magazine Jos Geysels: verbeten voor de goede zaak okra.be Hulp bij kleine karweitjes Theater als wapen tegen armoede Alternatieve politiek in IJsland

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 46 nr. 1

magazine FEBRUARI 2013

1

Jos Geysels: verbeten voor de goede zaak

12 Hulp bij kleine karweitjes 30 Theater als wapen tegen armoede 38 Alternatieve politiek in IJsland

okramagazine februari 2013

blz. 18

1

Afgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145

okra.be

“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Dat kan! Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!

Eenvoudig, veilig en comfortabel!

Dankzij de unieke ASL-draaitechnologie zet de lift zich gedurende de hele rit automatisch in de meest optimale positie.

Bel gratis

0800 94 365 www.tk-traplift.be

Ontvang nu uw gratis documentatiepakket en een offerte op maat!

Bruine zeep Haar herinneringen buitelen over elkaar. Los van tijd en plaats. Soms vertelt ze het alsof het allemaal nog maar net gebeurde. Dan weer maakt ze sprongen van jaren. Als je luistert en probeert te volgen, krijg je losse flodders van een geleefd leven. “De grote wasplank smeerden we in met bruine zeep. En dan rezen we er van af. De kinderen van het kasteel op den berg speelden mee. Onze broeken versleten daar heel erg van. Wij kregen nooit onder ons voeten. Maar die van ’t kasteel durfden niet naar huis.” “De kinderen van het dorp waren jaloers op ons. Omdat wij wel op het kasteel mochten spelen. Daar stond in een kamer een grote batterij met zuur. Dat was voor het warm water. We mochten niet in die kamer komen, want dat was gevaarlijk. Er was toch iemand die het wou proberen. Zijn vinger was weggebrand.” “En onze Fikke klopte ’s nachts met een stok op het venster van de kamer waar de meiskes sliepen. Dan riepen we ons moeder van de schrik. Maar hij verraadde zich omdat hij zijn lach niet kon inhouden. Toen kreeg hij van ons vader onder zijn voeten. Ja, wij hadden een goei jeugd.” Ze draait zich om naar mij. “Weete dat niet meer? Gij waart er toch ook bij. Daar naast de messing (mesthoop, kv).” Ik schud mijn hoofd. “Dat was van ver voor mijn tijd.” Ze fronst even maar vertelt verder. Hoe ze als kind vochten om de keuken te mogen dweilen. “Dan konden we de voordeur opendoen en kijken naar de jongens”, gniffelt ze. Ze vraagt het nog eens. “Ge zijt toch dikwijls op bezoek gekomen, dat ge dat nu niet meer weet.” “Ik ben je kleindochter”, zeg ik. Ze kijkt me verbaasd aan, om zeker te zijn dat ik het meen. Dan gaat ze verder. “Wij hadden een grote wasplank. En die smeerden we in met bruine zeep. Nooit kregen we ruzie.” Ik knik, glimlach, stel een vraag, plaag een beetje. “We waren met veel kinderen thuis. En dan haalden we de wasplank buiten om daar mee te spelen.” De namiddag kabbelt verder. Voor ik vertrek krijg ik nog een dikke knuffel. “Ge weet toch dat ik u nog altijd graag zie hé”, zegt ze. Katrien Vandeveegaete


“Weete dat niet meer? Gij waart er toch ook bij. Daar naast de messing."

3

inhoud

24

okramagazine februari 2013 6 8 9

OKRA-ZINGEVING

Het geloof moet het leven raken

STANDPUNT

In 2013 kan het alleen maar beter gaan

OKRA-SPORT

Je elektrische fiets nu met superkorting dankzij OKRA

10 IK VIND DE AARDE LEUK ‘Een cadeautje voor jou en eentje voor het Zuiden’

34 FILM

Nadenken en genieten

36 INFO

Thuiszorg biedt fiscale voordelen

38 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS Buitenbeentje

40 RELATIES

Een goede buur, wie zal hem vinden?

42 MENU

Aan tafel!

12 OKRA-ZORG

44 DE DRIE

14 WERELDSOLIDARITEIT

46 UIT

Hulp bij kleine karweitjes Beklijvend India

De drie momenten van het leven van Anne Vandenbosch In de sporen van Hemingway

16 PRIKKERTJES

49 UITJES

18 OVER WAT TELT

50 KRUISWOORDRAADSEL

22 BOEKEN

52 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

Heerlijk gedoemd om actief te zijn

Proza en poëzie

24 GROEN

Moestuin of crisistuin

26 MET DE KLEINKINDEREN In de M-koffer van Jules

30 PODIUM

Theater als wapen tegen armoede

32 TENTOONSTELLING

Historium: tijdreizen door Brugge

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, [email protected].

53 SPEEL EN WIN 35 winnaars

54 KALENDER

“Goh, is dit museum wel geschikt voor kinderen?”

26 42 10 ‘Een cadeautje voor jou en eentje voor het Zuiden’ Duurzaamheid heeft niet enkel te maken met het klimaat, het gaat ook over een goed en aanvaardbaar leven voor iedereen, hier en in het Zuiden. Daarom werkt OKRA dit jaar nauw samen met Oxfam Wereldwinkels. Vrijwilligster Lieve Van Looy legt uit waarvoor deze organisatie staat.

26 In de M-koffer van Jules Wat doe je als de kleinkinderen een dagje op bezoek zijn? Voortaan vind je in OKRA-magazine elke maand een tip om er met hen op uit te trekken. Deze maand trokken Herman en Ingrid met hun vier kleinkinderen naar M-museum in Leuven. Klaspop Jules was hun gids.

46 In de voetsporen van Hemingway Parijs, maar dan een tikkeltje anders. Bekijk de stad door de bril van Hemingway, romanticus bij uitstek, bohémien, womanizer maar vooral geniaal schrijver. Hij neemt je mee naar de plekjes waar hij het liefst vertoefde, allemaal in het

Je kan OKRA-magazine ook lezen via

okramagazine maart 2011

centrum van de Lichtstad.

okra.be

5

OKRA-ZINGEVING

Het geloof moet het leven raken “Toen ik mijn ouders vertelde dat ik priester wilde worden, begon mijn moeder te wenen. En mijn vader zei: ‘Gij, paster? Ge zult nog veel moeten veranderen, manneke.’” Tony De Jans was een gewone jongen uit een arbeidersgezin. Vandaag is hij zingevingscoördinator van ACW Zuid-Oost-Vlaanderen.


“Toen ik priester wilde worden en bij de bisschop kwam, zei ik: ‘Ik ben bekommerd om het geluk van mensen.’ ‘Dat is vree goed’, zei de bisschop, ‘maar het heeft toch ook wel met de Heer te maken?’ Sinds ik in 1985 priester werd, is er veel veranderd. Toch kreeg ik altijd dezelfde vraag, waar ik ook kwam, of dat bij de scouts, in het ziekenhuis, als pastoor-deken of bij het ACW was: wat kom jij hier doen, wat is de betekenis van het christelijke? Mijn antwoord: ik wil tussen de mensen zijn. In Wetteren ging ik op café en naar het voetbal, was vriendelijk en sprak met iedereen, ook met wie nooit een voet in de kerk zette. Ik was razend populair, zei men. Toch probeerde ik de christelijke boodschap uit te stralen omdat ik ervan overtuigd ben dat die mensen gelukkig kan maken. Zonder te preken. Bij een zingevingsgroep van Femma stelde ik met Allerheiligen voor dat iedereen een gedachtenisprentje zou meebrengen en daar iets over zou vertellen. Zingeving vertrekt vanuit het verhaal van mensen, niet vanuit een moreel vingertje.”

6

“Als het geloof het leven niet raakt, heeft het geen zin. Het evangelie kan als kompas leiden tot een warme, solidaire samenleving waar mensen niet terugplooien op zichzelf maar waar ze begaan zijn met anderen. ‘Wat je voor de minsten van de mijnen hebt gedaan, heb je voor Mij gedaan.’ Op het einde telt niet hoeveel keer je naar de kerk bent geweest, wel wat je voor

anderen deed. ‘Als het visioen ontbreekt, verwildert het volk’, is een Bijbelspreuk die de Duitse theologe Dorothee Sölle inspireerde. Onze wereld heeft nood aan visioenen. Aan positieve boodschappen, aan zin, aan perspectief.”

Mijn pa “Mijn pa hebben we in november 2012 begraven. Hij is plots overleden. Mijn ma leeft nog. Mijn pa was 73, mijn ma is 75. Mijn pa werkte sinds zijn veertiende maar is vroeg op pensioen moeten gaan. Hij was 51 en werkte voor Adria-caravans. Hij was voorman van de montage maar ook handig in verven. Heel mijn huis in Gent ademt mijn vader. Van een oude, vervallen woning maakte hij een pareltje. Het schilderen en behangen van mijn huisje was zijn laatste werk. Er zat wat sleet op zijn hart maar er was geen gevaar, zeiden de dokters. Hij liet zich wel onderzoeken in het ziekenhuis. Maar ’s nachts heeft een verpleegkundige hem gevonden. Het was de eerste keer dat hij in het ziekenhuis was. Ik heb twee dagen ontzettend veel verdriet gehad. De tweede dag ’s avonds telefoneerde een vriend. Of ik al gegeten had? We zijn naar een restaurantje gegaan, ik heb daar anderhalf uur geweend. Ik heb al veel dode mensen gezien maar als je bij je pa staat, is dat wel anders. Ik sprak met hem terwijl hij daar lag. Hij had een milde glimlach om de mond. Een vriendpriester heeft mijn pa begraven. Ons verdriet maakte plaats voor

dankbaarheid. Mijn vader was groot in de kleine dingen van het leven. Hij was er altijd, je kon altijd op hem rekenen. Ook thuis deed hij bijna alles. Mijn moeder was het liefst als eerste gegaan. Maar dat zit zo niet in elkaar. Nu moet ze op eigen kracht verder, hoe broos ze ook is. Maar ze doet het goed.”

Ziekenhuispastor “Ik heb 10,5 jaar in een ziekenhuis gewerkt, stond vaak aan het bed van mensen: op intensieve zorgen, op palliatieve zorgen, op oncologie. Als je op de drempel van een ziekenkamer komt, heb je niets anders dan je persoon. Wat je kan doen, is even zitten en luisteren. De zieke op verhaal laten komen. Dat is het belangrijkste. En als het moment van de ziekenzalving daar is, kan je wat woorden geven. Wat er aan angst, twijfel of overtuiging bij mensen leeft, aanwezig brengen.” “Het meest ingrijpend zijn de jonge mensen. Jongeren die het na een zwaar ongeluk haalden, of niet haalden. Bij wie je uitgeteld achterblijft. Waar je niets anders kan doen dan er zijn. Waar elk woord vals klinkt. Het verlies van een jonge mens van achttien of van iemand van dertig met een hersentumor die twee kindjes heeft of iemand van 85 op palliatieve, is anders. Als pastor kan je nooit weglopen van dood en verdriet, woede en opstandigheid, ook al weet je niet wat doen. Wat me vaak trof was: je komt daar binnen als vreemdeling en je komt er buiten als vriend. Mensen vertellen soms dingen die ze zelfs tegen hun partner niet vertelden. Jij bent even hun tochtgenoot, iemand die probeert te luisteren.

En je krijgt er ontzettend veel voor terug.”

Vrienden en vriendinnen

Het evangelie is een kompas dat kan leiden tot een warme, solidaire samenleving.

“Ik leef alleen, dat is waar. Celibatair. Geen vrouw, geen kinderen. Of ik die mis? Neen. Ik ga daar ook niet onder gebukt. Heb geen taboes, leg het liefst de kaarten op tafel. Mijn vrienden pakken me ook wel eens vast en dat doet deugd. Bij de kist van mijn pa waren er mensen die me een flinke knuffel gaven. Als je alleen bent, moet je opletten niet eenzaam te worden. Daarom doe ik ook dingen buiten mijn werk: ik ga iets eten, op café, naar het voetbal. En graag. Daar kan ik zijn wie ik ben. Soms ben ik blij dat ik een avond alleen ben, om terug thuis te komen bij mezelf. En in het weekend maak ik wat meer tijd voor mijn ma. Dat ben ik mijn pa verschuldigd. Ik ben een vertrouwensfiguur, denk ik. Probeer altijd het goede in mensen boven te halen. Een goed priester is mens die mens is met anderen, niet iemand voor wie je uit de weg moet gaan. Gewoon: Tony.” Tekst Dominique Coopman Foto Lieven Van Assche


“Er zijn veel mensen die me graag zien. Maar ik heb natuurlijk maar een paar vrienden op wie ik altijd kan terugvallen, bij wie ik mezelf mag zijn en aan wie ik mijn verhaal kwijt kan. Twee mannen, twee vrouwen: dat brengt wat evenwicht. Mannen raken vaak andere zaken aan dan vrouwen. Toen het ACW me vroeg om hun zingevingscoördinator te worden, ben ik bij enkele vrienden te rade gegaan. Er is ook een ongelovige bij, een socialiste in hart en nieren. Over onze vroegere samenwerking zei ze eens: ‘Ik kon me niet voorstellen dat jij me zo veel ruimte zou geven dat ik er zelf beter van werd.’”

7

STANDPUNT

In 2013 kan het alleen maar beter gaan 2012 was geen goed jaar. De wereld is niet vergaan maar er zijn wel tekenen genoeg dat haar voortbestaan bedreigd is.

De groeiende inkomenskloof tussen wie arm is en wie rijk, de chronische begrotingstekorten die alle westerse landen treffen, de opwarming van de aarde die dramatische proporties begint aan te nemen, een gebrek aan drinkbaar water en het voedseltekort, zijn maar enkele van de bedreigingen. Ook schrijvers en activisten laten kritische stemmen horen. Allemaal stellen ze vragen bij de manier waarop onze samenleving vandaag functioneert. Allemaal concluderen ze dat verder doen zoals we bezig zijn, geen optie is.

Al deze initiatieven streven naar een samenleving waarin mensen beseffen dat ze anderen nodig hebben om te worden wie ze willen zijn, dat hun geluk niet afhangt van hun bezit maar van hun vermogen betekenis te krijgen voor anderen.

Lichtpunten

Ook in 2012 lanceerde OKRA het jaarthema over duurzaamheid. Daarmee geven we aan dat de ouderen bezorgd zijn om de toekomst van de planeet en hun steentje willen bijdragen aan een grotere leefbaarheid. Eveneens een goed teken.


Toch ben ik hoopvol voor 2013. Ik geloof in een kentering, net zoals de denkers en filosofen die zien dat tijden van duisternis ook bron zijn van nieuwe uitdagingen. Als ik om me heen kijk en zie wat er in OKRA gebeurt, dan is dat een lichtpunt in de duisternis. Net zoals andere initiatieven die hechting, engagement, solidariteit en gemeenschapszin ondersteunen, lichtpunten zijn.

In 2012 zag ik het grootse succes van de campagne Armoede verjaart niet van Welzijnszorg. OKRAleden breiden 240 000 mutsjes voor de vruchtendrankflesjes die verkocht werden ten voordele van Welzijnszorg. Een positief signaal.

puttelijke dynamiek en inzet van deze vrijwilligers die dag in dag uit voor OKRA in de weer zijn. De enthousiaste deelname van de leden aan de vele activiteiten en hun interesse voor de organisatie OKRA. Dat OKRA er nog steeds in slaagt duizenden ouderen aan te spreken en sinds september 2012 alweer 10 000 nieuwe leden inschreef, het stemt me zeer hoopvol voor 2013. Nieuwjaarswensen voor 2013 kreeg je ongetwijfeld al in grote getale. Wellicht ben ik de laatste in de rij maar mijn wensen voor een mooi, gezond en gelukkig 2013 zijn er niet minder hartelijk om.

Inzet Ik zag de talrijke andere activiteiten, georganiseerd door de 15 000 vrijwilligers van OKRA. De onuit-

Tijden van duisternis zijn ook bron van nieuwe uitdagingen. © Frank Bahnmüller

8

Mieke Peeters Algemeen voorzitter OKRA

OKRA-SPORT Sneller en makkelijker fietsen, lijkt het je wat? Willy en Loes kochten al een elektrische fiets en zouden hem niet meer kunnen missen. Dankzij OKRA kan jij tegen een voordelige prijs een elektrische fiets kopen bij de Thuiszorgwinkels. Willy heeft sinds twee jaar een elektrische fiets. “Ik sukkel al een hele tijd met mijn gezondheid. Wandelen lukt al een tijdje niet meer maar fietsen ging nog wel. Ik kreeg een kleine beroerte en nu valt fietsen me ook te zwaar. Mijn vrouw gaat graag fietsen en ze drong er op aan dat ik toch eens informeerde voor een elektrische fiets. Ik keek er wel wat tegenop, dacht dat het me ook daarmee niet ging lukken. Maar ondertussen kan ik mijn fiets niet meer missen. Samen er op uit met mijn vrouw is geweldig. Het verschil in tempo valt reuze mee. Mijn vrouw moet harder trappen dan ik, zij heeft geen elektrische fiets maar ze kan me wel volgen. Alleen bij het vertrek geef ik wat extra gas. Het duurt wat eer ik mijn fiets uit de garage heb gehaald. Ik sluit de deur terwijl mijn vrouw al vertrokken is. Maar ik haal haar snel in.”

Je elektrische fiets

nu met superkorting dankzij OKRA Langere afstand Ook Loes is een verstokte gebruiker van de elektrische fiets. “Als ik met mijn lief een fietstochtje maak, dan geef ik een duwtje bij het bergop fietsen. De rest van de tocht houd ik me in, zodat ik niet te snel ga. Al moet je dat elektrisch fietsen niet onderschatten, ik moet

nog steeds trappen. Maar je geraakt beter de berg op en je legt meer kilometers af”, vertelt ze. “Soms ga ik met de fiets naar het werk, zeker in de zomer. Dat is zo’n 25 kilometer. Met een gewone fiets zou ik daar veel meer tegenop zien dan met de elektrische fiets.”

Op zaterdag 2 of 9 maart 2013 houden een aantal Thuiszorgwinkels van CM een opendeurdag. Daar kan je tegen voordeelprijs een elektrische fiets aankopen.

Op vertoon van je OKRA-lidkaart kan je deze korting genieten. Korting enkel geldig op 2 of 9 maart 2013 (al naargelang de winkel waar je langsgaat).

Thuiszorgwinkel heeft vier modellen in voorraad. De Winora C0 kost 1 649 euro, dankzij OKRA krijg je een korting van 200 euro. Voor een elektrische fiets Winora C1 betaal je normaal 2 099 euro; dankzij OKRA gaat daar 255 euro vanaf. De Winora C3 kost 2 199 euro, daar krijg je een korting van 265 euro op. En de Winora F0 gaat normaal tegen 1 899 euro over de toonbank; met OKRA gaat er 230 euro van de prijs.

Volgende Thuiszorgwinkels doen mee: Op zaterdag 2 maart 2013: Roeselare, Oostende, Aalst, Deinze, Mechelen, Turnhout, Meise en Maasmechelen. Op zaterdag 9 maart 2013: Brugge, Kortrijk, SintNiklaas, Zwijnaarde, Eeklo, Oudenaarde, Kalmthout, Herentals, Kessel-Lo en Hoeselt. Telkens van 9.00 tot 16.00 uur.


Koop nu een elektrische fiets met een fikse korting dankzij OKRA

9

IK VIND DE AARDE LEUK

‘Een cadeautje voor jou en eentje voor het Zuiden’ “Voor mij is mijn vrijwilligerswerk voor Oxfam Wereldwinkels meer dan een waardevol engagement. Ik sta honderd procent achter hun missie en voel me zelf sterker worden dankzij mijn inzet.” Sinds het einde van de jaren ’90 is Lieve Van Looy actief in de Wereldwinkel in Zemst.


Duurzaamheid heeft niet enkel met de zorg om het milieu te maken, het gaat ook over een goed en aanvaardbaar leven voor iedereen, hier en in het Zuiden. Daarom is het niet verwonderlijk dat Oxfam Wereldwinkels een van de partners is van OKRA tijdens dit jaar waarin OKRA werkt rond duurzaamheid. Waarvoor Oxfam Wereldwinkels staat en wat haar engagement betekent, vertelt vrijwilligster Lieve Van Looy.

