Masterclass Europa Leipzig Charter Kenniscentrum Vlaamse Steden, 27 januari 2010 Mart Grisel, Nicis Institute/EUKN, 2010
Steden zijn in de loop der tijd steeds hoger op de politieke agenda geplaatst EU-Voorzitterschappen, o.a. • 2000: • 2004: • 2005: • 2007: • 2008:
FR: Lille Action Plan NL: Rotterdam Urban acquis UK: Bristol Accord DE: Leipzig Charter FR: Marseille Reference Framework
1
Aandacht voor territoriale diversiteit • Verschillen in bevolkingsdichtheid: kansen, problemen als milieu, klimaat, sociale uitsluiting • Verschillen in afstand: toegang tot diensten, transport, energie, breedband, voorzieningen • Grenzen wegnemen: aanpak milieu, klimaat, natuurrampen, grensoverschrijdend verkeer, bestuurlijke samenwerking
Politiek belang: • Evenwichtige economische ontwikkeling in de Europese regio’s • Optimale inzet van deze regio’s • Relatie steden – omgeving (metropolitane regio’s) • Nieuwe EU-begroting voor de periode 2013-2020 2
Trends in duurzame wijkaanpak • Shift van sectoraal naar integraal beleid • Shift van government naar governance • Aandacht voor top-down én bottom-up benaderingen • Aandacht voor rol burgers en partnerships • Focus op gebiedsgericht beleid • Steeds meer aandacht voor evidence based beleid en transparante referentiekaders
3
Stedelijke ontwikkelingsprogramma’s • Geïntegreerde meerjaarlijkse programma’s • SWOT-analyses door steden
• Ontwikkelingsdoelen • Gecoördineerde 3D inzet • (Ruimtelijke) focus middelen • Coördinatie lokaal en stadsregionaal • Prestatieafspraken Koppeling Leipzig doelstellingen - structuurfondsen (besluit EP)
4
Belangrijke stedelijke en territoriale issues • Klimaatverandering • Demografische ontwikkelingen • Concurrentiekracht en globalisering • Tegengaan van sociale exclusie in aandachtswijken
5
Versterking concurrentiekracht • Compacte stad met aandacht voor ‘Baukultur’ • Ontwikkeling binnensteden • Versterking stedelijke infrastructuur en duurzame mobiliteit • Aandacht openbare ruimte • Energie-efficiënt bouwen • Inspelen op klimaatveranderingen Veel aandacht voor innovatie en educatie Belang relatie stad – omgeving (stedelijke regio’s) Territoriale cohesie door meer netwerken in EU 6
Wijkontwikkeling binnen integrale aanpak • Upgrading fysieke omgeving (huisvesting) • Versterken lokale economie en arbeidsmarktbeleid
• Opleiding en training (kinderen en jongeren) • Efficiënt en betaalbaar stedelijk transport Centrale sturing, lokale betrokkenheid en middelen EU gelden als aanvulling, gestructureerde kennisuitwisseling
7
Leipzig Charter on sustainable European cities 1. Focus op duurzame stedelijke ontwikkeling 2. Nadruk op een integrale benadering • Verbinding urbane agenda (Leipzig Charter) met territoriale agenda • Verbinding fysiek, economisch, sociaal/veilig • Verbinding bestuurlijke niveaus (multilevel governance) • Verbinding betrokken actoren (publiek, privaat, burgers/NGO’s) 3. Aanzet tot een Europees raamwerk voor stedelijk beleid
8
Leipzig Charter
9
Analyse Frans Voorzitterschap Leipzig Charter Twee hoofddomeinen 1. Geïntegreerde stedelijke benadering o Kwaliteit van de publieke ruimte o Modernisering van de infrastructuur met een focus op energiezuinigheid o Proactieve innovatie en opleiding 2. Aandacht voor probleemwijken o Fysieke omgeving o Lokale economie en arbeidsmarkt o Opleiding en scholing o Stedelijk vervoer 10
Verdere analyse •
Geïntegreerde benadering, governance en aandacht voor probleemwijken betreffen alle domeinen.
•
Zes invalshoeken vanuit het Leipzig Charter, plus drie nieuwe invalshoeken vanuit de Marseille verklaring van de ministers
•
Sterkere nadruk op sociale aspecten en duurzaamheid
11
Reference Framework: 9 invalshoeken
Publieke ruimte
Infrastructuur en energiezuinigheid
Proactieve innovatie, opleiding en scholing voor kinderen en jongeren
Verbetering van de fysieke omgeving (incl. Baukultur)
Versterking lokale economie en arbeidsmarktbeleid
Efficiënt en betaalbaar openbaar vervoer
Klimaatadaptatie en milieu
Groen in de stad
Behoud van natuurlijke bronnen
12
European Sustainable Cities Reference Framework
1
3
Setting
Core Model: Arborescence of questions
City Strategy (leadership priorities)
City Characteristics (typology / situational factors)
2
RF Introduction: A vision for sustainable cities
5
RF research
4
Performance
Assessment Tool
Links (modularity) Monitoring Tool / Indicators
Good Practices
Solutions (tools)
Coffee table book
Awards
The City Leader’s “dashboard ” (or other appropriate measurement frameworks)
Web – diagnostic tool
Interactive media (evolving future set of deliverables)
1
+ Governance
4 pillars of sustainable development
LEIPZIG / MARSEILLE AXES
Environment
Economic
Social
Culture
20 key questions
5 to 10 key questions
100 detailed questions
20 detailed questions
Catalogue of illustrations
Illustrations
Main Objectives
Operational Objectives
14
Presentation of the first level of questions In terms of ENVIRONMENT, does my strategy / project / policy contribute to
In terms of SOCIAL, does my strategy / project / policy contribute to
In terms of ECONOMIC, does my strategy / project / policy contribute to
In terms of CULTURE, does my strategy / project / policy contribute to
Limit urban sprawl?
Regenerate deprived neighbourhoods?
Develop green business?
Preserve built environment and urban landscapes?
Bring nature in the city?
Increase social diversity?
Develop an economy of proximity?
Foster local traditions and living culture?
Limit greenhouse gas emissions?
Promote the integration of people experiencing or at risk of exclusion?
Reinforce the economic attractivity of the territory?
Promote access to culture?
Cope with natural and industrial disasters?
Improve quality and accessibility of basic public services?
Conduct and adapt to local and international economic transformations/ changes?
Favour exchanges between citizens?
Preserve quality and availability of natural resources?
Ensure that all young people reach a minimum level of education and training?
Favour artistic creation?
15
Sneak preview Tool Reference Framework
16
