MANDEMA & PARTNERS
visie op pensioen, risico, zorg & verzuim voorjaar 2015
Italiaanse worsten in Amsterdam Op de lange latten in de lage landen Thema: wet en verzekering in beweging Camille Oostwegel, gastheer van de Stones: ‘Ik heb in mijn leven nog geen dag gewerkt’
jaargang 1
nummer 1
w
Editorial
Welkom!
Roland Goldman, algemeen directeur Mandema & Partners Een nieuwe lente, een nieuw magazine, om de dichter Herman Gorter maar eens vrij te interpreteren. Goh, een gedurfd initiatief in deze digitale tijden, is misschien uw eerste reactie. Jawel, maar wij van Mandema & Partners zijn niet bang om tegen de stroom in te roeien. Elke ondernemer weet namelijk dat je tegen de stroom in de beste resultaten boekt. En beginnen de meeste internetwinkels tegenwoordig ook niet een pop-up store? Onze kernactiviteit is dat wij in brede zin op de bres voor uw bedrijfscontinuïteit staan. Al onze inspanningen zijn erop gericht om bedrijfsrisico’s te minimaliseren en daarnaast willen wij de financiële voorzieningen van zowel uw werknemers als uzelf goed regelen. Hoe kunnen pensioenen betaalbaar gehouden worden? Hoe kan het verzuim van werknemers teruggedrongen worden? Welke verzekeringen zijn er nodig voor een gezonde bedrijfsvoering? Hoe kunnen claims voorkomen worden of de risico’s van cybercrime beperkt worden? Allemaal vragen waar wij het antwoord op weten. Wij maken nu al op geregelde tijden nieuwsbrieven over hete hangijzers, zoals voorgestelde veranderingen in het pensioenstelsel, de nieuwe zorgwet, veranderde regelgeving van de overheid, enzovoort. Maar toch bekroop mij steeds meer het gevoel dat wij in onze communicatiemix iets anders, iets meer nodig hadden. Iets meer diepgang en emotie eigenlijk. Internet is namelijk snel, maar ook vluchtig. En nieuwsbrieven zijn informatief, maar bieden de lezer weinig human interest. In dit magazine, dat wij twee keer per jaar gaan maken, willen wij u informatieve artikelen over onze vakgebieden in een prettig leesbare sfeer aanbieden. En dat kan gaan van een themakatern over veranderingen in de wetgeving tot interviews met kopstukken uit het nationale bedrijfsleven. Zo zat Rik Rensen, ooit de eerste hoofdredacteur van het RTL journaal, in Château St. Gerlach aan tafel met Camille Oostwegel. Vorig jaar verschafte deze op en top Limburgse gastheer tijdens PinkPop de Rolling Stones op gepaste wijze onderdak in zijn sjieke kasteelhotel. Niet ver daarvandaan bevindt zich in Landgraaf de overdekte skipiste van SnowWorld, ook zo’n succesverhaal. Toen hij in 1995 in Zoetermeer zijn eerste indoor-winterparadijs bouwde, kon Koos Hendriks niet vermoeden dat hij anno 2015 zou werken aan vestigingen in Barcelona en Parijs. En dan is er het piepjonge Brandt & Levie, dat vanuit een pand in de Amsterdamse Houthavens in hoog tempo Nederland verovert met op Italiaanse leest geschoeide kwaliteitsworsten. Ook laten wij in ieder nummer een klant van Mandema & Partners aan het woord. Voor deze eerste uitgave reisden wij af naar Denekamp, waar wij op zoek gingen naar het DNA van de Kramp Groep, een groothandel in onderdelen voor landbouwmachines. En omdat ons prachtige pand, in de jaren dertig ontworpen door de beroemde architect Jan Wils, nu eenmaal in Den Haag staat, zetten wij in ons magazine ook steeds een Haags bedrijf in het zonnetje. Ditmaal is dat installatie- en beveiligingsbedrijf Van Ginderen. Verhalen vol passie en ondernemingslust! Ik hoop dat u net zo geprikkeld wordt door het eerste nummer van ons Mandema Magazine als wij. In ieder geval wens ik u alvast veel plezier toe bij het lezen. En tot de volgende keer! <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 3
Colofon Hotelondernemer Camille Oostwegel: “Ik ben een culturele createur”
Mandema Magazine is een uitgave van Mandema & Partners, partner in bedrijfscontinuïteit Jaargang 1, nummer 1, voorjaar 2015 Verschijnt tweemaal per jaar. Mandema & Partners Postbus 85511 2508 CE Den Haag
10
Van Alkemadelaan 700 2597 AW Den Haag +31 (0) 70 302 22 22
[email protected] www.mandema.nl Medewerkers Rik Rensen, André Hoogeboom, Evert de Rooij, Femke Nelissen, Lilian Everaert, Eric in ’t Veld, Carlo Funke (Claims), Marcel Kleemans (Pensioenen), Adriaan Meijer (Risk Management), Hennie Versteeg (Zorg & Verzuimmanagement) Peter Lous (fotografie) Realisatie Edicola Publishing bv Postbus 2013 7420 AA Deventer
[email protected] www.edicola.nl Eindredactie Evert de Rooij Lilian Everaert Coördinatie & traffic Yvette Moerings Grafisch ontwerp Ketz and Dogs grafisch ontwerp, Zwolle Reproductie Overname van artikelen, tekeningen, foto’s e.d. is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van Mandema & Partners 4 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Het Zuid-Limburgse dorpje HouthemSt. Gerlach is vooral bekend van het naar de heilige Gerlach genoemde kasteelhotel. Kasteelheer is Camille Oostwegel, een op & top Limburgse ondernemer die in 35 jaar tijd een imperium opbouwde. Rik Rensen ontmoette deze gentleman-ondernemer in zijn werkkamer in Villa Casa Blanca, die veel weg heeft van een museum dat vol staat met herinneringen aan ruim 40 jaar hard werken.
Company Profile: SnowWorld en Brandt & Levie; Skiën in Barcelona & worst eten in Amsterdam Ondernemerschap is voortdurend in beweging. Twee succesvolle ondernemers, in verschillende fases van hun ontwikkeling, vertellen hoe zij omgaan met de eisen van de tijd en hoe zij hun bedrijf fris en sterk houden. Van een simpele indoor-skihal maakte Koos Hendriks een beursgenoteerde onderneming met binnenkort vestigingen in Barcelona en Parijs. En het piepjonge Brandt & Levie verovert in hoog tempo Nederland met op Italiaanse leest geschoeide kwaliteitsworsten. Forza!
34
Haags Hart: Van Ginderen
44
Den Haag is de thuisstad van Mandema & Partners. Daarom zetten we in elk Mandema Magazine een typisch Haagse onderneming in de schijnwerpers. Dit keer is dat elektrotechnisch installatie- en beveiligingsbedrijf Van Ginderen, bekend van hun gele dienstauto’s en gewaardeerd om hun service en vakmanschap.
MANDEMA & PARTNERS
visie op pensioen, risico, zorg & verzuim voorjaar 2015
Inhoud voorjaar 2015
jaargang 1
jaargang 1
nummer 1
Italiaanse worsten in Amsterdam Op de lange latten in de lage landen Thema: wet en verzekering in beweging Camille Oostwegel, gastheer van de Stones: ‘Ik heb in mijn leven nog geen dag gewerkt’
nummer 1
Thema: wet en verzekering in beweging De maatschappij staat niet stil. Veranderende inzichten zorgen voor een veranderende wet- en regelgeving. En dat heeft zijn weerslag op alle gebieden waar Mandema & Partners zijn klanten bijstaat: Pensioen, Claims, Riskmanagement en Zorg & Verzuim. Daarom is het themakatern in dit eerste Mandema Magazine gewijd aan veranderende wet- en regelgeving en de impact daarvan op uw bedrijf.
Columns Mandema & Partners heeft voor de vier pijlers van de firma - Pensioen,
20
Claims, Riskmanagement en Zorg & Verzuim – ervaren experts in huis, die in elke uitgave van het Mandema Magazine in een column hun visie zullen geven over een
6
actuele ontwikkeling in
Actueel - De verzekeringsmarkt verandert
26
pittig, amusant en soms
Eten & drinken - Biologische wijn en gefrituurde sprinkhanen
28
Boeken - Managementboeken met een bite!
31
Toeters & apps - Crowdfunding en slimme tech-tools
46
Agenda - Interessante beurzen, cursussen, meetings & clinics
49
Facts & figures - Nieuws en statistieken
het veld. Informatief, een beetje provocatief!
Questions & answers Wat is de ‘battle of forms’? Waarom moet u als werkgever investeren in vitaal ondernemen? Mag iedereen zomaar
16
Het DNA van Kramp It’s that easy!
zijn eigen pensioen-
Roerend goed is kwetsbaar. Het beweegt, slijt en gaat kapot. En dan heeft u een probleem, vooral als dat gebeurt op een onmogelijk moment. Bij Kramp, een technische groothandel in onderdelen voor landbouwmachines, weten ze dat. Daarom levert Kramp ongeveer per omgaande de meest complexe onderdelen, of het nu om een linksdraaiend boutje gaat of een luchtfilter voor een John Deere tractor. It’s that easy!
En bent u als werkgever
uitvoerder uitkiezen? financieel verantwoordelijk als een van uw werknemers tijdens een klusje voor het werk zijn of haar eigen auto beschadigt? Allemaal vragen waarop onze adviseurs op gebied van Pensioen, Claims, Riskmanagement en Zorg & Verzuim een antwoord weten.
38
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 5
Facts & Figures
Nieuws & statistieken
Vergrijzing In percentage van de totale bevolking 1999 13,5 2000 13,6 2001 13,6 2002 13,7 2003 13,7 2004 13,8 2005 14,0 2006 14,3 2007 14,5 2008 14,7 2009 15,0 2010
15,3
2011 15,6
De harde realiteit Hoewel de AOW-leeftijd de komende jaren versneld omhoog gaat - naar 67 jaar in 2021 in plaats van in 2023 - denkt ruim 40% van de Nederlandse werknemers niet door te kunnen werken tot die leeftijd. Slechts een kwart denkt dat eindpunt wel te halen. Maar de meeste werknemers vinden het al mooi als ze tot 65,5 jaar kunnen doorwerken. De ideale pensioenleeftijd ligt nog lager: 64,6 jaar. Slechts 17% van de werknemers wil doorwerken tot 67 jaar of ouder. Bij de jongere werknemers (21-34 jaar) is de kloof tussen ideaal en realiteit nog groter. Zij vrezen door te moeten werken tot 69,5 jaar, terwijl ze het liefst al op 63,5 jaar met pensioen willen gaan. Feit is wel dat de gemiddelde leeftijd waarop men met pensioen gaat sinds 2007 een stijgende tendens vertoont. Volgens het CBS is die in 2014 opnieuw met 0,2 jaar omhoog gegaan naar 64,1 jaar. Vorig jaar was ook voor het eerst meer dan de helft van de werknemers op het moment van pensioneren 65 jaar of ouder. (Bron: ‘Hoe gaat Nederland met Pensioen?’ en CBS)
2012 16,2 2013 16,8
Iets meer koopkracht in 2015
2014 17,3
SER wil persoonlijk pensioenpotje Als het aan de Sociaal-Economische Raad (SER) ligt, gaan de werknemers voortaan een persoonlijk pensioenpotje opbouwen en verdwijnt de doorsneepremie. Toch wil de SER het solidariteitsprincipe niet helemaal overboord gooien. Om risico’s zoveel mogelijk samen te delen, moet het nieuwe pensioenstelsel wel collectieve elementen behouden, aldus de SER, het adviesorgaan waarin werkgevers, vakbonden en onafhankelijke deskundigen verenigd zijn. Staatssecretaris Jette Klijnsma vindt het nog te vroeg om beslissingen te nemen over het pensioenstelsel, zei zij eind januari in het tv-programma WNL op Zondag. Wel vindt ze het advies van de SER om de pensioenen meer te personaliseren binnen een collectieve setting een optie. Een herziening van zo’n ingewikkeld stelsel kost echter veel tijd, aldus Klijnsma.
Langer pensioen of langer doorwerken? Logisch dat pensioen lager wordt
23% 24%
Logisch dat mensen langer doorwerken Geen mening Bron: Sociaaleconomische trends 2014 CBS
6 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
53%
Volgens het ministerie van Sociale Zaken stijgt de koopkracht dit jaar met gemiddeld 0,75%. Op Prinsjesdag ging het kabinet nog uit van een stijging van een 0,5%, maar de lagere inflatie, de daling van de premies van de ziektekostenverzekering en de pensioenen maken dat de verwachte koopkrachtstijging nog wat hoger uitvalt. Het Centraal Planbureau (CPB) gaat er ook vanuit dat de consumenten door de verbeterde koopkracht wat meer uit te geven hebben dan vorig jaar. Alleenstaande ouders met een minimumloon gaan er volgens de prognoses het meest op vooruit, terwijl alleenverdieners met kinderen en een modaal inkomen er het meest op achteruit gaan volgens de prognoses van het CPB.
Facts & Figures
Te hoge verwachtingen
Pensioenkampioen Lans Bovenberg, hoogleraar economie aan de universiteit van Tilburg en verbonden aan het pensioeninstituut netspar, heeft gepleit voor een sterkere individualisering van de huidige pensioenregelingen. Bovenberg wil dat nederland weer ’pensioenkampioen van de wereld gaat worden’, met een breed sociaal draagvlak. Het plan van Bovenberg rust op drie innovaties. om te beginnen een persoonlijke pensioenrekening, waarin iedereen een persoonlijk beleggingsdepot heeft. De risico’s - bijvoorbeeld een langere levensverwachting en dus een langere uitkeringssituatie – worden echter gedeeld. Ten tweede zullen pensioenfondsen meer moeten optreden als advies- en inkooporganisaties. De risico’s van de pensioenopbouw komen dan te liggen bij werknemers die premie betalen. zij dienen wel goed geïnformeerd te worden over het maken van de juiste keuzes. en tenslotte moet volgens Bovenberg een uitkering als de aoW afhankelijk gemaakt worden van de betaalde premie. (Info: www.mejudice.nl)
De meeste nederlanders willen dat pensioenfondsen hun pensioen regelen. Tegelijkertijd hebben zij vaak weinig realistische verwachtingen van die regelingen, zo stelde de autoriteit Financiële markten (aFm) al een paar jaar geleden vast. Bijna de helft van de werknemers heeft nog nooit een pensioenberekening laten maken. een kwart van de consumenten weet dan ook niet hoe hoog zijn of haar pensioen is. geen wonder dat de hoogte daarvan nog wel eens kan tegenvallen. eén derde van de gepensioneerden moet nu al wat wegslikken als het eerste pensioen op de rekening wordt overgeschreven. zes van de tien nederlanders verwacht 70% of meer van het laatstverdiende brutosalaris als pensioen te krijgen, maar voor de meeste mensen is dat waarschijnlijk veel minder. De aFm streeft er dan ook naar om samen met de pensioensector de kennis bij de consumenten te verbeteren.
Gezonde Levensverwachting 0 jaar Levensverwachting
mannen
65 jaar
vrouwen
mannen vrouwen
(jaren) 1983
72,9
79,6
14,4
19,1
1993
74,0
80,0
14,7
19,2
2003
76,2
80,9
16,2
19,9
2013
79,4
83,0
18,4
21,4
Bron: CBS
Verzekeraars lanceren pensioenvisie volgens het verbond van verzekeraars kunnen pensioenovereenkomsten met persoonlijke eigendomsrechten, waarbij werknemers een eigen pensioenpotje kunnen opbouwen, de oplossing zijn voor een aantal knelpunten in het huidige pensioenstelsel. De pensioenverzekeraars claimen in een eind vorig jaar gepubliceerde visie dat pensioenregelingen hierdoor eenvoudiger, transparanter en persoonlijker worden, zo staat op de site van het verbond van verzekeraars te
lezen. volgens de pensioenverzekeraars wordt in zo’n nieuwe setting ook de overdracht van pensioenen in een premieregeling simpeler. Bovendien is er geen sprake meer van subsidiëring tussen jong en oud via een doorsneepremie. Ten slotte is er in de uitkeringsfase flexibiliteit te realiseren, bijvoorbeeld tussen de domeinen pensioen, wonen en zorg. De visie bevat een sterktezwakteanalyse van het huidige stelsel, een onderzoek naar de voorkeuren van
deelnemers en een schets van de route naar een stelsel dat beter houdbaar is. volgens het verbond blijft het pensioen daarin onderdeel van de arbeidsvoorwaarden, maar moeten werkgevers in overleg met hun werknemers wel de vrijheid krijgen zelf te bepalen bij welke uitvoerder zij hun pensioen onderbrengen. meer concurrentie zal leiden tot lagere kosten en verbetering van de kwaliteit, aldus staat te lezen op de site van het verbond van verzekeraars.