10

Hoe ben je bij Oxfam Wereldwinkels terechtgekomen? Lieve Van Looy: “Dat is de verdienste van mijn zus. Zij legde in haar dorp mee de basis voor de plaatselijke Wereldwinkel en zo raakte ik vertrouwd met het concept. Ik sprong ook af en toe binnen in de Mechelse winkel en werkte er een tijdje mee. Op een quiz van 11.11.11 waaraan ik deelnam, stond ook een standje van Wereldwinkel Zemst. Toen liet ik weten dat als er in Zemst ooit ook een winkel kwam, ik mij wilde engageren. Destijds was er enkel een depot bij mensen thuis, geen echte winkel. Eind jaren ’90 was het zo ver en kwam er een echt pand. Vanaf dan stond ik mee in de winkel. Heel veel wist ik er toen nog niet over, ik had het gevoel dat ik bezig was met iets goeds maar het bleef vaag en abstract.”

Hoe groeide je engagement? Lieve Van Looy: “Via een vriendin werd ik de nieuwe bestelverantwoordelijke voor de voeding. Zo leerde ik de producten beter kennen en raakte mijn interesse geprikkeld. Ik wilde meer weten over de producten en de partners. Het besef groeide dat ik mij engageer voor de partners in het Zuiden. Gaandeweg probeerde ik ook meer en meer klanten te informeren. Waar komen de producten vandaan? Welke coöperatieve produceert ze? Wat betekent het inkomen uit eerlijke handel voor de producent? Ik probeer ook mee te geven dat als klanten bij ons een cadeautje kopen, ze ook een geschenk geven aan mensen in het Zuiden. Soms komen er ook klasjes op bezoek in onze winkel. Dan vertel ik de kinderen over eerlijke handel. Daarvoor beschikken we over materiaal van het algemeen secretariaat. Maar ik probeer wat extra te doen door bijvoorbeeld honderd centjes te verzamelen waarmee de kinderen dan een stuk chocolade betalen. Dan vissen we samen uit waar elk van die centjes naartoe gaat.” Je bent intussen een vurige pleitbezorgster van de Wereldwinkel. Lieve Van Looy: “Ja, ik probeer ook verenigingen of andere geïnteres-

seerden de producten van de Wereldwinkel voor te stellen. Zo leveren we onze kindvriendelijke chocolade - waaraan zeker geen kindslavernij te pas kwam - rond Sinterklaas en Pasen aan de scholen en enkele verenigingen in Zemst. Ook de gemeente is klant bij ons. Ze mailen hun bestelling door en met de hulp van mijn man of iemand uit ons team, leveren we de bakken fruitsap en wijn tijdig af. Die zijn voor mij vaak te zwaar.” Was je engagement voor de Werelwinkel een bewuste keuze? Lieve Van Looy: “Nee, het is op mijn weg gekomen. Maar ik kan me er wel helemaal in vinden. Voor mij is eerlijke handel zinnig. Het is een respectvolle manier om aan ontwikkelingssamenwerking te doen. Eerlijke handel maakt voor de producenten het verschil tussen hun hand ophouden voor een aalmoes of hun kom rijst zelf verdienen. Ik probeer me ook meer en meer te informeren over de partners van Oxfam Wereldwinkels in het Zuiden. Wie wil leveren aan Oxfam, moet aan strenge voorwaarden voldoen. Zo moeten de partners het milieu respecteren en is kindslavernij uit den boze. Oxfam garandeert hen een eerlijke prijs waarmee ze een menswaardig leven kunnen opbouwen en geeft daarbovenop een fairtradepremie waarmee ze kunnen investeren in de ontwikkeling van de hele gemeenschap. Ze kunnen de premie bijvoorbeeld gebruiken om een school te bouwen of om nieuwe machines aan te kopen. Oxfam garandeert altijd een minimumprijs en maakt bovendien afspraken op lange termijn zodat de partners niet elke keer hoeven te vrezen voor hun inkomen.” Heb je ook contacten met partners in het Zuiden? Lieve Van Looy: “Een medewerkster van Kavokiva, een cacao-

coöperatieve uit Ivoorkust, kwam hier enkele jaren geleden langs. We bezochten samen de winkel en gingen naar een toneelvoorstelling over eerlijke handel in de lagere school. Door nadien meer te lezen over deze coöperatie is me de problematiek van kindslavernij en het verschil met kinderarbeid duidelijker geworden. Het belang van het registreren van kinderen als aanzet om kindslavernij te bannen en hoe die registratie verloopt in de Ivoriaanse dorpen, was nieuw voor mij.” Wat draag je zelf mee van je engagement? Lieve Van Looy: “Heel veel. Ik voel me echt groeien als persoon. Ik leerde veel mensen kennen, zowel hier in Zemst als in de regio waar ik vergaderingen en vormingen volg. En de beroepskrachten zijn zo gemotiveerd en werken enthousiasmerend, dat maakte grote indruk op mij. Wereldwinkel heeft me ook geleerd dat er nog veel idealisme is, zowel bij jongeren als bij ouderen. Zelfs werkende ouders met opgroeiende kinderen maken tijd om zich te engageren, dat vind ik knap. Maar vooral, mijn horizon is enorm verruimd. Ik denk nu verder, ik gebruik talenten waarvan ik me niet bewust was. Wereldwinkel heeft me meer mens gemaakt. Vroeger was ik bijvoorbeeld bang om iets te zeggen op een vergadering. Nu durf ik wel tussenkomen en voorstellen doen. Aan mijn perfectionisme moet ik misschien nog wat werken. Bepaalde dingen doe ik niet omdat ik ze niet helemaal onder de knie heb. Maar vrijwilligerswerk moet je gewoon zo goed mogelijk doen, dat moet ik mezelf soms nog voorhouden.” Tekst Nele Joostens Foto Jürgen Doom Meer info over OKRA en duurzaamheid: www.ikvinddeaardeleuk.be.


Eerlijke handel maakt voor producenten het verschil tussen hun hand ophouden voor een aalmoes of hun kom rijst zelf verdienen.

11

OKRA-ZORG

Hulp bij kleine karweitjes Hulp bij het koken, iemand die boodschappen voor je doet. De strijk die voor je gedaan wordt. Als je zorgbehoevend bent, kan het huishouden je boven het hoofd groeien. Ook allerhande klusjes blijven vaak liggen. De klusjesmannen van Familiehulp bieden dan een oplossing.


Wim is al tien jaar klusjesman bij Familiehulp. Vandaag is hij samen met collega Tom aan de slag in een leeg huis. “Dat gebeurt niet vaak, meestal zijn de cliënten thuis. Maar in dit appartement komt binnenkort een blinde man wonen. Hij heeft ons gevraagd de muren en het plafond een likje verf te geven.”

12

“We doen allerhande dingen: we repareren lekkende kranen, zetten losse stopcontacten opnieuw vast, verven en behangen en doen af en toe ook grote klussen in de tuin. Soms passen we ook woningen aan. Vorige week installeerde ik een inloopdouche en regelmatig zorg ik ervoor dat een hellend vlak

een trede overbrugt. En één keer verwijderde ik alle tapijten. De cliënt zou erover vallen. Veiligheid is belangrijk. Ook losliggende tegels herstel ik regelmatig.”

Goed en goedkoop “Enkel wie zorgbehoevend is, kan een beroep doen op ons. Vaak zijn het ouderen die ons contacteren. We zijn geen zelfstandigen, we kennen van alles iets maar doen het niet op dezelfde manier als zelfstandigen. Uiteraard willen we wat we doen goed doen. Maar ik wil de mensen nooit op kosten jagen, we werken vaak voor mensen die het financieel moeilijk hebben. Zij bezorgen ons het materiaal, zo kopen ze bijvoor-

beeld de verf en het behangpapier waarmee we werken. Soms is dat van goede kwaliteit - zoals vandaag - soms is de kwaliteit minder. Zeggen de cliënten dat het plafond maar één laag nodig heeft, zullen wij maar één laag verven. Zelfs al zijn we niet helemaal tevreden over het resultaat. Een zelfstandige zou dat anders aanpakken. Vaak zeggen de mensen: ‘och, dat is goed genoeg voor zo lang ik hier nog ben’. Ik ga niet bepalen hoeveel die klus moet kosten. Kan het goedkoop en willen de mensen het goedkoop, dan zorgen wij dat het zo gebeurt. Uiteraard betalen de cliënten ons wel per uur, een vast bedrag.”

Hulpverlener “We hebben een heel sociale job. Iedere dag komen we ergens anders en horen we andere verhalen. Sommige mensen zouden zich gecontroleerd voelen, de hele dag zit de opdrachtgever op je

vingers te kijken. Maar ik bekijk dat niet zo. Ik stel de babbel op prijs. Ik weet ook dat dat gesprek belangrijk is voor onze cliënten. Soms zien ze dagen na elkaar niemand. En dan vertellen ze meteen heel hun levensverhaal. Heel veel miserie heb ik al gehoord, dan slik je wel eens. Soms blijven die verhalen even hangen. Maar de volgende dag zijn er weer nieuwe mensen, je moet verder. Af en toe vraag ik me wel eens af of ik mensen alleen kan laten als ik vertrek. Vooral bij ouderen met dementie voel ik me daarin niet altijd gerust. Een echte hulpverlener ben ik niet, ik ken de wetgeving niet. Maar ik kan mensen al eens aanraden contact op te nemen met een bepaalde instantie. Als ze een vraag hebben over financiële zaken of verpleegkundige hulp, probeer ik ze door te verwijzen. Vaak hebben mensen nog net een zetje extra nodig om de juiste hulp te vinden.”

job was het werk in de fabriek een gevangenis. Ik heb wel veel moeten bijleren. Als lasser kende ik weinig van bijvoorbeeld loodgieterij of elektriciteit. Daarom volgde ik cursussen en leerde heel veel al doende. Intussen ken ik van heel veel dingen wel wat. Maar ik volgde bijvoorbeeld ook cursussen rond werken met kansarmen. Ik kom op veel plaatsen, bij veel mensen. Dat maakt het boeiend. Het enige dat ik lang gemist heb in deze job, is een collega. Maar sinds enkele maanden werkt Tom ook als klusjesman. Nu heb ik eindelijk een klankbord.”

Op vraag “Vroeger kwam ik enkel op plaatsen waar verzorgenden van Familiehulp kwamen. Zij zagen dat er een klusje was en schakelden mij in. Ofwel vroegen de cliënten zelf aan de verzorgenden om een klusjesman. Nu kom ik ook op andere adressen, iedereen die zorgbehoevend is, mag Familiehulp

contacteren om kleine klusjes te fixen. Sinds die verandering betalen cliënten ook een vast bedrag per uur voor onze hulp. Vroeger was dat bedrag afhankelijk van hun inkomen en betaalden ze daarbovenop een verplaatsingsvergoeding. Nu is het systeem eenvoudiger.” “Ik haal heel wat voldoening uit mijn job. Als mensen laten weten dat ze content zijn, dat ze echt geholpen zijn, doet dat deugd. Zelfs als een klus niet gelukt is zoals ik het zou willen, zijn mensen vaak wel tevreden en laten dat blijken. Ik vind het ook belangrijk om te weten dat ik iets kleins heb opgelost waarvoor de cliënt op niemand anders een beroep kon doen. Vaak kunnen kinderen defecten niet herstellen en stielmannen komen niet langs voor kleine klusjes.” Tekst Nele Joostens Foto Rob Stevens

Lasser in de fabriek

Ik wil de mensen nooit op kosten jagen, we werken vaak voor mensen die het financieel moeilijk hebben. Op Familiehulp kan je niet enkel een beroep doen voor karweihulp. Senioren die zorg nodig hebben, kunnen bij Familiehulp ook terecht voor lichaamsverzorging, schoonmaakhulp, oppas en psychosociale ondersteuning. De verzorgenden van Familiehulp kunnen hulp bieden na een bevalling (kraamzorg), in palliatieve situaties, in geval van dementie of op andere momenten dat extra hulp wenselijk is omwille van ziekte, handicap of een moeilijke gezinssituatie. Daarnaast levert de afdeling PIT huishoudelijke diensten in het kader van de dienstencheques. Iedereen die hulp in het huishouden wil en hiervoor dienstencheques aankoopt, kan terecht bij PIT. Meer info op www.familiehulp.be of tel. 078 15 07 05.


“Ik heb echt een fantastische job. Vroeger werkte ik als lasser in een fabriek maar daarop raakte ik helemaal uitgekeken. Ik was dan ook blij dat ik bij Familiehulp kon beginnen. Tegenover mijn huidige

13

WERELDSOLIDARITEIT

‘Ben je niet bang om naar India te gaan?’ vroegen ze Giel Stinkens voor hij met Wereldsolidariteit op ervaringsreis vertrok. Als 73-jarige was de reis niet vanzelfsprekend maar Giel vertrok toch. Het werd een ingrijpende ervaring die hem niet meer loslaat.


“Op 16 oktober 2012 vertrokken we naar Tamil Nadu, een deelstaat in de zuidoostelijke hoek van India. Die reis kwam voor mij een beetje als een verrassing, ik had er zelf niet aan gedacht om op ervaringsreis te gaan. Maar toen de vraag gesteld werd in OKRA-Limburg, wezen de hoofden in mijn richting. ‘Zou dat niets voor jou zijn?’ Een drietal dagen heb ik erover nagedacht en ben dan vol enthousiasme op de vraag ingegaan. Wereldsolidariteit zorgde ervoor dat we goed voorbereid waren. Eerst gingen we twee keer op weekend met de groep en we volgden ook enkele vormingen.

14

Beklijvend India Ondanks de goede voorbereiding wist ik toch niet wat ik kon verwachten. Eerder was ik al in een Roemeens weeshuis en daar zag ik erbarmelijke toestanden. In 2006 was ik ook in Rwanda om een bibliotheek op te richten maar dit zou toch anders worden. Bij de vorige reizen gingen we helpen, we hadden iets te bieden. Nu was dat uitdrukkelijk niet de bedoeling en dat was toch wel een aanpassing. We moesten ons inleven, ons open stellen voor de mensen die we zouden ontmoeten. Dankzij de goede voorbereiding voelde ik me sterk genoeg om te vertrekken. Ook de verbondenheid

Ik zag dat de steun van Wereldsolidariteit veel mensen hoop geeft.

in de groep was belangrijk, ik voelde me echt gedragen. Maar ik wilde vooral onbevangen vertrekken, ik wilde mensen ontmoeten die zoals wij allemaal kind van God zijn.”

Veerkrachtige vrouwen “Eens in India, werd ik vooral getroffen door de krachtige vrouwen. We bezochten een project van een boerenmarkt. Een aantal vrouwen zette er zich in voor de kastelozen. Zij zorgen ervoor dat ook de kastelozen - de laagste maatschappelijke groep - hun producten kunnen verkopen. De vrouwen zijn in staat om een rechtvaardige prijs af te dwingen, heel belangrijk voor de kastelozen. Ook in een landbouwcoöperatieve hadden de vrouwen de touwtjes in handen. Ze kweken suikerriet en tapioca en overleggen waar en wanneer ze hun producten verkopen en vooral wat ze met de winst

doen. Als hun mannen meewerkten, moesten ze die trouwens betalen. Ook in de sloppenwijken zagen we actieve, veerkrachtige vrouwen. Daar zetten ze zich in voor de dienstmeisjes. Ze deden alles wat ze konden om hun levensomstandigheden menswaardiger te maken. Ze wilden hen samenbrengen zodat ze betere voorwaarden konden afdwingen.”

Kleine fabrieken “Met Wereldsolidariteit trokken we ook naar de kleine fabrieken. Daar zijn de omstandigheden erbarmelijk. Mensen werken er onbeschermd in een ongezonde omgeving. Zo werkten ze met blote handen in gevaarlijk chemische producten, handschoenen waren nergens te bespeuren. Ook daar waren kleine vakbonden actief die mensen samen proberen te brengen om op te komen voor meer veiligheid en een minimumloon.

Grote fabrieken “Ik werd ook getroffen door de wijze waarop grote multinationals ingrijpen in de Indiase samenleving. Bekaert en Michelin zijn er enkele grote fabrieken aan het bouwen die nu al enorm veel invloed hebben, nog voor ze open zijn. Ze hebben een groot gebied ingepalmd en gebruiken water van enkele meertjes. Daardoor raken deze meren vervuild en moet de plaatselijke bevolking elders op zoek naar proper water. Door de vervuiling is er ook veel sterfte

onder het vee. De dorpsbewoners halen ook een deel van hun inkomen uit de verkoop van geneeskrachtige kruiden. Die groeien nu nog amper in het gebied. De dorpelingen vragen zich dan ook af of er nog toekomst is voor hun kinderen als de gevolgen nu al zo ingrijpend zijn. De multinationals slaagden er trouwens in een deal te sluiten met de Indiase regering waardoor ze zich niet moeten houden aan de minimumlonen. Zulke multinationals zijn echt brutaal, hun invloed is nefast. Het stemde me somber. Daarom is de internationale werking van de vakbonden belangrijk.” “Voor mij was Wereldsolidariteit lange tijd een actie van de arbeidersbeweging, nu is het ook een levenshouding. Wat ik heb gezien en geroken laat me niet meer los, en dat is voor alle deelnemers van de reis zo. Met eigen ogen zag ik dat de steun van Wereldsolidariteit voor vele mensen heel veel betekent, het geeft hen hoop. Daarom ga ik heel graag vertellen over onze ervaringen en hoop er toch wat van te kunnen meegeven. Al was de reis zwaar - op je 73ste verteer je nachttreinen niet meer zo goed - ik heb er absoluut geen spijt van. Deze ervaring heeft me getekend.” Tekst Nele Joostens Foto Wereldsolidariteit

Steun Wereldsolidariteit Geloof jij ook in ‘wereldsolidariteit’ en mensen terplekke steunen die zich organiseren, zoals AREDS in India, doe dan een gift aan Wereldsolidariteit. Op rekening BE96 7995 5000 0005 met vermelding OKRA-magazine februari. Giften van 40 euro en meer geven recht op een fiscaal attest. Meer info: www.wereldsolidariteit.be.


Ik heb gezien dat de projecten die Wereldsolidariteit steunt, iets betekenen voor vele mensen. Ze werken, echt. Vaak ging het om coöperatieven die gedragen worden door de mensen zelf. Dat trof me ook in de levensfilosofie van Samy. Hij is actief in AREDS en nam ons mee op sleeptouw. AREDS is een netwerk van sociale bewegingen, actief in 700 dorpen in de armste streken van Tamil Nadu. AREDS wil de levensomstandigheden van de dorpelingen - en vooral van de kastelozen - verbeteren. Daarom verlenen ze microkredieten, investeren in drinkwatervoorziening en alfabetisering, gedegen onderwijs, rechtshulp en gezondheidszorg. Voor Samy was het heel belangrijk om dicht bij de mensen te staan en naar hen te luisteren. Ik leerde van hem dat je samen met hen moet leven om zo te kunnen bouwen aan een betere wereld. Ook hier weer, werken op coöperatieve basis. De kracht van coöperatieven is echt groot, net omdat ze zo dicht bij de mensen staan. Dat leerde Samy me wel.”

15

PRIKKERTJES © Lieven van Assche

OKRA breit 240 000 mutsjes voor Welzijnszorg Een heel jaar lang breiden OKRA-leden mutsjes, 240 000 in totaal. Ze deden dit in het kader van de campagne van Welzijnszorg Armoede verjaart niet. Daarmee wil Welzijnszorg de armoede bij ouderen aanklagen. De mutsjes werden aan innocent geschonken die er goedgemutste smoothies van maakte. Die werden in januari verkocht. Per verkochte smoothie met mutsje, ging er 0,25 euro naar Welzijnszorg. OKRA was campagnepartner van Welzijnszorg, heel wat ouderen leven immers in armoede. “We riepen de trefpunten op om geld

te storten voor de projecten van Welzijnszorg, handtekeningen te verzamelen en mutsjes te breien. Het enthousiasme was groot. We engageerden ons om 40 000 mutsjes te breien maar het werden er 240 000. Als één persoon al deze mutsjes zou breien, zou hij er dertien jaar dag en nacht mee bezig zijn”, zegt algemeen voorzitter Mieke Peeters.

