galabal 2010
Juli
Marklander
2010, nummer 31
Colofon Teksten
Marianne van der Beek
Foto’s
2 Inspirerend en uitdagend / 3 Even kijken / 4 De beauty van informatica / 5 Het flankeren van het onderwijs / 6 Mocht u op reis gaan naar... / 8 De information escort / 10 Roostermaker: puzzelen voor het beste rooster / 12 Gala 2010
Jos Antens, Gerritdien Burink, Frank Kouwenhoven, Nel Rommens, Nel Verhaert.
Conceptontwikkeling
Award Communications, ’s-Hertogenbosch
Realisatie
Scheepens reclame adviseurs, Tilburg
12
www.markland.nl
Ruimte voor je toekomst
Even kiJken … InsPirerend en uitdagend Voor u ligt de laatste Marklander van dit schooljaar. Ook deze Marklander staat weer vol met informatie voor ouders/verzorgers en leerlingen. Deze uitgave wordt ook verstrekt aan de ouders/verzorgers van onze nieuwe leerlingen die deze maand al voor een eerste kennismaking onze school bezoeken. Dat wij een inspirerende en uitdagende leeromgeving belangrijk vinden, kunt u lezen in het artikel over de mediatheek en het vak informatica. De meerdaagse reizen geven aan dat leren buiten de school en plezier maken met elkaar prima samengaan. Het Markland College blijft werken aan het opleiden van onze medewerkers en in het artikel over flankerend onderwijs leest u op welke wijze wij met Fontys Lerarenopleidingen vormgeven aan deze gezamenlijke verantwoordelijkheid. Een prachtig project vol nieuwe uitdagingen en winst voor alle partijen.
Ook in het nieuwe schooljaar gaan we voor een goede kwaliteit van ons onderwijs. We zetten in op een veilige leeromgeving waarin uw kind optimaal kan presteren en waarin onze medewerkers hun uiterste best doen om uw kind te begeleiden tijdens zijn of haar schoolloopbaan. Het verschil kunnen maken en de talenten van onze leerlingen ontwikkelen, dat is voor ons inspirerend en uitdagend. Het College van Bestuur
Welkom aan onze nieuwe leerlingen! Met ingang van 1 augustus bestaat de Stichting Markland College uit twee scholen: het Markland College Oudenbosch en het Markland College Zevenbergen. Op dit moment wordt hard gewerkt om te zorgen dat alle zaken die hiermee samenhangen - zoals een nieuwe medezeggenschapsstructuur, een nieuwe website, een nieuwe schoolgids op tijd klaar zijn.
Tweehonderdéénenzeventig en honderdvijfentachtig leerlingen zijn vanaf het nieuwe schooljaar op respectievelijk het Markland College Oudenbosch en het Markland College Zevenbergen de nieuwe brugklassers! Wij heten jullie van harte welkom en wensen jullie een leuke en leerzame tijd toe op onze school in Oudenbosch of Zevenbergen.
“Nog even kijken of mijn cijfer voor wiskunde, Frans, Nederlands, mens en gezondheid…is ingevoerd...” In veel gezinnen zal de computer afgelopen schooljaar nog snel even aangezet zijn om te kijken of het punt voor de gemaakte toets al was ingevoerd. Werd voorheen gebruik gemaakt van cijferkaarten, met ingang van dit schooljaar konden leerlingen en ouders/verzorgers via het intranet van de school zien wat de resultaten van de toetsen waren. Duizenden keren is het leerlingweb, waar behalve het cijferoverzicht ook de absentieregistratie staat, bezocht.
Digitaal Dat het cijferoverzicht van het leerlingweb veelvuldig werd bezocht, bleek ook uit de aanvragen voor een gesprek op de ouderavond. Afgelopen schooljaar konden ouders/verzorgers digitaal een gesprek aanvragen: op het moment dat de pagina online was – al voor de rapporten waren meegegeven – werden vele aanmeldingen voor de ouderavond gedaan. Voordeel van dit digitaal aanmelden was ook dat daarna de ouder/verzorger, door in te loggen, kon zien wanneer een gesprek was c.q. gesprekken waren gepland.
Elke school krijgt op de homepage van Stichting Markland College (www.markland.nl) een eigen button. Op de homepage van beide scholen komt vervolgens een link te staan naar het intranet: door onder de button ‘leerlingen’ met het leerlingnummer en wachtwoord van de leerling in te loggen, komen leerlingen en ouders/verzorgers op het intranet. In de loop van het schooljaar komt ook het intranet voor alleen ouders/verzorgers online. Hierover krijgen ouders/verzorgers tijdig schriftelijk bericht. Op één van de pagina’s staat het cijferoverzicht. Tevens wordt het intranet komend schooljaar onder meer gebruikt voor het absentieoverzicht en mededelingen en documenten die voor de leerlingen van de school en hun ouders/verzorgers van belang zijn.
