Management special
Onbekende bochten in de draadloze snelweg Door: Martijn Kregting
Management special Onbekende bochten in de draadloze snelweg
Onbekende bochten in de draadloze snelweg Draadloos is here to stay. Er is vrijwel geen organisatie meer die niet op de een of andere manier een draadloos netwerk gebruikt. Daarnaast is het WiFi-netwerk steeds vaker niet een toevoeging op het vaste netwerk, maar lopen er primaire toepassingen over, zoals spraak (Voice over WLAN/WiFi) en toegang tot het bedrijfsnetwerk. Het aantal gebruikers, devices en toepassingen lijkt snel te groeien. De combinatie van WiFi en ontwikkelingen zoals mobility en big data maakt hele nieuwe toepassingen mogelijk. Een nieuwe generatie WiFi belooft hogere snelheden, meer capaciteit en meer intelligentie om alle toepassingen en het grotere gebruik mogelijk te maken.
het toenemend aantal gebruikers en devices op een bedrijfsnetwerk.”
Duidelijke voordelen ac-standaard Maar ook met minder bereik ziet Patrick Brog, Pre-Sales Consultant Securelink Nederland een aantal duidelijke voordelen aan de ac-standaard: > Er wordt alleen gebruik gemaakt van het 5 GHzspectrum. Dit is ‘schoon’ spectrum, gereserveerd voor WLAN-gebruik. Hierdoor is er veel minder interferentie dan in het 2,4GHz aangezien die frequentie ook wordt gebruikt voor bijvoorbeeld inbraaksensors, DECT telefoons. > Het 5 GHz-spectrum biedt meer kanalen, waardoor je een betere verdeling kan maken zonder overlap (interferentie). Dat maakt het dekkingsplan eenvoudiger in te vullen. > De controle- en beheersmogelijkheden zijn bij de acstandaard flink uitgebreid, wat tot een hogere kwaliteit van signaal en dekking leidt.
Wat kan de IT-manager allemaal verwachten? Wat is bruikbaar voor zijn of haar organisatie en wat is vooral hype? Nu al overstappen op een nieuw WiFi-netwerk? En moet je alles zelf nog betalen en beheren of is WiFi as-a-service een goed alternatief? Op deze vragen en meer probeert deze management special een goed antwoord te geven.
Nieuwe standaard Draadloze netwerken zijn de afgelopen jaren zo gangbaar geworden, dat behoorlijk veel organisaties inmiddels denken over vervanging van hun WiFi-netwerken, stelt Martin Gol, key-account manager van IP-Service integrator Lagarde. Parallel hieraan komt er een nieuwe generatie WiFi-netwerken op de markt.
Onduidelijkheid over WiFi-snelweg Er zijn twee fenomenen die de behoefte aan een sneller netwerk met meer capaciteit voeden, meent Bert Leegwater, country manager HP networking: de opkomst van clouddiensten en mobility, waardoor steeds meer devices het netwerk van een bedrijf op komen. WiFi is daarbij een onderdeel van de onderliggende snelweg. Vaak zijn er veel onduidelijkheden over die snelweg.
Vorig jaar zijn voor de consumentenmarkt de eerste producten met de ac-standaard gelanceerd, in 2015 volgen producten voor de zakelijke markt. “De uitrol van de ac-standaard voor zakelijke toepassingen dit jaar betekent dat er een vernieuwing beschikbaar komt waar ook mee tegemoet gekomen kan worden aan
2
Management special Onbekende bochten in de draadloze snelweg
“Er is geen enkel terrein in de ICT waar het verschil tussen perceptie van gebruikers en de werkelijkheid van de netwerkinfrastructuur zo groot is. Als mensen roepen dat ze een sneller netwerk willen, gaat het dan om meer capaciteit – meer auto’s tegelijk op de snelweg – of om meer snelheid – auto’s die harder kunnen rijden? Wil men de huidige toepassingen sneller laten gaan, of moeten er zwaardere toepassingen gebruikt kunnen worden? Daarnaast vergeet men vaak dat het merendeel van een draadloos netwerk bedraad is. De access point sluit je aan op bekabeling in of langs de muren, die weer uitkomen bij switches en routers. Elk onderdeel van dat netwerk moet op orde zijn, wil je er het meeste profijt van hebben, vult Guido Kragten (HP Business Development Manager Mobility GWE) aan.
HP’ers Leegwater en Kragten onderschrijven de mening van Brog. Zij wijzen op de invloed van externe factoren. Zo wordt radiosignaal door veel zaken verstoord, zoals de dikte of het materiaal van muren en plafonds. Guido Kragten: “Tel je dat op bij het perceptieverschil dan zul je begrijpen waarom veel netwerkprojecten deels of geheel mislukken. Gebruikers verwachten de snelheid van het thuisnetwerk ook op kantoor en ergernis wanneer dat niet het geval is wordt vaak vertaald naar een netwerk dat niet goed werkt.”
“
Er is geen enkel terrein in de ICT waar het verschil tussen perceptie van gebruikers en de werkelijkheid van de netwerkinfrastructuur zo groot is.”
