CoPraNet Nieuwsbrief Jaargang 1, Nummer 1, Voorjaar 2004
Miljoen EU subsidie voor kustbeheer De Europese Commissie heeft een miljoen euro beschikbaar gesteld voor een beter kustbeheer.
veiligheid. Een van de acties van het project is om tweemaal per jaar een nieuwsbrief te publiceren waarin algemene aspecten van het project voor het voetlicht komen. Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven en verspreid onder de onderzoekers en praktijkmensen in heel Europa.
De uitvoering van dit werk zal de komende drie jaar worden geleid door de EUCC The Coastal Union, gevestigd in Leiden, Nederland. De EUCC zal nauw samenwerken met 20 partners in verschillende provincies, met locale overheden en instituten in elf Europese Een andere uitwerking van het project landen. De partners, die aan het einde bestaat uit een meertalige website en van deze nieuwsbrief aan u worden meertalige elektronische nieuwsbrieven voorgesteld, hebben elkaar begin maart met goede, praktische voorbeelden van 2004 in Den Haag ontmoet om de lokale ervaringen. Deze nieuwsbrief wordt uitgangspunten en doelen van in tenminste negen talen uitgebracht het project uit te werken. en in elke projectregio verspreid. De Eén ding nadruk in het project komt te liggen verbeteren is meer Het hoofddoel is een op de ontwikkeling van een waard dan bewijzen dat samenwerkingsverband op te internationaal kwaliteitscertificaat duizend dingen zetten onder de naam voor toeristische bestemmingen en verkeerd zijn. . Kustpraktijknetwerk (Coastal een meertalige gids over kusterosie Anoniem Practice Network, CoPraNet). en strandbeheer. CoPraNet gaat de integrale benadering van kustgebieden en De EU-subsidie is beschikbaar gesteld door kustwateren bevorderen door een betere het INTERREG-programma, dat zich uitwisseling van praktische ervaringen van toespitst op interregionale samenwerking. planologen, managers en onderzoekers. Er Samen met de bijdragen van de partners zal bijzondere aandacht worden besteed zelf bedraagt het totale budget van het aan duurzaam toerisme, kustafslag en project € 1,6 millioen. CoPraNet / EUCC PO Box 11232 2301 EE Leiden Netherlands Tel: +31 71 5122900 Fax: +31 71 5124069 www.coastalpractice.net
1
Duurzaam toerisme, kusterosie en strandbeheer, de speerpunten van CoPraNet CoPraNet bestaat voornamelijk uit twee onderdelen: Integrated Coastal Zone Management (ICZM) in de praktijk en een Clearing House ICZM IN DE PRAKTIJK Het hoofddoel van dit onderdeel is om de integrale benadering van kustbeheer en planning (ICZM) te bevorderen, met speciale nadruk op duurzaam kusttoerisme, kustafslag en strandbeheer.
toeristische dienstverlening. Het doel is om een overzichtelijk international kwaliteitslabel te ontwikkelen voor toeristische bestemmingen, dat overeenkomt met bestaande eco-labels en dat de inspanningen van de partners tot hun recht laat komen. Kusterosie en strandbeheer Hoewel natuurlijke processen de kustlandschappen in de loop van de geschiedenis aanzienlijk hebben veranderd, heeft de grote druk van menselijke en economische activiteit op de Europese kustgebieden dit proces tot een belangrijk punt van zorg gemaakt voor lokale overheden.
