Maart 2012 n r 152

Frankrijk/België/Nederland/Luxemburg 7,70 € / Duitsland/Spanje/Italië 11,55 € / Switzerland 13,3 CHF / Canada 13,3 $ / USA 10 $ / AFS 38,5 / Australië 11 $

TWEEMAANDELIJKS - 7,70 € P 70 8 3 3 8

Februari/Maart 2012 nr152

IVV152CoverNLok 10/02/12 12:48 Page 3

Dossier

PESSAC-LEOGNAN

IVV Travel

MENDOZA (2) MONTLOUIS SUR LOIRE, CORSE

• CHIANTI CLASSICO

• SOCIANDO MALLET

• HAUT BRION

IVV152CoverNLok

10/02/12

12:48

Page 4

Page 1

EDITORIAAL

INHOUD

IVV, reeds 20 jaar!

2-4 5-9 10-12 13-14 15-16 17-18 19-21 22-26 27-28 29 30 31 32-33 34

Twintig jaar wijnkennis (1)

In Vino Veritas onstond op een mooie dag in 1992. Of op een mooie nacht liever, een nacht waarin een flink aantal flessen de revue passeerden... Hoe dan ook moet je een beetje prettig gestoord zijn om met een onafhankelijk wijntijdschrift te starten waarvan het credo luidt, en dat vanaf het eerste nummer, de ‘waarheid’ over wijn te onthullen. De waarheid, niets dan de waarheid! Dat is heel wat! Hebben we daar dan nooit van afgeweken? Zijn we dan nooit op een dwaalspoor terechtgekomen? En zijn we in die twintig jaar nooit beetgenomen geweest? Natuurlijk wel! Objectiviteit is overigens een constante zoektocht die nooit ophoudt. Hoe je het ook draait of keert, IVV was een van die zeldzame magazines die weerstand bood aan de dictatuur van het overmatig houtgebruik in de jaren 90 en 2000. Een van de weinige wijntijdschriften die geen goeroe had, iemand die zei wat je moest denken. Of erger nog, wat je moest drinken! Het was ook een van de allereerste tijdschriften die het regelmatig had over nieuwe wijnen uit Zwitserland, Luxemburg, Portugal, Oostenrijk en Duitsland, en niet te vergeten over wijnen uit de Nieuwe Wereld. En over wijnen uit de Nieuwe Wereld van bij ons: wijnen uit Zuid-Frankrijk, bepaalde regio’s in Spanje, Italië, Servië en Libanon, met wijnen en wijnstreken die tot dan vrijwel onbekend waren. Het was ook een van de eerste tijdschriften die wijnbouwers welkom heette die biologisch, biodynamisch en zelfs ‘puur natuur’ werkten. Welkom heette, niet bewierookte, want een zekere afstand houden van datgene wat razendsnel kan uitdraaien op een hype, met alle slaafse discipelen en profiteurs vandien, is nooit slecht. In al die jaren veranderde en evolueerde ons redactioneel team. Bij deze willen we hen graag bedanken. Zij die erbij waren van in het prille begin, of zelfs nog eerder, want zonder hen bestonden we vandaag niet. Vaak doen ze momenteel totaal iets anders, dat gaat nu eenmaal zo. Als medewerkers hadden we onder meer Etienne Collin, Luc Charlier, Eric Boschman, Marguerite Clairbois, Yvan Tonneus, Daniel Marcil, André Leroy en Fabienne Velge, om er maar een paar te noemen. Nog vaak denken we aan hen en soms zouden we willen dat ze weer wat voor ons gaan doen. Onze filosofie daarentegen, die is nauwelijks veranderd: ontdekken en laten ontdekken, de zintuigen op scherp, en proeven natuurlijk! Proeven en de lezer laten meegenieten, puur en onversneden, met respect voor het product, maar ook zonder zichzelf al te serieus te nemen. ‘Wat verwacht je van wijn?’, vroegen we in ons eerste nummer aan een zekere Philippe Stuyck, 39 jaar. ‘Dat hij gedeeld wordt’, antwoordde hij, met onmiddellijk daaraan toegevoegd: ‘ik drink trouwens nooit alleen.’ Op dat gebied is er nog niets veranderd, getuige onze vele proefsessies samen. Nog iets wat we willen delen is de vrije meningsuiting. Van bij de start hebben we ons altijd voorgenomen die te behouden: communiceren is goed, maar informeren is beter! En ook al vergisten we ons heel soms, nooit was er kwaad opzet in het spel. In de komende nummers willen we van deze verjaardag gebruik maken om terug te komen op twintig jaar wijn. We doen dat onder meer met enkele interessante wijnartikels en openen een paar fraaie flessen uit 1992. Een wijnjaar dat als ‘moeilijk’ bestempeld wordt, maar dat ook verrassend knappe uitzonderingen kent. Twintig jaar is sowieso een mooie leeftijd. Tot slot nog één woord: dankjewel! Dank aan al onze trouwe lezers. Afspraak wanneer we 40 worden?

IVV Dossier: Pessac Léognan Mendoza, een vineuze oase (2) Montlouis sur Loire Sociando-Mallet 20 jaar reeds… Chianti classico Corsica van het noorden (aflevering 2) IVV Iconen : Missie Haut Brion Barst Banyuls Vergeten Druivenrassen: Ribolla gialla Wijnkarakters: Michel Augé Extreme Wijnbouwers: Ben Ryé

IN VINO VERITAS, PROBABLY THE MOST MODEST WINE MAGAZINE IN BELGIUM.

Februari/Maart 2012 nr 152

Philippe Stuyck en heel de redactie

AN DER PUT T

Jérô me V

AN STE EN BER GEN

AN DEP UT

Ann V

Tim V

AN DEN BO GA ERT

Fran kV

TU YCK

AN HEL LEM ON T

Ma rc V

Phi lipp eS

KO LO W

You ri S O

ALA U

Her vé L

Fab ian B

AR NE S

Onze NEUZEN

RN OU LD

 REDACTIE - ADMINISTRATIE - ABONNEMENT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tel : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  HOOFDREDACTEUR : Philippe STUYCK  REDACTIESECRETARIS : Hervé LALAU  PUBLICITEIT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tél : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  VERANTWOORDELIJKE UITGEVER : Philippe Stuyck, Dieweg 294, B-1180 Brussel  JOURNALISTEN I.V.V : Bernard ARNOULD, Fabian BARNES, Johan DE GROEF, Gérard DEVOS, Jean-Yves HINDLET, Guido JANSEGERS, Hervé LALAU, Fiona MORRISON, Youri SOKOLOW, Philippe STUYCK, Marc VANHELLEMONT, Ann VAN STEENBERGEN

www.invinoveritas.apic.be • http://ivv-vl.skynetblogs.be/

EG RO EF

11:45

Joh an D

11/02/12

Ber nar dA

IVV152NL

verschijnt 6 maal per jaar. De artikels en mededelingen verbinden slechts de auteurs en de adverteerders. ISSN 0779-2557

1

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 2

OENOLOGIE

TWINTIG JAAR

WIJNKENNIS (1)

Sinds 20 jaar klimmen Etienne Collin en ikzelf in onze pen om oude en nieuwe oenologische technieken te beschrijven, te illustreren, te verklaren en te commentariëren. Wat is er zoal veranderd in de wereld van de wijn de laatste 20 jaar ?

H

eel wat! We sommen even de nieuwe ontwikkelingen op met een beknopte samenvatting. We kunnen het antwoord bijgevolg uitdrukken in absolute waarden en we moeten de wijnkundige organismen feliciteren voor zoveel vooruitgang, zowel de onderzoekers, oenologen, als technici, van industrieel tot wijnbouwer… Dit zou redelijk correct zijn….in absolute waarden! Maar mijn voorliefde voor discussie en controverse verplicht me te gaan voor dit eerste deel: namelijk de vraag omtrent de vooruitgang maar dan vanuit een ander perspectief.

Weg met de absolute waarden! Wat verwachten we eigenlijk van deze vooruitgang? Heeft deze ontwikkeling een wetenschappelijke waarde? Of gaat het hier louter om humanitaire redenen? De wetenschap vordert, dat is zeker. Zij schetst kaders, plant zaadjes, neemt waar, oogst, meet, vergelijkt, leidt af, zaait dan opnieuw en gaat zo verder stap voor stap. De kennis gaat erop vooruit en kennis verrijken is op zich al een uitstekende vooruitgang. Daarentegen zorgen wetenschappelijke studies voor nieuwe toepassingen in het bijzonder (dit is het geval in de oenologie) wanneer deze gekoppeld worden aan de industriële wereld. Het begrip vooruitgang is discussieerbaar in heel wat gevallen vooral wanneer we dit bekijken

2

FEBRUARI/MAART 2012

niet enkel door de ogen van een acteur in de wijnindustrie maar door de ogen van mensen met gezond verstand, respect voor de gronden en de cultuur. Voorbeelden ontbreken hier niet in de laatste 20 jaar. .

Supergist In 1992 behaalde uw auteur van dienst zijn diploma oenologie. De kennis van de fermentatieprocessen waarschuwden in die tijd de jonge oenologen voor te hoge concentraties van de most. Gistcellen zijn slechts actief tot een alcoholvolume van 14,5%. Bij hogere waarden stopt het fermentatieproces. Vandaag biedt de industrie supergistcellen aan, stammen die in staat zijn hogere alcoholwaarden te weerstaan en suiker om te zetten tot 16,17 en zelfs 18 volume%! Technisch zeer goed gezien. Wetenschappelijk bravo zelfs! Maar wie drinkt wijnen met 16, 17 of 18% alcohol behalve de Zuid-Afrikanen? Waarom zijn dergelijke gistcellen nodig indien men in de wijngaarden geen kloonglobalisering wil, of cultuurmiddelen toepast waar men in de eerste plaats overrijpheid zoekt, of waar de competitie niet speelt van de meest biedende wijnen, waarbij most wordt geproduceerd die meer en meer suiker bevat, of wanneer er geen sprake is van een tuinslang in de cuves te laten pendelen….?

Is dit vooruitgang? Voor wie? Zijn de wijnen dan beter? Beleeft de consument hier meer plezier aan? En zijn de terroirs dan beter?

Micro-oxygenatie Zowat twintig jaar geleden toonde Stonestreet de positieve effecten aan van het gebruik van micro hoeveelheden zuurstof in de regio van Madiran waar de druif tannat domineert. De toevoeging van zuurstof verhindert de reductie van de wijnen en maakt tannine zachter. Tannat zoals de naam suggereert is erg tanninerijk. Patrick Ducournau ontwikkelde de techniek microbullage. De wijnen van Madiran kregen een complete metamorphose. Nadien werd de methode ook toegepast bij wijnen met dezelfde problemen buiten Madiran. De laatste twintig jaar waren dan ook de jaren van een de massale interesse voor deze methode en de micro-oxygenatie. Zowat overal ter wereld en in het bijzonder in Bordeaux werd de techniek gretig toegepast, in eikenvaten, tanks, onder droesem of tijdens de lagering. Zolang de techniek selectief wordt gebruikt is er niets aan de hand maar wat wanneer de methode de neiging heeft zijn doel voorbij te schieten ? Jammer genoeg is dit vaak het geval, wanneer men de techniek systematisch gaat toepassen en de specificaties in het lastenboek gaat voorschrijven. De verlei-

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 3

ding wordt immers te groot. Men wil de consument zo graag overtuigen dat zijn wijn aangenaam is om te drinken van bij het begin. Meer nog hoe graag wil men niet hoog scoren tijdens de primeurcampagne bij journalisten. Het is een feit dat een algemeen gebruik van deze techniek in vele wijnkelders een vroegtijdige veroudering van de wijn opwekt. De wijnen zijn inderdaad heel soepel bij de botteling maar verouderen slecht of te vlug zonder daarbij de wijnen te vermelden die geoxideerd zijn. Ik besef ten volle dat ik met deze houding riskeer van als ouderwets betiteld te worden. Moeten we dan wijnen verkiezen met rustieke en robuuste tannine wanneer ze jong zijn zoals vroeger het geval was? Deze wijnen hebben een lange rijping in de fles nodig en dienen gedurende het hele verouderingsproces regelmatig en punctueel gecontroleerd te worden om zo de apotheose uit te stellen tot het beste moment. En wat wanneer die laatste fles de verwachtingen niet ingelost heeft omdat tannine nog steeds wrang is? Of erger nog wanneer alles versmolten is het boeket van de wijn verdwenen is…. Dit is dan jammer en gelukkig niet altijd het geval, maar dit is hier nu niet aan de orde. De vraag stelt zich of er wel degelijk vooruitgang geboekt wordt. Technisch is er zeker een vooruitgang merkbaar vooral door de aanpassing van de markt aan de nieuwe verbruikers. Hoewel we ons kunnen afvragen wie zich hoort aan te passen zo er geen behoefte is aan opvoeding of indien er geen nood is aan ervaring. Is er dan nog een cultuur? Indien alle wijnen snel moeten gedronken worden, indien wijnen niet meer bestemd zijn om te verouderen, is wijn dan nog een cultuurproduct? Kan cultuur zonder dit boeiend en enthousiast, voortdurend in beweging zijnde patrimonium zoals de oude wijn in kelders?

Subtractieve technieken Omgekeerde osmose en vacuümverdamping zijn nieuwe technieken die tijdens deze twee decennia ontwikkeld werden. Bordeaux opende in 1992, een waterachtig jaar, de deuren voor deze eerste techniek, namelijk de omgekeerde osmose. De techniek was toegelaten bij wijze van experiment. We herinneren ons eind 1993 begin 1994 dat slechts enkele crus classés de uitdaging aangegaan zijn en het resultaat verbluffend en overtuigend was. Een doordacht gebruik van deze subtractieve methode in een dergelijk oogstjaar is zeker te verdedigen. Het is een feit dat door het langzamerhand inrichten van de wijnkelders met materiaal en ambulante dienstverleners die het werk

overnemen, samen met de legalisatie, zelfs in een goed jaar de verleiding ontstaat om enkele tanks op te peppen. Men tracht op die manier zijn wijn een beetje meer concentratie te geven dan die van zijn buur, en de effecten van de jaargangen weg te vegen. Maar er is nog erger. Vandaag wordt deze techniek niet meer gebruikt om water te verwijderen maar om het alcoholgehalte te verminderen. Net zoals bij het fenomeen van de super gistcellen, leidt competitie tot het produceren van te gealcoholiseerde wijnen die men nu moet de-alcoholiseren. Men is nog ver van deze experimentele periode waar enkelen de productie van de “Lir” wijnen zonder alcohol lanceerden. Men ontrekt alcohol aan wijnen om ze drinkbaar te maken. Zijn dit soort subtractieve methoden een vooruitgang of stijgt het ons naar het hoofd ?

Het rokerige geval dat men “BRETT” noemt Brett zoals men Brettanomyces kortweg noemt, is een grappig fenomeen. Deze gistcellen ontwikkelen onaangename fenolgeuren zoals 4-ethylfenol met een geur van paardenstal. Brett of bretté is een term die bovenaan de woordenlijst staat van alle salonwijnproevers die op hun hoede zijn. Een eerste opmerking: de genoemde fenolen zijn sinds lang gekend. In wijn werden ze vastgesteld in min of meerdere mate al naargelang de soort. Op een bepaalde manier bezorgden ze de wijn complexiteit en versterkten de expressie van het terroir. Sinds 1992 zijn deze fenolen duidelijk geïdentificeerd als stoffen afkomstig van het metabolisme van de gist Brettanomyces en werden bijgevolg ondergebracht bij de grote defecten die resulteren uit een biologische afwijking in het maken van wijn. Niemand wil er nog over praten en de salonoenologen tonen een zekere fierheid bij het herkennen van deze afwijkende stoffen. Stof om over na te denken ? Tweede opmerking: Brettanomyces was nooit zo talrijk aanwezig in de wijnkelders en de laboratoria. Nochtans zijn ze sinds lang bekend en zelfs niet enkel in wijn. Een aantal stammen worden gebruikt in brouwerijen voor het maken van lambiek en geuze. Anderen worden dan weer gebruikt voor de productie van Haïpao, een oosterse drank verkregen door de fermentatie van zoete zwarte thee. De contaminatie en afwijkingen in de fermentatie gerelateerd aan Brettanomyces, voornamelijk in wijn, worden pas sinds het einde van de jaren 1980 ernstig bestudeerd. De meest courante soort in wijn is Brettanomyces bruxellensis. Dit type synthe-

tiseert verschillende vluchtige stoffen zoals ethylfenol en vinylfenol. Vinylfenol ontwikkelt geuren van vanille, specerijen, toast en animale aroma’s. Ethylfenol geeft een aroma van leder, paardenstal, pels, natte doeken, vlees en waterverf. Brett bezit ook enzymen die fruitige esters omzetten waardoor het aromatisch karakter van vluchtige fenolen stijgt. Het bestaan van brett in wijnen is dus een eeuwenoud verhaal. Daarentegen lijkt het dat sinds twintig jaar de aanwezigheid meer en meer aan het licht en dan in het bijzonder als een ernstig probleem. Wat is er gebeurd? Brettanomyces heeft zich zoals alle gisten, sinds de contaminatie, overal verspreid, in de wijnen, de eikenvaten, de muren en de scherpe hoeken van de wijnkelder, en het materiaal dat men gebruikt om wijn te maken. Sinds korte tijd weet men ook dat de gistcellen ook in de wijngaard voorkomen op de druiven zelf. Wetenschappers bestuderen nauwgezet de komst van Brettanomyces maar zien het einde van de tunnel lang nog niet. In 2006 ontdekte men dat verschillende stammen van bruxellensis aanwezig zijn en zich anders gedragen naargelang hun ontwikkeling, hun verbruik van koolzuurgas en zuurstof en de productie van fenolen of azijnzuur. De wetenschap heeft daarentegen duidelijk aangetoond dat een geheel aan factoren in de ontwikkeling favorabel zijn die we kunnen lokaliseren onder de titel “ de “ironie van het lot”.

Een shot van brett Sinds de jaren 1980 dankzij de wetenschap, is er de trend in verschillende wijnkelders om artificiële gistcellen aan te wenden om zo zeker te zijn van een goed resultaat, alsook thiamine (vitamine) en ammoniumzouten. Het is aangetoond dat ook Brettanomyces hiervan profiteert. Een andere ontwikkeling geheel in het voordeel van de bloei van brett is tannine gebruikt voor het stabiliseren van de kleur of voor het bewaren van de wijn tegen oxidatie.

