Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
THERMISCHE ISOLATIEMATERIALEN Rotswol
Glaswol
Schuimglas
- dampopen
- minerale grondstoffen
- geen brandwerende stoffen
- onbrandbaar - bestand tegen rotten en ongedierte - veroudert goed
beschikbaar in voldoende hoeveelheden - lokale en Europese grondstoffen - gedeeltelijk gemaakt van gerecycleerde grondstoffen - opruiming: storten op stortplaats voor inerte materialen
- geen biociden - geen uitstoot van formaldehyde - gehalte aan bindmiddelen < 5% - te verwaarlozen radioactiviteit - geen uitstoot van VOS
- dampopen
- minerale grondstoffen
- geen brandwerende stoffen
- inadembare vezels tijdens de
- onbrandbaar - bestand tegen rotten en ongedierte - veroudert goed
beschikbaar in voldoende hoeveelheden - lokale en Europese grondstoffen - gedeeltelijk gemaakt van gerecycleerde grondstoffen - opruiming: storten voor inerte materialen als gehalte bindmiddelen > 5%
- geen biociden - geen uitstoot van formaldehyde - te verwaarlozen radioactiviteit - geen uitstoot van VOS
toepassing, sloop en opruiming - gehalte aan bindmiddelen > 5%
dampdicht
- minerale grondstoffen
- geen brandwerende stoffen
- bepaalde toepassingen vereisen
- waterdicht - drukbestendig - weinig vervormbaar - onbrandbaar - bestand tegen rotten en ongedierte - veroudert goed
beschikbaar in voldoende hoeveelheden - geen biociden - lokale en Europese grondstoffen - los glas, gedeeltelijk van gerecycleerde producten - recyclage: secundaire grondstof
1
- inadembare vezels tijdens de toepassing, sloop en opruiming
gebruik van warme bitumen
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen Geëxpandeerd polystyreen (PSE)
Belangrijkste kenmerken
- slorpt vocht op - bestand tegen rotten - niet bestand tegen ongedierte - brandstof - zeer brandbaar - lambdawaarde
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
- gedeeltelijke samengesteld uit gerecycleerde materialen - niet-hernieuwbare grondstoffen uit de petrochemie en de chloorchemie - geen opruiming zonder gevaar
- geen biociden
- zeer vervuilende brandwerende stoffen - uitstoot van toxische gassen bij brand - uitstoot van koolwaterstoffen bij fabricage
Gëxtrudeerd polystyreen - dampopen (PSX) - zeer beperkte vochtopslorping - drukbestendig - bestand tegen rotten - niet bestand tegen ongedierte
- niet-hernieuwbare grondstoffen uit de petrochemie en de chemie chloor - veel panelen bevatten zwelmiddelen waarvan het gebruik de ozonlaag aantast (HKFC's) - geen opruiming zonder gevaar
- geen biociden
- zeer vervuilende brandwerende stoffen
Polyurethaan (PUR)
- dampopen - zeer beperkte vochtopslorping - drukbestendig - bestand tegen rotten - niet bestand tegen ongedierte - brandstof
- niet-hernieuwbare grondstoffen uit de petrochemie en de chemie chloor - veel panelen bevatten zwelmiddelen waarvan het gebruik de ozonlaag aantast (HKFC's) - geen opruiming zonder gevaar
- geen biociden
- zeer vervuilende brandwerende stoffen - geeft toxische gassen af bij brand
Cellulosevlokken
- dampopen - stabiel volume
- grondstoffen beschikbaar in voldoende hoeveelheden - hoge verhouding gerecycleerde materialen - herbruikbaar - opruiming: verbranding (opruiming zonder gevaar)
- geen uitstoot van schadelijke stoffen
- grote hoeveelheden stof tijdens de toepassing
- niet drukbestendig - gevoelig voor vocht - moeilijk brandbaar
2
- inadembare vezels tijdens de toepassing, sloop en opruiming
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
VERF Verf op basis van
solvent
De Europese richtlijn "Solventen" schrijft een daling van de uitstoot van VOS voor met 57% tussen 1990 en 2010. In de toekomst zou het gebruik van solventverf zeer sterk moeten worden beperkt Solventverf is te mijden omdat ze meer dan 50% organische solventen bevat, vluchtige organische verbindingen die voornamelijk uit koolwaterstoffen bestaan.