Met haar campagne Armoede verjaart niet vroeg Welzijnszorg een leefbaar inkomen voor alle ouderen, betaalbare zorg en een huursubsidie voor alle lage inkomens. OKRA onderschreef deze eisen en klopte samen met Welzijnszorg aan bij de bevoegde ministers. Aan alle breiers en breisters: een welgemeend dankjewel.

Deze zomer met OKRA op reis Wil je deze zomer op stap met OKRA? OKRA-Algemeen organiseert rondreizen en exotische verblijfsvakanties. Haal snel de kakelverse zomerbrochure in huis. Die kan je raadplegen op www.okra.be of bestellen bij Lucie Van Hemelrijk via 02 246 39 44.

Wij verhogen uw comfort !


Huisliften

16

Plateauliften

VrijBLijVeNde offerte / BezoeK Bel gratis : 0800 20 950 www.trapliftinfo.be E SERVIC 7d/7d

24u/24u NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne [email protected] | www.trapliftinfo.be

-

Trapliften

Ook al kom je heel dichtbij, je ziet TENA niet.

TENA Lady Protective Underwear heeft een nieuwe, lagere taille en is dus net zo discreet als gewoon ondergoed.

TENA. Opvallend onopvallend. Bestel een gratis staaltje op TENA.be

OVER WAT TELT

Heerlijk gedoemd om actief te zijn Engagement, van kindsbeen af tot vandaag. Voor hem is het altijd vanzelfsprekend geweest. Waar zijn grote inzet vandaan komt, weet voormalig Agalev-kopstuk Jos Geysels echter niet. “Maar dat het zin geeft aan mijn bestaan, staat als een paal boven water.” “Ik ben opgegroeid in een echt bewegingsgezin - en dan bedoel ik de christelijke arbeidersbeweging. Dat ging heel ver. Mijn vader werkte bij de CM, we lazen Het Volk en ’s morgens stond er brood van de coöperatieve op tafel. Uiteraard was hij ook wijkmeester van de KWB, waren we aangesloten bij De Volksverzekering en hadden we een aandeel van toen nog BAC. Ik schaam me daar niet voor, het was gewoon onze wereld. Die wereld maakte trouwens ook dat rechtvaardigheid en solidariteit ons met de paplepel werden ingegoten. Dagelijks werd er gepraat en gediscussieerd over deze thema’s, ze waren tastbaar aanwezig en zijn altijd vanzelfsprekend geweest voor mij.”


Twee werelden

18

“Ik ging naar een uiterst streng jezuïetencollege. Daar ging een wereld voor me open. De leraar Nederlands en Engels leerde me schrijvers als Claus en Boon kennen. Ik kreeg er ook een hele andere blik op de actualiteit, hier en elders. Zowel die schrijvers als dat wereldbeeld, pasten niet bij de tradities van de zuil waarin ik opgroeide. In die tijd kwam ik ook in contact met iemand die actief was in de voormalige Portugese kolonies, bij de voorloper van Broederlijk Delen. We voerden acties ter ondersteuning van dat engagement. Het werk van deze lekenzuster paste in de ‘bevrijdingsbeweging’, zoals dat toen genoemd werd. Opnieuw niet echt te verzoenen met de tradities die we thuis zagen.”

“Die twee aspecten maakten wel dat ik me als jongere thuis voelde in de nieuwe sociale bewegingen die vanaf het einde van de jaren zestig ontstonden, eerst de derdewereldbeweging, later de milieubeweging. Ik engageerde mij ook volop, in Turnhout en Antwerpen. Ik denk dat ik een synthese ben van de arbeidersbeweging en deze nieuwe sociale bewegingen. Al is er thuis flink gediscussieerd, ik heb me nooit geschaamd voor mijn achtergrond. Het was een kleine wereld, voor mij te eng. Maar tot een breuk is het nooit gekomen.” “Dat ik sociologie ging studeren, lag in het verlengde van deze achtergrond. Bovendien zei mijn titularis van het laatste jaar dat ik enkel geschikt was om politieke en sociale wetenschappen te studeren. Waarom niet, dacht ik. Ik was bezig met politiek en ook het sociale interesseerde me. Na mijn studies ging ik als coördinator aan de slag bij de volkshogescholen Elcker-ik. Elcker-ik was een soort verzamelcentrum van alle maatschappijkritische stemmen, een heel boeiende omgeving.”

Kunnen beslissen “Intussen bleef ik me ook engageren en zo volgde ik het debat over de atoomwapens op de voet. Ik stapte mee in de betogingen en ondernam allerlei acties. In maart 1985 besliste de regering Martens om alsnog kernwapens te plaatsen - ondanks alle protest. Op dat moment zat ik in de tribune van de Kamer. Ik keek naar beneden en

dacht: eigenlijk kunnen die mensen hier beneden veel beslissen. Toen heb ik de stap gezet om ook zelf aan partijpolitiek te doen. Voor mij lag de partij waarvoor ik opkwam voor de hand. In 1987 raakte ik voor het eerst verkozen als volksvertegenwoordiger voor Agalev. Na een periode van engagement voor allerlei sociale bewegingen, kwam een partijpolitieke fase. Voor mij zijn die altijd met elkaar verbonden geweest. Ik heb vaak gezegd dat er geen beweging is in de Wetstraat zonder beweging op straat.”

Ideeën “Ik ben nooit fundamentalistisch geweest in de politiek. Ik wilde niet moraliserend zijn. Natuurlijk probeerde ik wel uit te dragen waarvoor onze partij stond, dat is je verdomde taak als partijvoorzitter. Maar een electoraal campagnebeest was ik niet. Mensen overtuigen aan de deuren, kan ik moeilijk. Dat beschouw ik eerder als een gebrek. Voor mij zijn partijen ideeëncentrales, vraag is hoe je die ideeën kan omzetten in macht. Daarvoor moet je inhoud hebben - een bootje - en een strategie - een koers om de boot te laten varen. De verbinding tussen de twee, dat is belangrijk. Maar om de cultuur van de partij te laten sporen met regeringsdeelname, dat is niet makkelijk. Dat hebben we ondervonden. En toch moet je dan resoluut beslissingen doordrukken. Ze hebben mij wel eens een machtspoliticus genoemd.”

Afscheid “Ik mis de politiek en het parlement nog elke dag, ik ben gebeten door de politiek. Maar dat gemis leidt niet tot treurnis, het is goed geweest. Twintig jaar heb ik aan partijpolitiek gedaan. Na de zware verkiezings-

nederlaag van Agalev in 2003 heb ik mijn verantwoordelijkheid als voorzitter genomen. We zakten onder de kiesdrempel, dat was een drama. Ja, ik heb fouten gemaakt, ik voel me daarvoor verantwoordelijk, niet schuldig. Die nederlaag en mijn ontslag deden veel pijn maar ik weet dat ik mijn best gedaan heb.” “Nu nog word ik vaak beschouwd - en opgevoerd - als een van de vaders van het cordon sanitair. Ik sta er nog steeds achter. En ik ben

blij dat het heeft stand gehouden daar hebben enkele partijvoorzitters verdienste aan. Na elke gemeenteraadsverkiezing wordt het cordon wel even in vraag gesteld. Voor mij is het een princiepskwestie. Dat er verschillende partijen en opvattingen zijn in een democratie, is essentieel en daar heb ik nooit bezwaar tegen gehad. Zelfs tegenstellingen zijn gezond, daardoor herkennen mensen zich. Het wij-zijdenken is van alle tijden. Wat wel essentieel is, is het gelijkheidsden-

ken. Alle partijen moeten onderschrijven dat alle burgers gelijk zijn, wat hun afkomst of huidskleur, seksuele geaardheid of geslacht ook is. Wie dit principe niet aanvaardt, wordt beter geweerd van bestuursdeelname. Het cordon is dus een principiële uitspraak gekoppeld aan een politieke afspraak. Het heeft helemaal niets te maken met electoraal gewin of strategische spelletjes. Ik blijf er ook vierkant achter staan. Trouwens, voor wie het vergeten mocht zijn, het Vlaams Belang

→


Er is geen beweging in de Wetstraat zonder beweging op straat.

19

mensen die armoede willen aanpakken door personen die een OCMWuitkering ontvangen te activeren, maakt me dat zeer verontwaardigd. Alsof iedereen die een leefloon ontvangt, profiteert. Hoe wil je mensen die zwaar ziek zijn, geconfronteerd worden met een handicap aan het werk zetten? Wat een flauwekul! Toen Welzijnszorg me vroeg voorzitter te worden van dit brede platform, kon ik niet anders dan daarop ingaan. Mijn verontwaardiging is te groot. Het gaat niet goed met de armoede. Onze rijkdom is de laatste dertig jaar enorm toegenomen. Toch is de armoede niet gedaald. De taart is groter maar minder mensen eten ervan mee. Om dat op te lossen, is een andere benadering van armoede vereist. Ik merk wel dat er hier en daar iets wijzigt. In de media komt armoede vaker aan bod, niet enkel rond de Werelddag in oktober. Dat is een goede zaak. En zowel de federale als de Vlaamse regering hebben een minister bevoegd voor armoedebestrijding. Dat is nieuw. Het betekent echter nog niet dat er concrete resultaten zijn maar dat ministers deze bevoegdheid krijgen, is wel een voorwaarde om tot resultaat te komen.” - Vlaams Blok toen nog - is veroordeeld, de rechtbank heeft het Blok bestempeld als een racistische organisatie.”


Geen schoonvader

20

“Na mijn vertrek uit de politiek ben ik niet in een zwart gat gevallen, integendeel. Onmiddellijk kreeg ik uit diverse hoeken voorstellen om me te engageren. Het bedrijfsleven was geen optie, opnieuw kwam ik terecht bij sociale bewegingen, daar waar je ook dingen kan veranderen. Nu ben ik sinds 2007 voorzitter van 11.11.11. Daar is de partijpolitiek ver weg, het is een pluralistische organisatie. Ik vind niet dat je als voorzitter van deze organisatie nog actief partijmilitant kan zijn, al moet ik wel toegeven dat het even

duurt voor je ontluisd bent van je partij. Dat is normaal denk ik. Ik wil trouwens geen schoonvader zijn voor mijn oude partij, dat is niet gezond. Als ze mijn raad willen, zullen ze me wel vinden. Je kan me amper betrappen op uitspraken over de huidige partij. Eén keer heb ik het gedaan, één zinnetje, verder niets. Natuurlijk doe ik wel politieke uitspraken maar geen partijpolitieke. Het gaat me om principes, ideeën, niet om partijstandpunten.” “Vandaag ben ik ook voorzitter van de Decenniumdoelen. Dertien organisaties willen samen tegen 2017 de armoede halveren. Armoede is een enorm en onderschat probleem. Maar het is electoraal niet interessant. Als ik dan lees over beleids-

“Ja, ik ben gedreven. Cynisme ligt me niet, echt zeuren ook niet. Als ik iets doe, probeer ik het goed te doen. Je kan zeker stellen dat engagement zin geeft aan mijn bestaan. Wat moet ik anders doen? Ja, ik kan ook geweldig lekker in de zetel zitten. Maar wat heb je daaraan? Ik ben heerlijk gedoemd om actief te zijn. En handig ben ik niet dus moet ik me wel engageren.”

Niets anders te doen? “Naast engagement is literatuur misschien een tweede rode draad in mijn leven. Ik heb altijd graag en veel gelezen. Zelfs in de meest drukke periode in mijn leven heb ik elke dag gelezen, al was het maar tien minuten. Soms hoor je wel eens mensen zeg-

gen tegen iemand die aan het lezen is: ‘Heb je niets te doen?’ Dat vind ik verschrikkelijk, lezen is actie bij uitstek. Even reflecteren, nadenken, tot rust komen in de drukte, je verbeelding laten werken, dat is ontzettend belangrijk. Lezen biedt ontspanning, spanning, ontroering, ervaring, omschrijvingen. Is het je al opgevallen: in een boekhandel zijn mensen zelden slecht gezind. Lezen verheldert, geeft je de kans om een standpunt beter te argumenteren, leert je te nuanceren. Dat ik voorzitter mag zijn van het Vlaams Fonds der Letteren, vind ik dan ook een hele eer. Ik zou zo graag willen dat Vlamingen trotser zijn op hun auteurs. Ze schreeuwen het graag uit maar als het over hun schrijvers gaat, gebeurt dat in kleine lettertjes.”

Minder toekomst “Vorig jaar werd ik zestig. Lang heb ik daar niet bij stil gestaan. Ik besef

Je moet ervoor zorgen dat de toekomst je zingeving blijft bepalen, niet het verleden. wel dat hoe ouder ik word, hoe kleiner de toekomst is en hoe groter het verleden. Dat is niet altijd een fijne gedachte. Maar je moet ervoor zorgen dat de toekomst je zingeving blijft bepalen, niet het verleden. Of ik daar in slaag, laat ik in het midden. Soms verschilt het beeld dat je van jezelf hebt nogal van het beeld dat anderen van jou hebben. Dat kan wel eens pijnlijk zijn. Mijn vader is gestorven op zijn 65ste, hij leed aan de ziekte van Alzheimer. Maar dat werd pas na zijn dood vastgesteld. Toen beseften we dat de ziekte er al veel langer was. Hij was sinds zijn zestigste onrustig en dwaalde. Dat ik de leeftijd waarop hij stierf nader, beangstigt me niet. Ik hoef de ziekte niet te krijgen, ik

zit er niet mee in mijn hoofd. Ik heb nog plannen voor de toekomst. Als voorzitter van het Vlaams Fonds der Letteren zou ik Vlaanderen - eventueel met Nederland - gastland willen maken van de Frankfurter Buchmesse, de grootste boekenbeurs ter wereld. Met 11.11.11 wil ik een even succesvolle campagne voeren als dit jaar - en uiteraard dat er eindelijk actie ondernomen wordt voor het klimaat. En ik zou in 2017 héél graag aankondigen dat de armoede significant gedaald is. Verder op mijn verlanglijstje: een goed essay schrijven en een bluestour maken door de Verenigde Staten. Dat zal wel volstaan zeker?” Tekst Nele Joostens Foto’s François De Heel

B�� n�� e�! Selectie 2013 - Gezellige vakantiehuizen en luxe villa’s in de Ardennen

Q�� b�� ! *

* 100% genieten

www.Ardennes-Etape.be

BOEKEN

Proza en poëzie Voortaan vind je niet enkel boeken op deze bladzijden maar ook een dichtbundel met gedicht. Een kers op de literaire taart.

Stefan van Dierendonck.

22

Canada Hoewel de roman zich afspeelt binnen een tijdspanne van drie maanden, lijkt hij een eeuwigheid te omspannen. Grote literatuur die je meezuigt vanaf de openingszinnen. Een roman met een filosofische inslag, vol overwegingen en reflecties. En wat belangrijk is: diepgang die vlot begrijpbaar is. Nadat zijn ouders na een bankoverval zijn opgepakt, verlaat de vijftienjarige Dell Parsons zijn woonplaats in Montana. Zo hoopt hij niet in een weeshuis te belanden. Hij komt terecht in het onherbergzaam gebied van Saskatchewan in Canada. Een intrigerende Amerikaan, een hotelhouder, vangt hem op. Dell komt er in contact met enkele vreemde figuren en ontdekt dat hij niet de enige is met een geheim. In deze ruwe wereld van jagers wordt Dell te snel volwassen. Toch blijft hij dromen om

© Laura Wilson


Het priesterbeeld heeft de laatste decennia zware klappen gekregen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat die maatschappelijke ommekeer ook zijn uitdrukking krijgt in de literatuur. Tot voor enkele tientallen jaren was de Franse roman van de katholieke auteur Georges Bernanos Journal d’un curé de campagne zowat het standaardmodel van de priesterroman. Nu verschijnen ze in veelvoud. Past ook in het rijtje: En het regende brood van journalist Stefan van Dierendonck. Van Dierendonck, die zelf seminarie liep en later zijn priesterkleed wisselde voor de journalistiek, trok duidelijk enkele autobiografische lijnen in zijn roman. En het regende brood is het verhaal van Clemens die van kindsbeen af aangetrokken wordt door het priesterambt. Hij wil dit echter zo perfect beleven dat hij er aan ten onder gaat. Van Dierendonck schuwt de schaduwzijden van dit ambt niet. Toch straalt het boek een melancholische warmte uit die

je als lezer niet onberoerd laat. Uiteraard laat de auteur de uitdagingen waarvoor de katholieke Kerk staat niet achterwege.

Richard Ford.

Pier en oceaan Deze tweedelige roman vertelt het verhaal van Abel vanaf zijn geboorte (1952) tot zijn achttiende verjaardag. Het vertelt ook een stukje geschiedenis van Nederland, dat in die tijdspanne loskwam van de gereformeerde Kerk, de beklemmende seksuele moraal en de hele maatschappelijke ordening. Niet toevallig is de auteur in hetzelfde jaar geboren als zijn hoofdpersonage. De roman vertoont dan ook autobiografische trekjes. Na een korte lesbische relatie, stort de moeder van Abel zich in een huwelijk omdat iets anders gewoonweg niet kan. Abel wordt ‘het kind van de zonde’. Hoewel de relatie stand houdt en er vijf kinderen komen, is het huwelijk geen

© Koos Breukel

En het regende brood

alsnog iets van zijn leven te maken. Het hoofdpersonage vertelt vijftig jaar later zijn verhaal om in het reine te komen met zichzelf. Als lezer maak je zijn zoektocht naar zichzelf mee. Het is een roman over familierelaties en hoe gebeurtenissen in die sfeer het leven voorgoed kunnen bepalen. Zijn er mogelijkheden om aan die voorbestemdheid te ontsnappen?

Oek de Jong.

�ijn vriend,

al wat gij kopen

kunt voor geld

Nee, het is echt nog niet te laat. Er resten nog elf maanden om te genieten van de Poëziekalender 2013. Elke dag vind je een aangepast gedicht. Een blaadje van deze kalender scheuren, is de ideale manier om je dag te beginnen. Dit gedicht vind je op 30 januari 2013. Het is van A. Van Collem (1858-1933). Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Deugt niet, veracht dit wat men u verkoopt, Het moet geschonken worden. Van een vrouw De zoete liefde, van een man het woord, Zoals geschonken wordt de sterrenlach Uit moeders beide diepe starende ogen, Het moet geschonken worden aan uw weg, En u aanraken met een fijne zucht Alsof de wind opwoei, hij schenkt zich weg, Hij tilt de slippen van zijn ver gewaad, En in volschone naaktheid geeft hij zich, Zichzelve schenkt hij en blijft onbesmet De hoge wind, zijn lichaam is de ziel, Zijn lichaam is de geest van het heelal, Zijn lichaam is de drager van de stof, Hij neemt de stof op met een wijd gebaar En brengt haar, weg te schenken over allen, Niets houdt hij voor zich terug, de sterke wind, Want hij wil niets zijn, dan het algemene Het ieder, dat zich meedeelt aan elkeen; Mijn vriend, wees als de wind en neem u op En schenk u levend weg aan het heelal. Geel Magenta Cyaan Zwart

Stefan van Dierendonck, En het regende brood, Thomas Rap, Amsterdam, 2012, 250 blz., 18,90 euro.

Poë ie alender Poë zie kalender 2013

Samengesteld door Ester Naomi Perquin en Menno Hartman

4 Uitgeverij Van Oorschot

Richard Ford, Canada, De Bezige Bij, Antwerpen, 2012, 427 blz., 23,90 euro. Oek de Jong, Pier en Oceaan, Deel 1 en 2, Augustus, Amsterdam, 2012, 803 blz., 39,95 euro. Poëziekalender 2013, Samenstelling: Ester Naomi Perquin en Menno Hartman, Van Oorschot, Amsterdam, 2013, 375 blz., 15 euro.