Aan tafel! Als bron voor koolzuurgas consumeert Brettanomyces azijnzuur en ethanol maar hun favoriete stoffen zijn vooral de suikers. Zeker is dat Saccharomyces de eerste keuze krijgt maar Brettanomyces is helemaal niet gulzig en stelt zich tevreden met een gram per liter. Brett verdraagt beter alcohol dan Saccharomyces en wacht derhalve geduldig het eind van de fermentatie af om de resterende suikers aan te vallen (men zegt dat de problemen met brett ontstaan tijdens de rijping in de vaten of op de fles). Brett produceert 4-ethylfenol uit kaneelzuur

3

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 4

OENOLOGIE

aanwezig in de druif. De productie verloopt gemakkelijk wanneer als koolstof-voedselbron suiker aanwezig is. Een rode wijn wordt droog genoemd wanneer het restsuikergehalte minder dan 2g/l bedraagt. Voor de jaren 1990 was het gehalte aan alcohol voor wijn 11,12 of 12,5%. Uitzonderlijk werd 13% genoteerd en het restsuikergehalte was in de orde van 2g/l. Vandaag worden wijnen geproduceerd met 12,5, 13,5, 14, 14,5% alcohol volume, en zelfs 15 en16%. Het beëindigen van de gisting wordt alsmaar moeilijker en het gehalte aan overblijvende suikers zijn duidelijk hoger: 2g/L voor de assemblages maar bepaalde cuvées bereiken zeer vaak het dubbele voor de samenstelling.

Feest! Het enige middel om de ontwikkeling van brett tegen te gaan in wijn is sulfiet op voorwaarde dat de hoeveelheid minder dan 30mg/l vrij sulfiet bedraagt. Sinds meer dan 20 jaar raadt men de wijnbouwers aan te zorgen dat de hoeveelheid vrij sulfiet niet hoger is dan 18mg/L. Dit gehalte is voldoende voor de stabiliteit van de wijn en de kleinste mogelijke hoeveelheid voor gezonde druiven. Conclusie: er werd een explosieve cocktail (vitamine, zuurstof, tannine) gecreëerd die toeliet dat brett zich op een buitensporige manier ontwikkelde en met de hoeveelheid restsuiker en het weinige vrije sulfiet een feest organiseerde voor de ethylfenolen. Wordt vervolgd….

Fabian barnes.

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 5

IVV DOSSIER

PESSAC LÉOGNAN JAAR 25

De appellation Pessac-Léognan blaast dit jaar 25 kaarsjes uit. Een aantal jaren na het bekomen van de officiële erkenning in 1984 voor de zones Pessac en Léognan, zag op 9 september 1987 een nieuwe creatie AOC Pessac-Léognan het licht.

Pionier van deze nieuwe status was onder meer de onvermoeibare André Lurton, eigenaar van Château La Louvière, en reeds een voorname acteur in de politieke wereld voor wijn in de kamer voor Landbouw en met grote verdiensten in Entre-deux-Mers. Deze nieuwe appellation is het resultaat van het streven naar zelfstandigheid, gedreven door historische precedenten zoals het klassement van 1855 of dit van 1953-1959 en de politieke strijdlust dat de oprichting van het Syndicat des Hautes Graves de Bordeaux in 1964 en deze van Pessac-Léognan in 1980 tot gevolg had. Maar maakt de herkenning van deze historische bijzonderheden, bodemstructuren, microklimaten en het opleggen van strengere productiecriteria, dan binnen de generieke appellation Graves met het recente decreet dat een laatste keer herzien werd in 2009, dit ook origineler en meer aangepast aan de eigentijdse criteria? Criteria die we niet vaak lezen in eerdere besluiten en die praktisch allemaal vastgelegd werden vóór de oorlog, zelfs al zijn ze meermalen herzien. Kwaliteit wordt gebaseerd op kwantitatieve nauwkeurigheden en authenticiteit, ervaring en een firewall. Aangepaste criteria preciseren de huidige trends, zoals nieuwe cultuurmethodes, materiaal en installaties, rekening houdend met het environment en het integreren van eventuele klimaatwijzigingen.

5

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 6

IVV DOSSIER

PESSAC-LÉOGNAN, DE DEGUSTATIE

AARDBEIEN IN PRESSAC… Wat dacht u van wat aardbeien bij deze degustatie van Pessac-Léognan? Ik zie meteen gefronste wenkbrauwen... Aardbeien? Inderdaad! Maar niet eender welke aardbeien! Aardbeien van Pessac! Jammer dat de wijnbouw hier nauwelijks aandacht aan schenkt. Graves en Pessac Léognan maken deel uit van de bakermat van de wijnen van Bordeaux. Haut Brion, alias New French Claret voor de tavernes in Londen, verhandelde als eerste zijn wijn met een eigen domeinnaam en is het oudste château in de regio. Hoewel, in die tijd was de regio niet beroemd om zijn wijnen maar eerder voor zijn bijzondere aardbeien. De teelt had een internationale reputatie. De 19de eeuw was een gouden periode. Franse en Engelse botanisten haalden het vulsel weg om het meest subtiele en het meest delicieuze van de aardbeien te bestuderen. Een van hen ontwikkelde zelfs een kruising van bosaardbeitjes met aardbeien uit Chili en Virginia. De export liep gesmeerd en de teelt werd een groot succes in Bordeaux, meer bepaald in Pessac. De clou van het hele verhaal is dat deze aardbeien gekweekt werden te midden van de wijnstokken. Kleine boeketjes rode besjes hebben een eeuw lang het hart van de mannen en de voet van de wijnstokken verblijd. Spijtig genoeg verdween rond de jaren 50 de aardbei van Pressac en werd deze delicatesse slachtoffer van de tractoren die werden ingezet in de wijngaard. Fabian Barnes

Een aantal voorbeelden uit het decreet • Het is verboden de morfologie van het reliëf en de natuurlijke bodemsoorten te wijzigen. • De verhouding is bepaald tussen de hoogte van het bladoppervlak uitgedrukt op een centimeter na, tussen de draadgeleiding en de hoogte van het gewas, en de afstand tussen twee rijen wijnstokken. • De plantdichtheid is groter; de afstand tussen de stokken van eenzelfde rij moet minimum 80 cm zijn. Het aandeel in ontbrekende stokken is beperkt tot 20%. • De oogsten, de vinificaties, de handelingen en het opvoeden van de wijn moeten doorgaan in de zone van de appellation, terwijl het bottelen op het domein moet doorgaan.

In de Franse tekst staat letterlijk ‘sur la propriété et non à la propriété’. Deze precisering zou moeten voorkomen dat men gebruik maakt van de 80 jaar oude rechtspraken ten aanzien van de wettelijke uitbreiding van het onroerend goed. • Er wordt rekening gehouden met de techniek van het over-enten. • Irrigatie kan uitzonderlijk worden toegelaten in geval van droogte. • Kiepwagens (foulo-bennes à vis sans fin) en continue persmachines zijn verboden. • De vinificatiekelder moet een tankcapaciteit hebben die minimaal anderhalve keer de gemiddelde productie over drie jaar aankan. • Temperatuurcontrole is verplicht en de toegelaten systemen voor de afvoer van water zijn voorgeschreven. • Het bezit van een kelderruimte voor eikenhouten vaten voor rode wijnen is vereist en wordt aangeraden voor witte wijn. • Aandacht wordt gegeven aan het onderhoud en de regels voor hygiëne van de ruimtes. Maar ook dit nog… • Omgekeerde osmose wordt opgenomen. Deze subtractieve verrijkingstechniek is beperkt toegelaten. De concentratie mag maximaal 15% stijgen, waarbij het maximumalcoholgehalte de 13,5% niet mag overschrijden voor rode wijn en de 13% voor wit.

Fabian Barnes CHÂTEAU HAUT BERGEY

6

FEBRUARI/MAART 2012

2009 IN WIT CHÂTEAU HAUT-BERGEY 2009 PESSAC-LÉOGNAN Lichtgeel. Neus van gegrilde amandel gedrenkt in acaciahoning, een geur waar delicate toetsen van citroen en gekonfijte meloen bijkomen. Deze citrusfrisheid vinden we terug in de smaak, een levendigheid omringd door een vetje dat voor extra comfort zorgt, waarna de ietwat florale finale onderlijnd wordt door zachte kruiden als kurkuma en komijn. Assemblage: 80% sauvignon en 20% sémillon. Statische débourbage in inox tanks en alcoholvergisting in houten vaten, waarvan 40% nieuw, gevolgd door 12 maanden vatrijping in dezelfde vaten. CHÂTEAU LUCHEY-HALDE 2009 PESSAC-LÉOGNAN Heel lichtgeel en geurend naar zwarte bes in de knop, gevolgd door enkele blaadjes meidoorn en Romeinse kamille, een mix van drachtplanten en aardse impressies. In de smaak komt een vetje naar voren, geprikkeld door een puntig zuur van kruisbes en citroen. Deze dynamiek wordt extra versterkt door het subtiele bitter van pompelmoes. Assemblage: 64% sauvignon en 36% sémillon. Manuele oogst, vinificatie en verdere rijping in barriques gedurende 10 maanden. CHÂTEAU DE ROUILLAC 2010 PESSAC-LÉOGNAN Geel met groene tint. Een wijn die beetje bij beetje zijn gegrilde toets loslaat in het voordeel van florale en fruitige impressies. Krokant van smaak en boordevol fruit, waaronder witte perzik, appel en mango. Als sap dat over een eiwitschuimpje met citroengelei loopt, afgewerkt met een vleugje nootmuskaat en komijn in de finale. Assemblage: 50% sauvignon blanc en 50% sauvignon gris met een schilinweking van 24 uur, gevolgd door een pneumatische

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 7

CHÂTEAU COUHINS 2009 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ komen uit sap van clementines. De smaak start met citrusschil, een fijn bitter dat geaccentueerd wordt met een vleugje zoethout en dat zich daarna verfrist met citroen en kruisbes, een bijzonder evenwicht dat wegzakt in de gekonfijte versie van al dit fruit. Assemblage: 90% sauvignon blanc en 10% sauvignon gris, manueel geoogst, gevolgd door een gedeeltelijke schilinweking en een vergisting in barriques, foeders en tanks. De rijping verloopt gelijkaardig.

2009 IN ROOD

CHÂTEAU ROUILLAC

persing. Alcoholvergisting in nieuwe eikenhouten vaten; 65% van het volume gaat daarna 6 maanden in tanks, de rest blijft in nieuwe vaten. CHÂTEAU LARRIVET HAUT-BRION 2010 PESSAC-LÉOGNAN Groen met gele toets, geurend naar gerookte impressies van blonde tabak en gegrilde toast. Tussen deze rookpluimen ontdekken we hints van rabarber met repen marshmallow omwikkeld. De smaak maakt indruk door zijn geraffineerd evenwicht, gestoeld op een zilte ondergrond met daarop een floraal en fruitig bouwwerk, waarbij elke hoek wordt afgerond door gekonfijt fruit met een ragfijn zuurtje. Enkele kruiden verhogen die complexiteit. Assemblage: 85% sauvignon en 15% sémillon met een débourbage van 24 uur in kleine cementen cuves. Vinificatie in nieuwe barriques met regelmatige bâtonnage, gevolgd door een rijping van 11 maand op nieuwe eik. CHÂTEAU COUHINS-LURTON 2010 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ Wijn met groene toets, neus van pompel-

moes en limoen met een vleugje vetiver en groene meloen. Een tikje zwarte peper maakt de appelgelei op een goed gegrilde toast ietwat intenser. Friszure smaak met een accent van ananassnoepjes, aangevuld met nog wat peper en een puntje kurkuma. Naar het eind toe krijgen we een verfrissend bitter met kumquatschil. Assemblage: 100% sauvignon, manueel geoogst in meerdere selectiebeurten. Gevinifieerd in eikenhouten vaten, waarvan de helft nieuw; vatrijping van 12 maand sur lies. CHÂTEAU OLIVIER 2010 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ Geelgroen. Neus van citrus met smachtende parfums van sinaas en mandarijn, versierd met een streepje vlierbloesem dat voor een delicaat florale toets zorgt. Qua smaak opnieuw citrusfruit met extra abrikoos en witte perzik, waarvan het vruchtvlees van de perzik gekruid wordt met peper en komijn. Bloemen, fruit en kruiden: de wijn heeft het allemaal. En lang. Assemblage: 75% sauvignon, 23% sémillon en 2% muscadelle; gisting en rijping in barriques.

CHÂTEAU CARBONNIEUX 2009 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ Paars robijnrood, geurend naar donker fruit dat uitmondt in gelei van braambes, zwarte bes en bosbes, flink gekruid met zwarte peper en kruidnagel. De smaak is aanvankelijk streng, maar na een paar keer walsen worden de tannines zachter en komt het fruit opzetten. Assemblage: 60% cabernet sauvignon, 30% merlot, 7% cabernet franc en 3% petit verdot dat 3 tot 4 weken in temperatuurgecontroleerde inox tanks verblijft. Rijping van 15 tot 18 maand in barriques, waarvan 40% nieuw. CHÂTEAU HAUT-BAILLY 2009 Begin van de zomer 2011 hadden we het er reeds over, toen we een verticale van dit domein bespraken (IVV 148). De 2009 was er toen niet bij. Deze keer dus wel, met een typische karaktertrek die we van deze wijn gewend zijn: aangename neus van rijp rood en zwart fruit, tikje gerookt, geïntegreerd hout, zijdezachte tannines en van begin tot eind natuurlijk fris. Kortom, een fraaie en harmonische wijn in dit qua evenwicht moeilijk wijnjaar. Eerder een authentieke Pessac-Léognan dan een ‘Parker-Pessac’. CHÂTEAU MALARTIC-LAGRAVIÈRE 2009 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ Donker granaatrood met paars, onophoudelijk geurend naar een hele reeks kruiden,

7

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 8

IVV DOSSIER

achter op een achtergrond van zijdezachte en frisse tannines. Een fruitige boord omzoomd met bitter zorgt voor een krokante naad met daarop kruiden geborduurd. Eens het handwerk losgemaakt, zien we achter elke naad een fruitig vlechtwerk. Assemblage: 60% cabernet sauvignon, 37% merlot en 3% petit verdot. Rijping van 12 maand in hoofdzakelijk nieuwe barriques.

CHÂTEAU CARBONNIEUX

peper, koriander en zoethout dat vermengd wordt met geplette zwarte bes, sleepruim en rode bes. Bijzonder verleidelijk van smaak door het zachte van de textuur en het krokante van het fruit dat omwikkeld wordt door zijdezachte tannines, fris en strak. De kruiden van bij de start komen naar het eind toe opnieuw opzetten. Assemblage: 59% cabernet sauvignon, 38% merlot en 3% petit verdot gevinifieerd in kleine conische tanks (hout en inox). Rijping van 20 maanden in barriques, waarvan 80% nieuw. CHÂTEAU LATOUR-MARTILLAC 2009 PESSAC-LÉOGNAN GRAND CRU CLASSÉ Robijn met karmijnrode nuances. Neus van zwarte bes, braambes en framboos met granaatappelzaadjes. Ook kruiden als kurkuma, kardemom en peper vinden we terug en dat op een gegrild biscuitje. De soepele smaakaanzet is bijzonder aangenaam, een fris en zijdezacht comfort waarin we het fruit terugvinden. Enkele bloemblaadjes onderlijnen deze elegante en fruitige materie en houden een hele tijd aan alvorens weg te ebben.

8

FEBRUARI/MAART 2012

Assemblage: 53% cabernet sauvignon, 42% merlot en 3% petit verdot, manueel geoogst. De vinificatie vindt plaats op hout en in inox tanks, gevolgd door een rijping van 14 maand in barriques, waarvan 30% nieuw. CHÂTEAU SEGUIN 2009 PESSAC-LÉOGNAN Karmozijn granaatrood is hij eerder zwijgzaam en streng, maar op het moment dat we het glas neerzetten lijkt hij los te komen. Het eerste fruit dat we herkennen is mooie, ronde en sappige kers, gevolgd door aardbei en zwarte bes, op hun beurt achternagezeten door specerijen als peper en kaneel, enigzins krenterig maar met een beloftevolle en genereuse toekomst. Assemblage: 60% cabernet sauvignon en 40% merlot. CHÂTEAU LUCHEY-HALDE 2009 PESSAC-LÉOGNAN Robijnrood met karmozijn en een hint van ametist, geurend naar kers met maraskijnlikeur, kwets met een blaadje munt en zwarte bes met een dennennaald. De smaak, rond als een rijpe kers, laat een duidelijke afdruk

CHÂTEAU GAZIN-ROCQUENCOURT 2009 PESSAC-LÉOGNAN Robijnrood met bister, geurend naar confituur van pruimen en zwarte bes met zwarte peper en warme bloemen in de zon. Ragfijne tannines bij de aanzet met een strak raster waar een frisse sappigheid doorheen komt, als fruitige snoep waar zich specerijen aan vastmaken en waardoor het vlezige van het fruit opnieuw naar voren komt. Assemblage: 55% cabernet sauvignon en 45% merlot, manueel geoogst en gevinifieerd in inox tanks. 18 maanden rijping in barriques, waarvan 45% nieuw. CHÂTEAU COUHINS -LURTON 2009 PESSAC-LÉOGNAN Robijnrood met paarse schijn. In de neus impressies van kers, peper en blonde tabak, rode thee en nootmuskaat. Veelbelovend, met qua smaak bijna een zoete indruk van rode confituur op toast waar een lepel room aan toegevoegd wordt, geparfumeerd met aardbei en sleepruim. Een lichte tanninesluier dient als placemat, met op het eind van de tafel de peper. Assemblage: 77% merlot en 23% cabernet sauvignon, manueel geoogst. Gevinifieerd in temperatuurgestuurde inox tanks, voorzien van een gebreveteerd systeem om de schillenkoek te verbrokkelen. Rijping van 12 maanden in barriques, waarvan 75% nieuw, met aftapping. CHÂTEAU BROWN 2009 PESSAC-LÉOGNAN Paars robijnrood, intens geurend naar geplette framboos met daarop enkele aardbeien met peper, gevolgd door zwarte

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 9

bes met impressies van warme broodkorst. Door de frisheid van de smaak komt het fruit meer tot uiting. De goed berekende houtrijping dient als een soort juwelendoosje waarin bessen heen en weer rollen, met sap dat het fijn en delicaat tannineraster donkerder maakt, als een prachtige maar vooral succulente rode loper. Assemblage: 56% merlot, 40% cabernet sauvignon en 4% petit verdot. Rijping van 14 maand in Franse barriques, waarvan 1/3 nieuw. CHÂTEAU DE GRANDMAISON 2009 PESSAC-LÉOGNAN Granaatrood met robijn. Neus van gedroogd en gekonfijt fruit, pruimen en krenten, kersen en aardbeien gekruid met nootmuskaat. Qua smaak ervaren we zachte tannines, een fijne zijde met daarop fruitige arabesken onderstreept met kruidige penseeltrekken. Een wijn die bekoort door zijn frisse geest. Assemblage: 60% merlot, 30% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc. Vatrijping van 12 maand, waarvan 1/3 nieuw hout, en dat voor 80% van de oogst; de rest in tanks. CHÂTEAU DE FRANCE 2009 PESSAC-LÉOGNAN Paars robijnrood geparfumeerd met likeur van kersen en aardbeien, waarbij een mespuntje peper het fruit extra in de verf zet en een amandel voor een delicaat gegrilde toets zorgt. Aan de geur zou je niet verwachten dat hij zo streng is. Je moet hem tijd geven, overgieten in een karaf, waarna hij uiteindelijk zijn aroma’s van jong fruit loslaat. Assemblage: 55% cabernet sauvignon en 45% merlot gevinifieerd in tanks, idem voor de malo, gevolgd door een rijping van 12 maand op hout, waarvan 45% nieuw. CHÂTEAU PIQUE CAILLOU 2009 PESSAC-LÉOGNAN Het fluweelachtige granaatrood moet even flink door elkaar geschud worden willen we parfums van gegrilde hazelnoot, gekonfijte griottekers en zoethout ruiken. Qua smaak

met florale tonen, zwart fruit en specerijen. Het merendeel cabernet, ongeveer 55%, draagt bij aan zijn rechtlijnigheid.