Tijdens drie conferenties, tien thematische workshops en een groot aantal uitwisselingsbezoeken, nemen de partners de uitdaging aan om lokale overheden te wijzen op hun verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van hun kustplaatsen, -regio’s en eilanden. Deze uitdaging moet worden Recente wetenschappelijke studies geven gezien in het licht van een veranderende aan dat de huidige snelheid van de toeristische markt, internationale zeespiegelstijging de komende decennia concurrentie, toenemende transport- en zal toenemen. In combinatie met een mobiliteitsproblemen, milieuproblematiek, grotere frequentie en omvang van strand- en duinerosie en uitzonderlijke stormen en We hebben een geheel overstromingsgevaar. stormvloeden, wordt nieuwe manier van denken verwacht dat de risico's en nodig om de problemen op te Duurzaam kusttoerisme gevolgen van In het kader van het overstromingen in lossen, die we hebben project zullen economisch belangrijke gecreëerd met de oude voorbeeldstudies worden kustgebieden in de loop manier van denken. - Albert gepresenteerd van de van de 21e eeuw aanzienlijk Einstein inspanningen van zal toenemen. kustplaatsen en –regio’s om hun unieke lokale identiteit te ontwikkelen. Er worden Deze vooruitzichten en de gevolgen van criteria vastgesteld voor toeristische wanbeleid in het verleden geven aan dat bestemmingen, met als doel kuststreken kusterosie en overstromingen in de hun unieke kwaliteiten te laten versterken toekomst een bron van zorg zullen vormen. en hun extra inspanningen aan potentiële Dit deel van het werk moet interregionale bezoekers kenbaar te maken. ervaringen samenbrengen en leiden tot IJkpunten voor de kwaliteit van toerisme een gids voor strandbeheer en kusterosie. en duurzaamheid in kustgebieden worden vastgesteld voor de voornaamste Zie onderstaand kader voor meer kwaliteitsaspecten, waaronder veiligheid, informatie over de geplande milieunormen, natuur en landschap, evenementen. culturele waarden en het niveau van
2
PROGRAMMA VAN CONFERENTIES EN WORKSHOPS OVER DUURZAAM TOERISME EN KUSTEROSIE Conferenties: Aberdeen,Schotland september, 2004 Algarve, Portugal april, 2005 Gironde, Frankrijk, herfst, 2006;
http://www.littoral2004.org http://icccm2005.no.sapo.pt
Workshops: Down, Verenigd Koninkrijk, augustus, 2004: Proefstudies naar de oorzaken van en oplossingen voor kusterosie en duurzaam toerisme; Sefton, Verenigd Koninkrijk, oktober, 2004: De rol van regionale parken in duurzaam toerisme; ICCM, Canarische Eilanden, januari, 2005: Duurzaam toerisme en beschermde zeegebieden; Zandvoort, Nederland, lente, 2005: Strandbeheer; MedSOS, Griekenland, juni, 2005: De rol van overheidsparticipatie in planning; Sefton, Verenigd Koninkrijk, Herfst, 2005: Planning van de uitvoering en controle van kustbescherming; Cadiz, Spanje, Herfst, 2005: Voor het beheer van strand- en erosiestrategiën; Stepnica, Polen, Herfst, 2005: Case studies, in samenwerking met COMREC; Cork, Ierland, Lente, 2006: Planning met kustafslag; Samothraki, Griekenland, Herfst, 2006: De rol van NGO’s en lokale overheden bij het plannen van de ontwikkeling van duurzaam toerisme; Littoral 2004, Aberdeen, Schotland. September 20-22, 2004 De Littoral-conferentiecyclus is een belangrijk Europees evenement, dat een groot internationaal publiek trekt, bestaande uit onderzoekers, managers en praktijkmensen. Littoral 2004 is de tweede gezamenlijke conferentie van EUROCOAST en EUCC-The Coastal Union. De conferentie wordt gehouden in Aberdeen, Schotland in de Aberdeen Exhibition and Conference Center (AECC). Littoral wordt gesteund door CoastNET, het nationale kustnetwerk van het Verenigd Koninkrijk. Aberdeen is een ideale locatie voor Littoral 2004, omdat het een lange historie heeft op het gebied van kustbescherming en maritieme historie, met name de visserij en als “Oliehoofdstad” van Europa. Tegenwoordig is onderzoek naar de kust en de zee de belangrijkste activiteit van universiteiten, onderzoeksinstituten, bedrijven, adviesbureau’s en overheidsinstanties in en rond Aberdeen. Het Noordoosten van Schotland heeft ook het geluk dat het een van de mooiste en meest dynamische kusten en stranden in Europa heeft, een unieke historische wandelroute die de geschiedenis van de visserij en de oliewinning illustreert, en ook enkele maritieme musea, havens en het heeft een wild leefgebied in de rivierdelta. Het binnenland van Aberdeen heeft een prachtig landschap. De Royal Deeside en Balmoral Castle, het kastelengebied, golfbanen en de whisky trail bieden alle mogelijkheden voor toeristische uitstapjes om van de frisse lucht en het landschap van Schotland te genieten. Wij hopen dat u deelneemt in september 2004, aan wat een erg lonende ervaring belooft te worden en heten u bij deze van harte welkom in Aberdeen. David R. Green – Voorzitter van het Organiserend comité van Littoral 2004 Voor meer informatie over het programma, inschrijving, enzovoort verwijzen wij u naar de website van Littoral 2004 http://www.littoral2004.org/.
