25e jaargang / nr. 1 / maart 2012
Norbert 444 kampioen hengstenkeuring 2012 Annichje fan Bokkum paard van het jaar
��� ����� �������
��
�� ����� ����
4 6 9 10 14 20 21 22 25 27 31 36 38
INHOUD
Van de Bestuurstafel Jaarverslag Fokvereniging Uitnodiging Ledenvergadering Exploitatierekening en begroting Lichting 2012 “ Het ronde tafelgesprek” Demonstratie gebruik FPS-site Liedteksten Feestjoun 2012 Inteelt 2012 Reactie Inteelt Annichje fan Bokkum (Winter) Activiteiten In Memoriam: Ruscherd de Jong
Foto voorpagina: Karin Sevink Bestuur Voorzitter Sybren Minkema 0512-303774 Secretaris Aise Bouma 0512-341043 Penningmeester/ Ledenadministratie Evelien Sissingh 06-21843798 Barbara van Slooten 06-14518255 Bart Aerts 0512-461007
Redactie OP TAL: Redactie adres: Helga Flapper De Warren 23 8406 AG Tijnje 0513-571618 email:
[email protected] Janke Steenbeek 0513-410546 Marga de Wolff 06-25588452 Opmaak OP TAL: Margje Timmerman
Ledenadministratie: Evelien Sissingh 06-21843798 Contributie lidmaatschap: € 40,- per jaar Abonnementen: Niet leden € 9,- per jaar Leden: gratis Advertentiekosten OP TAL per jaar: € 35,- voor een 1/2 pagina € 68,- voor een hele pagina
Janke Steenbeek 0513-410546 OP TAL is een uitgave van fokvereniging ‘ It Fryske Greidhynder’, en verschijnt drie keer per jaar. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming vooraf gekregen van de OP TAL redactie.
Organisatie
Van de bestuurstafel In onze paardenwereld waarin wij steeds meer gestuurd worden op indexen en fokwaarden, blijft het weer nog altijd erg onvoorspelbaar. Kwamen in december/januari de krokussen en narcissen al de grond uit, in de maand februari waren ze graag weer de grond in gedoken. Deze strenge toch nog vrij onverwachte winter bracht voor de meeste paarden eigenaren extra werk en ongemak. Bij vele mensen waren de waterleidingen bevroren, met als gevolg dat de paarden weer ouderwets uit de emmer water kregen. Door de sneeuw en vorst waren de meeste buitenbakken onbegaanbaar. Het trainen stond hierdoor bij veel ruiters/ amazones/menners op een laag pitje. Ondanks deze ongemakken kwam de winter voor vele als een aangename verassing. In hart en nieren blijven we toch bovenal schaats liefhebber. Waarschijnlijk heeft dit ook te maken met het onvoorspelbaar karakter van het weer. Het valt niet te sturen en je moet het nemen zoals het is. Het hoogtepunt van Januari was met stip de Hengstenkeuring. Na enkele jaren zoekende te zijn geweest naar de juiste formule lijkt die nu gevonden te zijn. De keuring krijgt steeds meer allure en mede door de
4
sociale media wordt ook een jonger publiek bereikt. Een uitstekende aanvulling van de keuring is het kampioenschap oudere hengsten. In plaats van oudere hengsten kunnen we beter zeggen op afstammelingen goedgekeurde hengsten. Deze hengsten werden in het verleden te snel afgeschreven. Er werd immers vaak gezegd, houdt het interval klein dan ga je het snelst vooruit in de fokkerij. Echter bewezen hengsten kunnen juist een hele grote bijdrage leveren aan de fokkerij in positieve zin. Met een hoge betrouwbaarheid is bekend hoe deze hengsten fokken op basis van hun nakomelingen. Je kan als fokker dus gerichter een keuze maken. Door de introductie van het kampioenschap van deze op afstammelingen goedgekeurde hengsten krijgt deze groep hengsten de aandacht die ze verdienen. Zoals u kunt zien is “Op Tal” in een nieuw jasje gestoken. Vanaf Januari 2012 zal de lay-out verzorgd worden door Margje Timmerman. Na een jarenlange plezierige samenwerking met Louwrens Mellema is deze per 1 januari 2012 beeindigd. Louwrens was verantwoordelijk voor de opmaak en drukken van “Op Tal” en van de fokdag catalogus. We willen
Op Tal maart 2012
Organisatie Louwrens Mellema langs deze weg hartelijk bedanken voor alle werkzaamheden die hij voor onze vereniging heeft verricht.
stamboekkeuringen in die regio worden georganiseerd. Over het gehele seizoen zijn de keuringen nu beter verdeeld.
De excursie naar “Academy Bartels “ op 4 februari jl. is helaas niet doorgegaan. Het aantal deelnemers was te gering om hiervoor een bus te laten rijden. We gaan deze excursie voor volgende winter nog een keer op het programma zetten. We hopen dan eerder met een concrete datum te komen. De eventuele deelnemers kunnen het dan eerder plannen.
Op 3 februari jl. vond de discussie avond plaats met stamboek directeur Ids Hellinga. De opkomst was groot wat voor ons als bestuur aanleiding is om dit concept zeker nog een keer te herhalen.
Door het terug lopen van het aantal te keuren paarden is in overleg met de fokverenigingen en het KFPS besloten om het aantal stamboekkeuringen te reduceren. Als leidraad wordt gestreefd dat er 4 weken voor een fokdag geen
We hopen u allemaal te verwelkomen op onze Alg. Ledenvergadering 23 maart a.s. te Piershiem. Zie agenda elders in dit blad. Namens het bestuur, Sybren Minkema Voorzitter
Op Tal maart 2012
5
Organisatie
Jaarverslag over 2011 van fokvereniging ”It Fryske Greidhynder”
In 2011 vierden we de zestigste fokdag. Tijdens de fokdag was er daarom extra ruimte ingeruimd voor de leden die zich wilden presenteren. Verder is er een prachtig jubileum (foto)boek uitgegeven en konden we tijdens de feestavond genieten van cabaret dat door onze eigen leden opgevoerd werd. De bestuurssamenstelling van onze vereniging is eind 2011 als volgt: Sybren Minkema (Voorzitter) Aise Bouma (Secretaris) Evelien Sissingh (Penningmeester) Bart Aerts (Algemeen adjunct) Barbara van Slooten (Fokdagsecretaris) Janke Steenbeek (Algemeen adjunct) Aan het einde van 2011 had onze vereniging 253 leden. Daarmee was het ledental stabiel over 2011.
Ook in 2011 werden weer diverse winteractiviteiten georganiseerd. Zo was er in januari een dressuurclinic door Hergen van Hal. In februari was er excursie naar het dekstation de Nieuwe Heuvel en naar paleis het Loo in Apeldoorn. In februari was er verder nog een workshop beoordeling in het altijd gastvrije Henswoude. De algemene ledenvergadering vond plaats op 25 maart 2011 in Pier’s Hiem te Nij Beets. Tijdens deze vergadering werd Janke Steenbeek herkozen als bestuurslid. Na afloop van de vergadering verzorgde
6
Cees van Beckhoven een presentatie over training met behulp van hartslagmeting. In 2011 werden weer een tweetal fokdagen georganiseerd. Dit waren 2 goed geslaagde dagen. Algemeen kampioen en Algemeen reserve kampioen in 2011 waren respectievelijk Annichje fan Bokkum (v. Ulke 338) van B. de Boer en Geke (v. Felle 422) van J.J. van der Meulen. De overige kampioenen waren: Veulens: Kampioen: Joukje fan t Alddjip (v. Jisse 433) van A.C. Aerts Reservekampioen: Louke fan de Broekfinne (v. Tsjalle 454) van M. van der Meulen Enters en Twenters: Kampioen: Geke (v. Felle 422) van J.J. van der Meulen Reservekampioen: Dagmar S.R. (v. Maurus) van Sj. Ruiter 3 Jarige Merries: Kampioen: Agnes van Noordwijk (v. Onne 376) van E. Visser Reservekampioen: Annemieke S.R. (v. Onne 376) van Sj. Ruiter 4 t/m 6 Jarige Merries: Kampioen: Renske U (v. Beart 411) van Expl. Stoeterij Hemrik BV Reservekampioen: Tineke R.V. (v. Tsjalke
Op Tal maart 2012
Organisatie 397) van Mevr. Y. Veenje-Algra
