbeet Hydrocharis morsus-ranae Witte waterlelie Nymphaea alba Gele plomp Nuphar lutea Fijne waterranonkel Ranunculus aquatilis Krabbenscheer Stratiotes aloides Drijvend fonteinkruid Potamogeton natans Planten met drijvend blad en los drijvende planten Watergentiaan Nymphoides peltata Moerasplanten Zwanenbloem Butomus umbellatus Dotterbloem Caltha palustris Gele lis Iris pseudacorus Waterdrieblad Menyanthes trifoliata Grote boterbloem Ranunculus lingua Pijlkruid Sagittaria sagittifolia Grote waterweegbree Alisma plantago-aquatica Koninginnenkruid Eupatorium cannabinum Moerasspirea Filipendula ulmaria Echte koekoeksbloem Lychnis flos-cuculi Penningkruid Lysimachia nummularia Gewone wederik Lysimachia vulgaris Gewone kattenstaart Lythrum salicaria Watermunt Mentha aquatica Moerasvergeet-mij-nietje Myosotis palustris Moerasandoorn Stachys palustris Smeerwortel Symphytum officinale Echte valeriaan Valeriana officinalis Wateraardbei Potentilla palustris Beekpunge Veronica beccabunga 18

NATUURLIJK TUINIEREN Op zaterdag 14 augustus om 12.15 uur kwamen zo´n 17 tuinders naar de kantine om onder leiding van Geert van Poelgeest van het KNNV (Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging) een wandeling te maken over ons park Tuinwijck. Geert begon met de vraag te stellen waarom het natuurlijk tuinieren zo belangrijk is. De antwoorden vanuit de groep waren allemaal goede argumenten maar de belangrijkste drijfveer wordt gegeven door de politiek. Natuurlijk tuinieren draagt in zeer belangrijke mate bij aan het bestaansrecht van alle volkstuinparken. Dat het daarnaast een verrijking geeft aan diversiteit in planten en dieren en een toegevoegde waarde heeft voor de mens is eigenlijk dus mooi meegenomen. De wandeling start bij Voortwiske. Bij het eerste zijpad aldaar is een stukje algemeen groen ingericht als vlindertuin. Er wordt gewezen op het belang van hoogteverschillen in planten en diverse bloeiperioden. De eerste lichting vlinders vliegt in het voorjaar, de tweede lichting verschijnt in juli augustus. Daarna staat de groep stil op diverse punten en wordt gekeken naar specifieke aspecten van natuurlijk tuinieren. Dat dit ook heel goed kan met gecultiveerde planten zien we bij diverse tuinen. Met b.v. grote groepen Floxen of Zonnehoed wordt de grond volledig bedekt en dat is iets wat we graag zien in de natuurlijke tuin. De echte natuurlijke tuin bestaat voor het merendeel uit inheemse planten. Zwarte aarde wordt door de natuur zelf onmiddellijk bedekt met allerlei wilde planten. Zolang wij zelf zorgen dat de aarde bedekt is met planten die wij mooi of waardevol achten kunnen wij verwildering door ongewenste planten voorkomen. Het is daarbij van groot belang rekening te houden met de natuurlijke omstandigheden zoals de grondsoort (veengrond in ons geval) schaduw of zon en droog of vochtig. 19

Meewerken met de natuur is de basis van natuurlijk tuinieren. Planten gedijen op die manier het beste zodat wij er optimaal plezier aan kunnen beleven VASTE PLANTEN ZIJN GEEN BEDREIGING VOOR DE BESCHOEIING !!! Er wordt ook stilgestaan bij diverse slootkanten. De beschoeiing past niet bepaald bij natuurlijk tuinieren. Een idee van Geert is om op sommige plekken de beschoeiing te verlagen tot aan het waterpeil. Hij oppert zelfs dat we daar waar het mogelijk. is gedeelten van de beschoeiing kunnen verwijderen. Maar we kunnen ook proberen om de beschoeiing te onttrekken aan het zicht door middel van fraaie planten. B.v. grote bladplanten .

20

Bij diverse hagen is aan de onderkant begroeiing te zien van allerlei leuke (schaduw)planten. Zo is wederom de aarde bedekt en is ook op die plaatsen nog wat bloei of mooi blad te zien.

Bij de heemtuin wordt uitgebreid stilgestaan en Els Knipscheer, onder wiens leiding dit gebied is ingericht , vertelt er veel over. De heemtuin bestaat nu zo´n twee jaar en is nog in ontwikkeling. Er wordt op dit moment slechts licht bijgestuurd. Op termijn zal er wel het één en ander verwijderd moeten worden aan (spontane) begroeiing zoals b.v. een aantal wilgen die inmiddels zijn opgekomen. Wilgen worden zeer grote bomen en die zijn daarom dus niet geschikt voor zo´n klein gebied. In de muur hebben zich inmiddels ook planten gevestigd. Zo is er naast muurvarentjes ook een zeer fraaie Muurbloem te zien.

21

Op een van de laatste plekjes waar de groep stil staat wordt gewezen op een tuin waarbij duidelijk te zien is dat het om een tuin met achterstallig onderhoud gaat en er niet gesproken kan worden van een natuurlijke tuin. Helaas wordt natuurlijk tuinieren door sommige tuinders nog als excuus gebruikt voor niets doen . De natuurvriendelijke tuin moet echter ook goed onderhouden worden .