Even kijken…
Nieuw Ook komend schooljaar kan het cijferoverzicht via de website www.markland.nl worden opgevraagd. De website krijgt overigens vanaf september een nieuwe lay-out. Vanaf augustus 2010 bestaat de Stichting Markland College uit twee zelfstandige scholen: het Markland College Oudenbosch en het Markland College Zevenbergen. Het Markland College feliciteert alle geslaagden met hun diploma. Wij zijn trots op jullie! Wij wensen de geslaagden en de leerlingen van onze school een heel fijne vakantie!
Ruimte voor je toekomst
GYMNASIUM ATHENEUM HAVO VMBO
Oudenbosch / Zevenbergen
ww www. ww. w ma mark rkla rk land la nd.n nl
2
Marklander
Marklander
3
gegevens modelleren en daar een database van maken. Tevens gaan de leerlingen in vwo 6 software schrijven met een ‘andere school’ als opdrachtgever. Zo zijn er voor de tweedejaars van onze school lesprogramma’s gemaakt.
De voortgang verliep niet altijd van een leien dakje. “De mogelijkheden voor het bouwen van een website waren beperkt, plus hadden we te maken met beveiligingen die op school uit veiligheidsoverwegingen zijn aangebracht.”
Website designer
Aan het eind van de derde periode kon de website www.desbeauxyeux.nl online. ”Ik vond het zeker leuk om de website te maken en werk te leveren voor een echte opdrachtgeefster. Dat geeft natuurlijk ook het gevoel dat je met het vak informatica echt een dienst aan iemand anders levert,” aldus Nils, die voor het vak informatica had gekozen omdat hij ook in zijn vrije tijd al veel met computers bezig was. “Ik vind het een interessant vakgebied. Het vak informatica is praktisch en niet enkel gebaseerd op theorie. De kennis die je opdoet moet je ook toepassen. Zo moesten we bijvoorbeeld in Java een spel of een andere toegepaste applicatie maken en heb ik samen met een klasgenoot een Pacman-spelletje gemaakt. Je leert dus van een scripttaal de codes begrijpen, gebruiken en toepassen. Dat maakt het vak boeiend en interessant.”
In het examenjaar worden door de vwo-ers en havisten in groepjes ook een website in kladblok gemaakt, dus niet met behulp van daarvoor bedoelde software. De leerling leert op die manier de html-code begrijpen. Als echte website designers wordt er vooraf overleg gevoerd met degene voor wie de website wordt gemaakt. De docent informatica: “Er is bijvoorbeeld een website gemaakt voor een tuinderij, voor carnavalsverenigingen en voor schoonheidssalon Des Beaux Yeux”. Nils van der Wulp uit 6 vwo, één van de makers van de website voor de schoonheidssalon, vertelt: “We zijn in het begin van het schooljaar gestart met het maken van een planning. Er werd geïnventariseerd welke onderdelen van de website op welke datum moesten worden afgerond.”
De beauty van informatica Producerend leren houdt in dat je als leerling c.q. student werkt aan concrete producten. Het kan gaan om de oplossing van een probleem, de organisatie van een activiteit, de aanmaak van een website of een video. De leerling wordt producent. Informatica is op het Markland College een vak waarop de term producerend leren van toepassing is. Hans Witvoet, docent informatica: “Het is een doevak met veel praktische onderwerpen”. Sinds de invoering van de Tweede Fase is informatica in de onderwijsrichtingen vwo en havo een examenvak; voor de leerlingen die het profiel Natuur en Techniek kiezen is het een profielkeuzevak, bij de andere drie profielen is het een keuzevak in de vrije ruimte. Het vak kent geen centraal examen, maar wordt afgesloten met een schoolexamen. Dat schoolexamen bestaat, naast een toetsing van de theoretische kennis, uit het maken van een aantal praktische opdrachten. Hans Witvoet: “Als laatste praktische opdracht maken havo 5 en vwo 6 leerlingen daarbij een product voor derden, bijvoorbeeld een website.”