Nijholt met Susan Bouwman-Wind 7 Jarige en oudere merries: Zorn fan Tsjerkgaast (Gjalt ) van S. Kampioen: Annichje fan Bokkum (v. Ulke Minkema & Mw. J.J. Schreuder met 338) van B. de Boer Jolanda Schreuder Reservekampioen: Nel fan Bommelsteyn Zipp van de Zonnebloem (Doaitsen ) (v. Onne 376) van J.J. van der Meulen van Mevr. J.C. v.d. Ark & P. Wijbenga met Ton Does Een en ander was niet mogelijk geweest Wybren van ASS. (Maiko ) van Mevr. zonder de inzet van de fokdagcommissie Susan Karstens met Ykje Baron en niet te vergeten de vele vrijwilligers waar wij ieder jaar weer op kunnen rekenen. De fokdagcommissie bestond dit Dressuur 5- en 6 jarige hengsten en jaar uit het bestuur van de fokvereniging ruinen aangevuld met Bauke Ruisendaal, Bouke de Boer, Lolke de Vries en Teun v.d. Ploeg. Tjardo (Time ) van G. Soepenberg met Susan Bouwman-Wind De geplande selectiewedstrijden voor het Tseard fân de Gravinnehoeve (Wisse NK dressuur Fries Ras konden wegens de 408) van Stoeterij Bommelsteyn met toestand van het terrein tijdens de fokdag Nienke Schrale helaas niet doorgaan. De menwedstrijden Rymer van de Egberdina (Beart 411) zijn bij Stoeterij Bommelsteyn verreden van J.E.& S. Bouwman-Wind met Susan en de dressuurwedstrijden hebben Bouwman-Wind eind augustus alsnog plaatsgevonden. Petrus I.B. (Heinse 354) Mevr. J.C. Helen Rijks en Marloes Lageveen v.d. Ark & P. Wijbenga met Harmina hebben namens onze vereniging zitting Holwerda in de werkgroep NK dressuur Fries Ras. Wederom was er een groot aantal inschrijvingen. Dressuur 4 jarige merries Deelnemers aan jonge paarden met Wikelina F.D. (Gjalt 426) van Mevr. J.C. sportaanleg rubrieken op de Centrale v.d. Ark & P. Wijbenga met Harmina Keuring waarbij de deelnemer dan wel de Holwerda eigenaar lid van onze vereniging is: Zytske ût de Grachten (Andries 415) Dressuur 4 jarige hengsten/ruinen van Dhr. J.M.L. Glas met Martha v.d. Meulen Winnetou N. (Andries 415) van Fam. Walsdame P.J. (Harmen 424) van Mevr. Op Tal maart 2012
7
Organisatie J.C. v.d. Ark & P. Wijbenga met Harmina Chris fan Wylgster Pragt van S. Holwerda Minkema & Mw. J.J. Schreuder met Sybren Minkema Dressuur 5- en 6 jarige merries Tuigen Merries: Tjitske van de Egberdina Hoeve (Dries 421) van J.E.& S. Bouwman-Wind met Susan Bouwman-Wind De traditionele feestavond werd Tessa O. (Brandus 345) van D.J. Reiding dit jaar gehouden op zaterdag 12 met Anke Koldijk november op onze vertrouwde plek, It Rianne van de Wolwarren (Arjen 417) Bourskip te Beetsterzwaag. De avond van T. Vaatstra v.d. Ploeg met Nynke was zeer goed bezocht en ons eigen Vaatstra Greidhynder cabaret bracht de erg Rosa O. (Brandus 345) van D.J. Reiding geslaagde voorstelling Greidhynder met Danielle Smit Boulevard. Tijdens de pauze zijn de Renske U. (Beart 411) van Exploitatie kampioensprijzen uitgereikt en werd de Stoeterij Hemrik BV met Ykje Baron fokker van het jaar bekend gemaakt. De commissie, bestaande uit de heer van Sieuke van Coudenburgh (Tsjalke 397) der Zijpp, Eelke van der Veer en Sabien van Fam. Nijholt met Susan BouwmanZwaga, benoemde Bouke de Boer tot Wind fokker van het jaar. Het was van der Zijpps beurt de commissie te verlaten. Elvera Braakman zal zijn plaats innemen. Tuigen Hengsten/ruinen Na afloop kon er gedanst worden op muziek van de band Dubbeldyk. Teade fan ‘e Goëngamieden (Tsjitse 387) van H. en R. Brandsma met Age Via ons verenigingsorgaan ”Op Tal” Okkema worden onze leden van het wel en wee Tjardo V. (Time 398) van G. Soepenberg binnen onze vereniging op de hoogte met Susan Bouwman-Wind gehouden. Eind 2011 bestond de redactie uit Janke Steenbeek, Helga Flapper en Bindert van Jildou Z. ( Jerke 434) van Marga de Wolff. Mevr. J.C. v.d. Ark & P. Wijbenga met Pieter Wijbenga Aaike Sollenburg (Felle 422) van G. Aise Bouma, secretaris Bouma & A. Zekveld met Germ Aise Bouma Boelenslaan, 9 februari 2011 Zipp van de Zonnebloem (Doaitsen 420) van Mevr. J.C. v.d. Ark & P. Wijbenga met Janet van der Ark
8
Op Tal maart 2012
Organisatie Uitnodiging Ledenvergadering Aan de leden en hun huisgenoten Hierbij nodigen we u en uw huisgenoten uit tot het bijwonen van onze algemene ledenvergadering op vrijdag 23 maart 2012 om 20.00 uur. De vergadering wordt gehouden in Café Restaurant Pier’s Hiem, Domela Nieuwenhuisweg 114 te Nij Beets. Agenda: 1. Opening 2. Mededelingen en ingekomen stukken 3. Notulen van de algemene ledenvergadering van 25 maart 2011 4. Jaarverslag van de secretaris 5. Jaarverslag van de penningmeester 6. Verslag van de kascommissie Benoeming nieuw lid van de kascontrolecommissie 7. Vaststellen van de contributie 8. Bestuursverkiezing Reglementair aftredend en herkiesbaar Evelien Sissingh. Andere kandidaten kunnen zich tot de aanvang van de vergadering melden bij het bestuur. 9. Evaluatie fokdag 2011 en bespreking fokdag 2012 10. Winteractiviteiten 11. Rondvraag 12. Sluiting Wij hopen u op de algemene ledenvergadering te mogen begroeten. Namens het bestuur, Aise Bouma, secretaris.
Op Tal maart 2012
9
Organisatie Exploitatie rekening 2011 en begroting 2012
begroting 2011
exploitatie 2011
(voorstel)
Inkomsten: Contributie fokdag
Dressuur
Feestavond Op Tal
cursus / excursie e.d. Diversen
60 jarig jubileum
Uitgaven: Fokdag
Dressuur
Verenigingskosten Feestavond Op Tal
cursus / excursie e.d. Diversen Saldo
60 jarig jubileum
10
begroting 2012
€ 10.000,00 € 4.500,00 € 0,00 € 1.300,00 € 1.500,00 € 200,00
€ 10.000,00
€ 35,95
€ 10.000,00 € 5.000,00 € 500,00 € 700,00 € 1.500,00 € 100,00
€ 22.500,00
€ 24.313,95
€ 20.500,00
€ 9.300,00 € 3.200,00 € 1.100,00 € 1.500,00 € 2.800,00 € 2.150,00 € 400,00 € 50,00 € 2.000,00 € 3.000,00
€ 8.680,77
€ 2.108,00
€ 9.300,00 € 3.200,00 € 900,00 € 1.500,00 € 2.800,00 € 2.000,00 € 300,00 € 500,00 € 0,00 € 2.700,00
€ 22.500,00
€ 24.638,90
€ 20.500,00
€ 2.000,00
€ 6.596,00
€ 565,00 € 759,00
€ 2.605,00
1645,00
€ 2.541,99 € 1.157,69
€ 969,80
€ 2.666,91 € 2.873,30
€ 93,35
€ 1.961,93 € 3.693,16
Op Tal maart 2012
€ 0,00
Organisatie
Passiva
Activa Totaal saldo kas rek courant spaarrekening
€ 10.414,44
debiteuren contributie
€ 240,00
€ 966,95 € 9.182,93 € 264,56
eigen vermogen Voorziening dubieuze debiteuren crediteuren
€ 10.414,44 € 240,00 € 0,00
€ 40,00
fokdagsponsors advertenties fokdagboekje
€ 200,00
advertenties OpTal
€ 0,00
dressuurcompetitie
€ 0,00
€ 0,00
€ 10.654,44
Op Tal maart 2012
€ 10.654,44
11
Ook uw adres voor Bovag onderhoudsbeurten, reparaties en losse onderdelen.
ELKE MAAND SPECIALE AANBIEDINGEN zie ook www.bosgra.nl!
Unieke webshop gericht op Friese paarden!
webshop
www.friesiana.com
NIEUW
Rijksstraatweg 137/139, Hurdegaryp Tel. (0511) 472025 Fax (0511) 476153 Vrijdag koopavond www.bosgra.nl www.friesiana.com
Dealer Böckmann en Hotra paardentrailers, altijd meer dan 20 nieuwe trailers op voorraad. Böckmann 2 paardstrailer, compleet al vanaf E 4.450,-
Dealer Ideal tuigen en zadels voor Friesland Ruime keuze voorradig, ook in toebehoren
Importeur Clever recreatie- en marathonwagens Goede prijs/kwaliteitverhouding in vele uitvoeringen Pony al v.a. E 2.350,- incl. BTW
In ons Ruiterhuis vindt u ruim 2.000 m2 kwaliteitsartikelen van o.a. Ideal, Kieffer, Passier, Schockemöhle, Cavallo, Bucas, PK, Anky en BR.
het meest complete ruitersportcentrum van het noorden voor ruiter, menner en paard!
ruiterhuis joh. bosgra bv
Nieuws
Norbert 444 Kampioen Hengstenkeuring 2012!!
Fokvereniging It Fryske Greidhynder feliciteert Familie vd Zee!
Op Tal maart 2012
13
Nieuws
Lichting2012
SPORTPAARDEN DOOR MIX VAN JASPER EN FEITSE BLOED ** Beart stormt af op preferentschap.
