MacHis-nieuws Nieuws en raadgevingen van de gebruikersvereniging MedMac Redactie: Lou Braaksma-Middenweg 215-1098 AN-Amsterdam - 020-463726-fax 020-4637253 email:
[email protected] Secretariaat MedMac: Postbus 3-1800 AA Alkmaar tel 072-5627825-fax 072-5627825-email:
[email protected]
MacHis-Nieuws November 1999
MacHis-Nieuws November1999 blz 1
Colofon
MacHis-nieuws MacHisnieuws bevat informatie over de vereniging, het programma, de HIS-leverancier, automatisering in de huisartsenpraktijk en in de gezondheidszorg in het algemeen. MacHisnieuws verschijnt 6 keer per jaar. Kopij dient uiterlijk op de eerste dag van elke oneven maand bij de hoofdredacteur te worden aangeleverd op diskette of via e-mail. Artikelen kunnen ingekort worden in overleg met de auteur. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen berust bij de auteur. Artikelen mogen worden overgenomen en/of vermenigvuldigd na schriftelijke toestemming van de redactie en met bronvermelding. Hoofdredacteur: Lou Braaksma Middenweg 215 1098 AN Amsterdam tel 020-4637261 fax 020-4637253 email:
[email protected] Verzoeken tot het plaatsen van advertenties kunnen bij de penningmeester van de vereniging Medmac worden ingediend.
De gebruikersvereniging die het programma MacHis7 ondersteunt. Door lid te worden van de vereniging MedMac krijgt men het gebruiksrecht op het programma MacHis7. Bestuur: voorzitter: Casper Tombrock, Rijswijk secretaris: Ben Pater, Bilthoven penningmeester: Jos Neve, Sint Pancras. leden: Hans Aarts, Baarn correspondentieadres Medmac: Postbus 3 - 1800 AA Alkmaar tel 072-5627825 fax 072-5627825 email:
[email protected]
MacHis-Nieuws November 1999 blz 2
In dit nummer: 2 Colofon 3 Ten Geleide 7 Van de Directie 8 Griep 9 HISwisselaars 10 Aai een Mac 15 Waarneming 18 Tips 20 Wensen 21 Labcodes
Ten Geleide (door Lou Braaksma) Over Medmac geen nieuws? In dit nummer helaas geen ‘Van de voorzitter’. Ook de kopij van de directeur van Microbais, Peter Wittop Koning ontbreekt. Ben Pater had een stuk willen schrijven over Utilities en ook dat verschijnt niet in dit nummer. Het secretariaat van de vereniging heeft in dit nummer niet voor de notulen van de recente ledenvergadering gezorgd. Ook de besuursnotulen ontbreken deze keer. Al deze mensen zijn er niet in geslaagd hun kopij voor de deadline van 28 oktober in te leveren. Ik vind dat erg jammer. Voor wat betreft het nieuws uit de ledenvergadering: In “de automatiseringsgids” stond deze week eeen artikel van de hand van Ton Smit. Het artikel is gelezen en goedgekeurd door Ben Pater, zo verzekert mij Ton Smit:
MacHis mogelijk zelfstandig (Ton Smit)? Huisartsen willen via het nemen van belang in aanbieder meer invloed Gebruikers van het huisartsensysteem MacHis willen meer invloed op de ontwikkelingen rond hun systeem. In totaal gaat het om vijfhonderd huisartsen. Zij hebben een eigen coöperatie in het leven geroepen, die zal trachten 50% van de aandelen in handen te krijgen. “We willen weer een club zijn, die alles zelf in de hand heeft”, zegt Ben Pater, woordvoerder van de MacHisgebruikersgroep. Hij sluit niet uit, dat de coöperatie op termijn alle aandelen terug zal kopen. Voor MacHis werd destijds 1,3 miljoen gulden betaald. Het pakket was eigendom van Kalis BV, maar werd vorig jaar overgenomen door Microbais, een coöperatie van apothekers het hetzelfde apotheeksysteem. Door de overname verkreeg Microbais toegang tot belangrijke overlegorganen in de huisartsenwereld, zoals OZIS, NedHis en het LHV samenwerkingsverband. Dat was noodzakelijk omdat Microbais een eigen huisartsenpakket ontwikkelde, genaamd HetHis.
Twijfel Marktkenners hebben steeds weinig geloof gehecht aan de toezegging, dat de apothekerscoöperatie MacHis als apart pakket zou handhaven. Ook bij MacHisgebruikers groeide geleidelijk forse twijfel. MacHis is het enige multiplatform huisartsenpakket. Het systeem is oorspronkelijk ontwikkeld voor het Macintosh platform. Later is ook een versie voor de PC ontwikkeld. Daarvan zouden inmiddels veertig gebruikers zijn. De klantenkring groeit redelijk snel, mede door de lage prijs van het pakket. Met name de eerste 350 gebruikers vormen een hecht en bijna sectarisch clubje. Ze zeggen zelf wel degelijk in staat te zijn het pakket weer in de eigen invloedssfeer te krijgen. De mogelijkheid om MacHis terug te kopen, is destijds uitdrukkelijk contractueel opgenomen. De MacHisgebruikers hebben zich rond hun nieuwe activitei-
ten laten adviseren door PriceWaterhouse. Uitgaande van de huidige stand van zaken denken de huisartsen dat zij de coöperatie nog dit jaar kunnen oprichten.
Reclame Onduidelijk is nog hoe Microbais de markt denkt te penetreren met HetHis, het eigen nieuwe pakket op basis van webtechnologie. De onderneming beweert in zijn reclameuitingen dat er inmiddels ‘honderden zorgverleners met het systeem werken’. Volgens ingewijden zijn er slechts een tiental systemen verkocht. Tot zover het artikel van Ton Smit. Ton Smit deelde mij mee, dat hij zeer recent een interview had met Dick Kalis, wat ook in de automatiseringsgids zal verschijnen. Dick is daarin heel kritisch over WCIA eisen, en de verschillende partijen in HIS land. In het volgende MacHisnieuws ongetwijfeld meer hierover.
Communicatie in Amsterdam Met de nieuwste versie van Omnis (737.1) functioneert de webenabler in Amsterdam (eindelijk) zoals die dat moet doen. De berichten worden opgehaald en verwijderd van de server en Omnis crasht niet meer. Ik kan iedereen aanraden om electronisch te gaan communiceren. Zeker huisartsen in de buurt van het OLVG hebben een enorm voordeel; alle lab-berichten, rontgen-berichten en de meeste specialistenbrieven worden electronisch verzonden en daardoor automatisch opgeslagen in het juiste scherm bij de juiste patiënt. Prachtig !!! Minder leuk is, dat het Amsterdamse artsenlab (ATAL) heeft zonder aankondiging haar labcodetabel heeft veranderd. Zij hebben ook niet de WCIA nomenclatuur gebruikt maar iets zelf bedacht. Helaas zal hun tabel de onze moeten worden tot ze op WCIA codes overgaan. De natuurlijk goedwillende mensen van het ATAL begrijpen niet dat, tot dat dit weer in orde is, er van alles mis kan en zal gaan, van griepselecties (hoge bloedsuiker wordt niet herkend ---> de computer signaleert niet meer om welke lab uitslag het gaat) tot verkeerde interpretaties van labwaarden. Het is ook een aspect, dat maakt dat communicatie nog steeds iets is voor ingewijden. De niet in techniek en software geïnteresseerde huisarts zal door zulke dingen hopeloos gefrustreerd raken en misschien afhaken.
Communicatie in Groningen. (Klaas Iest) Het stuit Klaas Iest erg tegen de borst dat ieder lab. zijn eigen codes bedenkt terwijl er een gestandaardiseerde code-tabel is! “Toen het huisartsen lab in Groningen een nieuwe tabel ging maken omdat ze de gestandaardiseerde tabel niet goed genoeg vonden heb ik hen er van kunnen overtuigen dat ze dat niet moesten doen omdat er dan in Nederland totaal geen mogelijkheden tot uitwisseling meer zijn. Verhuist een patiënt dan kunnen vele gegevens op die manier verloren gaan. Gelukkig hebben ze zich aan de standaard lijst geconformeerd. (en die werkt nu uitstekend!!!)