Verf op basis van water - dispersieverf
- mag worden afgewassen - zeer doordringbaar voor water
- bindmiddelen op basis van hernieuwbare grondstoffen
met natuurlijk hars
- sterk opslorpend vermogen - matte aanblik
- natuurlijke harsen: plantaardige olie en water
- verf met natuurlijke harsen is niet geschikt voor buitenwerk - hecht op alle minerale ondergronden, hout en behangpapier
- natuurlijke bindmiddelen en hulpstoffen - minerale pigmenten
Verf op basis van
- mag worden afgewassen
- bindmiddelen op basis van
- bevat soms fungiciden
water - dispersieverf met synthetisch hars
- weinig doordringbaar voor water - sterk dekkend vermogen
niet-hernieuwbare grondstoffen - synthetische harsen
- 5% synthetische organische solventen
- gemakkelijke toepassing
- minerale en synthetische pigmenten
- onderlaag voor binnen- en buitenwerk
- bewaarmiddelen (fungiciden)
3
- geen biociden - meestal solventvrij
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken - hecht op alle minerale ondergronden, hout en behangselpapier
Bijlagen
DD-analyse
- emulgators, plastificeermiddelen - productie veroorzaakt toxische uitstoot en probleemafval
4
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Lijmverf niet verrijkt met plastic
- vooral geschikt voor plafonds en bovenste deel van muren - zeer dampopen - kan veel damp opnemen - sterk dekkend vermogen
- in water oplosbaar bindmiddel (stijfsel, celluloselijm, gelatine...) - bindmiddelen op basis van hernieuwbare grondstoffen - natuurlijke olie of synthetische harsen - bewaarmiddelen
- geen organische solventen - geeft geen contaminanten af - geen biociden
Kalkverf
- binnen- en buitenwerk - zeer dampopen - vochtbestendig - slorpt geuren op
- fabricage is niet schadelijk voor het milieu - bindmiddelen op basis van zuiver minerale en
- geen biociden - geen organische solventen - geeft geen contaminanten af
- ontsmettend vermogen - sterk dekkend vermogen - matte aanblik
beschikbaar in voldoende hoeveelheden - geeft geen contaminanten af - kalk dient als bindmiddel en
- niet bestand tegen afwassen, schuren en wrijven
pigment - bevat geen hulpstoffen
- binnen- en buitenwerk - zeer sterke film, bestand tegen afwassen en
- bindmiddelen op basis van
Silicaatverf
weersinvloeden - zeer dampopen - vochtbestendig - matte aanblik
Siliconenverf
- binnen- en buitenwerk - waterafstotend laagje, bestand tegen afwassen en weersinvloeden - dampopen - matte aanblik
zuiver minerale en
- geen biociden - geen organische solventen
beschikbaar in voldoende hoeveelheden
- bindmiddelen op basis van niet-hernieuwbare grondstoffen - dure opruiming, schadelijk voor het het milieu
5
Nadelen voor de gezondheid
- preventiemaatregelen nemen tijdens de toepassing, want de silicaten zijn zeer bijtend
- geen biociden
- bepaalde producten hebben een solventen > 2%
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
WAND- EN PLAFONDBEDEKKING
Spaanderplaat gebonden met synthetisch hars
Vezelplaat MDF
- goede mechanische eigenschappen - gemakkelijke toepassing - licht - weinig vochtbestendig
- gemakkelijke toepassing (op dezelfde manier als hout) - homogene eigenschappen - panelen met gesloten randen - weinig vochtbestendig
Multiplex platen
- betere dimensionale stabiliteit dan panelen van massief hout - weinig vochtbestendig
panelen van houtspaanders en partikes lijm en onder druk samengeperst op hoge temperatuur
- geringe afgifte van rook bij brand - geen biociden (type V100)
- sterke afgifte van formaldehyde, vooral in de eerste weken na de fabricage - gehalte aan kunsthars > 3%
- de bindmiddelen zijn harsen van formaldehyde
Deze panelen moeten voldoen aan de Europese norm E1
- panelen van afval van inlandse harsen, in de vorm van houtzaagsel - fabricage op basis van
- lichte afgifte van formaldehyde, als gevolg van het lijmen - bindmiddel op basis van kunsthars (9 tot12% van de massa)
inlandse, hernieuwbare grondstoffen - opruiming onschadelijk indien niet behandeld met kleurpigmenten