Poëziekalender

Mijn vriend, al wat gij kopen kunt voor geld,

k z

succes. De vader is een zelfingenomen Fries, de moeder een teruggetrokken ondoordringbare vrouw die gekluisterd zit in een leven dat ze niet zelf heeft gekozen. Abel draagt er de sporen van. Tijdens zijn jeugd probeert hij langzaam los te komen van zijn familie. Het landschap en het water spelen daarbij een belangrijke rol. De meest ingrijpende gebeurtenissen spelen zich trouwens af bij de zee en de pieren die in de zee dringen.

23

GROEN

Moestuin of crisistuin?


Er zijn tal van goede redenen om een deel van de tuin of het gazon tot moestuin te promoveren. Zo houdt het (lichtjes) spitten, planten, zaaien, wieden en schoffelen de spieren en de geest soepel. En je oogst natuurlijk heel wat lekkers.

24

Als je geen giftige stoffen gebruikt, is je moestuintje al gauw een rijke mand gezondheid. Bovendien is het een typische crisistuin. Daarom rijzen de moestuinen de jongste tijd opnieuw als paddenstoelen uit de grond. Niet dat je er zo veel mee bespaart maar als je de zomerse boontjes invriest, heb je ook in de winter plezier van je werk. En wat is er lekkerder dan een knapperig vers radijsje, een frisse kropsla of een gebeeld-

houwde kool die je zelf hebt verzorgd? Bovendien kan een moestuin ronduit mooi zijn en een siertuin naar de kroon steken. Februari en maart zijn de maanden waarop je in gedachten en in de tuin de moestuin voorbereidt.

Een eeuwenoude techniek Wanneer je met een moestuin begint en er succes mee beoogt, met andere woorden gezonde groenten wilt telen, dan moet je

Dankzij het systeem van vruchtwisseling houd je de groenten gezond.

een gouden regel toepassen. Hij is uit ervaring geboren. Volleerde moestuinders hebben die al jaren onder de knie: vruchtwisseling! Dankzij het systeem van vruchtwisseling houd je de groenten gezond, ziektekiemen die in de bodem zijn achtergebleven na een eerste teelt vinden geen slachtoffers meer het jaar daarop want dan groeien er andere groenten op die plek. Bij mijn variant van vruchtwisseling wordt de moestuin in een tiental gelijke perceeltjes verdeeld. De groenten volgen elkaar op elk perceel van de moestuin volgens een vast schema op. Eén perceel reserveer je voor doorlevende groenten: zeekool, maagdenzuring, artisjok en de doorlevende kruiden zoals marjolein, citroenmelisse, tijm en rozemarijn. Een ander deel, dat wat meer schaduw vangt, kan je voorbehouden voor het compostvat of de compostbakken. De overige acht percelen zijn bestemd voor

het systeem van vruchtwisseling. Dat komt goed uit omdat je de groenten in zeven groepen kan verdelen, namelijk: aardappelen, wortelgewassen, blad- en vruchtgroenten, erwten, kolen, uien en bonen. Je hebt dan voor een van deze groepen twee percelen ter beschikking. Dat kan van pas komen als je extra veel aardappelen of een grote mand bonen wilt telen. Is dat het geval, dan bestem je voor de aardappelen of de bonen twee perceeltjes.

Computer- of papierwerk

winter teken je een nieuw wisselteeltplan. Daarin schuif je alle groenten een perceel op. Doe dat jaar na jaar in één richting, bijvoorbeeld met de klok mee. Aardappelen nemen dan de plaats in van de wortelgewassen en bonen worden gezaaid waar voorheen aardappelen stonden. Zo zal je in principe pas om de zeven jaar met bonen en erwten op hetzelfde perceeltje terugkeren.

Bodemparasieten die deze groenten aantasten hebben dan bij gebrek aan waardplanten al lang het loodje gelegd. En je hebt met het wisselteeltplan de basis gelegd voor een gezonde en mooie moestuin. Overwin je er de crisis niet mee, je houdt er ongetwijfeld een pak lekkere en gezonde voeding aan over. Smakelijk. Tekst en foto’s Ivo Pauwels


Stel op je computer of op papier een plannetje van de moestuin op en nummer de percelen. Geef elk perceel een bestemming. Perceel één voor vaste groenten en kruiden en perceel twee voor de compostbak. In de overige acht schrijf je de naam van de groentegroepen die elk jaar van perceel zullen wisselen. Het is van het grootste belang dat je het papier of het bestand bijhoudt want volgend voorjaar zal je ondervinden hoe grillig het geheugen is. Volgende

25

MET DE KLEINKINDEREN


In de M-koffer van Jules

26

Grootouders op stap met hun kleinkinderen, het verschil tussen twee werelden kan niet groter zijn. Maar is dat wel zo? Herman en Ingrid namen hun vier kleinkinderen mee naar het M-museum in Leuven. Met de koffer van Jules die ze kennen uit de kleuterklas, gingen ze op ontdekkingstocht langs de kunstcollectie van de stad.

stevig in de knuistjes. Het figuurtje dat Annemie Berenbrouckx in 1998 tekende, speelt in tachtig procent van de Vlaamse kleuterklassen een pedagogische rol. “Dat zijn hier allemaal beelden van Jezus”, merkt Janne op. Oma Ingrid wijst op het jaartal: 17de eeuw, maar dat vat de meid nog niet. Een kunstwerk van driehonderd jaar is voor haar even oud als iets dat tweeduizend jaar geleden is gemaakt.

Kleur bekennen en mutsen tellen Bij een glasraam tovert Jules kleurfolies uit zijn koffer waarmee de kinderen naar hartenlust experimenteren. Maar Laurens heeft de kleurrijke figuur in de glas-in-lood-

jes in de smiezen. “Hij heeft dezelfde hoed op als Sinterklaas”, fluistert hij oma in het oor. Ingrid verduidelijkt dat Sinterklaas ook een bisschop was. Nog meer mutsen moeten ze zoeken in het drieluik van de Heilige Maagdschap. Maar hier is opa Herman iets te ijverig en… zet zich neer voor het verkeerde schilderij, waarop natuurlijk geen muts te bekennen is. Grote hilariteit, waarin Seppe de kans ziet om te ontsnappen. Met verschrikte ogen ziet hij op de Marteling van de heilige Kwinten dat de beul met een grote hamer een nagel in de schouder klopt. “Seppe ziet elk detail”, lacht Ingrid terwijl ze hem uit zijn kleine nachtmerrie haalt, “dat merken we ook in zijn tekeningen thuis.”

→


“Goh, is dit museum wel geschikt voor kinderen?” Opa Herman kijkt bezorgd als hij een bende kinderen rakelings langs de kostbare schilderijen ziet stuiven. En hij neemt zich voor om zijn kroost flink in het gareel te houden. Oma Ingrid is er geruster op: “Als kinderen geboeid geraken, worden ze vanzelf wel rustig.” Museummedewerkster Lore demonstreert de Jules-koffer aan Janne (7), Laurens (5) en Seppe (4). In elke museumzaal is er een opdracht die de kinderen met een eigen blik naar kunst leert kijken. Vol verwachting vertrekt de stoet, richting het Albasten Retabel uit het Celestijnenklooster. Lennert (2,5) laat het nog allemaal aan zich voorbijgaan. Hij zit diep in zijn middagdutje, met klaspop Jules

27

Fout in het spel en nootjes planten

Nieuwpoortse seniorenweek Kleinste prijzen, Grootse sfeer!!!


Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal met saladbar) Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen! Een week met tal van activiteiten waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, crea-voormiddag, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag,… ■ maandag 25/02 tot maandag 04/03/13 (of van zondag tot zondag) ■ maandag 11/11 tot maandag 18/11/13 (of van zondag tot zondag) ■ maandag 18/11 tot maandag 25/11/13 (of van zondag tot zondag) € 275 p.p. met twee op een tweepersoonskamer € 330 p.p. met twee op een studio of appartement € 295 p.p. alleen op een kleine single € 355 p.p. alleen op een grote single

Wij organiseren nog tal van andere promoties en arrangementen, wij sturen u graag onze folder toe! 28 Hotel Sandeshoved

Zeedijk 26 | 8620 Nieuwpoort | Tel: 058 22 23 60 www.sandeshoved.be | [email protected]

In de portrettengalerij gaat het mis. De kaartjes waarmee de kinderen de schilderijen opnieuw moeten samenstellen blijken niet te kloppen. Opa Herman geeft het als eerste op. Ook Janne heeft snel door dat dit spel niet kan uitgespeeld worden en dat zal ze straks fijntjes op het evaluatieformulier schrijven. Dan maar verder naar de Zaaier waar ze leren hoe een zaadje tot een mooie plant groeit. “Als papa nootjes in de grond stopt, komen daar ook bloemen uit”, roept Laurens enthousiast. We wandelen nog langs de vitrines vol kostbaar Meisenthal servies. “Dat zou moeke Mast hééél mooi vinden”, lacht Janne. De aandacht van de jongens verslapt, een uur naar kunst kijken is meer dan genoeg. In de kamer waar Jules resideert, kijken ze verwonderd. Woont die hier ook? Ze zijn compleet vergeten dat Jules hun gids was op deze museumtocht. En dat is nu net de bedoeling van de gezinskoffer: kinderen op een speelse manier laten kennismaken met de grote mensenwereld. Tekst Suzanne Antonis Foto's Jürgen Doom Info: M-museum, L. Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, 016 27 29 29, www.mleuven.be. Open van 11.00 tot 18.00 uur, woensdag gesloten. De Julesgezinskoffer kan je tot 30 juni 2013 gratis reserveren voor één uur. Tickets: 9/7 euro, kinderen tot 13 jaar gratis.

Win gratis tickets. Zie blz. 52.

INSPIRATIEDAGEN

VRIJDAG 8 FEBRUARI TEM MAANDAG 18 FEBRUARI MET KOOKDEMO op zondag 17 februari (14u-18u) van AEG of MIELE

Prijs: € 13 220,-

**

Prijs: € 9 845,-

**

Prijs: € 15 250,-

Prijs: € 14 775,-

**

**

AEG F99015VI1P *

- DE GROOTSTE met XXL kuip

- AUTOMATISCHE POTHERKENNING

- DE STILSTE: 39dB

- INOX KADER

- DE ZUINIGSTE: A+AA

- TIPTOETSSCHUIFBEDIENING

- DE KRACHTIGSTE

- PRODUCT DESIGN AWARD

twv € 1399,-

Actie geldig van 01/02/2013 tot en met 28/02/2013 voorwaarden zie één van onze toonzalen.

Aalst Grimbergen Hasselt Herent Ieper

2012

twv € 1999,**

AEG HK884400XG

Richtprijs = Inclusief levering & plaatsing, excl. BTW, excl. toestellen en met laminaten werkblad.

Maldegem Mechelen Oostakker Roeselare Schoten

Sint-Niklaas Sint-Genesius-Rode Turnhout Waregem Zuienkerke

Altijd open op zondag, gesloten op woensdag

www.dovy.be

Wij maken ùw keuken!


Gratis TOP-vaatwas* + Gratis inductiekookplaat*

29

PODIUM

Theater als wapen tegen armoede In een statig herenhuis aan de Antwerpse Lange Gasthuisstraat huist het theatergezelschap Tutti Fratelli. Deze sociaal-artistieke werkplaats wil een stem geven aan mensen die leven aan de rand van de samenleving. Reinilde Decleir heeft er de artistieke leiding.


Hoe ging Tutti Fratelli van start? Reinilde Decleir: “Aanvankelijk kwam de vraag van het Antwerps Platform Generatiearmen (APGA) om iets te doen rond armoede en theater. Ze nemen allerlei initiatieven om mensen in armoede een spreekbuis te geven. In 2002 vroegen ze mij om met hen theater te maken. Dat resulteerde in de productie Men zegge het voort, Noordpijn. De voorstelling was opgebouwd rond eigen verhalen van de acteurs en actrices. Het publiek in een nokvolle Bourlaschouwburg was meteen geboeid.

30

Voor mij was het een grote ervaring. Het was confronterend maar het klikte meteen. Ik ben er altijd vanuit gegaan dat we goed, degelijk theater moeten brengen. Daarom liet ik de spelers ondersteunen door professionelen uit de toneelwereld. In het derde jaar hebben we voor de productie Shakespeare, the best of nauw samengewerkt met het Toneelhuis, toen Josse De Pauw daar directeur was. Omdat zowel de mensen op de planken als het publiek in de zaal genoten, zijn we op de ingeslagen weg verder gegaan en hebben we een

eigen vzw opgericht. Zo is Tutti Fratelli geboren. De afgelopen seizoenen brachten we onder andere Driestuiversopera (Berthold Brecht), Lysistrata (Aristophanes) en Het temmen van de feeks (Shakespeare).” Hoe komt een productie tot stand? Reinilde Decleir: “Ik kies het stuk. We beginnen met de lezing ervan, dat moet je leren. Een toneeltekst leest immers anders dan een roman. We spelen de originele tekst. We gunnen onszelf ongeveer een half jaar repetitietijd. Eerst repeteren we twee keer per week, naar de première toe gaat dat naar drie samenkomsten. Vaak zit er muziek in onze voorstellingen. Dan begeleidt een echte zangcoach de acteurs. Als er moet gedanst worden, werken we samen met een beroepschoreograaf. In Lysistrata kwamen gevechtsscènes voor, waarvoor dan ook weer een deskundige werd ingezet.” Hoe selecteer je de acteurs en actrices? Reinilde Decleir: “Dat doe ik niet. De mensen komen vanuit APGA. Iedereen die wil, doet mee. We rich-

Ik heb mensen zien veranderen, mondiger zien worden.

Wat doet Tutti Fratelli met jou? Reinilde Decleir: “Ik steek er veel van op en heb het gevoel dat ik iets zinnigs doe. Ik ben blij dat ik dat allemaal meemaak. Al kan ik mij soms kwaad maken, ik heb ook veel mededogen. Het blijft een opdracht die niet ophoudt. Dat deze mensen naar de repetities komen, is voor hen al een overwinning op zich. Voor mij is het boeiend om telkens vanuit het niets te vertrekken en toch weer bij een eindresultaat uit te komen dat mag gezien zijn. Al heb ik mezelf wel een grote dosis geduld moeten aankweken. Ik heb me wel voorgenomen iets meer afstand te nemen. Ik geef hier leiding. Als we aan het werk zijn, mag ik mijn autoriteit niet verliezen. Maar ik probeer mij toch begripvol op te stellen. Ik zou het missen, mocht Tutti Fratelli niet meer bestaan. Ik heb mensen zien veranderen, mondiger zien worden. En dat geeft voldoening. Ik voel me soms ook een beetje een sociaal werkster.” Vallen de spelers na een productie in een zwart gat? Reinilde Decleir: “Dat denk ik niet. Ze hebben vooral het gevoel dat ze iets kunnen. Ik merk ook veel solidariteit tussen de acteurs. Soms maken ze wel eens ruzie maar die wordt ook weer snel bijgelegd.” Hoe ziet de nabije toekomst eruit? Reinilde Decleir: “We zijn momenteel druk aan het repeteren aan Diep in mijn hart, een stuk dat Erik Vlaminck in opdracht voor ons heeft geschreven. Het is het verhaal van een foorkramer die in het ziekenhuis terecht komt en zijn leven overdenkt. Het is een poëtische kroniek geworden doorspekt met heel wat muziek uit de jaren vijftig van Jo Leemans, Will Tura, Bobbejaan Schoepen en vele anderen. Een echte aanrader voor wie houdt van theater met een warm hart.” Tekst Nick Fruru

Sinds jaren dé specialist in mobiliteit en zorg! Steeds beste prijs/kwaliteitsgarantie Persoonlijke service aan huis! Nieuw en tweedehands (met garantie) Thuiszorgwinkel INTERPARAMEDICAL altijd

-10% tot -70% op: wandelstokken/krukken looprekjes/rollators manuele en elektrische rolstoelen SCOOTMOBIELS wc-verhogers badliften toiletstoelen etc… scooters vanaf 750 euro

PROMO:

rolstoelen vanaf 250 euro rollators vanaf 75 euro Vrijblijvend bezoek aan huis door onze specialisten Of bezoek onze vernieuwde showroom

bshop nze we ICAL.COM o p o Kijk AMED 3 ERPAR T N I . 19.33 9 / WWW 9 8 04 ons op Of bel

or De leukste beurs vo ars! fietsers en wandela

foto lonie schuurman

ten ons op mensen uit de vierde wereld. Voor mij zijn het allemaal acteurs. Tijdens de repetities repeteren we. Als er persoonlijke problemen zijn, praten we daar op een ander moment over.”

za 16 en zo 17 februari 2013

Nekkerhal Mechelen

fietsparcours, outdoormateriaal, gps, routes en bestemmingen, dichtbij en ver weg, lezingen en workshops, wandelen fietsinformanten, 31 pelgrimspaviljoen, e-bikes en veel meer

foto marjan Waltman

Tutti Fratelli speelt Diep in mijn hart op 8, 9 en 10 (matiné) februari 2013 in de Roma (www.deroma.be) en op 15 en 16 maart 2013 in de Bourlaschouwburg (www.toneelhuis.be).


www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be

TENTOONSTELLING

Historium:

tijdreizen door Brugge


“Hoe zag Brugge eruit in de Middeleeuwen?” Van de vier miljoen bezoekers die het Venetië van het Noorden jaarlijks aandoen, is dit de meest gestelde vraag. Sinds einde vorig jaar vind je het antwoord in het nieuwe Historium. In dit belevingsparcours zwerf je door Brugge zoals het er in de vijftiende eeuw uitzag. Met de liefde als leidraad en alle zintuigen op scherp.

32

Hoewel we vooral een donker beeld hebben van de Middeleeuwen, beleefde Brugge in de vijftiende eeuw een gouden tijd. Geld en goederen gingen over en weer tussen de rijke patriciërs en de Italiaanse familie De Medici. Ook alle Bordeauxwijnen die voor NoordEuropa bestemd waren, passeerden la Grue de Bruges, de indrukwekkende havenkraan die ook de belangstelling genoot van vele bouwmeesters. Met de komst van de hertogen van Bourgondië kwamen er in de stad overal prachtige gotische gebouwen die tot vandaag intact zijn gebleven. Cultureel ging het Brugge voor de wind. De kunstwerken die de Vlaamse Primitieven maakten, hangen nu in de grootste musea ter wereld. De Madonna met Kannunik Joris Van der Paele van

Jan Van Eyck bleef echter in Brugge. Daar begint ook het verhaal van Historium.

Een liefdesverhaal uit 1435 De magische poort naar de Gouden Eeuw gaat open en meteen zit je midden op de draaischijf van de drukke Brugse haven. Onder onze voeten klotst het water, vaten vol wijn rollen voorbij en je ruikt specerijen uit het verre Zuiden. De

ontmoeting tussen Anna en Jacob beleef je in high definition mee op het witte doek. In zeven scènes die elk in een ander decor worden getoond, zal o.a. Clara Cleymans die de rol van Anna speelt ons vergezellen op onze tocht door het historische Brugge. Zij is het nog ontbrekende model dat Jan Van Eyck nodig had voor zijn schilderij. Ook de groene halsbandparkiet speelt een cruciale rol. Jacob, het hulpje van de schilder dat naar de haven was uitgestuurd om beide figuranten voor het schilderij op te halen, mislukt in zijn opdracht. Het liefdesverhaal mag dan flinterdun zijn, de omgeving waarin het zich afspeelt, is indrukwekkend.

Toegangspoort tot het echte Brugge Het liefdesverhaal en de vijftiende eeuw zijn na dertig minuten voorbij. In de aftershow dwalen we nog even door de geschreven geschiedenis van de tradities en historische monumenten die in het belevingsparcours zijn gebruikt. Een prima start om het echte Brugge te ontdekken. En dan beginnen we in het gebouw waar Historium is gevestigd. In de tijd van Anna en Jacob stonden hier de Waterhallen. Nadat in de negentiende eeuw de Reien overwelfd werden, kwamen op deze plek stadskantoren en bleef dit pareltje van neogotische architectuur onbereikbaar voor toeristen.

