Mechatronica: werken aan de toekomst van onze industrie
Mechatronica: werken aan de toekomst van onze industrie
Mechatronica: werken aan de toekomst van onze industrie............. 3 Wist u dat?..................................................... 4
Ons land is de thuisbasis van heel wat topspelers in één van de meest R&D-intensieve sectoren, met name de mechatronicasector. Het is de sector van de machinebouwers, de fabrikanten van productie-installaties en de onderdelen hiervan. Een sector ook die zich constant aanpast aan nieuwe evoluties en ook in de komende jaren garant zal staan voor vernieuwingen. Kortom, het is de sector die het hart van onze industrie vormt, want als producent van productiemiddelen zorgt mechatronica er voor dat onze bedrijven efficiënt werken en steeds nieuwe en milieuvriendelijke productietechnologieën toepassen.
Onze oplossingen tegen de crisis......... 6 De toekomst na de crisis......................... 10 Mechatronica is het hart van onze industrie................... 12 Ledennamen................................................. 14
In België zijn honderden bedrijven actief in deze sector. Zij zijn het die in totaal aan 40.000 landgenoten werk verschaffen en dat cijfer kan verdubbeld worden als we er de indirecte jobs bij tellen. Export is cruciaal voor de welvaart van ons land. Dat is geweten en de mechatronicasector, die twee derde van haar productie exporteert, draagt dan ook in belangrijke mate bij tot de welvaart van ons land Maar de mechatronicasector doorkruist momenteel de zwaarste crisis in haar bestaan. De productiedaling in deze sector liep in 2009 op tot 30 procent. En een herneming is niet meteen in zicht. Meer zelfs, de mechatronicasector zal pas als laatste van een herneming van de economie profiteren. Investeringen in productie- en uitrustingsgoederen komen immers altijd op het einde aan de beurt bij een economische relance.
Bij de pakken blijven zitten, is alvast geen optie voor Agoria. Wij reiken daarom vijf oplossingen aan om deze sector uit de crisis te helpen. Het gaat om maatregelen die iedereen ten goede komt. Want de mechatronicasector is een sleutelsector in ons industrieel weefsel. Als we hier de investeringsmotor snel weer aan de gang krijgen, zal dit zorgen voor een sneller herstel en nodige modernisering van machines en andere uitrustingsgoederen van onze economie. De sector kijkt voortdurend verder en doet zelf ook heel wat inspanningen om zijn toekomst op lange termijn veilig te stellen. Elke 5 jaar werken de leden een strategisch plan uit met de belangrijkste uitdagingen en succesfactoren voor de toekomst. Vijf herstelmaatregelen en een strategisch plan dat we samen met de overheden, onderwijs- en kenniscentra in ons land willen uitwerken. Zo kunnen we snel weer zorgen voor welvaart en jobs, voor laag- en hooggeschoolden.
Carl DEWULF Voorzitter Agoria Mechatronica
Jos PINTE Directeur Agoria Mechatronica
3
Wist u dat?
■ De mechatronicasector is een gezonde sector met toekomstpotentieel. In de laatste 5 jaar, voor de crisis, kende ze van alle industriële sectoren in ons land de snelste groei in werkgelegenheid (7%). ■ De sector was in de laatste 6 jaar goed voor een gemiddelde groei in toegevoegde waarde van liefst 4,5% per jaar. Hiermee was ze de derde best presterende industriële sector. ■ Het marktaandeel van de Belgische mechatronicasector steeg met 10% in de laatste 4 jaar in de EU.
■ De Belgische mechatronicabedrijven hebben 240 buitenlandse filialen. Dat is goed nieuws voor ons land, want de moederbedrijven zorgen immers ook voor meer werk hier. Buitenlandse expansie loont dus. ■ De mechatronicasector heeft heel wat multinationals naar ons land gelokt. Die multinationals zijn hier verankerd met hun R&D-centra en belangrijke beslissingscentra. In de top 10 van belangrijkste werkgevers zijn zes bedrijven van buitenlandse origine. Deze zes bedrijven alleen al zijn goed voor ongeveer 11.000 jobs.
■ De mechatronicasector exporteert 67 procent van haar productie en heeft hiermee een aandeel van 7 procent in de totale Belgische export.