Inspelen op Eén van de eerste producten voor derden was het maken van lesmateriaal voor Het Kwadrant, een school voor voortgezet onderwijs voor moeilijk lerende jongeren in Bergen op Zoom. “Enkele jaren geleden werd onze school gevraagd om op de computer een lesprogramma voor deze opleiding te ontwikkelen. Onze leerlingen gingen voor dit project aan de slag en maakten een
4
programma dat gebruikt kon worden door hun leeftijdsgenoten in het speciaal onderwijs.” Het programma, bestaande uit eenvoudige opgaven voor oppervlaktemeting, klok kijken, enzovoorts, wordt ook vandaag de dag nog op de school gebruikt. “Het bijzondere aan dit project was dat de leerlingen opgaven moesten bedenken waarmee hun leeftijdsgenoten die les volgden in het speciaal onderwijs, konden werken. Er moest dus ook goed worden nagedacht over de wijze waarop de opgaven werden verwoord zodat ze te begrijpen waren,” aldus Hans Witvoet, eraan toevoegend dat vaak wordt gedacht dat informatica een vak is waar men enkel leert programmeren. “Maar het is veel meer dan dat, het is een vak dat inspeelt op de ontwikkelingen van informatie en communicatie.” Informatica is op het Markland College geen cursus Microsoft, de leerling leert bijvoorbeeld niet hoe Word, Excel of PowerPoint werkt. Tijdens de lessen informatica wordt geleerd hoe de computer werkt, hoe op een snelle manier de juiste gegevens opgevraagd kunnen worden in een database, men leert programmeren met de taal Java en men moet daarna in kleine groepjes een spel ontwerpen en maken. Op het vwo gaan de leerlingen tijdens informatica ook nog eens
Marklander
Het FLankeren van het onderwiJs Vol enthousiasme komt de docent het klaslokaal binnen… nu heeft hij een lesopdracht, daar zullen zijn leerlingen vol enthousiasme naar luisteren en mee aan de slag gaan. Maar al na een paar minuten zakt een aantal scholieren onderuit: “Wat is hier zo interessant aan?” De leraar raakt geïrriteerd of toch niet? Hoe gaat hij met de situatie om? Lesgeven is niet alleen weten wat een vak inhoudt en hoe je vakinhoudelijk kennis en vaardigheiden kunt onderwijzen, lesgeven is ook weten hoe je met de praktijk in de klas om moet gaan. Op opleidingen voor leraren wordt daarom niet alleen op de inhoud van het vak ingegaan, maar worden er ook lesuren Flankerend Onderwijs (FO) gegeven waarin alle aspecten worden behandeld die de toekomstige leraren in de praktijk tegen kunnen komen. Door praktijksituaties te oefenen, ervaringen uit te wisselen, vaardigheden te trainen en inzichten te verdiepen, kunnen de studenten zich tijdens de uren FO voorbereiden op het leraarschap.
Opleiden in de school In de toekomst zal een aantal lessen flankerend onderwijs aan de eerstejaarsstudenten van Fontys mede gegeven worden door opleidings- en schoolpracticumdocenten van het Markland College. Dit gebeurt in het kader van ‘Opleiden in de school’, een opleidingsvorm waarbij de opleiding van de leraar steeds meer plaatsvindt op de school in plaats van op de lerarenopleiding. De ervaring leert namelijk dat door het leren op de werkplek een geheel nieuwe dynamiek binnen scholen ontstaat: de functies leren, werken, opleiden en professionaliseren komen in de school bij elkaar. De scholing van de opleidings - en schoolpracticumdocenten heeft afgelopen schooljaar plaatsgevonden in het Marklandrium. Het Marklandrium is het leercentrum van onze school voor docenten in alle fasen van hun beroepsloopbaan - van aanstaand, beginnend, gevorderd, ervaren tot nestordocent – en voor onderwijsondersteunend personeel.
Snelle link naar de praktijk Werden voorheen de lessen FO aan de studenten van Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT) op het instituut gegeven, dit schooljaar is voor de eerstejaars stagiaires op het Markland College een pilot van start gegaan waarbij de FO-uren niet op de school in Tilburg, maar op het Markland College werden gegeven. Dit gebeurde op één van de dagen dat men stage liep op onze school: op woensdag stond Anthony Paijmans van Fontys twee uur lang in een klaslokaal van het Markland College, in de schoolbanken 16 eerstejaarsstudenten. Anthony Paijmans: “Het voordeel van op deze manier flankerend onderwijs aanbieden is dat de studenten sneller de link naar de praktijk leggen. Wat vandaag gehoord is, kan morgen in de praktijk worden gebracht. Het gaat met name om het herkennen en dat de studenten zich afvragen ‘Waar sta ik en wat past bij mijn lesstijl?’.”