Bij de, voor het verrichtingsonderzoek aangewezen hengsten, is de mix van Jasper en Feitse bloed gunstig voor mooie en goede dressuurpaarden. Dat is belangrijk want Judith Pietersen en Laura Zwart, topruiters volgens Adelinde Cornelissen,en Ingeborg Klooster, Peter Spahn en vele anderen verdienen een toppaard. We gunnen dat al die jonge meisjes die rond Cornelissen zwermden als bijen om de korf. De grootste bijdrage aan dat sportpaard levert BEART, de Jasper uit Feitse moeder. Dankzij zijn superieure fokvaste preferente, dressuurgefokte moederlijn, zijn fraaie grootramigheid en zijn fokzekerheid in de stap, zet de hengst een stempel. Bij de jonge hengsten kreeg hij vier kandidaten aangewezen en nog eens twee uit zijn dochters. Zijn levenstotaal voor het preferentschap steeg vorig jaar van 380 naar 536. Hij stormt richting preferentschap. De snelheid waarmee doet denken aan die van Ritske, de absolute tophengst uit de vorige eeuw. Levenstotalen preferentschap: FEITSE : 1717
Na de, in aantal tegenvallende, jaargangen in 2010 en 2011, is de hoop gevestigd op een nieuwe jaargang . De jury leek zich een nieuwe teleurstelling te willen besparen en koos paarden die Ermelo kunnen overleven. Maar dat is niet het belangrijkste. Fokzekerheid voor modern type en atletische beweging vanuit een stabiele, krachtige achterhand moet het hoofddoel zijn. Bij teveel hengsten missen we moeders en moederlijnen als die bij Beart, Norbert en Tsjerk. Twee merrielijnen leverden een opvallende prestatie met drie kandidaten. Uit de nafok van Klasina ModelPreferent, van Leyendecker Witmarsum komen drie hengsten: 69, 180, 212. Klasina kreeg uit vijf dochters drie model en twee ster; vier dochters zijn preferent. Uit de jonge stam 143 (Fan it Hop) eveneens drie (160, 199, 202). Zij gaan terug op de fraaie merrie Jannie (M/P) van Kortstra Bantega. Fokgebied “ Blauwhuis” maakte verder diepe indruk met de, in hun gebied gefokte, kampioenen Beart en Norbert. Fokgebied Bergum met de uit hun gebied stammende Feitse en Jasper.
TSJERK 1557 Jaargang 2012: JASPER 952 BEART
14
536 Op Tal maart 2012
Nieuws
Hengst Aantallen: Sportpaarden Pref.dochters ster% TSJERK
31
12
50
FEITSE
26
27
45
JASPER
20
-
52
OLOF
17
12
38
BEART 5 63 ----------------------------------------Wessellijn: Geen aanwijzing van jonge hengsten in dit jaar. Vorig jaar lukte het met Wolvert, Alwin en Thorben. De laatste lijkt de Totilas onder de Friezen te worden. Via de moeder stroomt dit bloed in zonen uit Anton (3) en Nykle (1) merries. Jochemlijn: Cat 53 Tsjalke X Bonne X Piter X Hannes; stam 115; - 69 Wobke X Olof X Oege X Hearke; stam 25; - 118 EibertX OnneX Gerlof X Gaye ; stam 102 ; - 180 Hinne X Beart X Leffert X Bendert. stam 25 - 202 Jerke X Rindert X Nykle X Lammert. stam 143 - 225 Norbert X Anton X Tamme X Wessel stam 15
Cat, 53 , met een maat van 1.64, is een vaderpaard, solide in bouw en met mooi front, dat met een langer voorbeen nog meer zou tonen. De hengst zou iets moderner mogen zijn, ook in erfelijke aanleg. In stap is hij krachtig, vlijtig en ruim. De draf is voldoende maar kan met meer stuwing en ruimte in de voorhand. Tsjalke (ster % 53) en Bonne (59%) en de preferente moeder is waardevol. Sterker kan het ster % van Piter (28) en Hannes (16). Cat.69 is een mooi gelijnde hengst met voldoende luxe en mooie lengte in voorbeen. Hij mist wat allure in type en front. Het kruis is lang en het beenwerk oogt fijn en hard. De stap is voldoende ruim, maar kan met meer impuls en sprongbuiging. De draf is ruim en hoog van de vloer, maar kan iets meer van achteren naar voren. Qua erfelijke aanleg heeft Wobke een ster % van 37 en Olof van 38, maar de laatste heeft wel 13 sportpaarden op naam. De hengst komt uit de Vesta stam en uit de prima moederlijn vanuit Klasina Model en Preferent. De moeder van de hengst is ster- sport. Cat 118 is een echte bravoure hengst (Onne, Gerlof ). De hengst heeft een rijk front, is wat lang in de middenhand en mocht langer en minder hellend in het kruis. Het beenwerk mocht iets fijner. De stap is ruim maar mocht soepeler. De hengst mag graag groot draven, maar zou dan verder onder de massa mogen. Anky van Grunsven wil graag paarden die
Op Tal maart 2012
15
Nieuws van een pony drafje tot veel verruiming draven. We hopen dat hij dat in Ermelo zal doen. Mooi is het ster % van vader 47% en moedersvader 56 %. Graag zag men meer preferenten in de moederlijn. Cat 180 komt, via inteelt in de moederlijn en inteelt op Feitse, uit dezelfde moederlijn als cat. 69. Overgrootmoeder is de fraaie Bendert X Klasina dochter Elscke die ooit kampioen was in Blauwhuis. De moderne, hoogbenige hengst stapt voldoende ruim en vlot. De draf was ruim, maar kan overtuigender van achteren naar voren. De moederlijn biedt qua type beeldschone paarden. Cat 202 is een luxe , harmonisch gebouwde hengst met fraai front. In de achterhand zou hij stabieler kunnen. Hij stapt ruim , gemakkelijk en vlijtig. De draf is ruim en hoog van de vloer, maar dan mag hij meer gaan zitten. De ster percentages van de hengsten zijn Rindert 55% en Nykle 50%. Aan het moderne hebben Nykle en Rindert bijgedragen want dat had deze moederlijn nodig. Cat 225 is een luxe en moderne hengst. Hij mocht breder in de schouder en iets minder recht in het kruis. De stap is vierkant en stabiel. De draf is weergaloos, daarbij gaat hij achter zitten en rijst in de voorhand met een schitterend voorbeengebruik. In de breedte zou de moederlijn sterker kunnen, met meer preferenten. Hearkelijn: Cat, 76 Beart X Anton X Jelmer X Reitse stam 15; 83 Beart X Heinse X Djurre X
16
Teake stam 36 91 Beart X Anton X Reitse X Wessel stam 43 300 Beart X Tsjerk X Thomas X Lammert. stam 19 159 Harmen X Olof X Ludse X Gerlof stam 1 160 Haitse XAdel X Leffert X Lammert . stam 143 166 Haitse X TeunisX Oege X Dagho stam 50 316 Haitse X Bonne X Lute X Ritske stam 35 199 Jisse X Leffert X Mark X Tsjalling stam 143 260 Maeye X Nykle X Jochem X Ferdinand .st. 103 Jasper heeft vier zonen van grote klasse, mee door prima moeders. De goedgekeurde zonen van Beart zijn niet beter dan hun vader, missen meerendeels een imponerende moederen moedersvader. De vier zonen die nu zijn aangewezen hebben allen een moedersvader die “kort van boven”” is en dat past Beart . De Bearts stappen wel ruim maar ze missen dan het charmante en dat komt er duidelijk in met het Jochembloed. Alle vier zijn ingeteeld op Jochem en 300 zelfs op Feitse. Cat 76 is een naar voren gebouwde luxe hengst. De stap is zeer ruim maar mist “de muzikale beat “(Anky van Grunsven). In draf moet hij achter nog sterker worden en minder kort en snel in het voorbeen. Qua erfelijke aanleg (Anton ster % 46; 9 sportpaarden; Jelmer ster% 37). Na de stamboek- preferente
Op Tal maart 2012
Nieuws moeder komen merries waarmee Heida Scharsterbrug op keuringen succes had. Anton en Jelmer nafok zou hoger van de vloer moeten bewegen. Cat 83 is mooi in verhoudingen en belijning, heeft een rijk front en lang voorbeen. De hengst stapt ruim en komt in draf achter ver onder de massa; hij toont veel actie in het voorbeen. Qua bloedopbouw is de lijn mooi; Heinse ster % 53/ levenstotaal 676. De groot- en overgrootmoeder zijn preferent. Uit de stam komt Andries. Cat 91 is een fraai moderne, hoogbenige hengst met een rijk front op een lang voorbeen; in de flank mag hij iets dieper. Hij stapt ruim maar met te weinig “beat”; de draf is stuwend, ruim en hoog van de vloer maar hij moet nog meer gaan zitten en in het voorbeen ruimer actie tonen. In de moederlijn zag men graag meer preferente merries. Cat. 300 is lang gelijnd (Thomas) en beschikt over een rijk front. Hij mist wat lengte in de achterhand en diepte in de flank. Hij stapt ruim en vlijtig. In draf is hij ruim en hoog van de vloer. De hengst is ingeteeld op Feitse en in de moederlijn zijn groot- en overgrootmoeder preferent. Thomas (ster % 25) is een minder sterke schakel. Cat.159 kreeg van de jury het voordeel van de twijfel. De hengst doet nog wat slungelig aan. Bij een mooi front is de achterhand kort en recht . De stap kon ruimer en met meer tact en in draf kwam hij, evenals de drie andere Harmens, moeilijk op het achterbeen. De moeder is sport en dan
volgen vier generaties preferent. Laten we hopen dat de hengst gewoon zijn dag niet had. Cat 160 is een gestopt model met een mooie voorhand, die iets rijker in type kon en langer voorbeen mocht hebben. Hij treedt graag op . Zijn draf is krachtig en ruim maar hij kan nog meer gaan zitten , rijzen en verder onder de massa bewegen. De voldoende ruime stap mag soepeler. Qua erfelijke aanleg is Adel (21% ster) minder positief inzake exterieur vererving, maar beter in prestatievererving (7 sportpaarden). Ook missen de preferenten in de laatste generaties merries. Cat. 166 heeft hengstuitdrukking en een rijk front (Teunis) en is luxe en modern. De stap is voldoende ruim en actief. In draf is de hengst achter stuwend, maar mag hij ruimer in het voorbeen. In de moederlijn, met vele generaties preferent, is de Oege grootmoeder niet preferent, maar wel moeder van drie sterren. Uit de overgrootmoeder kwam de hengst Barteld, en verder komen Beart en Sape ook uit de merrielijn van FvdVelde Terwispel. Cat 316 heeft een moderne massa, is gelijnd, nog iets overbouwd. Het voorbeen mocht iets langer. De ruime stap is tactmatig en ruim. De draf is ruim vooral in het voorbeen, maar zal achter krachtiger worden als de bespiering op de knie toeneemt. Uit de lijn kwam Uwe. De grootmoeder is van Lute (ster % 22; sportpaarden: 5). In de basis van de stam staan een serie model-preferente merries.