De groep wordt tot slot aangenaam verrast met een bijzonder gastvrije ontvangst op tuin 212 van Marianne van der Luit , de initiator van de activiteiten Natuurlijk Tuinieren. De zelfgemaakte groentesoep met ingrediënten uit eigen tuin smaakt overheerlijk. De salades ,broodjes en de dorstlessers gaan er rap in en er wordt gezellig nagekeuveld. En zo komt een interessante , leerzame en gezellige middag ten einde. Met dank aan Geert van Poelgeest Els Knipscheer Marianne van der Luit Tekst en foto’s Annemarie Dissel 22

23

7

Commissie leden 27 april 2010. Goedgekeurd door de algemene ledenvergadering. Inkoop commissie Aanspreekpunt

De hr.J.Bruggeman Mevr. C.Jansen De hr.R.Drenth De hr. R.Smit De hr. C.Gouweleeuw De hr. M.Klarenbeek

Tuin 223 Tuin 172 Tuin 105 Tuin 224 Tuin 75 Tuin 214

Beschoeiing/baggercommissie Aanspreekpunt De hr. H.H.Mintjes De hr. H.T.Brandenburgh De hr. J.S.Langendijk De hr. D.de Leng De hr. R.Leijsener

Tuin 53 Tuin 58 Tuin 96 Tuin 145 Tuin 48

Bouw en taxatie commissie Aanspreekpunt De hr. B.J.B.Berndsen De hr. C.Hartog De hr.G.Plantinga De hr. I.Mentinck De hr. A,Keverkamp

Tuin 68 Tuin 154 Tuin 146 Tuin 228 Tuin 220

Broeikascommissie Aanspreekpunt

De hr. K.Schram Mevr.A. Beerda Mevr. L.Smit Mevr.I.Valk Mevr. A.Berkman De hr. J.Houweling

24

Tuin 7 Tuin 26 Tuin 224 Tuin 17 Tuin 77 Tuin 83

Kantinecommissie Aanspreekpunt

Klaverjas club

De hr. B.Petersen Mevr.S. Goemans Mevr.S.Zaal De hr. W.Simons De hr. T.May De hr. W.Jansen De hr. P. Kloosterman Mevr. R.Zaal

Tuin 61 Tuin 193 Geen tuinder Tuin 76 Tuin 166 Tuin 157 Geen tuinder Tuin 128

Ontspanningscommissie Mevr. A.v.Wijland Mevr.A.Puts De hr. A.Vlasman

Tuin 161 Tuin 86 Tuin 167

Tuintaxatiecommissie Aanspreekpunt De hr. K.Schram Mevr.A. Berkman Mevr.N.Klarenbeek

Tuin 7 Tuin 77 Tuin 214

Verfraaiingcommissie Aanspreekpunt De hr. R.Jeunink Tuin Mevr.C.vanDalen-HazewindusTuin Mevr.C.v.d.Heuvel-Mulder Tuin Mevr.N.Peters Tuin De hr. K.Hensen Tuin Waterleidingcommissie Aanspreekpunt De hr. W,Bruikman De hr. H.Seijnen De hr. J.Wildschut 25

28 99 229 156 104

Tuin 111 Tuin 103 Tuin 49

Technische dienst Aanspreekpunt

De hr.W.Bruikman De hr. A.Drenth De hr. C.Numan

Commissie Allround Aanspreekpunt De hr. W.Bruikman De hr.M.Heeremans De hr.P.Olivier De hr. J.Thobe De hr. F Bromet Kascontrole Aanspreekpunt

Tuin 111 Tuin 113 Tuin 89 Tuin 111 Tuin 109 Tuin 25 Tuin 54 Tuin 41

Reserve

Mevr. H.Drenth De hr. E Kouwets De hr.M.v.d.Heuvel De hr. A. Henderiks

Tuin 142 Tuin 228 Tuin 219 Tuin 56

Postbezorging

De hr. A.Drenth

Tuin 113

Redactie Gazet

Mevr. A.Dissel Mevr.I.Verwey

Tuin 177 Tuin 114

26

Honden op Tuinwijck, Op Tuinwijck wonen niet alleen mensen maar ook honden. Zelf ben ik in het bezit van 2 honden en graag wil ik andere honden bezitters op iets wijzen . Gaat u uw hond/en uitlaten heeft u dan altijd plastic zakjes bij u ? Want als uw hond zijn behoefte doet, je kan n.l. geen kurk in zijn kont stoppen , is het handig om dat hoopje op te pakken in een plastic zakje . Het is heel smerig als andere tuinders in de hoop trappen. En laat uw hond/en NIET UIT OP HET PARKEERTERREIN. Heeft u wel eens in de auto gezeten met de verwarming aan en dan poep aan je schoen? Geen lekker luchtje . Houd uw hond/en altijd op het tuinpark aan de lijn. Dit is verplicht op Tuinwijck en u voorkomt vechtpartijen tussen honden (en bazen).Heeft u een z.g. rollijn van 5 meter houd die lijn dan zo kort mogelijk . Kortgeleden vond een ongeluk plaats op het park doordat een hond aan zo’n lange lijn liep. Er kwam een dame op de fiets aan en de hond draaide om de fiets heen . Gevolg , dame viel, veel pijn , ambulance gebeld en uiteindelijk heeft de dame een gebroken stuitbeen. U als honden eigenaar bent daarvoor verantwoordelijk , de kosten worden op u verhaald en dat kan in de papieren lopen .Kijk eens uw WA-verzekering na of u hier voor verzekerd bent , moet apart op de polis zijn vermeld. Als uw hond eens een keer blaft zal niemand daar wat van zeggen , kinderen maken ook lawaai , maar laat uw hond niet eindeloos blaffen . dat is erg hinderlijk voor de buren . Als alle hondenbezitters op bovenstaande punten letten is het op Tuinwijck heerlijk toeven voor mens en hond. Henny Floor, tuin 9