Marc Vanhellemont

CHÂTEAU COUHINS-LURTON

is het eenvoudiger de fruitige smaken van zwarte bes, kers en braambes te onderscheiden, fraai ingepakt in een taftzijden tanninesluier. Het zoethout koppelt zich aan andere specerijen en samen met het fruit houden ze ons een tijdje gezelschap. Assemblage: helft merlot, helft cabernet sauvignon en gevinifieerd volgens de Dubourdieu-methode: inkuiping van 20 tot 25 dagen tussen 25° en 28°C, zeer gelimiteerd en luchtig overpompen met slechts 1 délestage. Post-fermentaire maceratie van 10 dagen aan 30°C. Malo in tanks. Rijping van 1 jaar in barriques, waarvan 30% nieuw. CHÂTEAU DE CRUZEAU 2009 Normaliter getuigen de wijnen van dit wijnkasteel van een traditioneel classicisme. Ook in het zonovergoten 2009 ontsnappen we daar niet aan. Het wijnteam van André Lurton vermeed een al te tanninerijke extractie, de bron van bitters in veel bordeauxwijnen uit 2009. Ook het alcoholvolume bleef binnen de perken. Resultaat: een niet al te krachtige wijn, gestoeld op frisheid en met een slank profiel, aangevuld

Lijst van de verdelers • Brown - http://chateau-brown.com/ • Carbonnieux - www.carbonnieux.com • Couhins - Colruyt/Barrique/De Keyser - Bottle(Ch) www.chateau-couhins.fr • Couhins-Lurton - Palais du Vin* www.andrelurton.com • Cruzeau - www.andrelurton.com • France - Rabotvins - Berthaudin(Ch) - De Bruijn(Nl) www.chateau-de-france.com • Grandmaison - Qualivino/E&B Wines/Tate-Vin/ Vinamor - Le Vieux Jean Vins VOF(Nl) www.domaine-de-grandmaison.fr • Gazin-Rocquencourt - ww.malartic-lagraviere.com • Haut-Bailly - www.chateau-haut-bailly.com • Haut-Bergey - www.vignoblesgarcin.com • Larrivet Haut Brion - www.larrivethautbrion.fr • Latour-Martillac - Millesima(Ch) www.latourmartillac.com • Luchey-Halde - Bleuzé* - Mathieu(Ch) www.luchey-halde.com • Malartic-Lagravière - www.malartic-lagraviere.com • Olivier - www.chateau-olivier.com • Picque Caillou - Goffard/De Brabandere www.pique-caillou.com • Rouillac - Laurent Richard www.chateauderouillac.com • Seguin - http://chateauseguin.com/ *Partenaire IVV

9

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 10

IVV NEEMT U MEE NAAR…

MENDOZA,

EEN VINEUZE OASE (2)

Dit is het tweede deel wijnkundig Argentinië (zie ook IVV 150), met de notities van onze proevers die de regio van Mendoza, het epicentrum voor wijn, mochten verkennen. Drie bodegas waaronder twee grote en een kleiner bedrijf gelegen tussen Maipú en Luján de Cuyo, staan op het programma. De domeinen benadrukken vooral de diversiteit van een wijngaard die volop in beweging is.

Pascual Toso We startten bij de Italiaan Pascal Toso die zijn heil zocht aan de rivier Mendoza. Van bij het begin trachtte deze immigrant op zoek naar een nieuw leven, goed te doen in tegenstelling tot vele anderen, die zich louter tevreden stelden met het produceren van wijnen om de werkers in zijn nieuwe thuisland te bedruipen. De sociëteit werd opgericht in 1914 en wordt vandaag gerund door Les Llorente. De onderneming zelf bleef een familiale bedrijvigheid. De zetel bevindt zich in de stad Mendoza, de kelders daarentegen treft men in de zone van Maipú, de oudste wijnregio van Mendoza, San

Martin. Les Barrancas heeft een arme bodem. Het klimaat is droog, gemiddeld 200mm neerslag per jaar, maar de zomernachten zijn relatief koel met een temperatuur die daalt van 36° tot 14°C dankzij de winden van over de Andes, een thermiek die het aromatisch karakter van de druiven ten goede komt net zoals de spierwitte bodem die de zon reflecteert overdag. De oude kelder herbergt een strikte technologie met stalen en betonnen tanks naast elkaar. Voor de opvoeding combineert Toso Franse en Amerikaanse eikenvaten. Torrontes 2010 Pascual Toso Estate De wijn heeft een goudgele kleur en ontwikkelt een fijn floraal boeket waarin kruidigheid het florale karakter met vooral tonen van rozen, wat later netjes aanvult. In de mond

volgen aanvankelijk smaken van citroen, limoen en pompelmoes die nadien met enige tegenzin moeten wijken voor tonen van wit fruit en een vleugje peper. Malbec Alta Reserva 2008 Granaat tot karmijnkleurig. Van bij het eerste contact bevestigt deze wijn zijn stevig karakter zowel in geur als smaak. In de mond wordt de strengheid wat getemperd door de zachtheid van confituur van braambessen en vijgen. Maar de wijn houdt ervan zijn kracht te etaleren en herneemt zich in het middenstuk met een palet aan specerijen en een concentratie van aromatische kruiden moeilijk te meten. Deze malbec afkomstig van Barrancas, Maipù, heeft punch! De wijn wordt vergist in tank en nadien overgebracht in eikenvaten van één jaar oud

“NATIONALE DRANK” Cristina Fernandez de Kirchner (“de Cristina” zoals ze hier heet), presidente van Argentinië, beschouwde “wijn” niet als een nationale drank maar in Mendoza werd 17 april gelanceerd als de officiële feestdag voor de drank van Bacchus met als titel “Dia del Malbec” of de dag van malbec. Naar het schijnt heeft op deze dag de heer Pouget de eerste malbecstokken aangeplant die later de nationale trots van Argentinië zouden worden. Een feestdag voor wijn ? Misschien een ideetje voor bij ons ? Uiteraard met mate…. PASCUAL TOSO

10

FEBRUARI/MAART 2012

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 11

waarin de malolactaatfermentatie doorgaat en vervolgens de verdere rijping plaats heeft gedurende 14 maanden. Finca Pedregal Ultra Premium 2006 De wijn is granaatkleurig met paarse rand. Hij geurt naar peper, komijn en nootmuskaat met een accent van vanille. Pas in de mond komt het fruit volop aan bod en wordt de strengheid ervaren in de neus omgezet in een smakelijk geheel van cassis, braam en aardbeien mooi gecombineerd met tonen van zwarte chocolade opgefrist door pepermunt. De lengte verklapt ons het potentieel voor een lang leven. De samenstelling beslaat 80% malbec en 20% cabernet sauvignon afkomstig van percelen in Barrancas waar de bodem meer keien bevat. De wijn wordt vergist in stalen tanks en voor 80% opgevoed in Franse eikenvaten. De resterende 20% rijpt in Amerikaanse vaten.. Magdalena Toso 2006 Deze robijnrode wijn is een pure verleider zowel in de neus als in de smaak. Malbec gepolijst door cabernet weerspiegelt hier vooral elegantie. Munt wisselt met kruidnagel en wordt verrijkt door het parfum van aardbeien- en frambozenconfituur, een toets van ceder en vanille verwijzend naar een houtlagering van 18 maanden in nieuwe Franse eikenvaten. Wat later vervaagt het aroma en ontwikkelt een delicaat parfum van viooltjes vermengd met cacao. De beste druiven werden geselecteerd, bes per bes, voor het maken van deze elegante cuvée.

Trapiche Trapiche is het voornaamste bedrijf in Argentinië met zowat 1.000ha wijngaarden en

TRAPICHE

PLANNEN OM NAAR ARGENTINIË TE GAAN ? Sommige lezers willen graag een overzicht van de wijngaarden, zelfs van deze ver afgelegen. Wil je weten waar te logeren in Mendoza, op een plek waar je met volle teugen kan genieten van het landschap en zo je kostbare tijd ten volle weet te benutten dan heb je hier twee adresjes • Club Tapiz, Ruta 60, Luján de Cuyo (ter plaatse is een mooi museum, kan je wijn proeven en de productie van olijfolie ontdekken) www.club-tapiz.com.ar • Finca Adagisa 2222 Pueyrredon, chacras de Coria • Eten kan je in Bodega Furlotti, 433 Azcuenag, Luján de Cuyo www.solunawines.com

het equivalent aan druiven die aangekocht worden bij 200 onafhankelijke telers. Naast de standaard cuvées die het grootste volume van de productie beslaan, maakt het bedrijf ambitieuze versies. In deze context besloot Trapiche de beste percelen met malbec van een 80-tal producenten waarmee de groep werkt in de Uco-vallei voor te behouden voor premiumwijnen. Het concept “ Malbec singel vineyard” (malbec van één enkel perceel) wordt hiermede geïntroduceerd. Ieder jaar worden wijnen van drie percelen gekozen om individueel te worden gebotteld. De naam van de wijnbouwer wordt vermeld op het etiket. Dit laatste maakt dat wijnbouwers onderling een gezonde rivaliteit ontwikkelen. De voornaamste kelder is de bodega Modelo, gelegen in Coquimbito, M aipú. De kleine wijngaard (6ha) die de kelder omringt, wordt biodynamisch bewerkt. Het bezoek aan de wijngaard was gepland op een zondag, wat een fout idee bleek en de wijnen werden ons later opgestuurd. Broquel Malbec 2009 Trapiche Een sombere robijnrode kleur met reflecties van karmozijn. Geuren van cayenne en espelette-peper, een toets van zoethout en gebrande koffieboon naast wat later fruit, cassisgelei, braam en kersen, vormen een heel gevarieerd aroma. Tannine is fijn en present en benadrukt de rijpe tonen van pruim en cassis. Een architecturaal samenstel van fruit, specerijen, laurier, tijm en sint-janskruid tekenen de mollige textuur. Het slot is verfrissend met een fijn bittertje aan het eind dat zin doet geven in een tweede slok. Dit is een klassiek gemaakte wijn die heel dicht aanleunt bij de Europese cuvées. Malbec komt van stokken die 25 jaar oud zijn, aangeplant op een hoogte van 630 tot 1.000 meter. De wijn wordt opgevoed in eikenvaten van Franse en Amerikaanse origine gedurende 15 maanden. Malbec Viña Eleodoro Aciar 2005 Trapiche De wijn is granaatkleurig met fluwelige robe en heeft een herkenbare malbecgeur zoals we die kennen in een mediterraan klimaat: een

PASCUAL TOSO

parfum van struikgewas en gloedwarme stenen. Nadien volgt een Amerikaanse toets met vluchtige aroma’s van eucalyptus en tenslotte stabiliseert het boeket. Smaken van geroosterde cacaobonen wisselen met tonen van zwarte chocolade opgevuld met een puree van fruit. In de mond wisselen voortdurend fijne structurele tannine, sap, fris en krokant, een mix van cassis, framboos en zure kers, gevolgd door specerij, peper voorop, komijn en kardemon, elegant en smakelijk. De malbecdruiven komen van 95 jaar oude stokken van de beste plots in Lujan de Cuyo, Perdriel en Mendoza waar de bodem rijk aan leem en klei is tot 90cm diep. De oogst gebeurt manueel en wordt geladen in kistjes van 20kg. Na het ontristen worden de bessen vergist in kleine tanks gedurende 25 dagen bij een temperatuur van 23 tot 25°C. Nadien wordt de wijn gelagerd in Franse en Amerikaanse eikenvaten gedurende 18 maanden.

Hubert Weber Hubert Weber is een Zwitserse oenoloog die zich vestigde in Argentinië zo’n 15 jaar geleden. Naast zijn job als raadgever voor Bodegas Weinert, runt hij een eigen domein in Luján de Cuyo. Tijdens ons bezoek ter plaatse proefden

11

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 12

IVV NEEMT U MEE NAAR...

we twee wijnen van deze globetrotter en zijn wijngaard. Wat men mag verwachten wanneer Zwitserse precisie de exuberante LatijnsAmerikanen elkaar ontmoeten, lees je zo meteen. Cabernet Sauvignon 2006 Hubert Weber Het aroma barst van het rood fruit. Het verhaal begint met een overvloed aan kersen en aalbesjes, fijne tinten van nootmuskaat en kardemon, en toast. De zijdeachtige tannine omringt het fruit met een smaak zoals confituur van vier vruchtjes, daaraan toegevoegd vijgen en een toets van rode peper. De smaak is heel toegankelijk en weekt de tongen los, zelfs pikante grappen duiken op. De wijnstokken groeien op pergola’s en de druiven weken gedurende 8 dagen. De wijn wordt opgevoed voor het grootste part in cementen tanks. Selección Privada cuvée Pauillac Huber Weber 2007 Aalbes, framboos en cassis op een delicaat gegrilde toast tuimelen uit het glas. In de mond smaakt deze exquise biscuit, waar verse vijgen zich nestelen tussen de besjes, heerlijk krokant. Ondersteunende tannine zijn van goede kwaliteit en temperen het exuberante karakter door de ragfijne, zijdeachtige textuur, net zoals een fijn kantwerk een subtiel reliëf creëert. De wijn is een assemblage van 60% cabernet sauvignon, 30% merlot en 10% malbec. De druiven groeien op pergola’s in een zanderige bodem vermengd met keien terwijl malbec geteeld wordt in loss en geleid wordt op draden. De wijn wordt opgevoed in eikenvaten, vervolgens volgt nog een jaar in cementen tanks.

Marc Vanhellemont en Hervé Lalau Lalau

Lijst van de verdelers • Hubert Webert - www.hubertweber.com • Pascual Toso - www.bodegastoso.com.ar • Trapiche - Mondovino*/Van den Bossche/Jopivino/Vinigros/Wijnkelder/ Het Bier & Winhuis/Kwine/Fleur de Bruyère/ Landolium/Christiaens*/AVMS difusion/Vinorama - www.trapiche.com.ar *Partenaire IVV

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 13

DEGUSTATIE

MONTLOUIS SUR LOIRE, DEGUSTATIE MET DE AJV AJV staat voor Association des Jeunes Vignerons, een vereniging van jonge wijnbouwers dus. Montlouis, dat ligt inderdaad aan de Loire. En de degustatie, daar was IVV uiteraard bij!

D

e AOC/AOP Montlouis-sur-Loire ligt ten oosten van Tours en omvat drie gemeenten: Lussaut-sur-Loire, Saint-Martin-le-Beau en Montlouis-sur-Loire. In het noorden wordt deze herkomstbenaming afgebakend door de Loire, in het zuiden door de Cher en in het oosten door het woud van Amboise. De ligging zorgt ervoor dat er sprake is van een dubbele klimatologische invloed: in het noorden geniet men er van een oceanisch klimaat, in het zuiden van een meer continentaal klimaat. Hoofdzakelijk zijn de wijngaarden naar het zuiden gericht, met chenin als heer en meester.

Het terroir Tegenover de wijngaard van Vouvray, die op de rechteroever van de Loire ligt, start de wijngaard van Montlouis (300 ha ongeveer) aan de lieu-dit Husseau op een klif die over de Loire uitkijkt. De wijngaard breidt uit naar het zuiden, tot aan de vlakte van de Cher met een opeenvolging van zeer zachte hellingen en flanken. Dit kalkachtig plateau rust op het beroemde kalkgesteente (tuffeau) van Touraine. Het witgekleurd moedergesteente is zeer compact en in de regio werden er tal van kelders uit dat gesteente uitgegraven. Dit rotsgesteente is bedekt met een jongere en lossere laag kalkgesteente (tuffeau). Naargelang de omgeving vinden we daarbovenop een laag van klei en klak, ‘les aubuis’ - een laag die we weliswaar meer aantreffen in Vouvray – of klei met kie-

zelaarde, ‘les perruches’ en die we hoofdzakelijk in het noorden van de herkomstbenaming aantreffen. Het gehucht van Husseau, het hoogste punt, beschikt over schitterende terroirs in de onmiddellijke nabijheid van de Loire. Hoe meer we richting de Cher uitgaan en naar het zuiden van de appellatie, hoe meer de ondergrond van klei en kiezelaarde bedekt is met zand meegebracht door de wind. Vandaar dat de wijnen van Saint-Martin-le-Beau in principe meer elegant dan fors zijn.

AJV, vereniging van jonge wijnbouwers De AJV of Association des Jeunes Vignerons van Montlouis-sur-Loire bestaat reeds lange

tijd en zag reeds tal van wijnbouwers de revue passeren, wijnmakers die het gemaakt hebben in de wijnwereld. Het doel mag dan zijn om jonge wijnbouwers binnen de appellatie te stimuleren, de vereniging draagt ook bij tot de dynamiek en de reputatie van Montlouis-sur-Loire. Om de appellatie en zijn leden in de schijnwerpers te zetten, organiseert de AJV tal van evenementen. Meerder keren per jaar worden er ontmoetingsdagen georganiseerd waar zowel professionals als particulieren met de wijnbouwers en hun wijnen kunnen kennismaken. Er wordt uiteraard geproefd en er wordt meer uitleg gegeven waarvoor de wijnen en de wijnbouwers van Montlouis-sur-Loire staan.

13

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 14

DEGUSTATIE

Onze selectie Een belangrijke en bijzonder prettige vaststelling: van de 24 geproefde wijnen weerhielden we meer dan 50%, wat een soort record moet zijn bij IVV!

Van het bubbelfront Cuvée des Anges - Cave des producteurs de Montlouis (12°, 14 g dosage) Een veelbelovende fijne en lichte mousse. Ook de geur is elegant, met aroma’s van golden delicious en gedroogde vruchten, gevolgd door een fraaie smaak die volheid, finesse en intense fruitigheid knap weet te combineren, met toetsen van mirabel, een bol vanille-ijs en geplette peer.