Communicatie in Midden Brabant (Wil MacHis-Nieuws November1999 blz 3
Ten Geleide Wouts) In de regio Midden Brabant hebben de ziekenhuizen en de DHV een contract gesloten waarin de communicatie in de toekomst niet meer via de PTT maar via een elektronisch netwerk gaat. U Zorg gaat dit waarmaken. Binnen 3 jaar zouden liefst alle huisartsen en ook andere zorgverleners de post 100% elektronisch aangeboden krijgen. Huisartsen die onvoldoende geautomatiseerd zijn en het niet op deze manier kunnen ontvangen moeten een fax aanschaffen en krijgen het per fax. Er wordt dus geen postzegel meer geplakt!! Ik krijg al 3 jaar de post elektronisch, maar er doen nu nog te weinig specialisten aan mee. De uitslagen van lab en röntgen en Path lab en enige specialisten kwamen al zo binnen en werden via Microphone software en een script wat Jacqueline geschreven had, probleemloos in het MacHis direkt op de juiste plek gezet. Als nu alle post zo komt , verwacht de assistente dat ze na 4 uur alleen nog maar kindertruitjes hoeft te breien. Naast het elektronisch declareren iets wat echt zoden aan de dijk zet
MEDEUR Casper Tombrock schreef in de MacHisnieuws discussiegroep de aanbeveling om iedere uit de praktijk vertrekkende patiënt zijn gegevens standaard op diskette mee te geven tezamen met een print van de gegevens. Hopelijk heb je nog vele diskettes die je niet meer gebruikt (of weinig vertrekkende patiënten) en hoop je anderzijds nog veel diskettes op gelijke wijze te mogen terug ontvangen. Onderstaand een klein stukje tekst. Via 'import' kan dit stukje tekst in het literatuur bestand van MacHis worden opgenomen. Deze text kan dan bij de diskette gevoegd worden. De tekst: Hierbij ontvangt u een diskette, Dos-geformatteerd , met daarop de medische gegevens van patiënt(en) als 'MEDEUR bericht'. Indien uw HIS deze gegevens uitwisseling ondersteund (WCIA'95-eis), kunt u alle gegevens geautomatiseerd inlezen en hoeft u deze niet opnieuw in te (laten) typen. Huisarts-Informatie-Systemen welke deze functionaliteit ondersteunen: MacHis MicroHIS Elias Medicom HetHis Topaaz DaVinci
-ja -nee -nee -nee -nee -nee -nee
EMD congres Het EMD congres is weer achter de rug. Tijdens dit congres is oa een forumdiscussie gevoerd met His leveranciers. In de HIS
MacHis-Nieuws November 1999 blz 4
discussielijst (gebruikers van alle Hissen en met name de technologische voorhoede discussiëren daar) waren gefrustreerde texten te lezen over de onmacht (onwil?) van HIS leveranciers om een programma te maken, dat gericht is op gebruikersgemak en uitwisselbaarheid van gegevens. Aan het eind van het congres een Forum van HIS-leveranciers. Belangrijkste vraag: wanneer wordt het MEDEUR bericht geïmplementeerd. Belangrijkste antwoord hierop: vaagheid en geen antwoord. MacHis heeft MEDEUR. En dat is iets om trots op te zijn. EN het is net als met de telefoon: Wat is een aansluiting waard als er maar 1 mens in de wereld is met een telefoon? Ook in de HIS-discussiegroep somde Constant Mostart een aantal zaken op, die het werken met het EMD een stuk prettiger zouden kunnen maken. Maar dan moeten huisartsen en His leveranciers wel dezelfde kant opkijken: - Het MEDEUR bericht en graag nog vandaag in alle Hissen - standaard labcode tabel - alle berichtgeving van en naar Ziekenhuizen, laboratoria, collegae per edifactbericht - het waarneembericht als edifact bericht - recepten als edifact bericht naar alle 15 apothekers (waar ik bijna dagelijks mee te maken heb) - in elkaars HIS kunnen kijken in de dienst etc, etc etc, Jur Kingma verwoordde de Babylonische spraakverwarring in automatiseringsland aldus: De ICT sector heeft een hoog "gouden-bergen" gehalte. Maar "There are no easy solutions". Het probleem met de ICT in de zorg is dat het geen technisch probleem is maar een bestuurlijk probleem en een managementsprobleem. Wij zoeken geen oplossingen voor de vijftig discussianten van deze discussierubriek. Wij zoeken een oplossing voor 7000 huisartsen en misschien straks voor 20000 specialisten die "geen-gezeurautomatisering" willen. Voor hen is automatisering een tool en geen doel. Die gaan op zondag liever in de herfstbossen wandelen dan achter de knoppen zitten. Als beroepsgroep zijn we in de val getrapt de huisartsen te laten automatiseren zonder een behoorlijke structurele financiering en zonder een centraal en perifeer adequaat toegerust ondersteuningsapparaat. Ook een fatsoenlijke scholingsstuctuur kwam niet van de grond. Verder is er geen financieringsstructuur voor ICT activiteiten die de individuele dokter overstijgen. Vervolgens zijn we met ze allen de eisen gaan opschroeven zonder daarvoor draagvlak te creëren onder de huisartsen. Op EMD 99 was een trend hoorbaar van het 'gemeenschappelijk' EPD (Electronisch Patiënten Dossier). Een EPD is via netwerken op verschillende plaatsen door daartoe bevoegde personen te raadplegen. Daarbij lijkt het HIS letterlijk (was geen nominatie als gidsapplicatie) en figuurlijk aan de kantlijn te komen te staan. Het is een interessante ontwikkeling, maar er zal nog veel water door de Rijn stromen, voor in het verzuilde HIS land een beweging komt, die dit mogelijk maakt. Het is voor ons twee polsstokken te ver: Als HISsen niet in staat zijn tot onderlinge communicatie, wat moet dat dan worden als de gehele gezondheidszorg gaat communiceren? Meer nieuws over het EMD congres elders in dit nummer
Vertrokken en overleden patiënten
Ten Geleide In de Machisnieuwsdiscussiegroep een leuke discussie over het bewaren van patiëntengegevens. Ikzelf wis nooit een patiënt uit mijn bestand. Ik heb geen last van ze en kan, als gegevens later nog eens nodig blijken, ze altijd gemakkelijk weer vinden. Gerard Freriks tackelde mij met de stelling, dat je juridisch verplicht was om patiëntengegevens van vertrokken patiënten te wissen. Dat verandert dat mijn opstelling niet, want het kan wel in de wet staan, maar deze wet is niet gemaakt in de tijd van de informatiemaatschappij. Er is ook nog geen jurisprudentie tegen artsen, die hun gegevens bewaren. Jacqueline Lankhorst en Remko Gerbranda exporteren de gegevens uit het His naar een file en slaan de gegevens eens in de zoveel tijd op op een opslagmedium. Gerard tackelt dit weer, door er op te wijzen, dat over 5 jaar het opslagmedium wellicht niet meer gebruikt wordt. En indien dat nog wel het geval is, hebben we tegen die tijd niet meer de beschikking over het huidige Omnis en het huidige MacHis. Je oude gegevens zijn dan niet meer toegankelijk. Is er dan maar 1 goede oplossing: Een papieren archief ..................(?)
Recepten via Internet Ga naar: http://www.whinfield.co.uk/Page100.html#FIRST En zie een van de eerste huisartsen ter wereld waar je herhaalrecepten per email aan kan vragen. Iets voor ons?
Apothekerswebsite Voor Waterlandse huisartsen die het nog niet wisten. De apotheken in Purmerend hebben een professioneel ogende website inclusief dienstrooster en info over geneesmiddelen. (http://www.purmerendse-apotheken.nl/Main/Mainfrm1.html )
Virus op KNMP taxe update bij Elias Joost Zaat meldde, dat hij op een KNMP taxe update voor
Elias van augustus een virus had meegekregen. Het betrof het TAI PAN virus. Het lijkt haast onmogelijk hoe zoiets op een update van de KNMP terecht kan komen. Verontrustend is het wel. Voorlopig isvoor Elias het advies van de regionale automatiseringscommissie om de floppies, hoewel ze netjes in plastic zijn gesealed, toch even door een virus scanner te halen. Wat lopen er op allerlei nivo’s toch een grappenmakers rond! MEDEUR via een flopje invoeren? Ben je mooi klaar als je een virus mee installeert! Gelukkig heb je op een Mac niet veel last met virussen.
ICPC Medio oktober op een AMC-symposium over classificeren en later op het EMD-congres werd vernomen dat de Nederlandse vertaling van de ICPC-2 klaar is. (Inge Lamberts-Okkes en Ruud Gebel). Ongeveer eind oktober zal hij uitkomen op diskettevorm via het NHG. Echter de inclusiecriteria, zoeksysteem en koppeling met de ICD- 10 (een veel uitgebreider en specialistischer codeersysteem- dat de icpc-codes kan verfijnen en dat de subcodes dan kan gaan vervangen) laten nog wel een paar jaar op zich wachten, aangezien er heel erg veel kleine tekstuele fouten in het ICPC-2 boek blijken te zitten en ook een aantal grotere fouten. Er is een gesubsidieerd project (NHG + Lamberts c.s.) waarbinnen dit allemaal aangepakt zal worden. De nieuwe subcodes van de ICPC-1 staan hier los van. Deze zijn bij de drukker en dus binnenkort beschikbaar.
XML XML (eXtensible Makeup Languagge), door sommigen gedoodverfd als de opvolger van HTML en van programeertalen als Omnis wordt intensief ondersteund door de nieuwe versie van Filemakr Pro. Micosofts Internet browser Explorer 5 voor Windows is de eerste webbrowser, die XML ondersteunt. DE Macversie hiervan komt nog voor het eind van het jaar uit.Ook Netscape communicator zal naar alle waarschijnlijkheid met XML gaan werken.
Mac Os 9 MacOs 9 is op 23 oktober officieel geïntroduceerd. De Nederlandse versie zal zeer spoedig volgen. Naast vele andere nieuwe features is een in het oog vallend eigenschap, dat j je Mac kunt beveiligen met een ‘voice print’, ofwel in het Nederlands een ‘stemafdrukwachtwoord’. Wie zijn computer tegen onbevoegd gebruik wil beschermen hoeft voortaan alleen maar een tevoren opgenomen kreet te roepen en de computer staat weer ter beschikking. De software maakt dan een uitgebreide analyse van onze stem. Ook is een gemoderniseerde vorm van het vroegere ‘At ease’: ‘Multiple
MacHis-Nieuws November1999 blz 5
Ten Geleide Users’ heet het regelpaneel, waarmee je tot in de kleinste details kunt regelen tot welk programma’s een bepaalde gebruiker toegang heeft, of hij wel of niet mag internetten, programma’s installeren, hoe zijn buroblad eruit ziet, etc. Samengebruik via internet is ook een nieuwe feature. Het doet wat het zegt. Je kunt op die manier op verschillende lokaties via het Internet in 1 bestand werken via Internet. Vanwege de beveiliging nog te riskant voor een HIS, maar toch..
G4 systemen hebben problemen met processor. Apple heeft in oktober een uitglijder gemaakt met de aankondiging, dat de nieuwe G4 computers niet volgens de specificaties worden geleverd. Klanten, die een G4 op een kloksnelheid van 500 MHz,450 MHz en 400 MHz besteld hadden, kregen medio oktober een onplezierige keuze voorgelegd: Meer betalen voor een machine, die ze besteld hadden, of hetzelfde bedrag voor een langzamere machine.
G4 Natuurlijk werd de nieuwe G4 weer aangekondigd als een ‘supercomputer’. Hij is zo snel, dat hij volgens de Amerikaanse exportwetten als zodanig wordt geclassificeerd en daarom mag Apple hem niet verkopen aan regimes als Noord Korea, Iran en Cuba. (nou ja....!) Zo’n titel is natuurlijk betrekkelijk. Elke nieuwe Mac is in zijn tijd een supercomputer geweest. In de computerindustrie geldt de wet van Moore: De snelheid verdubbelt zich elke achttien maanden. De 400 MHz versie is niet meer dan een opgevoerde G3. De 2 systemen zijn grotendeels aan elkaar gelijk, met uitzondering van de processor. De 450 en 500 MHz versie beschikken daarentegen over een gloednieuw moederbord. Deze zg ‘Sawtooth’ modellen kunnen we dus eigenlijk pas de echte G4’s noemen. Hoewel de G4 nog maar mondjesmaat leverbaar is, heeft Motorola al plannen bekend gemaakt voor de verdere ontwikkeling van de G4 en van de toekomstige generaties processoren.
G2 - G3 - G4 - G5 - G6. Pentium en Merced
Apple zei tot de impopulaire maatregel te zijn gekomen vanwege de productieproblemen, die Motorola heeft bij de productie van de jongste lichting Power Mac G4 processoren. Het model met de 500 MHZ wordt zelfs uitgesteld tot volgend jaar. De leveringsproblemen hebben tot een daling van de winst in het derde kwartaal en een abrupte daling van het beursaandeel ‘Apple’ aanleiding gegeven.