27

Inbraken op Tuinwijck. Eind augustus / begin september , werden er diversen huisjes en kassen open gebroken . Een en ander werd meegenomen en er was veel schade. Voor de tuinders die de dupe waren is dat erg vervelend. De meeste inbraken vonden plaats in de avond maar bij één tuinder gewoon overdag. Er wordt door diverse tuinders geklaagd dat de hekken aan de achterzijde maar ook de toegangshekken bij de parkeerplaats niet afgesloten worden. Tuinders zijn daar te lui voor lijkt wel. Zij klagen dan bij de voorzitter. Samen met die tuinders had het bestuur bedacht dat nu al de hekken aan de achterzijde van het complex afgesloten werden, andere jaren gebeurt dat op 1 oktober. Er waren toch maar heel weinig tuinders die nog sliepen op de tuin. Dus sloten op hekken . 1 tuinder kwam daar over klagen en schakelde de bond in. De bond heeft Tuinwijck schriftelijk laten weten dat zij , de bond , geen bevoegdheid hebben om te verbieden dat het bestuur de hekken had afgesloten met een ketting. Na nog wat overleg besloot het bestuur om de sloten toch te verwijderen en dus ging onze technische man de sloten er af halen, maar dat was niet meer nodig want de sloten waren doorgeknipt en weggegooid. Er stond natuurlijk geen naambordje bij. De technische dienst zal op 1 okt. weer nieuwe sloten plaatsen maar dat hele gedoe kost Tuinwijck zeker € 100.- voor 2 kettingen en sleutels. Het is te hopen dat de kettingen nu op de hekken blijven en mensen er met hun handen afblijven. Nu is het ook zo dat bij een tuinder voordurend planten uit de tuin verdwijnen. Ook inbrekers werk? Rob Witte.

28

DE GROENE MEETLAT , HOE NATUURVRIENDELIJK BENT U BEZIG?? VRAGEN PUNTEN 1)Aan verharding bevat mijn tuin 10%/25 25%/3 50%/-10 2)Aan kale aarde is te zien 0%/25 10%/5 25%/-10 3)Aantal bomen met bes/zaad 0/0 1/5 2-5/10 8-10/15 4)Aantal struiken met bes/zaad 0/0 1/1 2-5/ 5 8-10/10 5)Aantal coniferen 0/5 1/10 2-5/5 6-10/2 6)Aantal vaste planten 0/0 1-10/1 11-30/3 7)Aantal bloeimaanden vaste planten 1-2/1 3-4/ 2 8)Aantal éénjarige planten met zaden 0/0 1-10/ 5 10-20/ 10 9)Wel/geen bollen in tuin geen/0 elk jaar nieuwe/-10 10)Mijn heg bestaat uit 1soort/ 5 11)Klimplanten met bes/zaad ja/ 20 12)Klimplanten groeien tegen.. een muur/ 10 boomstam/ 10 13)Ik kweek mijn planten zelf ja/ 20 14)Spontaan opkomende planten haal ik weg/ 0 laat soms staan/10 15) Vlinders zie ik in mijn tuin zeer regelmatig/ 20 soms/ 5 16)Ik heb een egel in de tuin in een nest/ 20 als bezoeker/ 10 17)Ik heb een afrastering nee/ 10 hek/ -10 begroeid hek/ 5 18)Ik heb een compostbak/hoop ja/ 20 19)Ik heb water in/aan de tuin ja/ 10 20)Dieren kunnen goed uit t water komen ja/ 20 21)Ik sproei met water uit.. de sloot/ 10 regenton/ 10 22)Ik heb vogelnest/nestkastje ja/ 10 23)Ik voer vogels ja/ 10 24)Aantal zangvogels in voorjaar 10
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) 24) 25) 26) 27) 28) 29) 30) 31) 32)