Op Tal maart 2012
17
Nieuws Cat. 199 heeft dankzij Leffert als moedersvader een fraai front. Dat front missen we veelal bij het Jasper bloed. De hengst is luxe en jeugdig. De stap is vlijtig, kan iets ruimer en in draf is het voorbeen fraai, maar mag hij meer van achteren naar voren bewegen. Hij is een van de drie hengsten uit stam 143. De moeder werd geboren in 2002 uit Adelmoed f.t .Hop ster- pref , geboren in 1981. Zij is van Mark X Jannie (M/P) van Tsjalling. Cat.260 heeft voldoende type en luxe, is mooi in hoofd en hals, nog iets overbouwd. De ruime stap kan accurater, in draf kruipt hij ver onder de massa en toont veel ruimte maar iets te weinig soeplesse. De moederlijn heeft in de basis de illustere model/ preferente merries Gona en Noira, maar verliest daarna deze hoge kwaliteit. Met Nykle, Ferdinand, Romke en Ate in de moederlijn is er wel relatief veel vrij bloed. Ygramlijn CAT. 112: Maurits X Beart X Leffert X Bendert (stam 25) Cat. 212 is een harmonisch en correct model. Het rijke front verdiende een langer voorbeen. In alles mocht hij iets meer allure en grootramigheid hebben. De stap is ruim, actief en met tact. De draf is best met veel balans. De moederlijn is die van de genoemde Klasina die teruggaat op de legendarische Vesta. Ik hoop intens dat deze hengst een blijver is. Vader Maurits liep mee in de kampioensring.
18
Gerkelijn Cat. 126: Jorn X Maiko X Thomas X Tsjerk X Oege. Cat. 185 zou iets rijker in type kunnen. Het is te hopen dat hij in stap krachtiger wordt en in draf meer gaat zitten en rijzen. De moederlijn is jong en mist in de breedte kwaliteit. De hengst heeft een mooie variatie in lang en kort in de bloedopbouw: Oege lang; Tsjerk kort; Thomas lang; Maiko kort; maar ook reeds 2X Tsjerk. Ritskelijn Cat.126: Doaitsen X Tsjerk X Teunis X Oepke Mijn vurige wens dat er zonen van Doaitsen komen uit super moeders en moederlijnen, die Jochemvrij zijn, gaat weer niet in vervulling. Heel jammer was dat de wel sterk gefokte cat. 121, uit de stam van Beart, niet acceptabel bleek. Misschien kan hij door trainen mooier door de hals en beter op het achterbeen komen. Cat. 126 is een deftige, goed gesloten hengst, met een mooi front. De stap is vierkant, maar iets haastig, kon zowel voor als achter meer ruimen. In draf komt hij hoog van de vloer en is er aanleg voor gaan zitten en rijzen. De moederlijn is jong en kon meer fokzeker zijn. Evaluatie: Inteelt: In een voorbeschouwing schreef ik “ dat ïnteelt vermijden en kwaliteit fokken een duivels dilemma is”. Deze jaargang is gekozen voor kwaliteit.
Op Tal maart 2012
Nieuws Voor de inteelt bestrijding niet gunstig. Het is jammer dat in het verwantschappercentage zo weinig variatie zit. Het schommelt bij de aangewezen hengsten tussen 17,1 en 18.3. Dat is 0,6 naar boven en naar beneden. Op Feitse ingeteelde hengsten Norbert X Beart en Hinne X Beart hebben een verwantschap van 18.2 en 18.1. Cat. 185 is ingeteeld op Tsjerk en de verwantschap is 17,1. En Alwin met tweemaal Oege 17,9. In dit ICT tijdperk moet er toch een percentage mogelijk zijn met een meer alarmerende functie. Per hengst moet duidelijk worden hoe sterk de inteelt is op vaderdieren met inteeltgevaar: Oege, Feitse, Tsjerk. Kosten: Onmiskenbaar verplaatst de opfok van hengsten zich naar rijkere mensen. Nu de prijzen onder druk staan is het, uit oogpunt van kostenbesparing, toch redelijk dat hengsten in Ermelo wel ster worden , maar toch het advies krijgen dat afstamming enz. onvoldoende is voor dekhengst. Dan kan de opfokker zelf beslissen. Hengsten die in de 2e bezichtiging er uit moesten kregen een stortvloed aan negatieve kwalificaties mee. Dat is niet een bijdrage aan een vlotte verkoop van de dieren. Training: Op donderdag waren er diverse hengsten die duidelijk lieten zien dat ze over getraind waren en daardoor blokkeerden in beweging. Ik kreeg het vermoeden dat sommige hengsten `in de schoenen``waren
getraind. Dat lijkt me funest voor paarden op deze jonge leeftijd. Aangezien veel hengsten minder stabiel op de knie zijn lijkt me een voorzichtige opbouw van de training ,gericht op versterking van de achterhand, zeer gewenst. 1982- 2012: Zo nu en dan gingen op deze keuring mijn gedachten dertig jaar terug, toen Tjimme en Tamme werden goedgekeurd. Natuurlijk geniet je dan extra van de nazaten van die hengsten via Ulke (Annichje) en Leffert; ook van de nafok van Barteld en Jillis (Reinder) Ik voel mee in vreugde en verdriet van (op)fokkers, omdat ik het allemaal zelf heb meegemaakt. ----------------------------------------INVLOED OEGE: Zonen: Remmelt, Ritse, Lolke, Anton. Uit Oege merries: Obe, Oeds, Thomas, Tjitte, Brandus, Reyert, Gradus, Liekele, Mewes, Tonis, Harmen, Wytse,. Bij Alwin 2X Oege. ----------------------------------------INVLOED REITSE: Zonen: Goffert, Anne, Gerryt,Abel,Brandus. Uit Reitse merries: Ruerd, Sjaard,Ulke, Krist,Nanno, Lolke,Karel, Teeuwis, Rintse, Rik, Marten. ---------------------------------------D.G. Wiersma, Leeuwarden
Op Tal maart 2012
19
Activiteiten “ Het Rondetafelgesprek” Na een regiovergadering enkele jaren terug, is de term “ Rondetafel gesprek” geboren. We spraken af om dit een keer per jaar te doen, maar het was er nog nooit van gekomen. Tot vrijdagavond 3 februari het toch heeft plaats heeft gevonden. Je kon opgave doen bij Bart Aarts en die had goed nieuws, die avond zouden er ongeveer 25 mensen komen. De gehele avond kon er gesproken worden met dhr. ir. Ids Hellinga en dhr. Bauke de Boer. De laatste kon helaas niet aanwezig zijn. Eerst werden alle nieuwe hengsten besproken, die aangewezen waren voor het C.O. in Ermelo. De uitleg was kort maar duidelijk en er werd meer info verschaft over de bloedlijnen achter de hengsten. Het opvallendste was dat er veel opmerkingen geplaatst werden, waar de laag verwante hengsten waren. En dat veel hengsten de bloedopbouw hebben van Olof, Jasper, Beart en dan ook nog in combinatie met Feitse zowel van moeders als vaders zijde. Na dit onderwerp kon men vragen wat men wilde. De onderwerpen farieerden van problematiek met gevolgen vaninteelt - afwijking en(waterhoofd,dwerg,slokdarm,aortaruptuur enz...). tot vragen over goedgekeurde en afgekeurde hengsten in 2011. Waarom de hengsten Jorn en Lodewijk niet waren afgekeurd zoals volgens regelement eigenlijk wel moet. Maar dat was maar net hoe je het regelement interpreteerde volgens dhr Hellinga. Een mooie discussie ontstond er over het beleid t.a.v. OC en OCD(rontgenfotos) Afschaffen, bijstellen ??? Zoals u kunt lezen een mooie avond met veel belangstelling van onze leden. Dhr hellinga heeft geprobeerd zo veel mogelijk vragen te beantwoorden of zal het mee nemen om over na te denken. Na afloop werd er onder het genot van een borrel nog even nagepraat in de gezellige kantine van de familie Bouma. Iedereen van harte bedankt, die een bijdrage heeft geleverd aan deze avond. Gerrit Stelwagen
20
Op Tal maart 2012
Overig Demonstratie gebruik website FPS
Op de website van het KFPS staan heel veel gegevens die u kunt gebruiken voor uw fokkerij. Sabien Zwaga (lid van It Greidhynder, jurylid en adviseur jong KFPS) zal na afloop van de Algemene Ledenvergadering laten zien hoe u deze gegevens kunt gebruiken. Hierbij moet u denken aan het selecteren van dekhengsten voor uw merrie op basis van kenmerken die u zelf belangrijk vindt en/of waarin uw merrie verbetering behoeft, het berekenen van het verwachtschapspercentage bij de combinatie van een bepaalde dekhengst en uw merrie, etc. Ook zal zij laten zien hoe u de gegevens van uw paarden die op de website staan kunt raadplegen. Indien gewenst kan Sabien de gegevens van uw eigen paard(en) gebruiken. Vergeet dan niet uw eigen inlogcode, uw wachtwoord en eventueel het papier van uw paard(en) mee te nemen!
Jisse 433 Sport V. Jasper 366 Sport Preferent
foto: Karin Sevink
www. leppehorne.nl Op Tal maart 2012
Fam. Bangma Jinswâlde 7 8495 HA Aldeboarn Tel: 0566-652429 06-51971714
21
Overig
In Nije Dei
Liedteksten Feestavond It Fryske Greidhynder It doarp Aldeboarn
Melodie: In neie dei: (Syb v.d.Ploeg) Tekst: Auke en Loes Bangma.
