Maartje Heymans & Ruud de Korte
Alles over digitale fotografie
1e druk, juni 2009 Auteurs: Maartje Heymans & Ruud de Korte Verder werkte mee: Karen Reijneveld, afdeling Onderzoek Consumentenbond Eindredactie: Vantilt Producties, Nijmegen Foto’s: istockphoto Grafische verzorging: Het vlakke land, Rotterdam
ISBN: 978 90 5951 115 6 NUR: 473 Copyright 2009 © Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen: Consumentenbond Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende op het auteursrecht c.q. de uitgever van deze uitgave, door de rechthebbende(n) gemachtigd namens hem op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. De uitgever is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 lid 2, Auteurswet 1912 en in het KB van 20 juni 1974 (Stb. 351) ex artikel 16B Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Hoewel de gegevens in dit boek met grote zorgvuldigheid zijn bijeengebracht, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele (zet)fouten of onvolledigheden. De uitgever heeft ernaar gestreefd de rechten van derden zo goed mogelijk te regelen; degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich tot de uitgever wenden.
Inhoud
Inleiding 7 1
1.4c Witbalans 27 1.5 Filmen 28
Digitale camera 9
1.1 Geschiedenis van de fotografie: camera obscura 10 1.1a Een camera obscura maken 12 1.2 De digitale camera 13 1.2a Direct resultaat 13 1.2b Zonder nadenken een foto maken 13 1.2c Overbelichting en verlies van gegevens 13 1.2d Kwaliteit 14 1.2e Snelheid en eenvoud 14 1.2f Geheugen en zichtbaar resultaat 15 1.2g Lichtgevoeligheid en kleur 15 1.2h Bewerken 15 1.2i Archiveren 16 1.2j Foto’s mailen en op internet plaatsen 16 1.2k Afdrukken 16 1.2l Levensduur van afdrukken en opslagmedia 16 1.3 De aanschaf van een camera 17 1.3a Bijkomende kosten 18 1.3b Modellen 18 1.3c Gebruikssnelheid 18 1.3d Beeldsensor 19 1.3e Megapixels 20 1.3f Flexibiliteit 21 1.3g dslr versus compact 21 1.3h Lenzen 22 1.3i Optische en digitale zoom 22 1.3j Beeldstabilisator 24 1.3k Lcd-scherm en beeldzoeker 24 1.3l dslr en lcd-scherm 25 1.4 Beeldkwaliteit 26 1.4a Megapixels en afdrukkwaliteit 26 1.4b Compressie 27
2
Voor u gaat fotograferen 29
2.1 De opbouw van beelden 30 2.2 Onderdelen op de camera 30 2.3 Pixels en beeldkwaliteit 33 2.3a Gewenste instellingen 34 2.3b Resolutie en de camera 35 2.3c Resolutie bepalen voor het maken van afdrukken 36 2.4 Kleur en kleurdiepte 38 2.4a rgb 38 2.4b cmyk 39 2.5 Kleuren en beeldbestanden 40 2.5a Zwart-wit bitmap 40 2.5b Grijswaarden 41 2.5c Geïndexeerde kleur 41 2.6 Beeldformaten 42 2.6a jpeg 42 2.6b raw: digitaal negatief 43 2.6c gif: transparantie en animatie 43 2.6d tiff 43 2.6e psd: Photoshop 44 2.6f png 44
3 De mogelijkheden van uw camera 45 3.1 Programmakeuze 46 3.2 Auto 47 3.3 pasm 48 3.3a Aperture en scherptediepte 48 3.3b Shutter 50 3.3c Handmatig instellen 51 3.4 Scène-instellingen 53 3.5 Belichting 54 3.5a Belichtingscorrectie 55 3.5b Het gebruik van filters 57 3.5c Statief en andere hulpmiddelen 57
4
Ervaring opdoen 61
4.1 Oefenen 62 4.2 Een foto met een verhaal 63 4.3 Licht 63 4.3a Natuurlijk licht 65 4.3b Nacht 67 4.3c Flits 68 4.4 Compositie 72 4.5 Perspectief 75 4.5a Doorkijkjes 77 4.6 Afstand 79 4.6a Macrostand 80 4.7 Standpunt 81 4.8 Fotograferen in de natuur 83 4.9 Mensen en dieren fotograferen 87 4.9a Portret 87 4.9b Spontane foto’s 90 4.9c Actiefoto’s 91 4.9d Zoom in 93 4.9e Houd de verhoudingen in de gaten 93 4.9f Kies uw standpunt 93 4.9g Echt lachen 94
5
Foto’s beheren 95
5.1 Foto’s op tv of computer bekijken 96 5.2 Foto’s overzetten naar de computer 97 5.2a Via de Windows Verkenner 97 5.2b Via meegeleverde software 98 5.3 Foto’s bekijken met een viewer 99 5.3a Windows 99 5.3b Mac 100 5.3c Een andere fotoviewer instellen (Windows) 101 5.4 Behoud het overzicht 102 5.4a Een fotoalbum op de computer 103 5.4b Picasa 104