Nu kunnen we zelfs naar het balkon glippen waar we een schitterend uitzicht hebben op de Grote Markt. Een verdieping lager ligt met het stijlvolle smaakcafé Duvelorium en de chocoladewinkel de moderne tijd alweer voor onze voeten.

De Vlaamse Primitieven in real time Met een combiticket van het Historium hebben we ook toegang tot het Groeninghemuseum op de Dijver. Daar schittert de echte Madonna waarop het verhaal van Historium is gebaseerd. Kanunnik Joris Van der Paele bestelde het in 1434, waarschijnlijk als epitaaf voor zijn graf en waarmee hij zijn talrijke zonden dacht wit te wassen. Jan Van Eyck kweet zich uitstekend van zijn taak. Hij wist dat de mensen genoeg hadden van de hoofse afstandelijkheid uit de gotiek en op zoek waren naar herkenbaarheid. Met diepwarme kleuren, mensen van vlees en bloed en pure emoties gaf hij de werkelijkheid die zijn opdrachtgever op het doek wilde haast microscopisch weer. Ook de olieverftechniek die toen nieuw was, paste hij op briljante wijze toe. Als bezoekers uit

de 21ste eeuw waar de wereld bijna virtueel bij elkaar wordt gehouden, ontkomen we niet aan de beeldende werking van dit meesterwerk. Brugge maakte de juiste keuze om met dit schilderij de vertaalslag te maken naar haar Gouden Eeuw. Maar tegen het vakmanschap van de Vlaamse Primitieven, daar kunnen high definition en five senses niet tegenop. Tekst Suzanne Antonis

Info Historium, Markt 1, 8000 Brugge, 050 27 03 11, www.historium.be. Elke dag open van 10.00 tot 18.00 uur, op donderdag tot 21.00 uur. Audioguides zijn beschikbaar in negen talen. Tickets: 11 euro, korting voor kinderen tot 14 jaar en houders van de Brugge City Card. Combiticket met historische wandeling of het Groeningemuseum: 15 euro.


“Voor dit project hebben we intensief samengewerkt met de historici van de stad”, vertelt curator Hans Vandamme. “Want alles moest kloppen. De acteurs in de film dragen de kleren uit de vijftiende eeuw en het bouwpatrimonium is gereconstrueerd zoals Brugge in die tijd er werkelijk uitzag. Zo zien we bijvoorbeeld dat de Belforttoren toen nog maar twee verdiepingen telde en hebben we de SintDonaaskerk heropgebouwd. Dat zijn uiteraard details die vooral de Bruggelingen zullen interesseren.” De beleving van dit virtuele Brugge is een five senses experience en spreekt alle zintuigen aan. In de badstoof ruiken we nog de zeep en waar het ontaardt in een bordeel krijgen we rijkere parfums door de neus geschoven. Het tolhuis is het decor voor de traagheid van de ambtenaren en we leren er dat wie voor de hertogen werkte, geen cent moest betalen.”

Win gratis tickets. Zie blz. 52.

33

FILM

Nadenken en genieten Koude, donkere winteravonden kunnen de zin om naar de bioscoop te gaan danig beknotten. Voor wie toch een film wil zien, een paar dvd-aanraders.

The Best Exotic Marigold Hotel Zeven Britse senioren laten zich verleiden om in India, waar het leven zo veel goedkoper is, in een luxehotel van hun pensioen te gaan genieten. Eens ter plaatse blijkt er van de beloofde luxe weinig sprake en is het hotel veeleer een bouwval die gerund wordt door de sympathieke jongeman Sonny. Regisseur John Madden brengt zeven verschillende typetjes samen, gaande van de ronduit racistische zuurpruim en oude vrijster Muriel Donnely tot gepensioneerd rechter Graham die zo zijn eigen reden heeft om naar India terug te keren. Hoewel Madden niet altijd de clichés weet te vermijden, creëert hij toch voldoende grappige situaties om een gezellige, onderhoudende film af te leveren. Hij wordt hierin bijgestaan door het kruim van Britse acteurs zoals Judi Dench, Maggie Smith en Hugh Dickson, acteurs die stuk voor stuk ijzersterke vertolkingen neerzetten.

Naast de intriges rond het zevental besteedt regisseur Madden ook aandacht aan de Indiase personages. Zo laat hij lokale toestanden als klassenverschillen en botsingen tussen het moderne en het oude India aan bod komen. Geen enkele van de verhaallijnen wordt sterk uitgediept want het is Madden vooral te doen om een goedgevoelfilm te maken. Iets waar hij uitstekend in slaagt zodat deze prettige komedie doet dromen van een reisje naar een zonnig-warm India. (Uit op dvd.)

Le fils de l’autre Het medisch onderzoek dat Joseph ondergaat voor hij zijn dienstplicht in het Israëlisch leger opneemt, leidt tot de verrassende ontdekking dat hij niet het kind van zijn ouders is. Bij zijn geboorte werd hij in het ziekenhuis namelijk verwisseld met een andere baby. Die andere jongen, Yacine, groeide op als zoon van een Palestijnse familie. De Franse cineaste Lorraine Lévy


Deze prettige komedie doet dromen van een reisje naar een zonnig-warm India.

plaatst via dit gegeven twee jonge mannen op de rand van de volwassenheid en hun families tegenover elkaar en laat hen nadenken over hun identiteit, hun overtuigingen en de waarden in hun leven. Niettegenstaande de joods-Palestijnse tegenstelling slagen de jongens erin vrij vlot met elkaar om te gaan en elkaar te leren kennen. De moeders van de gezinnen zien in dat de situatie nu eenmaal is wat ze is en willen er het beste van maken. Dat betekent dat ze van de jongen die ze als hun eigen kind grootbrachten blijven houden maar dat ze ook een plaats in hun hart ruimen voor hun biologische zoon. De vaders hebben het er echter veel moeilijker mee. Bij hen en ook bij Yacine’s broer, steekt al vlug de politiek de kop op en spelen de wederzijdse vooroordelen een onoverkomelijke rol. Lorraine Lévy brengt in het familiedrama Le fils de l’autre niet alleen een beeld van de moeilijke levenssituatie in de Gaza-strook en het grensgebied met Israël maar biedt vooral een diepmenselijke benadering van twee families die met een wel ongewoon probleem te maken krijgen. Niet zozeer een politieke film is Le fils de l’autre dankzij zijn vredesboodschap toch ergens een goedgevoelfilm. (In januari uit op dvd.)

The Best Exotic Marigold Hotel.

34

Le fils de l’autre.

Tekst Willy Verbestel

voor s p i l : S entie n i t n inco g nu Krij S

ATI R G 1 LIP! S O INC

Herover uw vrijheid ! Het comfort van gewoon ondergoed... Miljoenen mensen overal ter wereld hebben last van incontinentie. Uw vrijheid hoeft echter niet ingeperkt worden. De Incoslips zien eruit en voelen aan als gewoon ondergoed en zijn dus - net als gewone slips - makkelijk (machine) wasbaar, perfect passend en uiterst comfortabel. Bovendien zijn ze onzichtbaar, geluidloos en voelen ze zijdezacht aan op de huid dankzij het vederlichte 100 % katoenmengsel. Net zoals bij gewoon ondergoed trekt u de

Incoslips gewoon aan en uit en zijn extra inlegluiers niet nodig. Per Incoslip bespaar je zo ongeveer 200 wegwerpverbanden. Makkelijk, voordelig en nog beter voor het milieu ook!

GEL

HEUPEN

Bestelbon Incoslips

HOOGTE

TAILLE HEUPEN

Stuur naar : DEMA nv - Avenue de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53 - www.incosan.be ➊ Ik wens gebruik te maken van het kennismakingsaanbod en bestel :

Vrouw

en bespaar hierdoor meer dan 30 € !

Vervalt op

➋ Ik kruis hier de gewenste maten aan :

Kies de gepaste maat in de tabel hiernaast ➞

070/222.067 of

www.incosan.be

66-75 76-85 86-96 97-107

94-102 103-109 110-119 120-129

Voor andere maten, ons raadplegen aub

Inco S an

®

Incontinentie

VROUW Taille (cm) Heupen (cm) MAN Heupen (cm) Hoogte (cm)

38/40 42/44 46/48 50/52

ondergoed

5 6 7 8

86-91 92-97 98-103 104-109

TERU

❏

33 34 35 35

Deelname in de verzendkosten + 5 €

➌ Ik regel als volgt : ❏ Cheque ❏ Aan de postbode (+ 4,95 € postale taks) ❏ Overschrijving op IBAN : BE40-1960-1440-5363 of ❏ overschrijving hierbij die

aangeboden wordt na het verzakingsbeding (memodatum= besteldatum + 1 maand).

Handtekening ____________________

❏ Webbanking Enkel bij bestelling via onze site www.incosan.be

✁

Voor een snelle levering:

OF

AAAA-AAAA-AAAA-AAAA AA-AA

2 Incoslips + 1 GRATIS voor slechts 59 € ipv 89,70 €

Man

❏ Voor een snelle levering : ❏

D-

EN★

...gecombineerd met een veilig gevoel! Vanaf nu doet u weer zorgeloos wat u wilt wanneer u dat wilt, zonder schrik voor vervelende vlekjes, geurtjes of het geritsel van papieren wegwerpverbanden. Dankzij Incoslips geniet u van een veilig en droog huidgevoel. R TEV ED ★

De Incoslip lĳkt op normaal ondergoed !

Probeer nu de super absorberende Incoslips!

Naam ............................................................................................ Voornaam .................................................................................. Adres ..........................................................................................

..................................................................................... n° ..... bus ..... Postcode .................. Stad ................................................................. Tel ................................................................................. Email ............................................................................. OK 053

Wet van 8/12/1992:de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Foto’s niet-contractueel. Illustratief relaas. Binnen 14 kalenderdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de levering aan de consument, heeft deze het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad.


Probeer de Incoslips nu en geniet van ons kennismakingsaanbod : vul onderstaande bestelbon in en test 2 slips + 1 GRATIS voor slechts 59 € ipv 89,70 €. U bespaart 30 €. Wij garanderen uw volledige tevredenheid. Indien u echter toch niet helemaal tevreden bent met uw aankoop, mag u de ongedragen Incoslips binnen de 30 dagen terugsturen en betalen wij u het bedrag volledig terug.

Een zwakke blaas ?

G

KENNISMAKINGSAANBOD

35

INFO

Thuiszorg biedt fiscale voordelen Mantelzorg kan voor een aantal mensen een alternatief zijn voor een verblijf in een woonzorgcentrum. Niet alleen sociale en medische overwegingen spelen daarin een rol, ook financiële. Zo genieten mantelzorgers in sommige gevallen fiscale voordelen. De personenbelasting is de belasting die particulieren op hun jaarinkomen betalen. Naarmate je meer inkomsten hebt, kom je in een hogere belastingsschaal terecht. Per inkomensschijf stijgen de percentages waaraan je belastingen betaalt. Dit is de zogenaamde ‘progressiviteit van

de belasting’. De tarieven klimmen van 25 naar vijftig procent.

De belastingvrije som Elke belastingplichtige heeft echter ook recht op een vrijgesteld gedeelte van zijn inkomsten. Als je inkomen lager is dan de belastingvrije som, betaal je zelfs hele-

maal geen belastingen. Voor het aanslagjaar 2013 (inkomsten van het jaar 2012) bedraagt de belastingvrije som 6 830 euro. Op dit minimum betaal je geen belastingen. Een aantal situaties kan de hoogte van dit bedrag nog beïnvloeden. De burgerlijke stand en het aantal kinderen ten laste zijn zulke factoren. Daarnaast is een verhoging tot 7 070 euro mogelijk voor lage inkomens, op voorwaarde dat het gezamenlijk netto belastbaar inkomen niet meer dan 25 270 euro bedraagt.


Andere personen ten laste

36

Belastingschijf

Berekening belasting

 0 – 8 070 euro

25 procent

 8 070 – 11 480 euro

2 017,50 euro + 30 procent

 11 480 – 19 130 euro


 19 130 – 35 060 euro


 35 060 - … euro

13 269 euro + 50 procent

Tot slot bestaat er ook een verhoging van 2 790 euro voor een aantal ‘andere personen’ ten laste. Het vrijgestelde gedeelte van de inkomsten wordt verhoogd als de personen ten laste aan volgende voorwaarden voldoen:

Het belastingvoordeel vervalt echter wanneer de belastingplichtige een verklaring van wettelijke samenwoning afsluit met een persoon die aan de voorwaarden voldoet. Dan kan er nooit sprake zijn van ‘persoon ten laste’. De belastingplichtige kan ook meerdere ouders of schoonouders in huis nemen. Om te oordelen of hij dan van de belastingvermindering kan genieten, tel je alle bestaansmiddelen samen.

Voorbeeld Raymond, de vader van Bertrand is twee jaar weduwnaar. Hij is 83 jaar en ondervindt moeilijkheden in het huishouden. De kinderen van Bertrand en zijn vrouw Hilde zijn ondertussen het huis uit en ze stellen Raymond voor bij hen in te wonen. Bertrand verdient 32 780 euro per jaar. Deze situatie zal voor hen een fiscaal voordeel opleveren. Raymond zal immers op hetzelfde adres wonen, is ouder dan 65 en is de vader van Bertrand. Het inkomen van Raymond bedraagt 24 576 euro als gepensioneerd ambtenaar. 24 576 min 23 250 euro (het maximum pensioenbedrag dat je mag aftrekken) is 1 326 euro bruto. Dit is minder dan 2 890 euro netto (het maximum aan bestaansmiddelen). Bertrand ziet zijn belastingvrije som dus stijgen tot 9 620 euro (6 830 plus 2 790 euro). Bruto jaarinkomen..................................................32 780 euro Belastbaar inkomen (na aftrek RSZ 13,07 procent)..................................28 495,65 euro Berekening met de verhoging van de belastingvrije som 28 495,65 – 9 620 euro................= 18 875,65 euro Berekening belasting (3 040,50 + 40 procent)...........5 998,76 euro Netto inkomen..................................................... 22 496,89 euro Berekening zonder de verhoging van de basisbelastingvrije som 28 495,65 – 6 830 euro.........= 21 665,65 euro Berekening belasting (6 100,50 + 45 procent)............7 241,54 euro Netto inkomen..................................................... 21 254,11 euro Concreet geniet Bertrand in 2013 een belastingvoordeel van 1 242,78 euro. Tekst Niek De Meester

Meer info bij de federale overheidsdienst Financiën via http://minfin.fgov.be of 02 572 57 57 (op werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur). Ook in je lokale belastingkantoor kan je terecht met vragen. De ambtenaren staan iedere werkdag van 9.00 tot 12.00 uur tot je dienst. De contactgegevens vind je terug op het origineel van je belastingaangifte.


 Ze maken deel uit van het gezin van de belastingplichtige. M.a.w. zij wonen daadwerkelijk en duurzaam op hetzelfde adres.  Ze zijn ascendenten in rechte lijn (ouders, grootouders) of zijverwanten (broers, zussen) van de belastingplichtige of van zijn echtgeno(o)t(e).  Ze bereiken minstens de leeftijd van 65 jaar op 1 januari van het aanslagjaar. Concreet: wie vòòr 1 januari 2013 deze leeftijd heeft, mag voor aanslagjaar 2013 (inkomsten 2012) fiscaal ten laste worden genomen.  Zij mogen geen bestaansmiddelen hebben van meer dan 2 890 euro netto. Deze bestaansmiddelen omvatten inkomsten van de persoon ten laste zoals eigen bezoldigingen. Belangrijk om weten, is dat de pensioenen niet meetellen voor een totaal van 23 250 euro.

37

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Buitenbeentje Zullen we wedden dat de meesten onder ons slechts één IJslands woord kennen? Jawel, het haast onuitspreekbare Eyafjällajökull, de vulkaan die twee jaar geleden dagenlang het luchtverkeer lamlegde. IJsland, met zijn spectaculaire landschappen en zijn 320 000 inwoners, mag dan al een mooie onbekende zijn, de laatste jaren zijn er boeiende dingen gebeurd daar in het verre noorden. Het begon in 2008 met een bankencrash, zoals in zo veel andere landen. De grote banken van het land die gretig het spel van het casinokapitalisme hadden meegespeeld, werden meegesleept met de Amerikaanse financiële crisis. De banksector, waarvan de omzet meer dan tien keer het bruto binnenlands product bedroeg, stortte in elkaar, daarin prompt gevolgd door de immobiliënmarkt. De IJslandse munt verloor meer dan de helft van zijn waarde. Een ramp voor de gezinnen en de meeste bedrijven die leningen in deviezen hadden. Hoewel. Vergeleken met andere getroffen landen verkeert IJsland toch nog in een luxepositie. Vlak voor het uitbreken van de crisis stond het gemiddeld inkomen er op de vijfde plaats van de wereldranglijst.

toestanden aan het licht. De meeste procedures lopen nog, enkele beschuldigden zijn al tot een gevangenisstraf veroordeeld. Ook de conservatieve eerste minister kwam op de beklaagdenbank terecht. Hij is uiteindelijk slechts schuldig bevonden aan nalatigheid omdat hij geen extra kabinetsraad heeft bijeengeroepen toen de crisis uitbrak. Hij ontloopt de gevangenisstraf die tegen hem was gevorderd maar hij heeft wel ontslag moeten nemen. In zijn plaats kwam een vrouwelijk premier, Johanna Sigurdardottir. En voor het eerst - een linkse regering en een linkse meerderheid in het parlement. De grote banken, waardoor het onheil is geschied, werden genationaliseerd. Intussen hebben de IJslanders bij twee referenda massaal de eis van het Internationaal Muntfonds verworpen om de buitenlandse spaarders van de failliete banken te vergoeden. Er waren nogal wat rekeningen in handen van Britten en Nederlanders (en ook, in mindere mate, van een aantal Belgen).

Democratisch experiment De deelnemers aan de betogingen van 2009 wilden meer. Het gebeuren had volgens hen het bewijs geleverd dat het hele beleid van hun land structureel fout zat. Daarvoor wilden ze de grondwet gewijzigd zien. De bestaande is ongewijzigd sinds IJsland in 1944 onafhankelijk werd van Denemarken. Maar vooral: ze wilden de nieuwe grondwet weghalen uit de greep van de politieke klasse. Ze moest, zo vonden ze, worden opgesteld door mensen uit alle lagen van de bevolking, los van de politieke structuren. Het debat over de grondwet liep uit op de beslissing om verkiezingen te houden voor een constituante, een vergadering die een nieuwe grondwet zou schrijven. En zo geschiedde in 2010. Een vijfhonderdtal kandidaten met de meest uiteenlopende achtergrond nam er aan deel. Landbouwers, arbeiders, postmannen, leraars, advocaten, ondernemers, noem maar op. Er kwamen 25 verkozenen uit de bus. Met 36 procent van de kiesgerechtigden was de opkomst weliswaar vrij ontgoochelend maar de nieuwe vergadering toog aan de slag. Ze werd daarin bijge-


Massaal protest

38

De IJslanders kwamen massaal op straat om het ontslag van de regering te eisen. Die had de voorbije jaren door een ongebreidelde deregulering van economie en financies de catastrofe mogelijk gemaakt. Er werden processen geopend tegen een hele reeks verantwoordelijken binnen het bankwezen en het staatsapparaat. Daarbij kwamen snel talrijke frauduleuze praktijken en andere wan-

De IJslanders wilden de nieuwe grondwet weghalen uit de greep van de politieke klasse.

Na enkele maanden van debat werd het resultaat in een consensustekst gegoten waarin iedereen zich min of meer moest herkennen. Er is wel kritiek geweest op het feit dat de ecologie er te weinig in aan bod komt. Die tekst is vorig jaar aan de kiezers voorgelegd bij referendum, ter vervanging van de bestaande grondwet. Twee derden van de kiezers sprak zich uit voor de nieuwe tekst. Helemaal niet slecht op het eerste gezicht, ware het niet dat slechts de helft van de kiesgerechtigden naar de stembus is getrokken. Het

referendum is niet bindend, velen vragen zich af wat de politici nu met de uitslag gaan aanvangen. Die moet tweemaal worden goedgekeurd door het parlement. Tussenin, in de lente, moeten er nog parlementsverkiezingen worden gehouden.