Van beendroog tot droog La Négrette 2010 - Le Rocher aux Violettes Xavier Weisskopf - Amboise (13°, 0 g restsuiker) Een grote Montlouis met een strak en droog profiel, in relatie met het wijnjaar. In dit stadium bemerken we een lichte houtgeur (30% vatrijping op nieuw hout, 70% in vaten van 3 en 4 wijnen) gedrenkt in aroma’s van pruimen en witte appel. Een pittige wijn waar nog aroma’s van gele citrus aan toegevoegd worden, opmerkelijk vitaal en diepgaand. Montlouis sur Loire sec 2009 - Domaine Bouchet - Montlouis (13°, 3,3 g suiker/l) Nog een droge wijn, maar anders van stijl dan de vorige: positief rustiek met toetsen van gekonfijte rabarber, zoethout en appelen in de oven. Bij de aanzet ervaren we een lichte kalktoets in een frisse en zilte materie, afgerond door het wijnjaar, maar die duidelijker wordt in de finale. Les Bournais 2009 - François Chidaine Husseau (13,94°, 4,9 g suiker/l) Wanneer we de fles openen domineren de aroma’s van geel fruit, reine-claude en gekonfijte citrusschil de gegrilde impressies van het minerale. Maar na 3 tot 24 uur verluchten krijgt het minerale de bovenhand, zowel qua geur als qua smaak. De smaak, die aanvankelijk vrij breed is, wordt kort daarna gevoelig

nauwer en eindigt in een droge finale met duidelijk zilte tonen. Les Choisilles 2008 - François Chidaine Husseau (13,5°, 6,2 g suiker/l) Ander wijnjaar, ander terroir, ander profiel: neus van citroen en pompelmoes, droog van smaak ondanks een puntje meer restsuiker dan de vorige, maar vooral een wijn met een opmerkelijke spanning die op de spits gedreven wordt door zeer aanwezige zilte tonen.

Halfdroog maar niet halfslachtig e Les Grenouillères 2010 - Domaine La Grange Tiphaine - Amboise (28 g suiker/l) Damien Delecheneau hoeven we de trouwe lezers van IVV niet meer voor te stellen. Elke keer opnieuw bezitten zijn wijnen een opmerkelijke elegantie en puurheid, net zoals deze wijn van 70 à 80 jaar oude wijnstokken waarvan de druiven geoogst werden op 18 oktober 2010. Schitterende neus van gekonfijte citrus met fijne en gerookte minerale tonen. Qua smaak koppelt de finesse zich probleemloos aan het volle en het kalkachtige van deze wijn, zodanig dat de 28 g restsuiker niet doorweegt. De finale is fris en delicaat ziltig met een lange en fruitige afdronk. Ook de droge wijn, de cuvée Clef de Sol (3,2 g suiker/l), met zijn vergisting en rijping op eikenhouten vaten van 400 liter en in betonnen eieren is erg goed. Clos de Pintray 2009 - Château de Pintray Lussault sur Loire (12,5°, 35 g suiker/l) Dat halfdroge wijnen schitterend kunnen zijn in deze regio bewijst deze wijn met zijn aroma’s van appelen in de oven, kweepeer en honing, gekoppeld aan (tuffeau) kalksteenachtige en minerale tonen. Eveneens in de smaak vinden we het terroir terug, een vitaliteit met daaraan fruit van mirabel en kweepeer gekoppeld en minerale impressies. De finale ligt ervan in het verlengde, zeer zonnig van karakter (2009), wat toch de frisheid niet in de weg staat. Nog erg goed is de cuvée Lissier, een licht oxidatieve en droge wijn met subtiele toetsen van taart met gekaramelliseerde appelen.

Diverse stijlen in zoet Drie jaargangen, drie verschillende terroirs en drie diverse concepten en stijlen naargelang de wijnbouwers in kwestie, maar alle drie even boeiend. Le Chemin des Loges 2010 - Domaine Les Loges de la Folie - Husseau (12,5°, 55 g suiker/l) Deze zoete wijn van Valerye Mordelet is de meest luchtige in deze reeks en de meest minerale. Een wijn met een opmerkelijk evenwicht tussen suikers en zuren. Een wijn met knappe aroma’s van kweepeer, mirabel, rijpe appel en gekonfijte rabarber in een ragfijne materie. Voor een totale harmonie vraagt hij om enkele uren op voorhand geopend te worden. En Aparté 2009 - Lise et Bertrand Jousset Husseau (11,5°, 140 g suiker/l) In een totaal tegenovergestelde stijl dan de vorige is deze haast stroperige wijn afkomstig van 70 jaar oude wijnstokken waarvan de druiven geoogst werden op 23 oktober 2009. De rijkdom van deze materie wordt goed ondersteund door mooie zuren die voor vitaliteit zorgen. Een wijn die als een soort velours over de tong rolt. Verleidelijke aroma’s van gebakken appel, gele fruitgom en een toets van hout dragen bij tot de charme van deze absoluut zonnige wijn met kalkachtige impressies die ook voor voldoende frisheid zorgen. De finale is lang. Cuvée Quentin 2008 - Franck Breton - Saint Martin le Beau (12,5°, 75 g suiker/l) Deze wijn bevindt zich qua stijl tussen de twee vorige en geldt als eerste zoete wijn van dit domein. Een wijn met een neus van specerijen als komijn en nootmuskaat die de aroma’s van kweepeer, mispel en gebakken appel aanvullen, gevolgd door een aangename smaak waarbij het zoete knap wordt ondersteund door fraaie zuren, samen uitmondend in een lange finale met een schitterende en minerale frisheid. .

Bernard Arnould Lijst van de verdelers • Cave des producteurs de Montlouis www.cave-montlouis.com/ • Château de Pintray - www.pintray.com/ • Chidaine - Thorrout/Courtiers Viticoles Charrière(Ch)- Velinger(N) www.francois-chidaine.com/ • Breton - Claudio - [email protected] • Bouchet - [email protected] • Grange Tiphaine - www.lagrangetiphaine.com • Jousset - Titulus Pictus / Wijntherapist(Nl) www.domaine-jousset.fr/ • Loges de la Folie - Vive le Vin / Vin Libre(Ch) www.les-loges-de-la-folie.com • Rocher aux Violettes - Poulet*/Le Madec/Mostade Vojacek/De Bruijn(Nl) www.lerocherdesviolettes.com/ *Partenaire IVV

14

FEBRUARI/MAART 2012

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 15

BIJZONDERE DOMEINEN

SOCIANDO-MALLET VERTIKAAL

Geen cru classé, geen cru bourgeois, maar eenvoudigweg Sociando-Mallet, is de identiteit van dit bordeauxdomein uit Médoc. Eigenzinnig, vreemd, afwijkend….? Sommige beschouwen de benaming als een vorm van nederigheid, en een wil om afstand te doen van de organen in de wijnwereld, een gedurfde houding dat een zeker risico inhoudt. Anderen vinden het een bijzonder geslaagde vorm van marketing. Maar de waarheid zit hem nog steeds in het glas. Het beste is nog steeds proeven zoals Fabian Barnes deed voor IVV.

E

r zijn liefhebbers die zich dermate aan het domein wijden dat het een pure verslaving wordt. Nauwgezet wordt iedere catalogus van wijnbeurzen, of primeurverkopen en veilingen doorbladerd om de kans te grijpen zich alsnog te verrijken met enkele bijzondere flessen. Verbazend hoe deze mensen zich haast mythisch gedragen. Het gaat zelfs zover dat men zich als het ware vereenzelvigt met het domein. Over de kwaliteit van de wijn wordt niet meer gediscussieerd. Het is een vereniging van absolute bewonderaars. Je hoort er bij of niet. En wat de niet-lovers betreft daar ergert men zich gewoonweg aan..

Sociando: marketing en wijn Sinds de jaren 1980 heeft Jean Gautreau rond het domein een waar marketingfenomeen gecreëerd wat men vandaag een “buzz” heet, een viraal bedrijf dat bijna 30 jaar bestaat met een wijngaard met 85ha en een prijs per fles die relatief hoog ligt, tussen 35 en 70 euro voor de laatste tien jaargangen. Zelfs de crisis raakte het domein niet. Jean Gautreau heeft zijn fans nooit verveeld. Geef toe dat dit een vrij uniek plaatje is. Sociando-Mallet is niet enkel een legende, maar een ware mythe. De wijnen hebben een opmerkelijke constante kwaliteit. Ondanks de klimatologische schommelingen ieder jaar levert Sociando-Mallet telkens opnieuw een oprechte wijn met een sub-

tiel evenwicht waarin geen enkel element uitsteekt. Jonge wijnen zijn sober en tonen geen ellebogen of schouders noch rijkdom of uitbundigheid. Het lijken wel wijnen voor brave proevers. Het tegendeel echter werd bewezen in een proeverij gerealiseerd in juni 2009 met 40 jaargangen.

De commentaren van acht geproefde jaargangen 2008 Een fris tegelijk zacht aroma met vers fruit naast wat lactose toetsen, exotisch hout en ceder. De smaak is goed, fris en evenwichtig met zachte tonen van hout, patisserie en goede lengte. Niets domineert: vineus, mooie zoetheid, vrij elegant, korrelige tannine en finale. Het geheel is vrij sober en gesloten. Geduld is hier de boodschap. Quotering: complexiteit 14, plezier 14+ 2006 De geur is vergelijkbaar met 2008. Hints van leder, vlezigheid, lactose, hout en ceder zorgen voor een intens aroma. In de mond volgt een strakkere meer krachtige wijn met een goede ondersteuning en volume. Tannine heeft nagenoeg dezelfde fijne korrelige textuur zoals in 2008. De smaak is elegant zonder enige dominante, zeer mooi evenwichtig met een frisse zuurheid, alles mooi ondersteund door goed fruit over het hele smaakprofiel. Quotering: complexiteit 14+, plezier 16+

2005 Het aroma is duidelijk compacter en meer intens. Lactose en hout zijn versmolten en het fruit komt op de voorgrond. Fris fruit maar wat jamachtig, specerijen en ledertoetsen maken een mooi finessevol aroma. In de mond komt eenzelfde patroon maar met meer complexiteit. De wijn heeft een goede concentratie zonder uitsteeksels met een krachtige structuur verstevigend in de lengte. Over de ganse smaak blijft het geheel evenwichtig met genereus fruit tot in de afdronk. Tannine is strak en licht verdrogend. De wijn wint aan diepte en toont een lichte aangename zoetheid. Geen blockbuster, maar eerder een ingetogen versie met alles in balans. Quotering: complexiteit 15, plezier 14+ 2004 Fijn en delicaat in de neus met een hint van reductie dat snel verdwijnt na walsen. Krokant fruit met accenten van grenadine en cassis maken een vol en gediversifieerd parfum. Verrassend is de grote frisheid. Structuur, vlezigheid en alcohol ontwikkelen en verstevigen naar het einde toe dat eerder wat warm aanvoelt. Het fruit is goed en het smakelijke part begint zich te ontplooien. Fijne tannine toont een licht kruidig accent aan het eind. Dit is een gemakkelijke wijn, heel plezierig met een smakelijke vlezigheid. Quotering: complexiteit 13+, plezier 16+ 2003 Een intens en erg warme geur. Gekonfijt fruit,

15

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 16

BIJZONDERE DOMEINEN

CHÂTEAU SOCIANDO-MALLET IN HET KORT Plaats: Saint-Seurin-de-Cadourne Appellation: Haut-Médoc Eigenaar : Jean Gautreau sinds 1969 Beplantte oppervlakte : 85ha (5ha in 1969) Druivenareaal: 55% cabernet sauvignon, 40% merlot, 5% cabernet franc Gemiddelde plantdichtheid : 9.000 stokken per hectare Bodem : grind uit het Gunz tijdperk op een klei ondergrond Werk in de wijngaard: met paard Gemiddelde productie: 500.000 flessen de tweede wijn inbegrepen Tweede wijn: la Demoiselle de Sociando-Mallet Hervé Lalau

enig alcohol, wat vluchtig naast frisheid en peper. In de mond ontwikkelt concentratie, volume en voor de eerste maal een zekere rondheid. Tannine is eerder rustiek, alcohol present en het grote deel van het fruit is gekonfijt. Het eind is minder interessant, kenmerkend voor de uitzonderlijke weersomstandigheden in 2003. Opvallend is hoe de smaakontwikkeling verdeeld is over twee fazen: eerst komt het mollige karakter van de wijn dan volgt een eerder ruwe stijl. Niettemin heeft deze wijn ondanks alles zijn elegantie niet verloren en is de identiteit van het kasteel bewaard gebleven. Quotering: complexiteit 14, plezier 15+

2002 Een zachte en fijne aanzet met dierlijke geuren. Na stevig walsen volgt een boeket waarin fruit zoals donkere kersen, gekonfijte tonen, zoethout en toast ontwikkelen. Een geur met klasse vooral voor een jaar als 2002. De smaak getuigt van een klassieke structuur, oprecht en eerlijk. Niettemin heeft 2002 zijn tol geëist en mist de middensmaak vlezigheid. Het evenwicht wankelt en de smaak valt weg. De afdronk is vurig en tannine is melig en verdrogend. Quotering: complexiteit 12, plezier 142001 Een heel fijn aroma met een goede complexiteit, toetsen van specerijen en exotisch hout, getoast, kersen op alcohol, wat leder, teer en een discrete vluchtige toon. De smaak is eerlijk, gesloten en sober. Goede tannine, een beetje funky, en een rijke vlezigheid hoewel minder smakelijk vormen een gesloten geheel. Geen verrassing: het is een echte 2001 die op zich laat wachten. Quotering complexiteit 14+, plezier 13 1999 Plezierig en fris in de neus met een rijkdom aan specerijen, fruit, wat dierlijke accenten en een zachte gerookte toets. In de mond concentreert vooral fruit, en is de maak zeer zacht en verrassend fris. Een structuur die zeer passend is: present, zacht, lang en een goede ondersteuning. Het fluwelige en aromatische slot eindigt met hints van rokerigheid en gebrande elementen. Quotering: complexiteit 13, plezier 16

Fabian Barnes, Oenologue

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 17

ANNIVERSARY

20 JAAR REEDS…

EEN TOEKOMSTGERICHTE RETROSPECTIEVE Uit onze vorige 151 edities kozen we enkele opmerkelijke stukken. Niet om herinneringen op te rakelen maar om aan te duiden hoe meer er verandert, hoe minder er ook verandert. Vaak waren onze auteurs heuse profeten! Het bewijs wordt geleverd met enkele fragmenten uit ons allereerste jaar...

November 1992: Een Belg in Solutré Over welke Limburgse wijnbouwer hebben we het op pagina 5 in ons eerste nummer? Over Jean-Marie Guffens! Dat onze landgenoot daarna jarenlang moeilijkheden had met de Franse overheid, was toen nog niet aan de orde. Gelukkig is vandaag alles achter de rug. Maar over naar waar hij voor staat: wijnen waarbij je de uitdrukking ‘anything but chardonnay’ nooit zou gebruiken. Zijn wijnen drukken niet alleen chardonnay uit, ze zíjn gewoon chardonnay!

December 1992: Wijn & Hout, partners of concurrenten? IVV wijdt een alarmerend artikel aan overdadig houtgebruik, iets wat bij tal van domeinen in de jaren 90 dé hype van het moment was. IVV stond er toen reeds meer dan twijfelachtig tegenover, net zoals drie grote wijnmonumenten die we destijds aan het woord lieten, met name Henri van Ranst (Villa Lorraine), Jean-Renaud Bertrand (Fourcroy) en Herwig van Hove (KUL).

Januari 1993: IVV VIP Herman de Croo (inderdaad, de vader van)

schittert op de eerste pagina’s van IVV en vertelt ons over zijn carrière, niet op politiek vlak maar op wijngebied. Hij heeft het over aangename verrassingen en ongelooflijke tegenvallers. Het blijkt dat er niet alleen in machtige kringen aardig wat wijnliefhebbers zitten, maar Herman kent er ook iets van! Wat niet van alle beroemdheden en politici kan gezegd worden... Nadien volgen nog Arno en de acteurs Julien Guiomar en Pierre Richard (deze laatste als wijnmaker).

Januari 1993: Wijn & Suiker: tot waar is het prima en vanaf waar deugt het niet? IVV wijdt een pagina aan halfzoete wijnen die niet uitkomen voor wat ze zijn en wil dat de consument beter geïnformeerd wordt. Een thema dat helaas nog steeds brandend actueel is.

Maart 1993 : Jean Schaetzel, wijnbouwer Aha, de link met het terroir: vandaag staat het zowat gebeiteld in alle AOC’s! Wijnbouwer Jean Schaetzel uit de Elzas vatte het destijds perfect samen: ‘Het is te

eenvoudig om enkel over de relatie wijn en terroir te praten, ook de mens zelf en de knowhow, zowel in de wijngaard als in de kelder, zijn belangrijk. Wijn stemt overeen met het terroir, dat is juist, maar nog meer met de mens die erachter zit.’

April 1993: ‘Operatie Karaf met Clos du Marquis’ Karafferen. Bespaar je de moeite, het woord staat niet in het Groene Boekje. Daniel Marcil, sommelier en voormalig wijnschrijver van IVV schetst er ons de vele voordelen van.

Mei 1993: Focus op het zuidelijk halfrond IVV wijdt een artikel aan Zuid-Afrika en organiseert een degustatie met wijnen uit het zuidelijk halfrond: Château Reynella 1989, Koonunga Hill 1989 Shiraz, Weinert Carrascal 1985, Marques de Casa Concha 1990 en Landskroon 1989 zijn wijnen die er bijzonder goed uitkomen, met meer dan 14/20.

Mei en juni 1993: Agent Sulfiet Nog voor ‘natuurlijke wijnen’ een trend wer-

17

IVV152NL

11/02/12

11:45

Page 18

ANNIVERSARY

den, stelde IVV zich reeds een heleboel vragen rond sulfieten, zoals we lezen in het tweedelig dossier van Daniel Marcil. Conclusie: ‘De mogelijkheden moeten er zijn om er zo weinig mogelijk mee te maken te hebben… zo kun je Agent Sulfiet te vriend houden, eerder dan dat hij een vijand wordt.’

Juni 1993 : Napa, verhaal van een wijnreis Jong en veelbelovend Belgisch sommelier Eric Boschman trekt naar Napa en komt terug met degustatieboekjes vol wijnnotities, zijn hoofd barstensvol ideeën. The American Dream. Het onthaal is warm met ‘people who mean business’, maar niet alles is even opwindend.

September 1993: Elzaswijnen, zijn jullie eerlijk? De allereerste van een hele reeks indringende reportages, geschreven door onze nestor Bernard Arnould, met Jean-Michel Deiss in de getuigenbank (die toen nog lang geen voorzitter van de Grands Crus d’Alsace was): drukken elzaswijnen een terroir of een druivenras uit?

Oktober 1993: Vino da Tavola, chique wijnen en andere IVV vertelt ons meer over deze categorie waar we zowel doordeweekse wijnen, pure rommel, slobberwijntjes als de elite van de Supertoscans in terugvinden. De redactie proeft 38 wijnen, tussen 230 en 1300 oude Belgische franken, of tussen 11 en 32 euro. Grote winnaars van deze test: Vigna Martina 1989, Tignanello 1989 en Grance 1991, met meer dan 14,8/20.

November 1993: Eerherstel voor Oostenrijk 1993, het schandaal rond het gebruik van glycol zit nog vers in het geheugen. Maar omdat IVV gruwt van vooroordelen en veralgemeniseringen wordt het woord gegeven aan een grote meneer van de Oostenrijkse wijnbouw: Willy Optiz uit Illmitz in Burgenland. Zijn conclusie is nog steeds bijzonder actueel: ‘Wie ophoudt met het allerbeste te willen maken, stopte reeds met iets goed te maken.’ Blijkbaar heeft de nieuwe generatie Oostenrijkse wijnbouwers deze les goed onthouden.