3
CLEARING HOUSE Alle resultaten van het CoPraNet-project worden samengebracht in het zgn. Clearing House. Clearing House vertegenwoordigt het eindproduct van de activiteiten van CoPraNet. De belangrijkste functie ervan is de samenstelling van een toolbox op een website, dat door Europese overheden en andere geïnteresseerde deelnemers kan worden gebruikt. Het zal in verschillende talen worden samengesteld: Engels, Zweeds, Spaans, Nederlands, Frans, Grieks, Portugees en Duits Deze toolbox bevat een informatiesysteem over de beste praktijkvoorbeelden van duurzaam toerisme, met een kwaliteitslabel voor toeristische
Partner, MEDSOS, Schleswig-Holstein IHRH, Down & CMRC, ICCM, EUCC, Storstrøm, Stepnica, COMREC, Gironde
Taal, Grieks, Duits, Portuguees, Engels, Spaans, Nederlands, Deens, Pools, Zweeds, Frans
kustbestemmingen. Het zal ook een meertalige gids voor strandbeheer en kusterosie bevatten, waarin de invloed van klimaatverandering in een regionale context wordt behandeld. Een ander middel voor het uitwisselen van ervaringen van CoPraNet is de elektronische nieuwsbrief. Deze komt tweemaal per jaar in het Engels uit. Eén keer per jaar wordt een uitgebreide gedrukte versie van de nieuwsbrief verspreid. Bovendien wordt de elektronische nieuwsbrief in meerdere talen vertaald. Deze versies zullen meer aandacht besteden aan de regionale zaken, maar ook de informatie van CoPraNet verspreiden.
Aandachtsgebied: Griekenland, Cyprus De eigen regio; Portugal; Ierland; Spanje; Nederland; De eigen regio; De eigen regio; De Baltische kust van Zweden en Finland Frankrijk
Het Coastal Practice Network uitbreiden Binnen het raamwerk van CoPraNet wordt een netwerk van Europese praktijkmensen op het gebied van kustbeheer opgebouwd dat de verdere verspreiding van kennis, ervaring en know-how wil vergroten, door gebruik te maken van de beste praktijkvoorbeelden op het gebied van duurzaam toerisme, strandbeheer en andere belangrijke punten.
Van de bijna honderd plaatselijke overheden en instituten die in 2002/03 een aanvraag hebben ingediend voor een partnerproject bij CoPraNet, konden er slechts 21 deelnemen aan het INTERREG IIIC-project. Echter, het huidige projectnetwerk is niet het uiteindelijke netwerk. CoPraNet wil het huidige projectnetwerk sterk uitbreiden om het doel te bereiken van de Europese Commissie: om tot een volledig netwerk van praktijkmensen op het gebied van kustbeheer te komen, dat helemaal zelfstandig kan opereren aan het eind van het INTERREG-poject. De EUCC is nu, als trekker van CoPraNet, overheden, instituten en andere geïnteresseerde deelnemers aan het benaderen om deel uit te gaan maken van het uitgebreide Coastal Practice Network.
4
Als u deelneemt in dit uitgebreide netwerk, dan kunt u: Ø rechtstreeks aansluiten op een netwerk van gelijkgestemde partners met een overeenkomstig doel, Ø goede voorbeelden op het gebied van kustbeheer geven en ontvangen, Ø netwerken door heel Europa, Ø toegang te krijgen tot andere gebieden dan waar CoPraNet actief is door gebruik te maken van de contacten van het partnerschap, Ø deel te nemen in ICZM-workshops met, indien gewenst, uitgenodigde experts, Ø uw eigen werk binnen ICZM aan anderen te presenteren en u middels de nieuwsbrieven van CoPraNet verzekeren van extra publiciteit, Ø gemakkelijker zoeken naar partners voor verwante projecten en fondsenwerving, Ø deelname in jaarlijkse conferentie’s, Ø toegang tot informatie van de Europese ICZM door de website en helpdesk van CoPraNet Ø voortdurende samenwerking na voltooiing van het project door het gratis Email forum. De resultaten van het uitgebreide netwerk zullen beschikbaar zijn voor alle aangesloten overheden en deelnemers door deze op het internet te plaatsen. Er is een kleine contributie ingesteld, die de kosten van de hierboven vermelde voorzieningen moet dekken. Nieuwe deelnemers, die workshops organiseren waarbij CoPraNet-partners en andere leden van het uitgebreide netwerk zijn betrokken, kunnen ook subsidies ontvangen uit de ontvangen contributies.