Melodie: coupletten ‘de stad Amsterdam’ (Acda & De Munnik) Tekst: Auke Bangma
1.Dêr kom ik wer oan, papier yn ‘e hân, de tekst stiet skreaun . Men frege my wer, ik bin ek in stjer, dat’s net oerdreaun Ik wurd al wat âld, sa ek myn unthâld, da’s net meer goed. In tekst út ‘e kop, dy slach ‘k net op, ‘k bin te beroerd
1. (laag) Yn it doarp Aldeboarn, wér’t de fokdei begûn Wer’t de merjes mei foallen draafden skoan yn it rûn Yn it doarp Aldeboarn, wer’t de foarbringers fleagen, En as in stien, sa oan ein, mei it wyt foar de eagen.
Refr.: Der kin gjin hynstefeestje Meer troch gean sûnder my Gjin jubileum feestje of ik hear der by Ik wol no jild, in grut bedrag. Ik bin in top artiest Ja ik bin djûr, sjoch net sa sûr Sjoch net sa tige triest. Jim mei wer fiif jier sparje. Want jim budget, is te lyts Jou my….. in bulte sinten mei 2. Is Trix hjir jûn ek, Sy wie yn it FEC , Cees woe har ha Hja is my te âld, en lit my dus kâld ‘k wol Maxima Dy blonde prinses, dy wie like dwers, sy woe net mei Cees bood har te min, har net nei it sin, se bleaun doe wei!
22
2. (hoog) Yn it doarp Aldeboarn, mei de toer sa út’ lead Op’e iisbaan, de keuring, en it joech alles neat Yn it doarp Aldeboarn, kaem dy tiid mar werom, Defilé troch de buorren, no der gie it dochs om. 3. (laag) Yn it doarp Aldeboarn, is de fokdei net mear Wy ferhúzen nei Drachten, Aldeboarn koe net mear Yn it doarp Aldeboarn, wurd’ gjin prizen mear droegen, Mar yn Drachten te mear, de keuring groeid’ út har foegen.
Op Tal maart 2012
Overig 4. (‘refrein’) Yn it doarp Aldeboarn, is de skiednis begûn Fan wat it Greidhynder no is, etlik’ priis is d’r wûn As jo merje oan kop rûn, boppe-oan yn ‘e rij Earste priis waerdt jo tadield, wat in machtige dei!
Melodie: It Woanskip/ Tekst: Loes Bangma
5. Sa’t it eartiids begûn, yn it doarp Aldeboarn Sa sil it nea wer wêze, nee dy tiid haw’wy hân Mar yn Drachten sil’t Greidhynder weeldrich floarere, Wy bliuw’ altyd bestean, nee net ien kin ús keare!
Wat filmkes en sankjes, oer doe en it heden. Twa oerkes foar fiif jier, dat’s net ideaal.
Refr.: En dit wie it feest jûn, jim brocht troch wat leden. Wy hawwe ús bêst dien, dit wie it ferhaal.
Jolanda dy stjûrde, oan ús in mailtsje Snein te jûn komme, wy moat oan it wurk. Kom op mei jim plannen , foar ’t Greidhynder feestje Ik soargje foar chips en wat ûnder de kurk. Refrein Sa bin wy út ein set, tige man machtich. Oefenje koe wol, by Jaap yn ‘e keet. Wij fûnen de measte, ideëen hiel prachtich al gie it by tiden wol heislike need. Refrein 2 x
Op Tal maart 2012
23
www.henswoude.nl Dekstation en Export Stal ‘Henswoude’ Prikwei 15 8495 NG - Aldeboarn/Oldeboorn Henswoude: +31 (0)566 631364 Henswoude Mobiel: +31 (0)6 22372144 Germ Aise Mobiel: +31 (0)6 51003902 Fax: +31 (0)566 631499 E-mail:
[email protected]
Wierd 409
sport
I Folkert 353 x Reitse 272 I 1.63 m
Wierd 409 is een tuigpaard bij uitstek! Hij werd maar lieft 3 keer op rij Kampioen Ereklasse! Kampioen dekhengsten en in 2007 en 2009 Kampioen in de damesklasse.
Wierd fokt allround sportpaarden en zijn nafok behaalde goede keuringsresultaten.
DE ALLROUND VERRICHTINGSTOPPER VAN 2010 Wimer 461 is een luxe aansprekende hengst met veel uitstraling die in beweging altijd veel tact, balans, souplesse en gedragenheid toont.
Dekgeld € 650,- (excl.)
Zowel onder het zadel als aangespannen valt het sterke achterbeengebruik steeds weer op. In omgang is Wimer 461 een zeer fijne hengst die zich makkelijk laat bewerken en altijd zijn best voor je wil doen en enorm leergierig is. Dekgeld € 800,- (excl.)
Wimer 461 Wylster 463
I Rindert 406 x Rypke 321 I 1.66 m
Wylster 463 is een jeugdige, mooie ruim gelijnde hengst met rasuitstraling, die met een mooi halsgebruik veel lossigheid en looplust draaft. Wylster 463 imponeert met zijn mooie voorbeengebruik en toont erg veel souplesse en balans in tuig.
Wylster 463 komt uit een fokzekere merrielijn waar al meerdere modelmerries, goedgekeurde hengsten en goede sportpaarden uit voortkomen. Dekgeld € 800,- (excl.)
I Hinne 427 x Heinse 354 I 1.64 m
Wobke 403 is in 2006 goedgekeurd op afstammelingen. De nakomelingen van Wobke 403 tonen veel luxe en uitstraling. Wobke 403 staat in de top van de sportindex. Zijn nakomelingen tonen een ruime en krachtige stap en mooi gedragen draf. Wobke 403 levert een positieve invloed op de fokkerij zowel exterieur als voor de verrichting.
Wobke bewees in 2010 zijn fokzekerheid: 2 merries uit zijn eerste jaargang werden al Model! Wobke is Z2 dressuur met winstpunten.
Dekgeld € 800,- (excl.)
Wobke 403
sport
I Fetse 349 x Gaije 295 I 1.63 m
Nieuws Inteelt2012
DE URGENTIE VAN INTEELT BIJ DE SELECTIE VAN HENGSTEN Vorig jaar schreef ik een artikel met als titel: “INTEELT mijden EN KWALITEIT fokken: DUIVELS DILEMMA. Nu de komende week hengsten worden gekeurd zal dat opnieuw blijken. Frank Houterman gaf in de vergaderbijlage najaar 2011 een overzicht van het aantal actieve fokmerries. (blz.10). Deze analyse is van groot belang bij het beleid inzake inteelt Wij laten voor lijnen met inteelt-dreiging de aantallen zien. 1. Jochem Meer dan 250 actieve fokmerries: Leffert. 200-250: Tsjerk, Feitse, Folkert 150-200: Fetse 100- 150: Rypke, Heinse, Onne, Ulke 50- 100: Jochem. Uit Feitse merries: Sape (100-125); Beart:.. 2. Hearke 200-250: Teunis 150-200: Olof, Jasper, Brandus 3. Wessel 100-150: Oege Uit hengsten met een Wessel-moeder: Jurjen (150-200); Folkert (150-200); Rypke ((100-150) Dochters en kleindochters van Oege. BELEID: In mijn artikel hield ik een pleidooi om
inteelt op Feitse/Jochem; Oege/Wessel en Reitse/Hearke beheersbaar te houden. De urgentie van Hearke/ Reitse is momenteel geringer, omdat er sprake is van weinig invloed bij zonen van Teunis, Reitse en Brandus en van hengsten uit hun dochters. Bovendien is hier sprake van bloedspreiding en een positieve generatie interval. Qua positieve vererving van de stap zijn Jasper en Beart waardevol. Ook hoort men bij dit bloed weinig klachten over veulens met gebreken. Hearkevrij zijn: Jacob, Olrik, Gjalt; Fabe, Sape, Jorn, Ielke, Tsjalke, Andries, Loadewyk, Bente, Stendert, Sjerp. Inteelt op Feitse en Oege/Wessel vermijden is wel hoogst urgent. OEGE: Het lijkt me belangrijk dat Wessel, Oege, Jurjen, Folkert, Rypke en Abel in de toekomst als regel niet voorkomen als moedersvader van hengsten. Natuurlijk zal men een hengst die qua erfelijke aanleg, exterieur en beweging uitblinkt een kans geven. Maar gaat dat op voor Alwin met tweemaal Oege? Bij dit bloed is wel sprake van klachten over veulens met gebreken. Het ergste euvel is evenwel de vererving van een minder stabiel kniegebied
Op Tal maart 2012
25
Nieuws Om inteelt op Wessel/ Oege te vermijden is het bloed van Wesselvrije hengsten belangrijk. Dat zijn: Jacob, Anders, Hedser, Fabe, Sape, Jorn, Jasper, Beart, Jisse, Tjalbert, Maeye, Abe, Ulke, Hinne, Norbert. FEITSE: Omdat kwaliteit nu eenmaal de strijd wint, is de hengstenlijn van Jochem explosief gegroeid. De invloed is zeer groot, zoals uit bovenstaande aantallen blijkt en zal alleen maar toenemen. Het is inmiddels normaal geworden dat Feitse en Leffert bloed wordt gecombineerd. Maar met Beart en Sape, die een Feitse moeder hebben, komen er meer hengsten die 2X Feitse hebben. Wij hebben de laatste jaren een pleidooi gehouden om Jochemvrije hengsten te combineren met excellente merries die vrij zijn van Jochembloed. Te overwegen is om geen hengsten te nemen uit Feitse en Tsjerk merries als ze minder dan uitmuntend zijn. Jochemvrij zijn: Jacob,Olrik, Doaitsen, Gjalt, Fabe, Jasper, Dries, Jisse, Monte, Harmen, Ielke.