MacHis-Nieuws November 1999 blz 6
De geschiedenis van de Power PC begint in 1993, toen Apple de eerste Power PC’s met een 601 processor op de markt bracht. De eerstelingen waren er meer op gericht om snel op de markt te komen, dan om meteen het maximum aan snelheid te behalen. De tweede generatie volgde redelijk snel met de 603 en de 604, die verder evolueerden tot de 603e en de 604e. Deze G2’s rekende duidelijk sneller dan de 601 en waren dan ook jarenlang de standaard in Apple machines. De derde generatie bestaat uit de processor die officieel de 750 heet. Apple heeft hem altijd als de G3 aangewezen. Op de zelfde manier luistert de G4 naar de naam 7400. De G4 begint zijn leven met snelheden de 400 MHz. In de komende maanden en jaren verwacht men, dat dit werktempo toeneemt tot 1000 MHz (1 GigaHerz = 1 GHz). Behalve sneller zullen de nieuwere processoren door nieuwe productiemethoden ook zuiniger in energieverbruik zijn. Ze zullen dus minder warmte produceren, waardoor de computers in toenemende mate geluidsarm zullen zijn. (het meest storende geluid van de computer is de koelventilatotor. In de nieuwste Imacs is bv al geen ventilator meer nodig) In het algemeen noemt men de huidige generatie processoren (zoals de G4 en de Pentium III, 32 bits processoren. In de loop van het volgend jaar brengt Intel de opvolger van de Pentium III processor met de naam Merced op de markt. Deze processor heeft een 64 bits adressering. De power PC 64 bits concurrent daarvan wordt de G5. Het adressserbaare geheugen daarvan gaat van 4 gigabite 232 bytes, ongeveer 4*109) naar zo’n 16 exabyte, ofwel 2 64 bytes = 1,8 x 10
Van de Directie 19. Vanwege de verschillen tussen de 32 bits en 64 bits processoren moeten alle programma’s (in de 64 bits variant) ook 64 bits gebruiken om geheugen aan te spreken. Dit vereist uiteraard aanpassingen in de bestaande programmatuur. De overstap van G4 naar G5 zal relatief pijnloos zijn. Intel zal meer problemen hebben om de overgang van Pentium naar Merced te verwezenlijken: oude Pentium programma’s op de Merced draaien zal gepaard gaan met snelheidsverlies. Met de G5 (en daarna de G6, waarover nog vrijwel helemaal niets bekend is) lijkt Macintosh de komende jaren in elk geval goed toegerust om de strijd voor de titel ‘snelste computer’ te blijven aangaan.
Apple’s airport Elke Ibook, Imac of Powermac G4, die vorzien is van een airportkaart kan desgewenst dienst doen als ‘Software acces point’. Andere draadloze netwerkgebruikers kunnen via dfit basisstaion de rest van het netwerk gebruiken en kunnen desgewenst Internetten.
Niet in Frankrijk De draadloze netwerktechnologie, die Apple voor het Ibook heft ontwikkeld, wordt in Frankrijk niet toegestaan. De frequentieband, die Apple voor deze radiografische techniek gebruikt, is gereserveerd voor het Franse leger. Frankrijk is het enige Europese land dat van deze frequentie gebruik maakt.
Van de direktie (door Annet Sikkel) Personeel Op 1 oktober is Henny de Wit in dienst gekomen ter versterking van de helpdesk. Henny zal 20 uur per week gaan werken. Zij zal ook instructies voor haar rekening gaan nemen. Chris Tammes heeft een vliegende start gemaakt als ontwikkelaar van MacHis en is al ver gevorderd met Clearing House Huisartsen. Bij de volgende update krijgt u de beschikking over deze software.
Groeiend aantal MacHis-gebruikers In het derde kwartaal van dit jaar is het aantal MacHis systemen gestegen tot over de 400. Ruim 10% draait onder Windows, de rest op Macintosh. Omdat op diverse lokaties meer dan één arts gebruik maakt van MacHis, is het aantal artsen dat met MacHis veel groter.
Technische commissie Op zaterdag 9 oktober is de technische commissie bijeen geweest om de planning van sofware-aanpassingen in MacHis te bespreken. De komende maanden gaat Dick zich bezig houden met het probleemgeorienteerd en epiosodegericht werken, en worden daarbij alle journaalschermen weer onder de loupe genomen. Het episodegericht werken is een eis die door de WCIA gesteld wordt. Meer informatie vindt u elders in dit nummer.
Toetsing miniWCIA Kalis BV heeft van MedMac opdracht gekregen om MacHis te laten keuren voor de mini-WCIA. Sinds het inbouwen van het Medeur bericht voldoen wij aan de verplichtingen.
Millennium OMNIS 7.3.7 Alle MacHissers moeten, voor 1 januari aanstaande, over op de nieuwe OMNIS, versie 7.3.7 of 7.3.7.1. De volgende MacHis-update, die begin december wordt verzonden, zal alleen te gebruiken zijn als u de nieuwe OMNIS heeft geïnstalleerd. Half oktober waren er nog zo'n 35 systemen die met oude OMNIS werken. Macintosh Operating System (MacOS) Inmiddels hebben de huisartsen met een niet-millennium-proof systeem, als zij de enquête hebben geretourneerd, van ons bericht gehad. Via de mentoren kunnen MacHissers hun MacOS laten upgraden, omdat het Kalis BV niet is toegestaan dit vrijelijk te doen. Via Internet (www.apple.com) kunt u bepaalde MacOS-upgrades ook zelf downloaden. Alle MedMac mentoren, bij deze hartelijk bedankt voor jullie inzet!
MacHis-Nieuws November1999 blz 7
Griep Griepselectie en furunkels (Flip Bruhl en anderen) Flip Bruhl (Amsterdam) stelde het volgende probleem aan de orde in de MacHisnieuwsdiscussiegroep: Bij het ruiteren voor de griepvaccinatie werd ik onaangenaam verrast dat ieder die ooit een furunkel (ICPC S10.1) heeft gehad ook een griepvaccinatie zou moeten krijgen. Het zelfde geldt voor K84 overige hartziekten zoals rechter bundeltakblok, K99 en R99 overige long en hartziekten. Na de griepselectie heb ik handmatig iedereen met deze indicaties afgevoerd. Het lijkt mij het verstandigste om herhaling te voorkomen, deze indicaties uit de griepoproepcodelijst, die onder F7 staat, te schappen. Doe ik hier verstandig aan? Antwoord van Jacqueline Lankhorst-Bonnier: Iemand die recidiverende staphylococcen infecties doormaakt komt wel degelijk in aanmerking voor een griepvaccinatie (S10.1) Inderdaad wordt de eenmalige ICPC ook geselecteerd. Overigens is het zo dat wij in de praktijk uitsluitend via de hoogste relevantie selecteren. Een ander probleem vind ik zelf dat als je eenmaal iemand hebt geselecteerd dat er geen mogelijkheid is om je bestand door te lopen op personen die niet meer in aanmerking komen. Denk aan de kinderen die over hun astma heengroeien. Dat gebeurt bij ons nu handmatig. Maar terugkomend op jouw vraag: Je kunt in het literatuurscherm via zoeken op broncode MH-PG het desbetreffende selectiescherm opzoeken en het naar je eigen voorkeur wijzigen. Wanneer er alleen komt te staan LEEFTIJD > 65 worden uitsluitend nog maar de bejaarden geselecteerd... Maar of het verstandig is, is een ander verhaal, het kan wel. Erik Frolke antwoordde: Ik maak op een kopiebestand de nieuwe *GS ruiters aan en draai ze op papier uit(met de indicatie erbij) en plaats dan handmatig de *GV ruiter in het echte bestand. Elk jaar weer komen er patienten met een *GS-ruiter uit, die als kind Asthma hadden, maar de laatste 10jr niet meer -nietpatient zijn, bv oma /opa van eigen patienten, en af en toe logeren en bij mij dokteren. Dus geen griepruiter moeten hebben, maar wel in het bestand zitten -etc Kortom. is er een manier om patienten te behoeden voor een *GS-ruiter? Zeg maar een ruiter : "te weinig of geen indicatie voor *GV, die *GS voorkomt" , zonder dat je als *GWeigeraar wordt gemerkt!, want dat werkt op zich wel. Carol Wittkampf schreef: Ik heb zelf een ruiter gemaakt: *GN met voor mij de betekenis: deze client krijgt via het programma ieder jaar een ruiter *GS maar heeft eigenlijk⁄ geen griepruiter nodig. Na het uitdraaien van een lijdt *GS draaai ik ook een lijst *GN uit en streep zo wat aneller af. Het blijft echter wel een klusje erbij. Bedenk wel ook deze mensen kunnen natuurlijk ook wel eens terécht in de selectie *GS/*GV terecht komen. Met *GN hoef ik alleen maar nr de journaals vd laatste tijd te kijken.
Grieplijsten met overleden en vertrokken Patienten (Lou Braaksma en anderen)
MacHis-Nieuws November 1999 blz 8
Ikzelf stelde de volgende vraag in de discussiegroep: Etiketten printen van de patienten met een griepruiter maakt ook etiketten aan van alle patienten met een griepruiter, die als overleden en vertrokken staan aangemerkt. Hetzelfde met de lijsten. Mogelijke plossingen: 1-Alle patienten met een ~(tilde) voor de naam wissen. Dat doe ik liever niet. Soms komt een patient met een tilde weer in de praktijk terug en dan ben ik de gegevens kwijt. Over overleden patienten willen soms familieleden nog wel eens praten. Enz. 2-Alle uitgeschreven patienten met een griepruiter nalopen en de griepruiter wissen. Is erg tijdrovend Daarom mijn vraag: Hoe kan ik een lijst of etiketten uitdraaien, waarbij de uitgeschreven patienten niet verschijnen? Jos Neve schreef: Je hebt bij stap 2 in de griepmodule de tweede regel : 'printen van gevaccineerde patienten met een griepruiter' aangeklikt. Dan krijg je iedereen die ooit gevaccineerd is. Als je in dit scherm de eerste regel aangeklikt laat staan, die al geselecteerd staat als je het scherm opent :'printen van patienten met een griepruiter' dan komen er geen patienten op met een tilde. Jacqueline Lankhorst schreef: Alleen bij de optie printen van patiënten die gevaccineerd zijn worden patiënten met een tilde vermeld. Dat is ook juist, want iemand kan overlijden of vertrekken nadat hij een injectie heeft gekregen. Je kunt altijd een lijst uitdraaien via patiënten op combinatie eigen keuze etc.: P_RUITER CON *G Dan op calculation klikken en invullen: pos(*'GW',P_RUITER)=0 --> dat betekent dat de ruiter *GW niet wordt geselecteerd. en vervolgens weer op calculation klikken en invullen: len(P_VERTREKCODE)=0 --> dat betekent dat alleen mensen waarbij niets in het vakje achter mutatiedatum staat ingevuld geselecteerd worden. Uiteraard is dit voor gevorderden bedoeld. Ben Pater schreef: Ik doe de griep zo: Laat MacHis ruiteren in een kopiebestand. Maak via reports een file van alle geruiterde patiënten. (daar komen de GV's en GS'en op te staan. (haal de files uit FPATIENT) De file inladen in excel of Claris works. Sorteren geeft de mogelijkheid alle tilde's in een keer eruit te gooien. Draai een lijst uit kijk deze lijst na op onterechte indicaties. Laat de assistente de nieuwe ruiters (GS) invoeren in het originele bestand. Zo krijg je een fraai ruiter bestand.