December 1993: Relaas van een halve fles Hoe een fles wijn bewaren die reeds aangebroken is, maar die we niet onmiddellijk kunnen opdrinken. Het artikel was een vervolg op dat over karafferen. Een duidelijke richtlijn is er niet. Wel vinden we er schitterende raad in terug van een sommelier die zich eerst en vooral bezighield met wijn, met een voorliefde voor de laatste paragraaf: ‘Wanneer we constateren dat de fles halfleeg is, hebben we een volle halve fles’, waarbij IVV aanraadt om de wijn over te gieten. Dat we daar niet eerder aan dachten! Het vervolg met nog een aantal pareltjes, lees je in de komende nummers.

Hervé Lalau (met dank aan alle auteurs van die tijd!)

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 19

FORZA ITALIA

CHIANTI CLASSICO : STAND VAN ZAKEN Het gebied waar Toscaanse wijnen worden gemaakt is groot, van Lucca tot Arezzo, zonder de kust te vergeten. Wat de historische herkomstbenaming Chianti Classico betreft, daar zijn het enkel de wijngaarden tussen Firenze en Siena die meetellen. Historisch is het juiste woord voor een afgebakende wijnzone die dateert van 1716. Alvast prachtig zijn de landschappen. Maar hoe zit het met de wijnen in deze 21ste eeuw? Bernard Arnould ging polshoogte nemen Het Classico-gebied Het hele gebied is 70.000 ha groot, een prachtige natuur waar wijngaarden talloze heuvels bestormen, golvend tussen wouden en valleien. Een wild en rotsachtig landschap bezaaid met opmerkelijke gebouwen in typische stijl. De wijnstreek is slechts 10.000 ha groot, waarvan 7200 ha van de benaming Chianti Classico geniet. Het oorspronkelijke wijngebied beperkte zich destijds tot de grondgebieden van de dorpen Radda, Gaiole, Castellina en Greve. Met verloop van tijd werd dit gebied uitgebreid tot Barberino Val d’Elsa, Poggibonsi en Tavarnelle Val di Pesa in het westen, San Casciano in Val di Pesa in het noorden en Castelnuovo Berardenga in het zuiden. In de wouden, tussen 200 en 800 meter hoogte, zien we vooral eiken, kastanjebomen, pijnbomen en cipressen, terwijl de wijngaarden zich grotendeels tussen 250 en 550 meter bevinden. Het is op deze hoogte dat de sangiovese zich het beste voelt. Aangeplant op een arme ondergrond vol stenen, op de beroemde ‘galestro’, een bodem van mergel van kalk, en op kalkrijke ‘albarese’ is sangiovese een rebel die zich niet makkelijk laat temmen qua rijpheid van de schillen en tannines. Het continentaal klimaat kent geen enorme temperatuurverschillen, de grote hitte van recente

CASTELLO DI VOLPAIA

wijnjaren als 2007 en 2011 even daarbuiten gelaten. In ‘normale’ jaren zorgt de hoogte voor koele nachten, wat voor een interessante en meer regelmatige rijping zorgt.

Meer over sangiovese Deze druif zou de zoon zijn van twee oude druivenrassen: ciliegiolo, een oude variëteit uit Centraal-Italië, en calabrese. Deze druif met een trage en lange rijpingscyclus wordt gekenmerkt door veel hogere zuren dan tal van andere druivenrassen. Het is deze karaktertrek die steeds terugkomt bij zijn vele afstammelingen. Zijn verschillendheid leidde

VOLPAIA

tot vijf grote biotypes en talrijke klonen. De biotypes zijn verbonden aan de combinatie van de grootte van de trossen enerzijds, en aan de grootte van de bessen anderzijds. Zo is er bijvoorbeeld sangiovese grosso en sangiovese piccolo. Vandaag tellen we 80 gecatalogeerde klonen, waaronder de beroemde brunello, prugnolo, prugnolo gentile, morellino enz…

De productiecondities Om te genieten van de DOCG Chianti Classico moeten de producenten wijngaarden bezitten in het gelijknamige gebied en met een minimale aanplant van 80% sangiovese. Deze verhouding vinden we ook in de fles terug, aangezien de wijn minstens 80% sangiovese moet bevatten. Het overige percentage mag bestaan uit canaiolo, colorino en internationale druivenrassen als merlot (meest populair) en cabernet sauvignon. Het gebruik van witte druiven als trebbiano of malvasia, dat tot 6% was toegelaten, is sedert 2006 verboden. De minimale aanplantdichtheid is vrij recent vastgelegd op 4400 stokken/ha en de maximaal toegelaten opbrengst bedraagt 2 kg druiven per wijnstok en 75 kwintalen per hectare of 52,5 hl/ha. Dit is niet echt laag, maar toch lager dan 55 of 57 hl/ha (richting maximumopbrengsten van 65 hl/ha) in de AOP’s van de Médoc. Het is wel zo dat de aanplan-

19

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 20

FORZA ITALIA

tingsdichtheid hier hoger ligt, wat het aantal trossen per wijnstok vermindert. Ter plaatse constateerde ik dat er een flink aantal producenten kiezen om nieuwe aanplantingen te verhogen tot een minimum van 5500 stokken/ha. Voor Chianti Classico moet het alcoholvolume bij de oogst 12∞ bedragen; voor Chianti Classico Riserva is dat 12,5∞. Deze laatste wijnen moeten een rijping achter de rug hebben van minimaal 24 maanden, waarvan 3 maanden op fles. Wanneer deze regels gerespecteerd worden, hebben de wijnen recht op het Gallo Nero-label (u weet wel, het zwarte haantje). In tegenstelling tot vroeger kan de producent daar steeds aanspraak op maken, al dan niet lid van het Consorzio. Een positief punt, naar mijn mening, waardoor het respecteren van de regels belangrijker wordt dan zijn of haar bijdrage aan het syndicaat.

Domeinen om te ontdekken Van de 570 leden die het Consorzio telt, zorgen 350 leden voor een eigen botteling. Onmogelijk om ze allemaal te proeven, op een serieuze manier dan toch, tenzij je vier weken ter plaatse bent en dagelijks meer dan tien wijndomeinen bezoekt. Dergelijke huzarenstukjes laat ik liever over aan meneer Parker en zijn team, terwijl ik al lang tevreden ben met een bezoek aan de regio zelf en een dertigtal domeinen, aangevuld met een degustatie in Brussel. Naast enkele van mijn lievelingsdomeinen, waaronder Isole e Olena en Castello di Ama, vond ik nog een aantal interessante huizen met schitterende wijnen. -Capannelle: dit domein met 18 ha wijn-

VERTINE

20

FEBRUARI/MAART 2012

VERTINE

gaard, gelegen in het hart van de Gaioleheuvels in Chianti, produceert twee DOCGwijnen en de Solare, een IGT-wijn. De wijnen onderscheiden zich door hun rechtlijnige elegantie en hun uitzonderlijke minerale frisheid, en dat dankzij hun ondergrond van galestro en de inzet van het hele productieteam. Van alle wijnen die ik proefde tijdens mijn wijntrip waren dit de enige wijnen met een zilte toets, een welkome afwisseling na een hele reeks ronde wijnen in Amerikaanse stijl. En dat terwijl de eigenaar een Amerikaan is! Fattoria Viticcio: de helling van een heuvel die uitkijkt op Greve in Chianti herbergt tegelijk het domein en de 32 ha wijngaarden. Enkel het bovenste deel met dikke en kalkachtige keien wordt biodynamisch

bewerkt. De jaartallen 2007, 2008 en 2009 illustreren erg goed de verschillen tussen de wijnjaren. Zo is er de Chianti Classico 2009 met smakelijke tannines, fruitig en vlot. Er is de Riserva 2008 die mineraal en verticaal is en er is de 2007 met zuren bedekt door vlezigheid. Tot slot is er nog de Beatrice, een selectie van oudere wijnstokken, met meer strakke en vlezige tannines in 2008 en die in 2007 van een rustige maar schitterende kracht getuigt met een rijkdom in evenwicht gehouden door een minerale frisheid. Monte Bernardi: het dorp Panzano mag trots zijn dat het het grootste aantal wijngaarden bezit die biologisch en/of biodynamisch bewerkt worden. Tijdens het proeven van wijnen van een vijftiental domeinen, is dit het domein dat een van de beste Chianti Classico’s produceert. Eigenaar is een jonge Italiaanse Amerikaan die een wijngaard bezit van 10 tot 40 jaar oud. Zijn Chianti Classico 2009 bulkt van het fruit, 95% sangiovese, met hints van kersen, fris en prettig om drinken. Zijn 2008, afkomstig van 40 jaar oude wijnstokken, is bijzonder elegant met zwarte bes en kers, smaakvolle en fijne tannines, zonder ook maar enig uitdrogend effect. Fattoria di Petroio: familiedomein van 15 ha in de regio Castelnuovo Berardenga dat door moeder en dochter in de jaren 70 van een landbouwbedrijf overschakelde naar een wijnbedrijf. De naam Petroio verwijst naar de keiachtige bodem en naar de strakke wijnstijl. Ook al bezit de wijn kersenaroma’s, van rood naar zwart al naargelang het wijnjaar, toch is de sangiovese telkens discreet, rechtlijnig van smaak, soms levendig zoals de 2008, met strakke maar elegante tannines. De 2007 daarentegen is krachtiger. Wijnen zonder commerciële toegevingen. Buiten de wijnen van deze vier domeinen zijn er nog die meer dan de moeite waard

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 21

FATTORIA VITICCIO

zijn, weliswaar met iets minder persoonlijkheid of homogeniteit tussen de verschillende cuvées. • in Panzano : Molino di Grace, Le Fonti en Vecchie Terre di Montefili • in Gaiole : La Porta di Vertine , San Giusto Rentennano en Castello di Brolio • in Greve : Tenuta Riseccoli • in Radda : Castello di Volpaia en Vèscine

Besluit In de introductie stelde ik me de vraag of de evolutie van Chianti Classico de afgelopen decennia positief was. Mijn antwoord is dubbel. Enerzijds zijn er tal van Chianti Classico’s die hun oorspronkelijk karakter behielden en terroir weerspiegelen. Ook al zijn het wijnen met een meer moderne structuur, met meer fruitige tannines, sappigere wijnen en dus minder uitdrogend dan de sangiovese van weleer. Anderzijds zijn er massa’s producenten die opgeschoven zijn naar meer commerciële, lichtere en eenvoudigere wijnen. Meer marketinggerichte wijnen in Amerikaanse stijl: rond, zacht, een tikje zoet zelfs, dankzij de merlot. Jammer. ‘Maar er moet ook verkocht worden, meneer!’ Rest me enkel nog te zeggen dat de verkoop ongetwijfeld vlotter zou verlopen indien de prijzen wat milder zouden zijn…

Bernard Arnould

Lijst van de verdelers • Capanelle - www.capannelle.com • Viticcio - www.fattoriaviticcio.com - Vinifera Fine Wines • Monte Bernardi - www.montebernardi.com - Dewine • Petrio - www.fattoriapetroio.it • Molino di Grace - www.ilmolinodigrace.com • Le Fonti - www.fattorialefonti.com • Vecchie Terre di Montefili - www.vecchieterredimontefili.it • Porta di Vertine - www.laportadivertine.it - La Scoperta • San Giusto - www.fattoriasangiusto.it - A Wine Affair • Ricasoli - www.ricasoli.it - Cinoco • Riseccoli - www.riseccoli.net • Volpaia - www.volpaia.com - TG Fine Wines • Vescine - www.vescine.it

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 22

CORSICA SERIE

CORSICA

VAN HET NOORDEN (AFLEVERING 2) Het vervolg van de wijnreis van onze twee reporters ter plaatse, Marc Vanhellemont en Hervé Lalau. Na Cap Corse bezoeken ze Patrimonio, de historische appellation van dit Ile de Beauté.

P

atrimonio is de naam van een dorp in de streek van Nebbiu, op een twaalftal kilometer van Bastia. Maar de AOC die opgericht werd in 1968 en de oudste is van Corsica, is veel meer dan dat. De herkomstbenaming omvat niet alleen Patrimonio zelf, maar ook Barbaggio, Saint-Florent, Oletta, Poghju d’Oletta en Santo-Pietro-di-Tenda, goed voor een totaal van 530 hectare. Patrimonio heeft zijn originaliteit vooral aan zijn ligging te danken. Vanaf de weg met steile afgronden van Poggio d’Oletta is de weg naar

DOMAINE CORDIOLANI

22

FEBRUARI/MAART 2012

Patrimonio adembenemend. Het is hier dat Cap Corse zich vastmaakt aan de rest van het eiland, als een ietwat opgevulde schouder die over de Golf van Saint-Florent uitkijkt. Het wijnsyndicaat wil graag de omgeving laten klasseren, en we kunnen hen geen ongelijk geven. Wereldwijd zijn er slechts twee gelijkaardige plaatsen. We denken aan Drakensbergen in Zuid-Afika, een bergketen die doet denken aan de rug van een enorme dinosaurus, terwijl in Corsica de bergen hoofdzakelijk uit kalk bestaan en niet uit zandsteen. Ook denken we aan het Massif de l’Etoile, niet ver van Aubagne, met het geliefde Massif van Garlaban uit de boeken van Marcel Pagnol, waarbij in Corsica vrijwel altijd de zee te zien is en we te maken hebben met de typische maquis. Patrimonio is een prachtige wijnstreek, laat ons hopen dat ze gespaard blijft van de druk van de immobiliënmarkt. Hoewel de regio goed beschermd is tegen de krachtige noordoostenwind, is de bries evenwel sterk genoeg om de druiven te drogen na een fikse regenbui, wat op zijn beurt ook goed is om de droogte tegen te gaan. Tussen het noorden en het zuiden van de appellatie zijn de verschillen relatief groot. Hoe meer we naar het zuiden opschuiven, hoe hoger we klimmen. Het hoogste punt bedraagt 1000 meter, daar waar het uiteraard frisser is en de druiven iets later rijp zijn. Maar gezien de vele

rotspartijen zijn er tal van microklimaten. Interessant om weten is dat in het uiterste westen van de appellatie, in de nabijheid van Agriate, de kalkbodem plaats ruimt voor graniet. In dit deel mag er enkel Muscat du Cap Corse gemaakt worden, in tegenstelling met de rest binnen Patrimonio. De laatste jaren bemerken we een gevoelige stijging van rosé. Toerisme, makkelijk geld? Nochtans zijn het de rode wijnen die hier het fraaist tot uiting komen en het werkelijke potentieel van nielluccciu in de verf zetten, deze prachtige Corsicaanse versie van de sangiovese. Of is het andersom?

DE DOMEINEN Cordoliani Het domein bezit iets meer dan 4 ha niellucciu, bijna de helft van hun 11,30 ha, en ligt naast Poggio d’Oletta, een dorpje ter hoogte van Saint-Florent. Hun belangrijkste druivenras groeit er op diverse terreinen, flanken met kalkachtig puin en platformen bedekt met rolkeien. Alle cuvées bezitten minerale impressies. Buiten rood en rosé op basis van niellucciu produceert het domein ook een Muscat du Cap Corse en een zeer originele 100% carginan: Perle Noire, geëtiketteerd Vin de France. Deze wijngaard die in 1962 werd aangeplant zorgt voor een frisse en smakelijke wijn die

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 23

DRUIVENRASSEN In wit: vermentinu (alias malvoisie de Corse), biancu gentile, codivarta, Genovese, ugni blanc (alias rossola brandica). In rood: grenache, niellucciu, sciaccarellu, aleatico, barbarossa, carcajolo nero, carignan, cinsault, mourvèdre, syrah. En voor Muscat: muscat à petits grains.

totaal niets te maken heeft met de waterige wijnen van weleer. Toch lijkt hij ook nauwelijks op wijnen op basis van carignan uit de Languedoc of Catalonië, daar waar deze druif aan een opmars bezig is. Maar over naar de niellucciu... Patrimonio rouge 2007 Granaatrood met paars, geurend naar gerookte en fruitige tonen met warme accenten van de maquis barstensvol cistus, mirte en rozemarijn, sterke parfums vermengd met zonnige en minerale impressies. We worden verwelkomd door ietwat ruwe maar zwakke tannines, kwestie van herinnerd te blijven aan dit druivenras, die wegebben en stilaan het fruit laten doorschemeren. De smaak is vlezig en krokant, met framboos, sleepruim en blauwe bosbes, ook wilde aardbei, elk van hen met cacao bestrooid en onderstreept met zoethout. Bij de 90% niellucciu komt 10% grenache, beide aangeplant in 1962. De druiven worden ontsteeld, gekneusd en gedurende 60 dagen gevinifieerd in conische tanks met dagelijkse remontages, pigeages en délestages. Vervolgens rijpt de wijn 2 jaar in tanks. ‘Ons doel is het typische karakter van nielluc-

HENRI ORENGA

ciu in de verf te zetten door een bewaarwijn te maken. Vanaf 2006 voegen we er 10% grenache bij om een meer smakelijke en vlezige toets aan de wijn te geven’, vertelt Romain Perfetti, de jonge wijnmaker die het domein in 2002 overnam.

Orenga de Gaffory De familie Orenga zijn de bewakers van een zeer getypeerde Corsicaanse geschiedenis, die van Mattei. Zo was de grootvader van JeanPierre Orenga de uitvinder van de Cap Corse Mattei, het beroemde aperitief op basis van kinabast. Hun domein in Patrimonio is recenter en dateert van de jaren 60. Vandaag gerund door Henry Orenga is het een van de grootste domeinen binnen de AOC (60 ha). Er is zelfs een wijngaard die apart gevinifieerd wordt, de Clos San Quilico van 30 ha groot. Een aangezien Henri Orenga graag per perceel vinifieert of per bodemstructuur, wordt hun wijnlijst almaar groter. In San Quilico hebben we één cuvée per kleur, waarbij de schistbodem voor ronde en minerale impressies zorgt. Iets waardoor het strenge van de vermentinu en de niellucciu met een tikje grenache afgezwakt wordt en het smeuïge en het zoete van de muscat sterker wordt. De wijnen van het domein zelf zijn talrijker en worden opgesplitst in een traditioneel gamma, waaronder cuvée Felice en Gouverneur, plus nog enkele speciale wijnen. Cuvée du Gouverneur blanc 2010 Patrimonio Een vatgelagerde vermentinu, waarvan 1/3 nieuw hout en dat gedurende 8 maanden met bâtonnages. De smaak is fris en gracieus met impressies van sukade en een vleugje anijs. Zijn houtachtige textuur refereert naar de vatrijping,

JEAN-PAUL GENTILE

wat na een aantal jaren verzacht. ‘Ik hou van vermentinu met 2 jaar flesrijping’, vertelt Henri. Cuvée Felice rosé 2010 Patrimonio 100% niellucciu gemaakt voor de gastronomie, met een neus van viooltjes, krokant van smaak en fris als een citroen geparfumeerd met rozemarijn. Tradition rouge 2009 Patrimonio 100% niellucciu met een maceratie van 18 dagen en gerijpt in inox tanks. Het jaartal staat voor parfums van rozijnen en mirte, de smaak voor strakke tannines met een bijzonder fruitige sappigheid. Scala Santa 2010 Vin de Table Een nieuwe cuvée op basis van 70% minustellu, een oud druivenras dat we makkelijker terugvinden in het zuiden van het eiland. Peperachtige neus van blauwe pruimen. Zijdezachte tannines met een handvol zwarte en sappige aardbeien, verpakt in witte bloemblaadjes.