5.5 Geocoderen 112 5.5a Direct vanuit de camera 114 5.5b Een tracker gebruiken 114 5.5c Informatie toevoegen met Picasa 115
6
Foto’s bewerken 117
6.1 Oefenbestanden 118 6.2 Windows Fotogalerie 118 6.3 Picasa 120 6.3a Google-account 120 6.3b Fotobewerking 122 6.4 Adobe Photoshop Elements 131 6.4a Foto’s ordenen 132 6.4b Foto’s bewerken 136
7
Wie mag uw foto’s zien? 169
7.1 Online afdrukservices 170 7.1a De kwaliteit van de foto’s 170 7.1b Losse foto’s afdrukken 170 7.1c Fotoalbums maken 173 7.2 Zelf afdrukken 179 7.2a Printers en papier 179 7.2b Afdrukken vanuit Windows 181 7.2c Afdrukken vanuit Mac OS/X 182 7.2d Afdrukken vanuit iPhoto (Mac) 183 7.2e Collages maken in Picasa 183 7.3 Fotolijstjes 185 7.3a Digitaal fotoboek 186 7.4 Foto’s op internet 186 7.4a Windows Live Spaces 186 7.4b Picasa-webalbum 188 7.4c Flickr 193 7.4d Locr 194 7.4e Panoramio 195
Register 196
Inleiding
De digitale camera heeft heel wat veranderd in de wereld van de fotografie. Iedereen is nu eigenlijk overstag. Geen wonder, want foto’s maken en bewerken is de afgelopen jaren een stuk eenvoudiger geworden. Maar ook nu kunt u niet zonder een zekere basiskennis. In dit boek leest u daarom niet alleen hoe een digitale camera werkt en op welke manier u de mooiste foto’s maakt, maar ook hoe u foto’s kunt bewerken voor een optimaal resultaat. Een computer en fotobewerkingssoftware zijn daarbij onmisbaar. Hoofdstuk 1 gaat over de digitale camera zelf: wat zijn de kenmerken en de vele voordelen en waarop moet u letten als u een camera aanschaft? In hoofdstuk 2 krijgt u informatie die nuttig is voordat u met fotograferen begint, zoals over de opbouw van beelden, over kleur en kleurdiepte en over beeldformaten en -bestanden. Welke mogelijkheden een digitale camera precies biedt, leest u in hoofdstuk 3. Denk aan programmakeuze, scène-instellingen en belichting. Daarna is het tijd voor de praktijk. Hoofdstuk 4 schenkt aandacht aan oefenen, licht, compositie, perspectief en afstand, met tips over fotograferen in de natuur en werken met mensen en dieren. Hoofdstuk 5 is gewijd aan het beheren van foto’s. Hoe bekijkt u ze op de tv of de computer, hoe zet u ze over naar de computer, hoe behoudt u het overzicht, enzovoort. In hoofdstuk 6 krijgt u uitgelegd hoe u foto’s bewerkt, onder meer met Picasa en Adobe Photoshop Elements. Hierbij kunt u gebruikmaken van de oefenbestanden die u kunt downloaden van de website van de Consumentenbond www.consumentenbond.nl/ allesoverdigitalefotografie. Hoofdstuk 7 ten slotte, vertelt u hoe u uw foto’s kunt laten zien aan de buitenwereld. Op internet via een webalbum zoals Picasa, een netwerksite zoals Hyves of Windows Live Spaces of via een speciale fotosite zoals Flickr. Of gewoon ‘ouderwets’ afgedrukt op papier: via de eigen printer, een online afdrukcentrale of in een mooi fotoalbum. Met dit complete handboek kunt u meteen aan de slag. De informatie is geschikt voor Windows én Mac. We wensen u veel plezier bij het ontdekken van de mogelijkheden van uw digitale camera.
Gebruikte symbolen en aanduidingen 1
Een rood cijfer gaat vooraf aan een opdracht. Voer deze opdracht direct uit om de uitleg stap voor stap te volgen. De opdrachten zijn per onderdeel genummerd. Na dit symbool volgt een belangrijke mededeling of een waarschuwing.
De tekst na dit symbool bevat een tip.
[Afdrukken]
Tekst tussen vierkante haken verwijst naar een knop in een venster. Daarop kunt u klikken om een bepaalde handeling uit te voeren.
Bestand
Een gecursiveerd woord verwijst naar een veld, een menukeuze of een keuze in een venster. Ook Engelse termen staan de eerste keer cursief (geotagging, low ink, enzovoort).
Adressenlijst
Vetgedrukte blauwe tekst is opdrachttekst. Deze moet u intypen om een handeling goed te kunnen uitvoeren. Woorden of codes tussen vishaken verwijzen naar toetsen op het toetsenbord