HISwisselaars Ton Geerlings, Huisarts in Zaanland- Waterland doet een onderzoek naar huisartsen, die van His willen veranderen of zijn veranderd. Hij deed een oproep in de HIS discussielijst aan HIS wisslelaars om zich te melden. Hij zoekt ervaringsdeskundigen. Ik hoor van Kalis BV, dat er ongeveer wekelijks 1 nieuwe Machissser bijkomt, die daarvoor een ander HIS gebruikte. Ton’s regio is door een automatseringsproject van 6 jaar geleden een echt Elias-bolwerk. Ze hebben zeggen en schrijven één MacHis-er. (En dat zo vlak bij Alkmaar). Voldoende potentieel voor een overstap naar MacHis... maar de meeste aandacht gaat daar bij HIS wissleaars uit naar Medicom. Het onderhouds-vrije trekt met name de Eliassers, omdat in de "fouten in de programmatuur" en de service door de helpdesk voor velen de schoen wringt. Het is Ton niet primair te doen om mensen te laten overstappen.
OPROEP !! GEZOCHT : ERVARINGEN VAN HISWISSELAARS Geachte collegae, Iedereen die op het EMD 99 is geweest herkent de volgende stelling, die betrekking heeft op het overstappen van het ene HIS op het andere : "De van HIS wisselende huisarts is te vergelijken met een treinreiziger die met zijn bagage naar het buitenland wil, waar
men een andere spoorbreedte heeft en dat de spoorwegmaatschappij hem verhindert de deuren te openen bij het overstapstation en hem dwingt met achterlating van bagage zich door een raampje te wringen." Een overstappende collega verzuchtte eens: "Daarnaast, en dat is niet minder belangrijk en mogelijk de basis van het probleem: zodra je 'ja' hebt gezegd tegen je nieuwe HIS, kun je wel mopperen op een matige conversie maar helaas, je zit er al aan vast...Het komt mij voor dat vooral de huisarts de dupe is van conversies en dat de achtergelaten sotfwareleverancier verdrietig is en de komende blij, maar beiden niet met het probleem zitten." In onze RHV-en Zaanland Waterland is een door de huisarsten zelf betaalde ondersteuningstruktuur voor de automatisering opgezet. Wij willen graag collega's begeleiden wanneer zij overwegen van HIS te veranderen. Hiervoor zoeken wij ervaringsdeskundigen, die door het delen van hun eigen ervaringen anderen willen helpen. ACJ Geerlings, huisarts- automatiseringscoördinator Zaanland/Waterland de Koopman 24 1509 ZR Zaandam 075-6281212 Fax 075-6286592 email
[email protected]
MacHis-Nieuws November1999 blz 9
Aai een Mac Apple Special Event: Aai een iMac (door Micha de Vries) It’s really wonderfull, you can see right through them, it’s amazing I’m really thrilled. They did a wonderful job and I’d like to thank the engineering team. It’s just amazing. It’s far more advanced than any Compaq, Dell, IBM, Gateway, you name it. Lees het bovenstaande twintig keer aan één stuk hardop voor en U heeft het grootste deel van Jobs presentatie op ‘The Apple special event”, die om 10.00uur op 5 oktober 1999 in Cupertino gehouden werd, gehoord. Het heeft iets van de marktkoopman, die in veel tijd en met veel verve een dunschiller aanprijst. De zaal klapt en juicht terwijl Jobs de nieuwste blueberry iMac DV aait. Karin, mijn vrouw en collega kan het niet aanzien: het lijkt wel een religie, verafgoding. “Het zijn maar computers hoor en of ik ze nou echt mooi vind weet ik zo net nog niet.” Het echte nieuws:
MacOS 9
wachten).Eindeloos liet hij zien hoe een CD-tje in de computer gezogen wordt en weer naar buiten komt. Mijn 2-jarige zoontje zou dat prachtig vinden. Standaard 64Mb geheugen Geen ventilator
MacOS 9 is uitgekomen, met talrijke nieuwe eigenschappen en mogelijkheden, zoals Apple scripts over het internet laten werken, een netwerk opbouwen via het internet, ingebouwde encryptie, mogelijkheid om de computer voor meerdere gebruikers in te stellen, die dan elk met hun eigen wachtwoord kunnen inloggen en hun eigen instellingen en eigen bureaublad te zien krijgen. Er is ook een nieuwe manier om de vele wachtwooorden op internet door de computer te laten onthouden en er is Sherlock II, de bekende zoekmachine, nu met uitgebreidere functies, vooral gericht op on-line shoppen.
Nieuwe Imacs De oude iMac’s zijn vervangen. Helaas is het scherm niet groter geworden. De kast is wel 2 cm korter en opnieuw ontworpen. Er komen 3 types op de markt: Ze hebben allen de volgende ‘amazing features’ gemeen: HiFi audio ontworpen door Harman & Kardon, eventueel uit te breiden met een USB Subwoofer.
En dan iets wat deze computers niet hebben en de concurrentie wel: een ventilator. Door een speciaal ontworpen koelsysteem hoeft de processor niet meer mechanisch te worden gekoeld, waardoor het geluidsniveau van de computer heel laag is en als hij na twee minuten niet gebruikt te zijn de harddrive uitschakelt is hij niet meer hoorbaar. Airportantenne Ingebouwde Air Port antennes. Voor $99,- kan hij gemakkelijk uitgebreid worden met een kaart voor draadloze ethernet, via een gemakkelijk te bereiken luikje onderin de computer, waardoor je ook in een ommezien geheugen kan vervangen. Firewire! De nieuwe standaard voor snelle datacommunoicatie zit nu standaard op elke iMac. Je kunt hierop bijvoorbeeld een externe harde schijf aansluiten die zo groot is als een pakje cigaretten en hem er dan ook nog uittrekken zonder de computer uit te zetten. Deze aansluiting was al standaard op de nieuwe generatie desktop computers. De videokaart is verbeterd en gelijk aan die van de desktop modellen.
Doorzichtig: de metalen platen die in de oude iMacs zichtbaar waren zijn nu verdwenen. Je kijkt er nu inderdaad dwars doorheen, hetgeen Jobs zelf erg leuk schijnt te vinden.
Prijs Er is een blauwe basis iMac voor $999,- met 350 mHz G3 en 6Gb Desktop video
Gleuf In plaats van het laatje aan de voorkant een gleufje waar de CD ingeschoven wordt als bij een auto-CD-speler. Hiervan maakte Jobs meer dan het eigelijk voorstelt. Geen toast meer die in je computer terecht komt (zaten we echt op te
MacHis-Nieuws November 1999 blz 10
Er is een in de bekende kleurenreeks uitgevoerde iMac DV. DV staat voor desktop video: via de fire wire port is deze computer direkt aan te sluiten op elke digitale videocamera, waarvan het beeld vervolgens zonder kwaliteitsverlies kan worden gemonteerd met het meegeleverde programma iMovie en vervolgens weer kan
Aai een Mac worden opgeslagen op de camcorder (in Nederland wordt bij camcorders om belastingtechnische redenen deze opnamemogelijkheid geblokkeerd). Deze mogelijkheid is echt vernieuwend en hierdoor heeft Apple weer een flinke voorsprong op de concurrentie. Jobs monteerde op het toneel een filmpje, hetgeen prima ging, maar toch wel langer duurde dan interessant was en demonstreerde de aansluiting met de camera door op ziekmakend slijmerige wijze zogenaamd zijn ouders toe te spreken voor de camera en dit in het filmpje te monteren.
Er is ook nog een grijs-doorzichtige iMac DV ‘Special Edition’ voor $ 1499 met als enige toegevoegde waarde 128 mB geheugen en een 13 Gb schijf. Alle modellen waren al tijdens de show via de Apple Store online te bestellen. Levertijd: nog 46 dagen stond er. Tja, al met al toch wel voldoende vernieuwing om zachtjes mee te klappen vind ik. Apple vernieuwde in minder dan een half jaar al zijn produkten ingrijpend. What’s in it voor MacHis? Presentatie iMovie:dag mamma, sorry dat we zo lang niet geweest zijn... DVD Rom In plaats van een CD-ROM drive heeft deze iMac een DVDROM drive, zodat je video’s kunt afdraaien op een goede en goedkope manier met heel hoge kwaliteit. Er is tevens een RGB uitgang voor , zo begreep ik, aansluiting op een externe monitor.
Heb je aan al dit moois als huisarts wat? De mogelijkheid van een draadloos netwerk kan interessant zijn, net als het werken via een internet netwerk. Het lage geluidsniveau is een voordeel in de spreekkamer. Voor Hi Fi geluid en videomontage zie ik nog niet direkt toepassingen in de praktijk en snel genoeg waren de oude iMac’s ook zeker.
De DV desktop is uitgerust met een 400 mHz G3 processor, 10 Gb harde schijf en 64 Mb geheugen, uitbreidbaar tot meer dan 500 Mb Prijs: $1299,Nu ook in grijs
MacHis-Nieuws November1999 blz 11
Briefje Schrijf eens een briefje (door Jacqueline Lankhorst-Bonnier, helpdeskmedewerker) In dit stuk wordt uitgelegd hoe een briefje kan worden vervaardigd (met patiëntgegevens) dat vervolgens op een recept kan worden geprint. Dit stuk is geschreven voor beginnende gebruikers. 1. Werken met ‘notitieblok’ (PC: ‘kladblok’) 2. Aanmaken en plakken van een label
Ad 1. Werken met ‘notitieblok’ (PC: ‘kladblok’) Macintosh: Klik met de muis op het ‘appeltje’ en selecteer Er verschijnt een klein bloknootje. Klik in de bovenbalk op het menu ‘Wijzig’ en selecteer ‘voorkeuren’. Stel hier het lettertype in op bijvoorbeeld
en kies voor de grootte <9>. Sluit af met . Er kunnen meerdere zogenaamde sjabloondocumenten worden aangemaakt: Door in het linker benedenhoekje te klikken, danwel door te klikken op de omgevouwen hoek kan een nieuw blaadje worden geselecteerd, waarop een andere (standaard)tekst kan worden geprint. Via het commando Nieuw (onder archief) kunnen nog blaadjes worden toegevoegd. De ingetypte tekst wordt automatisch bewaard. PC: Klik met de muis op ‘start’ en ga via ‘Programma’s naar ‘Bureau-accessoires’. Kies voor ‘kladblok’. Er kunnen meerdere zogenaamde sjabloondocumenten worden aangemaakt: Door te kiezen voor Opslaan als... onder het menu Bestand kan worden aangegeven waar het desbetreffende document moet worden bewaard en met welke naam. Wanneer gekozen wordt voor het bureaublad zijn de documenten een volgende keer eenvoudig door dubbelklikken te openen. Kladblok gedraagt zich dus zoals elke andere tekstverwerker. Macintosh+PC: Wanneer gebruik gemaakt wordt van voorbedrukte recepten is het niet nodig om nogmaals een kop te tikken. Zorg met behulp van de returntoets dat de tekst laag genoeg begint. Evt. is het notitieblok breder/ smaller te maken door in de rechter beneden hoek te klikken en met ingedrukte muistoets het formaat aan te passen. Bij een Macintosh is het, net zoals vroeger bij de typemachine, nodig om aan het einde van de regel een return te geven. Anders wordt er één hele lange regel getypt. Bij de PC kan eventueel onder het menu Bewerken worden gekozen voor ‘Automatische terugloop’.