Domaine Gentile De geschiedenis van dit domein start in 1970 met Viviane en Dominique Gentile, sedert 1994 bijgestaan door hun zoon Jean-Paul die oenologie studeerde. Opmerkelijk in dit bedrijf: de biologische landbouw, de selectieve oogst in verschillende beurten en het gebruik van koude, zowel voor de vinificatie als voor het bewaren van de wijn. De kelder bevindt zich ondergronds en is airconditioned. Kippenvel gegarandeerd, zelfs putje zomer! Het merendeel van hun wijnen bezitten stevige tannines, overwogen. Jean-Paul is ervan overtuigd dat niellucciu relatief lang moet macereren: ‘Niellucciu is voor mij een wijn met een structuur, een terroirwijn. Wat ik heerlijk vind, zijn de tannines. Een fruitige niellucciu die drinkklaar is vanaf het eerste jaar vind ik nonsens. Hij is voorbestemd om bij de maaltijd te drinken, en dat moet primeren.’ Het domein bewerkt zijn wijngaarden biolo-

23

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 24

CORSICA SERIE

gisch: ‘Bio is geen doel op zich, maar betekent respect voor de consument en het milieu.’ Patrimonio rouge 2010 Een gerookte toets, geuren van zwart en rood fruit, karaktervol, rasperige tannines zonder ruw te zijn, fors, een stijl op zich. De 2009 is een tikje ronder en omhult zijn structuur met donkere chocolade en aardbeienconfituur. Zijn jaartje flesrijping maakt hem toegankelijker en geknipt in combinatie met rood vlees ‘waarbij de tannines zich aan de proteïnes koppelen.’ Grande Expression 2006 Patrimonio Een maceratie van 45 dagen en een rijping van 12 maanden in foeders, om ons in het glas te charmeren met accenten van truffel en cacao. Meer gerijpt zijn de tannines getemder, een omslag van ruwe zijde waarin sappige veenbessen zitten, wilde aardbeien en kersen gekruid met specerijen. Een heel aparte vermentinu, deze Vindemia d’Oru met 250 g suiker dat in evenwicht wordt gebracht door een pittige frisheid, gemarkeerd door uitgesproken smaken van fruitgom, perzik, ananas en abrikoos, afgewerkt met specerijen. De druiven worden anderhalve maand na de oogst verzameld en macereren 3 maand. De wijn rijpt sur lies in barriques.

Domaine Leccia Bij de familie Leccia in Poghju d’Oletta vragen we naar zus Annette. Sedert het vertrek van haar broer Yves in 2004 is zij het die de niellucciu en de vermentinu vinifieert, afkomstig van schitterende percelen met een kalkbodem (Petra Bianca), 13 ha in totaal (niellucciu, vermentinu en muscat). Petra Bianca 2008 Patrimonio Fraaie neus van specerijen, kruidnagel, maquis en menthol, vol en krokant van smaak met een knappe textuur en een fijne korrel. Goed beheerste extractie, maceratie van 3 weken, niet te veel, niet te weinig, wat belangrijk is met een eigenzinnige druif als niellucciu. Een strakke wijn ook, prachtig fonkelend, met een uitstekend potentieel. Kortom, een aanrader. We proefden deze wijn in zijn omgeving en vervolgens aan tafel, te midden van wijngaarden die als een patchwork aan de voet van grote kalkachtige rotsen liggen als Sant Angelo en Silva Mala. Echt een prachtig landschap, adembenemend, en dat weer helemaal tot leven komt wanneer je van deze fraaie wijn nipt. Leccia, dat is ook een klassieke rode wijn uit 2008 op basis van niellucciu en afkomstig van kalkbodems als Petra, maar minder steil en met een maceratie van 2 weken, hetzij 7 dagen minder. Vervolgens is er de

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 25

Vermentinu 2010 Patrimonio met een minerale neus gedrenkt in peer en geparfumeerd met amandelbloesem. Elegant van smaak, fris met een tikje limoen, jodiumachtige specerijen en een amandelvetje. De druivelaars bevinden zich op een vlak stuk schist en de wijnrijping verloopt in tanks.

Nicolas Mariotti-Bindi Deze jonge wijnbouwer vestigde zich enkele jaren geleden in de gemeente Poggio d’Oletta. In afwachting dat zijn nieuwe druivelaars druiven geven huurde hij enkele stukken wijngaard van domein Orenga di Gaffory, waarvan hij de huur in druiven betaalt. Een mooi voorbeeld van de goede verstandhouding tussen grote, kleine, gevestigde en nieuwe wijnbouwers in Corsica. Nicolas werkt biologisch, net zoals iets meer dan de helft in de appellatie. Graag zouden ze heel de appellatie bio zien. Nicolas, die geen puur natuurlijke wijnen maakt, gebruikt niettemin zeer weinig zwavel. Nog een van de fraaie voorbeelden in Patrimonio zijn de wijnen van Arena. Puur, smaakvol en heerlijk. Vermentinu 2009 op schist met geuren van mirabel met zoethout, zachte peer met vetiver en witte perzik gedrenkt in ijzerkruid. De minerale smaak is vlijmscherp, maar flatteert nadien door het ronde van zijn gekonfijte toetsen. Toch bezit hij in het midden een volheid met een onderliggende complexiteit die alle eerdere geuren completeert. ‘Zeer weinig SO2 en malo gevolgd door een zeer lange rijping, als het aan mij ligt. Vermentinu is een wijn die niet jong gedronken moet worden, hij bezit een uitstekende bewaarcapaciteit. Ook heel rijp bewaart hij zijn mooie zuren’, aldus Nicolas. In rood... ‘Rood bewerk ik weinig, ik wil een zo smakelijk mogelijke wijn maken, niet demonstratief, maar een wijn met finesse en fruitige elegantie.’ De 2009 bezit parfums van zwarte kers met anijs en een tikje gerookte vlier, ronde tannines met de sappigheid van veenbes en framboos.

lichte houttoets die alles onderstreept maar niet maskeert. Qua vinificatie 18 maanden schilmaceratie, vergisting in inox tanks, zonder malo en vervolgens 9 maanden houtrijping in vaten van 500 liter. Van dezelfde druif Cuvée Quintessence (2005), een laatgeoogste vermentinu. Een Vin de Pays de l'ile de Beauté, zonder jaartal – de reglementeringen van de AOC’s haten wijnen waar buiten de vakjes gekleurd wordt. Wat belangrijk is, is het woord ‘beauté’ in deze wijn. Enorme rijkdom in de neus, met verbluffende toetsen van bitter en gerookt, en ondanks dat alles bijzonder licht en gracieus van smaak, met niet te veel alcohol, niet te zoet, echt een wijn die ergens anders vandaan komt. De vermentinu staat aangeplant in een goed verlucht bassin aan de rand van Agriate. Een mooie, smakelijke, fris en fruitige robijnrode wijn is deze Patrimonio Tradition 2009, als een fruitmand boordevol vijgen, kersen en aardbeien, bestrooid met peper en nootmuskaat, met kristalheldere mineralen en tannines.

Clos Alivu Deze 3 hectare van dit domein uit Oletta werden recent overgenomen door Eric Poli, eigenaar van Domaine de Piana aan de oostkust. Het gaat hem over 40 jaar oude wijnstokken vermentinu en niellucciu. Heel binnenkort heeft Eric er wijnen van: beschaafd, fruitig, elegant, goed getypeerd maar steeds vrij rond van smaak. Beschaafde patrimoniowijnen... Vermentinu 2010 Patrimonio Florale toetsen op een smakelijke fruitigheid met een delicate smaak van zachte peer. Bloemblaadjes die door de wind worden meegevoerd en parfums verspreiden van witte roos, brem en kreupelhout. Wijn waar een schilmaceratie aan te pas kwam, zonder malo, en nadien rijpte in inox tanks.

NICOLAS MARIOTTI BINDI

Patrimonio rouge 2008 Aantrekkelijk en fonkelend robijnrood. Idem voor de neus, marmelade van rood en zwart fruit, gekruid met nootmuskaat, tijm en salie. De goed gestructureerde tannines zijn zijdezacht en strak, fijnkorrelig en glad, en refereren naar de bodem met een flinke portie klei. Op dit fluweelachtig raster liggen ronde kersen omringd met aardbeien, fris en prikkelend. ‘Wanneer niellucciu rijp is, is dat super. Niet rijp is er geen evenwicht’, vertelt Eric Poli.

Antoine Arena Antoine Arena in Morta Maïo, een uithoek in de gemeente Patrimonio, werkte al altijd biologisch. Let op, nog vóór bio formeel bestond, en enkel met eigen gisten. Hij stelt enkele perceelgelinkte wijnen voor om het effect van microterroirs in de verf te zetten, waaronder Grotte di Sole en Carco. Het familiedomein telt 14 ha. Antoine Arena en zijn echtgenote Marie zijn

Clos Teddi Op de oostelijke rand van de appellatie, in Casta, runt Brigitte Poli Clos Teddi. Een echte clos, 35 ha uit één stuk aangeplant door haar vader Joseph in 1969. Niets dan granietrijk zand. In 1997 nam Marie het domein over en haar eerste jaargang was 1999. Beetje bij beetje herstructureert ze het domein, schroeft ze de behandelingen in de wijngaard terug en ijvert ze voor perfect rijpe druiven. Haar wijnen bezitten een iets andere structuur, misschien ook iets meer elegantie, uiteraard aan haarzelf te danken en aan het granietrijk zand. Vermentinu Grande Cuvée 2010 Patrimonio Mango, witte perzik, frangipane en een zeer

PATRIMONIO

25

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 26

CORSICA SERIE

OM NOG IETS ANDERS TE DOEN DAN WIJNEN PROEVEN... Naar Cap Corse en Patrimonio trekken en hele dagen in wijnkelders verblijven zou een beetje jammer zijn. Tussen twee degustaties kun je gerust de tijd nemen om dit ‘eiland binnen het eiland’ te ontdekken en de schouder van Corsica. Hieronder volgen enkele musts die je móét gezien hebben, getest en goedgekeurd! Nabij Patrimonio La Corniche d’Oletta, prachtige weg langsheen een duizelingwekkende afgrond De kathedraal van Nebbio in Saint-Florent Het oude stadsgedeelte van Saint-Florent, zijn haven en zijn talrijke visrestaurants Cap Corse (oosten) Erbalunga (het Collioure van Cap Corse) Rogliano/Campiano Cap Corse (noorden en centrum) Barcaggio en het zicht op het eiland Giraglia De molen van Mattei en het zicht op de Cap Luri, de kerk De D36 van Meria naar Morsiglia Cap Corse (westen) Centuri en zijn douaniersweg De kustweg van de Corniche tussen Centuri en Nonza Nonza, het dorp

zowat een voorbeeldkoppel in Patrimonio en Corsica. Overladen met beloningen zijn ze ook de baanbrekers van de biodynamie in Corsica. Evenwicht, daar draait het om: evenwicht in de wijngaard, evenwicht in de wijnen. Dit koppel ligt ook aan de basis van de renaissance van biancu gentile, een oud autochtoon druivenras. Maar hun grootste trots zijn ongetwijfeld hun twee zonen Jean-Baptiste en Antoine-Marie die in hun voetsporen treden. De eerste wijn is de Bianco Gentile, een Vin de Pays (2010) met groene toetsen en een neus van amandelpasta en witte vijg, waarbij de smaakstructuur zich tooit met fruitige en florale tonen aangestipt met delicate bitters. Vermentinu Carco 2010, genoemd naar dit gehucht, is geelgroen en geurt naar gekonfijte sukade en witte bloemen, met in de smaak een fonkelende frisheid die door een stoot

van silex het ronde inkerft om daarna een minerale ruwheid los te laten. De kalklaag met schelpjes waarin de vermentinu staat aangeplant, zorgt voor een toets van jodium. Onmiddellijke persing en inox tanks. Cuvée Zéro 2009 bezit geen vleugje zwavel, zoals zijn naam al doet vermoeden, en is een echte dorstlesser. Een ietwat ruwe rode wijn van de unieke niellucciu, een perfecte bistrowijn, krokant en boordevol fruit om onder vrienden te drinken. Cuvée Morta Maïo 2009afkomstig van een perceel tegenover de kelder, niellucciu die 20 dagen macereert en daarna in beton gaat. Donker granaatrood dat eens in de mond ontploft en geleien van zwarte bes, aardbei en rode bes loslaat, geparfumeerd met peper en tijm. Cuvée Carco 2009 afkomstig van de oudste wijnstokken en op flanken aangeplant. Confituur van vijgen en sleepruimen, corpulente smaak met fraaie tannines, sappig en fris, die voor flink wat punch zorgen.

Domaine d’E Croce (Yves Leccia)

MARIE ARENA

26

FEBRUARI/MAART 2012

Na het familidomein verlaten te hebben, knoopt Yves Leccia opnieuw aan met het wijnbouwersleven en dat op enkele passen verder. Met de mooie Sandrine stampte hij zijn eigen wijnbedrijf uit de grond, met als start enkele wijnstokken van zijn vader en enkele percelen die hij pacht. In totaal gaat het over 15 ha verdeeld tussen E Croce en Partinelone. Het zijn hellingen van kalk en schist, zuidwest

YVES LECCIA

gericht. Aan karakter en knowhow ontbreekt het Yves niet, waardoor zijn wijnen het bijzonder goed doen en ze met trots de kleuren van Patrimonio verdedigen. Biancu Gentile 2010 met een neus van zoete appel en peer, krokant en kristalhelder met een karaktervol bittertje met de smaak van zoethout. Patrimonio blanc 2010 of 100% vermentinu van een kalkbodem op een sokkel van schist. Kleur van platina, floraal in de neus met hints van fenegriek, een tikje ziltig van smaak met een licht reliëf in de structuur. Patrimonio rouge 2008 of 95% niellucciu en 5% grenache met een discrete neus van sleepruim en vlierbes. De smaak is meer uitgesproken maar behoudt toch een zekere strengheid, een ruwe mineraalheid dat de indruk geeft of je op een kei sabbelt. Een minerale bestrating waartussen enkele gele bloemen groeien en waarop rood fruit ligt. De wijn verbleef 12 maand in cuves.

Redactionele cuvée samengesteld door Hervé Lalau en Marc Vanhellemont

Lijst van de verdelers • Alivu - [email protected] • Angeli - www.casa-angeli.com • Arena - [email protected] • Cordoliani - Passions de Peronne/ Champs Fulliots www.domaine-cordoliani.com • E Croce - Cave des Oblats* - www.yves-leccia.com • Gentile - www.domaine-gentile.com • Gioielli - +33 4 95 35 42 05 • Leccia - [email protected] • Mariotti-Bindi - 06 12 05 24 59 • Nicrosi - [email protected] • Orenga de Gaffory - Grde Dis. Charleroi/Melchior*/ Badoux - Aigle(Ch) - www.orengadegaffory.com • Pieretti - Toby - www.vinpieretti.com • Teddi - www.closteddi.com *Partenaire IVV

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 27

IVV ICONEN

MISSIE: HAUT BRION Deze keer bestaat uw missie – tenminste als u die wil aanvaarden – uit een mythe die realiteit geworden is. De spots richten we op Haut Brion ! Zet u schrap voor een grintheuvel, vandaag omcirkeld door de stad, en een brok geschiedenis die het heeft over een gouden wijnjaar

The New French Claret» Houdt u van geschiedenis dan zult u alvast in uw nopjes zijn want die van Haut Brion gaat terug tot de tijd van de Romeinen (voor wie de wijngaarden van Bordeaux zich beperkten tot pakweg de Graves). Andere belangrijke datum : 1533, de komst van Jean de Pontac die het kasteel gebouwd heeft en een mooi deel van het domein voorbehouden heeft voor de wijnbouw. Maar de meest markante figuur in de familie is ongetwijfeld Arnauld III, voorzitter van het parlement van Bordeaux, die het domein vergroot heeft (zoals vandaag te zien op het etiket) en het aantal wijngaarden verdubbelde. Een man die voor vernieuwing zorgde onder de rode wijnen : een langer verblijf op tank, zn ook bijvullen en afvullen maakten voortaan deel uit van de vinificatie. De New French Claret was gearriveerd. Nochtans deed hij veel minder aan clairet denken, bewaarde hij beter en doorstond hij zelfs het transport. Vanaf het einde van de 17e eeuw werd de wijn aan het Engelse Hof geschonken (de Engelsen hadden het toen over « Ho Bryen » of « Hobriono »). De zoon van Arnaud, François-Auguste, opent zelfs een taverne in Londen – In the Sign of Pontac’s Head – waar wijn geschonken werd. Die van Haut Brion, die op dat moment 38 ha telt, maar ook de wijnen van andere eigendommen van de familie. Wat er ook van zei, zijn reputatie inspireert al snel anderen en Haut Brion is de eerste echte « cru » die in Bordeaux het levenslicht ziet. Een cru gestoeld op de naam van zijn

terroir en niet op die van zijn eigenaar. Jonathan Swift vindt hem duur maar best wel lekker.