■ Mechatronica is een R&D-intensieve en innoverende industrie. Heel wat binnen- en buitenlandse bedrijven concentreren hier hun R&D-activiteiten. In totaal werken zo een 2500 R&D-medewerkers voor de sector. Dat is tien procent van het totale R&D-personeel in de Belgische industrie. Het is met R&D dat we nieuwe producten ontwikkelen of bestaande producten verbeteren.
Evolutie toegevoegde waarde
Evolutie werkgelegenheid
■ De mechatronicasector verschaft direct aan 40.000 en indirect aan nog eens evenveel mensen in België werk. Agoria vertegenwoordigt 321 bedrijven uit de sector.
130
■ De mechatronicasector spendeert 7 procent van haar toegevoegde waarde in R&D. Zo draagt de sector ruim bij tot het halen van de Europese 3-procentnorm door ons land. ■ Ons land levert mechatronicaproducten van wereldklasse af, zoals de meest intelligente maaidorsers ter wereld, de meest energiezuinige compressoren, de snelste weefgetouwen en de raderkasten voor windmolens met de hoogste vermogens.
■ Samenwerking over bedrijfsgrenzen heen is geen loos begrip in deze sector. In het onderzoekscentrum Flanders’ Mechatronics Technology Centre (FMTC) wisselen mechatronicabedrijven kennis en expertise uit. In Wallonië werken bedrijven samen in de pool Mécatech. ■ De mechatronicasector staat sinds 2003 gemiddeld met 3 bedrijven in de top 10 van de Belgische patentaanvragen.
■ Deze sector telt heel wat KMO's met een wereldleiderspositie in niches zoals wolspoelautomaten, volautomatische grasmaaiers, tableteermachines, … ■ De mechatronicasector zet sterk in op ecotechnologie en duurzaamheid. Zo slaagde deze sector er de laatste jaren in 15 procent energie-efficiënter te worden voor weefgetouwen, 25 % voor compressorinstallaties en zelfs tot 40 % voor graafmachines.
Evolutie marktaandeel in EU
Evolutie investeringen
110
115
105
110
100
105
95
100
125
90
95
100
200
125 120
175
115 110 105
150
100 95 90
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
■ Mechatronica ■ Industrie
4
90
85
85
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
■ Mechatronica ■ Industrie
75 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
■ Mechatronica ■ Industrie
■ Mechatronica ■ Industrie
5
Onze oplossingen tegen de crisis De economische crisis heeft in de mechatronicasector bijzonder hard toegeslagen. De omzet van de Belgische industrie kromp met 20 procent, maar de mechatronicasector moest zelfs een omzetdaling tot 30 procent slikken. Sommige bedrijven slikten zelfs dalingen tot 40 en 50%. Grote beterschap zal bovendien nog een tijdje op zich laten wachten, want investeringen in productie- en uitrustingsgoederen komen pas op het einde aan de beurt bij een economische relance. Het is nu dan ook zaak om de bedrijven uit deze sector te helpen overleven. Naast de algemene crisismaatregelen, zijn er nog andere mogelijke remedies om de sector te helpen. Agoria stelt vijf oplossingen voor om deze bedrijven te helpen de crisis door te komen en sterker uit de crisis te laten komen. Bij elk van deze voorstellen wordt ook gekeken naar wat andere EU-lidstaten doen op dit vlak. De Europese Commissie heeft een tijdelijke kaderregeling goedgekeurd die lidstaten toestaat haar bedrijfssectoren in crisis te ondersteunen. Verschillende lidstaten maken hier momenteel al gebruik van.
1. Sta versnelde aftrek van bedrijfsinvesteringen op twee jaar toe
Crisis slaat hard toe
Wat is het probleem? De investeringen in productiemiddelen zijn sterk terug gevallen. Hierdoor is de noodzakelijke modernisatie van ons productieapparaat quasi stilgevallen en dit legt een sterke hypotheek op de toekomst. Want niet investeren in onze industrie, betekent ook technologische achterstand en een competitief nadeel met de internationale concurrentie. Met fiscale impulsen kan de motor echter weer worden opgestart.
Totale toegevoegde waarde 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
■ Mechatronica ■ Industrie
Wat doen andere landen? In Nederland bijvoorbeeld kunnen ondernemingen hun investeringen in nieuwe productiemiddelen over twee jaar afschrijven. Deze crisismaatregel werd eind 2008 ingevoerd en onlangs verlengd. Ook Italië neemt vergelijkbare maatregelen. Daar kan, bij onvoldoende winst, het bedrag worden omgezet in een belastingskrediet voor een periode van 5 jaar. Wat stelt Agoria voor? Stimuleer investeringen in materiële uitrustingsgoederen door deze te laten afschrijven over een periode van 2 jaar (2010-2011). Dit zal de economische relance versnellen en zorgt ook voor de broodnodige modernisering van ons productieapparaat.