MANDEMA MAGAZINE voorjaar 2015 7
Facts & Figures
Overheid pakt cybercrime harder aan Uit jaarcijfers van het Meldpunt Internetoplichting blijkt dat Nederlanders vorig jaar voor bijna 8 miljoen euro aan internetfraude hebben gemeld bij de politie. In totaal werden er 43.828 aangiftes gedaan. Men schat dat van ongeveer één op de drie fraudegevallen aangifte wordt gedaan. Het gemiddelde schadebedrag was € 182. Ten opzichte van 2013 werden er vorig jaar meer webwinkels gesloten wegens oplichting. In 2013 waren dat er 77, terwijl dat vorig jaar 163 keer gebeurde. Onduidelijk is hoeveel aangiftes geleid hebben tot opsporing van internetcriminelen. In 2012 lag het aantal aangiftes ook rond de 40.000, met een gemiddeld schadebedrag van € 196 en een totale schade van 7,8 miljoen. Van een excessieve stijging is dus geen sprake. Wel is er een verschuiving van oplichting via handelssites als Marktplaats naar malafide webshops. Volgens het Meldpunt bedraagt het aantal fraudegevallen minder dan 1% van het totale aantal handelstransacties op internet. Toch wil het kabinet cybercriminaliteit nog harder gaan aanpakken. Het aantal onderzoeken naar cybercrime zal de komende jaren dan ook flink uitgebreid worden. Ook wil de overheid nauwer gaan samenwerken met het bedrijfsleven om digitale bedreigingen af te wenden. Volgens het ministerie van Justitie zal de politie dit jaar al ruimere bevoegdheden krijgen om cybercrime te bestrijden.
8 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Uit onderzoek van het CBS is gebleken dat bijna de helft van de werknemers (48%) in Nederland in 2013 ten minste één keer niet op het werk verscheen wegens ziekte. Bij bijna een kwart van de zieke werknemers (23%) had dit verzuim in meer of mindere mate met het werk te maken. De sectoren die het meeste werkgerelateerde ziekteverzuim kennen zijn de horeca, het onderwijs en de bouw. Hoe hoger de leeftijd van werknemers, hoe vaker het verzuim langdurig is. Andere factoren die van invloed zijn op werkgerelateerd verzuim zijn geslacht, opleidingsniveau en bedrijfsgrootte.
Werknemers met arbeidsongeval naar soort letsel (2012)
Verzekeraars gaan fraude te lijf Verzekeraars hebben vorig jaar ruim 90 miljoen euro kunnen besparen door fraude op te sporen. Als men onraad rook gingen de verzekeraars actief op onderzoek uit. In een derde van de gevallen leverde dat speurwerk inderdaad het bewijs op van onrechtmatig handelen en/of verzekeringsfraude, zo blijkt uit cijfers van het Centrum Bestrijding Verzekeringscriminaliteit (CBV). Het meest werd er gefraudeerd bij het claimen (64%) van verloren of gestolen spullen. Bij de overige 36% werd er gesjoemeld bij het aanvragen van verzekeringen, zoals het bewust verzwijgen van medische gegevens. Fraudeurs kunnen rekenen op het terugvorderen van de
Van werk wordt u (niet) ziek
kosten van het fraudeonderzoek tot het beëindigen van de polis. Eén op de vier betrapte personen belandt bovendien in het landelijk waarschuwingssysteem. Ferdinand Soeteman, manager van het CBV, is verheugd over het resultaat: “Verzekeraars hebben de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de bestrijding van fraude en andere vormen van criminaliteit. Die aanpak werpt zijn vruchten af en uiteindelijk is de klant daar ook bij gebaat. Hoe minder er onrechtmatig wordt geclaimd, hoe minder er ten onrechte wordt uitgekeerd. En hoe lager de schadelast blijft, hoe lager uiteindelijk ook de premie uitvalt.”
Totaal: 478.000 8% 23% 69%
Uitsluitend fysiek letsel Uitsluitend psychische schade Fysiek letsel en psychische schade Bron: Sociaaleconomische trends 2014 CBS
Facts & Figures
MKB-Nederland: lasten moeten omlaag! Volgens MKB-Nederland en VNO-NCW moeten de personeelslasten voor het midden- en kleinbedrijf omlaag, wil men in deze sector de economische groei verhogen. In een rapport dat in februari werd aangeboden aan premier Rutte, pleit men voor afschaffing van de verplichting om ziek personeel gedurende twee jaar 70% van hun loon door te betalen. Dat moet één jaar worden, vinden zij. Ook staat in het rapport dat het personeel te veel vrije dagen heeft en dat het recent verruimde zorgverlof moet worden ingeperkt. Daarnaast wil het MKB dat werknemers zichzelf gaan verzekeren voor absentie op de werkvloer wegens ongelukken in de privésfeer. Tenslotte moet het recht op flexibele werktijden worden afgeschaft. De vakbonden reageerden uiteraard kritisch op het rapport, maar ook het Verbond van Verzekeraars denkt dat het inkorten van de periode waarover het personeel moet worden doorbetaald bij ziekte averechtse gevolgen kan hebben. Het rapport spoort wel met eerdere rapporten van zowel de ING Bank als het Ministerie van Sociale Zaken, waaruit blijkt dat 45% van de werkgevers in het MKB moeite heeft met het doorbetalen van ziek personeel.
‘Risicoselectie ondermijnt solidariteit’ Het zal niemand ontgaan zijn: het nieuwe zorgstelsel heeft de afgelopen maanden nogal wat stof doen opwaaien. Het heeft het kabinet-Rutte zelfs bijna de kop gekost. De consumenten zien over het algemeen door de bomen het bos niet meer, ook al omdat de vier grootste zorgverzekeraars, Achmea, VGZ, CZ en Menzis, in de laatste maanden van het vorige jaar honderden miljoenen in reclame hebben gestopt om de consumenten naar hen toe te lokken. Die konden kiezen uit tientallen polissen, variërend van spotgoedkope budgetpolissen met alleen de wettelijke dekking tot superdeluxe pakketten van meer dan € 200 per maand. Wilna Wind, directeur van de patiëntenfederatie NPCF, stoorde zich in een artikel in het dagblad Trouw vooral aan de nieuwe trend van risicoselectie, waarbij verzekeraars mikken op mensen die jong, gezond en hoog opgeleid zijn. “Deze vorm van risicoselectie legt de bijl aan de wortel van het systeem”, stelt Wind. “Ons zorgstelsel is gebaseerd op solidariteit: gezond betaalt mee voor ziek, rijk betaalt mee voor minder rijk en jong betaalt mee voor oud.”
Uitgaven aan zorg in miljoenen euro’s
1998 2011 2013
Ziekenhuizen & specialistenpraktijken 9892 22571 24838 Huisartsenpraktijken
1318 2698 2684
ARBO en reïntegratie
742 1190 1074
Totaal aanbieders gezondheidszorg
23474 51684 53916
Bron: CBS
Norm Gezond Bewegen
Mannen Vrouwen
2001
52 %
52 %
2002
50 %
53 %
Bewegen wint terrein
2003
53 %
54 %
2004
52 %
54 %
2005
56 %
54 %
2006
55 %
55 %
2007
56 %
56 %
2008
56 %
57 %
2009
56 %
55 %
2010
58 %
58 %
2011
59 %
58 %
2012
66 %
61 %
Eerst het slechte nieuws: ziekteverzuim kost het bedrijfsleven handenvol geld. En dat is niet nodig volgens Psyblog. Er valt jaarlijks een miljard euro aan verzuimkosten te besparen door werknemers drie keer per week twintig minuten te laten sporten. Dan het goede nieuws: Nederlanders zijn sinds het begin van het tweede millennium meer gaan bewegen. In 2001 voldeed nog maar 52% van de mannen en vrouwen ouder dan 12 jaar aan de Nederlandse
Bron: Gezondheidsenquête (2012)
Norm Gezond Bewegen (NNGB). Dat percentage liep tot 2012 geleidelijk op tot 66% bij de mannen en 61% bij de vrouwen. Steeds meer mensen worden zich dus bewust van het nut van lichamelijke activiteit. Prima, want uit onderzoek is gebleken dat de minst actieve mensen het grootste risico lopen op negatieve gezondheidseffecten. Reden te meer om ook in bedrijven meer de nadruk te leggen op bewegen, want dat is één van de beste manieren om verzuim tegen te gaan. <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 9
Interview
‘
10 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
i
Interview
Hotelondernemer Camille Oostwegel
“Ik ben een culturele createur” Wie het Zuid-Limburgse dorpje Houthem-St. Gerlach binnenrijdt, moet wel ziende blind zijn als hij de lange rij wapperende banieren niet opmerkt met daarop de boodschap over de 850ste sterfdag van de heilige Gerlachus, die hier dit jaar groots herdacht wordt. Dit is ook het dorp waar de Limburgse hotelondernemer Camille Oostwegel kantoor houdt in het statige en volledig gerestaureerde pand met de naam Villa Casa Blanca.
om alle kwalificaties die de buitenwereld hem opspeldt. Ik ontmoet de in een keurig zittend pak gestoken gentleman in zijn werkkamer in Villa Casa Blanca, die meer weg heeft van een museum dat vol staat met herinneringen aan ruim 40 jaar hard werken.
Het liefst had ik boer willen worden Het liefst had ik boer willen worden. In mijn jeugd werkte ik altijd op de boerderij waar nu hotel St. Gerlach staat, zegt Oostwegel met een glimlach. Maar mijn vader was tandarts, we hadden geen grond en de toekomst van het boerenbestaan bleek niet erg rooskleurig. Dus heb ik voor een andere route in mijn leven gekozen, die mij ook zeer passioneerde.
[Tekst: Rik Rensen, foto’s: Etienne van Sloun]
O
ostwegel is een bijzondere ondernemer. In 35 jaar tijd bouwde hij een imperium op dat bestaat uit drie hotels en zes restaurants (onder meer Château Neercanne, Winseler Hof, Château St. Gerlach en Kruisherenhotel Maastricht) waar in totaal zo’n 350 medewerkers hun brood verdienen. Daarmee is hij de grootste onafhankelijke hotelondernemer in Nederland. Ondanks zijn staat van dienst in ondernemersland noemen sommigen hem een dromer, anderen hem een authentieke Limburgse aristocraat en weer anderen hem een gedreven kunsthistoricus, wiens kennis over de geschiedenis van Zuid-Limburg die van menig hoogleraar overtreft. Oostwegel glimlacht minzaam
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 11
Interview
Donderslag bij heldere hemel Die route leidde hem naar de Hoge Hotelschool in Maastricht en vervolgens naar de Franse Accor Hotelgroep, die toen net was opgericht. Hij werd daar op zijn 25ste de jongste directeur. En net toen president-directeur Paul Dubrule hem op zijn 29ste vroeg om Zuid-Amerika voor de Accor Group te ontsluiten, besloot hij voor zichzelf te beginnen. Voor de buitenwereld was dat een donderslag bij heldere hemel, maar voor Oostwegel een logische stap omdat zijn geboortestreek altijd aan hem was blijven trekken. Goede vrienden verklaarden hem voor gek, maar Camille Oostwegel wist het zeker: pionieren in het Zuid-Limburgse land waar hij zijn wortels had, zou de rode draad door zijn leven worden.
Terug naar je passie Ik was directeur van het Novotel in Breda én ik had een droom, zegt Oostwegel gedecideerd. De Accor Group, waar Novotel deel van is, was inmiddels een beursgenoteerd bedrijf geworden. Als ik een nieuw idee had dan moest ik dat minutieus uitwerken in een rapport dat vervolgens naar de hoofddirectie in Parijs werd gezonden. Dan moest ik drie maanden wachten, enzovoorts, enzovoorts. Ik werd beknot in mijn ondernemerschap en dan kun je nog maar één beslissing nemen. Begin voor jezelf en keer terug naar je passie: de gastronomie en het gastheerschap.
Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan Visie en doorzettingsvermogen hebben me toen verder geholpen. Ik was bevriend met de directie van de Brand Bierbrouwerij in Wijlre en Thijs Brand belde mij met de vraag of ik zin had om Kasteel Erenstein in Kerkrade onder handen te nemen, want dat was op sterven na dood. Ik was er nog nooit geweest maar wist wel dat het in de oude mijnstreek lag, waar alles zwart en grauw zag. Uit beleefdheid ben ik er op bezoek gegaan. Maar eerlijk is eerlijk: ik was meteen verkocht.
12
Interview
Liefde op het eerste gezicht? Zo is het. Voordat ik binnen was, had ik mijn beslissing al genomen. Ik was aan boord! De vriend die ik had meegenomen verklaarde me voor gek. Hij vroeg: wat ga je hier in Kerkrade doen met al je carrièremogelijkheden bij Accor? Maar ik zag heel veel mogelijkheden in deze streek. Bovendien had ik niets te verliezen: ik had geen vaste relatie en mijn enige bezit was een koffer met kleren. Ik moest en zou het laten doorgaan. Binnen een maand was het rond en kon ik aan de slag.
president-commissaris werd en toen wethouder Financiën was van de gemeente Kerkrade, is heel erg belangrijk geweest om de vergunningen voor kasteel Erenstein rond te krijgen. Wij waren er in een kwartier uit met de contracten. Jo Eenens had vertrouwen in mij. Dat heeft een blijvende indruk op mij gemaakt.
Mijn enige bezit was een koffer met kleren
Hoeveel geld had u nodig? Ik heb een begroting gemaakt: 400.000 gulden had ik nodig voor de inrichting, zoals een nieuwe keuken en meubilair. Het onroerend goed bleef natuurlijk eigendom van de gemeente.
Hij hield zich namelijk altijd aan de gemaakte afspraken. Uiteindelijk had ik maar 300.000 gulden nodig om het kasteel naar mijn hand te zetten.
En hoeveel geld had u zelf?
Springplank naar meer
Ik had 10.000 gulden gespaard. En ik kon 50.000 gulden van mijn moeder lenen.
De exploitatie van de 17e-eeuwse waterburcht Kasteel Erenstein, die in 1980 volledig werd verbouwd tot restaurant, vormde in 1980 de springplank naar nog meer avonturen. Maar altijd in de omgeving van zijn geboorteland, want zijn intuïtie vertelde Oostwegel in Zuid-Limburg te blijven.
Ruimschoots onvoldoende, dus… Ja, maar Brand wilde me een achtergestelde lening verstrekken als ik eerst zelf met de bank had gesproken. Toen ben ik naar de ABN gegaan en ze gevraagd of ik 250.000 gulden kon lenen.
En dat geld kreeg u zomaar? Nee, natuurlijk niet. Ze vonden het een project met een hoog risico.
Einde missie? Nee, want ik zei dat de brouwerij het bedrag zou verdubbelen als de ABN mij de lening zou verstrekken. Daarna was de financiering vrij snel rond.
Oostwegel: Ietsje verder weg, maar ook in het buitenland, zijn er projecten geweest waar ik had kunnen instappen. In Den Bosch bijvoorbeeld. Maar als je daar begint dan moet je ook naar Utrecht en vervolgens naar Amsterdam. Voor je het weet zit je in het buitenland. Dan vormt zich een geheel andere organisatie. Dat wil ik niet. Dan heb ik geen controle meer. Bovendien, wat is het nut om zo groot te worden? Dan is geld de belangrijkste drijfveer en in mijn visie gaat het om meer dan geld alleen.
Slapeloze nachten? Nooit. Nee, nooit.
Het woord mislukken komt in uw vocabulaire niet voor? Nee. Ik denk in oplossingen. En ik heb in mijn leven een aantal geweldige mensen ontmoet die mij hebben geholpen om mijn plannen te verwezenlijken. Jo Eenens, die later mijn
Wat is dan wel uw primaire drijfveer? Het gastheerschap op een professioneel niveau beoefenen.
Dat is in andere beroepen ook mogelijk. Jawel, maar in mijn vak wordt het gastheerschap gecombineerd met sfeer, ambiance, lekker eten en drinken.
13
Interview
Daar wordt u blij van? Ja. Die voldoening komt voort uit het plezier van mensen die je het naar de zin probeert te maken.
U wilt dienstbaar zijn. Wat is dat precies? Van mensen houden, interesse in mensen tonen. Het mensen naar de zin maken. En wat je ervoor terugkrijgt is dat je er zelf gelukkig van wordt.
Is het ook ‘gedienstig’ zijn? Oostwegel kijkt fel uit de ogen en zegt: Neen. Per se niet. Mensen die mij onheus benaderen, die hebben zelf een probleem. Mensen in mijn vak moeten ook psychologische kennis hebben. Je moet snel kunnen doorzien wat de wensen van een gast zijn.
Gaat u daarin tot het uiterste? Afgelopen zomer waren de Rolling Stones hier op bezoek en die schijnen al het meubilair uit de hotelkamers te hebben verwijderd om er hun eigen spullen in te zetten. Dat is echt een fabeltje. Maar als je zulke beroemde gasten op bezoek krijgt, probeer je er wel iets heel bijzonders voor te organiseren. Dat hoort bij het vak.
Ik rook de geur van appels weer Wat is uw geheim? ...dat zit in mijn DNA, denk ik. Uit recent genealogisch onderzoek blijkt dat mijn voorouders hier allemaal vandaan komen. Velen waren van adellijke afkomst en tot mijn verrassing blijkt nu ook dat mijn stamlijn terugloopt tot Karel de Grote, die hier in de buurt ook hof hield. Glimlachend: Ik denk dat ik daarom naar ZuidLimburg ben teruggekeerd. Ik moest hier klaarblijkelijk een missie vervullen.
Maar wat is uw geheim als ondernemer? Ik ben een ondernemer met extra bagage aan boord. Er is méér dan ondernemen alleen. Ik heb grote belangstelling voor geschiedenis, cultuur,
14
folklore en de natuur. Dat is mijn extra bagage en die biedt mij als ondernemer de mogelijkheid kansen te pakken die andere ondernemers niet zien. Ik ben een culturele createur maar wel op zo’n manier dat er ook geld mee kan worden verdiend.