Kritiek Het bleek al uit de cijfers van de opkomst, de interesse voor het experiment is afgezwakt. Voor een stuk is dat wellicht het gevolg van de teruggekeerde economische groei op het welvarende eiland. Natuurlijk zijn de IJslanders nog altijd boos over de wijze waarop hun regering de zaken heeft beredderd. Maar het enthousiasme voor het alternatief heeft bij velen plaatsgemaakt voor twijfel. De kritiek komt soms uit tegengestelde hoek. De verkozenen, zo oordelen de enen, zijn onbekenden voor het grote publiek, hebben ze wel voldoende kennis van de politieke achtergrond? Anderen vinden dan weer dat de 25 die uiteindelijk zijn verkozen toch nog te zeer uit de elite van het land kwamen en te weinig alle lagen van de bevolking vertegenwoordigen. Een IJslandse krant ziet het als ’een gevecht tussen de oude machtsstructuur die geen macht meer heeft maar nog wel het geld, en de basis die nu de macht bezit maar vreest ze te verliezen bij de parlementsverkiezingen in de lente. En die haar eigen regels wil opstellen om dat te voorkomen’. Wordt dus nog vervolgd. Tekst Liesbet Walckiers


staan - theoretisch ten minste door de hele bevolking. Via internet en alle sociale netwerken kon iedereen rechtstreeks in contact komen met de verkozenen en aan het proces deelnemen. Een ware e-revolutie is het niet geworden. Daarvoor is de deelname, met enkele honderden bijdragen, te pover gebleken. Maar een echt politiek laboratorium mag je het toch wel noemen. Er is gedebatteerd over de grote thema’s van de samenleving: beleid, informatie, politieke participatie, beheer van de grondstoffen.

39

RELATIES


Een halve eeuw geleden leek het dorp van Julien Van Beneden (66) en Roger Rans (64) op het dorp waarover Wim Sonneveld zong: “boerenbloemen en een heg, het vee, de boerderijen, het tuinpad van mijn vader, de hoge bomen”. Vandaag ben je verrast nog een haan te horen of een paar schapen te zien huppelen. Van het tiental cafés staat er nog één overeind. De supermarkt verdreef de kleine winkels en op de erven van de boerenhuizen verrezen rijke villa’s met chique tuinen. Is hier nog gemoedelijke buurtschap mogelijk?

40

Julien en Roger werden begin jaren ’70 buren voor het leven. Julien: “Toen ik trouwde met Charlotte kwam ik hier wonen, op een boogscheut van mijn geboortedorp. Roger was van kleinsaf bevriend met Charlotte. Zij groeiden samen op en hun moeders waren - en zijn nog steeds - vriendinnen door dik en dun. Je wordt niet zomaar meteen een goede buur omdat je huizen dicht bij elkaar staan. De leeftijd - Roger is twee jaar jonger dan ik - en de interesses spelen daar in mee. We waren alle twee van den buiten en hadden dezelfde mentaliteit: elkaar helpen als het nodig is.” Roger: “Toen ik trouwde met Yvette uit ons dorp, raakte zij met Charlotte bevriend. En toen onze vrouwen goede vriendinnen werden, kon het moeilijk anders dan dat Julien en ik ook goed met

Een goede buur, wie zal hem vinden? elkaar zouden opschieten. Maar toch, buurtschap moet groeien. Je loopt elkaars deur niet plat en je hebt altijd een doel om langs te gaan. Ik kom niet zomaar wat bij Julien zitten. Maar we spreken soms af om samen ergens naartoe te gaan. Of hij helpt mij met het een of ander. En als je in de problemen zit, wil je soms gewoon eens praten. Het doet deugd om af en toe een ander oor te hebben dan dat van je partner.”

Sneller ingeburgerd Julien: “Je moet geluk hebben met een buurman. Hij moet je liggen. Dan is elkaar helpen ook zo veel gemakkelijker. Dan hoef je niet af te wegen. Het heeft ook niets met geld te maken. Een dienst bewijs je gratis, dat is wederzijds. Het mooie is dat Roger en ik een gezamenlijke hobby uitoefenen. We

bespelen hetzelfde instrument, de klarinet. Dat is enorm. Door Roger ben ik ook sneller ingeburgerd in zijn dorp en dat van mijn vrouw. Ik was hier een inwijkeling maar door samen in de harmonie te spelen en mij daar te engageren, werd dit dorp gauw het mijne. Wij zijn gelukkig op het platteland maar als je geen lid bent van een of andere vereniging is de kans op goede buurtschap niet zo groot. Je leert de mensen kennen door dezelfde hobby of interesse en ook langs de school van de kinderen.” Roger: “Wij zijn meer dan zomaar buren. Daar zit een pak vriendschap in. Als we belangrijke beslissingen moeten nemen, gaan we bij elkaar horen wat de ander ervan denkt. We kunnen elkaars raad best gebruiken. Ruzie maken, dat zit er niet in. Voor het zover is, praten we dat uit. We draaien het

vlammetje wat lager, we laten er wat tijd over gaan. Natuurlijk hebben we wel eens een meningsverschil over iets wat die andere uitgestoken heeft. Maar daar komen geen scheldwoorden aan te pas. We pakken dat voorzichtig aan. Zo van: ‘vind je dat nu zelf goed? Ik zou dat toch wat anders doen.’”

Elk zijn gedacht Julien: “Ook de beste buren kunnen niet dezelfde ideeën hebben over alles. Dat zou niet gezond zijn. We komen enkel langs als we iets nodig hebben. We zijn al vaak samen op korte vakantie geweest en dat klikt heel goed. Je moet elkaars vrijheid respecteren want het is voor iedereen vakantie en iedereen moet er van genieten. Behalve muziek hebben we niet echt gelijklopende hobby’s. Charlotte en ik zijn postzegellief-

hebbers maar dat is niets voor Roger. Fietsen wel maar ik kan Roger niet volgen. Hij is terug thuis als ik nog maar halfweg ben.” Roger: “Ja, ik fiets veel en snel. Ik kan niet traag rijden, ik moet het gevoeld hebben als ik heb gefietst! Maar we rijden wel eens samen naar een vergadering of zo. We praten dan na in het enige café dat ons rest, In den Congo. Samen een pint drinken in het dorpscafé, dat schept een band, ook met de andere cafégangers.” Julien: “We hebben een gelijkaardige opvoeding gehad en dat verbindt. Allebei kregen we slaag van de schoolmeester én van onze ouders. We hadden het allebei verdiend, want we spookten nogal wat uit. Thuis volgde een extra portie rammel om wat we op school hadden mispeuterd. Ik was geen heilig boontje en ik kreeg ferm klop met de wasstok van mijn sterke moeder en met de wissen van mijn vader. Striemen die opzwollen tot een pink dik en lang nazinderden. Maar zo zat de schrik er in. Toch heb ik geen haatgevoelens tegenover mijn ouders. Wij wisten wat mocht en wat niet mocht. Die straf was terecht en mijn jeugd was mijn schoonste tijd.”

Roger: “Nu zouden ouders of onderwijzers de gevangenis in vliegen voor dit soort rammel aan de kinderen maar toen had men geen andere manier om ons te straffen. Nu krijgen jonge wildebrassen pillekes om te kalmeren.” Julien en Roger: “We hebben een goede opvoeding gehad. We doorzwommen dezelfde watertjes in dezelfde periode en misschien zijn we daarom zo’n goede buren geworden. We begrijpen elkaar veel beter. Sinds de computer en de tv blijft iedereen binnen terwijl vroeger vele mensen op een stoel voor de deur zaten. Vroeger kende iedereen iedereen in het dorp. Mensen hielpen elkaar spontaan en vaak. Wij proberen dat nog te doen. Maar de nieuwe rijke buren in onze straat zien we niet tenzij achter hun gefumeerde autoruiten. Jammer voor de samenhang in ons dorp is het verwateren van het verenigingsleven. Daar leer je elkaar kennen, ontdek je goede buren. Nu willen mensen ook nog in een vereniging maar ze willen geen verantwoordelijkheid opnemen. De tijd van toen keert niet weer maar de behoefte aan een goede buur die blijft.” Tekst Hilde Masui Foto Jürgen Doom


Je wordt niet zomaar een goede buur omdat je huizen dicht bij elkaar staan.

41

MENU

Aan tafel! Wat eten we vandaag? Mag het iets feestelijks zijn in het weekend? Voortaan vind je hier een doordeweeks menu én enkele recepten met een tikkeltje meer voor in het weekend. Smakelijk!

Weekend Sint-jakobsschelpen op zuiderse wijze (voorgerecht)


Voor vier: 16 sint-jakobsschelpen | 1 ui | 1 rode peper | 1 tomaat | 0,5 dl witte wijn | 2,5 dl visfond | 1 teentje look | 1,5 dl room | bakboter | 1 limoen | koriander | peper en zout.

42

Pel de look en de ui en snipper fijn. Was de rode peper en verdeel in twee. Verwijder de zaadjes en snijd in ringen. Was de tomaat en snijd in fijne blokjes. Laat boter heet worden in een bakpan, fruit de ui en de look glazig. Voeg de rode peper en tomaat toe en overgiet met de wijn en de visfond. Voeg de room toe en laat inkoken. Breng op smaak met het sap van de limoen en met peper en zout. Dip de sint-jakobsschelpen droog. Laat bakboter heet worden in een braadpan en bak de schelpen 2 min. aan elke zijde. Verdeel de saus over de borden en schik er de sint-jakobsschelpen in. Versier met een takje koriander.

Stoofvlees van ree

Stoofvlees van ree (hoofdgerecht)

Sorbet van mandarijnen (dessert)

Voor vier: 1 kg reestoofvlees | 1 selder | 2 uien | 2 wortelen | ½ l wildfond | 1 eetlepel paprikapoeder | bakboter | peper en zout | 150 gr dadels | 2 aardappelen.

Voor vier: 1 kg mandarijnen | 200 gr suiker | 2 dl water | sap van 1 citroen | mandarinelikeur | 100 gr chocolade | 4 bollen vanilleijs | muntblaadjes.

Pel de uien en snijd in ringen. Reinig en was de selder. Snijd twee takken in stukken van ongeveer 2 cm. Schil de wortelen en snijd in stukken. Laat de bakboter heet worden in een stoofpan en bak het vlees bruin. Haal het vlees uit de pan en bak de groenten glazig. Doe het vlees bij de groenten. Kruid met paprikapoeder en voeg de wildfond bij. Laat 1 uur stoven. Was en schil de aardappelen, snijd in stukjes en voeg bij het vlees. Voeg de dadels toe en laat nog ½ uur zachtjes sudderen. Breng op smaak met peper en zout. Serveer met rijst of aardappelkroketten.

Verwarm het water en los de suiker erin op. Houd 4 mandarijnen over en pers de rest van de mandarijnen. Zeef het vocht. Voeg het sap van de mandarijnen en de citroen bij het suikerwater. Doe er likeur bij volgens smaak. Laat afkoelen en draai tot een sorbet in een ijsmaker. Pel de overgehouden mandarijnen en verdeel in partjes. Smelt de chocolade, dompel de partjes half in de chocolade en laat opstijven op een rooster. Breng onderaan in een glaasje een bolletje vanilleijs. Leg daarboven een lepeltje sorbet en versier met een partje mandarijn en een muntblaadje.

Jouw recept Voortaan is hier ook plaats voor jouw recept. Stuur ons je favoriete gerecht via [email protected] of Chris Van Riet, PB 40, 1031 Brussel. Deze maand lees je hier het favoriete recept van Jean-Pierre uit Bornem.

Week Ardense varkens-oester met witte kool (hoofdgerecht) Voor vier: 4 Ardeense varkens-oesters | bakboter | ½ blokje rundsbouillon | bruine sausbinder | peper en zout. ½ witte kool | bakboter | 4 sneden gerookt spek | peper en zout.

Bedelaartje (dessert) Voor ongeveer 20 stuks: 150 gr chocolade (naar smaak) | 100 gr muesli special (mix van granen met gedroogd fruit en noten). Breek de chocolade in stukjes en laat smelten op een zacht vuurtje of in een warmwaterbad. Leg een vel bakpapier op een bakplaat of een snijplank. Schep met een eetlepel hoopjes gesmolten chocolade op het bakpapier. Druk ze een beetje plat met de rug van de lepel. Strooi op elk hoopje wat muesli. Laat een half uur opstijven in de diepvries of de koelkast. Tekst Blanche Vanbelle Foto’s Emy Elleboog en Frank Bahnmüller

Kabeljauwhaasje kruidig gevuld met appel, paprika en blanke boter Voor vier: 4 stukken kabeljauwhaasje (200 gr per portie) | 8 ongepelde scampi’s | 100 gr gesnipperde sjalot | 1 rode paprika | 1 granny smith | 1 koffielepel (kl) ras el hanout | 1 kl geraspte gember | 1 kl groene curry pasta | 1 bot bladpeterselie | 1 dl witte wijn | 1,5 dl gevogeltefond | 20 cl room | 60 gr boter | 200 gr basmatirijst. Bereiding vulling Stoof de helft van de gesnipperde sjalot met een weinig boter, voeg de in brunoise gesneden paprika en appel toe en de kruiden. Bak snel droog, zet van het vuur en voeg de gesneden bladpeterselie toe. Laat afkoelen. Bereiding saus Stoof 50 gr sjalot in een weinig boter en blus met de witte wijn. Laat kort inkoken en voeg de gevogeltefond en room toe. Laat tot de helft inkoken. Giet de ingekookte saus door de zeef. Eindafwerking Snijd de kabeljauwhaasjes overlangs en bestrijk met de vulling. Kruid met peper en zout en leg ze in een ingeboterde ovenschaal. Verwarm de oven voor tot 180°C en plaats de vis er 15 min. in. Kook de basmatirijst droog, gekruid met peper en zout. Bak de scampi’s in de pan en houd warm. Laat de saus even opkoken, zet het vuur af en bind met 50 gr ijskoude boter. Schik het kabeljauwhaasje in het midden van het bord, stort een cirkel basmatirijst op het bord, garneer met de gebakken scampi en lepel er wat botersaus omheen. Werk af met een takje bladpeterselie.


Laat de bakboter heet worden in een braadpan. Bruin het vlees aan beide kanten en kruid met peper en zout. Gaar op een zacht vuurtje. Haal het vlees uit de pan en houd warm. Doe wat water en het rundsbouillonblokje in de pan. Breng aan de kook en bind met bruine sausbinder. Breng op smaak. Reinig de witte kool en snijd in repen. Kook of stoom gaar. Bak de sneden spek aan beide zijden bruin. Haal het spek uit de pan en stoof de kool aan in de kookpot. Voeg er de gebakken speksneden bij. Laat nog even garen. Serveer met gekookte aardappelen.

43

DE DRIE

Anne Vandenbosch is 62 jaar. Reizen zit haar in het bloed. “Ik ben veertien keer verhuisd. In Brabant geboren, in Tongeren lesgegeven en nu woon ik in Oostende.” Zelf spreekt ze niet van grote momenten in haar leven.

De drie momenten van haar leven “Je leven verloopt in cycli. Pas achteraf, als je de kracht hebt gehad een periode af te sluiten, kan je spreken van een belangrijk moment.”

Dood van moeder


“Ik was woedend toen mijn moeder stierf. Mijn moeder is gestorven de dag dat ze opgenomen moest worden in het ziekenhuis. Bij het opruimen van het huis stuitte ik op doktersresultaten. Mijn moeder wist al acht maanden dat ze terminaal was maar ze had daar niemand over ingelicht, ook haar huisarts niet. Ze was aan zee toen ze zich niet goed voelde en de dokter ginds wist er wel van. Maar mijn moeder had het dossier niet overgemaakt aan haar eigen dokter. Ik was razend en had zo veel schuldgevoel. Waarom vertrouwde mijn moeder me niet? Waarom had ik niet gezien dat ze zo ziek was? Waarom mocht ik geen afscheid nemen? Mijn moeder is

44

altijd wel wat eigenzinnig geweest. Ze wou zelf beslissen en zelf haar leven leiden. Dat was de rode draad in haar leven en in de manier waarop ze zou sterven. Ze zei altijd ‘ik hoop dat ik in het ziekenhuis zelf kan beslissen want jij bent veel te zacht, jij laat je doen.’

3

dedrie

Dat is 19 jaar geleden. Mijn man, mijn schoonouders, mijn stiefzoon en mijn kind zijn allemaal gestorven. Nu ik helemaal alleen ben - ik heb geen broers of zussen - begrijp ik mijn moeder beter. Soms denk ik, ik zou ook zwijgen en op mijn manier en met mijn keuzes sterven. Maar aan de andere kant weet ik welk verdriet dit bij anderen oplevert. Je hebt ook een verantwoordelijkheid tegenover anderen. Ik discussieer bij mezelf over een evenwicht tussen zelfbeschikking en verantwoordelijkheid. En tot nu heb ik dat nog niet gevonden.”

Wereldtentoonstelling in 1958 “Als kind al had ik een fascinatie voor het Midden-Oosten. Ik herinner mij dat de Nieuwstraat in Brussel helemaal aangekleed was in het thema van Japan. Overal maskers en lampionnen. Ik was er weg van. En met de Wereldtentoonstelling in 1958 ging de wereld voor mij open. De geur van chocolade in het paviljoen van Côte d’or vergeet ik nooit. We konden er in een simulatie van het ruimteveer. Je voelde dat er zo veel meer was in de wereld dan dat wat je tot nu toe gezien had. Alle mogelijkheden lagen open. Het belang van de Wereldtentoonstelling kan je moeilijk overschatten. Ook mijn ouders kregen de reismicrobe dankzij de Wereldtentoonstelling. In 1968 gingen ze op vakantie naar Japan. En als zeventienjarige mocht ik al in Cambridge gaan studeren.”

ELEKTRISCHE FIETS EEN EXTRA DUW IN DE RUG

Exclusief voordeel Okra-leden

Ik discussieer bij mezelf over een evenwicht tussen zelfbeschikking en verantwoordelijkheid.

Is een fietstocht soms te vermoeiend? Dan kan een elektrische fiets een flinke hulp zijn.

Met een elektrische fiets bedwing je moeiteloos een lastige helling en is tegenwind geen spelbreker meer. Maar ook kinderen naar school brengen of gewoon naar het werk fietsen, is aangenaam omdat je minder moe en niet bezweet aankomt.