PUNTEN ONS ADVIES 75%-15 100%-25 meer dan 375 punten meer dan 50%/-25 Uw tuin is een OASE, een welmeer dan 10/ 20 daad voor u en de natuur. Houmeer dan 10/ 20 den zo en geniet niet met mate meer dan 10/ 1 maar met volle teugen meer dan 30/ 20 4-6/ 5 226—375 punten meer dan 20/ 20 Dat gaat de goede kant op. U zij komen elk jaar terug/ 10 heeft de vaart erin.Vooral volmeerdere soorten/ 10 houden en zo doorgaan !!! nee/ 0 anders/ 10 125—226 punten nee/ 0 Een goed begin is het halve haal ik nooit weg/1 werk. Er moet nog heel wat nooit/ 0 gebeuren maar u bent op de nee/ 0 goede weg. struiken(haag)/ 10 kan egel onderdoor/5 nee/ 0 nee/ 0 Maximaal 125 punten nee/ 0 De handen uit soms drinkwater/1 vaak drinkwater//-10 de mouwen !! nee/ 0 Er is nog heel wat nee/ 0 te doen om uw tuin geen enkele/ 0 aantrekkelijk voor nee/ 0 de natuur en een geen van beide/ 0 aanwinst voor het nee/ 10 ja/ -100 milieu te maken. U kunstmest/ -50 moet maar denken 1xper maand/25 soms/10 NIET HET DOEL IS vrijwel nooit/1 BELANGRIJK MAAR 1xp.mnd./10 nog minder/ 5 DE WEG ERNAARTOE. in een ander seizoen/ -20 Met30dank aan www.haagsmilieucentrum.nl

OP DE TUINSTOEL Kees Hulsman van tuin 71

O

p een fraaie zaterdag in september zijn veel Tuinwijckers op hun tuin te vinden en druk aan het rommelen in huis, schuur of tuin. Ook Kees Hulsman, die de volgende dag 66 jaar blijkt te worden, is aan het werk in zijn mooie tuin, gelegen aan de rand van Tuinwijck. Hij neemt voor het interview even plaats op zijn zitje om terug te kijken op zijn (tuinierend) leven op ons tuinpark. Pionieren Kees blijkt een Tuinwijcker van het eerste uur en is neergestreken op Tuinwijck aan de Liergouw toen het tuincomplex nog heel pril was. Van meet af aan heeft hij op deze mooie stek - met uitzicht op de weilanden naar Ransdorp- gewoond. Het valt meteen op dat zijn tuin helemaal geen bomen heeft. Velen van ons kampen met , op zijn minst een páár, uit de kluiten gegroeide exemplaren op de tuin. Kees vertelt dat hij bij aanvang alle bomen op zijn tuin heeft omgekapt. Soms met gevaar voor eigen leven, maar ach, je was jong en wilde wat! Ruimte en wijdsheid in zijn geval. Zijn tuin heeft een goed onderhouden grasveld, een dubbele, in elkaar overlopende vijver, met ornamenten als een drijvend nijlpaard en een vrolijke olifant en rondom een border waar nog veel planten uitbundig staan te bloeien. En wat zie ik aan de achterkant in volle glorie.. een konijnenhok! Sommige konijnen weten alle obstakels te omzeilen en soms willen ze gewoon een eigen hok; moet kunnen. 31

Natuurlijk was er nog een leven vóór Tuinwijck. Kees vertelt hoe zijn ouders en later zijn eigen vrouw in die tijd het hele zomerseizoen recreeerden op terreinen als Het Franse Kamp of de Heidebloem in de buurt van Hilversum. Dat waren plekken waar je met een seizoenshuisje kon staan, wat je in het voorjaar opbouwde en in de herfst weer helemaal afbrak. Kees fietste vanuit zijn werk door naar De Bussummerheide; de vele bunkers staan hem nog helder voor de geest Kees Hulsman blikt terug op 35 jaar Tuinwijck

en hoe kinderen speelden in die bunkers. Waar ooit bloedserieus strijd werd geleverd, werd jaren later, in kinderspel, gedaan „alsof‟. Sociaal netwerk Praten met Kees en beluisteren wie hij allemaal kent op Tuinwijck, doet weer beseffen dat complete families zich, door generaties heen, settelen op een tuinpark. Zij kennen elkaar meestal, doordat onderling relaties zijn aangegaan, wat tot een fijnmazig sociaal netwerk heeft geleid. Kees‟ ouders hadden een tuin op een tuincomplex aan de Osdorperweg, zijn schoonmoeder had een tuin aan de achterkant van Tuinwijck en fraai aan de rand gelegen. Dat wilden Kees en zijn vrouw ook wel. Zo gezegd, zo gedaan. Zijn twee dochters, Linda en Wendy, groeiden op op Tuinwijck. Wendy, die later bij het gesprek komt, vertelt hoe ze vele keren, 32

gezeten aan de tuintafel, de stompe toren van Ransdorp natekende. Jaren later is zij getrouwd in datzelfde kerkje, met Ronald van Wijland, die zij heeft leren kennen.. op de tuin. Beide dochters van Kees hebben een tuin op Tuinwijck en zo herhaalt de geschiedenis zich en groeien ook hún kinderen hier weer op. Kees komt dagelijks op zijn tuin, evenals zijn buurmannen: van Slooten van tuin 70 en‟ome‟ Kees Gouweleeuw van tuin 75. Zij buurten dagelijks- in de winter in het schuurtje- en bespreken dan, onder het genot van een drankje, de toestand in de wereld. Of zo. Gezelligheid kent geen tijd? Het zal niet verbazen dat ook Kees vertelt dat het vroeger stukken gezelliger was op Tuinwijck. Kees zat in de ontspanningscommissie: klaverjassen, voetballen, grote feesten, Kees liep voorop, hield van dansen, kon dat goed en hij en zijn vrouw vermaakten zich zeer. Altijd in voor een geintje, lang leve de lol! Iedereen die ik spreek en hier al ruim 25 jaar zit, legt - wat dat aangaat – een opmerkelijke eensgezindheid aan de dag. Vroeger was het leuker op Tuinwijck.. nu duidelijk minder; waar zit hem dat toch in?