Op welke creatie bent u het meest trots? Dat ik hier St. Gerlach heb kunnen realiseren. Of eigenlijk van de ondergang heb kunnen redden. Ik kwam vanaf mijn zevende op de boerderij van St. Gerlach. Ik speelde daar, ik werkte daar en wilde er boer worden. Ik keek op tegen de baron die in het kasteel woonde. Dat me dit gelukt is, is eigenlijk een wonder. Niemand wilde het. Iedereen was er op tegen.
Die boerderij zit ook in uw DNA? Ja, volledig. Het gehele complex daar. Ik ben er iedere dag.
Beschrijft u uw gevoel over St. Gerlach dan eens? ...Het is de mystiek die de plek heel erg bijzonder maakt. De ligging in het landschap. Ik groeide er op, ging er naar de kerk, werd omringd door heiligen. Ik zag het verworden tot een ruïne. En later heb ik het van de ondergang kunnen redden en er een fantastisch hotelbedrijf van kunnen maken, waar de hele wereld op bezoek kwam. Toen president Bush kwam logeren verbleef hij in de torenkamer. Dezelfde waar ik vroeger met mijn vriendje de geoogste appels moest neerleggen om te overwinteren. Toen ik Bush naar zijn kamer bracht, moest ik daaraan denken. Ik rook de geur van de appels weer.
Wat doet u daar dan dagelijks? Ik ga er een boterham eten, stuur de tuinman aan. Loop rond over die tien hectare tuin en park, snuif de geuren op en kijk een beetje rond. Een mooiere plek op aarde bestaat er niet!
Wilt u daar begraven worden? Ik denk het wel ja.
Interview
Waar? Dat weet ik nog niet. Ik vind het nog wat vroeg om daarover nu al na te denken, begrijpt u? Ik voel me zeer verbonden met die plek. Onlangs is het me gelukt om de boerenhoeve die hoort bij het landgoed van Château St. Gerlach van het kerkbestuur te kopen. We hebber er zo’n beetje 30 jaar over onderhandeld. Achter de boerderij komt een groot paviljoen van 1.300 vierkante meter waar we grote evenementen, beurzen, vergaderingen en exposities gaan houden. Het krijgt de uitstraling van een Kröller-Müller-gebouw. Het wordt één met de natuur. Nu zijn we eigenlijk te klein voor grootschalige evenementen. Dan moeten we tenten en paviljoens bouwen die het grasveld beschadigen. Straks hoeft dat dus niet meer.
Heeft u – met de kennis van nu - nooit onverantwoorde risico’s gelopen? Neen, maar de risico’s waren soms wel heel erg groot. Het project Château St. Gerlach heeft tien jaar geduurd en had me uiteindelijk de kop kunnen kosten. Een goede ondernemer houdt dan het einddoel voor ogen. Door het formuleren van een coherente en aansprekende visie houd ik tijdens die ellenlange processen de koers vast. In de 35 jaar die we dit jaar bestaan is er 100 miljoen euro geïnvesteerd. En die zijn nooit onverantwoord geweest.
Komt u elke dag nog steeds fluitend uw bed uit?
De Rolling Stones op bezoek
schilderij vervangen. Meer ook niet.
Tijdens hun Europese tour deden de
En dat hoort ook zo. Die artiesten moe-
Rolling Stones natuurlijk ook Neder-
ten zich hier gelukkig voelen. Punt uit.
land aan. En voor het eerst waren ze
Het gebeurt maar één keer in je leven
te zien en te horen op Pinkpop, Neer-
dat je de Stones op bezoek krijgt. En ook
lands grootse popfestival in Landgraaf.
nog eens vier dagen lang! Bij dat bezoek
En omdat de heren inmiddels wel wat
kwam alles wat mijn vak zo aantrekke-
gewend zijn op gebied van culinaria
lijk maakt samen: je bent ondernemer,
en hotels, waren ze te gast bij Camille
createur, missionaris, trots op de streek
Oostwegel. Die deed uiteraard zijn
en je wilt natuurlijk het verhaal over
U zult nooit stoppen met werken.
uiterste best om het de verwende oude
hotel Château St. Gerlach vertellen.
Lachend: Ik ben niet eens begonnen. Ik heb nog nooit het gevoel gehad dat ik ook maar één dag gewerkt hebt. <
rockers naar de zin te maken.
Uniek is ook dat de Stones een sub-
“We hebben op verzoek van de entou-
stantiële bijdrage hebben verleend die
rage van de Stones enkele accentver-
het mogelijk maakte het gezicht van
schuivingen gedaan. Een stoel of een
St. Gerlach te reconstrueren.”
Ik doe de dingen die ik leuk vind. Ik ben nu bijvoorbeeld co-producent van de verfilming van de documentaire ‘Het Kogelgat’, dat zich afspeelt op St. Gerlach. Tijdens de bevrijding in 1944 werd er door een Amerikaanse soldaat een gat in een van de spiegels geschoten. Dat zijn leuke activiteiten naast het leiden van deze onderneming.
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 15
Het DNA van
Bedrijf: Kramp Varsseveld Oprichter: Johan Kramp Gestart: 1951 CFO: Hans Scholten Personeel: 700 Vestigingen: in 24 landen 16 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
a
Het DNA van
The Kramp Way: it's that easy
Agrarische e-commerce uit De Achterhoek
Roerend goed is kwestbaar. Het beweegt en slijt of gaat kapot. Als onderdelen stuk gaan, ontstaat er een probleem, zeker omdat het meestal gebeurt op onverwachte momenten. Kramp uit Varsseveld wéét dat.
K
ramp is een technische groothandel in onderdelen voor landbouwmachines en levert direct aan de dealers. Ook landbouwmachines gaan stuk en dat kan het agrarisch werkproces danig dwarszitten. Daarom levert het bedrijf ongeveer per omgaande de moeilijkste onderdelen. Of het nu om een linksdraaiend boutje gaat of een luchtfilter voor een tractor. Kramp is een groot bedrijf, met in totaal (de 24 buitenlandse vestigingen meegerekend) drieduizend werknemers.
Dienstverlening zonder hartslag Voor de financiële dienstverlening met betrekking tot pensioenen en verzekeringen ’zonder hartslag’, zoals Kramp-CFO Hans Scholten dat noemt, werkt het bedrijf intensief samen met Mandema & Partners. Met verzekeringen zonder hartslag bedoelt hij de materiele elementen van het bedrijf, van opstal tot voorraad. Bij de verzekeringen
met een hartslag gaat om de mensen. ’We doen al vijftien jaar zaken met Mandema en de rechtsvoorganger ING. Het is voor ons van belang dat we samenwerken met een partij die onze business goed begrijpt, die snappen wat wij aan het doen zijn, wat onze behoeftes zijn en die daardoor in staat is om ons risicoprofiel te beoordelen. Het gaat niet alleen om het verzekeren van een gebouw of de inventaris, maar ook moet die partij goed begrijpen wat het voor ons betekent als er schade optreedt. Stel, een gebouw brandt af, zoals ons in 2008 in Duitsland is overkomen, nota bene twee weken voor de oplevering van de nieuwe vestiging. Dan is het wel fijn dat we de schade van het gebouw uitgekeerd krijgen, maar alles wat er daarna komt heeft ook financiële gevolgen. Daar hebben ze bij Mandema een goed gevoel voor. Ze kennen ons al heel lang en reageren alert op de vragen die we hebben.’ De zakelijk relatie is doeltreffend. ’Als we ergens gaan uitbreiden, melden we aan Mandema: let op, we gaan daar ons magazijn
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 17
Het DNA van
verdubbelen. Dan komen ze even kijken hoe het eruit ziet en wat de financiële gevolgen zijn. Dat doet Mandema zo goed, dat we er geen omkijken naar hebben. Die relatie is waardevol.’
Gemak dient de mens Kramp is een grote technische groothandel. In zijn segment de grootste van Europa zelfs. Met in totaal drieduizend werknemers verdeeld over vierentwintig landen heeft het bedrijf 350.000 onderdelen op voorraad die met een muisklik besteld kunnen worden door de dealers van landbouwmachines. ’Ons motto is: ’It’s that easy.’ De dealers zijn doorgaans gespecialiseerd in het verkopen van hun machines en in het onderhoud. Als ze reserveonderdelen nodig hebben komen ze bij Kramp terecht en die kunnen we doorgaans per omgaande leveren. Is het niet vanuit het ene magazijn dan wel vanuit het andere.
Als het gaat om de 'hartslag' spelen er ook emotionele aspecten mee Elk van onze producten kun je in principe op elke straathoek kopen; een lagertje, boutje, moertje, filtertje of zwaailicht. We hebben dus weliswaar veel concurrenten, maar allemaal op deelgebieden. In de wijze waarop wij het
doen zijn wij veruit de grootste, met alle kennis, bschikbaarheid en service.'
E-commerce en de iPad De landbouwsector heeft zich snel aangepast aan de nieuwe tijd. De e-commerce heeft Kramp sinds 2001 ingevoerd en heeft zo’n revolutie in de bedrijfsvoering teweeggebracht dat het nauwelijks voorstelbaar is dat er ooit, in het begin, telefonische bestellingen werden gedaan. In Nederland wordt inmiddels 90% van de bestellingen via het web besteld en vindt de communicatie tussen klant en bedrijf in hoofdlijnen plaats via de e-business. Een ander facet van de bedrijfsvoering en de relatie met de financiële dienstverlener Mandema betreft de zogenaamde verzekeringen ’met een hartslag’, met name de pensioenen. ’Een ander motto van ons is ’de Kramp-way’. Dat betreft niet alleen de weg naar de toekomst, maar ook de bedrijfsfilosofie. We willen netjes voor onze werknemers zorgen en daar hoort een goed geregeld pensioen ook bij. Je kunt met schadegerelateerde dingen tamelijk emotieloos en feitelijk omgaan. Als het gaat om de ’hartslag’ spelen er ook emotionele aspecten mee. De complexe wetgeving verandert de laatste jaren in hoog tempo en dat maakt mensen bezorgd. Dus moeten we het duidelijk kunnen uitleggen.’
Klantvriendelijk en servicegericht In 1951 werd het bedrijf opgericht door Johan Kramp, die begon met een partij onderdelen voor maaimachines waar hij de boer mee opging. Het was zo’n succes dat het bedrijf in 1977 al buiten de landsgrenzen trad. Eén van de succespijlers is altijd geweest de servicegerichte filosofie. In de jaren vijftig was de beroemde catalogus baanbrekend op het gebied van klantvriendelijkheid. In de jaren tachtig werden gratis faxen beschikbaar gesteld aan klanten, die daarmee 24/7 bestellingen konden doorgeven. Inmiddels kunnen orders via iPad of computer geplaatst worden, waarmee de communicatie snel en vlekkeloos kan verlopen.
18 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Mandema & Partners is daarbij zo richtinggevend dat Kramp de internationale pensioenregelingen wel zou willen overdoen. ‘Met schadeverzekeringen is dat al geregeld over heel Europa, maar voor de verzekeringen met een hartslag zijn we nog afhankelijk van de verschillende lokale partijen en dat is best ingewikkeld. Het zou een goede zaak zijn als Mandema daarin verbindend zou kunnen werken of zelfs wellicht in de landen ter plekke zou kunnen zijn.’ < www.kramp.com
k
Column
Koot & Bie revisited
Adriaan Meijer, adviseur Riskmanagement Mandema & Partners Misschien kunt u zich Koot & Bie nog wel voor de geest halen. Het komische duo dat op de zondagavonden voor gespreksstof zorgde bij de koffie op de eerste werkdag. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik met veel plezier keek naar een van hun sketches, waarbij Kees van Kooten en Wim de Bie op hun manier het vrije ondernemerschap propageerden. Als twee vrije jongens gingen ze van deur tot deur om bijvoorbeeld de tuin van een nietsvermoedend oudje winterklaar te maken of de auto te wassen. Op kolderieke wijze werd zo de draak gestoken met de toenmalige wet- en regelgeving. Die werd door onze handige Harry’s namelijk als lastig obstakel gezien voor hun vrije ondernemerschap. Als Van Kooten & De Bie deze sketch vandaag nog eens zouden overdoen, dan konden zij constateren dat anno 2015 bijna alles gereguleerd is. Op de deur-tot-deurverkoop is inmiddels een wet van toepassing (colportagewet) en als zij nu een ‘auto-biju-thuis-wasbedrijf’ hadden gehad, dan hadden zij in bepaalde wijken zelfs niet eens kunnen werken vanwege het verbod om op straat je auto te wassen! Natuurlijk is het een goede zaak dat de overheid beleid maakt om de consument te beschermen. Dat ervaar ik als burger en als consument dagelijks aan den lijve. Maar ik vind het niet goed dat deze overheidsregulering integraal door dreigt te slaan naar het bedrijfsleven. Want ik ben van mening dat het bedrijfsleven uitstekend in staat is om de eigen belangen op dit gebied te behartigen. Net als u hebben wij bij Mandema & Partners een onderneming. Wij beschouwen ons als adviseurs voor uw bedrijfscontinuïteit. En net als u hebben wij te maken met steeds meer wet- en regelgeving bij het uitoefenen van ons bedrijf. In onze bedrijfstak heeft deze regulering onder meer effect op het onderzoek dat wij moeten doen naar de onderneming en de mensen achter die onderneming. In dat verband moeten wij u vragen stellen die u mogelijk al eerder heeft beantwoord. Ik realiseer mij dat wij u daarom mogelijk de indruk geven dat wij naar de bekende weg vragen. Of dat u denkt dat wij onze administratie niet op orde hebben. Maar helaas is het zo dat onze toezichthouder dat van ons verlangt. Ik hoop dat u van mij wilt aannemen dat ik het ook wel eens vervelend vind dat ik soms in herhaling moet vallen. Maar de ervaring leert dat in de huidige economie zaken snel veranderen. En dat ondernemingen volop in beweging zijn. Dan is het ook wel weer eens goed om de basisvragen voorbij te laten komen. Op die manier krijgen wij als adviseur weer scherp in beeld waar u als ondernemer mee bezig bent! <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 19
Thema Overheid: bedrijven verantwoordelijk voor databeveiliging
Hoe goed bent u voor De overheid neemt steeds meer maatregelen om de privacy van consumenten te beschermen. Zo ligt er een wetsvoorstel dat bedrijven verplicht om elke inbreuk op persoonlijke gegevens van klanten direct te melden aan een toezichthouder. Overtreders riskeren fikse boetes. Een duidelijk signaal dat bedrijven meer verantwoordelijkheid moeten nemen tegen onder meer datalekken en cybercrime.
Cybercrime.nu Op de website www.cybercrime.nu van MKB-Nederland vindt u actuele informatie en praktische maatregelen. Doe de scan en zie waar in uw branche de risico’s en oplossingen liggen. Tips en tricks ontvangt u direct in uw mailbox.
D
at de wetgeving steeds strenger wordt, is niet voor niets. Het afgelopen jaar is – volgens een inschatting van de politie 40% van de Nederlandse ondernemers slachtoffer geweest van cybercrime. Uit het vierde Cybersecuritybeeld Nederland dat minister Opstelten vorige zomer naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, blijkt dat
Wake-up facts Nederland is een paradijs voor cybercriminelen
cybercriminaliteit en digitale spionage de grootste bedreigingen blijven voor bedrijfsleven en overheid.
Gebrek aan ICT-duurzaamheid Een opvallende bevinding uit het rapport is het gebrek aan zogenoemde ICT-duurzaamheid. Denkt u hierbij aan het toenemende aantal apparaten dat met het internet is verbonden, zonder dat leveranciers de software ervan onderhouden. Dat maakt bedrijven dus extra kwetsbaar voor aanvallen van buitenaf.
40% van alle bedrijven is slachtoffer geweest van een datahack.
Flinke stappen nodig
Gemiddelde kosten van een data-inbreuk:
Hoewel de aandacht voor cybersecurity het afgelopen jaar is toegenomen, zijn nog flinke stappen nodig. Zo blijft een brede groep organisaties achter bij het nemen van de noodzakelijke basismaatregelen. En dat terwijl Nederland extra aantrekkelijk is voor cybercriminelen: de internetstructuur is relatief goed en door onze privacywetten is de pakkans laag.
€ 1,5 miljoen. Grootste kostenpost: verlies van klanten 79% van de retailbedrijven voldoet niet aan de verplichte veiligheidseisen van de betaalkaartbedrijven: 8 op de 10 creditcardbetalingen loopt gevaar. 3 van de 4 creditcardhouders winkelt niet meer bij een bedrijf dat te maken heeft gehad met een datahack.
20 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
(bronnen: onderzoek beveiligingsbedrijf McAfee
Overweging: extern advies
2013, vierde Cybersecuritybeeld Nederland).
Data- en cyberrisico’s zijn complex en ontwikkelen zich voortdurend en
Thema: riskmanagement
bereid op cyberrisico’s?
steeds sneller. Het kan dus best ingewikkeld zijn om te bepalen wat nu precies uw risico’s zijn en hoe u die kunt beperken. Het is daarom raadzaam om uw specifieke situatie in kaart te laten brengen door een specialist op dit gebied.