MacHis-Nieuws November 1999 blz 12
Start MacHis op de gebruikelijke wijze op en selecteer in de medische administratie een patiënt. Ga met de muis via het menu handelingen naar Ext.corr., brief of label en selecteer een label. Bij bezitters van een LabelWriter (Macintosh) verschijnt nu automatisch de bijbehorende software. Deze kan met commando Quit worden verlaten. --> In de overige gevallen wordt een waarschuwings-signaal afgegeven, omdat deze LabelWriter niet kan worden gevonden. Er wordt een label aangemaakt in het intern geheugen van de computer. Met commando Plak onder het menu Edit voor de Macintosh danwel met commando Plakken onder het menu Bewerken voor PC-gebruikers, kan dit label in elk document worden geplakt, dus ook bij ‘betreft’ in de getypte tekst op het notitieblok/kladblok. Samenvatting: Met behulp van een tekstverwerker (bijvoorbeeld ‘kladblok’ voor PC-gebruikers), danwel het ‘notitieblok’ onder het ‘appeltje’ voor Mac-gebruikers, kunnen sjabloondocumenten worden aangemaakt. Met behulp van het commando ‘label’ in MacHis kunnen de patiëntgegevens in een dergelijk document worden geplakt.
HELP! Help de kaartenbak verschijnt niet (Jacqueline Lankhorst- Bonnier)
Klik zonodig op de dubbele pijlen achter ‘iedereen’ en kies voor Lezen en schrijven.
Dit stuk is geschreven voor beginnende gebruikers met een Macintosh computer. In dit stuk wordt stap voor stap uitgelegd hoe de kaartenbak weer op het werkstation kan verschijnen.
8. Zijn alle stappen opgevolgd en heeft de kaartenbak nog steeds geen kabels controleer dan of niet de gehele schijf toegankelijk is gemaakt: Klik de harde schijf één keer aan en kies wederom samengebruik zoals bij punt 7. Haal in dit geval het kruisje weg.
1. Controleer of de server aanstaat. 2. Controleer of de bekabeling nog goed vast zit. Let op: Ga er niet aan rommelen als de computers nog aanstaan: Zet alle computers uit en maakt de netwerkkabels los en daarna weer vast. 3. Kijk op de server of de kaartenbak ‘kabeltjes’ heeft: Wanneer dit niet het geval is zit het probleem vermoedelijk in de server. Is dit wel het geval, ga dan naar punt 10. 4. Klik op de server het regelpaneel appletalk aan. (De regelpanelen zijn te bereiken vanonder het ‘appeltje’). Controleer of EtherTalk is geselecteerd. Is dit het geval ga dan naar punt 6. 5 a. Is Ether Talk helemaal niet aanwezig, terwijl er wel een Ethernetwerk is dan dient het systeem opnieuw geïnstalleerd te worden. b. Staat de printer- of modempoort geselecteerd klik dan op EtherTalk. Geeft het systeem een foutmelding controleer dan nogmaals de bekabeling. (zie punt 2) Lukt het desondanks niet dan dient contact met een dealer opgenomen te worden. 6. Klik op de server het regelpaneel samengebruik aan. (De regelpanelen zijn te bereiken vanonder het ‘appeltje’). Controleer of Samengebruik bestanden is ingeschakeld:
Is dit niet het geval klik dan op de start button. Mocht een waarschuwing verschijnen dat Appletalk niet actief is, selecteer dan de kiezer vanonder het appeltje en klik op de radiobutton actief: Herhaal de eerste stappen van punt 6. Heeft de map kaartenbak nu kabeltjes ga dan naar punt 10. 7. Klik de map kaartenbak één keer aan en kies voor Samengebruik... via het menu Info onder het rolmenu Archief. Kijk of het vinkje is geplaatst. a. Kijk vervolgens of ook gasten over de juiste privileges beschikken: Lezen en schrijven.
9. Blijven de kabels weg herstart dan de server en bouw het bureaublad op. (Direct na de boiing de optie/alttoets en de commandotoets ingedrukt houden totdat een waarschuwing op het scherm verschijnt). Helpt dit alles niet installeer dan de systeemsoftware opnieuw en/of neem contact op met een dealer. 10. Op de server heeft de map kaartenbak netwerk-kabels. Ga nu naar de werkplek en selecteer de kiezer onder het appeltje. Klik op AppleShare:
Als het goed is verschijnt de naam van de server rechts in beeld. Wanneer dit niet het geval is controleer dan de bekabeling en ga terug naar punt 9 (maar nu voor de werkplek!!) Klik op de server en selecteer OK. Het volgende scherm ver-schijnt: Klik nu op de button Gast. Is ‘Gast’ grijs en dus niet aan te klikken ga dan naar punt 11. Zet een vinkje achter de kaartenbak en klik op 11. Wanneer ‘Gast’ niet kan worden aangeklikt dient op de server het regelpaneel gebruikers en groepen te worden geselecteerd. Klik twee keer op gast. Klik vervolgens op ‘Identiteit’ en selecteer ‘Samengebruik’. Zet een vinkje en sla de gewijzigde instellingen op. Lukt het nog niet om verbinding met de server te krijgen dan dient contact opgenomen te worden met de dealer. Samenvatting: Wanneer het niet lukt om MacHis op een werkstation op te starten kan het zijn dat de verbinding met de server niet (goed) tot stand is gebracht. Met behulp van het bovenstaande stuk kan op systematische wijze getracht worden om de verbinding te herstellen.
MacHis-Nieuws November1999 blz 13
Waarneming ‘Waarneembriefjes’ vanuit MacHis (door Jacqueline Lankhorst-Bonnier, helpdeskmedewerker)
Ad 4. Uitdraaien van de gegevens
In dit stuk wordt een manier beschreven om met behulp van MacHis waarneemgegevens voor collega’s te vervaardigen zonder dat de patiënten afzonderlijk ingevoerd behoeven te worden. Dit stuk is bedoeld voor gevorderde gebruikers. Het idee voor dit stuk werd aangedragen door een nieuwe gebruiker: Saskia Kiel uit Barneveld, waarvoor dank.
A. Via de visitekaart (bij minder dan 6 waarneemconsulten) B. Via de medische rapportage
1. Invoeren van de collega’s in HisData 2. Inbrengen van medische verrichtingen 3. Printen van een recept 4. Uitdraaien van de gegevens 5. Terugzoeken van een bepaald waarneembericht 6. Opschonen van het waarneembestand
Ad 1. Invoeren van de collega’s in HisData Voer de collega’s waarvoor wordt waargenomen in als patiënt en wel op een wijze dat zo weinig mogelijk gegevens ingevuld worden: Vul als wvb-code: ‘WN:’ in en zet bij de straatnaam een aantal punten. Wis de plaatsnaam en sluit af met . Zet als naam een afkorting van de naam van de collega, bij voorletters een punt en vul bij de betaalgegevens iets fictiefs in met als betaalvorm een F. (Anders komen er steeds boekwaarschuwingen). Laat de overige vakken leeg.
Om de gegevens per waarnemer uit te kunnen draaien zijn twee manieren geschikt:
Ad A. Via de visitekaart a. Zoek de desbetreffende waarnemer op in de medische administratie en ga met de muis via Patiënt-administratie--> rapporten (med.etc.,)-->visitekaart. b. Op het scherm verschijnen de laatste 5 journaalregels. Wis zonodig reeds eerder doorgegeven med. verrichtingen. c. Klik op de button d. De gegevens kunnen nu naar de printer worden gezonden. Ook kan gekozen worden voor printen naar het scherm (mits de visitekaart niet te lang is!!). Van daar uit kan evt. rechtstreeks gefaxt worden via de ‘zwarte P’ rechts in het scherm. Raadpleeg hiertoe de handleiding bij het faxmodem. e. Klik vervolgens op de button Ad B. Via de medische rapportage a. Ga met de muis via Patiënt-administratie --> rapporten (med. etc.,) --> rapporten.
Ad 2. Inbrengen van medische verrichtingen b. Kies voor medische rapportage en klik op . Zoek de desbetreffende collega op via zijn afkorting, of via ‘w.WN’ en geef commando Medische verrichting. Vul nu in het S-vak de naam, het adres en de geb.datum van de desbetreffende patiënt in. (Zorg ervoor dat dit altijd in het S-vak gebeurt om zo nodig later patiënten terug te kunnen vinden) en vul vervolgens het journaal aan op de gebruikelijke wijze. Ook
c. Zet een kruisje in het vakje eigen keuze en klik op de button . d. Klik in het nu volgende scherm Search formats op de button <Modify>. e. Het scherm ‘Search Keuze’ verschijnt. Dit scherm is opgebouwd uit 2 gedeeltes: Bovenin komt het zoekformaat te staan en in het onderste gedeelte kan het zoekformaat worden ingevuld. Wanneer er al regels ingevuld zijn kunnen deze worden verwijderd met het commando ‘Clear Format’ onder het menu Modify in de bovenbalk. f. Klik in het bovenste gedeelte op de eerste regel en vul het onderste gedeelte als volgt in:
het voorschrijven van medicatie kan op normale wijze geschieden. Sluit af met .
Ad 3. Printen van een recept Door op het printertje te klikken kan het recept op normale wijze worden uitgeprint. Uiteraard staat er geen naam etc. op het recept. Dit dient met de hand te worden gedaan. Omdat er geen adres is ingevuld is er ook alle ruimte onderop het recept.
MacHis-Nieuws November 1999 blz 14
Let erop dat op de onderste regel de gebruikte patiënten naam van de waarnemer exact wordt ingevuld (met de juiste hoofdletters) g. Klik op de tweede regel en vul het onderste gedeelte van het scherm als volgt in:
Waarneming >raporten (med.etc.,)--> rapporten. b. Klik op medische rapportage en klik op . c. Klik op de button d. Vul nu de geboortedatum van de desbetreffende patiënt in of Uiteraard kan er in het onderste vak steeds een andere datum worden ingevuld. h. Voor mensen die al een aantal jaren met het journaal werken kan het zoeken naar de gegevens te lang gaan duren. Zij
kunnen nog een derde regel toevoegen: De waarde die ingevuld staat bij comparison value hangt af van het aantal aanwezige journaalregels in HisData + de gewiste regels. Wanneer een te hoog getal wordt ingevuld wordt niets gevonden.
de naam, maar zorg ervoor dat dit precies eender gebeurt als dat dit in het S-vak is geschreven. Evt. kan de eerste letter van de naam worden weggelaten als niet bekend is of een hoofdletter is gebruikt: Verander evt. de periode en klik op OK. e. Kies voor het printen van consulten etc.