- sommige panelen bevatten biociden
- fabricage op basis van
- geen biociden
inlandse, hernieuwbare grondstoffen - opruiming onschadelijk (indien niet behandeld)
- gehalte aan synthetische harsen > 3%
6
(afhankelijk van het product)
- lichte afgifte van formaldehyde, en als gevolg van het lijmen - bindmiddel op basis van kunsthars (9 tot 12% van de massa) - sommige panelen bevatten biociden
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Platen vezelcement
Gipsplaat met kartonlaag
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
- weinig vochtbestendig - bestand tegen zwammen en rotten
- panelen van 65% houtspaanders en 35% mineralen (cement)
- geen biociden - geen bindmiddel op basis van synthetische harsen
- brandbestendig - niet geschikt voor vochtige kamers
- gemaakt van minerale en hernieuwbare - geen uitstoot van contaminanten grondstoffen - geringe afgifte van rook bij brand - geen brandwerende stoffen - geen afgifte van vezels - geen uitstoot van formaldehyde - geen synthetische harsen
- gemakkelijke toepassing - erg sterk, ondanks lichte gewicht - uitstekende vochtregeling
- panelen met een kern van gips, bekleed met speciaal klevend karton
- gevoelig voor vocht - gevoelig voor micro-organismen
- gemaakt van minerale en hernieuwbare - geen uitstoot van contaminanten grondstoffen - sterk te verwaarlozen radioactiviteit - uitstoot van contaminanten bij fabricage
- geen biociden - geen bindmiddel op basis van synthetische harsen
- opruiming door storten op stortplaats klasse 2 Gipsplaat met RF-kartonlaag
- gemakkelijjke toepassing - erg sterk, ondanks lichte gewicht
- panelen met een kern van gips, bekleed met speciaal klevend karton - verrijkt met glasvezel
- geen biociden - geen bindmiddel op basis van synthetische harsen - geen uitstoot van contaminanten
- gemaakt van minerale en hernieuwbare grondstoffen - uitstoot van contaminanten bij fabricage - opruiming door storten op stortplaats klasse 2
7
Nadelen voor de gezondheid
- samenvoeging van de panelen met lijm met synthetische harsen
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Gipsplaat
- gemakkelijke toepassing
- panelen met een kern van
- geen biociden
met RF-kartonlaag
- erg sterk, ondanks lichte gewicht - weinig vochtbestendig (zonder behandeling)
gips, bekleed met speciaal klevend karton - vochtwerend dankzij componenten met siliconen
- geen bindmiddel op basis van synthetische harsen - geen uitstoot van contaminanten
Nadelen voor de gezondheid - gemaakt van siliconenverbindingen gebonden aan de silaanchemie, die als zeer gevaarlijk wordt beschouwd
- gemaakt van minerale en hernieuwbare grondstoffen - uitstoot van contaminanten bij fabricage - opruiming door storten op stortplaats klasse 2 VLOERBEDEKKINGEN Kurk
dampopen (als het gewassen is) - uitstekende vochtregeling
- lokale en Europese herkomst, maar beperkt
- geen brandwerende stoffen - geen uitstoot van VOS
- de oppervlakte moet worden beschermd - zeer lange levensduur - veroudert goed - opruiming: recuperatie en recyclage - geluidsisolatie
Linoleum
- gedeeltelijk dampopen - gevoelig voor hoge vochtigheidsgraad
- soms bedekt met PVC (vitrificatie)
- hernieuwbare grondstoffen, beschikbaar in - geen brandwerende stoffen voldoende hoeveelheden in Europa
Vinyl
- dampdicht - ongevoelig voor vocht - zeer slijtvast
- kan pigmenten op basis van
- geen plastificeermiddelen
zware metalen bevatten (felle kleuren) - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm
- geen brandwerende stoffen
- afgifte van plastificeermiddelen - kan pigmenten op basis van zware metalen (felle kleuren)
- de oppervlakte moet worden beschermd - siccatieven vervuilen het milieu - antistatisch (zware metalen) - onderhoudsvriendelijk - slijtvast - veroudert goed
- bevat soms synthetische hulpstoffen
- opruiming: verbranden als behandeld
- gedeeltelijk gebruik van gerecycleerde materialen - niet-hernieuwbare grondstoffen uit de chloor-* en
8