Speciale verzekering Ook kunt u overwegen om een zogenoemde data-risksverzekering af te sluiten. Schade bij een cyberincident kan groot zijn. Denk alleen al aan het verlies van klanten door reputatieschade en aan werk dat stil ligt. Een data-risksverzekering biedt dekking voor de schade en kosten veroorzaakt door een cyberincident.
Cybercriminaliteit is een van de grootste bedreigingen voor bedrijfsleven en overheid. Hoe bereidt u zich voor op cybercriminaliteit? 5 basistips
Computer besmet met malware. Kosten € 60.000
1. Leer risico’s (afwijkend gedrag)
Een medewerker van een middelgrote
herkennen. 2. Zorg dat u inzicht krijgt in mogelijke kosten van een hack. 3. Inventariseer welke data uw bedrijf
Wilt u meer weten over risicoanalyses en verzekeringen op het gebied van cybercrime? Kijkt u dan op www.mandema.nl/cybercrime.html. <
e-mailbericht geklikt. Hierdoor is de computer besmet met malware en zijn de inloggegevens van de bedrijfs-
bewaart, waarvoor ze worden ge-
website gestolen. Gevolg: klant-
bruikt en waar ze worden opgeslagen.
gegevens zijn geëxporteerd en de
4. Test regelmatig uw IT-infrastructuur
Meer informatie
uitgever heeft op een link in een
op veiligheid en actualiteit. 5. Creëer bij alle medewerkers meer
klanten van de uitgever zijn benaderd met incassoverzoeken. De uitgever is € 60.000 kwijt aan onderzoek naar
bewustzijn over datarisico’s en blijf
de aanval. Bovendien moet hij het
gevaren en veiligheidsinstructies
vertrouwen bij zijn klanten herstellen.
onder de aandacht brengen.
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 21
Thema: pensioen Drastische wijzigingen in het pensioenstelsel
Hoe blij zijn uw mede pensioenregeling? Per 1 januari van dit jaar bouwen medewerkers minder pensioen op. Dit betekent dat u hen per die datum een aangepaste collectieve pensioenregeling moet aanbieden. Geen gemakkelijke opgave, die zorgvuldigheid en goede afstemming met uw medewerkers vereist. Waar moet u rekening mee houden?
Inzicht pensioen In 5 minuten inzicht in uw collectieve pensioenregeling. Is uw pensioenregeling actueel? Doe de Pensioencheck op www.mandema.nl/Pensioen.
V
an uw pensioenverzekeraar heeft u een standaard aanpassingsvoorstel ontvangen. Hierin zijn alle wettelijke maatregelen verwerkt. Maar het betekent meestal ook dat uw medewerkers minder pensioen opbouwen. Gevolg: een verslechtering van uw arbeidsvoorwaarden. De vraag is of u dit als werkgever moet willen. Past dit bijvoorbeeld wel in uw huidige personeelsbeleid? Laat u daarom goed adviseren.
Risico van onzorgvuldige afstemming Als u het aanpassingsvoorstel van uw pensioenverzekeraar heeft geaccepteerd, voldoet uw pensioenregeling aan de geldende wet- en regelgeving. Maar dan bent u er nog niet. Behalve dat u uw medewerkers duidelijk en volledig informeert, moeten zij allemaal schriftelijk met de regeling instemmen. Ook als u al instemming heeft van de ondernemingsraad. Heeft u geen schriftelijke instemming van uw medewerkers? Of kunnen zij u onzorgvuldigheid verwijten? Dan kunnen besluiten juridisch worden teruggedraaid en kunnen medewerkers aanspraak maken op de oude regeling.
22 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Risico van uitstel of onzorgvuldigheid Is uw pensioenregeling nog niet aangepast? Dan kan sprake zijn van een onzuivere pensioenregeling, waarbij de zogenoemde ‘omkeerregel’ komt te vervallen. Die houdt in dat de aanspraak van uw medewerkers op pensioen niet wordt belast, maar dat zij later belasting betalen over de pensioenuitkering. Vervalt de omkeerregel, dan pakt dit voor medewerkers financieel nadelig uit. Zij kunnen hiervoor later bij u een claim indienen. Ook als u de regeling wel heeft aangepast, maar niet (voldoende) compenseert.
Verwachte wetswijzigingen Naast versnelde verhoging van de AOW-leeftijd, wil de overheid ondernemingsraden meer rechten geven; een instemmingsrecht voor alle voorgenomen besluiten over de pensioenovereenkomst, een informatierecht en meer rechten op inschakeling van externe deskundigen. Voor u betekent dit dat u rekening moet houden met langere procedures bij een wijziging van uw collectieve pensioenregeling.
Thema: pensioen
werkers met hun nieuwe
Wijziging pensioen directeurgrootaandeelhouder Wijzigt (ook) de pensioenregeling van de directeur-grootaandeelhouder? Dan moet de Algemene Vergadering van Aandeelhouders dit bekrachtigen.
Pensionering en AOW U kunt medewerkers voortaan alleen ontslaan vanwege pensionering op de ingangsdatum van de AOW. Ontslaat u een 65-jarige medewerker, maar krijgt
Wat kan Mandema & Partners voor u doen? Wij adviseren u graag over de aanpassing van uw pensioenregeling. Ook kunnen wij het instemmingstraject begeleiden en de voor-
lichting aan uw werknemers verzorgen. Wilt u meer weten? Neemt u dan contact met ons op via 070 – 302 22 22 of kijk op onze website: www.mandema.nl/Pensioen. <
Wat betekenen de veranderingen voor uw medewerkers? Bouwen minder pensioen op, omdat het inkomen waarover zij fiscaalvriendelijk
hij vanwege de verhoogde AOW-leeftijd pas later AOW? Dan kan hij extra salaris eisen. Deze regel staat boven caoafspraken en arbeidsovereenkomsten.
Wat zijn de belangrijkste veranderingen?
pensioen kunnen opbouwen, is gemaximeerd.
(Stapsgewijze) verhoging AOW-
Verliezen nabestaandenpensioen als dit op risicobasis wordt berekend.
leeftijd naar 67 jaar.
Het percentage nabestaandenpensioen mag maximaal 70% zijn van het percentage
Maximale opbouwpercentage is
ouderdomspensioen. Dit betekent dat het maximale opbouwpercentage
1,875% per jaar (was 2,15%).
per dienstjaar voortaan 1,16% is (was 1,33%).
Pensioen opbouwen over inkomen
Kunnen bij een salaris van boven de € 100.000 gebruikmaken van de netto-
boven de € 100.000 is niet meer mogelijk.
spaarconstructie. Over het salarisdeel boven de € 100.000 hoeven zij dan geen
Werkgevers ontvangen voortaan een
vermogensbelasting te betalen over het pensioen dat zij opbouwen.
aparte rekening voor de kosten van
Kunnen een pensioenbreuk moeilijker of niet meer herstellen, omdat het bedrag
de pensioenuitvoerder. U mag de
dat u hiervoor maximaal in een fiscaalvriendelijke extra oudedagsvoorziening
kosten niet meer vanuit de (bruto)
mag storten, is verlaagd.
premie-inleg betalen.
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 23
Thema Overheid wil meer mantelzorgers
Toename zorg en In onze nieuwe, betrokken samenleving moeten we meer voor elkaar gaan zorgen. Mensen moeten zorgtaken voortaan makkelijker kunnen combineren met hun baan. De overheid heeft de regels voor zorgverlof en flexibel werken daarom versoepeld. Wat betekent dit voor werkgevers?
D Wanneer is iemand mantelzorger? Zorgt een medewerker meer dan acht uur per week intensief en langer dan
it jaar verandert er veel in de zorg. Zo zijn er meer eisen aan opname van zieke ouderen in een verpleeghuis en is een deel van de zorgtaken overgeheveld naar gemeenten. Die hebben minder geld om die zorgtaken uit te voeren. Daarbij zet het kabinet zwaar in op mantelzorgers: familie en vrienden die een deel van de zorg op zich nemen.
drie maanden voor een naaste? Dan is hij of zij mantelzorger.
Veranderingen Voor veel mensen kan het in de praktijk lastig zijn om mantelzorg te combineren met een baan. Daarom heeft het kabinet een aantal veranderingen in het zorgverlof doorgevoerd. Zo is het met ingang van 2015 voor ouders makkelijker om gewoon verlof of zorgverlof op te nemen bij de geboorte van een kind. Bovendien kunnen medewerkers nu ook verlof opnemen voor de zorg van een vriend, buurman of kennis. Voorheen kon dit alleen voor een familielid.
Ouderschapsverlof Naast zorgverlof is ook het ouderschapsverlof uitgebreid. Vaders krijgen nu twee dagen betaald kraamverlof en mogen voortaan drie dagen extra opnemen. Die mag u als werkgever niet weigeren, maar u hoeft ze niet door te betalen. Moeders krijgen tien weken bevallingsverlof, dat ingaat na ontslag uit het ziekenhuis. Moet een moeder vanwege complicaties langer in het ziekenhuis blijven? Dan krijgt ze langer verlof.
Wat betekent dit voor werkgevers? Over de wijzigingen in de wetgeving en de gevolgen van de herziening van de langdurige zorg, blijft veel onduidelijk. Over wat ze teweegbrengen bij werkgevers, is ook nog
Zorgverlof vanaf 1 januari 2015 Kortdurend zorgverlof: maximaal 10 dagen per jaar. Betaald, minimaal
24 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Flexibeler werktijden
70% van het normale loon.
Om naast het werk te kunnen zorgen, zijn flexibelere werktijden nodig. Medewerkers krijgen daarom meer recht om zelf te bepalen waar en wanneer ze werken. Ze kunnen hun werkgever vragen om andere werktijden of een flexibelere werkomgeving. Als werkgever moet u dit verzoek overwegen, maar u mag het weigeren.
Langdurend zorgverlof: maximaal 6 weken per jaar, onbetaald. Vaderschapsverlof: 2 dagen betaald, 3 dagen extra onbetaald. Ouderschapsverlof: bij kinderen tot 8 jaar, maximaal 26 weken, onbetaald. Zwangerschapsverlof + bevallingsverlof: 16 weken, betaald.
Thema: zorg en verzuim
verzuim verwacht niet zo veel bekend. Hoe dan ook zullen de veranderingen ook in uw organisatie voelbaar zijn of worden. Het nieuwe overheidsbeleid gaat zwaar leunen op de inzet van mantelzorgers, waarvan er veel gewoon een baan hebben. Dit betekent dat een toenemend aantal van uw medewerkers een extra last op de schouders draagt. Dit kan leiden tot meer zorgverlofaanvragen, maar ook tot meer verzuim of misschien wel uitval. En dat betekent voor u een toename in uw kosten en minder productiviteit. Bovendien kan het zijn dat u met de versoepeling van de werktijden straks meer parttimers in dienst heeft.
Wat kunt u nu al doen? Met het toenemend aantal mantelzorgers binnen de organisatie zijn belangrijke issues voor werkgevers: hoe houden we werkende mantelzorgers vitaal? Wat is hiervoor nodig? Hoe kunnen zij zo lang mogelijk effectief blijven functioneren? Hiervoor heeft u kennis en middelen nodig om goede afspraken met uw medewerkers te kunnen maken. Wat betreft definitieve afspraken over kort
In Nederland zijn zo’n 3,5 miljoen mantelzorgers actief. Dat is 1 op de 4 volwassenen. en langdurend verlof: de veranderingen zijn per 1 januari ingegaan, maar werkgevers- en werknemersorganisaties hebben nog tot 1 juli om de cao’s aan te passen. Deze specifieke afspraken gelden boven algemene, landelijke richtlijnen. <
Veranderingen in de langdurige zorg Het grootste deel van de langdurige zorg was tot 2015 geregeld in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Deze wet bestaat niet meer en is opgedeeld naar: Zorgverzekerings
Nieuw: Wet maatschappelijke
Nieuw: Wet langdurige zorg (Wlz)
wet (Zvw)
ondersteuning (Wmo)
Geneeskundige zorg
Zorg gericht op langdurige
Zorg voor mensen
voor mensen met
ondersteuning.
die vanwege leeftijd
zintuiglijke beperking,
Uitvoering door gemeenten.
of handicap
verpleging en verzorging
O.a. dagbesteding,
permanente zorg
zonder verblijf,
begeleiding en persoonlijke
of toezicht
wijkverpleging.
verzorging ouderen.
nodig hebben.
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 25
Verzekeringsmarkt De verzekeringsmarkt verandert
Wat betekent dit voor u als ondernemer? Wat gebeurt er nu in de markt en hoe raakt dit u? Sinds het begin van dit decennium heeft een samenloop van politieke, economische, technologische en sociale ontwikkelingen een drastische verandering ingeluid in de Nederlandse verzekeringsmarkt. De wijze waarop verzekeraars hiermee omgaan heeft gevolgen voor u als ondernemer. Financiële crisis De financiële crisis en (daardoor) vergrote consumentenbescherming hebben geleid tot meer harmonisering van de Europese wet- en regelgeving voor de financiële sector. Denkt u aan de implementatie van Solvency II, dat tot doel had de regelgeving op verzekeringsgebied in Europa verder uit te breiden en te harmoniseren. Maar ook aan de invoering van regels voor transparantie over kosten en waardeontwikkelingen van financiële producten, de vergoeding voor het intermediair, etc. De wereldwijde financiële crisis en de hevige onderlinge concurrentie zorgen ervoor dat premieinkomsten van verzekeraars onder druk staan, terwijl investeringen minder opleveren door de historisch lage rentestand en aanvullende kapitaaleisen.
Onzekere toekomst Verzekeraars worden geconfronteerd met nieuwe, snelle technologische ontwikkelingen zoals: cloud computing, telematica, sociale netwerken, etc. Deze ontwikkelingen bieden verzekeraars enerzijds veel kansen. Zo leidt internet tot transparantie, meer dataopslagmogelijkheden, minder personeel, nieuwe businessmodellen en de mogelijkheid product /marktcombinaties te
26 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
optimaliseren. Anderzijds brengt dit nieuwe risico’s met zich mee zoals cybercrime en databescherming die om nieuwe investeringen vragen. Deze snelle, machtige media maken verzekeraars en andere ondernemers kwetsbaar voor reputatieschade. Internet en andere technologische ontwikkelingen dwingen hen tot veranderingen in producten, distributie en communicatie.
Veranderingen Er is meer onzekerheid over de risico’s van terrorisme, criminaliteit, klimaatverandering en nieuwe technologieën. Ook zijn door de globalisering, de economische crisis en technologische vooruitgang nog maar weinig uitgangspunten zeker. Verzekeraars worden geconfronteerd met veranderende markten en de veranderde positie van intermediairs. Als reactie voeren zij in hoog tempo aanpassingen door in hun producten en organisatie voor zowel de consumenten- als de zakelijke markt. Op de consumentenmarkt zien we dat verzekeraars steeds meer transsectorale samenwerkingsverbanden aangaan om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen. Op de zakelijke markt zien we echter ook dat verzeke-
raars hun producten vereenvoudigen. Sommige verzekeraars trekken zich zelfs helemaal terug uit de zakelijke markt omdat zij bepaalde risico’s niet langer willen verzekeren. Dit zorgt voor minder spelers en verschraling in de markt.