“Er is nog een opgave, die alles te maken heeft met onze kijk op onderwijs. Standaard onderwijs (de docent doceert en de klas is de maat) is niet meer van deze tijd. Iedere leerling is immers anders en vraagt persoonlijke uitdaging, ondersteuning en begeleiding. Tegelijk blijven we het leren in groepen en de sociale ontwikkeling erg belangrijk vinden. Het leren staat centraal. Het leren van onze leerlingen, maar ook van onze medewerkers. Want welke ambities we ook formuleren, of we ze bereiken hangt helemaal af van de professionaliteit van de man of vrouw voor de klas. En zo komen we bij onze grote uitdaging voor de komende jaren: zorgen dat onze school nog meer wint aan LEERKRACHT.” (Uit Leerkracht, het schoolplan 2008-2012.)
Marklander
5
Mocht u oP reis gaan naar...
Docente Gerritdien Burink attendeert u op de Ramblas, waar je ‘de meest bizarre ‘levende’ standbeelden tegenkomt!’
Londen, Berlijn, Parijs, Rome, Barcelona, York, het Alpenkamp in Châteauroux Les Alpes,
Natuurschoon In York, waar u in het Yorvik Viking Centre zelfs de geur en de stank van het middeleeuwse York kunt ervaren, moet u volgens de leerlingen van vmbo 3 beroepsgericht zeker The Ghost Walk meemaken: anderhalf uur lang gaat u met een verhalenverteller de donkere stad in voor een rondleiding langs plaatsen met bijzondere ghoststories. Ook zijn rondom York de Moors en aan de kust de pittoreske plaats Whitby zeer zeker een bezoek waard. Prachtig zijn ook de Ardennen. U kunt er kajakken – “Twaalf kilometer met twee watervallen en ontelbare stroomversnellingen” – mountainbiken, een Challenge Parcours afleggen of … gewoon in alle rust van het natuurschoon genieten.
Ardennen, Schotland, Ierland... In de week van 17 tot en met 24 april stonden de meerdaagse reizen voor de leerlingen uit vwo 5, havo 4 en vmbo 3 op het programma. Het werden weer fantastische en leerzame dagen en iedere leerling vond zijn/haar reis en zijn/haar groep de leukste, de interessantste, de beste, de gezelligste, enzovoort... en dat was ook zo! Gevraagd naar tips voor de lezer, laat Berlijnreizigster Narine Pogosian uit 3 vmbo t/g weten: “Ik zou zeker Sachsenhausen aanbevelen, het is er zo indrukwekkend, je mag het echt niet missen. Verder is het Holocaust-Mahnmal erg interessant. Het is een soort doolhof, waarin je het gevoel krijgt helemaal alleen en heel klein te zijn.” En wat u volgens haar ook niet moet vergeten: “In Berlijn bent kun je echt leuk winkelen!” Haar reisgenote Margo Vogelaars was ook onder de indruk van Sachsenhausen: “Je ziet er weleens plaatjes van, maar een beeld erbij heb je toch niet echt. Wanneer je het in het echt ziet, is het toch heel anders.” Zeker leuk om mee te maken - wanneer ze er spelen – is volgens haar een optreden van de Blue Man Group: “Dat is een groep ‘blauwe’ mannen die op trommels muziek maakt. Tegelijkertijd spuiten ze verf op de trommels, waardoor je een heel mooi effect krijgt.” Berlijn stond ook op het meerdaagse reizenprogramma van vwo 5 en havo 4. Naast de bezienswaardigheden, die volgens Carlijn Balink uit vwo 5 iedereen gezien moet hebben – “Zo heb je het Rijksdaggebouw waar je vanaf de glazen koepel een mooi uitzicht hebt over Berlijn, de Brandenburger Tor, de Berlijnse Muur, het Holocaust Monument en de Unterwelten.” – moet u volgens haar ook een bezoek brengen aan het Dunkelrestaurant. Carlijn Balink: “Je wordt er begeleid door blinden. Het is er pikdonker en je ziet er dan ook helemaal niets. Daar eten is echt bijzonder.”