1. Hoogste eisen aan moeder- en moederlijn van een hengst. Over drie generaties fokzekere (preferente) , vruchtbare, qua exterieur fraaie, moderne paarden, die zeer werkwillig, lichtvoetig en elastisch van achteruit bewegen. Maat: 1.62- 1.64. 2. Moeders- , groot, en overgrootmoeders vader moeten sterke verervers zijn. Geen hengsten die op afstammelingen zijn afgekeurd. Vaders van hengsten modern en allround fokzeker. 3.Moderne hengsten die op stap, draf en rijproef minimaal een 8 hebben. Die in een tuigproef laten zien dat ze “front tonen” en “op het achterbeen kunnen komen”.(cijfer 8). Dat zijn voor mij eisen aan een modern rijpaard. 4. De invloed van het landbouwtype (1920- 1970) op de hengstenstapel gerichter wegfokken. Achter een hengst zijn drie generaties moderne dieren wenselijk. 5.Inteelt op Wessel/Oege en Feitse/ Jochem beheersbaar houden. In de hoop dat 2012 ons een goede collectie hengsten biedt. Doede Wiersma, Leeuwarden.
Fokdoel: Een vooraanstaand fokker van het WPN, die de fokkerij met Friezen aandachtig volgt, schreef mij: “Mijn filosofie is dat hoe vaster omlijnt het fokdoel, met zo weinig mogelijk bijzaken, hoe sneller er vooruitgang mogelijk is”. Mijn ideaal was: (in volgorde van belangrijkheid):
26
Op Tal maart 2012
Nieuws
Reactie inteelt
INTEELT BEPERKEN BIJ HET FRIESE PAARD De fokkerijraad KFPS wilde hengsten met vrijer bloed laten dekken, nog voor ze in Ermelo zijn geweest. Het voorstel werd niet geaccepteerd. (Paardenkrant, d.d. 20 januari, blz.15). Wat is goed beleid? Als jaarlijks op 400 hengsten vier (1%) Ermelo overleven, dan mag men geen concessies doen. Vervolgens krijgen tien % van de hengsten grote invloed. De overige 90% draagt bij aan vermindering van inteelt. Zo kregen de hengsten 1 tot 202 drie zeer grote invloed: Alva, Ynte en Ritske, met 2x Ynte en 7X Alva. In plaats van concessies doen aan verrichtingseisen, moet gestreefd worden naar allround kwaliteitsvolle hengsten die inteelt beperken. Dat het kan bewijst Thorben, met een 8 op stap en 8 op showwagen proef . Zijn derde plaats, in het kampioenschap voor jonge hengsten, is bewijs van kwaliteit. Zonder inbreng van vreemd bloed zal inteelt bestrijden altijd een zaak van kleine stapjes blijven. Die danken we aan vaders zonder zonen en zonder hengsten uit hun dochters. Voorbeelden zijn: Djurre en Tsjerk uit Nanne moeder; Oege en Oepke uit Hindrik moeder; Tamme uit Dagho en Leffert uit Oepke moeder. En Jasper uit Franke-; Heinse uit Dimer; en Andries uit Nykle moeder. Wat ze gemeen hebben zijn kwaliteitsvolle moederlijnen. Qua beleid is er veel mogelijk:
1. Het “merken” van beste hengstveulens met vrijer bloed 2. Voorkomen dat die veulens door de achterdeur verdwijnen; 3. De opfok stimuleren en begeleiden; 4. Prognoses doen over de kwantitatieve invloed van hengsten en hengstenlijnen. ( Vergaderbijlage KFPS najaar 2011, blz. 10). En verder: - het creëren van een reservoir van adspirant – hengstenmoeders; met een deel geselecteerd op “vrijer bloed”. - Voor hengstenmoeders met fokkers zoeken naar inteelt vermijdende paringen; - het zorg dragen voor de opfok van geboren veulens; - de angst van de fokker voor “een open papier” wegnemen; een fokker die eenmaal de hoofdstroom verlaat en een hengst met vrijer bloed kiest, moet bonuspunten krijgen bij de sterkeuring. Mocht de merrie 10% te kort komen voor ster, dan compenseert het vrijere bloed die 10%. De fokker: De fokkers kunnen veel bijdragen aan het beperken van inteelt. Met één blik op de stamboom ziet hij welk bloed overheersend is. Is dat meer Oege/Wessel; meer Reitse/ Hearke, of Tsjerk/Feitse in de eerste generaties? Al naar gelang kan hij kiezen. *Voor merries met veel Oege/Wessel kiest hij uit Wesselvrije hengsten:Jacob,
Op Tal maart 2012
27
Nieuws Hedser, Fabe, Sape, Jorn, Alke; Jasper, Beart, Jisse, Tjalbert, Maeye; Abe, Ulke, Hinne, Norbert. *Voor merries met veel Reitse/ Hearke, zoekt hij eerst bij Hearkevrije hengsten:Jacob, Olrik, Gjalt, Fabe, Sape, Jorn, Alke; Tsjalke, Andries, Loadewyk, Bente, Stendert en Sjerp. *Voor merries met Tsjerk/Feitse- het meest urgent- is er keuze uit Jochemvrije hengsten: Jacob, Olrik, Gjalt, Doaitsen, Fabe, Alke,
Brandus, Jasper, Dries, Jisse, Monte, Harmen, Ielke. Het mag een wonder heten dat enkele hengsten in alle drie lijstjes voorkomen. Bovendien zijn er hengsten als Thorben die heel dun op de “inteeltgevers” zijn ingeteeld. Het probleem is niet dat er geen hengsten zijn, maar wel dat ze niet worden gebruikt. Daar moeten we op inzetten. D.G. Wiersma, Leeuwarden
Ruitershop & zadelmakerij Beerens * * * * *
Alles voor paard en ruiter Vakkundig advies Outdoor kleding Lederen laarzen Zadelpasservice met ruime keus. Ook voor Friese paarden
* * * *
Eigen reparatie afdeling Sportprijzen Borduurservice Verhuur van trailer, scheerapparaat & birth alarm
Wij gaan naar ......
Ruime winkel, ruime keus Al meer dan 35 jaar een begrip
28
Neem ook eens een kijkje op onze nieuwe webwinkel. Ruitershop Beerens Scharnegoutum - www.ruitershopbeerens.nl
Op Tal maart 2012
Op Tal maart 2012
Sake Sjouke
Doaitsen Gjalt
Pyt †
Wytse
Arjen
Fêde Erik
Jurjen
Teake
Fokke
Anders Hedser Wander
Olrik Take (Adel)
Barteld Ludse Jacob
NAEN
Jelmer Ferdinand
Tjalling
Hotse
RITSKE
YGRAM
Fabe Sape Jorn Alke
Melle
Frâns
Doeke
HEARKE REITSE
TEUNIS
Dirk Ids Warn Ouke Gerlof
Ulke
Tonis Jilles Oltman
TJIMME TAMME FEITSE
Rypke
JOCHEM
Sjaard Lute Nammen Nykle
OEGE Oepke DJURRE Bendert
WESSEL
Mewes
TSJERK Remmelt Lolke LEFFERT Feike Abe Harmen Wybren Ritse Felle Fetse Karel Monte Maiko Rik Anton Folkert Loadewyk Fridse Olgert Aan Jesse Wikke Michiel Maurits Brend Reinder Mintse Haitse Wolvert Eibert Norbert Heinse† Alwin Wierd Hinne Rindert Dries Tjalf Onne Uldrik Jisse Andries Bente Tsjâlke Wylster Beart Meinse Ielke Tonjes Maurus Stendert Teade Maeye Sjerp Thorben Lutger Tsjalle Pier Sipke Tymon Jerke Uwe Wobke Tjalbert Teeuwis Wimer
Goffert Olof Jense Anne JASPER Sibald Gerryt Ulbert Abel Brandus
Thomas Pike Piter Lammert Sierk Peke
Bjinse
GERKE
D.G.Wiersma
2012: DE ZES LIJNEN VAN FRIESE HENGSTEN
Nieuws
29
Nieuws Annichje fan Bokkum
niet alleen succesvol in de keuringsbaan………… Naar aanleiding van de keuringssuccessen van Annichje fan Bokkum, waarbij ze zowel naast Algemeen Fokdagkampioen op onze fokdag, ook welverdiend Algemeen Kampioen op de Centrale Merriekeuring in Drachten werd, brachten we een bezoekje aan Peter Spahn op Stoeterij “Het Swarte Paert’’. Want naast de uitstekende prestaties in de keuringsbaan, presteert Annichje fan Bokkum ook in de sport, waarin ze door Peter Spahn wordt uitgebracht, ver bovengemiddeld. Peter vertelt dat hij Annichje niet als een “groen” paard heeft gekregen. Zij werd al met succes in de sport uitgebracht door Jolanda Schreuder. In het begin van haar sportcarriere behaalde de merrie met Jolanda zowel het kampioenschap in de klasse L1 als in de klasse M1 tijdens de Post Kogeko competitie. Jolanda reed Annichje door tot de Z. Annichje werd ook ingezet voor de fokkerij. Dit resulteerde in een ster- en een kroonnakomelinge. Omdat het wel duidelijk was dat Annichje een paard was met bijzondere kwaliteiten vroeg Bouke de Boer aan Peter Spahn of hij een tijdje met Annichje wilde werken om haar mogelijkheden te testen.