Wat betekent dit voor u? Waar verzekeraars meer standaardiseren, worden uw risico’s als ondernemer juist complexer. Nieuwe businessmodellen en activiteiten ontstaan doordat u zich aanpast aan de nieuwe marktomstandigheden. Dit vraagt juist om maatwerk en flexibiliteit in plaats van standaardisatie. Gelukkig is er goed nieuws. Door de lage rentestand blijft de verzekeringsmarkt aantrekkelijk voor nieuw kapitaal en is de verwachting dat bij het doorzetten van deze trend meer buitenlandse niche verzekeraars de Nederlandse markt zullen vinden. Mandema & Partners heeft toegang tot alle internationale verzekeringsmarkten en is zeer innovatief als het gaat om maatwerkoplossingen. Wij kunnen u adviseren bij het in beeld brengen van uw bedrijfsrisico’s, maar wij zijn ook in staat een passende financiering voor u te regelen. Ook kunnen wij voor u bemiddelen en uw zaken in beheer nemen. Uw bedrijfscontinuïteit is immers onze drijfveer. <
z
Column
Zorg voor een goede verzekering
Henny Versteeg, adviseur Zorg & Verzuim Mandema & Partners Henk (42) is zo’n stoere chauffeur die niet schrikt van een kilometertje meer of minder. En ook aan laden & lossen heeft hij geen broertje dood. Zijn buurman André (45) is een bevlogen docent op de MAVO, die veel tijd steekt in zijn lessen. Ook een zware job, maar dan vooral psychisch. Ideale werknemers, toch? Op het eerste gezicht zou u zeggen van ja. Maar Henk en André behoren wel tot beroepsgroepen die samen voor 65% van de uitvallers op de arbeidsmarkt zorgen. En dan is het plaatje ineens niet meer zo ideaal. Ook al omdat u als werkgever weinig tot geen grip hebt op de manier waarop uw medewerkers hun zorgverzekering samenstellen. Dat is op zijn zachtst gezegd jammer. Want in het slechtste geval loopt u als werkgever het risico om bij ziekte twaalf jaar lang André’s of Henks loon door te betalen. Maar daar zijn mijn werknemers toch tegen verzekerd, hoor ik u al zeggen. Jawel, maar steeds vaker worden zij verleid door gelegenheidscollectiviteiten die worden aangeboden door grotere winkelketens. Die zijn goedkoper dan de verzekering die u aanbiedt en lijken daarom een stuk aantrekkelijker. Maar natuurlijk schuilt er een lelijke aap in de mouw. Want goedkoop is bijna altijd duurkoop. Zeker voor u… Het addertje onder het groene gras is dat die goedkope verzekeringen vaak een dekking hebben die een stuk soberder is dan de duurdere werkgeverscollectiviteiten. Die zijn namelijk veel meer gericht op de wederzijdse verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer om samen te zorgen voor de inzetbaarheid op lange termijn. Dat is in alle opzichten veel prettiger voor Henk en André en hun families. En voor u als werkgever is het van groot financieel belang. Elke dag dat Henk of André ziek thuis zit, kost u namelijk een fors bedrag. En bij WIA-instroom bent u mogelijk voor twaalf jaar de klos! Door uw medewerkers een goede collectieve zorgverzekering aan te bieden, doet u een duit in het zakje om hen vitaal en gezond te houden en het draagt ook nog eens bij aan de continuïteit van uw bedrijf. Is het ook niet logisch om wat grip te krijgen op de wijze waarop uw werknemers zijn verzekerd als u een verplichte werkgeversbijdrage van 6,95% betaalt? Bij Mandema & Partners vinden we dan ook dat werkgevers hun medewerkers moeten kunnen sturen in de keuze van hun zorgverzekering. Door te investeren in een goede collectieve zorgverzekering valt er veel te besparen op verzuimkosten en wordt de WIA-instroom beperkt. Een hogere inzetbaarheid van de werknemers is in alle opzichten goed. Niet in de laatste plaats voor de medewerkers zelf. <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 27
Eten & Drinken
Vinoloog Alice Eddes:
‘Biologische wijnen hebben de toekomst’ Smaken verschillen, maar volgens vinoloog, wijnhandelaar en voormalig praktiserend arts Alice Eddes staat het buiten kijf dat biologisch geproduceerde wijnen niet alleen eerlijker, maar ook lekkerder en gezonder zijn. “
I
k zoek naar bijzondere wijnen die met zorg en respect voor het milieu geproduceerd worden. Karakteristieke wijnen met originele aroma’s”, aldus Alice, die in Deventer vlakbij de Grote of Lebuinuskerk een wijnhandel runt onder de naam Alice Eddes Echte Wijnen. “Ik verkoop alleen biologische en biodynamische wijnen, waarin je geen residuen van chemische bestrijdingsmiddelen vindt. Ook bevatten ze veel minder sulfiet. Biologisch geproduceerde wijnen hebben een karakteristieke smaak en zijn niet alleen lekker, maar ook gezond. In de orthodoxe wijnbouw worden veel kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Dat levert veel druiven en dus veel wijn op, maar die is niet van bijzondere kwaliteit. Bovendien worden de bodem en het oppervlaktewater verontreinigd. Een biologische wijnboer maakt alleen gebruik van dierlijke en plantaardige bemesting. De wortels van de planten gaan dieper de grond in, waardoor ze minder kwetsbaar zijn voor extreme weersomstandigheden.
Echte wijnen komen voort uit duurzame wijnbouw, maar die omvat nu nog maar zo’n 5% van de totale wijnbouw.”
Je proeft de jaargangen Het resultaat is verrassend, zegt Alice Eddes. “In biologisch gemaakte wijnen proef je de jaargangen, want geen zomer is gelijk. Elke jaargang vertelt een ander verhaal.” Naast het ecologische welzijn leveren deze boeren ook een bijdrage aan de sociaaleconomische structuur van de regio. Het merendeel van het werk gebeurt handmatig, waardoor de druiventrossen minder schade oplopen. “Maar je moet dit vak natuurlijk ook weer niet romantiseren”, relativeert Alice. “Veel biologische wijnboeren nemen grote risico’s. Als je druiven laat hangen tot ze echt rijp zijn, kunnen ze in slecht weer terecht komen. Natte druiven rotten sneller, waardoor de opbrengst een stuk lager uitvalt. Maar wat er in de fles komt, heeft dan ook echt kwaliteit.”
Thuis de wijn chillen Voor de echte liefhebbers die hun glas wijn op de juiste temperatuur willen drinken, is er de Winechill (€ 24,95). Is de wijn namelijk te warm, dan overheerst de smaak van alcohol. En is de wijn te koud, dan gaan er aroma’s verloren. Met de Winechill kun u uw wijn thuis altijd op perfecte temperatuur drinken, want dit apparaatje koelt de wijn van binnenuit via een rvs-stick, gevuld met thermale gel. Leg hem twee uur in de vriezer en steek daarna de stick met een schenktuit in een geopende fles wijn. De stick houdt de wijn een uur lang op de perfecte temperatuur! (Info: www.wine-chill.com)
28 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Eten & Drinken
Het smaakt naar een nootje, maar dan met een pootje... Bij een goed glas wijn hoort natuurlijk ook iets te eten. En waarom zou dat de volgende keer niet eens een gebakken sprinkhaan of een gefrituurde meelworm mogen zijn? Bij de firma Ruig en Zonen, van oudsher een specialist in wild en gevogelte in Oostzaan, proberen ze Nederland aan de insecten te krijgen. Ruig is mede-initiatiefnemer van het project ‘Bugs’, dat de Nederlander aan de insect wil krijgen via de website www.insects4food.nl. Zo’n 80% van de wereldbevolking is al op de hoogte van deze lekkernij, maar in ons kikkerlandje moet men er voorlopig nog niet aan denken. En dat is niet alleen onterecht, maar ook dom, vindt men bij Ruig. ‘Insecten bieden tal van ongekende voordelen, zoals een nieuwe smaaksensatie, een hoge voedingswaarde in combinatie met weinig vet, een hoge productveiligheid en ook nog eens een verminderde belasting van het milieu.”
van bloembollen in de oorlog. Maar dat is een ernstige misvatting, zegt men bij Ruig. “In Amerika, toch niet bepaald een Derde Wereldland, staan sprinkhanen als ‘landshrimps’ op het menu. Qua smaak hebben ze ook wel wat weg van een krokante garnaal. Meelwormen doen meer denken aan popcorn. Het klinkt misschien gek, maar dit zijn innovatieve en exclusieve producten met een verfijnde smaak! Bovendien zijn de culinaire mogelijkheden zeer divers. Omdat deze producten in veel landen als delicatessen worden geserveerd, wordt de creativiteit van de kok echt op de proef gesteld.”
Sprinkhanenspiesjes Het is ook nog eens zo dat insecten als bron van eiwitten erg gezond zijn. Ze vormen een uitstekend alternatief voor vlees en vis en bestaan uit essentiële vetzuren (onder meer linolzuur), vitaminen (onder meer vitamine A, B2 en D) en mineralen, waaronder ijzer. U kunt het gerust hoogwaardig voedsel noemen. Voor wie nieuwsgierig is geworden is online ‘Het insectenkookboek’ te bestellen via de site van Ruig en Zonen (www.ruig.nl) of viawww.webpoelier.nl. Het rijk geïllustreerde boek staat vol recepten voor onder meer sprinkhanenspiesjes, insectenkoekjes en -salades. Ook staan er interviews in met topkoks, kwekers van insecten en voedingsdeskundigen. Wel jammer dat Godfried Bomans dit niet meer mee kan maken…
Teken van armoede In Nederland vindt men het eten van insecten een teken van armoede. Het wordt geassocieerd met het eten
80% van de wereldbevolking die ze eet, bijna geen Nederlander die het weet: Insecten
De kurk is uit de fles
Nooit meer te gaar (of te rood) Iedereen maakt het wel eens mee. Dat u uren in de keuken staat en dat uiteindelijk het vlees net wat te gaar of net iets te rood is. Of dat de soep of de saus toch net een beetje heter had gekund. Met een digitale kernthermometer (bijvoorbeeld van het merk CDN) van slechts € 22,50 kunt u dat soort ongemakken voorkomen. Hoe? Gewoon door de punt van de naald in een stuk vlees te steken. Of in de soep of de saus. Als de vlees of de soep de ingestelde temperatuur bereikt heeft, geeft de thermometer een signaal af. Ideaal, toch?
Hoewel de meeste flessen tegenwoordig zo’n saaie schroefdop hebben, zijn er toch nog altijd grand cru wijnen die liever in een gekurkte fles zitten. En dan komen de kelnersmessen van Screwpull (€ 19,90) van pas. Ze hebben een dubbele hefboom om de kurk in twee stappen te verwijderen. De spiraal blijft mooi recht in de kurk zitten, zodat deze heel gemakkelijk verwijderd kan worden. Nooit meer gebroken kurken en stukjes kurk in de wijn! Aardige extraatjes: dit kelnersmes doet tevens dienst als flesopener en is voorzien van een mesje om de capsule weg te snijden. <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 29
Column
g
Gooi het pensioen niet met het badwater weg!
Marcel Kleemans, adviseur Pensioen Mandema & Partners Het Nederlandse pensioenstelsel, dat tientallen jaren lang stond als een huis, staat onder druk. En onder druk wordt alles vloeibaar, heeft men mij op school verteld. In het SERmagazine sprak de pensioenkundige Theo Nijman, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, over de kansen die de brede maatschappelijke discussie over de toekomst van het pensioenstelsel ons biedt. ‘De kunst is om meer keuzes en maatwerk aan te brengen zonder de sterke kanten van het pensioenstelsel op te geven.’ En daar ben ik het volledig mee eens. Als u aan de pensioenen gaat morrelen, ontstaat er al snel paniek. Logisch, want een goed verzorgde oude dag raakt iedereen, jong en oud. Wat mij betreft zijn er voor de werkgevers twee zaken cruciaal in de discussie: de communicatie rond de pensioenen en de vraag wat we nu eigenlijk willen met deze arbeidsvoorwaarde. Het is de hoogste tijd dat werkgevers zich (opnieuw) gaan afvragen wat zij willen bereiken met de pensioenregeling. Back to the basics: waar is het pensioen ook alweer voor bedoeld? Grosso modo komt het voor mij hier op neer: blijven de pensioenen het appeltje voor de dorst voor later of stellen we de werknemers in staat om extra salaris te verdienen, waarbij ze zelf kunnen beslissen of (en in welke mate) ze dat geld voor later kunnen gebruiken. Als u kiest voor het eerste, dan pleit ik ervoor om de pensioenregeling veel meer dan nu onderdeel uit te laten maken van het totale arbeidsvoorwaardenpakket. Bij de onderhandelingen moet zowel de werknemer als de werkgever zekerheid geboden worden. De werknemer over de hoogte van zijn pensioen, de werkgever over de kosten die aan dat pensioen verbonden zijn. De afspraken moeten gemaakt worden over een veel kortere periode, bijvoorbeeld vijf jaar. Na afloop van die periode moet er een nieuwe onderhandelingsronde volgen over de volgende periode. Ik weet het: morrelen aan de pensioenen is eng. Liever niet veranderen, dat is de natuurlijke reflex van de meeste mensen, zeker als het om ons appeltje voor de dorst gaat. Maar de werknemers moeten inzien dat bij ongewijzigd beleid de werkgevers op andere manieren op hun kosten gaan bezuinigen. Ze gaan mensen ontslaan of zien af van loonsverhogingen. De keuze die zich dus automatisch opdringt, is die tussen een goed pensioen en minder loonstijging of een wat minder zeker pensioen en een hogere loonstijging. In het nieuwe pensioenstelsel moet meer elasticiteit de basis zijn. Bied de werknemer vanuit een vast budget een pensioen met nog steeds voldoende zekerheid, maar wel met behoud van solidariteit. Dat is misschien toch wel slimmer dan het geld helemaal aan de werknemer te geven… <
30 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Boeken
De wet van Snuf & andere verhalen De nadelen van zelfrijdende auto’s, de noodzaak van een vierde revolutie, de onderschatting van menselijk contact in klantrelaties, het vermijden van frustraties bij werken in teamverband en last but not least De wet van Snuf: vijf boeken die u bij uw werkzaamheden verder op weg kunnen helpen!
De glazen kooi In ‘De glazen kooi’ vraagt Nicholas Carr zich af of de steeds verder voortschrijdende automatisering wel zo’n goede ontwikkeling is. Automatisering neemt ons lastige taken uit handen, maar dat heeft wel een prijs: we raken gevangen in de glazen kooi van de techniek. Zo is Carr nogal sceptisch over zelfrijdende auto’s, want volgens hem kan men een auto onmogelijk zo programmeren dat hij in het stadsverkeer alle onverwachte manoeuvres van fietsers en wandelaars kan pareren. Bovendien zijn er tal van ethische vragen. Willen wij bijvoorbeeld de controle overgeven aan een machine, waardoor wij op den duur onze rijvaardigheid verspelen en alleen maar omdat dat technisch mogelijk is? Carr wil de vooruitgang niet stoppen, maar pleit in zijn boek wel voor bewustwording van het feit dat de voorschrijdende techniek ons gedrag in steeds sterkere mate zal beïnvloeden en veranderen. De glazen kooi – Wat automatisering met ons doet Auteur: Nicholas Carr Prijs: € 22,- ISBN: 978 94 9184 534 5 Uitgeverij: Maven Publishing, Amsterdam (2014)
De vierde revolutie De democratie zit in het slop en dus is er een revolutie nodig, zo luidt de conclusie van John Mickletwait en Adrian Wooldridge, resp. hoofdredacteur en adjunct-hoofdredacteur van het Britse weekblad The Economist. Het duo stelt in hun boek ‘De vierde revolutie’ dat in de meeste oude democratieën de klad is gekomen, terwijl het absolutistische China als groeimotor van de mondiale economie een voorbeeld is voor de opkomende landen. Alleen een vierde revolutie kan onze toekomst waarborgen, vinden zij. Na de vorming van de natiestaat, de omwentelingen in Amerika en Frankrijk en de opkomst van de verzorgingsstaat moet de vierde revolutie zorgen voor een steeds verder terugtredende overheid, die nu ten onder dreigt te gaan aan taken waar ze niet tegen opgewassen is. Het duo geeft concrete suggesties, maar waarschuwen er ook voor dat een slankere overheid met minder voorzieningen door het volk niet met algemeen gejuich zal worden ontvangen. De vierde revolutie Auteurs: John Mickletwait & Adrian Wooldridge Prijs: € 19,99 ISBN: 978 90 854 248 33 Uitgeverij: De Bezige Bij, Antwerpen (2014)
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 31
Boeken
When digital becomes human De Vlaamse auteur Steven van Belleghem stelt in zijn nieuwste boek dat de klantenrelatie van de toekomst digitaal én menselijk is. Hij vindt dat beide factoren evenveel nadruk verdienen, terwijl we nu vooral het digitale aspect voorrang verlenen. Het strategische aspect van het menselijke contact wordt daarbij vaak (en ten onrechte) onderschat in klantrelaties. Hij hoopt dan ook dat bedrijven na het lezen van zijn verhaal gaan nadenken over elk onderdeel van de klantenrelatie. Hij waarschuwt echter ook dat de ideale klantenrelatie niet bestaat, want relaties evolueren elke dag. Ook is het boek geschreven om bedrijfsleiders te helpen bij het opmaken van hun langetermijnstrategie en voor iedereen met een persoonlijke interesse in de toekomst van klantrelaties. Hij adviseert zijn lezers om zich steeds de volgende vraag te stellen: wat betekent deze informatie voor mij als persoon? When digital becomes human Auteur: Steven van Belleghem Prijs: € 29,99
ISBN: 978 90 820 337 62
Uitgeverij: Van Duuren Management (2014)
De vijf frustraties van teamwork In 'De vijf frustraties van teamwork' (Hoe u ervoor zorgt dat het samenwerken leuk blijft) legt Patrick Lencioni de kern van samenwerking in teams bloot. Dat doet hij aan de hand van een parabel, waarin Catherine Peterson als ceo een team moet leiden dat onderling zo in conflict is geraakt dat het de hele organisatie negatief beïnvloedt. Gaandeweg openbaren zich vijf grote frustraties waarmee teamleden worstelen. En die frustraties saboteren de samenwerking. De gevolgen daarvan zijn gebrek aan vertrouwen, angst voor confrontatie, gebrek aan betrokkenheid, afschuiven van verantwoordelijkheid en niet-resultaatgericht werken. Patrick Lencioni laat middels zijn verhaal zien hoe deze hindernissen gaandeweg ontstaan en hoe u ze kunt elimineren. Vervolgens werkt hij het onderliggende model uit. De vijf frustraties van teamwork is een boek met een boodschap voor iedereen die in of met teams werkt. De vijf frustraties van teamwork Prijs: € 19,95
Auteur: Patrick Lencioni
ISBN: 978 90 470 001 966
Uitgeverij: Business Contact (2009)
32 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
De wet van Snuf Dat een intrigerende titel werkt bewijst De wet van Snuf, want dit is het best verkochte managementboek van 2014! Jos Burgers beschrijft er op prikkelende wijze in waarom goede relaties beginnen met geven. Het principe van wederkerigheid is er op gebaseerd dat u terugkrijgt wat u geeft. Door van deze kennis gebruik te maken kunt u uw omgeving op een positieve manier beïnvloeden, waardoor u zowel thuis als op uw werk succesvoller kunt zijn. Toch zijn er volgens Jos maar weinig mensen die de kunst van het geven beheersen. Aan de hand van herkenbare praktijkvoorbeelden belicht hij de belangrijkste manieren van geven. Ook laat hij zien welke voorwaarden en risico’s er aan verbonden zijn en wat het uiteindelijk oplevert. Zelf is hij er kennelijk een expert in, want Burgers heeft al diverse bestsellers op zijn naam staan. En met meer dan 150 presentaties per jaar is hij een veelgevraagd spreker over onderwerpen als strategie, marketing en klantgerichtheid. De Wet van Snuf Prijs: € 19,95
Auteur: Jos Burgers
ISBN: 978 90 896 519 76
Uitgeverij: Van Duuren Management (2014) <
Column
b
Belonen is beter dan straffen
Carlo Funke, adviseur Claims Mandema & Partners Hoe voorkomt u schade en de bijbehorende claims? Een van de belangrijkste antwoorden is: door gedragsverandering. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan, want gedrag is gestolde ervaring en niemand houdt van verandering. Hoe vertaalt u als manager uw riskmanagement in gedragsverandering van uw mensen? Of in gewone taal: hoe krijgt u uw mensen zover dat ze gaan doen wat u wilt? Voor mij is de theorie van Marius Rietdijk, docent gedragswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, op dit gebied een eyeopener geweest. In zijn proefschrift ‘Organisaties conditioneren – De invloed van beloning en straf op werkprestaties’ poneerde Rietdijk de prikkelende stelling dat niet straf, maar beloning de juiste weg is naar positief en effectief gedrag op de werkvloer. Zijn claim is dat als werkgevers hun personeel meer complimenteren in plaats van sanctioneren, de winstgevendheid van bedrijven verdubbeld kan worden! Is Marius Rietdijk een wereldvreemde positivo of is hij de polderversie van de Dalai Lama? Voor Rietdijk is gedragsverandering, ook wel manipulatie of leidinggeven genoemd, geen vies woord. Beïnvloeding van het gedrag middels richting of leidinggeven, is zelfs cruciaal voor de gezondheid van een bedrijf. Hij heeft geconstateerd dat belonen beter werkt dan straffen bij het veranderen van gedrag. Rietdijk baseert zich daarbij op de oeroude theorie van Pavlov, die in 1927 de Nobelprijs kreeg voor zijn onderzoek naar geconditioneerde reflexen. Volgens Rietdijk zijn de theorieën van de gedragsanalyse ook prima toe te passen op het verbeteren van veiligheidsgedrag binnen bedrijven. Volgens hem kunt u de effectiviteit van veiligheidsregels (zoals het dragen van een helm) groter maken door goed gedrag te belonen en slecht gedrag te negeren. Belonen werkt beter dan straffen omdat u daarmee mensen verantwoordelijkheid geeft, terwijl dwang de eigen verantwoordelijkheid juist minimaliseert. Het verschil tussen moeten en willen is dat u werknemers een intrinsieke motivatie biedt, waardoor ze trotser worden op hun eigen prestaties. Complimenteren is volgens Rietdijk een vorm van dienend leiderschap dat de effectiviteit (en de veiligheid) op de werkvloer serieus verhoogt. Hij vervatte zijn uitgangspunten in het ABC-model, waarbij de A staat voor Antecedenten, de B voor Behaviour en de C voor Consequenties. Onder antecedenten vallen alle inspanningen die moeten leiden tot bepaald gewenst gedrag. Hierbij moet u denken aan waarschuwingsborden, veiligheidsinstructies, enzovoort. Dan komt behaviour: het gedrag. En tenslotte zijn er de consequenties van dat gedrag. Volgens de theorie van Rietdijk is het sturen op de consequenties 80% effectiever dan het aanpakken van de antecedenten (meer borden of nog een instructie helpen niet), terwijl in werkelijkheid managers zich bijna uitsluitend richten op de antecedenten. En als zij zich al concentreren op de consequenties, dan doen ze dat vooral in de vorm van straffen en kritiek leveren of via de minst effectieve vorm van beloning: geld geven. De prikkelende conclusie van Rietdijk is dan ook dat meer dan 99% van de gedragsbeïnvloeding verspilde moeite is. Tijd voor verandering, vindt u niet? <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 33
Company Profile
In beweging Ondernemerschap is voortdurend in beweging. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van technologie, financiële mogelijkheden en logistiek volgen elkaar in duizelingwekkend tempo op en vereisen maximale inspanning, creativiteit en aanpassingsvermogen. Twee succesvolle ondernemers, in verschillende fases van hun ontwikkeling, vertellen hoe zij omgaan met de eisen van de tijd en de wijze waarop zij hun bedrijf fris en sterk houden. Koos Hendriks begon in 1996 met zijn bedrijf SnowWorld, dat hij liet uitgroeien tot een beursgenoteerde onderneming op het gebied van indoor-skipistes. Op dit moment plant hij nieuwe vestigingen in Barcelona en Parijs. Het nog piepjonge Brandt & Levie verovert sinds 2011 in hoog tempo Nederland met
Bedrijf: SnowWorld
kwaliteitsworsten en trans-
Zoetermeer 1996, Landgraaf 2001
formeerde een culinaire en
Personeel: 1054
maatschappelijke filosofie in
CEO: Koos Hendriks (1949)
een succesvol bedrijfsmodel.