Ook lopen volgens Steven Bos, netwerkspecialist bij Wentzo Wireless, fabrikanten van WiFi-infrastructuur over het algemeen meer voorop met het doorvoeren van nieuwe standaarden dan de producenten van draadloze devices zoals laptops, tablets en smartphones. Dat betekent dat het effect van hogere doorvoersnelheden beperkt zal zijn zolang veel devices nog niet met de ac-standaard werken. “Dat zal in ieder geval in 2015 veelal niet zo zijn. Uit tests blijkt wel dat devices die de n-standaard gebruiken ook profijt kunnen hebben van een ac-netwerk door betere hardware in de access points.”
Nieuwe toepassingen De ac-standaard voldoet volgens Bos ondanks alle beperkingen wel aan de behoefte aan meer bandbreedte van veel organisaties. Daarbij gaat het zowel om meer gebruikers of meer devices – op scholen, bij zorginstellingen bijvoorbeeld – als om zwaardere toepassingen – zoals videobellen, het uitwisselen van gegevens en documenten.
Goed perceptiemanagement Patrick Brog vindt het dan ook belangrijk dat er goed perceptiemanagement is als het gaat om de nieuwe ac-standaard voor WiFi: wat kunnen organisaties er in de praktijk van verwachten? Er wordt, zo stelt Brog, gesmeten met allerlei doorvoersnelheden in de gigabits per seconde. In de praktijk zal dat nooit gehaald worden.
Bert Leegwater stelt dat er ook steeds meer toepassingen bedacht worden die gebruik maken van WiFi. Denk aan plaatsbepaling in zorginstellingen, aan artsen die een beveiligd patiëntendossier via hun tablet bij de patiënt aan bed raadplegen. Ook is het netwerk niet meer passief. Er worden veel updates actief gepusht naar mobiele devices zodra er een draadloos netwerk beschikbaar is. In winkels wordt marketing via draadloos ingezet en op sportscholen krijg je informatie over zaken zoals je conditie.
“Misschien in laboratoriumopstellingen of in woningen, maar niet in bedrijfsomgevingen. De reden is dat voor de hogere doorvoersnelheden gebruikt gemaakt dient te worden van ‘bredere’ kanalen. Deze ‘bredere’ kanalen betekenen echter dat er minder niet overlappende kanalen beschikbaar zijn. In een bedrijfsomgeving wil je zoveel mogelijk niet overlappende kanalen gebruiken om interferentie te voorkomen en om in voldoende dekking te kunnen voorzien.”
Eigenlijk moet een aanbieder van WiFi het zo min mogelijk over de technologie zelf hebben, meent
3
Management special Onbekende bochten in de draadloze snelweg
Gol. “Het gaat tegenwoordig veel meer over nieuwe mogelijkheden die de combinatie van WiFi, devices en applicaties bieden, de toegevoegde waarde boven puur draadloze toegang. Denk aan allerlei vormen van marketing voor retailers, horecaondernemingen, vakantieparken. Je kunt iemand gratis WiFi bieden in ruil voor het liken op Facebook van je vakantiepark, of klanten in de winkel met een combinatie van WiFi en iBeacons benaderen met persoonlijke aanbiedingen.”
Wel of niet overstappen? Bij de overgang van de b- naar de g-standaard en van de g- naar de n-standaard voor WiFi was de nieuwe generatie netwerkapparatuur soms tot wel 300/400 procent duurder. Dat heeft volgens Brog de overgang behoorlijk beperkt. Er is echter veel minder prijsverschil tussen WiFi-apparatuur van de n-standaard en van de ac-standaard, misschien tien tot vijftien procent. Brog stelt dan ook dat het niet nodig is om verder te gaan met de n-standaard bij uitbreiding of vernieuw ing van het WiFi-netwerk, mede in het licht van de geringe prijsverschillen. “En de verschuiving naar het gebruik van het draadloze netwerk voor steeds meer en zwaardere toepassingen gaat steeds sneller. Denk aan zorginstellingen die overgaan op Voice over WiFi of die patiënten video streaming op tablets willen aanbieden.”
Weten wat je wilt Weten bedrijven wat ze willen en wat er mogelijk is? Dat ligt er volgens Martin Gol maar aan met wie je spreekt. “Een IT-beheerder weet wel wat er aan technologie beschikbaar is, een algemeen directeur zal hier minder over weten. Beide kijken soms met hele andere ogen naar de gebruikersvraag. Maar dat hoeft niet. We komen geregeld bij organisaties waar echt duidelijk met elkaar bepaald is waar WiFi voor ingezet gaat worden. Dat is mooi. Is een bedrijf nog niet zover, dan helpen we eerst daarmee.” Vaak zijn gebruikersbehoeften nog onduidelijk. Veel ge sprekspartners van Gol hebben weinig inzicht in wat ze aan bandbreedte nodig hebben, noch wat er over een paar jaar aan gebruik zal zijn. Dat is wel belangrijk om vooraf in beeld te hebben, al zal een goede aanbieder zelf ook doorvragen. Soms hoeft er nog geen nieuw netwerk te komen, maar is het anders inregelen ervan genoeg. Bijvoorbeeld door het reserveren van een minimum aan netwerkcapaciteit om aan de eigen behoeften te voldoen, of een maximum aan bandbreedte voor gasten, zodat je eigen processen niet opeens onderuit gaan.”