Gewoon cool
Alpenkamp
De leerlingen van vmbo 3 uit Zevenbergen reisden af naar Londen. Anieke Ouwerkerk: “Harrods is leuk omdat dat een super groot warenhuis is waar je echt alles kunt kopen en het is echt leuk om dat mee te maken! Het is gewoon cool als je daar bent geweest. In Camden Town heb je winkeltjes, waar je alles van Londen kunt kopen, en nog goedkoop ook. In Londen Eye kun je over heel Londen heen kijken, nou, dat is gewoon super!” Reisgenoot Ayrton Nieuwland prijst ook Londen Eye aan, maar op nummer één het Wembley Stadium. “Ik vind dat één van de mooiste stadions. Het heeft een heel mooi dak dat voor een deel dicht kan. Plus is de rondleiding heel leuk, je komt echt overal, van kleedkamers tot spelerstunnel en zelfs in de skybox van de Royal Family.” Een aanrader volgens Ayrton is zeker ook de musical We Will Rock You: “Je wordt als bezoeker echt bij deze musical betrokken.” De musical staat ook met stip op nummer één van docent Mark Schilder: “Ook al houdt men niet van musicals, de trip naar Londen is niet compleet zonder een bezoekje aan het West End, het musicalgebied van Londen. We Will Rock You is, zoals de titel al doet vermoeden, een musical met een verhaal geïnspireerd op de muziek van Queen, uiteraard alles gespeeld door een live band! Wat heeft deze legendarische band een hoop fantastische nummers geschreven! Vervelen is onmogelijk!”
Een tip uit het Alpenkampprogramma is volgens Kelly van Gils uit vwo 5 moeilijk te geven. “Er zat zoveel variatie in het programma… je kunt in het gebied raften, wandelen, klimmen, abseilen, kajakken en de via ferrata lopen. Het is een reis waarop je je grenzen verlegt en goed leert samenwerken,” aldus Kelly.
Le Roi Lion In Parijs moet u ook zeker naar een musical gaan. Maartje Bastiaansen uit vmbo t/g 3 die met haar reisgenoten naar de musical Le Roi Lion ging: “Het is echt zo gaaf en zo mooi. Ik kreeg in het begin echt kippenvel. Het is heel apart om in het Frans een musical te horen!” Reisgenote Floor van den Eijnden noemt als tip de Eiffeltoren. “Supervet! Op de top is de stad echt mooi met al die lichtjes, je ziet zelfs de Sacré-Coeur op Montmartre.”
Een must In Ierland moet u volgens Mairin van der Beek uit vwo 5 zeker het natuurgebied Connemara ten noorden van de stad Galway bezoeken. “Je bent letterlijk in the middle of nowhere. Het is een heel gevarieerd natuurgebied met onder meer heuvels, vlaktes en meren. Vooral bij zonsondergang echt de moeite waard. Galway zelf, maar ook Dublin, zijn heel leuke steden. Tevens is het een must om een plaatselijke pub in te gaan. Dan leer je pas echt de Ierse gezelligheid kennen,” aldus Mairin.
Te voet De reis naar Rome werd door de IJslandse aswolk gelukkig geen voetreis naar Rome. Besloten werd om in plaats van met het vliegtuig, met de bus af te reizen naar deze stad. Volgens docente Roxanne Hamers moet de reiziger wel te voet naar de koepel van de Sint Pieter: ”De klim naar boven valt echt wel mee en het uitzicht is fenomenaal! Met helder weer kun je erg ver kijken. Ook zie je dan heel goed dat Rome op zeven heuvelen is gebouwd.” Een bezoek aan het Pantheon is ook een aanrader. “Het is heel indrukwekkend en het is en blijft apart dat deze kerk een ‘open dak’ heeft,” aldus Roxanne Hamers, die ook attendeert op de Spaanse trappen: “Houd je van gezelligheid, ga dan daar naar toe! Het barst er van de mensen die samenkomen om iets te drinken en iedereen is ontzettend vriendelijk tegen elkaar. Leuk aan de Spaanse trappen is ook de ‘PC-Hooftstraat’ van Rome: in deze lange winkelstraat is het geweldig ‘windowshoppen’.”
De reis van uw leven “Gaat u binnenkort naar Schotland? Dan kan ik u vertellen, dat wordt de reis van uw leven. Mooi landschap, aardige mensen en gezellige dorpjes en steden. Vooral de hoofdstad Edinburgh mag niemand missen en dan zeker niet het kasteel van Edinburgh. Hier krijgt de bezoeker een indruk van hoe het in de middeleeuwen moet zijn geweest. Verder is er in deze stad onder meer de mooie St. Giles Cathedral,” aldus leerlinge 5 vwo Cathelijne Cramer.
6
Marklander
‘Levende’ standbeelden Wilt u in Barcelona een fantastische ervaring meemaken, dan moet u naar Camp Nou, het stadion van FC Barcelona, gaan. “Een fantastische ervaring”, aldus 5 vwo leerling Kas van den Heuvel. Ook een bezoek aan Parc Güell is zeker meer dan de moeite waard. Froukje Rampaart en Jorine van de Weijgert (5 vwo): “Het is er ongelofelijk relaxed!”