Getrouwd met: Janette Hendriks-Boonzaaier Kinderen: 6
34 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
g
Company Profile
Gezelligheid als basis voor succes
Koos Hendriks begon vanuit zijn huiskamer in Den Haag met een winkeltje in kampeerartikelen en groeide daarna uit tot marktleider op het gebied van indoor-skipistes. Zijn concept van een wintersportgebied op Nederlandse maat, compleet met hotels, wedstrijdbaan en de gezelligheid van het après-ski, sloeg vanaf het begin aan. [Tekst: André Hoogeboom, foto's: Peter Lous]
K
oos Hendriks heeft de Amerikaanse droom in Nederland waargemaakt. Vanaf dag één schreef hij zwarte cijfers en hij overleefde glanzend de crises van 2008 en 2011. In hoog tempo groeide hij door, tot meer dan duizend personeelsleden in 2015.
Groot denken, klein doen De werkvloer is zijn kantoor. Met zijn 65 jaar peinst hij er niet over om te stoppen met werken, want het is nog veel te leuk. Op zijn lauweren rusten is er dan ook niet bij. Vorig jaar nog stapte hij naar de beurs om de SnowWorld-formule in Spanje en Frankrijk te financieren. Bij groot denken hoort in zijn filosofie klein doen. Daarom loopt hij het liefst nog steeds vrijwel dagelijks door zijn ’winkel’, gewoon om een praatje te maken met bezoekers en personeel, waarbij hij tegelijkertijd zijn ogen en oren openhoudt en notities maakt. Hij pakt een lijstje waarop hij zijn observaties noteert. Die lijst is even simpel als doeltreffend: een TL-balk vervangen, een deur die klemt, een te lange rij voor de kassa, de bril van de wc die kapot is. “Er ontgaat mij weinig.”
Langste piste ter wereld Koos Hendriks was de eerste ter wereld die begon met een onderneming in indoor-skiën. Het werd een succes vanuit het heldere credo dat hij al vanaf
de eerste dag hanteerde. “Sfeer, daar gaat het om in mijn beleving. In al mijn bedrijven moet het gezellig zijn.” Dan zegt hij met een knipoog: “Het personeel, daar begint alles mee, dat is het visitekaartje van je bedrijf. Bij mij staan er leuke, spontane jonge meiden op de werkvloer, waarvan je nu eenmaal sneller iets koopt.” Gezelligheid als handelsmerk en een no-nonsense Haagse handelsgeest dreven hem voort, letterlijk tot grote hoogte. Zijn skipiste in Landgraaf was met 520 meter de langste piste ter wereld.
Het eerste luchtbed Hij begon vanuit een huiskamer een zaak in kampeerartikelen, omdat Den Haag met ’Ockenburg’ de grootste camping van Europa had. “Ik verkocht mijn eerste luchtbed voor 89 gulden. We waren zo blij als een kind. Dit pionieren had ik niet willen missen. Later, in Loosduinen, begon ik op een braakliggend terrein in een bouwkeet van 250 vierkante meter een winkel. ’s Winters kwamen de skiërs en zomers was het een campingmarkt met de bijbehorende sfeer van glühwein en outdoorplezier.” Hij verkocht winterspullen als verse warme bruine broden bij de bakker. Vervolgens betrok hij een zogeheten Z-locatie aan de Frederik Hendriklaan in Den Haag. Hij maakte er één grote winkel van, met
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 35
Company Profile
een oppervlakte van tweeduizend vierkante meter, waarin de televisies altijd aan stonden. Dat was in die tijd in Nederland volstrekt nieuw. Hij bracht in een land zonder bergen 2.500 skischoenen aan de man. De Italiaanse importeur kon het niet geloven. “Die man dacht dat ik ze doorverkocht!”
Koffie in een kartonnen beker Het idee om een indoor-skibaan te ontwikkelen begon nadat hij diverse keren de kunstijsbaan De Uithof in Den Haag had bezocht. Hij schaatste daar graag, maar zag er vooral hoe het niet moest. Een betonnen sfeerloze bak, waar een chagrijnige vrijwilliger gevulde koeken verkocht, verpakt in plastic, met daarbij koffie in een kartonnen bekertje dat te heet was om
In een land zonder bergen brachten we 2.500 skischoenen aan de man aan te pakken. Er moesten jaarlijks miljoenen bij. “Ik had een skischool bij Duinrell, waar ik spullen verhuurde in de kleedhokjes van het zwembad. Na de skiles was er al après-ski in de Schaapskooi, een supergezellig restaurant midden in het attractiepark. Zo kon dat volgens mij ook met schaatsen. Ik bood aan De Uithof over te nemen voor één euro, want ik zag mogelijkheden in een wintersport-
centrum. Skiën, fitness, schaatsen, horeca, alles. Maar in Den Haag blinkt de gemeenteraad uit in het nemen van verkeerde beslissingen - nog steeds en dus ging het niet door.”
In Zoetermeer begon de victorie De burgemeester van Zoetermeer hoorde van zijn plannen en benaderde hem. Hij kon aan de gang, op een vriendelijke afstand van zijn geliefde Kijkduin. De rest is geschiedenis. Zoetermeer werd één groot succes. De skibaan stimuleerde de plaatselijke economie en de formule werd ook in Landgraaf geïmplementeerd. Koos Hendriks verdiende er in Parkstad Limburg de Rabo Economie Award (REA) mee en werd ook nog eens door de EBA genomineerd voor de achtste European Business Awards verkiezing 2014/2015. “Natuurlijk ben ik daar trots op, want die verkiezing staat in Europa hoog aangeschreven”, aldus Hendriks. “Daarnaast zie ik het als extra stimulans om vol gas verder te gaan met onze buitenlandse expansieplannen.” Met vestigingen van SnowWorld in Barcelona en Parijs is het eind van de groei nog niet in zicht. “Ik ben eigenlijk niet goed bij mijn hoofd om dit te willen. Maar het ondernemen zit nu eenmaal in mijn bloed.” < www.snowworld.com
Officiële status SnowWorld Landgraaf beschikt over de enige officiële indoor-skibaan ter wereld, goedgekeurd door de internationale skibond FIS. In 2003 kreeg de indoor-piste deze status, die commercieel gezien grote waarde heeft. Hiermee kreeg SnowWorld Landgraaf een enorme boost. De wedstrijden om de FIS Snowboard World Cup werden uitgezonden naar 251 landen, waarmee ‘Landgraaf’ een wereldprimeur binnenhaalde die zijn publicitaire gewicht in goud waard was. Monique Sauerbrei legde er de basis voor haar gouden medaille op de Olympische Spelen van 2010.
36 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Company Profile Brandt & Levie: ondernemen met een boodschap
Worstenjuwelier uit Amsterdam
De jonge onderneming Brandt & Levie maakt een stormachtige groei door. De organisatie onderscheidt zich door ambachtelijk gemaakte worsten en onderneemt maatschappelijk verantwoord, met als oogmerk: kwaliteit.
I
n 2009 reisden de Amsterdammers Jiri Brandt en Samuel Levie naar Corsica en Italië waar ze leerden hoe ze worst moesten maken. Ze zagen hoe varkensboeren hun dieren twee jaar lang vrolijk door de bergen lieten scharrelen, waarna het vlees van het hele dier werd gebruikt voor talloos verschillende producten. Geen stukje scharrelvarken bleef onbenut. De derde man in het worstenverhaal is Geert van Wersch, ook chef kok. Hij bleef achter in Nederland,
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 37
Company Profile
Bedrijf: Brandt & Levie Amsterdam Eigenaars: Jiri Brandt, Samuel Levie en Geert van Wersch Gestart: 2011 Personeel: 12
maar kreeg maandelijks een pakketje droge worst opgestuurd vanuit Italië en raakte zo ook in de ban van het product. Het trio werd gegrepen door het proces van eerlijk en kwalitatief hoogwaardig worst maken en startte in 2011 hun bedrijf Brandt & Levie.
Advocaten van de goede smaak Twee namen in een driemanschap. Eigenlijk zouden ze Brandt, Levie en Van Wersch gaan heten, maar dat klonk teveel als een advocatenkantoor. En eigenlijk zijn ze dat ook wel een beetje: verdedigers van de goede smaak. Ze maken een eerlijk en transparant product en dragen daarmee een beetje bij aan een betere wereld. En hoewel dat misschien wat idealistisch en zweverig klinkt, staan deze mannen toch met beide benen op de zakelijke grond.
Onze varkens krijgen de ruimte om onbekommerd op te groeien
Het is een succesverhaal, dat van Brandt & Levie (en Van Wersch). Zonder een cent op zak gingen ze aan de slag in Baambrugge, waar ze zichzelf bedropen met catering (het trio heeft een achtergrond als kok) en advieswerk voor andere bedrijven. Eind vorig jaar zijn ze verhuisd naar een pand aan de Archangelkade, op een industrieterrein in Amsterdam, op fietsafstand van het centrum. Ze leveren veertigduizend kilo worst per jaar, verwerken zo'n dertig varkens per week, waarvan dus elk deel wordt verwerkt. De varkens hebben een leeftijd van negen maanden, terwijl de norm die in de bio-industrie wordt gehanteerd zes maanden is. Brandt & Levie eist van hun leveranciers dat de varkens vrije ruimte hebben om onbekommerd op te kunnen groeien. “Ze krijgen van ons de mogelijkheid om tot een mooie leeftijd op te groeien”, vindt Jiri. “Alleen zwarte varkens die voor de Pata Negra worden gefokt, de beste hamsoort ter wereld, worden langer gehouden, zo'n jaar of twee.”
Innoveren aan de basis In 2011 kwam het eerste personeelslid binnen bij de boerderij ‘De Lindenhoff’ in Baambrugge als onderdeel van een barter deal. Zij mochten gebruik maken van de werkruimte en leverden als tegenprestatie bijzondere Italiaanse worst. Inmiddels is het 2015 en heeft Brand & Levie twaalf fulltime krachten in dienst, plus een leger aan parttimers dat festivals en markten bezoekt en workshops geeft.
Veertigduizend kilo per jaar Jiri Brandt (29) moet af en toe even gecorrigeerd worden door zijn compaan Geert (30), die op de achtergrond stoffer, blik en dweil hanteert. “Ik ben niet zo goed in jaartallen”, verontschuldigt hij zich lachend. Het worstatelier, op de tweede verdieping van het gebouw, is gefinancierd via crowdfunding (zie kader) en de eerste verdieping is betaald middels financiering van de Triodos Bank.
38 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Brandt & Levie innoveert andersom, aan de basis. Terug naar de oude waarden van smaak en vleesproductie. En dan die lijn zo zuiver mogelijk houden. “Ons oogmerk is eerlijke en transparante producten leveren, omdat de consument al genoeg bedrogen wordt in supermarkten en via reclames. Onze worst wordt gemaakt van varkens die een goed leven hebben gehad en die goed hebben gegeten, bij boeren die onze filosofie aanhangen. Wij betalen ze daarom ook de prijs die ze nodig hebben.” Jiri Brandt merkt dat steeds meer varkensboeren achter deze zienswijze gaan staan. “We moeten ze soms wel eens afremmen omdat ze voor 80% van hun inkomen van ons afhankelijk zijn. Je moet je risico’s ook een beetje spreiden, vind ik. Als wij failliet zouden gaan, moeten zij niet ook omvallen.” Die kans is overigens klein. Brandt & Levie heeft de
Company Profile
Crowdaboutnow ‘Maak met Brandt & Levie een Worstatelier en bemachtig de allereerste worst, Amsterham, Worstshop of heel varken uit onze nieuwe slagerij.’ Met deze slogan startte Brandt & Levie op 15 oktober 2014 via de website CrowdAboutNow een crowdfunding actie, die op 17 december succesvol werd afgerond. De mannen haalden een bedrag van € 63.415 op, 126% van het benodigde kapitaal. Instappen kon al vanaf € 5, met en maximum van € 4250. Tegenover de inleg stond geen rendement, maar een wederdienst. Voor de maximale inleg kreeg de sponsor een heel varken tot zijn beschikking die met drie vrienden mocht worden verwerkt tot diverse eindproducten. Voor € 90 werd een slagerspakket beschikbaar gesteld. Daar tussenin 40 Amsterhammen (€ 375) of een worstshop (€ 1350). Brandt & Levie sprak niet van investeerders, maar van supporters. In totaal brachten 453 supporters het benodigde bedrag bijeen. Met dit bedrag gaat Brandt & Levie op de begane grond van het pand aan de Archangelkade in de Amsterdamse Houthavens een eigen slagerij inrichten, met workshops en al. “Dan kunnen de mensen zelf hun chorizo, leverworst of fazantenpaté komen halen.” Daarnaast sponsort Brandt & Levie ook nog een heus team van fanatieke wielertoeristen, dat voornamelijk bestaat uit ex-studenten met inmiddels goede banen en dat geroemd wordt om de smaakvolle zwart-roze Castelli-outfit. www.crowdaboutnow.nl
grenzen van de groei nog niet bereikt, maar volgens Jiri zal het niet gaan gebeuren dat hij de namen van de echtgenotes van zijn personeel niet meer kent. “Het is niet ons doel om een grote onderneming te worden. Wij willen vooral een goed product maken in een sfeer die voelt alsof we een familie vormen.”