De wijn van de « Groten » De interesse van de Engelstaligen – Britten, maar ook Amerikanen – en hun invoerders heeft ongetwijfeld bijgedragen tot de reputatie van Haut-Brion. In 1787 klasseert Thomas Jefferson Haut-Brion bij de vier grootste wijnen van Bordeaux, naast Margaux, Lafite en Latour. Deze status wordt door het klassement van 1855 bevestigd want deze vier kastelen krijgen

de status van Premiers Grands Crus Classés. Haut-Brion is bovendien de enige wijn uit de Graves binnen dit zeer select clubje. Een andere merkwaardige eigenaar was Talleyrand die het domein in 1801 in zijn bezit kreeg en het in 1814 verkocht. Tijdens die periode aarzelt hij niet de kasteelwijnen te gebruiken voor diplomatieke doeleinden. Maar de meest actuele periode begint in 1935 toen het domein in handen kwam van de Amerikaanse bankier Clarence Dillon – er wordt verteld dat de Amerikaan het domein kocht zonder uit zijn

27

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 28

IVV ICONEN

EN DE PRIJZEN ? De jaargangen 2006 en 2007 werden verkocht rond de 650 euro (BTW inclusief). 2009 (in primeur) aan 1050 euro. Weinig te merken van de crisis momenteel op Haut Brion ! Ter vergelijking : 1995 lijkt bijna spotgoekoop met een prijskaartje van ongeveer 750 euro. En wat te denken van 1969 tegen net geen 500 euro.

wagen te stappen omdat het te hard regende. Zijn erfgenamen zijn nog steeds de eigenaars van Haut Brion. Dat zijn vanaf 1975 Joan Dillon, eerst gehuwd met prins Charles de Luxembourg, en na zijn dood met de Hertog van Mouchy. Zijn zoon, Robert de Luxembourg, staat vandaag aan het hoofd van het familiaal bedrijf. Nog opvallend : in 1961 knoopt het domein opnieuw aan met zijn status van pionier en is het de eerste onder de grands crus die zijn foedervaten vervangt door roestvrij stalen tanks. Dat levert hen in die tijd flink wat kritiek op maar nadien werden ze al snel geïmiteerd door de meeste anderen…

Ach, die mooie grintheuvels ! Het dient gezegd, Haut Brion dat is in de eerste plaats uiteraard grint. Een toonvoorbeeld nota bene met daaronder een mengeling van zand,

leem en kalk, of meer specifiek kalksedimenten. De dikte varieert al naargelang de plaats (van 20 cm tot meer dan 3 meter) want de kiezelafzettingen vormen hier twee heuvels van een twaalftal meter boven de waterloop. De hellingen genieten van een prima expositie en zorgen voor een excellente natuurlijke waterafvoer. De stenen weerkaatsen het zonlicht wat het rijpen van de druiven ten goede komt – een belangrijk element voor een regio als Bordeaux, de meest noordelijke grens voor druivenrassen als cabernet sauvignon en merlot. Het domein telt 46 ha wijngaarden waarvan iets minder dan 3 ha met witte rassen aangeplant zijn. En nu we het toch over druivenrassen hebben, te noteren dat Haut Brion een voortrekkersrol speelt op het vlak van klonale selectie. In 1994 erkende het INAO de om en bij dertig nieuwe rode klonen die sindsdien gebruikt worden. De blend bestaat uit gelijke delen merlot en cabernet sauvignon (elk ongeveer 45%), aangevuld met 9% cabernet franc en een fractie petit verdot. La Mission haut Brion (geblend op het domein maar apart gevinifieerd) telt ietwat meer cabernet sauvignon (47%) maar ook de merlot is goed vertegenwoordigd (43%). Het trio wordt aangevuld met 10% cabernet franc. Dat is één van de redenen – maar zeker niet de enige – waarom Mission door de band krachtiger gecatalogeerd staat dan Château Haut Brion zelf.

Toen Clarence Dillon in 1935 aankwam werd de post toevertrouwd aan Georges Delmas ; zijn zoon Jean-Bernard volgt hem op in 1961, en die wordt op zijn beurt in 2003 opgevolgd door kleinzoon Jean-Philippe. Een fraai staaltje van traditie…

En wat steekt er in de fles ? Maar wat mag je nu precies verwachten van een flesje Haut Brion ? En ik heb het dan wel over de inhoud en niet over de prijs bij doorverkoop. Als je van het principe vertrekt dat de waarde van een cru de weerspiegeling van zijn jaargang is, dan is Haut Brion zeker geen flamboyante wijn. Het is het type wijn dat je met mondjesmaat drinkt. Een wijn die je tijd moet geven en die langzaam je smaakpallet zal inpalmen. Een subtiele rokerigheid, tannines met een grootse finesse, magistraal gevuld en vooral een grootse lengte. Het is ongetwijfeld het merk van een grootse origine maar evenzeer de weerspiegeling van het op en top verzorgde werk in de kelder met vooral, 22 maanden rijping op nieuwe eikenhouten vaten. Naast de wijn – die ik maar zelden kan proeven (maar ik denk dat er velen in hetzelfde geval verkeren) – is het ook een bijzonder interessante locatie : een kasteel, een uitzonderlijk terroir, een cru met een fenomenale status, het symbool van de meest klassieke luxe, vandaag omcirkeld door de Bordelese agglomeratie. Het is een groen eiland aan de rand van de Avenue Jean Jaurès (wat een symbool) en de spoorweg. Het zou ons verwonderen mochten de buren van Haut Brion vaak de kans krijgen die edele wijn soldaat te maken aangezien de magnums steevast verdwijnen naar verzamelaars in Singapour, Sint Petersburg of Sioux City (Iowa). Waarmee we uiteraard geen afbreuk willen doen aan de kwaliteit van de wijn ! Cela n’enlève absolument rien au vin, bien sûr !

Ook al origineel : de regisseurs van het domein zijn steeds afstammelingen van vader op zoon.

28

FEBRUARI/MAART 2012

Hervé Lalau

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 29

BARST !

MEESTERS, CRITICI… EN KOOPMANNEN

We kunnen ze niet genoeg eren, de bouwmeesters van kathedralen, dichters, romanschrijvers, zangers, liedjesschrijvers, kunstschilders, architecten, muzikanten, balletdansers, uitvinders, wiskundigen, onderzoekers (en vooral de ontdekkers van iets). Meesters zijn het! Maar bestaan er ook meesters in kritiek, meer bepaald in wijnkritiek? Ik denk het niet. Een meester is iemand die creëert, niet hij of zij die becommentarieert. Als journalist breng ik verslag uit. Als wijnproever beschrijf ik. En ik vind het ongepast dat mijn mening een wijnbouwer zou doen besluiten een andere wijn te maken dan waar hij persoonlijk het meeste van houdt. Sterker nog, wanneer recensies van een Parker, Bettane, Johnson of Spurrier invloed hebben op de manier van wijnmaken, vind ik dat een wijnmaker geen meester meer is. Een meester is een kunstenaar. Hij heeft zijn eigen manier van werken en heeft een duidelijk concept voor ogen. Maar wanneer hij dat verloochent, is het naar mijn mening (en dat van vele anderen) geen artiest meer. Het is enkel nog een vakman die op bestelling werkt en volgens een plan dat niet het zijne is. Iemand die uitvoert, meer niet. Maar hoe dan ook, alles wat we ooit zouden schrijven over zijn wijn zou tegelijkertijd bitter weinig mogen uitmaken bij de beoordeling ervan. Het is natuurlijk prettig dat wijnbeschrijvingen aanzetten om bepaalde wijnen te ontdekken. Maar we zijn geen meesters of ontwerpers, we geven gewoon door. En met alle respect voor eminente collega-wijnschrijvers, met al hun wijnbeschrijvingen en al hun standpunten… hun lijsten met lievelingswijnen kunnen niet op tegen een eerlijk en goed glas wijn! Niet hun jaren van beroepsanciënniteit, noch hun bekendheid zorgen voor een meerwaarde. Ze waren op de juiste plek op het juiste moment, ze stegen net iets meer uit boven de massa, ze spraken een generatie aan die daar op dat moment klaar voor was. Vandaag zijn het personen met een enorme reputatie, met zaken, met succes. En daar is niets mis mee. Soms is het leuk om hun wijnschrijfsels te lezen. Tegelijk doen ze vaak onze haren overeind staan. De wijnbouwers die zij aanbevelen zijn niet altijd degene die wij prefereren. In sommige gevallen leiden ze de consument, en zelfs de producent, naar doodlopende straatjes, zoals naar (over)extractie, de wedren naar almaar kleinere rendementen, naar hogere alcoholvolumes. Maar vooral leiden ze naar elitairisme. Natuurlijk heeft iedereen het recht om luidkeels zijn mening te verdedigen en te verkondigen, om hun banvloeken en hun goede punten rond te strooien als rijstkorrels op een huwelijk. Iedereen is vrij om te doen en te laten. En ach, we zullen ze wel nooit kennen, die illustere onbekenden, want ze komen er niet mee naar buiten. Ze houden hun mening voor zich. Of ze hebben hun kring niet in Parijs, Brussel, Londen of New York, maar in Erps-Kwerps of Lamotte-Beuvron. Een veel discretere rol, maar in mijn ogen veel belangrijker dan die van

alle wijngoeroes samen, is weggelegd voor de persoon die je inleidt in de wijnwereld. Hij of zij die je je eerste glas wijn overhandigt. De man of vrouw die voor ontroering zorgt, die niet zegt wat je moet voelen of proeven, maar die je het hoe en waarom van wijn uitlegt. Dank je, papa. Ondanks al het voorafgaande heb ik toch een zeker respect voor grote wijncritici die zich in dienst stellen van de wijn. Veel minder hou ik ervan als ze hun mening willen opdringen. En nog minder wanneer ze schaamteloos geld slaan uit de charmes van hun wijnproza, of eerder uit de punten die ze toekennen. De laatste onfrisse zaak die aan het licht kwam, en waar Jay Miller, Robert Parker en de Wine Academy of Spain bij betrokken zijn, doet vermoeden dat de logistiek en de onafhankelijkheid van de wijndegustaties van The Wine Advocate niet helemaal koosjer zijn. Jumillagate, met andere woorden. Zonder anderen de les te willen spellen, prijs ik me gelukkig dat door de bescheidenheid van de aanpak bij In Vino Veritas we alvast bespaard blijven van dat soort problemen.

Hervé Lalau

29

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 30

IVV FIESTA

WANNEER BANYULS ZIJN OOGST VIERT… « In de loop van de vorige eeuw kwam de oogst aan over zee ! Voor sommige wijnbouwers een noodzakelijk kwaad want sommige percelen wijngaarden waren gewoon niet bereikbaar. En zie vandaag, de druiven worden niet meer via de zee binnen gebracht maar men blijft wel de oogst op het strand vieren ! » Een welkomwoordje van een anonieme wijnbouwer, met een rood aangelopen gezicht en getekend door de tramontane, dat het decor perfect weet te schetsen..

E

ffectief, het was in Banyuls, die kleine Franse wijngaard die zich uitstrekt van de Middellandse zee tot aan de Spaanse grens, de gewoonte dat de oogst vroeger door de mens op de rug van de hoger gelegen wijngaarden naar beneden gebracht werd. Daar werd die overgeladen op kleine houten sloepen om nadien aan te meren op het strand dat zich in het centrum van het dorp bevindt, niet zo ver van de plaatselijke coöperatie. De traditie wou eveneens dat de dagelijkse maaltijden en de oogstmaaltijden plaats vonden op het strand. In een regio waar vlakke terreinen eerder een uitzondering zijn was dit best makkelijk. Men kon er vuur aanmaken, koken en to trust komen. De wijnboeren houden deze traditie in ere tijdens de oogstfeesten. Uiteraard worden vandaag nog maar slechts enkele druiven per boot

op het strand aangevoerd maar het is een leuke knipoog naar het verleden en de sfeer is uitbundig. Dat laatste is bovendien misschien wel het belangrijkste ! Van bij het ochtendkrieken installeert elke wijnboer zich op het strand met zijn tafels, stoelen en bereidt hij zich voor op het aanmaken van het vuur. En daar valt heus niet mee te lachen want er wordt gegrild of een heerlijke fideoa klaargemaakt – een variante op de paella maar waarin de rijst vervangen wordt door graandeegwaren. Er wordt gekeuveld, druk overlegd en het ruikt er naar het échte terroir. Je ontmoet er professionals, al dan niet met hoed op klak, die een verantwoordelijke functie bekleden. Want niettegenstaande de tramontane blaast is de zon op de afspraak. En natuurlijk is de wijnactualteit onderwerp van de gesprekken : een mooie oogst werd binnen gehaald, de prijzen houden goed stand maar ze zijn nog niet hoog genoeg om te vermijden dat percelen her en der verwaarloosd achtergelaten worden. Het dient gezegd dat het terroir toch wel heel bijzonder is : arm en droog, heuvelachtig en steil, bodems doorspekt met leisteen. Wijngaarden zijn aangelegd op steile terrassen zodat mechanisatie uitgesloten is. Het traditioneel snoeien volgens de gobelet methode verplicht de wijnbouwer zich nog meer te

30

FEBRUARI/MAART 2012

bukken. Het terroir van Banyuls staat voor zo’n 2000 ha steile, met keien bezaaide hellingen, dat afgebakend werd in 1936 en aangeplant werd met tal van mediterrane rassen : grenache, macabeu, malvoisie, muscat en een beetje syrah en carignan. Die kwalitatieve inspanningen werden beloond in 1962 met de creatie van de appellation Banyuls grand cru waarbij het rendement beperkt wordt tot 30 hl/ha en – belangrijker nog – minimum 30 maanden rijping. De vin doux naturel uit Banyuls is een « gemuteerde » wijn. « Mutage » of versterken betekent zoveel als het stopzetten van de gisting door het toevoegen van alcohol. Banyuls bevat dus flink wat restsuiker en het alcoholgehalte werd opgetrokken tot 17% vol. Nadien rijpt hij verschillende jaren op foedervaten of in glazen bonbonnes en zal hij aan verfijning winnen. Die verrassende lagering zorgt voor heel bijzondere wijnen : vol, krachtig, materierijk en met persoonlijkheid. Ze zijn verkrijgbaar in wit, rood en rosé want de vraag naar die laatste is de voorbije jaren sterk gegroeid. Deze rijke en complexe wijnen kunnen gedronken worden als aperitief, in het gezelschap van een blauw geaderde kazen of een chocoladedessert, maar eveneens bij exotische, ietwat kruidige gerechten.

Tekst en foto’s : François Millo

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 31

VERGETEN DRUIVENRASSEN

DE WONDERBAARLIJKE HEROPBLOEI VAN

RIBOLLA GIALLA Deze inheemse druif beheerst de heuvels van het Italiaans Friuli en de grenszones met Slovenië. Onzekere herkomst Volgens sommige auteurs zou de druif afkomstig zijn uit Avola, geïntroduceerd in Friuli tijdens de Romeinse bezetting in de tweede eeuw voor Christus. Anderen beweren dat ribolla een Griekse oorsprong heeft en afkomstig is van het eiland Kefalonia waar de druif nog steeds groeit. De Venetianen rapporteerden als eersten de druif in de tijd toen de stad van water en bruggen zich uitstrekte tot aan de Ionische eilanden. De druif heette er rabiolla collio en werd vooral geapprecieerd voor zijn frisheid en zijn aromatisch karakter. Alle gezegden ten spijt tonen de meeste studies aan dat ribolla wel degelijk een autochtone druif is uit het noorden van Italië, wat misschien een minder romantisch verhaal is maar niettemin een stuk realistischer. Ribolla groeide in alle sereniteit tot aan de 19de eeuw, de periode met de grote ziektes. Meeldouw manifesteerde zich gedurende tientallen jaren. Nadien bracht phylloxera de stok bijna geheel ten gronde. Verbazend genoeg moet men wachten tot het eind van de eeuw om de druif opnieuw te zien uitbreiden in de voorbestemde regio, zelfs tot in Slovenië waar men de druif rebula noemt.

Ampelografie Ribolla is een wildgroeiende plant met gelobde bladeren die weinig ingesneden zijn. De bessen hebben een gemiddelde grootte en de vorm van een cilindrische piramide waarin een weinig sferische zaadjes zitten die een geel tot gouden kleur hebben bij volle rijpheid. De dunne schil maakt de druif gevoelig voor rotting in vochtige jaren. De bessen rijpen laat en worden pas eind september geoogst. Het moment wanneer de bladeren, het hout en de bessen de wijngaard monochroom geel kleuren, heeft gediend als inspiratie voor de toevoeging van gialla, Italiaans voor geel, aan de naam ribolla.

Ribolla Gialla 2010 DOC Ribolla Gialla dei Colli Orientali del Friuli, Azienda Sirch De wijn heeft een strogele kleur met smaragdgroene reflecties en ontwikkelt een directe geur van heemst met een rokerige toets van geschrobde silex en het zachte fruit van abrikoos, verfrist met een vluchtige toets van pompelmoesschil. In de mond volgt een kleine pareling duidend op enig koolzuurhoudend gas wat de frisheid onderstreept. Minerale elementen versterken het fruitige en bloemige karakter. Verder in de ontwikkeling maakt de zachtheid van de wijn plaats voor een meer expressief parfum, lichtjes parelend, van rozen en oranjebloesem. De lange frisse afdronk laat een blijvende indruk achter met de kenmerken van een jonge aromatische ribolla.

Vinificatie De ribollastokken zijn 7 tot 35 jaar oud en groeien in een bodem van klei en mergel, aangeplant met een dichtheid van 3.000 tot 4.500 stokken per hectare. De druiven worden met de hand geplukt. De meest rijpe en gezonde bessen worden zorgvuldig geselecteerd. Ribolla gialla is erg gevoelig aan oxidatie. De druiven worden bijgevolg snel afgekoeld met carbongas. Na een korte maceratie bij een temperatuur van 7°C wordt zacht geperst onder een inerte atmosfeer. Daarna volgt het bezinken van de troebelheid bij koude temperatuur. Vervolgens vergist het sap in stalen tanks. Er gaat geen malolactaatgisting door om zodoende maximaal de frisheid te bewaren (aciditeit is 5,6 g). De wijn blijft gedurende zes maanden op de droesem in de stalen tanks.

Het domein De familie Sirch bezit zeven hectaren in het hartje van de appellation Colli Orientali en is gespecialiseerd in het telen van oude traditionele druivenrassen. Daarnaast treft men er de klassieke toegelaten druiven aan. Pierpaolo en dochters Luca en Giordano verdelen het werk binnen het wijnbedrijf..

Marc Vanhellemont • www.sirchwine.com - Van Dinter/De Kok/Van Den Bossche

31

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 32

WIJNKARAKTERS

MICHEL AUGÉ

EEN DEMIURG IN DE VALLEI VAN DE CHER De zwart gevleugelde Nacht legde een zaadloos ei in de schoot van de oneindige diepten van Erebos. En hieruit ontsprong na lange tijd de bevallige Eros. (Aristophanes, De Vogels).