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken - de oppervlakte moet niet worden beschermd - onderhoudsvriendelijk - veroudert zeer goed
Natuurlijk rubber
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm - hoge elektrostatische lading - geeft toxische gassen af bij brand
petroleumchemie - opruiming: verbranding
- dampdicht - ongevoelig voor vocht
- hernieuwbare grondstoffen, beschikbaar in - geen brandwerende stoffen voldoende hoeveelheden - geen plastificeermiddelen
- zeer slijtvast
- opruiming: verbranding
- de oppervlakte moet worden beschermd - kan zonder gevaar worden opgeruimd - veroudert zeer goed
9
- kan pigmenten op basis van zware metalen (felle kleuren) - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen Synthetisch rubber
Belangrijkste kenmerken
Bijlagen
DD-analyse
- dampdicht - ongevoelig voor vocht
- niet-hernieuwbare grondstoffen uit de petrochemie
- zeer slijtvast - bestand tegen schroeivlekken van sigaretten
- opruiming: verbranding - kan niet zonder gevaar worden opgeruimd
Voordelen voor de gezondheid - geen brandwerende stoffen - geen plastificeermiddelen
Nadelen voor de gezondheid - kan pigmenten op basis van zware metalen (felle kleuren) - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm
- de oppervlakte moet niet altijd worden behandeld)
Vast vloerkleed van wol
- gevoelig voor vocht - gevoelig voor vuil
- vezellaag: grondstoffen hernieuwbaar en beschikbaar in voldoende hoeveelheden
- uitstekende vochtregeling
- dossier: grondstoffen gedeeltelijk
- antistatisch
Synthetisch vast vloerkleed
Houten vloer
niet hernieuwbaar (plastic)
- absorbeert en vermindert weerkaatsing
- opruiming: verbranding
van geluid - moeilijk onderhoud - slecht bestand tegen slijtage en veroudering
- kan zonder gevaar worden opgeruimd
- ongevoelig voor vocht - geen vochtregeling
- niet-hernieuwbare grondstoffen uit de petrochemie
- trekt stof aan - absorbeert en vermindert weerspiegeling van geluid - moeilijk onderhoud - slecht bestand tegen slijtage en veroudering
- opruiming: verbranding - kan niet zonder gevaar worden opgeruimd
- dampopen
- aanwezigheid van biociden als gevolg van de behandeling van de wol tegen mot - mogelijke uitstoot van contaminanten - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm
- hernieuwbare grondstoffen, beschikbaar in - geen brandwerende stoffen
10
- hoge concentratie micro-organismen
- aanwezigheid van biociden als gevolg van de behandeling van de wol tegen kevers - mogelijke uitstoot van contaminanten - lichte afgifte van formaldehyde, afhankelijk van het gebruikte type van lijm - hoge elektrostatische lading - concentratie van micro-organismen micro-organismen
- afgifte van formaldehyde afhankelijk
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
- gevoelig voor hoge vochtigheidsgraad - uitstekende vochtregeling - de oppervlakte moet worden beschermd - veroudert goed
Vloer van natuursteen of kunststeen
Ceramiektegels
- dicht - zeer goed bestand tegen mechanische slijtage
Bijlagen
DD-analyse
voldoende hoeveelheden in Europa - opruiming: recuperatie en recyclage
Voordelen voor de gezondheid
- geen biociden - sterk te verwaarlozen radioactiviteit
volgens de behandeling
Nadelen voor de gezondheid
van de beschermende behandeling - afgifte van formaldehyde afhankelijk van het gebruikte type van lijm - afgifte van formaldehyde bij geprefabriceerd parket van spaanplaat - afgifte van stof bij het zagen en de toepassing
- hernieuwbare grondstoffen, plaatselijk beschikbaar in voldoende hoeveelheden - opruiming: recuperatie, secundaire
- met of zonder oppervlaktebehandeling
grondstof, stortplaats voor
(afhankelijk van de aard van de steen) - bestand tegen schroeivlekken van sigaretten - veroudert zeer goed - onderhoudsvriendelijk
inerte materialen
- radioactiviteit hangt af van het type van steen (vaak te verwaarlozen) - geen emissie van toxische stoffen