Ad 6. Opschonen van het waarneembestand Het is mogelijk om na verloop van tijd in één handeling meerdere journaalregels op te schonen. Dit gaat als volgt:
i. Klik in het sluitvakje en kies voor printen van consulten.
a. Zoek in de medische fende waarnemer op.
Ad 5. Terugzoeken van een waarneembericht
b. Ga met de muis via Patiënt-administratie-->systeembeheer-> update
Laatst werd in de discussiegroep op internet melding gemaakt van het feit dat je als arts ook verantwoordelijk bent voor het bewaren van je eigen waarneembriefjes. Op deze manier is dat natuurlijk geen punt. Zolang er geen update plaatsvindt (zie punt 6) blijven alle waarneemberichten in HisData bewaard. Om een bericht van een bepaald persoon terug te vinden zijn er ook weer 2 manieren:
c. Klik op de button
A. Via de knop ‘alle regels’ in het journaal B. Via de medische rapportage
Ad A. Via de knop ‘alle regels’ in het journaal Om op deze manier een waarneempatiënt terug te kunnen vinden is het nodig om de eigen huisarts van de desbetreffende patiënt(e) te weten. Is dit niet bekend dan is alleen methode B geschikt. a. Zoek de desbetreffende waarnemer op in de medische administratie b. Ga naar het journaal en klik links in het scherm op de button . c. Zoek via de scrollbalk de gewenst patiënt op.
Ad B. Via de medische rapportage a. Ga via Patiënt-ad-
ministratie--
administratie de desbetref-
d. Het scherm update journaallijst verschijnt. Onderin zijn met de plus en min button de afzonderlijke journaalregels op te roepen. In het bovenste scherm kunnen m.b.v. ‘knippen en plakken’ stukken van journaalregels bewaard worden in het Kommentaarscherm HISTORIE.1 Door te klikken op de button <weg> wordt het consult van een teken voorzien. e. Klik op de button . Alle consulten die beginnen met ‘^’ worden gewist. Deze consulten kunnen worden weggeschreven naar een file (=bestand) en zijn dan nog vanuit een tekstverwerkingsprogramma te openen. In het bovenstaande is een methode beschreven waarmee waarneemgegevens in HisData zijn bij te houden zonder dat de afzonderlijke patiënten ingevoerd behoeven te worden. Via de optie ‘visitekaart’, danwel via de medische rapportage zijn deze med. verrichtingen uit te draaien voor de desbetreffende collega. Via ‘alle regels’, danwel via de medische rapportage is een specifieke verrichting terug te vinden. Tenslotte kan m.b.v. ‘update van één patiënt’ het journaal worden opgeschoond.
MacHis-Nieuws November1999 blz 15
EMD Het EMD congres (7 oktober jl) ‘De Reehorst’ te Ede (Enne Bouma) Het PRODIGY-project in de UK (Prof. dr. I Purves) Het ging hier kort gezegd over een uitgebreid EVS(Electronisch Voorschrijf Systeem), gesteund én gefinancierd door de overheid. Een belangrijke stelling was dat we ons niet rijk moesten rekenen aan de bezuinigingen die het op zou leveren, want dat is niet zo en zeker niet op de iets langere duur. Als de LHV in haar onderhandelingen met de overheid wel van bezuinigingen uitgaat, lijkt het alsof de huid verkocht is, voordat de beer geschoten is; Is er ook in Engeland gekeken? Ook bleek dat het niet goed gesteld is met de implementatie van het EMD in de huisartsenpraktijk. Van de mogelijkheden die het EMD biedt, wordt een fors deel niet gebruikt. Training is het belangrijkste aspect bij implementatie van dit soort projecten. Sterker nog... zonder training is het gedoemd te mislukken. Elke in te voeren faciliteit zal aan vastgestelde criteria moeten voldoen. Eenvoud en soberheid in gebruik en aangeboden informatie zijn dan cruciaal. Volgens Purves blijkt dat dokters heel snel te veel informatie via het scherm aangeboden krijgen: steekwoorden in simpele taal blijken het beste. Een duidelijke omslag in het denken is noodzakelijk voordat dokters het HIS -wat ze als ondersteunend (zouden willen) zien - accepteren als voorschrijvend. Dat leek mij een duidelijke boodschap aan de invoerders en begeleiders van het EVS. Voor dat soort dingen -als we die willen- is veel ondersteuning nodig. Het HIS zal zoals het er nu naar uitziet steeds meer voorschrijvend worden. Dit zal alleen door een grote meerderheid geaccepteerd worden als het voorgeschrevene eveneens als ondersteuning wordt ervaren.
VIZI: 'Virtuele Integratie van ZorgInformatie'. Het project streeft een situatie na waarin zorgverlener en patiënt gezamenlijk en binnen geldende regels van privacy, toegang kunnen krijgen tot dié gegevens die voor het betreffende patiënt-zorgverlener contact modig zijn. Onafhankelijk van plaats en tijdstip van behandeling en onafhankelijk van het feit dat relevante informatie doorgaans op meerdere fysieke plaatsen is opgeslagen. Daarvoor is een EPD op basis van een virtuele integratie van zorginformatie uit meerdere bestanden noodzakelijk. Een hele mondvol. Naast de aanzet voor de EPD ontwikkeling ondersteunt het VIZI-project verdere verspreiding van ICT in de gezondheidszorg. In feb 1999 is een plan van aanpak aangeboden aan ministerie van VWS door de Orde van Med.Spec., LHV, NVZ. Er is een startopdracht verleend. VIZI stelt zich ten doel de vele waardevolle resultaten van eerdere initiatieven verder te helpen uitbouwen en op elkaar af te stemmen. resultaten zijn: softwareapplicaties, afspraken,
MacHis-Nieuws November 1999 blz 16
modellen voor EPD. VIZI wil een referentiemodel ontwikkelen voor de te ontwikkelen/uit te bouwen applicaties. Men wil dit referentiemodel bottom-up ontwikkelen.Hiertoe worden eerst applicatie gekozen die succesvol zijn en waarvoor innovatieplannen bestaan >> gidsapplicaties. VIZI kiest voor een groeiscenerio "begin eenvoudig en breid uit op het moment dat het project en de gebruiker daar aan toe is". Het EPD wordt vooralsnog begrensd door med. spec. en verpleegkundige zorg. Overige relaties bv huisarts kunnen in een later stadium aan de orde komen.VIZI (F.B.M. Sanders ) VIZI heeft een aantal gidsapplicaties genomineerd; tot die genomineerden behoort geen enkel HIS. Het LHV is wel één van de drie initiatiefnemers. Blijkbaar kan een specialist niet uit de voeten met een -aangepast- HIS. Aan alle andere gestelde criteria leek nu juist het HIS wel te voldoen.
Teledermatologie Teledermatologie is het per email oversturen van foto's van huidafwijkingen naar de dermatoloog, die dan met kerende post zijn diagnose en therapieadvies geeft. Foto's moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen, gaan vergezeld van de anamnese / beschrijving van de huisarts (ook deels specialistische anamnese). De huisarts krijgt een advies retour. De huisarts blijft verantwoordelijk en de consultatie wordt beschouwd als het laten maken van een Rö-foto met advies van de radioloog. Teledermatologie betekent dat de huisarts eindverantwoordelijk is en dat hij (een deel van) de specialistische anamnese af moet nemen. Dit om aan te geven dat onze werkwijze onherroepelijk zal (moeten) veranderen.
EMD gaan gebruiken. Maar als je bij overstappen naar een ander HIS jezelf nog steeds door een raampje moet wurmen met achterlaten van je bagage (citaat van Pieter Houwink ) dan is de voor ons belangrijkste vooruitgang nog steeds niet gerealiseerd. De afhankelijkheidgraad is hoog en daarmee waarschijnlijk de prijs. Zakelijk gezien is daar natuurlijk niks mis mee vanuit het oogpunt van de leverancier. Anderzijds had je op het EMD-99 toch moeten zien hoe gemakkelijk nu de in- en uitvoer van het EMD in HISsen onderling is. Van het HIS bestaat dacht ik al lang een voorschrijvend model(WCIA), en mogelijk is dat voor ontwerpers net zo moeilijk als voor dokters; of het voorschrijvende karakter is te vrijblijvend.
Onderzoek met HISsen Er werden 2 onderzoeken gepresenteerd, waarbij gebruik werd gemaakt van de IPCI database, welke gevuld wordt door de gegevens van HISsen. Eén onderzoek betrof het optreden van huidreacties op antibacteriële middelen in de huisartsenpraktijk. De conclusie was dat deze cijfers nogal anders lagen dan tot voorheen verondersteld/gemeten werd. Het andere onderzoek betrof therapie met antidepressiva. Er waren nogal 'opvallende' nevenconclusies. Eén daarvan was dat het lijkt dat maar een klein deel van de patienten volgens de NHG-standaard Depressie werden behandeld. Er werd al geopperd de standaard aan de praktijk aan te passen! Vraag is natuurlijk: melden alle patienten hun huidreacties bij de huisarts en zet die dat dan keurig met ICPC in zijn EMD? en is elke zelfs keurig ICPC gecodeerde depressie wel een depressie of zit die huisarts daar al met het probleem van de beperktheid van de ICPC-codering? Ik noem dit met de vraag of we wel beseffen dat dit met door 'ons' ingevoerde gegevens gebeurd en dat daar blijkbaar conclusies op gebaseerd worden. Zoals al eerder gezegd: voor faciliteiten die wij willen zijn ook andere partijen in de markt. Wordt er voor het verkrijgen van die gegevens betaald of doen huisartsen dit pro deo? Lijkt een mooi potje om de training van dokters mee te financieren.
Vooruitgang? In de HISsen was niet beel vooruitgang te bespeuren. "Vooruitgang" lijkt zich vooral voor te doen om het HIS heen. Natuurlijk werd er getoond wat het HIS allemaal wel niet kan, waarbij je je steeds kunt afvragen welk deel van ons dat zal
MacHis-Nieuws November1999 blz 17
Tips Papier en printertijd besparen (Lou Braaksma) Een uitdraai van patientengegevens kost soms veel papier en houdt de printer lang bezet. Wij draaien patienten als volgt uit: Je draait de gegevens uit naar 'clipboard' Dan open je een textdocument in Clarisworks Dan plak je de gegevens erin. Dan stel je in op twee kolommen. Dan verandeje de lettergrootte in 9 of 6 punts. Dat spaart veel papier!