Deelname aan het uitgebreide Coastal Practice Network biedt u de mogelijkheid betrokken te zijn bij de uitbreiding van duurzaam toerisme in Europa, de invoering van betere beheerspraktijk van kusten en milieu en de verbetering van de informatievoorziening aan deelnemers in kustprojecten. Om kort te gaan, zult u aan de wieg staan van de toepassing van een geïntegreerd kustzonebeheer (ICZM) door heel Europa. Geïnteresseerd? Neem dan contact op met Alan Pickaver (projectmanager CoPraNet) via
[email protected].
De CoPraNet-nieuwsbrief Deze CoPraNet-nieuwsbrief is samengesteld door COMREC, Zweden, in samenwerking met andere partners in het netwerk. Voor meer informatie, kunt u contact opnemen met
[email protected].
5
Partnerpresentatie De partners in CoPraNet zijn: v AICSM, The University of Aberdeen, United Kingdom v Atlantic Andalusian District Office of the National Coastal Authority, Spain v CCDR-C, Portugal v CMRC, Coastal and Marine Resources Centre, University College Cork, Ireland v COMREC, Coastal Management Research Centre, Sweden v Down District Council, Ireland v EUCC The Coastal Union, the Netherlands v Gironde County Council Esturiales, France v ICCM, Institute of Marine Sciences Canary Islands, Spain v IHE Delft, the Netherlands v IHRH, Hydraulics and Water Resources Institute, Portugal v Mediterranean SOS Network, Greece v Ministry of the Interior of the State of Schleswig-Holstein, Germany v Municipality of Calvia, Spain v Municipality of Samothraki, Greece v Municipality of Zandvoort, the Netherlands v RIKZ, National Institute for Coastal and Marine Management, the Netherlands v Sefton Metropolitan Borough Council, United Kingdom v Storstrøm County, Denmark v Stepnica Local Community, Poland v WL Delft, the Netherlands AICSM Aberdeen Institute for Coastal Science and Management (AICSM) is een multidisciplinaire groep van de universiteit van Aberdeen. De AICSM wordt geleid door professor Bill Ritchie en is samengesteld uit wetenschappers en technici, die samenwerken op een reeks vraagstukken op het gebied van kustbescherming, zoals afzettingen, aquacultuur en natuurbeheer met betrekking tot olie- en gaswinning. Web: http://www.abdn.ac.uk/aicsm/ CCDR-C CCDR-C is een regionale overheidsinstantie, die onderdeel uitmaakt van het Portugese Ministerie van Steden, Milieu en Planologie. Het is een instituut, dat zich bezighoudt met het beheer van de kustzone. Het is met name verantwoordelijk voor het beheer en planologie van de maritieme openbare ruimte en de uitvoering van het masterplan voor de kustzone van midden Portugal. Web: http://www.dra-centro.pt CMRC The Coastal and Marine Resources Centre is een vooraanstaand onderzoekscentrum binnen het Instituut voor Milieuonderzoek van de Universiteit van Cork. Opgericht in 1994, heeft het centrum internationaal een reputatie opgebouwd in het onderzoek naar het natuurbeheer van kust en zee, door middel van nationaal en internationaal gesponsord onderzoek, die onder de volgende punten zijn in te delen: 1. In kaart brengen van de zeebodem en de natuurlijke processen aan de kust; 2. GIS (Geografisch Informatie Systeem), afstandswaarneming, ontwikkeling van modellen en internettechnologie; 3. Onderzoek naar zeevogels en -zoogdieren; 4 Geïntegreerd beheer van zee en kust. Web: http://www.cmrc.ucc.ie
6