Kees met telefonerende dochter Wendy op de tuinstoel 33

Wendy, iemand van de wat jongere generatie en opgegroeid op Tuinwijck, blijkt hier een duidelijke mening over te hebben. Zij legt een grote verantwoordelijkheid bij de kantine- en ontspanningscommissie. In de visie van Wendy hoort juist een kantinecommissie open te staan voor de belangen en interesses van alle Tuinwijckers. Dat betekent in zomervakanties alle dagen minimaal een uur (liefst een paar uur) open zijn, zodat de jeugd een ijsje kan halen of even kan rondhangen in de kantine. En dat betekent, ook openstaan voor Tuinwijckers die argeloos binnenlopen en geinteresseerd zijn in b.v. de permanente tentoonstelling Natuurlijk Tuinieren of die vragen hebben over het één of ander aangaande hun tuin. Help die mensen, geef informatie of verwijs naar mensen die de informatie wel hebben. Kijk verder dan je eigen (voetbal)interesse, aldus Wendy. De kantinecommissie, maar ook de ontspanningscommissie, is teveel met zichzelf bezig en trekt behalve het eigen clubje- weinig andersdenkende Tuinwijckers en dat zijn er inmiddels aardig wat. The times they are a changing.. zong Bob Dylan Het doet denken aan de bunkers op de Bussummerheide en hoe een concept totaal van betekenis kan (en soms moet) veranderen.. En het doet me ook denken aan de impressie van Annemarie in de Gazet van afgelopen juli van het openingsfeest van 5 juni j.l. Een matige opkomst, noteerde zij en dat gezocht moet worden naar een ander concept, omdat, ik citeer: “nieuwe tuinders kennelijk een ander soort vertier zoeken”. Het zou interessant zijn om te horen hoe de kantine- en ontspanningscommissie hier tegenaan kijkt.. Hebben zij eigenlijk wel een mening hierover? De Gazet lijkt bij uitstek het medium om hierover van gedachten te wisselen, juist omdát het alle tuinders bereikt. 34

De eindeloze stroomdiscussie Het is een belangrijk signaal dat veel tuinders zich niet verbonden voelen met wat in de kantine gebeurt of matig geinspireerd raken van het programma van de ontspanningscommissie. Een ander signaal is dat er opmerkelijk weinig huisjes worden verkocht dit afgelopen jaar. Kees en Wendy zijn er vast van overtuigd dat dit komt omdat Tuinwijck geen vaste stroom tot haar beschikking heeft. Volgens hen willen nieuwkomers echt geen huisje zonder stroom en kiezen ze voor de nabijgelegen tuinparken waar wél vaste stroom is. Het lijkt mij de vraag of het gebrek aan vaste stroom de enige reden is dat er weinig verkocht wordt; er is nog steeds zoiets als een kredietcrisis en steeds meer mensen raken in de schuldhulpverlening, om maar eens een zijstraat te noemen. Maar afgezien daarvan toont een gesprek met Kees en dochter Wendy en andere voorstanders van vaste stroom iedere keer aan, hoe ongelooflijk veel belang zij eraan hechten. En ook de tegenstanders zijn nogal gedreven in hun opvattingen. Om de zoveel tijd verschijnen er ingezonden brieven in de Gazet. van voor- of tegenstanders van aanleg van vaste stroom Het dreigt een bijna eindeloze discussie te worden, die om de zoveel tijd opgerakeld wordt en waar je niet vrolijk van wordt als je het voortdurende gehakketak leest. Wordt het niet eens hoog tijd om deze controverse goed uit te discussieren in plenaire vergaderingen? Gegarandeerd grote opkomst!

tekst en foto’s

Ineke Verweij September 2010 35

SEPTEMBER-HAIKU´S

met plukken gemist staat zij volop te bloeien de vergeten bloem

dichtbij de herfstmaan zoveel verder de sterren hoe ver nog van huis?

Haiku’s van Jac Vroemen www.jacvroemen.nl

36

Accubedrijf ACIM

al meer dan 50 jaar verkoop van: Accu’s , topkwaliteit , 2 jaar garantie. Kyocera zonnepanelen , toebehoren,kabels,klemmen en de rest voor informatie: 0251 654740 Ruiterweg 53 1901 BJ Castricum www.acimaccubedrijf.nl