Automatische backups: Ja of Nee (Coen Albers e.a.) Een vraag van Coen Albers uit Middelburg in de internetdiscussiegroep luidde: Ik heb een netwerk met twee iMacs. Backups worden handmatig gemaakt met een zipdrive. Heeft iemand ervaring met automatisch backup maken? Peter Hezemans antwoordde: Ik heb het programma Retrospect Express gekocht, met de bedoeling om daarmee het maken van back-ups te automatiseren. Het is mij tot dusver niet gelukt om het te laten functioneren. Coen, Jacqueline Lankhorst schreef: Omnis waarschuwt hiertegen: Kijk eens op http://www.omnissoftware.com/tech/notes/tndm0002/tndm0002.html Het kan met name kwaad wanneer vergeten wordt om MacHis af te sluiten. Overigens dien je toch handmatig een andere Zipschijf in het apparaat te doen en dan is het slepen van de kaartenbak naar de Zip toch niet zo'n probleem?
laten maken met de server. Je hebt dus nodig: Retrospect (scripts worden bijgeleverd en Applescript installeren vanaf je CD die je bij de computer kreeg.
Koppen op recepten. (Jacqueline Lankhorst- Bonnier) Wanneer je een haio in de praktijk hebt, sla je de haio gegevens op in het derdenbestand. De haio vult bij elk consult zijn derdencode in het journaalscherm in. Als je bij de haio zijn priveadres invoert in het derdenbestand komt dit ook als kop boven een recept te staan. Dat wil je niet. Maar hoe werkt dat nu eigenlijk? Met het printen van koppen op recepten is het als volgt: 1. Wanneer gewerkt wordt zonder artscode in het journaal wordt voor de kop het infoscherm gebruikt. 2. Wanneer gewerkt wordt mét artscode in het journaal gaat het als volgt: a. Bij de artscode staat in de derdentabel HAG als identificatie: deze kop wordt gebruikt b. Bij de assistente staat in de derdentabel XXX als identificatie: de kop uit het infoscherm wordt gebruikt. ---> bij het werken met wachtwoorden verschijnt nu niet haar code als artscode. Bij ons hebben we de assistente en mijzelf dan ook tot HAG gepromoveerd. Wij gebruiken overigens recepten met voorbedrutte kop en dan spelen deze problemen gelukkig niet.
Eigen formularium en extern formularium (Jacqueline Lankhorst- Bonnier)
Brian Bosch schreef: Je kan wel automatisch een back up maken maar het lijkt mij niet handig. Wij werken soms helaas op onregelmatige tijden. Je kan hem om 4 uur s nachts laten maken, want dan doen wij meestal niet zoveel, maar dan moet je de machine de hele nacht aan laten staan. 's Ochtends na het opstarten lijkt een goede tijd, maar liever heb ik een back up aan het eind van de dag. Maar aan het eind van de middag moet je het meestal zelf doen. Het kan pas als alle programma s dus ook die van je secretaresse gesloten zijn. Automatisch, ja maar iemand zal de Zip in zijn drive moeten stoppen. Ik heb gekozen dat mijn secretaresse de back up maakt, op een zip drive, die bij haar eigen werkplek staat, tijdens de koffie. Het is net zoals stofzuigen, je moet er zo min mogelijk van merken
Wanneer een vraagteken in het receptenscherm staat verschijnt na een < TAB > een formularium. Is een extern formularium ingevoerd (bijvoorbeeld het Amsterdamse) dan verschijnt het persoonlijk formularium na een < ALT TAB >
Ben Pater schreef: Automatisch backuppen is heel goed mogelijk. 's avonds de computers uitzetten, een lege zip in de drive stoppen. 's morgens om zeven uur de server laten opstarten via Applescript, via het programma retrospect automatisch een backup laten maken en na een half uur de werkstations automatisch laten opstarten, ook via apple script en verbinding
--> overigens zit er in de laatste update een hinderlijke fout bij het invullen van ZN: na een komt er ;zo nodig te staan. Deze fout zal aan Dick worden doorgegeven en is hopelijk in de volgende update hersteld. Tot die tijd kan het volgende worden gedaan: Vul het gebruik in en geef een : de einddatum wordt nu uitgerekend. Klik met de muis in het vakje gebruik en vul ZN in. GEEF NU
MacHis-Nieuws November 1999 blz 18
S-codes (Jacqueline Lankhorst- Bonnier) Wellicht dat niet iedereen van deze functionaliteit op de hoogte is: Wanneer in het receptenscherm vóór het invoeren van een recept (bovenbalken zijn nog zwart) op de S van het vakje gebruik wordt geklikt verschijnt de gebruiksaanwijzing voor het invoeren van dit vakje. Wanneer tijdens de invoer op deze S wordt geklikt verschijnt de lijst met codes die op het recept vertaald worden. Wanneer een gebruik + een code ingevuld 'moet' worden dan is het verstandig om eerst 1d1t in te vullen en na een op deze S te klikken.
Tips GEEN MEER.
versies. Geldt dit ook voor de Mac?
Niet te innen nota’s ( Roelie Duyvendak)
Ad Nühn zntwoordde: Bij COAX spelen een aantal nadelen, die platform-onafhankelijk zijn, dwz het maakt niet uit of je een mac of een PC hebt: 1. Doordat het in feite 1 lange kabel is, die van afsluitweerstanden is voorzien, is één slechte verbinding of kabelbreuk direct de oorzaak voor het platgaan van het totale netwerk. Je moet dan de totale bekabeling controleren. 2. De kans op botsingen (collisions) is groter met als gevolg een teruggang in performance (zal alleen bij grote netwerken van belang zijn) 3. De COAX-kabel is veel kwetsbaarder dan UTP kabel. 4. Uitbreiden van het netwerk is lastiger. 5. COAX kan alleen 10 Mb aan.
Nu wij sinds 3 jaar de rekeningen vanuit MacHis versturen komen er elk kwartaal bij het printen van de nog niet betaalde nota's een aantal nota's mee waarvan intussen duidelijk geworden is dat die nooit en te nimmer betaald zullen worden. Ik wil ze niet wissen, want ik wil elk jaar uit kunnen draaien wat er aan niet-te-innen- nota's nog uitstaat. Maar hoe kan ik zorgen dat ze niet elk kwartaal weer meegeprint worden? Jacqueline schreef hierop: Wanneer je bij herhalen de optie kiest: declareren t/m een bepaalde periode wordt van alle openstaande declaraties een herhaling geprint. Je kunt dit voorkomen door de herhalingen per periode afzonderlijk uit te printen. Dan kan je deze oude periodes overslaan. PS: Overigens als een nota echt niet te innen valt kan je hem het beste afboeken. Anders word je elke keer weer zo verdrietig. Ik maak dan een memo aan bij de patiënt. Meestal overigens is zo'n patiënt vertrokken onbekend waarheen. Carol Wittkampf doet het zo: wellicht is de volgende oplossing de beste? Op het moment dat je besluit, dat een rekening niet meer uitgeprint dient te worden, deze voor jezelf op een gewoon A-4tje uitprinten en bewaren in een ordner voor een overzicht. Daarna boek je af maar laat je bijv om duidelijk te maken voor jezelf dat er iets met de rekening was het veld met de uitboekdatum en het veld met het vinkje (of de G danwel B) leeg. Ik geef toe, zoals ik het nu voorstel is een beetje "primitief": weer terug nr papier, maar voorlopig de beste. Financieel klopt het dan natuurlijk niet meer boekhoudkundig !!! Ons programma zou hierop aangepast moeten worden: een veldje dat je aan kunt vinken, wanneer de rekening niet meer uitgeprint hoeft te worden terwijl hij niet uitgeboekt wordt !!!
Ethernet (vraag van Hans Huitema) Omnnis adviseert in zijn technotes om de coax ethernet te vervangen door Twisted pair; dit zou veel minder fouten geven. Ook zou er verschil zijn tussen de diversen ethernet kaarten.Wat ik hieruit begrijp geldt dit voor de PC's "windows
Betreffende de ethernetkaarten: Alleen de grotere merken bieden kaarten voor de MAC aan. Met 3COM, Farallon, Asante loop je m.i. geen risico. Let er bij de aanschaf altijd wel op dat de kaart geschikt voor de MAC is!! Betreffende de ingebouwde ethernetkaarten voor de MAC zijn mij geen problemen bekend. (OMNIS adviseert trouwens 3COM voor de Intel(compatibele) machines).
ISDN+FAX (Brian Bosch, Vlissingen) "Faxen geen probleem" zei de verkoper van het KPN business centre. En dat was een half jaar geleden. Maar vandaag is het gelukt. Door de firma MacManiac. Al 8 jaar kan ik vanaf mijn scherm faxen versturen en ontvangen. Hiervoor heb ik al 4 verschillende teleports van de firma Global Village gehad. ISDN had een slechte pers onder huisartsen. Maar in mijn nieuwe praktijk wilde ik iets nieuws en met name iets snellers. Ik kocht een G3/blue and white en een SAGEM ISDN router wat ipv het modem zou komen. Ivm service kocht ik bij KPN een iMac zodat er geen discussie zou ontstaan dat ik van de een naar de ander verwezen zou worden bij software problemen. Internet en lifeline flitste over het scherm. 20 berichten van het ziekenhuis in evenveel seconden in MacHIS. Start to planet internet homepage in minder dan 10 seconden. Met de iMac wordt FaxSTF standaard meegeleverd. Wat ik ook probeerde het werkte niet. IMac helpdesk gebeld : fax via isdn kan niet. ISDN helpdesk was ook geen succes. Toen was de FaxSTF helpdesk een verademing, direct aan de telefoon geen wachttijden en niet eerst een vriendelijke voiceprocessor en 3 minuten toetsen indrukken. Alle instellingen nagelopen daarna FaxSTF pro aangeschaft. Geen resultaat. Toen met tussenpozen via KPN 3x adviseur langs laten komen. Tenslotte is deze week door Mac Maniac de apple telecomsoftware geïnstalleerd. Ik ben ervan overtuigd geraakt dat KPN in ieder geval hun best doen om je te helpen. Zij betalen de installatie. De meeste helpdesks zijn haken af als het te moeilijk wordt. En het eigenlijke probleem is dat voor de faxprogramma's op de nieuwe Macs met USB poorten er onvoldoende software is geschreven zodat ze met ISDN over weg kunnen.
MacHis-Nieuws November1999 blz 19
Wensen Straatnamen- geboorteplaatsen (Carol Wittkampf) Als ik gegevens zit in te vullen in de nieuwe patientenkaart, wil ik eigenlijk bij bepaalde data kunnen putten uit een landelijk (of door mijzelf) aan te leggen data bestand en door aanklikken in een venstertje de betreffende regels (zoals dat werkt in de S-regel vh recept) kunnen invullen: *Mijn eigen(?) lijstje met straatnamen hier uit de stad (of gezamenlijk een abonnement op een landelijke lijst of KPNtelefoongids op CD), ook omdat anders de afkortingen en spellingen telkens weer verkeerd worden ingevuld; (daaraan gekoppeld) mijn eigen lijstje met woonverbandcodes. *Lijstje met geboorteplaatsen (mensen zijn toch vaak id buurt geboren). *Lijstje met betalers/verzekeraars (zeker ook bij het invullen van het derden bestand). *Lijstje (verplicht !!!) in te vullen arts. *Lijstje met codes voor mutaties/categorieën etc.