COMREC COMREC, Coastal Management Research Centre, is een onderzoekscentrum voor onderzoek en onderwijs over kustproblematiek. COMREC is een samenwerkingsverband tussen de Universiteit van Södertörn (Zweden) en de afdeling Systeemecologie van de Universiteit van Stockholm. Doel van COMREC is de bevordering van geïntegreerd onderzoek naar kustbeheer, onderwijs en via de verspreiding van onderzoeksresultaten van logische veranderingen in cultuur, economie, politiek en ecologie ter verbetering van de levensomstandigheden van mensen in kustgebieden. Zij richt zich op de problemen van kustbeheer vanuit een holistisch, multidisciplinair perspectief. Web: http://www.sh.se/comrec Down District Council Down District Council is een lokale overheid in het zuiden van Noord-Ierland. De bevolking telt ongeveer 60.000 mensen, het heeft lange kustlijn en een aantal vakantieoorden aan de kust. Als lid van CoPraNet wil het district Down de praktijk van kusterosie en de uitvoering van een programma voor duurzaam toerisme onderzoeken. Web: http://www.downdc.gov.uk EUCC - The Coastal Union EUCC - The Coastal Union is een vereniging met 13000 leden en ledenorganisaties in 40 landen. Gesticht in 1989 met het doel het behoud van kustgebieden te bevorderen door een brug te slaan over de kloof tussen wetenschappers, natuurbeschermers, beheerders van natuurparken, planologen en beleidsmakers, is het uitgegroeid tot het grootste netwerk van praktijkmensen en experts op het gebied van kustgebieden in Europa, met 14 Landelijke afdelingen en kantoren in 7 landen. Ons werkgebied is Europa en nabijgelegen gebieden (in het bijzonder de Zwarte, Kaspische en Middellandse Zee). Web: http://www.eucc.nl Gironde County, Esturiales Esturiales is een netwerk van lokale overheden, die zich bezighouden met het beheer van delta’s. Hun doel is het onderwerp rivierdelta’s op Europees niveau meer bekendheid te geven. Gesticht in het midden van de negentiger jaren, biedt het netwerk nu de volgende ondersteunende leden: de Gemeenteraad van Gironde (Fr), de Gemeenteraad van Lissabon (Pt), de Gemeenteraad van Porto (Pt), de Severn Delta Associatie (GB), het Voivodie Pomerania (Pl). Er worden jaarlijks conferenties georganiseerd en men geeft een nieuwsbrief uit. Web: http://www.cg33.fr ICCM Het Instituto Canario de Ciencias Marinas (ICCM) is een onderzoeksinstituut dat onderdeel uitmaakt van de Regionale Overheid van de Canarische Eilanden (Sp). De ICCM bevordert duurzaam toerisme met betrekking tot de zee en de kust. Het ICCM ondersteunt de Canarische overheid bij onderzoek op het gebied van watercultuur, visserij 7 milieu en beheer van de kust en oceanografie. Het werk van de meer dan 100 experts die verbonden zijn met het ICCM is gericht op wetenschappelijk en technologisch onderzoek. Web: http://www.gobiernodecanarias.org/iccm IHE Delft IHE-Delft (Int. Inst. for Infrastructural, Hydraulic and Environmental Engineering) is een gerenommeerd onderwijs- en onderzoeksinstituut met ingenieurs- en masteropleidingen. Tijdens de 45 jaar dat de opleiding bestaat zijn meer dan 12.000 professionals uit meer dan 80 landen bij het IHE opgeleid op het gebied van water en milieu. De afdeling Kusttechniek en Geïntegreerd Kustzonebeheer van de Waterbouw afdeling van IHE dat deelneemt in CoPraNet is actief op het gebied van onderzoek, projecten en trainingsactiviteiten in verband met geïntegreerd beheer van kustgebieden, kustlijnbeheer en overstromingsrisicobepaling in kustgebieden en heeft bijgedragen aan E-learning en een aantal schriftelijke cursussen op het gebied van ICZM.