37

Een tuinkater….. Lieve tuinvrienden, Haha , ik heb weer eens geweldig nieuws voor jullie. Iedereen die een viervoetertje in huis heeft rondlopen kan weer opgelucht ademhalen .Wij, de katten en honden , zijn niet alleen maar jullie meest trouwe bontgenoten. Wij zijn niet zomaar natte neuzen en zachte harige bolletjes wol die graag een strelende hand voelen. Wij zijn veel meer dan dat , wij zijn jullie wapen in de strijd tegen de tand des tijds. Uit een studie van een Amerikaanse dermatoloog is gebleken dat mensen met een huisdiertje meer ontspannen zijn. Vooral praten met een huisdier zou een rustgevend effect hebben. Deze ontspannen levenshouding heeft dan weer een positief effect op de huid, omdat ontspannen zijn de rimpelvorming vermindert. De bloeddruk van de onderzochte mensen zou ook aanzienlijk dalen door het contact met een huisdier, een gesprek met andere mensen heeft dit effect niet .Naast ontspanning blijkt dat contact met een huisdier ook een meer relaxte gezichtsuitdrukking oplevert, vooral rondom de ogen zou dit duidelijk te merken zijn. Een huisdier kan daardoor bijvoorbeeld de vorming van kraaienpootjes terugdringen. Met andere woorden ; Een huisdier voorkomt rimpels Zo , dat wil nogal wat zeggen want dat betekent toch maar mooi dat al die dure potjes crème de deur uit kunnen en dat levert toch maar mooi een aardige besparing op. Met een kat of hond blijft u strak en gezond . Gegroet met een strakke poot van BOBO

38

Dolle bijen 2 – Klaar voor de winter ?

Vorige keer schreef ik over de koningin, of liever gezegd over het ontbreken van de koningin. Inmiddels is de koningin uitgelopen, op bruidsvlucht geweest en is zij nu eitjes aan het leggen. In de winter stopt zij hier mee. De eitjes die zij nu legt worden winterbijen. Het zijn juist de bijen die uit deze eitjes komen die het volk door de winter moeten helpen. Alle zomerbijen zullen spoedig sterven. Zij hebben voor nectar en stuifmeel gezorgd waar het volk de winter mee zal moeten overleven. Een winterbij blijft in principe de hele winter in de kast. Tijdens de winter zorgen zij ervoor dat de koningin warm blijft. Ook voeren zij de koningin uit de eerder, door de zomerbijen aangelegde voorraden in de kast. Een winterbij kan veel langer leven omdat haar leven minder zwaar is. In tegenstelling tot de zomerbij heeft zij veel minder taken.

39

De taken van een zomerbij lopen uiteen van; het schoonhouden van de kast, voeden, nectar en stuifmeel opslaan, cellen van was bouwen, bewaken, verkennen, water, nectar en stuifmeel halen, dode bijen afvoeren en de wacht houden over de kast. Zij heeft zo veel taken en is na 4 tot 6 weken letterlijk versleten. Een mannetjes bij heet een dar. Darren worden niet getolereerd in de kast tijdens de winter. Zij worden nu massaal uit de kast gezet of afgeslacht, dit wordt de darrenslacht genoemd. Darren zijn dus alleen in het voorjaar en zomer aanwezig. Zij hoeven zich dus nooit klaar te maken voor de winter.

Bijen weetje: Wist je dat een bij in haar leven ongeveer 800 km vliegt.

Honing dressing: Ingrediënten:4 delen Olijfolie / 1 deel witte wijnazijn / zout en peper naar smaak 1 theelepel dijon mosterd (later naar smaak meer) / 1 theelepel honing (later naar smaak meer) . Bereidingswijze: Ingrediënten mengen en honing en mosterd naar smaak toevoegen.

Cor en Paula Dol Tuin 190

40

WAT EEN GEMIER!

T

en tijde van het schrijven van dit stukje is het nog hoogzomer en bieden de kranten doorgaans het „komkommernieuws‟. Toch was er een leuk artikel in Het Parool van 24 juli j.l. getiteld: “Mierenkolonie vindt de weg als een tomtom” * Wie niet sterk is.... Een snelle blik op het internet geeft vooral veel tips hoe je je kan ontdoen van deze insecten. Maar daar gaat deze keer níet over. Herwaardering van de mier lijkt gerechtvaardigd, want, zo meldt het Parool: “Insecten als mieren, bijen en wespen werken op een verrassend gecoordineerde manier samen; hun gedrag lijkt zelfs zo intelligent dat men wel eens van een collectieve intelligentie spreekt en de insectenkolonie als een soort superorganisme beschouwt”. Einde citaat. Eén enkele mier is niet zo heel erg slim, maar een kolonie mieren kan complexe problemen oplossen. Dat doen ze niet vanuit een groot plan, maar aan de hand van een paar eenvoudige regels. Hmm.. lekker luchtje De belangrijkste regels zijn dat zij onderling communiceren via geursporen én dat mieren een voorkeur hebben voor de sporen die het sterkst geuren. Neem het probleem van het vinden van voedsel, dé fundamentele levensbehoefte . Alle (hongerige) wezens proberen de snelste route naar voedsel te vinden, zo ook onze mieren. Een aantal mieren van een kolonie gaat op verkenningstocht, zij heten - hoe kan het anders- de verkenners of beter gezegd de verkensters. Ze laten allemaal een geurspoor na en degene die het snelst bij de voedselbron is, sleept het voedsel ook 41