- hernieuwbare grondstoffen, beschikbaar - radioactiviteit hangt af van het type van - dicht volgens de aard van de betegeling in product - gevoelig voor schokken en slagen voldoende hoeveelheden (vaak te verwaarlozen) - gevoelig voor vlekken als op het oppervlak - opruiming: stortplaats voor - geen uitstoot van toxische stoffen geëmailleerd is inerte materialen - bestand tegen schroeivlekken van sigaretten - veroudert zeer goed - onderhoudsvriendelijk
PRODUCTEN VOOR HOUTBEHANDELING EN BESCHERMING
11
- mogelijke emissie van stof tijdens het zagen van de steen
- mogelijke uitstoot van VOS volgens het type van lijm, bij een gelijmde betegeling
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen
Belangrijkste kenmerken
Lasuurverf met natuurlijk - binnenwerk hars
Bijlagen
- beschermt het hout tegen verkleuring en vuil - dampopen - weinig bescherming tegen vocht - moet vaak worden vernieuwd
DD-analyse - bindmiddelen afkomstig van hernieuwbare grondstoffen - natuurlijke harsen: lijnolie en andere plantaardige olie - minerale pigmenten
12
Voordelen voor de gezondheid
- geen biociden
Nadelen voor de gezondheid
- solventgehalte > 2%
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen Lasuurverf met synthetisch hars
Belangrijkste kenmerken - binnen- en buitenwerk - moet vaak worden vernieuwd
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
- bindmiddelen afkomstig van niet hernieuwbare grondstoffen - synthetische harsen: alkydeharsen
Nadelen voor de gezondheid - kunnen biociden bevatten - solventgehalte > 2%
- minerale of organische synthetische pigmenten
Vernis en lakverf met natuurlijk hars
- vooral voor binnenwerk - sterk dekkend vermogen
- bindmiddelen afkomstig van hernieuwbare grondstoffen
- geen biociden
- solventgehalte > 2%
- gedeeltelijk bestand tegen schuren en krassen - lange droogtijd - kan worden vernieuwd - dure volledige renovatie
Vernis en lakverf op acrylbasis (verdunbaar met water)
- binnen- en buitenwerk - bindmiddelen afkomstig van niet - goed houdbaar in de tijd hernieuwbare grondstoffen - relatief elastisch - schadelijk voor het milieu bij een - thermoplastisch effect onder de invloed van volledige renovatie warmte
- sommige producten bevatten fungiciden - solventgehalte > 2%
Vernis en lakverf alkydeharsen (verdunbaar met water)
- binnen- en buitenwerk - minder goed houdbaar in de tijd - kan gemakkelijk worden vernieuwd
- sommige producten bevatten fungiciden - solventgehalte > 2%
- bindmiddelen afkomstig van niet hernieuwbare grondstoffen - bevat veel hulpstoffen en plastificeermiddelen
13
Gids voor een duurzaam energieontwerp van collectieve huisvesting
Materialen Vernis en lakverf alkydeharsen
Belangrijkste kenmerken - binnen- en buitenwerk - gemakkelijke toepassing
(verdunbaar met solvent) - korte droogtijd - zeer sterke film
Boenwas voor hout
- alleen voor binnenwerk - doordringbaar voor water - geringe duurzaamheid - slecht bestand tegen water - kan gemakkelijk worden vernieuwd en onderhouden
Vernis op oliebasis
- droogt snel
Impregneerolie met natuurlijke natuurlijke harsen
Bijlagen
DD-analyse
Voordelen voor de gezondheid
Nadelen voor de gezondheid
- bindmiddelen afkomstig van niet hernieuwbare grondstoffen
- sommige producten bevatten fungiciden
- bevat veel hulpstoffen en plastificeermiddelen
- solventgehalte > 2% - hoog gehalte aan zware metalen
- sommige producten bevatten bindmiddelen op basis van niet hernieuwbare grondstoffen (synthetische was)
- doordringbaar voor water - slorpt vocht op
- natuurlijke en plantaardige olie - bindmiddelen vooral afkomstig van hernieuwbare grondstoffen
- dringt diep in het hout
- bindmiddelen vooral afkomstig van hernieuwbare hernieuwbare grondstoffen
14
- geen biociden
- bepaalde producten hebben een solventen > 2% - sommige producten kunnen zware metalen
- geen biociden
- siccatieven bevatten zware metalen
- solventgehalte <2% voor vernis met lijnolie
- solventgehalte <2% voor vernis met plantaardige extracten
- geen biociden
- solventgehalte > 2% - siccatieven bevatten zware metalen