6
2. Verbeter de kredietverzekering en steun de export
Wat is het probleem? Sinds de crisis wordt het voor bedrijven steeds moeilijker om een afdoende kredietverzekering en goedkoop krediet te krijgen. Dit ontmoedigt export en investeringen. Zonder kredietverzekering zijn bedrijven minder beschermd tegen betalingsproblemen van klanten. De federale regering lanceerde Belgacap, een complementaire kredietverzekering die gewaarborgd wordt door de Staat. Een stap in de goede richting, maar nog onvoldoende. Het gaat immers om een aanvullende verzekering, terwijl bedrijven vaak al helemaal geen basisverzekering meer krijgen. De huidige kredietverzekering is bovendien beperkt tot de landen van de Europese Economische Ruimte. Er zijn ook moeilijkheden met de exportfinanciering. Door de economische crisis raken bedrijven in ontwikkelingslanden moeilijker aan kredieten voor hun investeringen in productiemiddelen. Tegelijk komen ook de Belgische budgetten voor exportfinanciering naar ontwikkelingslanden sterk onder druk. Die combinatie bemoeilijkt nieuwe exportprojecten met ontwikkelingslanden. Wat doen andere landen? In Frankrijk, Duitsland, Nederland, Denemarken en Finland werden oplossingen gevonden voor bedrijven om de verlening van kredietverzekeringen op peil te houden. Zo heeft Frankrijk het Cap + product gelanceerd als oplossing voor bedrijven wiens aanvragen voor kortlopende kredietverzekeringen bij commerciële instellingen geweigerd worden. Ook worden in landen als Duitsland, Finland en Denemarken wel kredietdekkingen toegestaan aan bedrijven die buiten de EU exporteren. Nederland verhoogde zijn budget voor exportfinanciering.
Wat stelt Agoria voor? Het Belgacapsysteem moet ook bedrijven verzekeren die buiten de EU exporteren. De geografische dekking moet op zijn minst worden uitgebreid tot alle OESO-landen. We vragen de lancering van een Belgacap-plussysteem als oplossing voor geweigerde kortetermijn-kredietverzekeringsaanvragen. Ook de exportfinanciering kan beter. Worden de staatswaarborgen aan de financiële sector ook daadwerkelijk omgezet in betere kredietvoorwaarden? Een ernstige monitoring van de kredietverschaffing en controle op het gebruik van de staatswaarborgen is nodig. Op federaal vlak moet Finexpo meer kredieten krijgen om de export van uitrustingsgoederen te ondersteunen die ook ontwikkelingsrelevant zijn voor landen die nog meer door de bankcrisis getroffen zijn. Ook op gewestelijk vlak kan het beter: zo moet het Fonds Vlaamse uitrustingsgoederen meer middelen krijgen. De huidige budgettaire enveloppe (5 miljoen euro) is te beperkt en steeds na enkele maanden uitgeput. Ook middelgrote ondernemingen moeten op het fonds beroep kunnen doen. Middelgrote ondernemingen zijn verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de export. Daarom vraagt Agoria dat ook deze bedrijven toegang krijgen tot het fonds.
7
3. Steun investeringen in groene machines en producten
4. Detacheer bedrijfsonderzoekers naar universiteiten en kennisinstellingen
5. Verminder de kosten van R&D
Wat is het probleem? Door de financiële crisis hebben ondernemingen moeite om de ontwikkeling van milieuvriendelijkere en energiezuinigere machines te financieren. Om de groeikansen van deze sector niet te fnuiken en om de evolutie naar een ‘groener’ machinepark te laten doorgaan, is steun onontbeerlijk.
Wat is het probleem? Door de economische crisis draaien heel wat R&D-afdelingen op een lager ritme. Dalende inkomsten dwingen bedrijven hun R&D-apparaat af te slanken, wat hen na de crisis kwetsbaarder zal maken.