het snelst terug naar het nest waardoor de route nogmaals „begeurd‟ wordt. Deze route ruikt dus als eerste al wat sterker en ook de mieren die de verkenster gevolgd zijn, hebben ook hun geurspoor, waardoor het pad steeds sterker gaat ruiken. De andere mieren volgen dit geurspoor en weten nu waar het voedsel te vinden is. En wanneer de route geblokkeerd raakt, is er altijd wel weer een verkennende mier die een nieuwe snelste route vindt, waarna de sterkere geursporen maken dat de rest volgt. Veel Natuurlijk is er al heel veel over geschreven en uitgezocht over de mier. Zo kom ik na wat “gegoegel” op het internet al gauw te weten dat er niet een páár soorten mieren zijn Nederland, maar ruim 50 soorten. Een kleine, willekeurige greep uit hun prozaische soortennamen: steekmieren, oogstmieren, steelknoopmieren, dwergschubmieren, oprolmieren, woekermieren, deuklipsatermieren en- een vast heel vrolijke mierensoort- de draaigatjes. Wereldwijd blijken zelfs 12.000 mierensoorten te zijn beschreven. Aardig wat. De mierenmaatschappij vertoont overeenkomsten met manier waarop bijen of wespen samenleven: er is een koningin, er zijn de mannetjes die alleen dienen voor de voortplanting en er zijn de vrouwtjes/werksters die allemaal zo hun eigen takenpakketje hebben. 42

Virtuele mieren Mieren hebben een belangrijke rol in het verwerken van organisch materiaal naar bruikbaar compost. Als tuinder zijnde, lijkt dat alleen al reden hen iets vriendelijker te bejegenen dan met de reguliere ketel kokend water, bedenk ik me (oeps) nu. Daar komt nog iets bij, zo laat de krant weten. Het probleemoplossend vermogen van de mierenkolonie heeft geleid tot het ontwikkelen van computerprogramma‟s die het gedrag van mierenkolonies nabootsen. Digitale mieren met virtuele geursporen blijken veel sneller met optimale oplossingen voor lastige problemen op de proppen te komen, dan toepassing van welke wiskundige formules dan ook. Diverse logistieke problemen van b.v. oliemaatschappijen, distributieketens of luchthavens worden de laatste jaren met behulp van deze onderzoeksmethode, de Ant Colony Optimization (Mierenkolonie Optimalisatiemethode) opgelost.

Zwerm-intelligentie En dan zijn we er nog niet. Een citaat uit Ode Magazine**: “ook telecommunicatiebedrijven, filmmaatschappijen, banken en zelfs legers laten zich inspireren door mieren en andere insecten om problemen op te lossen en de effectiviteit van de werkvloer te vergroten. Hun boodschap: stuur minder van bovenaf, maar vertrouw meer op de collectieve intelligentie van de soort. Wat maakt dieren die in scholen, zwermen of kolonieen opereren zo bijzonder? (..) Is er een sturend mechanisme, heeft iemand de leiding, is er een plan? Het antwoord lijkt ontkennend te zijn. (...) Er is geen plan of een leiding. Autonomie (zelfredzaamheid) en zelfsturing zijn de nieuwe sleutelbegrippen. 43

Het systeem (c.q. de kolonie, de zwerm) corrigeert zichzelf wanneer nieuwe omstandigheden zich voordoen (..) waarbij vooral de onderlinge relaties tussen de leden bepalend lijken te zijn voor de uitkomsten”. Einde citaat. Men noemt dit „zwerm-intelligentie‟: intelligent, gedecentraliseerd en zelforganiserend gedrag, te vergelijken met gedrag van een zwerm vogels of een school vissen. Dit principe wordt ook toegepast om robots hun werk te laten doen, zodat ze een complexe taak zelfstandig kunnen uitvoeren. Ook robots corrigeren zichzelf bij het oplossen en uitvoeren van hun taak, zonder enige programmering of centrale sturing. En wie de schoen past.. Als je deze principes van efficienter werken, goed tot je door laat dringen, dan zouden alle managers en andere bestuurders onder ons zich eens achter de oren kunnen krabben. Vooral niet (aan)sturen, kunnen we nu concluderen en de teams of units of commissies hun taakopdracht helemaal zelf laten oplossen. Het ziet er naar uit dat we meer moeten mieren.

Ineke Verweij *Wetenschapsbijlage Het Parool van 24 juli 2010: `Mierenkolonie vindt de weg als een tomtom`, artikel van Koen Vervloesem www.swarmintelligence.org www.aco-metaheuristic.org **Ode Magazine nr 78: `De boodschap van de mier`, artikel van Tijn Touber 44

Fa. NOTTEN & Zn.

VOOR AL UW TUINGEREEDSCHAPPEN verkoop en reparatie van: grasmachines en strimmers

OOK HEBBEN WIJ EEN GROTE SORTERING IN:

touwproducten ijzerwaren- en gereedschappen

Noordeinde 136 1121AL LANDSMEER Tel: 020 48 212 45

W. BURGER & ZONEN ijzerwaren – gereedschappen - sierbeslag Meeuwenlaan 315- tel: 636 05 68 groot assortiment:

tuingaas-tuinnetten-tuingereedschap Dealer van:Makita boormachines Alle dagen geopend

45

VRIJWILLIGERSWERK IN BEELD

Eerst een gat met de schep….. dan komt Frans met zijn graaf machine voor het grote graafwerk

Een lange geul maken terwijl steeds meer vrienden een kijkje komen nemen Als de lantarenpaal arriveert, staat hij in 5 minuten. Eindelijk licht in de duisternis !!