De worst smaakt fantastisch! De slogan ’100% natuurlijk en 95% lokaal’ is het motto dat in feite alles zegt. “We willen daarmee vooral uitdrukking geven aan
het feit dat onze producten tot stand zijn gekomen vanuit deze filosofie. En die moet je uiteindelijk terug vinden in onze worsten.” De varkens groeien allemaal op van big tot volwassen dier op dezelfde boerderij in Nederland en ze krijgen zoveel mogelijk lokaal voedsel. “We denken dat er een trend gaande is en dat veel jonge boeren inmiddels ook via korte lijnen beginnen te denken”, zegt Jiri Brandt tenslotte. Maar los van dat alles: Die worst smaakt fántástisch! < www.brandtenlevie.nl
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 39
Vragen aan adviseurs
Questions & answers Wat is de ‘battle of forms’? Waarom moet u als werkgever investeren in vitaal ondernemen? Mag iedereen zomaar zijn eigen pensioenuitvoerder uitkiezen? En bent u als werkgever financieel verantwoordelijk als één van uw werknemers tijdens een klusje voor het werk zijn of haar eigen auto beschadigt? Allemaal vragen waarop de adviseurs van Mandema & Partners een antwoord weten! Gelden er bij internationaal zakendoen andere regels voor het toepasselijk verklaren van algemene voorwaarden? In landen als België en Frankrijk (maar ook in andere landen) moeten de algemene voorwaarden vóór of bij de totstandkoming van de overeenkomst (het tekenen van het contract) aantoonbaar ter hand zijn gesteld. Zorgt u dus voor een nadrukkelijke verwijzing in het contract, met de vermelding van uw algemene voorwaarden als bijlage, en laat de voorwaarden paraferen. In andere landen gelden hiervoor dus striktere regels dan in Nederland, waar u zich bij een bestendige zakenrelatie kunt beroepen op eerdere kennisname van de algemene voorwaarden. Een ander vereiste bij internationaal zakendoen is dat de voorwaarden opgesteld moeten zijn in een internationaal gangbare taal, zoals het Engels, Duits of Frans.
Wat is de ‘battle of forms’ en waar moet u op letten om dit te voorkomen? De ‘battle of forms’ of in goed Nederlands ‘de strijd der voorwaarden’, duidt op de tegenstrijdigheid van de algemene voorwaarden van contractpartijen bij het aangaan van een overeenkomst. Bij het aangaan van een contract moet u er zeker van zijn dat uw voorwaarden prevaleren boven die van uw contractpartij(en). Daarom moet u bij het sluiten van de overeenkomst de algemene voorwaarden van uw contractpartij(en) nadrukkelijk verwerpen. Ook doet u er goed aan bij iedere vervolgstap in het onderhandelingsproces te controleren of de andere partij(en) uw voorwaarden niet alsnog ter zijde heeft gesteld.
Kunt u voor het van toepassing verklaren van bijzondere voorwaarden volstaan met een verwijzing naar de algemene voorwaarden, met daarin een verwijzing naar deze bijzondere voorwaarden? Zonder de specifieke toepasselijkheid daarvan te benoemen? Op een bepaalde bedrijfsactiviteit wilt u soms bijzondere voorwaarden van
40 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Vragen aan adviseurs
Hoe krijgt u als werkgever voldoende zicht op de geldstromen in het dossier Verzuim & Arbeidsongeschiktheid? In plaats van te focussen op de kosten van verzuim- en inkomensverzekeringen, is het van belang dat u inzicht heeft in de omvang van de mogelijke schadelast van dit dossier. Deze schadelast kan namelijk een bedreiging voor uw investeringsruimte en bedrijfscontinuïteit vormen. Door verzuim en arbeidsongeschiktheid niet alleen uit te drukken in een percentage van het aantal werkbare dagen, maar ook zichtbaar te maken in euro’s en dit bedrag af te zetten tegen de omzetcijfers, loongetallen en marges, krijgt u inzicht in de kosten (verhoudingen). Zo kunt u zich bewust maken van de noodzaak om te investeren in en regie te voeren over het dossier Verzuim & Arbeidsongeschiktheid in uw organisatie. toepassing verklaren. Dan is het van belang dat uw bedrijfsactiviteit duidelijk omschreven en afgebakend is in de algemene voorwaarden. Anders loopt u in geval van schade het risico dat de tegenpartij stelt dat geen van de algemene en bijzondere voorwaarden van toepassing zijn. De tegenpartij kan zich er dan namelijk op beroepen dat het onduidelijk is welke voorwaarden gelden. In dat geval zijn de aansprakelijkheidsbeperkende bepalingen en verjaringstermijnen in deze voorwaarden niet van toepassing. Er is rechtspraak bekend dat u in zo’n geval onbeperkt aansprakelijk kunt zijn. Neemt u dus geen risico en verklaart u de bijzondere voorwaarden expliciet van toepassing. En voegt u ze samen met de algemene voorwaarden altijd bij het contract.
Wat is het belang van goede bedrijfszorg? Goede bedrijfszorg helpt uw medewerkers gezond te houden, verzuim bij klachten te voorkomen en draagt bij aan snel herstel. Door gebruik te maken van de mogelijkheden die bedrijfszorg u biedt, werkt u als werkgever actief mee aan een snellere terugkeer van uw verzuimende medewerkers in het arbeidsproces. Denkt u hierbij aan de verschillende diensten die u kunt inzetten om psychische en fysieke klachten van uw werknemers terug te dringen. De kosten die hiermee gepaard gaan kunnen wellicht (deels) uit alternatieve financieringsbronnen worden betaald. En de opbrengsten zijn niet alleen uit te drukken in klinkende munt, maar ook in een in alle opzichten beter arbeidsklimaat binnen uw bedrijf.
Waarom is het voor een werkgever van belang om te investeren in ‘vitaal ondernemen’? Door te investeren in de vitaliteit en gezondheid van uw medewerkers werkt u effectief aan hun duurzame inzetbaarheid. Het geeft u als werkgever een sterk verhoogde kans op minder verzuim, hogere productiviteit en een sterke verbetering van de concurrentiepositie. Kortom: een win-win-winsituatie!
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 41
Vragen aan adviseurs
Ben ik als werkgever met een WA-verzekering voor mijn bedrijf verzekerd voor alle WA-claims? Met een WA-verzekering Bedrijven bent u verzekerd voor materiële en letselschade aan derden en voor uw aansprakelijkheid als werkgever (bijvoorbeeld voor schade van uw eigen werknemers), binnen de hoedanigheid van de verzekeringspolis. Deze hoedanigheid heeft onder meer betrekking op uw bedrijfsactiviteiten waarvoor dekking is verleend in de polis. Het is daarom van belang dat uw verzekeraar weet welke bedrijfsactiviteiten u onderneemt en dat die activiteiten duidelijk worden omschreven in de polis. De verzekeraar zal immers bij schade door nietgenoemde activiteiten geen dekking verlenen. Het komt vaak voor dat bedrijven, gedwongen door de economische omstandigheden, ook andere bedrijfsactiviteiten gaan ondernemen. U moet daarom uw verzekeraar vooraf informeren over de door u geplande uitbreiding van uw bedrijfsactiviteiten. En informeer of uw verzekering voor deze activiteiten dekking biedt.
42 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
Mijn werknemer heeft op weg naar één van onze klanten met zijn eigen auto een aanrijding veroorzaakt. Moet ik nu als werkgever de schade vergoeden? Het is verstandig om met uw werknemers afspraken te maken over de reiskostenvergoeding eigen vervoer (en wat er in die vergoeding is inbegrepen) vóór zij met hun eigen auto voor uw bedrijf gaan rijden. Zo kleven er diverse fiscale aspecten aan een hogere vergoeding dan die de fiscus toestaat (zie www.belastingdienst.nl kilometervergoeding). Bovendien is het gebruikelijk dat in zo’n vergoeding ook een component is inbegrepen voor de WA Casco-verzekering van de eigen auto van de werknemer. Het komt regelmatig voor dat werknemers hun eigen auto niet meer volledig WA Casco verzekeren. Het gevolg daarvan is dat zij bij een schuldschade zelf de reparatiekosten moeten betalen. Maar zelfs als de auto goed verzekerd is, zal de werknemer bij een schuldschade vaak in het nieuwe verzekeringsjaar een hogere premie moeten gaan betalen. Daarom kan er bij schade, ondanks heldere afspraken over vergoeding en schade aan de auto, een discussie met uw werknemer ontstaan. Om dat te vermijden kunt u kiezen voor een specifieke verzekeringsoplossing. Een mogelijk goedkoper en eenvoudiger alternatief is dat u als werk-
Vragen aan adviseurs
gever een of meerdere poolauto’s ter beschikking stelt waarmee uw werknemers op pad kunnen.
Jammer maar helaas: ik heb een kleine schade opgelopen aan mijn auto. Is het verstandig om de schade voor eigen rekening te nemen, zodat de premie voor mijn autoverzekering volgend jaar niet stijgt? In de meeste autoverzekeringen is een zogenaamde bonus/malusladder opgenomen. Als u in een jaar geen schade claimt op de verzekering, dan gaat de premie (tot een bepaald maximum) in het volgende jaar omlaag omdat de korting stijgt (bonus). Als de schade door uw schuld veroorzaakt is, gaat in veel gevallen de premie in het nieuwe verzekeringsjaar omhoog omdat de korting daalt (malus). Voor een middenklasse auto loont het vaak om schade tot € 1.000 voor eigen rekening te nemen. Bij Mandema & Partners maken we standaard bij cascoschade een (malus) terugvalberekening voor u. Zo kunt u zelf besluiten of u de schade op de polis claimt of voor eigen rekening neemt.
En tenslotte nog drie vragen over pensioen. Welke soorten pensioentoezeggingen zijn er nu eigenlijk? Wie zijn de meest voorkomende pensioenuitvoerders? En mag iedereen zomaar zijn eigen pensioenuitvoerder uitkiezen?
index): het pensioen is gebaseerd op het ‘gemiddelde’ salaris dat de werknemer heeft verdiend. 3. (Individuele) beschikbare-premieregeling: de werknemer krijgt geen pensioen maar een (leeftijdsafhankelijke) premie die hij zelf mag beleggen, maar waarbij hij ook alle risico’s loopt. 4. CDC-regeling of DC/B-regeling: ook wel collectieve beschikbarepremieregelingen genoemd. De werkgever stelt voor alle werknemers een premie beschikbaar waarmee men vervolgens zelf een middelloonregeling uitvoert. De meest voorkomende typen pensioenuitvoerders zijn op dit moment: 1. Bedrijfstakpensioenfonds 2. Beroepspensioenfonds 3. Ondernemingspensioenfonds 4. Pensioenverzekeraar 5. Premie Pensioen Instelling (PPI) En op de vraag of iedereen zomaar zijn eigen pensioenuitvoerder mag kiezen, luidt het antwoord: nee. Vaak is deelname aan een pensioenfonds verplicht. Wanneer dat niet het geval is, kan een keuze gemaakt worden uit: vrijwillige aansluiting bij een pensioenfonds, een pensioenverzekeraar of een PPI (alleen voor beschikbare- premieregelingen). <
De meest voorkomende pensioentoezeggingen zijn: 1. Eindloonregeling: het pensioen is gebaseerd op het laatste salaris van de werknemer. 2. Middelloonregeling (met/zonder
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 43
Haags Hart
“
G
W
oedemorgen, installatiebureau Van Ginderen”, zegt een allervriendelijkste receptioniste op vrolijke toon in het begin van een commercial van Van Ginderen op TV West. Daarna zien we de gele bedrijfsauto enkele bekende Haagse voordeuren aandoen, zoals die van het Kurhaus, hotel Des Indes en het Vredespaleis. ‘Van Ginderen doet het gewoon’, is de slogan waarmee het filmpje afsluit.
Ouderlijk huis in Den Haag In 1970 begon elektricien Jacques van Ginderen vanuit zijn ouderlijk huis een eenmanszaakje. Met zijn bestelbus reed hij naar klanten om ze uit de brand te helpen. In 45 jaar tijd groeide Van Ginderen uit tot een goed lopend familiebedrijf met zo’n 90 medewerkers. En de bestelbus is inmiddels vervangen door een wagenpark met zo’n 60 auto’s. Jacques van
Zilveren Ooievaar Als Haagse onderneming zet Van Ginderen zich graag in voor de regio. Daarvoor ontving het bedrijf al eens de Zilveren Ooievaar, dé ondernemersprijs van Den Haag. En voor de sponsoring van vele Haagse sportclubs, Bedrijf: Van Ginderen
zoals de shirtsponsoring van ADO Den Haag,
Gestart: 1970
kreeg het ook nog de Vergulden Ooievaar.
Eigenaar: Jacques van Ginderen Personeel: 90 44
a W
Haags Hart
Elektrotechnisch installatie- en beveiligingsbedrijf Van Ginderen
“Wij nemen het probleem van onze klanten over” Den Haag is de thuisstad van Mandema & Partners. Daarom zetten we in elk Mandema Magazine een typisch Haagse onderneming in de schijnwerpers. Dit keer: elektrotechnisch installatie- en beveiligingsbedrijf Van Ginderen. Bekend van hun gele dienstauto’s. Beroemd om hun service en vakmanschap. [Tekst: Femke Nelissen]
Ginderen: “We zijn altijd met de markt en met de behoeften meegegroeid. Maar je moet ook weten hoe je in die behoeften kunt voorzien. Omdat de technische ontwikkelingen ontzettend snel gaan, moet elke afdeling zijn eigen specialisme bijhouden. We laten onze vakmensen regelmatig ‘upgraden’ door onze leveranciers. Want alleen als je weet wat er te koop is, kun je het verkopen aan een ander.“
de deur. Over die servicegerichtheid is men wel eens verbaasd, terwijl het voor ons vanzelfsprekend is.”
Een klant moet zich bij ons echt klant voelen Doen waar je goed in bent
Vanzelfsprekend ontzorgen “Wij nemen de problemen van onze klanten over en lossen die op zonder dat klanten zelf hoeven mee te denken. Ontzorgen noemen we dat”, zegt Van Ginderen. Die simpele formule lijkt goed te werken. “Ik word wel eens verlegen van de reacties. Wij komen langs om iets te installeren en zo lang alles functioneert, hebben we geen contact met de klant. Maar zodra er iets mis is, staan we direct voor
“Groeien is voor ons geen doel meer. Met de crisis zijn we juist 5% kleiner geworden. Dat was natuurlijk geen prettige tijd, met moeilijke beslissingen. Maar nu is het wel weer beter te behappen, waardoor we onze klanten de best mogelijke service kunnen bieden. Bij ons moet een klant zich ook echt klant voelen en daarom houden we onze werkvoorraad klein. Als er een probleem is, moeten we meteen kunnen inspringen, niet over drie weken.“ <
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 45
o
Toeters & apps
Media for business
Ondernemen met crowdfunding
Crowdfunding is booming. Deze alternatieve manier om geldbronnen aan te boren, buiten grote instanties om, is een groeiende markt nadat banken door de financiële crises van 2008 en 2011 steeds huiveriger werden om krediet te verstrekken.
C
rowdfunding is het verkrijgen van financiële middelen door op internet of via social media mensen op te roepen een investering of donatie te doen. Het verloopt zonder financiële intermediairs en zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers. En dat heeft twee grote voordelen: er zijn geen extra kosten die aan de intermediair moeten worden betaald en de investeerders voelen zich betrokken bij de nieuwe – meestal jonge – onderneming. Hoe het werkt, is het best aan te tonen met een praktijkvoorbeeld: Castellum Hoge Woerd.