Wat is het probleem? Voor mechatronica wegen R&D-kosten zwaar door. Agoria voerde een grondige studie naar de kost van R&D in ons land en die in buurlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland uit. Dat zijn onze voornaamste concurrenten als het op investeringen aankomt. We zijn goedkoper dan Duitsland en Nederland, maar Frankrijk is de absolute R&D-kostenkampioen in Europa. Het is liefst 27 procent goedkoper dan ons land.
Wat doen andere landen? De Europese commissie staat financiële steun aan de machinebouwsector toe bij de ontwikkeling van milieuvriendelijkere en energiezuinigere machines. Het gaat om een gesubsidieerd rentepercentage bij de opening van een lening dat kan oplopen tot 25 procent voor grote ondernemingen en tot 50 procent voor KMO's. Deze subsidie geldt gedurende een periode van ten hoogste twee jaar vanaf de toekenning van de lening. Landen als Frankrijk, Duitsland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk hebben zulke subsidiesystemen al ingevoerd. Wat stelt Agoria voor? Subsidies van 25 tot 50 procent gedurende twee jaar voor leningen voor groene bedrijfsinvesteringen toegekend voor 31 december 2010. Zo worden bedrijven aangemoedigd om groene investeringen te doen en aan de toekomstige Europese milieunormen te voldoen.
Wat doen andere landen? Buurland Nederland heeft een tijdelijke regeling, ‘Kenniswerkers’, uitgewerkt. Die laat toe onderzoekers van bedrijven tijdelijk te detacheren naar een kennisinstelling, met een vergoeding van de overheid. Nederland reserveert 180 miljoen euro in 2009 en 2010 om ongeveer 2000 onderzoekers tijdelijk te detacheren. De overheid betaalt 75 procent van de loonkosten. Wat stelt Agoria voor? Onderzoekers tijdelijk uitbesteden om ontslagen en verlies van kennis te vermijden. Onderzoekscentra zoals Flanders’ DRIVE, FMTC, Sirris en universiteiten zijn immers altijd op zoek naar hoog gekwalificeerd personeel. De technologiefederatie vraagt dat de overheid bedrijfsonderzoekers die de tijdelijke overstap maken naar een kennisinstelling voor 75% financiert. Voor de mechatronicasector denkt Agoria aan ongeveer 150 onderzoekers. Ook vraagt Agoria dat de innovatieprogramma’s van industriegerichte onderzoekscentra zoals de competentiepolen worden versneld. Dat is dubbele winst, want de kruisbestuiving tussen de researchers van bedrijven en onderzoeksinstellingen levert innovatie op en zo komt iedereen nog sterker uit de crisis. En als de economische motor weer aanslaat, staan er ook weer voldoende kenniswerkers klaar.
8
Wat doen andere landen? Een grote onderneming in Frankrijk die 80 miljoen euro investeert in R&D heeft recht op een belastingkrediet van meer dan 30 miljoen euro. Deze korting is nog groter voor ondernemingen die voor de eerste maal een belastingkrediet toepassen of die in de afgelopen 5 jaar geen belastingkrediet hebben toegepast. Van een dergelijk ‘super tax credit’ kunnen ondernemingen in België met een gecombineerde belastingbesparing van gemiddeld bijna 9 miljoen euro enkel dromen. Wat stelt Agoria voor? Fiscale maatregelen die onderzoek en onderzoekers een stuk goedkoper maken. Onder meer door het aanpassen van de maatregel voor R&D-investeringsaftrek (de berekening van de aftrek op de R&D-kosten in plaats van op de investeringen), de vrijstelling van de bedrijfsvoorheffing op onderzoekers te verhogen en het toepassingsgebied van de maatregel over inkomsten uit octrooien te verruimen. Het gaat om voorstellen die niet altijd veel geld hoeven te kosten (enkele zelfs minder dan 10 miljoen euro). Bovendien bieden ze vooruitzicht op terugverdieneffecten als job- en welvaartcreatie. Een selectieve en gespreide uitvoering zou een signaal zijn om investeringen aan te trekken en bestaande multinationals hier te houden.
9
De toekomst na de crisis
De sector levert zelf ook heel wat inspanningen om zijn toekomst veilig te stellen. Dankzij hun dynamiek slagen onze mechatronicabedrijven er in om zich constant aan alle evoluties aan te passen.