“
En de verschuiving naar het gebruik van het draadloze netwerk voor steeds meer en zwaardere toepassingen gaat steeds sneller.”
Brog benadrukt dat communicatie tussen afnemer en aanbieder heel belangrijk is. “Een aanbieder moet goed de vraag kunnen vertalen naar een oplossing, maar de klant moet vooraf goed hebben nagedacht over de uitgangspunten: waarvoor is het WiFi-netwerk bedoeld, welke extra gebruiks- of gebruikersvragen kunnen we in de nabije toekomst verwachten? Het heeft weinig zin
4
Management special Onbekende bochten in de draadloze snelweg
om nu al access points aan te leggen die je misschien pas over drie jaar gaat gebruiken. Maar je kunt er al wel rekening mee houden in je dekkingsplan.”
niet gebruiksvriendelijk is. Dus wordt het netwerk slecht of niet beschermd, met alle gevolgen van dien.”
Impact van WiFi
Gol en Bos onderschrijven deze mening. Wifi van de n-standaard kan voorlopig nog een prima oplossing bieden voor organisaties. Bos hierover: “Ik zou niet een netwerk vervangen dat nu nog mee kan, alleen omdat er een nieuwe generatie beschikbaar is. Dan moet je goed overwegen of er redenen zijn om tot voortijdige vervanging over te gaan.”
Ten tweede moet mobility met issues zoals mobiel beheer en security meegenomen worden bij het soort netwerk waar je voor kiest, meent Leegwater. “Het netwerk is geen los onderdeel in een organisatie. Het heeft veel impact op de IT-omgeving en dat is wederzijds. Dat zijn zaken die klant en leverancier vooraf goed in kaart moeten brengen. Bovendien kunnen netwerkbehoeften ook binnen een organisatie verschillen. Gaat het om een operatiekamer of om een vergaderzaal, om een IC of een kantine? Dat zijn hele uiteenlopende vragen.”
Hoe neem je WiFi af? Moeten organisaties hun WiFi-netwerken zelf nog beheren? Er wordt steeds meer van deze netwerken gevraagd en dus van het beheer ervan, terwijl IT-budgetten vaak dalen of hooguit gelijk blijven. Er komen steeds meer managed diensten bij die de IT-afdeling wel de regie laten, maar hen op uitvoerend niveau ontzorgen. Ook komen er meer WiFi as a Service aanbieders. Daarbij wordt het complete netwerk als dienst aangeboden, af te nemen voor een bepaald bedrag per access point per maand. Dat is een snelgroeiend segment, vooral bij gemeenten, educatieve instellingen en zorginstellingen, maar ook de retailsector en in de hospitalitybranche.
Veiligheid van het netwerk
Brog: “Zij focussen zich in toenemende mate op hun kernactiviteiten, de bedrijfsprocessen. IT hoort daar niet bij. Het is een mogelijkheid om op IT te bezuinigen, maar ook om IT’ers vrij te maken voor ondersteuning van de organisatie op andere niveaus. En de service die een WiFi-specialist kan bieden, kun je als gemiddelde organisatie nooit tegen dezelfde prijs in huis hebben.”
Al dat extra gebruik maakt netwerkbeheer wel wat complexer, meent Leegwater. Moest een IT-beheerder op een grote school een paar jaar geleden misschien 500 laptops op het netwerk beheren, nu zijn er misschien wel 10.000 devices van leerlingen of studenten, die meestal niet van school zijn. Dat zorgt voor extra security issues.
Wentzo Wireless biedt al sinds enkele jaren het concept Wireless as a Service (WaaS). WaaS groeit volgens Steven Bos vrij snel. “Het nadeel van zelf investeren in een WiFi-netwerk is zoals bij de meeste eigen hardware of software: op een gegeven moment heb je een verouderd systeem. Dan moet je weer geld vrijmaken om in vernieuwing te investeren. Bij WaaS heb je dat niet, wat zowel een technologisch als een financieel voordeel biedt. Je ziet dan ook steeds meer aanbieders van vergelijkbare concepten komen.” «
Brog benadrukt dat security bij WiFi-netwerken vaak nog een ondergesneeuwd issue is. Ingebouwde security in WiFi-apparatuur is heel erg afhankelijk van de fabrikant, terwijl het steeds belangrijker wordt om WiFi-beveiliging goed op orde te hebben. “Hackers kunnen binnen enkele minuten op een met een wachtwoord beveiligd WiFi-netwerk inbreken en het netwerk misbruiken om gegevens te stelen. Er zijn afdoende mogelijkheden voor betere bescherming, maar vaak wordt gedacht dat dit
5