Het was de bedoeling om dit een paar maanden te doen, maar het bleek dat Annichje meer tijd nodig had. In “vrijheid” liet Annichje alles zien wat ze in huis had, maar onder “druk” presteren kostte meer tijd en aandacht. Dit komt misschien ook omdat Annichje een merrie is. Hengsten hebben een ander karakter. In eerst aanloop zijn hengsten misschien moeilijker(haantjesgedrag), maar hun karakters zijn vaak meer doorzichtig. Een hengst kun je beter even “terugzetten, hij accepteert dit. Bij een merrie is dit moeilijker. Een merrie is eerder beledigd. Opleiden tot en met de klasse Z gaat vrij gemakkelijk volgens Peter, maar daarna wordt het moeilijker. Peter heeft Annichje een jaar in de Z2 gereden. In de eerst wedstrijd waarin hij daar met haar uitkwam werd hij in de eerste proef dadelijk eerste, maar in de tweede proef werd hij laatste. Een groot verschil. Peter voelde ook zelf de stress en die breng je hoe dan ook over op je paard. Op en gegeven ogenblik voel je bij het paard dat het niet helemaal gaat zoals het moet, je eigen hartslag wordt hoger, je krijgt als ruiter stress, en dat breng je over op je paard. Peter zocht voor dit probleem een
Op Tal maart 2012
31
Nieuws oplossing via een sport-psycholoog-cursus. Hoe beheers je stress. Als mogelijke oplossing werd gegeven om 180° te kijken. (van links naar rechts) en niet te focussen op één punt. Tijdens een wedstrijd ging hij dit toepassen. Peter voelde stress bij het paard, stress bij zichzelf en gaf Annichje de lange teugel en ging over in stap, daarna rustig de proef weer opgepakt. Later werden ze in de klasse Z2 kampioen bij de Post Kogeko competitie. Daarna werd Annichje uitgebracht in de Lichte Tour en de Prix St. George. Ze doet het daar uitstekend. Maar met Annichje heb je ook wat speciaals in huis, volgens Peter Spahn. Vaak moeten ze naar wedstrijden op plaatsen die niet naast de deur liggen. Zo werden er wedstrijden gereden in Oostenrijk, Polen en Lipica. Peter moet veel moeite doen om Annichje in de wedstrijd te krijgen. Er is heel veel concurrentie en de startplaatsen zijn niet ongelimiteerd. Vaak staat hij dan ook op de reservelijst. Vooral in Nederland, België en Duitsland is de concurrentie zwaar. Bovendien worden Friezen toch nog vaak als “buitenbeentjes” gezien. Tijdens de wedstrijd in Lipica werd Annichje 4x als eerste geplaatst en 1x als dertigste. Aan die plaatsing is te zien dat nog niet ieder jurylid het even gemakkelijk vindt om een Fries in de dressuur te zien acteren. Toch is het publiek vaak heel enthousiast en bijzonder onder de indruk van het
32
Friese paard Er komen op het stalterrein altijd heel veel mensen kijken bij de box. Op dit ogenblik kent Annichje haar oefeningen die in de Grand Prix gevraagd worden. Alle oefeningen op zich, maar in een wedstrijd moeten die oefeningen achter elkaar getoond worden en dat valt misschien nog niet mee. In de Grand Prix is elke pas geteld. En Annichje wil heel graag, maar bouwt daardoor ook veel spanning op. We zullen het zien……. Peter Spahn die met Adel is begonnen om een Fries in de dressuur uit te brengen, rijdt naast Annichje ook de hengsten Anders en Tymon. Hij vindt het geweldig. Het is goed volgens hem, om je te concentreren op goede paarden. Vaak wordt er te lang getrokken aan middelmatige paarden, is zijn mening. Hij vindt het dan ook geweldig van Bouke en Tineke, dat zij hem Annichje ter beschikking stellen. Investeren in dit paard noemt hij prijzenswaardig en een grote reclame voor het stamboek en het Friese paard. Het kan ook zeker meehelpen om de vooroordelen t.a.v. een Fries in de dressuursport uit de wereld te helpen. Het kost veel geld en geduld en dat word Peter en Annichje gegund. Bovendien worden er embryo’s van Annichje gespoeld. Ook dit is kostbaar, maar de merrie is het zeker waard.
Op Tal maart 2012
Nieuws Peter geeft aan dat eigenaren, zowel merrie- als hengstenhouders misschien ondersteuning van het stamboek zouden moeten krijgen, om de promotie van het Friese paard op deze wijze voortgang te laten vinden. Als we vragen wat Peter als belangrijkste ziet, noemt hij dat het goed is als paarden zo hoog in de dressuur worden uitgebracht, maar dat we nooit uit het oog mogen verliezen dat het Friese paard zijn fijne karakter moet behouden. Het is fijn toppaarden in de sport
te hebben, maar het recreatieve en hobbymatige bezig zijn met de paarden is uitermate belangrijk zeker ook omdat dit toch onze belangrijkste afzetmarkt blijft. En met het oog daarop mag er geen concessie worden gedaan aan het gouden karakter van de Fries. Peter: “Het moet aangenaam blijven.” Peter Spahn, hartelijk bedankt voor je tijd en we wensen jou met Annichje, maar ook met je andere Friezen Anders en Tymon en wie weet welke friezen nog meer, heel veel succes.
Op Tal maart 2012
33
Overig
It Fryske Greidhynder wenst de fokkers/eigenaren van: ~ Bart vd Brink ( Jisse x Heinse) ~ Bikkel fan’e Lange Ekers (Beart x Tsjerk) ~Cornelis fan’e Lytse Mar (Hinne x Ulbert) ~Fedde fan A. (Eibert x Onne) ~Douwe fan Oostenburg ( Jerke x Rindert)
Heel veel succes met het Centraal Onderzoek in Ermelo!
34
Op Tal maart 2012
S. Kalsbeek, tel.: 0566 - 689 360
Activiteiten
(Winter)activiteiten Voor de komende periode staan de volgende activiteiten nog op het programma: Excursie tuigpaarden-/hengstenhouderij Wim Cazemier We gaan een middag een bezoek brengen aan het bedrijf van Wim Cazemier te Nuis. De heer Cazemier is tuigpaardenman en heeft een hengstenhouderij. Naast tuigpaardhengsten staan er o.a. KWPN spring- en dressuurhengsten en ponyhengsten ter dekking. Er zullen ook al enkele veulentjes te bezichtigen zijn! Omdat de afstand naar Nuis niet zo groot is wordt er geen bus georganiseerd maar komt een ieder op eigen gelegenheid. De dag wordt afgesloten met een etentje in een nabij gelegen eetgelegenheid. Waar:
Hengstenhouderij Wim Cazemier, Oudeweg 53 9364 PR te Nuis www.wimcazemier.nl Wanneer: Zaterdag 7 april 2012 Hoe laat: 14.00 uur Eigen bijdrage: ca. € 25,00 Workshop Mennen Leo Kraaijenbrink (u allen welbekend) is bereid gevonden u een menles te geven. Hij zal u de fijne kneepjes van het vak leren of u juist de eerste beginselen van het mennen bijbrengen. U kunt uw eigen paard (en wagen) meebrengen maar er zal ook gezorgd worden voor een geschikt paard waar u mee kunt mennen. De familie Bouma stelt ook een menwagen ter beschikking waar u gebruik van kunt maken. Waar: Wanneer: Hoe laat:
Fam. Bouma, Henswoude Aldeboarn Zaterdag 21 april 2012 vanaf 9.00 uur, u ontvangt een programma met tijdsindeling (afhankelijk van aantal deelnemers) Eigen bijdrage: ca. € 25,00 Voor beide activiteiten kunt u zich opgeven bij Bart Aerts (het liefst per email via:
[email protected] of anders telefonisch: 0512-461 007 / 06 511 85 374). Wilt u voor de menclinic doorgeven of u met uw eigen paard komt? 36
Op Tal maart 2012
Activiteiten
Activiteiten Agenda Maart 23 maart 20.00uur Algemene Ledenvergadering te Pier’s Hiem NijBeets April 07 april 14.00uur Excursie Hengstenhouderij Wim Cazemier Mei 22 mei 20.00uur Regiovergadering Dorpshuis de Bult Ter-Idzard Juni 22 juni Uiterlijke inleverdatum opgave Fokdag Juli 27 & 28 juli Fokdag It Fryske Greidhynder
Op Tal maart 2012
37
Toch nog onverwacht is na een moedig gedragen ziekte op 28 januari 2012 ons Greidhynderlid Ruscherd de Jong overleden. Ruscherd de Jong was ondermeer de fokker van dekhengst Wierd 409. Wij wensen de familie veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies. Onderstaand het interview met familie de Jong naar aanleiding van het aanwijzen voor het CO van Wierd 409 (Optal mei 2003)
38
Op Tal maart 2012