“Enkele jaren nadat mijn man overleden was, vond ik dat ik verbitterd geworden was. Mijn man en ik hadden veel samen gereisd maar de laatste acht jaar van zijn leven ging dit niet meer omwille van zijn ziekte. Ik had genoeg van mijn zelfbeklag en zei: ‘ofwel zoek je een compagnon om op reis te gaan, ofwel blijf je thuis ofwel ga je in groep.’ Maar geen van die opties sprak me aan. Ik had al enkele keren met iemand samen gereisd en dat was geen succes. En in groep reizen, is niet de manier die mij aanspreekt. Ik wil de tijd nemen, dicht bij de plaatselijke bevolking staan. Als er iets is wat mij boeit dan wil ik daar blijven en pas later doorreizen. Ik had altijd gezegd, als ik met pensioen ga, wil ik lange tijd naar China. Ik wil er tai chi leren van een echte meester en ik wil naar een dokter die me op Chinese wijze behandelt. En toen werd ik zestig. Ik had twee keuzes: ofwel stop ik met zagen, ofwel ga ik alleen. Het is het laatste geworden. Als je alleen reist, krijg je engelbewaarders mee. Als per toeval komen mensen op je weg die je kan bellen wanneer je in een hachelijke positie zit. Hier, in België, kan je alleen zijn omdat je tussen de ‘uwen’ bent, omdat er zoveel verwachtingspatronen zijn. Kerstmis vier je met je familie bijvoorbeeld. Als je die niet hebt, dan laten anderen je onbewust voelen dat je alleen bent. Maar alleen op reis kan pas als je zelfvertrouwen hebt, als je zonder vooroordeel kan kijken naar wat er is en gebeurt. Bovendien reis je met een enorme concentratie, je zorgt goed voor jezelf want je mag niet vallen of ziek worden. En je belevenissen kunnen delen? Er zijn hier ook dingen die ik niet kan delen. Dat is op vakantie niet anders. Je geluk delen kan door achteraf enthousiast over je reis te vertellen. En ik schrijf een dagboek. Over twee maanden vertrek ik voor de vierde keer voor enkele maanden naar China. Misschien houd ik dan wel een dagboek op internet bij. Dan kan je lezen hoe ik ’s morgens in het park mee tai chi doe.” Tekst Katrien Vandeveegaete Foto Violet Corbett Brock

WINORA C0

tot

€ 265

WINORA C1

Prijs: € 1.649

Prijs: € 2.099 korting tijdens deze 2 dagen

WINORA C3

WINORA F0

Prijs: € 2.199

Prijs: € 1.899

OPENDEURDAGEN Zaterdag 2 maart 2013

Zaterdag 9 maart 2013

in de CM Thuiszorgwinkel van:

in de CM Thuiszorgwinkel van:

1861 Meise Wilgenlaan 1 2300 Turnhout Patersstraat 85 2800 Mechelen Antwerpsestw 259 3630 Maasmechelen Rijksweg 142 8400 Oostende Rosmolenstraat 5 8800 Roeselare Brugsesteenw 371 9300 Aalst Sint-Jorisstraat 27 9800 Deinze Markt 76

2920 Kalmthout Kapellenstw 73 2200 Herentals Hofkwartier 5 3010 Kessel-Lo Platte Lo str 541 (= CM verbondsgebouw) 3730 Hoeselt Tongersestw 12A 8200 Brugge Legeweg 154 8500 Kortijk Min. Tacklaan 43 9052 Zwijnaarde Industriepark 1 9100 St.-Niklaas Grote Markt 37 9700 Oudenaarde Deinzestraat 156 9900 Eeklo Garenstraat 46

doorlopend van 9 - 16u

doorlopend van 9 - 16u

Kom naar de Thuiszorgwinkel en ontdek de voordelen als Okra-lid bij de aankoop van deze Winora fietsen. Vraag naar onze productfolder elektrische fietsen. De adressen van de Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.

www.thuiszorgwinkel.be


Eerste keer China

45

UIT

In de voetsporen van Hemingway


Hippie avant-la-lettre, romanticus bij uitstek, womanizer, drinkebroer en bohémien maar vooral een geniaal schrijver: Ernest Hemingway was het allemaal. Dit verhaal speelt zich af in de Parijse wijken Montparnasse, Quartier Latin en Saint-Germaindes-Prés, waar de schrijver tijdens de jaren '20 rondstruinde, bestsellers schreef en verliefd werd op zijn tweede vrouw.

46

Hij brak door met The Sun also rises en The Torrents of Spring. De novelle The old man and the sea over het dagenlange gevecht van een oude visser met een zwaardvis leverde hem in 1954 de Nobelprijs voor Literatuur op. Hemingway pleegde zelfmoord in 1961, toen fysieke pijn, een gevolg van diverse ongevallen, en depressie na depressie hem daartoe dreven. Hij werd nauwelijks 62. Zijn betere tijden beleefde hij in Parijs, the place to be als je het wilde maken als schrijver begin vorige

eeuw. In Een Amerikaan in Parijs en Dag en nacht feest: herinneringen aan Parijs beschrijft hij onomwonden zijn bewogen jaren in het Parijse kunstenaarsmilieu. Want “dit is zoals Parijs toen was, in de dagen dat we erg arm en erg gelukkig waren.” Benieuwd of we vandaag in Parijs nog wat sporen van Hemingway terugvinden.

The Lost Generation Op 22 december 1921 kwam de Amerikaan Ernest Hemingway samen met zijn eerste echtgenote

Hadley Richardson aan in Parijs. Jaren later zal Tatie, zoals Hadley hem noemde, toegeven dat zij zijn grote liefde was. Het pas getrouwde stel vestigde zich in de rue Cardinal Lemoine 74, in een armzalig appartementje. Ingewijden fluisteren dat hij zich veel beter kon permitteren maar dat zijn artistieke milieu opzettelijk een bohémienleven voorschreef. Van bij het begin werd hij geassocieerd met de Lost Generation, een generatie kunstenaars en schrijvers zo genoemd door Gertrude Stein, schrijfster, die een belangrijke rol speelde in zijn leven. Ook F. Scott Fitzgerald, met wie hij lange tijd een hechte vriendschapsband had, behoorde tot deze groep. Ze mochten dan al slecht behuisd zijn, iedere avond doken Hemingway en entourage de kroegen van de Quartier Latin in om zich tegen de ochtend laveloos naar huis te slepen. Vrouwen speelden hierin geen onbelangrijke rol. Kort nadat Ernest en Hadley zich in Parijs vestigden, liet hij zijn oog vallen op Pauline Scheiffer, een Amerikaanse journaliste van Vogue. Vijf jaar later zou hij Hadley voor haar verlaten.

De geur van de beerkar De Thalys brengt ons non-stop in een uur en twintig minuten van Brussel naar Parijs. We duiken de tijdloze metro in en sporen tot aan de Notre-Dame, uiteraard een van de hoogtepunten van Parijs. Deze eeuwenoude gotische kathedraal, gebouwd in 1163, moest de status van Parijs weerspiegelen. Ze werd het prototype voor de kathedralen van Amiens, Chartres en Reims. Dankzij Victor Hugo’s boek NotreDame de Paris genoot ze wereldfaam en begon men in de 19de eeuw aan de broodnodige restauratie. We volgen de Seine tot aan de Pont de l'Archevêché, waaraan duizenden slotjes van verliefde harten bengelen. Kon Hemingway dit maar meemaken! De brug leidt ons naar de Rive Gauche of

Linkeroever waar het leven van de kunstenaars zich afspeelde. We slaan de rue Cardinal Lemoine in. Even later staan we voor het flatje, opgelucht toch een gedenkplaat aan te treffen op de gevel. Parijs is Hemingway niet vergeten. De straat mondt uit op de Place Contrescarpe. De schrijver huurde hier een kamer in een hotel in de rue Mouffetard om er in alle rust te kunnen werken. Geen airco, Wifi of lekker warme douchecel zoals vandaag. Hemingway sleurde dagelijks zijn voorraadje hout aan om de haard in zijn kamer aan te steken. In zijn boek Een Amerikaan in Parijs beschrijft hij kleurrijk hoe de beerkar iedere ochtend de aalputten komt leegpompen en de geur zijn kamertje binnendringt. Via de rue Blainville bereiken we het Pantheon waar beroemde Fransen begraven liggen. De ernstig zieke Lodewijk XV beloofde een kerk voor de heilige Geneviève te laten bouwen als hij zou genezen. Architect Soufflot werd belast met de bouw die startte in 1757 en 34 jaar zou duren. Na de Franse Revolutie besloot men de kerk te transformeren tot tempel om als laatste rustplaats te dienen

La Closerie des Lilas: geliefde pleisterplaats van Hemingway.

voor grote Fransmannen als Emile Zola, Victor Hugo, Jean Monnet, Voltaire en het echtpaar Curie. Het interieur is indrukwekkend.

Italiaanse charme We zitten nu midden in het Quartier Latin. Studenten bepalen hier het straatbeeld. Je hoort alle talen. Deze wijk dankt haar naam aan de Latijns sprekende studenten die zich hier vestigden in de 13de eeuw. De Sorbonne bevindt zich in de rue des Ecoles tegenover het Musée du Moyen-Age. Via de rue Soufflot bereiken we de Jardin du Luxembourg, een van de meest uitgestrekte parken van Parijs. De tuinen zijn ontworpen in Italiaanse stijl op verzoek van Marie de Medici, moeder van

Het Musée du Luxembourg: hier hingen toen de impressionisten.

Lodewijk XIII. In de 19de eeuw ging het park open voor het publiek en werd het wat verfranst. Maar het oorspronkelijke ontwerp werd behouden. Het is een van de weinige parken waar je gewoonweg een stoel naar je favoriete plekje kan slepen. ’s Zomers wordt hier volop schaak en petanque gespeeld. Het Palais du Luxembourg domineert het park en was de geliefde pleisterplek van onze auteur. Marie liet het bouwen in Florentijnse stijl. Jammer genoeg verbande Richelieu haar vooraleer ze er kon intrekken. Tijdens zijn omzwervingen kuierde Hemingway dagelijks door dit park. In het Musée du Luxembourg bewonderde hij de impressionisten die nadien ver-

→

okramagazine februari 2013 okra

De bakermat van Parijs: De Notre Dame gezien vanaf de Pont de l’Archevêché waaraan duizenden slotjes bevestigd zijn.

47

huisden naar het Musée d'Orsay en l'Orangerie. Tijdens deze uitstapjes bracht hij regelmatig een bezoek aan Gertrude Stein in de rue de Fleurus 27, een straat die eveneens uitgeeft op de Jardin du Luxembourg. Hij omschrijft miss Stein als “flink maar niet lang met de zware bouw van een boerin uit Noord-Italië”.


Een café crème

48

Zijn leesvoer haalde Hemingway bij Sylvia Beach, die een boekenwinkel open hield in de rue de l'Odeon. Ook honderd jaar later blijkt deze buurt een kluwen van boekenwinkels en stalletjes waar je uren op zoek kan naar curiosa. Zo belanden we op de Place SaintGermain-des-Prés waar we een café au lait drinken in le Dôme, een van Hem’s favoriete cafés. Wanneer je over de Boulevard Saint-Michel of Saint-Germain dwaalt, is het niet zo moeilijk je een passage uit zijn boeken voor te stellen. Hoe vaak zou hij hier op een terras samen met een vriend een schaal oesters verorberd hebben, vergezeld van een fles frisse Pouilly Fuisé? In die tijd kon dan ook iedereen, inclusief wie van zijn pen leefde, een vrij comfortabel leven leiden met vijf dollar per dag. Het straatbeeld veranderde weinig. Vervang de auto's door paardenkoetsen en je vertoeft in 1925. Ook Hemingway vond het steeds druk op de boulevards! Wanneer hij verhuisde naar de rue Notre-Dames-des-Champs 113 woonde hij dicht bij zijn boezemvriend Ezra Pound die zijn manuscripten corrigeerde. Deze woning vinden we niet terug. Om een of andere reden verdween dit huisnummer gewoonweg. We wandelen de straat uit en flaneren langs la Closerie des Lilas, op de Boulevard Montparnasse. Hier zat hij soms urenlang te werken bij een café crème en vergat er tijd en ruimte.

De Da Vinci Code We keren terug naar de Jardin du Luxembourg. Via de rue Férou, een steegje tegenover het museum waar hij met zijn tweede vrouw Pauline woonde, bereiken we de Place Saint-Sulpice. Hier bevindt zich de Saint-Sulpice, een van de grootste kerken van Parijs. Met haar open booggangen ziet deze barokke kerk er een beetje Italiaans uit. Ze speelde een belangrijke rol in De Da Vinci Code van Dan Brown. Binnen vinden we de koperen lijn in de vloer van het koor die de nulmeridiaan van Parijs aanduidt. In een van de kapellen hangt het fresco Het gevecht van Saul met de engel van Delacroix. Een boogscheut van hier staat de kerk van Saint-Germain-des-Prés, waar het hart van de Franse filosoof Descartes begraven ligt. De rest van zijn lichaam ligt in het Pantheon.

Parijs is Hemingway niet vergeten. Van hieruit wandelen we terug naar Quartier Latin. De avond valt over de lichtstad en de toeristen gaan op zoek naar warmte en gezelligheid. Voor hen is de nacht nog lang. Voor ons zit de trip erop. Tijdens de terugreis met de Thalys krijg ik onverwacht het zwijgzame

gezelschap van Gertrude Stein anno 2012. Wanneer haar moederlijke blik de mijne kruist, voel ik mij even Tatie in zijn Parijs. Neen, Miss Stein, dit was allerminst een verloren generatie! Tekst Chris Van Riet Foto’s Jolien Kennis

Info Atout France, de Franse Dienst voor Toerisme, Louizalaan 222, 1050 Brussel, 02 505 38 28, www.franceguide.com. www.thalys.com

UITJES Tersluiks. Alcoholsmokkel en sluikstokerij in de Lage Landen. “Ze werkten met open vuren en de alcohol stond ernaast.” “Ik rook de alcohol op 200 meter.” “Hij zat weggedoken in zijn ketel!” Het zijn maar enkele uitspraken van voormalige speurders van Douane en Accijnzen uit de Belgisch-Nederlandse grensstreek. Het illegaal stoken van alcohol maar ook het smokkelen ervan waren lucratieve bezigheden. Maar wie waren deze sluikstokers en smokkelaars, wat waren hun motieven, hoe gingen zij te werk en vooral, hoe trad de douane tegen hen op? Deze reizende tentoonstelling belicht de grensoverschrijdende clandestiene praktijken en vertelt aan de hand van onder andere smokkelattributen, illegale stooktoestellen, foto’s, geluid- en filmfragmenten en verschillende getuigenissen en concrete gevallen een kleurrijke en spraakmakende episode uit de gemeenschappelijke Belgisch-Nederlandse geschiedenis. Info Van 3 februari tot 2 juni 2013 in het Nationaal Jenevermuseum te Hasselt, Witte Nonnenstraat 19, 3500 Hasselt, 011 23 98 60, www.jenevermuseum.be. Tickets 4,50 euro; 65+ 3,50 euro. Open van 1 november tot 31 maart: van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur; weekend van 13.00 tot 17.00 uur. Van 1 april tot 31 oktober: van 10.00 tot 17.00 uur.

Schoverdijnen. Schaatsen op het Donkmeer. Voor wie het Oost-Vlaamse dialect niet direct machtig is, schoverdijnen is een synoniem voor schaatsen en slaat zowel op het voorwerp als op het werkwoord. Hoewel dit woord vandaag nergens meer opduikt en vooral zeventigers en tachtigers zullen weten wat hiermee bedoeld wordt, is een bezoek aan deze tentoonstelling zeer verhelderend. Vroeger, toen de Schelde nog dichtvroor en de winters berekoud waren, werd er duchtig op los ‘geschoverdijnd’! En niet alleen in Berlare. De laatste decennia kon je ook wel op hedendaagse schaatsen je winterhartje ophalen op het dichtgevroren Donkmeer. Dan is deze tentoonstelling de ideale plek om je even op te warmen tijdens een ‘schoverdijntochtje’. Info Tot 1 april 2013 in het Museum Donkmeer, Donklaan 123, 9290 Berlare, 09 342 92 40, www.berlare.be. Toegang gratis. Open elke dag van 9.00 tot 12.30 en van 13.00 tot 16.30 uur. Tot de krokusvakantie is het museum op maandag gesloten.

Helmut Lotti. Mijn hart en mijn lijf.

Info Op 8 maart in De Roma, Turnhoutsebaan 286, 2140 Borgerhout, info tickets 03 292 97 40. Tickets: 32/30 euro – zittend. Andere data en plaatsen van dit concert vind je op www.helmutlotti.be.

© Katrijn Van Giel

B Maak kans op gratis duotickets. Kijk blz. 52!


Helmut Lotti komt terug naar zijn geliefde Roma met het concert Mijn hart en mijn lijf, naar het gelijknamige album met enkel zelfgeschreven, Nederlandstalige liedjes. Net zoals de cd zal ook het concert een herboren Lotti ten tonele voeren. Persoonlijker, eerlijker en wellicht ook kwetsbaarder dan ooit. Ditmaal staat hij op het podium zonder de mantel van zijn vroegere successen en zonder de warme pels van zijn dierbare idolen. Naakt, alsof het weer de allereerste keer in de spotlights is. Helmut Lotti (zang); Wim De Busser (piano); Bjorn Eriksson (gitaar); Geert Hellings (gitaar); Nicolas Rombouts (basgitaar); Bert Huysentruyt (drums).

49

40 kort ogenblik 43 vrolijk 45 steen 46 waagstuk 48 wiel 51 kloosterzuster 52 angstbeklem ming 54 nonsens 55 kunstleer 56 Griekse letter 58 Indisch vleesgerecht 60 rivier in Belgi 61 deel van een open haard 63 grotsalamander 64 snel 65 overtrekstof 67 niet lang gele den.

KRUISWOORDRAADSEL HORIZONTAAL 1 niet veraf 4 kuip 9 naaldboom 13 bloeiwijze 14 laatste fase van de vloed 15 vreemde munt 16 jammer 18 geregelde volgorde 19 vogel 20 met uitzondering van 22 landtong 23 bekeuring 25 stopmechaniek 27 vis 30 zuiver gewicht 32 zie ommezijde 34 klein vertrek 35 vlug 37 door oefening eigen gemaakt 40 iets onontbeerlijks 41 witte populier 42 Griekse letter 43 zeer groot (in samenst.) 44 plaats in Duitsland 45 snoepgoed 47 voorzetsel 48 redactie 49 gein 50 zoogdier 51 ongekunsteld 53 flauw keelgeluid 56 poging tot kopen 57 lynx 59 royaal 62 dapper 64 handelsterm 66 deel van het oog 68 zangstem 69 hooitijd 70 schraal 71 hoofd van een moskee 72 leerrede 73 Griekse kaassoort.

1

2

3

4

6

7

8

9

10

11

12

6 14

13

15

1 16

18

17

19

2 20 24 30

9 21

22

25 31

37

23

26 32

27

28

33

5

29

34

38

35

42

41

36

40

39 43

8 44

45

10

47

VERTICAAL 1 Indisch gerecht 2 ingeschakeld 3 51 heesterachtige plant 4 strookje aan een systeemkaart 5 deel van een for55 56 nuis 6 muzieksoort 7 zwemslag 8 trek in voedsel 10 zeevis 11 oppervlaktemaat 12 plaats in de VS 17 tijdmaat 19 62 63 raamscherm 21 draadvormig deeltje van een stof 23 diploma 24 vast, duur68 zaam 26 verlaagde toon 28 gelofte 29 te reinigen 30 zonder kleren 31 smaad 71 33 zeearend 35 dans 36 glazen bedek11 king 38 haarversteviger 39 Europese Tolunie 40 kort ogenblik 43 vrolijk 45 steen 46 waagstuk 48 wiel 51 kloosterzuster 52 angstbeklemming 54 nonsens 55 kunstleer 56 Griekse letter 58 Indisch vleesgerecht 60 rivier in België 61 deel van een open haard 63 N A B IJ T O B B E S grotsalamander 64 snel 65 overtrek-A A R N A V L O E D stof 67 niet lang geleden. S N E U B E U R T H I

M U V N E S B S R E M S T E U N T O Z O Z C E L A A N G E L E E R D Oplossing kruiswoordraadsel februari 2013 A B E E L E T A J K I E L K A U W G O T E R R E D L O L L N A I E F K I S B O D L O S G E N 10R A 7 1 2 3 4 5 6 8K O 9 11B A12T A L T M A A I T IJ D I M A M P R E E K Naam:

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

Schiftingsvraag: Hoe oud werd Ernest Hemingway?

46

3

48

49 52 57

50 53

54

58

59

60

61

12 64

65

66

67

69

P A R O R E O E N O N O R W R A S M U S T U M B O M B A L A A P K R U L A L E N S I E L F E T A

Straat:

1

5

70 72

73

4

7 © DENKSPORT PUZZELBLADEN

SUDOKUSudoku

Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van één keer voorkomen in alle kolom3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen. men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

7

9

4 Nr.:

6

3

4

7

3

1

9

1

6 4

8

7 9

5

2 1

7 5

3 8 8

2

6

9

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

Vergeet niet een postzegel van 0,77 euro toe te voegen!

50 50 50

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2013, PB 40, 1031 Brussel, voor 28 februari 2013. De winnaars verschijnen in het aprilnummer 2013. Voeg één postzegel van 0,77 euro toe (niet vastkleven). Winnaars november 2012 zie blz. 53.