Marklander
7
De ‘information escort Het Markland College heeft drie mediatheken, één op de campus (leslocaties Brugklas, Thomas More en Pagnevaart), één op de leslocatie De Vossenberg en één op het Markland College in Zevenbergen. Het zijn ‘the places to be’ voor media-educatie. Samen met de open leercentra zijn ze een belangrijk onderdeel van onze leer- en werkomgeving. De mediatheek als studielandschap is, naast het klaslokaal, één van de centra waar leren plaatsvindt. Medewerkers in dit landschap spelen een actieve rol bij het ondersteunen van het onderwijsproces. Met ‘Ontdek en maak gebruik van het kloppend hart van de school: de mediatheek’ wordt op onze school de mediatheek onder de aandacht gebracht van de leerlingen, docenten en onderwijsondersteunend personeel. Leesboeken in het Nederlands, Duits, Engels en Frans, informatieve boeken, maar ook tijdschriften, videobanden, cd-roms en dvd’s over de meest uiteenlopende onderwerpen zijn er te vinden en op de werkplekken waar de computers staan, kunnen de leerlingen de hele wereld rondsurfen. Met de softwareprogramma’s als Leesadviezen, Uittrekselbank, Literom, krantenbank en Encarta encyclopedie kan de leerling eenvoudig zoeken naar een onderwerp waar hij of zij meer over wil weten.
Onmisbare vrijwilligers De mediatheken van het Markland College worden beheerd door vier (parttime) mediathecarissen die worden geholpen door vrijwilligers. “De vrijwilligers zijn onmisbaar,” aldus Judith van Balen, medewerkster mediatheek met coördinerende taken. “Er is momenteel een groep van vijftien vrijwilligers en iedere vrijwilliger is één of twee dagdelen aanwezig. Dat lijkt veel, maar gelet op alle werkzaamheden, kunnen we heel veel vrijwilligers gebruiken.” De mediatheek is namelijk niet alleen een plaats waar de leerling informatie kan vinden en kan werken aan opdrachten, de medewerkers ondersteunen ook projecten van vakdocenten en organiseren tal van activiteiten voor de leerlingen.
Zo werd er dit schooljaar samen met docenten tijdens de kinderboekenweek - met als thema ‘Aan tafel. Eten en snoepen in kinderboeken’ voor de brugklasleerlingen in Oudenbosch de projectdag ‘Sjakie en de Chocoladefabriek’ gehouden. De leerlingen gingen de film ‘Sjakie en de Chocoladefabriek’ bekijken, posters, decors en placemats met poëzie en filmpjes maken. De leerlingen uit de bovenbouw beroepsgerichte leerweg kader/basis afdeling consumptief richtten in het brugklasgebouw de tentoonstelling ‘De gedekte tafel’ in en bakten maar liefst 300 cakejes, die weer werden versierd door leerlingen van het 2e jaar beroepsgerichte leerweg kader/basis. Voor leerlingen van havo 4 en vwo 5 was dit schooljaar in samenwerking met de sectie Nederlands het gezelschap ZUVUYA uitgenodigd, dat op zeer bijzondere wijze van het eeuwenoude verhaal ‘Van den Vos Reynaerde’ een story van deze tijd maakte en was in het kader van het poëziefeest ‘Over de grens’ dichteres Marijke van Hooff uitgenodigd voor de leerlingen van 5 vwo. Elk schooljaar worden ook schrijvers uitgenodigd zoals afgelopen schooljaar de schrijvers Dirk Bracke en Elle van den Bogaart (in Zevenbergen), Theo en Marianne Hoogstraaten (campus) en Lieneke Dijkzeul (De Vossenberg). Voorts heeft de mediatheek elk jaar het project De Jonge Jury op het programma staan. “Ook in het nieuwe schooljaar gaan we in Oudenbosch tijdens de kinderboekenweek een leuke en leerzame projectdag organiseren. Tevens wordt er voor de bovenbouw vwo/havo een project over Fairtrade gehouden en zullen ook komend schooljaar onder andere schrijvers worden uitgenodigd om meer te komen vertellen over hun werk,” aldus Judith van Balen.