Castellum Hoge Woerd Arnold en Hanneke zijn al enige tijd actief in de Utrechtse horeca en zij willen nu een filiaal openen in cultuurpark Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn. Daar hebben ze nog € 100.000 voor nodig. Het duo schrijft zich in bij een platform en start een campagne. Gedurende twee maanden krijgen ze de kans om investeerders aan te trekken die een bedrag vanaf € 250 inleggen. Ze bieden een rendement van 25% over een looptijd van vijf jaar, dus 5% per jaar. Het idee spreekt de bewoners van deze wijk aan, want zij willen Leidsche Rijn graag naar een hoger niveau tillen. De bijdragen stromen dan ook binnen, van € 250 tot € 2.500 per investeerder. Binnen een maand is het beoogde bedrag van € 100.000 binnen en de meeste investeerders komen uit de buurt van
46 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
het nieuwe cultuurpark. Was het Arnold en Hanneke niet gelukt om het benodigde bedrag bijeen te harken, dan hadden de investeerders hun inleg teruggekregen. Elk platform heeft zijn eigen methodiek. Voor praktische voorbeelden en info zie bijvoorbeeld www.crowdaboutnow.nl
Crowdfunding = booming Volgens Crowdfunding Consultancy Douw & Koren werd in 2014 in Nederland 63 miljoen euro via crowdfunding opgehaald. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2013. In 2014 werden op deze manier meer dan 2000 projecten en ondernemingen succesvol gefinancierd. In totaal is er in Nederland de afgelopen jaren meer dan 100 miljoen euro via crowdfunding opgehaald. Inmiddels zijn er vele crowdfunding-websites, waarop de succesverhalen te kust en te keur te vinden zijn. Vooral op regionaal en ideëel niveau zijn er via deze formule vele successen behaald. Een selectie van de successen: De Nederlandse Fairphone, een duurzame smartphone, heeft met crowdfunding 7 miljoen euro opgehaald. Kidswatcher wist € 185.000 op te halen. De Kidswatcher is een horloge voor kinderen van 5 tot 12 jaar, die via een app getraceerd kunnen worden. In noodgevallen zit er ook een opsporingsfunctie op.
Toeters & apps
De Koffiedrinkers is een lunchroom in nuenen, waar u wordt geholpen door mensen met een beperking. De nieuwe eigenaar had € 35.000 nodig om het pand te moderniseren en hij heeft dat bedrag tegen een rente van 7% kunnen lenen via crowdfunding. Whisky2Enjoy, Mr Smith (shoppen voor mannen), Zomerzoen (kinderkamers en speelhuisjes voor in de tuin) en Brandt & Levie (zie pagina 37 t/m 39) zijn ook voorbeelden van succesvolle crowdfunding. ook de grote banken hebben zich inmiddels op crowdfunding gestort. zo heeft aBn amro Seed in het leven geroepen en de rabobank, ikgastarten.nl, maar ing houdt voorlopig de boot nog even af.
Slimme tech-tools Werken in de cloud wordt steeds populairder. De cloudserver is een server die met internet verbonden is en waarop u kunt inloggen vanaf iedere locatie en vanaf allerlei apparaten. niet langer (slechts) een lokale opslag, maar voortaan alle documenten, foto’s en/of bestanden binnen handbereik op de smartphone of de tablet. Werken in de cloud brengt een verhoogd cyberrisico met zich mee. Lees hier meer over op pagina 20-21. een handige bijkomstigheid van het werken in de cloud is dat bij alle activiteiten automatisch back-ups ontstaan, waardoor lokale opslag niet meer nodig is. Toch blijft dit uiteraard wel aan te raden. Dit zijn enkele succesvolle clouds:
iCloud Bezitters van mac apparatuur als ipad, iphone en ipod kunnen terecht in de icloud. een intuïtieve en gebruiksvriendelijke clouddienst van apple, die 5gB (gigabyte) opslagruimte gratis ter beschikking stelt. upgraden kan voor een maandtarief van € 0,99 voor 20gB, € 3,99 voor 200 gB, € 9,99 voor 500 gB en € 19,99 voor 1 TB (1000 gB). Het is wel minder geschikt voor alternatieve browsers en besturingssystemen als Windows of Linux. www.apple.com/icloud/
Google Drive (GD) gD is de tegenhanger van icloud. Het biedt 15 gB aan gratis opslagruimte en werkt precies hetzelfde, maar meer met een Windows-achtergrond. Besturingssystemen doen er overigens steeds minder toe in de wereld van tablets en smartphones: cloudfuncties werken op alle systemen. De tarieven van gD zijn gelijk aan die van icloud van apple, maar google biedt opslagruimte tot wel 30 TB, waarmee het uitermate geschikt is voor zakelijk gebruik. www.google.nl/drive/
Dropbox Dropbox is een gebruiksvriendelijke cloudapplicatie die in het bedrijfsleven veel wordt gebruikt voor het uitwisselen en beheren van grote en kleine bestanden. Dropbox is een gratis dienst tot 2 gB, wat doorgaans genoeg is voor een gemiddelde gebruiker. voor een abonnement met extra functies voor delen en verwijderen, is een capaciteit van 1 TB (1000 gB) beschikbaar voor € 9,99 per maand. De Dropbox voor bedrijven is
MANDEMA MAGAZINE voorjaar 2015 47
Toeters & apps
uitgerust met een centraalbeheerfunctie en heeft nog veel meer extra’s voor de gebruikers. een abonnement kost € 12 per maand. www.dropbox.com
WeTransfer is de cloud toch een te abstract fenomeen, omdat de bestanden zich in een virtuele omgeving bevinden waarover u twijfels heeft (vorig jaar lag apple nog onder vuur omdat icloud zou zijn gekraakt door chinese hackers), dan is bijvoorbeeld een dienst als WeTransfer aan te raden. Deze dienst verzendt gratis tot 2 gB naar een andere computer, maar heeft een professionele zakelijke versie die tot 2 TB gaat. voor wie alle relevante data op de eigen computer wil downloaden, biedt WeTransfer een uitstekende service. www.wetransfer.com
Alternatieve tech-tools naast de vertrouwde diensten zijn er nog tal van alternatieven denkbaar. Die opereren vrijwel allemaal op dezelfde manier, maar verschillen op details en zijn meer toegespitst op persoonlijke voorkeuren. zo heeft de één een soort social media-interface en is de ander beter geschikt voor bijvoorbeeld muziek. Bitcasa, Box, microsoft sky Drive, mediafire en vele anderen behoren tot deze categorie.
Sociaal de baas Twitter, Facebook, instagram, Linkedin, YouTube, google+ en Wikipedia zijn hedendaagse online platformen waarop men informatie kan uitwisselen en die vallen onder de noemer social media. elk platvorm vereist een eigen strategie en men bereikt er een ander publiek mee. social media hebben een revolutie teweeggebracht in het mediadenken en de marketingcampagnes. elk platform heeft zijn eigen identiteit of heeft die identiteit verworven door de gebruikers. zo is Twitter vooral een nieuwsmedium, waarvan bedrijven slim gebruik maken. een nieuwtje de wereld inslingeren trekt altijd de aandacht.
48 MANDEMA MAGAZINE voorjaar 2015
Instagram groeit nog altijd omdat het vooral beeldgeoriënteerd is, wat heel goed past bij de moderne consument. Linkedin is vooral een zakelijk netwerk, waarmee ondernemers elkaar kunnen vinden. Het heeft de ouderwetse personeelsadvertenties uit de kranten verdrongen. YouTube is het toonaangevende videokanaal, waarmee een klant visueel kan worden geprikkeld. Wikipedia is een onderschat medium. De virtuele encyclopedie kan een onderneming geloofwaardigheid en autoriteit schenken. Google+ biedt een mix van al die mogelijkheden. Facebook is een sociaal medium voor particulieren, maar wordt steeds meer ingezet door bedrijven. zij hebben met een gesponsorde actie via Facebook een veel groter en veel directer bereik dan met een advertentie in print. Bovendien is marketing en adverteren op Facebook schieten met scherp in tegenstelling tot het meer ouderwetse adverteren, waarmee u met hagel op de markt schiet. een mix van dit alles is de beste manier om de markt te bereiken. Hootsuite om alle verschillende social media-sites te beheren en bij te houden is hootsuite een handige applicatie. een complete tool waarmee berichten eenvoudig op alle platforms worden gepost. voor de ondernemer die zich richt op een nichemarkt is deze toepassing een uitkomst. Tik bijvoorbeeld de naam van de niche in en volg ze op Twitter en Facebook. De eerste maand is het gratis, daarna € 9,99 per maand. www.hootsuite.com
Mijn MKB App een eigen app maken is kinderspel dankzij de vele online-bedrijven die eenvoudige toepassingen aanbieden. voor nederlandse ondernemers is er de mKB app, die al het handige van online zakendoen combineert met een efficiënte en zeer uitgebreide mobiele toepassing. Kosten zijn € 35 per maand en door directe targeting voor de klanten (na het eenvoudige instellen) bespaart deze app ontzettend veel tijd. http://www.mijnmkbapp.nl <
Agenda 2015
Ondernemersagenda April 9-10 Opleiding IIR Privacy Office 2.0 (deel 1 & 2)(Amsterdam) – www.iir.nl 10 Zorgberoepen 2030 – Naar Nieuwe Zorgberoepen (Utrecht, Beatrixtheater) www.jaarbeurs.nl & www.zorgberoepen2030.nl 10-11 STRAKS! Event 2015 (Rotterdam, Ahoy) www.ahoy.nl 14-16 Week van de Ondernemer (Utrecht, Beatrixgebouw) – www.weekvandeondernemer.nl 15 Enterprise Mobility Strategies (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 16-17 Strategie Summit Supply Chain & Logistiek 2015 (Utrecht, Landgoed Duin & Kruidberg) www.strategiesummits.nl 17-26 AutoRAI 2015 (Amsterdam, RAI) – www.rai.nl 20-21 Strategiesummit CIO (Utrecht, Landgoed Duin & Kruidberg) – www.strategiesummits.nl 22-23 Jaarbeurs Overheid 360˚ (Utrecht, Jaarbeurs) www.jaarbeurs.nl & www.jaarbeursoverheid360.nl 22-23 StrategiePlatform Machine industrie (Zwolle, IJsseldelta Center) - nl.managementevents.com 23-24 Securisation Event 2015 (Amsterdam, Hilton Hotel) – www.iir.nl 23-24 Opleiding IIR Privacy Office 2.0 (deel 3 & 4)(Amsterdam) – www.iir.nl 24 NARIM Congres 2015 – Thema: Risk-Awareness – Top of Mind (Utrecht, Mediaplaza) – www.narim.com
Mei 12 Seminar Nederlands-Duitse moeder- en dochterondernemingen
(KvK Ondernemersplein, Rotterdam) – www.kvk.nl 13 Gratis seminar voor zorgverleners: Het Morele Kompas (Mennorode, Elspeet) www.mennorode.nl 13 600Minutes Supply Chain (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 17-18 Meibeurs Trade Mart (Utrecht, Beatrixgebouw) www.jaarbeurs.nl & www.trademartutrecht.nl 18 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk IJssel-Vecht www.wgvzorgenwelzijn.nl 20 Seminar Salarisadministratie in Duitsland (KvK Ondernemersplein, Groningen) www.kvk.nl 20-21 StrategiePlatform Gemeenten (Zwolle, IJsseldelta Center) nl.managementevents.com 21 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 4: Belastingrecht 21 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl 27-28 StrategiePlatform Healthcare (Zwolle, IJsseldelta Center) nl.managementevents.com
Juni 1 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Verzuimnetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl 2-5 Smart City Event 2015 (Amsterdam, Arena) – www.smart-circle.org 3 600Minutes Human Resources (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 4 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Verzuimnetwerk IJssel-Vecht -
www.wgvzorgenwelzijn.nl 4 600Minutes Professional IT (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 6 Earth & Beyond (Utrecht, Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.earthandbeyond.nl 10-11 Week van de Ondernemer (Groningen, Martini-plaza) www.weekvandeondernemer.nl 17 Asset Performance Management (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 18 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 5: Pensioen 18 Cloud Strategies (Bussum, Spant!) - nl.managementevents.com 21-24 Rhizosphere 4 Congress (Maastricht, MECC) www.mecc.nl & www.rhizo4.org 24-25 Week van de Ondernemer (Enschede, Grolsche Veste) www.weekvandeondernemer.nl 25 Healthy Living 2015 (Maastricht, MECC) www.mecc.nl & www.healthyliving2015.nl
Augustus 30-1/9 Najaarsbeurs Trade Mart (Utrecht, Beatrixgebouw) – www.jaarbeurs.nl & www.trademartutrecht.nl 31 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk IJssel-Vecht www.wgvzorgenwelzijn.nl
September 3 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl
MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015 49
Agenda 2015
7
ijeenkomst WGV Zorg & Welzijn B Verzuimnetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl 8 600Minutes Cyber Security Strategies (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 9-10 StrategiePlatform Voeding & Dranken (Zwolle, IJsseldelta Center) - nl.managementevents.com 10 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Verzuimnetwerk IJssel-Vecht www.wgvzorgenwelzijn.nl 10 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 1: Arbeidsmigratierecht (Driebergen) - www.mkb.nl 16-17 StrategiePlatform Olie & Gas (Zwolle, IJsseldelta Center) nl.managementevents.com 22 Seminar Succesvol de Duitse markt betreden (KvK Ondernemersplein, Amersfoort) – www.kvk.nl 22-24 Safety & Security Amsterdam (Amsterdam, RAI) – www.rai.nl 23 600Minutes CFO (Bussum, Spant!) - nl.managementevents.com 23-24 Week van de Ondernemer (Eindhoven, Evoluon) – www.weekvandeondernemer.nl 24 600Minutes IT Publieke Sector (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 29-2/10 Elektrotechniek 2015 (Utrecht, Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.elektrotechniek-online.nl 30 600Minutes CMO (Bussum, Spant!) - nl.managementevents.com
Oktober 1 600Minutes Facility Management (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 4-5 Infosecurity.nl 2015 (Utrecht, Jaarbeurs Hallencomplex) – www.jaarbeurs.nl
50 MANDEMA MAGAZINE VOORJAAR 2015
5 BBB (Maastricht, MECC) – www.mecc.nl & www.bbbmaastricht.nl 5 Folie Culinaire (Maastricht, MECC) – www.mecc.nl & www.folieculinaire.com 6-8 Energie 2015 (’s-Hertogenbosch, Brabanthallen) – www.energievakbeurs.nl 8 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 2: Sociale verzekeringen 8-9 Strategie Summit Zorg (Utrecht, Landgoed Duin & Kruidberg) – www.strategiesummits.nl 11-12 Oktoberbeurs Trade Mart (Utrecht, Beatrixgebouw) – www.jaarbeurs.nl & www.trademartutrecht.nl 14 600Minutes Executive IT (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 14-15 Week van de Ondernemer (Rotterdam, Ahoy) – www.weekvandeondernemer.nl 20 BedrijfsautoRAI (Amsterdam, RAI) – www.rai.nl
Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.logistica-online.nl 11-12 StrategiePlatform Gezondheidszorg (Zwolle, IJsseldelta Center) nl.managementevents.com 17 The Stainless Steel World Conference & Exhibition 2015 (Maastricht, MECC) – www.mecc.nl & www.stainless-steel-world.net 25 Enterprise Information Management (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com www.mkb.nl 25-26 Week van de Ondernemer (Amsterdam, RAI) – www.weekvandeondernemer.nl 26 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 4: Belastingrecht - www.mkb.nl 26 Industrial Internet of Things (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 30 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk IJssel-Vecht www.wgvzorgenwelzijn.nl
December November 4
Storage Expo (Utrecht, Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.storage-expo.nl 4-5 StrategiePlatform Banken & Verzekeraars (Zwolle, IJsseldelta Center) nl.managementevents.com 4-5 Infosecurity.nl 2015 (Utrecht, Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.infosecurity.nl - www.mkb.nl 5 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 3: Arbeidsrecht en arbeidsvoorwaarden - www.mkb.nl 10-13 ICT & Logistiek 2015 (Utrecht, Jaarbeurs) – www.jaarbeurs.nl & www.ict-en-logistiek.nl 10-13 Logistica Vakbeurs 2015 (Utrecht,
1
00Minutes Cyber Service 6 Management (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 2 600Minutes Production (Bussum, Spant!) nl.managementevents.com 3 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Arbonetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl 7 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Verzuimnetwerk Twente www.wgvzorgenwelzijn.nl www.mkb.nl 10 Bijeenkomst WGV Zorg & Welzijn Verzuimnetwerk IJssel-Vecht www.wgvzorgenwelzijn.nl 17 Workshop Internationale Arbeidsmobiliteit MKB/NNB – deel 5: Pensioen - www.mkb.nl <
Wat vindt u van Mandema Magazine? Dit is de 1e editie van het Mandema Magazine speciaal voor onze relaties. Met artikelen over ervaringen van ondernemers en over bedrijfsrisico’s, pensioen en zorg- en verzuimmanagement, hopen wij onze lezers te informeren en te inspireren.
Wat vindt u van ons magazine? Wij willen u graag een zo informatief en inspirerend mogelijk magazine aanbieden. Met uw opmerkingen en tips kunnen wij ons magazine optimaliseren. Daarom zijn wij erg benieuwd naar uw mening. Wat vindt u goed of wat mist u in ons magazine? Uw mening kunt u met ons delen door een e-mail te sturen naar
[email protected] of door een vragenlijst in te vullen op onze website: www.mandema.nl/magazine
MANDEMA & PARTNERS
visie op pensioen, risico, zorg & verzuim voorjaar 2015
Italiaanse worsten in Amsterdam Op de lange latten in de lage landen Thema: wet en verzekering in beweging Camille Oostwegel, gastheer van de Stones: ‘Ik heb in mijn leven nog geen dag gewerkt’
jaargang 1
nummer 1
Alvast bedankt voor het delen van uw mening!
Wilt u ons magazine online bekijken of downloaden? Dat kan op www.mandema.nl/magazine.
Heeft u het volledige spectrum van uw pensioen, zorg & verzuim en bedrijfsrisico’s in beeld?
Mandema & Partners heeft alle specialisten op deze onderwerpen in huis.
070 - 302 22 22 |
[email protected] | www.mandema.nl