46

Uw tuin is uw eigen apotheek aan huis Cichorei werd al voor onze jaartelling gebruikt om de spijsvertering te activeren . Cichorei werd in de Middeleeuwen al genoemd in kruidenboeken. Ten tijde van Napoleon werd ontdekt dat je ook koffie kon maken uit de wortel. Witlof en Andijvie zijn gecultiveerde vormen van de Cichorei en deze ontstonden in het begin van de 20ste eeuw. Het is een winterharde vaste plant uit de Composietenfamilie, een pionier die graag op braakliggende grond groeit. De beeldschone azuurblauwe bloemen gaan alleen open als de zon schijnt .De plant bloeit van juni tot september. De plant wordt ruim een meter hoog. Zaai cichorei in het vroege voorjaar, 2 á 3 centimeter onder de grond. De zaailingen uitdunnen tot ze een onderlinge afstand hebben van 30 centimeter Chichorei staat bekend als de grote schoonmaker van de darmen en de lever en als bloedreiniger. Het kruid werkt met name op de lever en gal en kan gebruikt worden bij verstoppingen en een gebrek aan eetlust. Uit de plant wordt tegenwoordig insuline gewonnen. Deze stof heeft een gunstige werking op de darmflora en de bloedsuikerspiegel. Alle delen van de plant zijn goed voor de spijsvertering en te gebruiken om de eetlust op te wekken. De wortels zijn met name te gebruiken als diureticum (ontwaterend) Men kan het jonge blad als groente eten, gestoofd of rauw, dat dan wel gebruiken voor de bloei. Ook de bloemen zijn te gebruiken De gedroogde wortel kan ook (gemalen) als koffie worden gedronken. Gezondheid!

47

Annemarie

Tuinklussen voor oktober en november

Vaste planten , heesters of bomen planten kan nog prima deze maanden Heesters die in de zomer op meerjarig hout bloeien kun je nu snoeien. Snoeien is de beste ingreep voor optimale groei en bloei van bomen en heesters Kuipplanten kun je tegen vorst beschermen door er een rietmat of noppenfolie omheen aan te brengen. Breng dan een laagje mulch of bladeren aan op de wortels. Je kunt de planten ook geheel begraven in de volle grond. Dit is met name heel geschikt voor Fuchsia’s. Breng in de vijver een ijsvrijhouder aan. Hiervoor is ook een stuk pijp (riolering) te gebruiken. Zo kunnen schadelijke gassen weg. Tuingereedschap dat niet meer gebruikt wordt schoonmaken en invetten met olie voor u ze opbergt. NIET VERGETEN : 25 september Tuin winterklaar maken 12.15 u Lezing door Cora Hazewindus 30 oktober Workshop snoeien 10.00 u. Bert Kuit van Atelier Green Earth

Annemarie 48

Berichten uit de kweekkas. In de kweekkas wordt het rustiger en is het de tijd om op te ruimen, verpotten van de vaste plantjes en dergelijke. We zijn allemaal gek op het verzamelen van zaden en lopen in onze vakanties altijd met zakjes rond om mooie en bijzondere zaden uit alle werelddelen mee te nemen en hier weer in de grond te stoppen, in de hoop dat deze bloemen ook in onze tuin gaan bloeien. Misschien zijn er tuinders die dit ook doen of zaad oogsten uit eigen tuin van bijzondere planten. Vind je het leuk om dat te delen, breng er dan wat van bij ons (of jonge plantjes die zich uitzaaien). Wanneer je bijzondere planten gaat scheuren zoals: Plox, geitenbaard, darmera of bijzondere soorten vaste geraniums, dan kun je dat ook bij ons brengen. Wel graag van tevoren overleggen om te voorkomen dat we teveel van dezelfde soort krijgen. Bijzondere (mooie) vaste planten willen we graag vermeerderen, zodat de varieteit groter wordt en andere tuinders daar ook weer plezier aan hebben. Als het kan graag in kleine stukken brengen. En als het er dit najaar niet van komt; in het voorjaar kan het natuurlijk ook weer. Potten recycling. Vaak vinden we bij het hek potten die mensen brengen in de hoop dat we die kunnen gebruiken. Dat is een goeie gedachte maar de toestroom is zo groot geworden dat we voor jaren genoeg hebben aan alle soorten ronde potten. 49

Wat we WEL willen hebben zijn VIERKANTE potten. Die kun je beter tegen elkaar aan laten sluiten waardoor de planten elkaar beter beschermen in de winter. Daar hebben we gebrek aan, dus die hebben we graag! Het is prettig als die op zaterdagochtend in de kas worden gebracht. Tot eind oktober zijn we nog op zaterdagochtend in de kas. Tot ziens, Het kasteam. =============================================

SINTERKLAASFEEST OP TUINWIJCK…. Zet het vast in de agenda. Zondag 28 November is het weer zo ver. Sinterklaas komt weer naar ons tuinpark.

Verdere informatie komt op het bord te hangen. Hopelijk zijn jullie er allemaal weer bij. Kinderen en kleinkinderen kunnen opgegeven worden bij Anita

Tel. 06 10 86 66 59

50