Werven Elk jaar bezoekt Judith van Balen zoveel mogelijk informatieavonden die aan het begin van het schooljaar worden gehouden. Niet alleen om de mediatheek onder de aandacht van ouders/verzorgers te brengen, maar zeker ook om vrijwilligers voor deze plek voor mediaeducatie te werven. “Het werk bestaat vooral uit baliewerk, het uitlenen en innemen van boeken, toewijzen van de pc’s en boeken, en, zoals wij dat zeggen, ‘uitleenklaar’ maken en hand- en spandiensten verlenen tijdens bijvoorbeeld het kinderboekendagproject. Enige kennis van Word en Excel is wel nodig, om de eenvoudige reden dat leerlingen vaak hulp vragen bij het maken van documenten, plaatjes zoeken en plakken, enzovoorts. Daarnaast moeten ze soms wegwijs worden gemaakt in de mediatheek: waar is wat te vinden of, zoals ook op de website staat, een leuk en spannend boek voor je lijst uitzoeken, informatie over je eigen stad of omgeving van internet halen, het raadplegen van de encyclopedie of welke vorm van informatievoorziening dan ook, de medewerkers van de mediatheek helpen je met veel plezier. Kortom: de mediatheekmedewerker is de information escort.”
Lijkt het u leuk om in het onderwijs - een wereld die constant in beweging is - mediatheekvrijwilliger te worden? Stuur dan een mailtje naar Judith van Balen (
[email protected]). Na de zomervakantie neemt zij dan contact met u op.
Een vrijwilliger: “Doen!” Ik ben nu twee jaar werkzaam als vrijwilliger in de mediatheek van de campus. Wanneer mensen vragen wat dit inhoudt, zeg ik altijd dat het te vergelijken is met werken in een openbare bibliotheek. Er worden leesboeken, info-boeken, dvd’s, tijdschriften e.d. uitgeleend en er is een computerruimte, waar leerlingen kunnen komen werken op een pc, huiswerk kunnen maken of informatie kunnen zoeken voor hun studie. Maar er komt meer bij kijken dan boeken uitlenen alleen. Er zijn tal van klussen die gedaan moeten worden om een mediatheek draaiend te houden. Nieuw aangeschafte materialen moeten worden geregistreerd en geplastificeerd. Het aanwezige materiaal wordt up to date gehouden. Er worden statistieken bijgehouden van de bezetting in de mediatheek. Er wordt geregistreerd hoeveel gebruik er wordt gemaakt van de aanwezige materialen enzovoort. De werkzaamheden die wij als vrijwilliger doen zijn niet moeilijk, maar enige kennis van een computer is erg handig. Je leert veel bij en het is leuk en interessant, mede door het contact met de leerlingen en docenten. Leuke bijkomstigheid is een uitje aan het eind van het schooljaar met alle vrijwilligers van de drie locaties. We gaan dan een dagje weg met z’n allen. Je leert elkaar wat beter kennen en wisselt ervaringen uit met collega vrijwilligers. Dus lijkt het u wat om onze groep te komen versterken, neem dan contact op met de school. Doen!!!!
8
Marklander
Marklander
9
Het is weer zomervakantie. De lokalen
Voor leerlingen uit de Tweede Fase bestaat geen uitval van onderwijstijd. Zij kunnen altijd zelfstandig, onder toezicht in lokaal V02, verder met hun studieprogramma.
van het Markland College in Oudenbosch
Invloed Maar niet alleen een zieke docent betekent een aanpassing van het dagrooster. Een aanpassing kan ook komen doordat van lokaal moet worden gewisseld. Of omdat er speciale activiteiten worden gehouden. Of omdat docenten meegaan op bijvoorbeeld een excursie. John Verhulst: “Dat er een excursie op een bepaalde dag wordt gehouden, staat natuurlijk in de jaarplanning. Echter, later wordt pas bekend welke docenten er met de excursie meegaan en daardoor geen les kunnen geven.”
en Zevenbergen zijn leeg en de gebouwen worden van boven tot onder weer grondig schoongemaakt. In één lokaal wordt tijdens de langste vakantie van
Niet van invloed op de roosters zijn bijvoorbeeld de ouderavonden, maar ze zijn wel van invloed op de werkzaamheden van de roostermakers die ook hiervoor een planning moeten maken. Invloed op het werk heeft ook de registratie van onderwijstijd dat sinds twee jaar verplicht is. “Op elk gewenst tijdstip moet aan de onderwijsinspectie een overzicht van gerealiseerde onderwijstijd voorgelegd kunnen worden. Op het Markland College worden in het basisrooster meer dan het wettelijk minimum aan uren gepland. De ervaring leert dat er altijd lesuren uitvallen. Door meer uren aan het begin van het jaar in te roosteren, wordt zo toch de onderwijstijd, het aantal uren waar de leerlingen recht op hebben, gehaald,” aldus John Verhulst.
school een aantal weken nog hard gewerkt. Daar zitten de roostermakers net zo lang te puzzelen tot er ‘een zo goed mogelijk’ basisrooster voor het nieuwe schooljaar ligt.