3. Versnelde innovatie en optimalisatie van het R&D- en productmanagement
Recent stelden Agoria en zijn leden een strategisch plan op voor de toekomst. Daarin worden de belangrijkste uitdagingen en noodzakelijke transformaties in kaart gebracht. Zij vormen de basis voor een verdere groei na de crisis.
Door de hoge internationale druk van klanten en concurrenten, is een snelle introductie van nieuwe producten cruciaal. Omdat de producten complex zijn en het bouwen van prototypes duur is, worden simulatie en modellering prioritair in het R&D-proces. Bedrijven moeten een R&D-portfolio opstellen met doel- en prestatie-indicatoren voor korte, middellange en lange termijn. Marktsegmentering is van fundamenteel belang voor elke machinebouwer. Productfamilies met gezamenlijke platformen zijn belangrijke methodes om kosten te verminderen.
1. Uitbouw van een sterke mechatronicacompetentie voor een nieuwe generatie van machines en productiesystemen Onze bedrijven moeten bij de wereldtop blijven om aan de technologische uitdagingen van de toekomst met succes te beantwoorden: betrouwbaarheid, gebruiksvriendelijkheid, adaptief vermogen, hoge prestatie, nauwkeurigheid en snelheid en concurrentiële levenscycluskost van een product (inclusief milieukost). De verdere uitbouw van het Flanders Mechatronics Technology Centre is een belangrijke schakel om het leiderschap van onze bedrijven in de mechatronicatechnologieën te behouden en nog verder te verbeteren.
2. Strategische en open innovatie De bedrijven van de mechatronicasector moeten nieuwe producten en technologieën blijven uitvinden voor bestaande markten én moeten nieuwe markten aanboren. Open innovatie speelt hierbij een sleutelrol. Leveranciers en klanten moeten betrokken worden bij de productontwikkeling of het applicatieproces. Het gemeenschappelijk aanpakken van deze uitdagingen met andere machinebouwers wordt dagelijkse praktijk.
10
4. Het stroomlijnen van de internationale waardeketen De globalisatie en concentratie van de mechatronicabedrijven en de delokalisatie van de klanten gaat verder. Het stroomlijnen van de internationale activiteiten wordt steeds belangrijker. Het afstemmen van het productgamma en de bijhorende diensten op de verschillende internationale markten, het voldoen aan de nationale normen en regels, de verdeling van activiteiten over verschillende internationale vestigingen en de professionalisering en internationalisering van inkoopen logistiek beleid worden de factoren voor een succesvolle internationalisatie.
5. Als partner van klant meedenken over totaaloplossingen en diensten Het beheer van de klantenrelaties wordt beter door het gebruik van nieuwe technieken. De ‘stem van de klant’ gaat zwaarder wegen bij het sturen van marketing en productontwikkeling. Het gebruik van nieuwe technieken om de noden van de klanten goed op te vangen wordt cruciaal. Het belang van productwaarde en -kwaliteit zoals gepercipieerd door de klant is de nieuwe uitdaging.
6. World Class Manufacturing door nieuwe productietechnologie en -organisatie De productie- en assemblageactiviteit is essentieel voor kenniscreatie en ervaring, en blijft een belangrijke bron van werkgelegenheid binnen de sector. Om die activiteit te behouden en zelfs uit te bouwen, blijft de snelle invoering van nieuwe productietechnologieën en –organisatie noodzakelijk.
7. Aandacht voor milieu en energieverbruik De mechatronicabedrijven investeren in energie- en milieuefficiëntie. Het streven naar een “groenere” machine wordt een belangrijke factor bij het onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe machines, en dit zonder de prijs van de machines te verhogen.
8. Zoektocht naar gekwalificeerd technisch personeel en behoud van bestaande kennismedewerkers Het professionaliseren van kennis– en competentiebeheer is voor de kennisintensieve mechatronicasector essentieel. Hiervoor moet de eigen kennis ondersteund worden, de noodzakelijke competenties voor de toekomst in kaart gebracht, relevante kennis bij anderen geïdentificeerd…. Er is momenteel een tekort aan technisch geschoolde medewerkers op alle niveaus. De sector vraagt dan ook aangepaste communicatieacties en gerichte opleidingen voor gekwalificeerd technisch personeel.