7
Web: http://www.ihe.nl IHRH Het Hydraulics and Water Resources Institute (IHRH) is een non-profit-organisatie die adviezen en ondersteunende diensten verleent aan projecten op het gebied van hydraulische techniek op het gebied van kust en milieu, samen met de Universiteit van Porto (de Faculteit Techniek) en andere openbare of privéinstituten. IHRH is officieel erkend als een instituut van groot belang voor de wetenschappelijke en technologische ontwikkeling van het land. Web: http://www.fe.up.pt/ihrh MEDSOS Het MEDITERRANEAN SOS Network is een milieubeschermingsorganisatie, die sinds 1990 actief is voor de bevordering van ecologische en sociale duurzaamheid in Griekenland en het Middellandse-Zeegebied. Verder streeft men naar bewustwording voor sociale en milieuproblematiek en naar alternatieven in het kader van duurzame ontwikkeling. Web: http://www.medsos.gr Ministerie van Binnenlandse Zaken van de Deelstaat Schleswig-Holstein Schleswig-Holstein is een Duitse deelstaat. Elke deelstaat heeft een eigen regering met eigen ministeries, waaronder een Ministerie van Binnenlandse Zaken. Ruimtelijke ordening valt in Schleswig-Holstein onder het Deelstaatministerie van Binnenlandse Zaken. Om de informatiestroom en andere taken binnen het ICZM zo goed mogelijk te coördineren is een coördinatie-eenheid van twee personen voor ICZM opgezet binnen het departement. Met CoPraNet hopen we de taken met deze coördinatie-eenheid te ondersteunen. Web: http://www.landesplanung.schleswigholstein.de Gemeente Calvia De gemeente Calvia ligt in het zuidoosten van Mallorca, in de Middellandse Zee. Met een oppervlakte van ongeveer 145 km2 en 54 km gevarieerde kustlijn, trekt deze toeristische gemeente met bijna 44.000 inwoners meer dan 1,7 miljoen bezoekers per jaar. Om de negatieve invloed van zulk massatoerisme tegen te gaan, heeft de gemeenteraad in 1995 besloten uit te voeren Agenda 21 om duurzaam toerisme te bevorderen. De belangrijkste hulpmiddelen voor de invoering van duurzaam toerisme in Calvia zijn op dit moment de “Local Agenda 21” en ICZM. Web: http://www.calvia.net Gemeente Samothraki Web: http://www.samothraki.gr Gemeente Zandvoort Web: http://www.zandvoort.nl RIKZ Web: http://www.rikz.nl Gemeente Sefton/ Noordwestelijk kustforum De gemeente Sefton (bevolking: 290.000, deel van de agglomeratie Liverpool) is verantwoordelijk voor de kustbescherming in de regio. De gemeente heeft veel ervaring met ICZM en ondersteunt in het samenwerkingsverband met de kust van Sefton sinds 1979 rechtstreeks aan een integraal beheersprogramma van de kust van Sefton. De gemeente is lid van het Noordwestelijke Kustforum (NWCF), een samenwerkingsverband van verschillende organisaties die zich richten op de bevordering van duurzame ontwikkeling van de kustregio voor de lange termijn. De NWCF bestrijkt een kuststrook van 1000 km tussen Wales en Schotland en staat nationaal bekend als een goed praktijkvoorbeeld. De gemeente Sefton vindt dat een goed beheer van de kust samenwerking buiten de eigen grenzen behoeft. Daarom zijn enkele taken van de betrokkenheid van Sefton uitbesteed aan de NWCF ten behoeve van CoPraNet.
8
Web: http://www.sefton.gov.uk, http://www.nwcoastalforum.co.uk Stepnica Web: http://www.stepnica.pl Storstrøm County, Afdeling voor Technologie en Milieu Storstrrøm is een van de 14 Deense districten en ligt aan de Oostzee. De afdeling Technologie en Milieu is verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening, natuurbehoud en de kwaliteit van het zeewater en andere zaken met betrekking tot de kust. Het district geeft sinds 1991 de voorkeur aan duurzame ontwikkeling. Als gevolg daarvan is in 2003 de Lokale Agenda 21strategie aangenomen door de districtsraad. De aandacht voor duurzame regionale ontwikkeling heeft de betrokkenheid van lokale groepen bevorderd. De gemeente heeft veel ervaring op dit gebied de goede ervaringen met ICZM en duurzaam kusttoerisme zijn van belang voor CoPraNet. Web: http://www.stam.dk WL Delft Hydraulics WL | Delft Hydraulics is een onafhankelijk onderzoeksinstituut voor gespecialiseerde adviezen, gevestigd in Nederland. Het instituut voorziet klanten in binnenen buitenland al meer dan 75 jaar met specialistische adviezen en technische ondersteunen op het gebied van water, waaronder geïntegreerd kustzonebeheer. Kennis- en technologieoverdracht vallen onder het takenpakket. Het instituut draagt binnen CoPraNet bij aan het ontwikkelen van de toolbox, diverse technieken en cursusmateriaal voor ICZM, door middel van actieve deelname in het netwerk. Web: http://www.wldelft.nl
9