H

et was ons reeds bekend dat Michel Augé van het domaine des Maisons Brûlées door heel wat wijnliefhebbers - niet alleen van natuurlijke wijnen - terecht gezien wordt als een grootmeester, dé grootmeester “sans soufre”. Reden genoeg voor een caracterrevolle kennismaking. Van bij het eerste contact met deze wijnbouwer - zeker geen wijnmaker - uit de vallei van de Cher worden we getroffen door zijn bescheidenheid en eenvoud die tegelijk diepgang uitstraalt. Zijn houding getuigt van non-directiviteit maar vasthoudende ontvankelijkheid . Hij is een man van “esthetiek” in zijn oorspronkelijk Griekse betekenis: van “zintuiglijkheid”. Je merkt het aan zijn aftastende blik dit is een sensitieve man die met al zijn zintuigen zoekt naar de juiste afstemming met ons, zijn gasten. Want als het contact pakt , is deze gastheer één en al aanwezigheid en heeft hij uitsluitend aandacht voor ons. Wij ervaren een gedeelde ambiance en een impliciete sfeer van verstandhouding. Augé neemt zijn tijd , t.t.z hij geeft ons , met al onze vragen, tijd . In Hij is duidelijk tempo- en ritmegevoelig . Zijn spreken is een traag opborrelen van woorden en een luidop denken. Met hem zijn wijnen degusteren is met alle zintuigen mediteren.; één en al aroma , één en al emotie maar wel in de juiste maat en dus harmonisch. Deze wijnbouwer – auguur , weet met veel geduld en zorg datgene helder en duidelijk te laten oprijzen

32

FEBRUARI/MAART 2012

wat oorspronkelijk in het duister opgeborgen zat. Zijn Erèbe is exemplarisch voor de kosmos die hij dagdagelijks , in de herhaling van de seizoenen, met liefde tot stand brengt. Augé presenteert zich als een wijnbouwer filosoof: Peripatetisch wandelend door zijn wijngaarden – zijn biotoop - laat hij ons het complexe leven in alle eenvoud ervaren. Het lijkt wel of hij verstaat het gekwetter van vogeltjes, zoals zijn cuvées ‘le petit uccello ‘ en ‘l’oiseau piccolo ‘ doen vermoeden. Hij weet het schaarse en precieuze ‘poussière de lune’ te bewaren. Kortom hij bracht een natuur in cultuur die anders is en daarom toch zo gewoon natuur. ‘L’ Altérité’. Een kosmos waarin alles - hoe onooglijk ook - bijdraagt tot een harmonisch geheel. Maar evenzeer heeft Michel Augé iets van een wijnbouwer – therapeut: hij begeleidt tactvol zonder forceren’ - aanwezige dynamieken en mogelijkheden. Hij ondersteunt de helende effecten van spontane en mycelische verbindingen en hij leest de onderaardse fragiele worteltexturen die slechts intuïtief na te speuren zijn. Respect voor eigenheid en andersheid vormen zijn wortels voor authenticiteit. Merkwaardig en zeldzaam hoe een vraaggesprek met een wijnbouwer, tegelijk laat ervaren hoe diezelfde wijnbouwer omgaat met zijn wijngaard ,zijn druiven en zijn wijnen. Authenticiteit met een lange finale en bewaartijd.

L’Érèbe Vin de Table Français Een rustige stroom met donkere en paarse tonen die wel zwanger lijken van de nacht. Helder stromend vult hij het glas spanningsvol als blijk van een nog niet bekende liefde. Hij draait in het rond en laat even zijn hart zien. Hij popelt als een met viooltjes geparfumeerde cacaopit . Hij draait nog steeds in het rond en wel duizend geuren verdringen zich. Een stroom van kruiden langs een kristallijnen oever, delicate bloemenslingers kruipen langs de rand omhoog, fruitige golfjes kletsen tot aan de glazige rand. Elke element volgt een andere richting, verandert van zin en oriëntatie , lijkt zijn eigen weg te zoeken tot het zijn geëigende plaats gevonden heeft in die onbeschrijfbare chaos. In de mond verandert de lectuur, ook al blijft de chaos. Het begrijpen van de wanorde brengt ordening. Zodoende ontstaat een nieuwe wereld, als in een mandala van tannines die rijk getooid zijn met frisse en mollige zijde. Een animale kern bloeit fruitig open. De aciditeit dynamiseert deze creatie en haar polsslag kanaliseert , densifiëert en verdiept zich. Langzaamaan komt alles op zijn plaats. Na de opwarming onder het ‘gehemelte’ krijgen we de wijsheid die zich eindeloos, als maar verder uitstrekt. Tijdens deze rustige eeuwigheid, genoten we van zijn onderwijs en de orale belevenissen.

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 33

Deze ‘constructie’ blijkt ontstaan uit een idee, uit een weinig vruchtbaar terrein, uit een vegetale vector maar wie is zijn vader? « Van de rode cuvées degusteert - anders dan gewoonlijk - l’Erèbe op dit ogenblik het best . Het is een blend van Côt en Cabernet Franc met sterke tannines. De eerste keer in 2003 dacht ik dat ik deze cuvée gerateerd had. Ik wou hem weg doen. Maar als ik twijfels heb, bezoekt mijn echtgenote Béatrice samen met mij de kelder. Ze zei dat ik moest ophouden met deze cuvée alsmaar te degusteren en hem 2 maanden met rust moest laten. Na die wachtperiode was de wijn getransformeerd in een ware nectar. Wijnen die zich moeilijk uitdrukken vragen tijd om zich te articuleren. Zoals alle levende materie, moet hij de chaos passeren om finaal een normaal leven te bereiken . D’r zijn er die zeer snel passeren, anderen hebben meer tijd nodig.» Michel Augé. In de Griekse mythologie volgens Aristophanes, was er in den beginne niets behalve Chaos, een vage en obscure wanorde. Uit Chaos werd Erebos, het absolute duister geboren evenals Nix, de donkere Nacht. De Nacht werd zwanger van haar broer Erebos , en schonk zo het leven aan de Dag en Eros, de liefde. « Voor mij als wijnbouwer die de bodem bewerkt, werken de winter en de vrieskou chaotiserend. Die periode van stasis is echter noodzakelijk voor haar wedergeboorte.

Johan De Groef et Marc Vanhellemont

u u u u u u

u u u u u u

AGENDA DER PROEVERIJEN VAN DE BELGISCHE WIJNPROFESSIONALS (per chronologische volgorde)

ANGE VIN 17-18/02/12 – 13-21u Opendeurendagen / 10 verjaardag Ange Vin - tombola De Rooden Leeuw Molenstraat, 35 à 3140 Keerbergen

SACACORCHOS 9-10-11/03/12 Opendeurendagen - Sabine Kerkhove 8791 Beveren-Leie - Sint-Jansstraat 84 17-18/03/12 Opendeurendagen - 3070 Kortenberg Leuvensesteenweg 70 15 wijnproducenten – meer dans 100 wijnen te proeven.

VERLINDEN 10/03/12 – 14-20u Wijnproeverij in onze wijnkelder van Australië en Verenigde Staten. 14/03/12 - 14-20u 15/03/12 – 12-18u Grote wijnproeverij in CC Zwaneberg te Heist-op-den-Berg 29/04/12 – 14-19u Grote wijnproeverij in zaal “Den Drytoren” te Opdorp

Iedere zaterdag

ANGE VIN: iedere 1ste zaterdag/maand 11-17u - Leuvensebaan, 261 à 2580 Putte BASIN & MAROT: 14-19u, ook op woensdag CAVE DES OBLATS : 14-19u CHATEAUX WIJNIMPORT : 13-18u WIJNHUIS JEURIS: 10-16u WINE NOT

33

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 34

EXTREME WIJNBOUWERS

BEN RYÉ,

PASSITO DE PANTELLERIA Sommige wijnen hebben een oude geschiedenis en weerspiegelen het landschap en zijn cultuur. Het verhaal van Ben Ryé speelt zich af op het eiland Pantelleria. Niet enkel de smaak maar het wonderbaarlijk proces maakt dat de wijnen bijzonder geapprecieerd worden.

B

en Ryé betekent “zoon van de wind”, de wind, die continue blaast over het kleine eiland gelegen tussen de scherpe punt van Sicilië en het eerste strand van Tunesië. De verschillende invasies zorgden voor een mix van oosterse en westerse culturen die met verloop van tijd helemaal versmolten zijn. De druif muscat d’ alexandrie heeft er een vreemde naam. Zibibbo is afgeleid van het Arabische zibb en betekent rozijn. De Romeinen plantten de eerste stokken. De teelt zelf is oeroud. De percelen zijn samengesteld uit kuilen gegraven in de vulkanische zandbodem. Per stok is er een kuiltje. Het onderdeel van de stam wordt op deze manier beschermd tegen de winden die soms zeer hevig razen over het eiland. De manier van aanplanten zorgt eveneens voor voldoende vochtigheid.

Ben Ryé Passito di Pantelleria DOC Donnafugata De wijn vloeit in het glas met een goudgele robe en rode reflecties, en toont zich met een aroma dat spreekt tot de verbeelding en doet wegdromen. Zilte geuren van jodium, gedroogde algen en drijvend hout doen denken aan mediterrane oorden. Wat later volgen geuren van gedroogd en gekonfijt fruit, met ondermeer abrikoos, citroen, vijgen en honing, die het delicate boeket van sinaasappel en amandelbomen in bloei wat terugdringen. Tenslotte bestuiven heerlijke aroma’s van brem en mimosa de lucht in de directe omgeving van het glas. Net voor het proeven duikt nog een snuifje peper op.

34

FEBRUARI/MAART 2012

Verrassend hoe het zoet de lippen doordrenkt en de smaak beheerst. En dan is er die geweldige aciditeit, die de wijn geconcentreerd door de stralen van de zon doet schitteren en hem luchtig maakt. Deze zoon van de wind doet de mond trillen. Het is net als een muziekstuk waarin spookachtige melodieën de kristalachtige aantekeningen van kandij, gekonfijt fruit en bloemen, afritsen. Een snuifje zout van selderij versterkt in finale de frisse zoetigheid..

Ben Ryé, la genèse De muscaatdruiven komen van elf percelen verspreid over het eiland en geoogst naargelang hun rijpheid. De pluk start op 15 augustus. De druiven drogen gedurende 20 tot 30 dagen in de zon. In september worden de laatste trossen met de meeste suikers geoogst en vervolgens vergist. Aan de gistende most wordt in verschillende keren droge en met de hand ontriste druifjes toegevoegd. Deze delicate maceratie laat toe dat de gedroogde druifjes hun aroma’s vrijgeven. Op deze manier wordt de most rijker aan suiker en aciditeit. Bij 14,5° alcohol en 200g restsuiker wordt de fermentatie gestopt door afkoeling en filtratie. De wijn rijpt verder gedurende vier maanden in de tanks. Na botteling affineert de wijn gedurende zes maanden in de fles.

Donnafugata In 1999 kocht het Siciliaanse domein Donnafugata* zeven hectaren terreinen met ori-

ginele wijnstokken. De zanderige vulkanische gronden hebben de wijnstokken behoed tegen de alom verwoestende druifluis. Sommige van de stokken zijn meer dan 100 jaar oud. De plek heet Khamma. In dit natuurlijk amfitheater aan de voet van de berg Gibele, zo’n 836 meter hoog, werd een vinificatiekelder geconstrueerd, omringd door de terrassen op hellingen van vulkanische puimsteen, en gestut door stenen muurtjes. Inmiddels is de wijngaard uitgebreid en beslaat zowat 68ha met enkel zibibbo. De familie Rallo bezit nog twee andere domeinen in Sicilië: Contessa Antellina met 260ha in het hartje van het oostelijk deel van het eiland en het oorspronkelijke historische domein van de familie in Marsala. *Donnafugata letterlijk “vrouw op de vlucht”, refereert naar het verhaal van de koningin Marie Caroline, echtgenote van Ferdinand IV de Bourbon die in het begin van de 19de eeuw bij de aankomst van de troepen van Napoleon vluchtte uit Napels om zich te verschuilen in Sicilië op het domein vandaag nog steeds uitgebaat door de familie Rallo. Deze episode inspireerde de familie voor de creatie van hun logo met het hoofd van een vrouw, de haren in de wind. De naam kreeg beroemdheid door de roman Il Gattopardo (de tijgerkat), van de schrijver Giuseppe Tomasi di Lampedusa en verfilmd door Luchino Visconti. Het verhaal speelt zich af ten tijde van het Risorgimento, en wordt beschouwd als één van de hoogtepunten in de Italiaanse literatuur. .

Marc Vanhellemont Lijst van de verdelers • www.donnafugata.it - Ferrarese/Wijnrank* *Partenaire IVV

IVV152NL

11/02/12

11:46

Page 35

IVV WINE PARTNERS T 03/312.24.38 - F 03/312.59.14 TEN HOFLAAN 22 - 2980 ZOERSEL [email protected] - www.biotiek.be

T 071/25.72.11 - F 071/25.72.16

T +32 476 26 43 96

RUE DU COLOMBIER 9 - 6041 GOSSELIES [email protected] www.champion.be

ZOERSELHOEK 50 - 2980 ZOERSEL www.delphico.be

T 011/26.27.00 - F 011/26.27.66 ALFAJETLAAN 2220 – 3800 SINT-TRUIDEN

T 02/420.94.46 - F 02/420.94.47

DES VINS

RUE PAUL MICHIELSSTRAAT 71 1090 BRUSSEL

T 03/233.03.03 VOLKSTRAAT 31 - 2000 ANTWERPEN [email protected] www.adbibendum.be

T 054/31.05.54 F 054/31.05.59 OMER DE VIDTSLAAN 62 1760 ROOSDAAL [email protected] http//bleuzewines.over-blog.com

From the Mediterranean and the New World

0474/611670

0476/580.235

LANGERAVESTRAAT 69 B - B-1982 ELEWIJT [email protected]

INDUSTRIELAAN 38 - 1740 TERNAT [email protected] www.wijnen-chateaux.be Sant Armettu Aoc Sartène Rouge • 9,50 €

BRUSSELSESTEENWEG 7 9090 MELLE

T & F : 09/233.35.36

BRUNIN -GUILLIER T 03/238.05.84 F 03/237.51.13

069 54.61.39 GRAND-ROUTE 75-77 B-7530 GAURAIN-RAMECROIX [email protected] www.alhambra.be

T 089/85.40.29 - F 089/86.32.96 KAPITTELSTRAAT 20 - 3740 - BILZEN

[email protected] - www.vinsbrunin.be

[email protected] www.christiaens-wijnhuis.be

015/51.75.08

T 014/45 13 03 - F 014/45 49 17

DUIVEBERGEN 13 A - 3140 KEERBERGEN [email protected] www.ange-vin.be

VERLIPARK UNIT B.1.26 - LICHTSTRAAT 2400 MOL [email protected] - www.labuenavida.be

T 02/ 410 47 47 F 02/ 410 14 54

T 0474 72 17 43 - 03/384 11 93

T 04/342 68 92 F 04/ 344 33 73

VOLKSTRAAT 31 - 2000 ANTWERPEN [email protected] www.argentwine.be

RUE BASSE-WEZ 339B - 4020 LIÈGE [email protected] www.cavedesoblats.com

DESPERT & Co ZAGERIJSTRAAT 25 2960 ST-JOB-IN-'T-GOOR [email protected] - www.despert.be

RUE P. VAN HUMBEEK 5 1080 BRUXELLES [email protected] - www.cinoco.com

T 02/308 09 24 - 0475 25 13 17 T 02/353 07 65 - F 02/353 07 10

MOLENSTRAAT 38 - B-1651 LOT-BEERSEL [email protected] - www.esquit.com

CH. DE BRUXELLES 37 - 1410 WATERLOO [email protected]

T 02/772.40.65 AVENUE ORBAN 3 - 1150 BRUXELLES [email protected]

T 02/640.44.65

T 02/347.64.66 F 02/347.41.84

AV. DU PESAGE 1 - 1050 BRUXELLES

90A, RUE DU PAGE 1050 BRUXELLES

T 02/460 44 65

[email protected] www.basin-marot.be

[email protected]

T 02/772.50.05 F 02/772 41 21 336 RUE DE LA CAMBRE- 1200 BRUXELLES [email protected] - www.banyuls.com

PL. CDT DEBLOCKPLEIN 21 - 1780 WEMMEL [email protected]

www.deconinckwine.com

GRISAR & Co 03/303.52.43 - 0473 98.05.96 CALLEBEEKSTRAAT 257 B-2620 HEMIKSEM [email protected]

Advertentie

BASIN & MAROT

35

IVV152NL

22/02/12

11:32

Page 36

IVV WINE PARTNERS T 056/41.81.68 - F 056/42.20.66

T 02/648.51.34 F 02/646.57.73

014/21.26.93

MENENSTRAAT 376 - 8560 WEVELGEM [email protected] www.wijnenherman.be

RUE EUGENE CATTOIR 11 1050 BRUXELLES [email protected] - www.mouchart.be

Lierseweg 20 - 2200 HERENTALS www.vaneccelpoel.be [email protected]

WIJNHUIS VERLINDEN

JEURIS NV T 011/42.89.07 F 051/20.92.78 SCHAAPSWEG 2 3550 HEUSDEN-ZOLDER [email protected] www.wijnhuisjeuris.be

T +32 2 512 30 66 F +32 2 512 04 66 RUE PIERRE VAN HUMBEEKSTRAAT, 5 BRUSSEL 1080 BRUXELLES [email protected] • www.palaisduvin.be

T +32 (0) 472 345 324 PEYERSTRAAT 7 - B-2223 SCHRIEK-GROOTLO [email protected] www.wijnhuisverlinden.be

WINE-NOT T 02/513.47.74 F 02/513.53.09 RUE DU COLLÈGE, 39 - 1050 BRUXELLES [email protected] - www.wine-not.be

WINE VILLAGE T 0475 66 77 05 - 02/520 13 43 KAAPWIJN IMPORT DE LEEUW TARANTELLASTRAAT 20 - 1070 ANDERLECHT [email protected] - www.kaapwijn.be

T 089/62.17.62 - F 089/62.17.63 T 071/31.32.27 - F 071/32.54.0

WEG NAAR ZWARTBERG, 83 3660 OPGLABBEEK

AVENUE J. HENIN 5 - 6000 CHARLEROI [email protected] www.lavigneraie.com

[email protected] www.pasqualinno.be

Vins – huile d’olive

Passage de Douro Bvba Wijnen en olijfolie

T 011/25.38.73 ALVERBERGSTRAAT 5 - 3500 HASSELT [email protected]

T +32 (0)2/454.85.30 F +32 (0)2/454.85.38

Eigenaar van merken /Propriétaire des marques

DORPSTRAAT 68 - 1785 BRUSSEGEM [email protected] - www.vineplus.be

T 065/84 26 32 - F 065/35 49 86 CHAUSSÉE DU ROEULX 47A - 7000 MONS [email protected] - www.melchior-vins.be

DOMAINE

B

OHRMANN Quinta do Passadouro

Bernard Poulet

MIS EN BOUTEILLE

S.A.

Importations de Vins Fins

T 09/356.68.76 F 09/356.69.87 DORPSSTRAAT 42 - 9080 LOCHRISTI

T 02/414 41 39 - 0475/27.84.93

[email protected] www.misenbouteille.net

WIJNAGENTUUR www.vinotrade.be

RUE DES BÉGUINES 118 - 1080 BRUXELLES www.pouletvins.be - [email protected]

Contact 03/658 18 35

VITIS VIN. BVBA

Advertentie

T 32 (0) 475 376 396 T 03/658.20.20 - F 03/658.61.51 VORDENSTEINSTRAAT 102 A 2900 SCHOTEN [email protected] - www.mondovino.be

36 FEBRUARI/MAART 2012

AU PASSOU, 28 – B 4053 EMBOURG [email protected] - www.privinliege.be

T. 09 220 08 17 - 0479 26 03 12 INDUSTRIEPARK DRONGEN 15 B - 9031 DRONGEN www.vitisvin.be

Clos Bagatelle, Saint Chinian,

Saint-Joseph 'Terre de Granit' 2009

Cuvée Veillée d’Automne, 2007 (rouge) • 10,60€

Domaine Guy Farge • 15,50 €

T (0) 475 370 845 F 09/356.69.87 www.winevillage.be/ [email protected]

u

IVV152CoverNLok

10/02/12

12:48

Page 5

10/02/12

12:47

Page 2

b

IVV152CoverNLok