11
Mechatronica is het hart van onze industrie
De mechatronicasector speelt een sleutelrol in de Belgische economie. Door zijn grote exportgraad heeft hij een aanzienlijk aandeel in het handelsoverschot dat ons land tijdens het voorbije decennium kon voorleggen. De sector speelt ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van onze economie als leverancier van technologie aan sectoren als automobiel, textiel, voeding, farma, landbouw, constructie of nog milieubeheer. De mechatronicasector zorgt met zijn duizenden onderzoekers ook constant voor nieuwe technologieën en producten die van ons land een competitieve speler op de wereldmarkt maken.
Milieu-installaties Hier vinden we de fabrikanten van installaties voor waterzuivering, luchtbehandeling en bodemsanering. Het productengamma gaat van specifieke componenten voor milieuprocessen tot totaaloplossingen (sleutel op de deur projecten).
De sector en zijn deeltakken Gereedschapsmachines In deze deeltak vinden we bedrijven die metaalbewerkingsmachines, componenten en onderdelen toeleveren aan de sector van de metaalverwerking. Ook de roboticabedrijven behoren tot deze subsector. Lasertechnologie is een van de doorbraaktechnologieën van deze groep.
Textielmachines Dit is een internationaal gerenommeerde industrietak met uitrusting en accessoires voor de textielnijverheid. zoals machines van productievoorbereiding, weefgetouwen, afwerkingsmachines,
industriële schoonmaak- en recyclagemachines, beheer en kwaliteitscontroletechnologieën. Spitstechnologie voor het weven van composieten tot vliegtuigonderdelen behoort ook tot deze groep. Land- en tuinbouwmachines en installaties voor de veeteelt
Het productgamma omvat landbouwmachines zoals maaidorsers, balenpersen, aardappelrooiers en oogstmachines voor groenten, spuitmachines, ploegen, oogstmachines voor vlas en giertanks, ... De nieuwe generatie machines zijn computer- en satellietgestuurd en zijn self optimising. Machines voor de voedings- en de farmaceutische industrie Deze bedrijven maken machines voor voedingsprocessen, verpakkings- en stockagetoestellen, engineeringsactiviteit, uitrustingsgoederen voor groot-
12
Pompen en appendages In deze groep zitten producenten en importeurs van pompen en appendages, industrieel kraanwerk, kranen voor huishoudens en diverse accessoires. België behoort tot de wereldtop op het gebied van pompen voor de olie- en gasindustrie. keukens en industriële bakkerijen en machines voor de farmaceutische industrie. De belangrijkste strategische speerpunten zijn hygiënisch design, controleerbaarheid en traceerbaarheid. Machines voor burgelijke bouwkunde In deze deeltak vinden we de fabrikanten van graafmachines, laders met telescopische armen, zelfrijdende hoogwerkers en snel te monteren kranen. Daarnaast zijn er bedrijven die zich bezig houden met uitrusting voor de bouw en materieel voor goederenbehandeling zoals heftrucks. De nieuwe generatie is volledig hybride aangedreven.
Energie-installaties Deze sectorgroep omvat bedrijven die installaties of diensten leveren voor de nucleaire sector, de conventionele en de hernieuwbare energiesector. Van deze groep zijn enkel de bedrijven die toeleveren aan de nucleaire sector lid van de mechatronicasector. Daarnaast bevat deze groep de fabrikanten van industriële ovens (voor keramiek, staal, non-ferro, droging en verbranding …).
Compressoren Ons land telt een aantal fabrikanten van industriële compressoren en pistoncompressoren voor de glas- en petflessenindustrie. De variabele computergestuurde aandrijving van de nieuwe compressors in combinatie met optimalisatie van de compressorinstallaties zorgen voor sterke verminderingen in energieverbuik.
Tandwielen en transmissieorganen De groep tandwielen en transmissieorganen verenigt de fabrikanten van tandwielen, tandwielkasten, transmissieorganen en diensten voor de fabricage van tandwielen zoals warmtebehandeling. Deze exportgerichte groep kent wereldleiders die tandwieltechnologie en transmissies leveren voor de allergrootste windmolens. Specifieke machines, installaties en componenten Deze groep bevat specifieke machines voor de grafische sector, meetsystemen, reinigingsmachines; industriële uitrusting voor procesindustrie en 'material-handling' systemen voor zowel bulk- als stukgoederen. Certificatie en engineering Dit zijn inspectie-, certificatieengineeringbureaus.