… het beeldscherm van de roostermaker is voor een buitenstaander een wirwar van blokjes en vakjes, een puzzel waarop wordt aangegeven welke klas, waar en van wie les krijgt.
Roostermaker: Puzzelen voor het beste rooster Onze school heeft vier roostermakers: drie in Oudenbosch en één in Zevenbergen. Naast hun roosterwerkzaamheden zijn zij ook docent. John Verhulst, roostermaker en docent wiskunde: ”De combinatie roostermaker docent heeft z’n voordelen. Je voelt beter aan wat de consequenties zijn voor de werkvloer, wanneer je als roostermaker een verandering aan moet brengen.” Ook zijn collega-roostermakers staan een aantal uren voor de klas. Roostermaker Jan van Wingerden in Zevenbergen is tevens docent natuur-/scheikunde, Roel van Trier docent Duits en Corné Hoogendoorn docent wiskunde.
werkplezier van je collega’s frustreert. Je probeert een zo gunstig mogelijk rooster te maken met zo min mogelijk tussenuren.”
Eisen en wensen
Het werk van de roostermaker is volgens John Verhulst in de loop van de jaren wel ingewikkelder geworden. “In de bovenbouw vwo/havo kunnen dus veel keuzes worden gemaakt. Daarnaast zijn er ook nieuwe vakken die gegeven worden in speciaal ingerichte lokalen en vaak in blokuren van twee of drie lesuren.”
Voor de leerlingen in de onderbouw geldt dat de lesuren op elkaar aansluiten en dat er dus nul tussenuren zijn. “We proberen ook in de bovenbouw vwo/havo voor de leerlingen de tussenuren zo veel mogelijk te beperken. Het is daar wat lastiger, omdat gewerkt wordt met heel veel clusters. Het is een heel gepuzzel om tot nul tussenuren te komen wanneer je bijvoorbeeld een leerjaar hebt met 80 leerlingen die 70 verschillende pakketten gekozen hebben.”
Domino-effect De roostermakers streven ernaar een zo gunstig mogelijk basisrooster te maken dat het gehele jaar ‘meekan’. Dat ‘hele jaar meekunnen’ lukt niet altijd. John Verhulst: ”Een collega kan langdurig ziek worden of besluiten ergens anders te gaan werken. Wanneer er dan een tijdelijke invaller of een nieuwe collega aan het werk gaat, kan het zijn dat deze niet op de dag c.q. dagen kan werken waarop de lessen staan ingeroosterd. Wanneer de lessen dan op andere dagen gegeven moeten worden, moet ook geschoven worden met de lessen die op die dag staan. Je krijgt dan een domino-effect.”
Roosterwijzigingen Wanneer aan het eind van het schooljaar definitief bekend is hoeveel leerlingen in welke klas zitten en welke vakkenpakketten zijn gekozen, gaan de roostermakers aan de slag om het basisrooster te maken. John Verhulst: “Voor docenten moet je zo roosteren dat aan de CAO-eisen wordt voldaan. Je mag bijvoorbeeld een medewerker die een parttime dienstverband heeft, in een schoolweek niet vijf dagen achter elkaar inzetten. Daarnaast probeer je rekening te houden met de persoonlijke wensen die de docent heeft. Het is immers niet de bedoeling dat je het
10
Omdat er binnen de school met teams wordt gewerkt, moeten er ook gezamenlijke overlegmomenten worden ingepland. “Dat betekent dat je op dat uur de docent die aan het overleg deelneemt niet kunt inplannen.”
Marklander
Elke morgen beginnen de roostermakers om 07.30 uur (of eerder). Vanaf die tijd kunnen de teamleiders ziekmeldingen doorgeven. “We streven ernaar roosterwijzigingen zo snel mogelijk op het internet en de informatieschermen in school te plaatsen.” Wanneer ruim van tevoren bekend is dat er een les uitvalt, proberen de roostermakers eerst zodanig in het rooster te schuiven dat leerlingen later kunnen beginnen of vroeger uit zijn. Lukt het niet om het rooster aan te passen, dan worden de leerlingen op de campus in Oudenbosch en het Markland College in Zevenbergen door een andere docent opgevangen.
Marklander
11