3i2jzen

pr

KRUISWOORDRAADSEL Maak kans op een van onderstaande prijzen en stuur je oplossing van het kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine.

Speel en win een van deze prijzen 31 boeken

Info

Geel Magenta Cyaan Zwart

■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, [email protected], www.dekinkhoorn.be. ■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, [email protected], www.ravelingen.be. ■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, [email protected], www.olfossedouth. com.

Poë ie alender Poë zie kalender 2013

Samengesteld door Ester Naomi Perquin en Menno Hartman

4 Uitgeverij Van Oorschot


Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

k z

Verblijf ter waarde van 125 euro

Vijf exemplaren van En het regende brood van Stefan Van Dierendonck (waarde 18,90 euro). Vijf exemplaren van Canada van Richard Ford (waarde 23,90 euro). Vijf exemplaren van Pier en oceaan. Deel 1 en 2 van Oek de Jong (waarde 39,95 euro). Tien exemplaren van Poëziekalender 2013 (waarde 15 euro). Drie exemplaren van Zo gemaakt, uitgegeven door KVLV (waarde 20 euro). Drie exemplaren van Aan de kook, uitgegeven door KVLV (waarde 15 euro).

51

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD Info zie blz. 49.

WIN GRATIS DUOTICKET

Uitjes gelezen blz. 49? Wil je Helmut Lotti live meemaken? Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 64 euro) voor het concert Helmut Lotti. Mijn hart en mijn lijf in De Roma te Borgerhout. Stuur deze bon vóór 28 februari 2013 naar OKRA-magazine, Helmut Lotti PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Helmut Lotti. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Info zie blz. 49.

Woonplaats:

Telefoon:


Uitjes gelezen blz. 49? Benieuwd naar de vindingrijkheid van de smokkelende Belgen en Hollanders? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 9 euro) inclusief een consumptie voor een bezoek aan de tentoonstelling Tersluiks. Alcoholsmokkel en sluikstokerij in de Lage Landen in het Nationaal Jenevermuseum van Hasselt. Stuur deze bon vóór 28 februari 2013 naar OKRA-magazine, Tersluiks, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Tersluiks. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Info zie blz. 32.

Woonplaats:

Telefoon:


Tentoonstelling gelezen blz. 32? Wil je de magie van de echte Middeleeuwen beleven? Maak kans op een van de vijf gratis duotickets (waarde 22 euro) voor een bezoek aan het Historium. Stuur deze bon vóór 28 februari 2013 naar OKRA-magazine, Historium, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Historium. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Info zie blz. 26.

Woonplaats:

Telefoon:

WIN GRATIS JULES-KOFFER

Met de kleinkinderen gelezen blz. 26? Zin om je kleinkinderen eens te verwennen? Maak kans op een van de vijf gratis gezinspakketten voor de Jules-tentoonstelling met telkens een Jules-koffer en een duoticket gratis (voor twee ouders/grootouders), kinderen jonger dan dertien genieten gratis toegang. Je reserveert de koffer het best via 016 27 29 29 of [email protected]. Stuur deze bon vóór 28 februari 2013 naar OKRA-magazine, Jules, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Jules. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Amsterdam RAI

2013

Amsterdam RAI

2013

Nekkerhal Mechelen

2013

Nekkerhal Mechelen

2013

KORTINGSBON

52

Telefoon:

KORTINGSBON

U ontvangt 2 euro korting op de toegangsprijs bij in levering van deze bon. Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen.

U ontvangt 2 euro korting op de toegangsprijs bij in levering van deze bon. Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen.

foto Debby Gosselink

foto Debby Gosselink

okra 1/2013

okra 1/2013

TWEE BONNEN VOOR GRATIS TOEGANG Tot de fietsen wandelbeurs op 16 en 17 februari 2013 in de Nekkerhal te Mechelen.

Kruiswoordraadsel

OKRA-regio’s colofon

Antwerpen

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, [email protected]

Brussel

Redactie Nele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete

Kortrijk

Redactieraad Herman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Piet Hendrickx, Jos Lacroix, Hilde Masui, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 [email protected] Oplage: 169 550 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het maartnummer verschijnt uiterlijk op 27 februari 2013.

Brugge

Ieper Kempen

HORIZONTAAL

Nationalestraat 111, 2000van Antwerpen, 03 220 10 Amerikaanse 12 80, fax 03 220 17 68 politieorganisatie 1 onder leiding 4 balspel [email protected] • www.okra.be/antwerpen

len 16 teken 17 spil van een tol 19 ondergevel 20 werkelijk 21 groo 28 regelmatig zesvla 34 stopmechaniek 35 mij 36 vloerbedekking 38 zitplaats 40 theore Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel, 02 555 08 30, fax 02 555 08 39 [email protected] • www.okra.be/brussel 41 deel van een geweer 42 tuinkamer 43 deel van een huis 44 ong Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper, 056 26 63 40,48 afgemat fax 056 26 63 0649 Bijbelse figuur 51 op spel 46 stellig 47 en dergelijke [email protected] • www.okra.be/ieper tiel 54 zeer boos 56 vliegensvlug 58 zeker hoefdier 60 zichzelf voo Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout, 014 40 33 50, fax 014 40 33 52 [email protected] • www.okra.be/kempen 61 bruinrode vlinder 63 gebak 65 voedsel 66 Afrikaans land 68 van ropeaan 70 zitplaats aan056een bar van. Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk, 26 63 53, 71 ten fax 056 26behoeve 63 10 Oude Burg 23, 8000 Brugge, 050 44 03 81, fax 050 44 03 90 23 betrekkelijk klein 26 politieke groepering [email protected] • www.okra.be/brugge

[email protected] • www.okra.be/kortrijk

4

VERTICAAL

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt, 011 26 59 30, fax 011 22 59 50 1 oktober (afk.) 2 plantengeslacht 3 in overvloed [email protected] • www.okra.be/limburg

5 in orde 6 bedr bieke meter 8 sprot 9 spil 10 helleveeg 11 kroot 12 inlichtingen (a Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen, 015 40 57 45 [email protected] www.okra.be/mechelen stof 18 visje •20 oproerling 22 straat (afk.) 24 narigheid 25 deel van Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen zee 29 bergkam 31 deel van een jaar 33 kleur 35 lange nekharen b Martelaarslaan 17, 9000 Gent, 09 269 32 15 • 09 269 32 16, [email protected] begaafd 45 opbreng ■ 39 oogvocht Aalst Hopmarkt 10,40 bergplaats 9300 Aalst, 053 76 42 zuigdop 16 53, fax 053 7643 zeer 15 16, [email protected] ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo, 09 376 13 40, fax 09 376 12 99, [email protected] 48 maalinrichting 50 volgroeid 52 optisch instrument 53 inwendig ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent, 09 269 32 15, [email protected] ■ 56 vleesgerecht Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde, 055 33 47 33, fax 60 koordans 055 33 47 94, 62 Eng 57 lokkende blik 59 grondsop [email protected] van 66 vogel 67 scheikundig element (afk.). Oost-Brabant

Platte Lostraat 541, 3010 Leuven, 016 35 96 94, fax 016 35 95 55 [email protected] • www.okra.be/oostbrabant

Oostende

Ieperstraat 12, 8400 Oostende, 1 2 059 3 55 26 90, fax 4 0595 55 266 12 [email protected] • www.okra.be/oostende

Roeselare

Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare, 051 15 051 22 59 80 13 14 26 53 07, fax [email protected] • www.okra.be/roeselare

Tielt

Oude Stationsstraat 12, 17 8700 Tielt, 051 42 38 08, 18 fax 051 401989 79 [email protected] • www.okra.be/tielt

Waas en Dender

■ Dendermonde

7

8

9 16 20

Bogaerdstraat 90, fax 052 22 21 33, 9200 Dendermonde, 22 052 25 97 23 24 97 75, [email protected] ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas, 03 760 38 66, fax 03 766 38 17 26 27 28 [email protected] • 25 www.okra.be/waasendender Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] 32 33 34 30 31 www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41 Ook op Facebook.36 38 39 37

SPEEL EN WIN

35 winnaars 42

41

45

44

Winnaars kruiswoord november 2012. Meer dan 3 000 deelnemers. 47 Naar wie gaat het verblijf voor twee personen in Amiens, Frankrijk? Frans Wachters uit Mechelen. Wie krijgt de waardebon van 125 euro? Marcel Vandendoorent uit Beersel.

56

60

Wie kan binnenkort wegduiken in De eer van de familie Santoro? 65 Antoine Pilaet uit Eeklo, Rita Cosijns uit Zottegem, Roger Pintelon uit Brugge, Gaby De Petter uit Aalter, Alex Van Landechem uit Belsele. 69 Wie mag Aangeraakt ontdekken? Omer Schatteman uit Eksaarde, Gerard Janssen uit Lommel, Hendrik Thijs uit Peer, Anna Sabbe uit Ruddervoorde, G. Vanhaesebroucke uit SintDenijs. Voor wie ligt Jij klaar? Robert Darquennes uit Lier, Jo Niesken uit Kinrooi, Frans Dejaeghere uit Zillebeke, Cecile Moris uit Sint-Katelijne-Waver, Christiane Wille uit Zellik.

O L V K O O K T O L A K O R E P A E M B T A P IJ H A A N O N G E D M K K O P IJ L R A K E E T E N I E R

43

H O K S P S R T O R T S O P O E G E S N T K B A

46

Wie leest straks In Tweestrijd? Mia 48Beukeleirs uit Keerbergen, Marie-Jeanne 49 50 Colaes uit Steendorp, Annie Van Wassenhove uit Rijkevorsel.

52

53

54

Wie geniet straks van Kleine Oorlogen? Rita Trossard uit Neerwinden, uit 57 Silvere Mattelin 58 Tielt, Simonne Vandekerckhove uit Gullegem, Greta Vermeiren uit 61Burcht, Rita 62 Decloedt 63 uit Sint-Michiels, Gilberte De Graeve uit Stekene, Rita De Maeyer uit Zoersel, Josette Haesen uit 67 Hasselt, Maria 66Vanhecke uit Dadizele, Jaak 68 Winten uit Zutendaal. 70

Wie kan rekenen op Alles wacht op ons? Hilde Poppe uit Edegem, Willem Pira uit Heverlee, Yvo Leceuvre uit Haasrode, Monique Baetens uit © DENKSPORT Lier, Joannes De Keersmaecker uit Kontich. Oplossing: parelhoen. Antwoord op de extra vraag: 32 mm. N K B E U L P U I B E IJ K S T Z E T E R R E R A A A L N E L V O S E N I R K R

A L S S R E P E R U B U R E M E L E G Z E R O N IJ D I P A A T A A L U K

F E E K S B A K G R A A T

B I I N E L T B M E A R N G E R N U G D R T A G B V

Oplossing kruiswoordraadsel november 2012.

357 842 691 275 168 439 923 516 784

968 175 423 814 397 256 681 749 532

412 369 857 936 524 178 745 283 691

Oplossing sudoku december 2012.

Kalender Aalst

Nordic-walking oefentocht 5 maart 2013 om 14.00 uur Provinciaal Domein De Gavers, Onkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen

Infonamiddag Erfrecht door Sarah Follens 11 maart 2013 om 14.00 uur Dienstencentrum De Maretak, Albrechtlaan 119 A, 9300 Aalst

Voordracht Hoe durven ze? De euro, de crisis en de grote hold-up (Peter Mertens) 14 maart 2013 om 14.30 uur Vormingscentrum De Schakel, Musselystraat 26, 9620 Zottegem

Gent

Voordracht Haendel (Wouter De Bruyne) 25 februari 2013 om 14.30 uur PC. Dorp 3, 9860 Oosterzele Oefensessie van de OKRA volleybalploeg 12 maart 2013 om 16.30 uur Sporthal, Mariakerkeplein, 9030 Mariakerke

OKRA-computerclub: initiatie in Microsoft Word en Excel 18 maart 2013 om 14.00 uur Sint-Salvatorstraat 28 9000 Gent Ieper/Kortrijk

Voordracht Op de getuigenstoel Brugge

Voordracht Als dominostenen vallen, de schuldencrisis (Michael Van Droogenbroeck) 19 februari 2013 om 14.30 uur Hof van Watervliet, Oude Burg 27, 8000 Brugge

Regionale schaaknamiddag 20 februari 2013 om 14.00 uur CM-lokaal, Kortrijksestraat 66, 8020 Oostkamp

Film The Angels’ Share 26 februari 2013 om 14.30 uur Cinema Lumière, Sint-Jakobsstraat 36, 8000 Brugge

(Caroline Vandenberghe) 12 maart 2013 OC d’Iefte te Deerlijk

Film Broken (drama van Ruffus Norris, 2012) 21 februari 2013 om 14.30 uur Budascoop, Kortrijk

Film The Iron Lady (drama van Phylida Lloyd, 2012) 7 maart om 14.00 uur Stadsschouwburg, Ieper Kempen

Brussel

Vriendschapsdagen: daguitstap met bezoek

Zingevingsnamiddag Wat zegt de Bijbel over omgaan met armoede?

aan familiebedrijf De Klok Likeuren-delicatessen 13,14 en 15 februari 2013

19 februari 2013 om 13.30 uur Al-arm vzw, Diestseweg 146 te Geel

Eeklo

Regionale wandeldag


25 februari 2013 om 10.00 uur Parochiaal centrum, Veldhoek 1, Oostwinkel

54

Voordracht Hoe Europa ons leven beïnvloedt (Hendrik Vos) 26 februari 2013 om 14.30 uur Cultuurcentrum N9, Molenstraat 31, 9900 Eeklo

Workshop Androïd tablet 27 februari 2013 om 14.00 uur PCVO Meetjesland, Roze 131, 9900 Eeklo (inschrijven via 09 370 74 12)

Voordracht Welvaartsziekten: bewegen is hét topmedicament (A. Coninx) 28 februari 2013 om 14.00 uur CC Den Dries, Kerkhofstraat 37 te Retie

Regionale winterwandeling 2 maart 2013, start tussen 8.30 en 14.30 uur Gemeenteplein te Meerle

Limburg

Roeselare

Winterwandeldagen

Opendeur disco-lijndans

26, 27 en 28 februari 2013 Wandelen in het Zoniënwoud.

21 februari 2013 om 14.00 uur Zaal Ter Beke, Gitsestraat in Roeselare

Voordracht Waardig levenseinde (Manu Keirse) 25 februari 2013 om 14.00 uur Cultuurcentrum Muze, Dekenstraat 40, HeusdenZolder

Modeshow 12 en 13 maart 2013 om 14.00 uur Cultuurcentrum Muze, Dekenstraat 40, Heusden-Zolder Mechelen

Vertelevocatie David Tegendraads (Geert Fierens) 5 maart 2013 om 14.00 uur CC Mechelen, Minderbroedersgang 5, 2800 Mechelen Oost-Brabant

Shownamiddag 4 tot 8 maart 2013 om 14.00 uur Stadsfeestzaal Aarschot

Voordracht Achter de schermen van de VRT (Manu Adriaens) 26 februari 2013 om 14.00 uur CM-gebouwen, Platte-Lostraat, Kessel-Lo

Wandeling 14 februari 2013 om 10.00 uur Gempemolen, Sint-Joris-Winge

Crea doe-namiddag 25 februari 2013 om 14.00 uur Zaal Driehove, Gitsestraat in Roeselare

Musical Hello Dolly 10 maart 2013 om 15.00 uur CC De Spil, Spilleboutdreef in Roeselare Tielt

Regiowandeling Ooigem 19 februari 2013 (start tussen 13.30 uur en 14.30 uur) OC Leieland, Guido Gezellestraat 55, 8710 Ooigem

Voordracht Maag- en darmziekten (dokter Casneuf) 4 maart 2013 om 14.00 uur CM-Tielt (2de verdieping), Oude Stationstraat 12, 8700 Tielt

Zang- en dansfeest 12 maart 2013 om 14.00 uur Europahal, Gen. Maczekplein 5, 8700 Tielt Waas en Dender

Operette ‘In ’t Witte Paard’ 28 februari 2013 om 14.00 uur Stadsschouwburg, Richard Van Britsomstraat 21, Sint Niklaas

De laatste wals op de Titanic. Voordracht 100 procent voor de consument (Ivo Mechels) 18 februari 2013 om 14.30 uur Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde

Voorjaarsbal

(Grupetto ensemble en Kurt Van Eeghem) 12 maart 2013 Schouwburg CC ter Vesten te Beveren

Regionale dagwandeling 26 februari 2013 om 10.00 uur Lokeren

5 maart 2013 om 14.30 uur Doorn 1, 9700 Oudenaarde

Regionale wandeldag 11 maart 2013 om 10.00 uur Doornikse Heerweg 113, 9700 Bevere

Meer info en inschrijven bij het regiosecretariaat tenzij anders vermeld.


Oudenaarde

55

Ravelingen

UW VAKANTIEHUIS AAN ZEE

e132/pp

kind 6-11j e4 5,50 kind 2-5j. e30 kind 0-2j. GR ATIS single suppl e30

Familie arrangement Inbegrepen ■ 3 dagen / 2 nachten op appartement of studio – aankomst op vrijdag ■ 2 x ontbijtbuffet ■ vrijdagavond: broodbuffet met kaas - vlees - vis incl. 1 drank/pp ■ zaterdagavond: 3-gangen buffet incl. 2 dranken/pp – aangepast kindermenu ■ zondagmiddag: koud en warm buffet - incl. 1 drank/pp ■ begeleide natuurwandeling ‘Het Oostendse strand en duinen’: U leert niet alleen het ontstaan en de specifieke eigenschappen van strand en duinen kennen, u wordt ook ingewijd in de wondere wereld van dit bijzondere biotoop. ■ familiale beleveniszoektocht ‘prikkel je 5 zintuigen …!’ Bezoek Oostendse winkels die op een ambachtelijke manier producten maken of presenteren! ■ kinderanimatie: Kan je goed overweg met borstel, verf en papier? We maken samen met de ganse familie versieringen om mee te nemen naar huis. ■ lakens inbegrepen ■ gratis inkom zwembad en fitness Geldig alle weekends vanaf vrijdag 18.01.13 tem vrijdag 24.05.13

Carnaval midweek Inbegrepen ■ 4 of 5 nachten op appartement of studio ■ vol pension: ontbijtbuffet, warm middagmaal-buffet en avondbroodbuffet - incl. 1 drank / pp ■ halfpension: ontbijtbuffet, warm middagmaalbuffet, incl. 1 drank / pp ■ begeleide natuurwandeling ‘Het Oostendse strand en duinen”’ ■ familiale beleveniszoektocht ‘prikkel je 5 zintuigen …!’ ■ carnaval kids-animatie: • kom in carnavalsoutfit naar de prins & prinses carnaval verkiezing… • atelier: grime, ballonclown, gekke hoedjesatelier, clown, poppenkast, enz • clown Rocky’s kinder carnavalsshow • olympisch familie sporttornooi ■ lakenpakket inbegrepen ■ gratis inkom zwembad en fitness Geldig 5 nachten: zondag 10.02.13 tem vrijdag 15.02.13 4 nachten: maandag 11.02.13 tem vrijdag 15.02.13

4 nachten in vol pension: +12 jaar: 6-11 jaar: 0-2 jaar:

e 240,00 e 89,00 gratis

| |

Single suppl.: 2-5 jaar:

e 40,00 e 65,00

| |


e 40,00 e 81,00

| |


e 40,00 e 46,00

| |


e 40,00 e 57,50

5 nachten in volpension: +12 jaar: 6-11 jaar: 0-2 jaar:

e 297,00 e 111,00 gratis

4 nachten in half pension: +12 jaar: 6-11 jaar: 0-2 jaar:

e 186,00 e 67,00 gratis

5 nachten in half pension: +12 jaar: 6-11 jaar: 0-2 jaar: WWW.RAVELINGEN.BE

vzw

e 229,50 e 83,75 gratis

059 55 27 55 [email protected] ZEEDIJK 290 8400 OOSTENDE

magazine Jos Geysels: verbeten voor de goede zaak okra.be Hulp bij kleine karweitjes Theater als wapen tegen armoede Alternatieve politiek in IJsland

Recommend Documents