en
13
2rent, NV 3SI Security Systems, NV Abay Engineering, SA ABC, NV ABS Roeland, NV ACO Passavant, NV Adamas België, NV AeroGo Europe, NV Ageco Environmental Consulting, SPRL Agfa Dotrix, NV Agrimat, SA AIB-Vinçotte Belgium, ASBL-VZW AIB-Vinçotte Controlatom, VZW-ASBL AIB-Vinçotte International, SA-NV ALC Tournai, SA Alliance International, BVBA AMB, SA Animo, BVBA Apragaz, ASBL Aquiris, SA Arcomet Service, NV Armstrong International, SA Aseptic Technologies, SA Asogem Equipment, NV Association Bureau Veritas, ASBL Association Vinçotte Nuclear, ASBL Ateliers Bonte, BVBA Ateliers E. Meurice, SPRL Ateliers François, SA Atlas Copco Airpower, NV Atlas Copco Belgium, NV AutoJet Technologies, BVBA AVD Belgium, SPRL AVR, BVBA Bekaert Advanced Filtration, SA Bekaert Carding Solutions, NV Bel V, Private Stichting Belgian Monitoring Systems, BVBA Belgonucleaire, SA-NV Belrobotics, SA Belven, NV Betonma International, NV Blanco CS Benelux, BVBA Blount Europe, SA Boumatic Gascoigne Melotte, SPRL Bouvier-Technofour, SA Bravilor Belux, NV Bruyerre, SA Bühler Bijkantoor, BUIV Buhlmann, SA Bureau Veritas Certification Belgium, NV-SA Bureau Veritas, SA BWT Belgium, SA-NV Câbleries Namuroises, SA Carrier Europe, SCA Caterpillar Belgium, SA Ceratec, SA Citius Engineering, SA Clasal, NV CNH Belgium, NV Cofathec Korb, SA-NV
14
Comet, SA Constructiewerkhuizen Robert Dewulf, NV Continental Energy Systems, BVBA CPL Industrie, SA CREAX, NV Crown-Baele, NV De Fruytier, BVBA De Kobra, NV De Ridder TDR, BVBA De Smet Engineers & Contractors, SA-NV De Tollenaere, NV Debruyne Weefbenodigdheden, NV Defawes '96, NV Degrémont, SA Delvano, NV Demako, NV Depoortere, NV Desmet Ballestra Group, NV Dezeure, BVBA Diarotech, SA Dibo, NV Distrinox, SPRL DLO Equipment, SA Dohmeyer, NV Doosan Infracore Europe, SA Drever International, SA DRM Services, SA Echo Engineering, NV Ecowater Systems Europe, NV Egeda, NV Egemin, NV Electrolux Belgium, NV Eliet, NV Emka Machines, NV Engiconcept, SPRL Ensival-Moret Belgium, SA Ensival-Moret-Deplechin, SA Epslog, SA Epur, SA Eres, NV Eriks Motion Control, SA-NV Esab, SA-NV Esco Couplings, NV Esco Transmissions, NV Esko IP, NV Esko, NV Esko-Graphics, NV Etabl. Maréchal & Fils, SPRL Etablissements A. Menart, SPRL Eurair, NV European Metrology Systems, SA Eutomation-Scansys, PGMBH Evilo, NV FANUC Robotics Benelux, VBR FBFC International, NV-SA Femont, NV Ferguson Co., SA FIB Belgium, SA Firma Baeke J., NV Fischbein, SA
Fives Stein Belgium, SA Flonic Europe, SPRL Flowserve Belgium, NV Franke, NV G & B Belgium Transmission Services, NV Gantrex, SA GBM, SA GEA Courtoy, NV Gea Pharma Systems, NV GEA Westfalia Separator Belgium, NV Geodetics Construction Maintenance, NV Ghyselinck Willy, NV Gilbos, NV Gilles Clermont, SA Giropan, NV Global Gas Solutions, BVBA Gobbers & Zonen, BVBA Govatec, NV Grimonprez Transmission Gears, SA Grundfos Bellux, NV Gühring, NV Halliburton Energy Services, NV Hamon Research - Cottrell, SA Hamon Thermal Europe, SA-NV Handsaeme Machinery, BVBA Hansen Transmissions International, NV Hoerbiger Drivetrain Mechatronics, BVBA Husqvarna Belgium, SA Hydrogenics Europe, NV Hyundai Heavy Industries Europe, NV Icarus, SA IG Watteeuw International, NV Ilpa, SA Inofer, NV