Ruscherd en Toos de Jong met hun goedgekeurde dekhengst Wierd 409 Op een rustig plekje in Nij Beets aan de Janssen Stichting staat een mooi opnieuw gebouwde boerderij. Hier wonen Ruscherd en Toos met hun twee kinderen, dochter Reina, 9 jaar en zoon Fokke, 6 jaar. Ruscherd zijn vader, Fokke de Jong, heeft op deze plek geboerd. Hij deed zijn landwerk altijd met paarden. Er kwam geen trekker aan te pas. Fokke de Jong kocht zijn eerste Friese merrie in 1954 bij de fam. Kempenaar te Nij Beets. Ze is dan twee jaar oud en heet Matsje. Ze komt uit stam 12. Uit deze merrie komen alle fok- producten, die nu bij Ruscherd en Toos op stal staan. Matsje had als vader Age. Ze kon goed bewegen en werd vlot ster. Aangespannen voor de landbouwwagen won ze in 1960 de Jan Timmer prijs voor de beste verrichtingen. In enkelspan, maar ook in dubbelspan samen met de merrie Mijke Model (v. Geert 184). De eigenaar van deze merrie was Lute Meester uit Nij Beets. Mijke is later de grondlegger geworden van de Friese paarden van fam. Plantinga. Hengstenhouderij Eind jaren vijftig en begin jaren zestig is Fokke de Jong ook hengstenhouder. Diverse hengsten stonden bij hem op het station. De hengst Gauke-Lientje heeft slechts één jaar gedekt. Er zijn 4 dochters van deze hengst ingeschreven bij het stamboek. De oorzaak hiervan was, dat de hengst werd verkocht op de markt in Utrecht voor de dood. Dit bracht in die tijd meer op dan als dek- hengst door het leven te gaan. Ook de hengsten Alwin, Evert en Doede hebben hier op het station gestaan. Doede stond in 1961 bij Fokke de Jong. De hengstenhouderij van toen is ook niet te vergelijken met die van tegen- woordig. De trekker was in opkomst. Er kwamen steeds minder merries. De merries kwamen ook bijna altijd uit de buurt. Men ging met paard en wagen naar de hengstenhouder. De fiets kwam op de wagen en men fietste naar huis. Wanneer de merrie een paar dagen later klaar was, ging men weer op de fiets, merrie inspannen, de fiets weer op de wagen en richting huis. Het gebeurde ook vaak, dat de boer onderweg naar het land bij de hengstenhouder langs ging, de merrie liet dekken en daarna werd gewoon het landwerk gedaan. Fokkerij Met Matsje werd gefokt. Een combina- tie met de hengst Doede 178 leverde in 1962 een merrieveulen op. Dit veulen heet Ieda. Als veulen kreeg ze een eer- ste premie. Als vierjarige werd ze ster. In 1966 won ook zij de Jan Timmerprijs voor de beste verrichting. Ze werd 26 jaar. Van haar 4 dochters werden er 3 ster verklaard. De merrie Hilde (v. Ulrig) was hier één van. Op Tal maart 2012
39
Met deze merrie fokt de fam. De Jong verder. Eind jaren 70 staat het fokken op een laag pitje bij Ruscherd zijn vader. Maar dan krijgt Ruscherd aardigheid aan Friese paar den. Er wordt besloten Hilde te laten dekken en het veulen is voor Ruscherd. De hengst Fokke, gestationeerd bij L. van der Weide te Waskemeer, komt langs. Een jaar later wordt de merrie Reinou geboren. Dit blijkt een goede keus te zijn geweest, Reinou wordt op 7 - jarige leeftijd Model Preferent. Er volgen nog twee merries, n.l. Waeltsje Ster Pref. (v. Herke) en Gayke Ster (v. Peke). De stamboekhengst Jildert 299 (v. Mark) en Maaike út ‘e Polder Ster (v. Djurre) Hilde heeft hiermee het pre- ferentschap behaald. Met de fokgroep heeft ze vele successen behaald op de fokdag in Aldeboarn. Reinou Model Pref. (v. Fokke) en Gayke Ster (v. Peke) zijn de opvolgers van Hilde. Met beide merries wordt verder gefokt. Dankzij 3 stermerries en een sterhengst wordt Reinou preferent. Uit de stermerrie Gayke wordt Tsjitske út ‘e Polder geboren. Tsjitske is sinds 2003 hengstenmoeder. Ze kreeg als veulen in 1990 een tweede premie. In 1991 ging ze naar de fokdag en kwam in de rubriek enters op kop met 1A. Hetzelfde jaar vierde het stamboek haar 40-jarig jubileum, de fam. de Jong kreeg een wandbord aangeboden voor het beste enter. Als twenter kreeg Tsjitske ook een eerste premie.Toen Tsjitske 3 jaar was, werd ze ster en reservekampioen bij de 3 /m 6 jarige stermerries op de fokdag. Ook ging Tsjitske in dat jaar naar de Centrale Merriekeuring en kwam op 1 B te staan. In 1994 heeft Tsjitske de IBOP menproef afgelegd, volgens het “oude” systeem. Tsjitske kreeg 80 B. In 1997 kwam ze voor de laatste keer op de fokdag en behaalde een 1 B premie bij de 7-jarige en oudere stermerries.
40
Tsjitske út ‘e Polder haar nakomelingen Ruscherd fokt ook met Tsjitske. Haar eerste hengstveulen, Hylke út ‘e Polder, geboren in 1994 behaalde de tweede bezichtiging op de Hengstenkeuring. Hierna heeft Ruscherd hem verkocht. Siebren Minkema heeft met Hylke in hetzelfde jaar aan de competitie tuig- paarden voor de sjees meegedaan en kwam uiteindelijk op de derde plek. In 1995 werd een merrieveulen geboren, Jeltsje ‘t ‘e Polder (v. Djurre). Jeltsje behaalde op de veulenkeuring een twee- de premie en als 3-jarige werd ze ster en stond direct op 1 A. Het hengstveulen, Murk út ‘e Polder, krijgt als veulen in 1996 een derde pre- mie en wordt verkocht. Murk loopt nu als ruin rond in Amerika. In 1998 wordt Trude út ’e Polder gebo- ren. Als veulen wordt Trude een tweede premie toegekend. Als 3-jarige ging Trude naar de keuring en werd stam Trude naar de keuring en werd stamboek. Ze was niet optimaal en werd onderzocht. Er werd iets gevonden in haar bloed. De conclusie was Trude kon niet beter. Ruscherd gaf de moed niet op. Zolang er leven is, is er hoop. Een jaar later werd het bloed opnieuw onderzocht en er mankeerde nietsmeer aan. Ruscherd fokt ook met haar. Misschien gaat Trude dit jaar nog een keer naar de keuring. Op Tal maart 2012
1999 - Wierd út ‘e Polder 2003 - Stamboekhengst Wierd 409 Wierd werd in 1999 in het weiland tij- dens een enorme onweersbui geboren en werd snel met de kruiwagen binnen- gehaald. Hieraan heeft de hengst zijn huidige naam te danken: nat is wiet in het Fries en hier is de naam Wierd van afgeleid. Op de veulenkeuring kreeg Wierd een eerste premie. Wierd is op 29 juni geboren, waardoor hij nog te jong werd bevonden om met hem als 3- jarige naar de Hengstenkeuring te gaan. Ruscherd heeft hem de tijd gegeven en nog een jaar gewacht. Wierd ging dit jaar naar de Hengstenkeuring en liet zich geweldig zien in stap en draf. Hij behoorde tot het drietal hengsten met de beste draf. Wierd kreeg groen licht om mee te doen aan het Centraal Onderzoek in Drachten. Dit doorstond Wierd met glans. Wierd kreeg het hoogst aantal punten n.l. 83,1. In de showproef blonk hij uit met een 9. Ook de stap en draf zijn belangrijk, hiervoor behaalde Wierd respectievelijk een 7,2 en een 8,3. We verwachten Wierd nog veel te zien op de concoursvelden Wierd Wierd staat ter dekking bij Doeke Hoekstra op dekstation Groot Archem te Luttelgeest. Wierd heeft het al druk met de vele mer- ries. Voorlopig rijden ze Wierd onder het zadel. Tijdens de examendagen van Wierd kwam Tsjitske nog met een ver- rassing door een hengst van Folkert, dus een volle broer van Wierd, op de wereld te zetten. Ruscherd heeft ook nog een enterhengst, Harm út é Polder (v. Tjerk) in de opfok. Deze had als veulen ook een eerste premie. De conclusie is wel, dat Tsjitske út ‘e Polder een beste fokmerrie is. Internationaal Ruscherd en Toos hun paarden gaan wereldwijd. Je kunt hun paar- den op internet vinden op www. Friesenlovecoach.ch. Een mevrouw uit Zwitserland houdt alles stipt bij. Ze is eigenaresse van Leo út ‘e Polder (v. Mark). Leo werd gekocht bij Ruscherd en kreeg van het stamboek goedkeu- ring om als veulenboekhengst onge- veer 10 merries per jaar in Zwitserland te dekken, omdat in Zwitserland geen goedgekeurde stamboekhengst staat. De afstanden zijn in Zwitserland groot. De hengst reisde dan ook van de ene merriehouder naar de andere. Hier vond de eigenaresse niets aan en hield het na twee jaar voor gezien. Nu kan ze het hele jaar van Leo genieten. In Ierland, Duitsland, Japan en Amerika zijn ook paarden te vinden, die door Ruscherd en Toos zijn gefokt.
Op Tal maart 2012
41
Hobby’s Ruscherd zijn grootste hobby is paar- den fokken. Aangespannen rijden vindt Ruscherd ook leuk, alleen de tijd ontbreekt. De kinderen vragen ook hun aandacht. Het streven van Ruscherd is om ieder jaar met een hengst naar de Hengstenkeuring te gaan. Soms koopt hij wel eens een hengst, maar dan altijd uit de lijn, waarin hij zelf ook fokt n.l. stam 12. Toos heeft als hobby volleybal. Ze speelt competitie tweede klas en is penningmeester. Ze hebben beide hun werk, Ruscherd is bouwvakker bij een bedrijf in Drachten en Toos werkt op de administratie van een school in Drachten. Voor de hobby hebben ze ook nog een stel schapen. Dit valt mooi te combineren met de paarden. Efkes Buorkje We zijn natuurlijk ook nog even langs de stallen geweest. Er staan 3 merries met hengstveulens, een jonge Jacob, Tjerk en Folkert. Het vierde veulen wordt komende week verwacht. Ze stond al in de kraambox met camera- bewaking. Ruscherd heeft merries met maat. Ze zijn allemaal stuk voor stuk groter dan 1.62 m. Verder zijn er nog 6 stands. Jonge paarden op stands vindt Ruscherd erg belangrijk. De jonge paar- den leren veel meer op stand dan in een box. Doordat je meer contact met de paarden hebt, krijgen ze meer vertrouwen. Jonge hengsten en merries, alles staat door elkaar. Ze worden socialer als ze op stand staan.
42
Op Tal maart 2012