Beltman) Ik zag graag dat bij het uitboeken vermeld kan worden wie de nota heeft betaald. Nu komt het voor dat je een nota naar een particulier stuurt en dat dan de verzekering betaalt. In het uitboekscherm kan je dan niet aangeven dat de betaler niet de particulier zelf is. Voorstel: mogelijkheid om door te tabben naar het vakje waar 'B' staat en mogelijkheid om daar een D van te maken.
Glucose (de Heelhoek, Lelystad) 1- Graag koppeling van Glucose uit het HR-scherm met het labscherm 2- Graag de mogelijkheid om een importfile te krijgen van De Geïnformeerde Huisarts. We kunnen het nu alleen buiten MacHis draaien, zodat koppelen van standaarden aan een ICPC-code wat omhandig gaat. 3- Is het mogelijk om bij het schrijven van een verwijsbrief de ICPC-code uit het journaal naar de ext. correspondentie mee te nemen. Nu moet hij daar vaak opnieuw worden opgezocht.
Commentaar (Gerard Freriks) Ik heb zo'n idee dat op het moment dat we een Uniek Patient Nummer krijgen en de mogelijkheid om gegevens van patienten op te zoeken, waar het ook maar opgeborgen is, op dat moment hebben we een infrastructuur die ook kenmerken (naam, adres, geboorte datum, etc) centraal opgeslagen heeft. Ook hebben we dan een verwijs index met zorgverleners en databases. Al deze informatie zal gepubliceerd worden. Natuurlijk slechts indien een zorgverlener er bij mag komen.
Code L als betaler (Othon Eijsbouts) Al eerder is opgemerkt dat bij patienten met code L bij soort betaler het systeem niet vraagt om te boeken als er een verrichting gedaan is. Na de recente update is dat onveranderd. Strikte controle van de daglijst is nodig .(+noteren alle recepten). Iets dat om aanpassing vraagt
ICPC code meenemen (Klaas Iest) In de externe communicatie zou bij invoer niet alleen het laatste specialisme moeten worden "meegenomen" maar ook de laatste ICPC-code. Waarom?: 1: in 9 van de 10 gevallen krijg je als je een verwijsbrief geschreven hebt een brief van de specialist terug waarbij dezelfde ICPC-code moet staan. 2: breng je oude brieven in dan komen erg vaak vele brieven over 1 onderwerp achter elkaar binnen: die hebben dus allen dezelfde ICPC-code. Gemak dient de mens (toch...?).
Memo met datum (Mevr Beltman) Ik zag graag dat bij het aanmaken en/of wijzigen van een memo er een datum wordt weggeschreven, zodat te zien is hoe oud een memootje is. Ik was dat bij Elias gewend.
Vermelden wie de nota heeft betaald (Mevr
Labcodetabellen in Amsterdam (Flip Bruhl en anderen) Ook voor andere regio’s is het volgende een ervaring om van te leren. Het Amsterdamse artsenlab (ATAL) heeft zonder aankoniging haar labcodetabel veranderd. Zij hebben ook niet de WCIA nomenclatuur gebruikt maar iets zelf bedacht. De tabel is op te halen op www.medilink.nl/atal. Helaas zal hun tabel de onze moeten worden tot ze op WCIA codes overgaan. Ik geloof niet dat de best goedwillende mensen van het ATAL begrijpen dat, tot dat dit weer in orde is, er van alles mis kan en zal gaan, van griepselecties (hoge bloedsuiker wordt niet herkend ---> decomputer signaleert niet meer om welke lab uitslag het gaat) tot verkeerde interpretaties van labwaarden. Indien alle werkers in de zorg beschouwd kunnen worden als samenwerkende partners om de patient de zorg te leveren die deze verdient, dan is de houding van zowel het lab als de huisartsen niet daarmee in overeenstemming. Reactie van Gerard Freriks:
MacHis-Nieuws November 1999 blz 20
Labcodes Het lab zou het niet op deze wijze eenzijdig mogen instellen. De huisartsen moeten het niet zo schaapachtig ondergaan en maar weer zien hoe ze zich aanpassen. Tegen het eenzijdig wijzigen van coderingstabellen moet sterk geprotesteerd worden. Samenwerken betekent communiceren. Communiceren betekent afspraken maken. En de afspraken gaan over een gemeenschappelijke taal. (Wat zou het Lab ervan vinden indien de huisartsen plots de aanvraag in het Esperanto zouden insturen?) Het voorbeeld dat je geeft is een duidelijke aanwijzing hoe slecht het nut en de noodzaak van standaardisatie leeft bij de partijen in de zorg. Coderingstabellen zijn wat mij betreft bijna heilig. Ze zijn een belangrijke pijler waarop de communicatie rust. Reactie van Klaas Iest Stuitend dat ieder lab. zijn eigen codes bedenkt terwijl er een gestandadiseerde code-tabel is! Toen het huisartsen lab in Groningen een nieuwe tabel ging maken omdat ze de gestandardiseerde tabel niet goed genoeg vonden heb ik hen er van kunnen overtuigen dat ze dat niet moesten doen omdat er dan in Nederland totaal geen mogelijkheden tot uitwisseling meer zijn. Verhuist een patient dan kunnen vele gegevens op die manier verloren gaan. Gelukkig hebben ze zich aan de standaard lijst geconformeerd. (en die werkt nu uitstekend!!!) Reactie van Constant Mostart Ik heb de labwaarde tabel van de ATAL ingevoerd (gaat overigens redelijk snel). Het is nu maar wachten tot dat het AMC, het Slotervaart etc etc met ieder hun eigen labcodetabel ook electronisch gaan verzenden. Dan heb heb je er vele nodig. In het OLVG ben ik betrokken geweest bij het opstarten van de verzending van van labberichten maar het was in hun ZIS eenvoudig onmogelijk de NHG tabel op dat moment te implementeren, dus de keuze was communiceren met een andere tabel of niet. Dan is de keuze snel gemaakt. De sleutelcode wordt door het OLVG ook maar gedeeltelijk conform de NHG tabel gebruikt dus dat werkt ook niet. Overigens ligt hier een taak voor REGINA die er ook al mee bezig is maar ook geen ijzer met handen kan breken. Laboratoria en en ziekenhuizen zijn nu eenmaal afhankelijk van het (Z) IS dat ze gebruiken. Daarnaast weet ik dat er overleg gaande is tussen het NHG en de vereniging van laboratoriumartsen om een eind te maken aan de diverse labtabellen maar dat zal niet van vandaag op morgen gaan. 2e reactie van Gerard Freriks: Al in 1948 is men bezig met automatisering. Al 25 jaar geleden kon ik op een minicomputer aardig communiceren. Bijna 20 jaar geleden is de voorloper van de WCIA begonnen. Bijna 15 jaar geleden zijn de huisartsen echt begonnen met automatiseren. De eerste wCIA standaard had code tabellen. Al vele jaren gonst het in het rond dat artsen en laboratoria berichten willen uitwisselen. Al vele jaren zijn computers in staat het ene tabelletje om te zetten naar een ander tabelletje. Al enkele jaren zijn desktop computers instaat om on the fly 3D beelden uit te rekenen als of het een tekenfilm is.
gaat vanzelf en het is voortdurend duwen en trekken. Bij heel veel computerproblemen gaat het om de vraag wie de probleemeigenaar is en wie met de vraag naar een oplossing wordt opgescheept. Helaas zijn dat vaak verschillende personen of instanties. Op het moment dat Constant een codetabel aanbiedt is dit een uitgesproken voorbeeld van iemand die geen probleemeigenaar is, maar wel een oplossing biedt. Deze praktische aanpak van Constant mag ik wel, omdat ieder daar toch weer mee verder komt. Aan de bouwers van HetHis heb ik gevraagd hoe zij 't gingen aanpakken. Want je wilt de labuitslagen vastleggen, maar tevens daarmee verbanden kunnen leggen, binnen de uitslagen zelf, maar ook programmatisch naar andere programonderdelen. Op het moment dat er geen eenvormige aanduiding van bepalingen is, zijn verbanden nauwelijks meer te leggen. Dat gaat een programmeur door de ziel. De bouwer van Machis heeft, als ik het goed begrepen heb, de relaties gezocht via de omschrijving van de bepaling. In een regio als Amsterdam met de vele labfaciliteiten liggen de problemen dan voor het opscheppen. Gezien die keuze van de programmeur en de bestaande diversiteit, kun je niet anders dan creatief te werk gaan en daarnaast meewerken aan het creeeren van betere tijden. Stampvoeten zal ongetwijfeld wel helpen, in je eigen omgeving , je lab of ziekenhuis, binnen je koepels. Voor het eerst heb ik heel duidelijk een LHV bestuurder zien schrijven over democratie binnen de vereniging. Dat is ook een gevolg van stampvoeten. Maar wel creatief blijven. Jeroen Straatman, projectmanager RING (Regionaal Informatie Netwerk voor de Gezondheidszorg) Amsterdam schreef: ATAL heeft bij zijn overstap naar het nieuwe Laboratorium Informatie Systeem (Labosys) de kans gemist om over te schakelen op de WCIA-tabel. Deze tabel vormt namelijk wel onderdeel van het Labosys systeem. Het ATAL heeft de consequenties van de overschakeling op haar nieuwe systeem voor de elektronische communicatie met de huisartsen volstrekt onderschat, en heeft gemeend alles in eigen beheer en zonder overleg te kunnen/moeten uitvoeren. Op verzoeken van onze kant en van MediLink (netwerkleverancier) om pas na overleg en voldoende testen de conversie door te voeren, is het ATAL niet ingegaan, met alle vervelende gevolgen voor de huisartsen vandien. Dat het anders had gemoeten is inmiddels het ATAL ook duidelijk. Ik heb afspraken gemaakt met het ATAL om over enkele maanden de WCIA-tabel alsnog te gaan invoeren in Amsterdam, waarbij ik zoveel mogelijk wil voorkomen dat alle huisartsen opnieuw handmatig nieuwe codes moeten gaan intikken in hun HIS-sen. Daarbij zullen we gebruik maken van de mogelijkheid om de nieuwe tabel met behulp van een diskette in te lezen. In Amsterdam is het Slotervaart ziekenhuis het enige dat de WCIA-tabel aan het implementeren is. Het OLVG is er niet in geslaagd om haar eigen lab-tabel te converteren naar de WCIA-tabel. De overige ziekenhuizen versturen hun labuitslagen nog niet elektronisch.
MacHis-Nieuws November1999 blz 21
MacHis-nieuws Nieuws en raadgevingen van de gebruikersvereniging MedMac Redactie: Lou Braaksma-Middenweg 215-1098 AN-Amsterdam - 020-463726-fax 020-4637253 email: [email protected] Secretariaat MedMac: Postbus 3-1800 AA Alkmaar tel 072-5627825-fax 072-5627825-email: [email protected]
MacHis-Nieuws November 1999 blz 22