Iscar Benelux, NV Jensen-Group, NV JLG Manufacturing Europe, BVBA John Bean Technologies, NV John Crane Belgium, NV Kennametal Belgium, SA Keppel Seghers Belgium, NV KH-Engineering, NV Komatsu Europe International, NV Konstruktie Galloo, NV KSB Belgium, SA L & C, SA Laborex, BVBA Lambiotte & Cie, SA Lambrechts Konstruktie, NV Lasea, SA Laspro, NV Leak Repairs Specam, BV Lepage Euronucléaire, SA Les Ateliers de la Meuse, SA Linum Europe, NV Lloyd's Register EMEA, Belgisch Filiaal LOI, Fours Industriels, SA LVD Company, NV M. Beyne, NV Mac Valves Europe, Inc. Machinebouw Tanghe, NV
Magec, NV Maintenance Hydropneumatique, SA Mann+Hummel Hydromation, NV ManRoland Benelux, NV Marketing & Design Cloostermans, NV Martek, SPRL Mécanique de Précision Colinet, SPRL Mechanical Glass Center, SA MEMA, NV Memolub International, SA Merco Machines, NV Metris, NV Mettler-Toledo, NV-SA Meura, SA Meyland, NV MGH, NV Michel Van de Wiele, NV Moës Diesel, SA Motogroup, BVBA Motushapes Group, NV Munck Services Belgium, SA Nedschroef Herentals, NV New Caps, SA New Holland Tractor Limited, NV New Lachaussée, SA Newtec Alvey, NV Ninix Technologies, NV Nooyen, BVBA OMECA, SA Ondeo Industrial Solutions, BV Packo Inox, NV Pall Belgium, BVBA Pattyn Packing Lines, NV Petersime, NV Picanol, NV Pierret Industries, SPRL Plantin, SPRL Polymat SAV, SPRL Polyspray, SPRL Power Limit, SA Presses & Cisailles Lefort, SA Primus, BVBA Project Management Services, NV Projetec, SA PsiControl Mechatronics, NV Punch Graphix International, NV Punch Graphix Prepress Belgium, NV Pyronics International, SA Reintjes Benelux, BVBA Robinetterie RVB, SA Robot-Coupe, SNC Rochester Gauges International, SA Rollway Bearing, NV Ronoh, NV Rontgen Technische Dienst, NV Roton Environnement, SA Roxell, NV Sabemaf-Sechehaye, SA Sadems Industrie, SA Saint-Gobain Pipe Systems Belgium, SA-NV Sandvik Benelux, BV
Sanha Fittings, BVBA SCE, NV SE Industries, NV Seco Tools Benelux, SA-NV SGM Machine Technology, NV SGS Statutory Services Belgium, VZW-ASBL Signode, BVBA SKP, NV Sky Climber Europe, SA-NV Sky-High, NV SNC-Lavalin, SA-NV Soenen, NV Solar Turbines Europe, SA Spicer Off-Highway Belgium, NV Spiromatic, NV SPX Cooling Technologies Belgium, SA-NV SPX Process Equipment BE, NV Stäubli Benelux, NV Steeno, NV Sterling Fluid Systems Belgium, NV-SA Stimac, SA Sweco Europe, SA Sybermat, SA TD Williamson, SA TEC, NV Tecnolub, SA Tennant Europe, NV The Hudson-Sharp Machine Company, BVBA Thomas Kranen, BVBA TPF-Basse Sambre, SA Transmeca, SA Trento Robotics Belgium, BVBA Triskell Industrie, SPRL Truflo Rona, SA Twin Disc International, SA Van Hoecke Automation, NV van Waasdijk, NV Vandaele Konstruktie, NV VDL KTI, NV Veolia Water Belgium, SA Veolia Water Solutions & Technologies Belgium, NV Verbrugge, NV-SA Verhaert Design & Development, NV Vesuvius Group, SA-NV Victaulic International LDC Vigan Engineering, SA Vinçotte Academy, NV-SA Vinçotte Environment, SA-NV Vinçotte International, SA-NV Walter Benelux, NV Waterleau Group, NV Wendt Boart, SA Xylowatt, SA
15
Federatie van de technologische industrie Diamant Building A. Reyerslaan 80, 1030 Brussel Tel +32 2 706 78 00 Fax +32 2 706 78 01 www.agoria.be Verantwoordelijke uitgever Stijn Ombelets 2010
