Maar onze lonen vinden ze te hoog

België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 329 

Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette

November 2013

s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

voor 290.000 euro doen zij het niet om hun winsten, gouden bonussen en dividenden op peil te houden

493.489

472.804

1.123.209

2.484.136

512.103

Luc Lallemand

Marc Descheemaecker

Johnny Thijs

Didier Bellens

Jannie Haek

euro

Infrabel

euro

euro

NMBS

Bpost

euro

euro

Belgacom

NMBS-Holding

Maar onze lonen vinden ze te hoog...

Duitse gezinnen nemen 76,3% van alle vermogen voor hun rekening, daar kunnen de 20% rijkste Belgische gezinnen en voorzichtige poging tot loonstop voor topmanagers dus nog niet genoeg mee concurreren. in de publieke sector werd meteen afgekraakt. Voor Terwijl 2,7% van de Belgische gezinnen een “missionarisloon” wil Luc Van Den Bossche (ex-SP.aparlementslid) niet werken. Zijn collega Jean-Luc Dehaene (nog een negatief nettovermogen heeft (met steeds CD&V-Europarlementslid) vond het getuigen van “populisme” en meer schulden dan bezittingen) loopt dat in Duitsland op tot 7,4% en in Nederland stelde dat het “ridicuul” is om de lonen te beperken tot 290.000 euro per tot 11,7%. Het aantal werkenden dat in jaar. Kersverse spoorbaas Jo Cornu verklaarde dat managers “steeds armoede verzeild geraakt, neemt snel toe meer beperkingen” opgelegd krijgen waardoor “veel managers die in Duitsland. Waarom denk je dat de getopjobs niet meer willen doen.” Hij voegde er aan toe: “De overheid jaagt vestigde politici en werkgevers zo graag iedereen naar het buitenland”. zwaaien met het Duitse model van lage Wat een verschil met hun houding te- den bonussen en bijhorende parachutes lonen voor ons en extra hoge winsten genover onze lonen! Over onze lonen op peil te houden, moeten wij steeds voor zichzelf? Na het Duitse model kan zijn alle gevestigde politici en hun colle- opnieuw inleveren. Het is dan ook geen misschien het Russische volgen, daar is ga’s in de raden van bestuur van diverse toeval dat de kloof tussen arm en rijk 35% van alle rijkdom in handen van amgrote publieke en private bedrijven het toeneemt. In de VS waren de 1% rijk- per 110 mensen. Zo concurreren ze ons allemaal eens: die zijn te hoog. Als wij sten vorig jaar goed voor 19% van alle aan de bedelstaf. een normaal loon krijgen, trekken de inkomsten, het grootste aandeel sinds Het is een kleine toplaag die het vanbedrijven naar het buitenland omdat het 1928. De 10% rijksten waren goed voor daag voor het zeggen heeft. Zij benoedaar goedkoper is. Als toplui geen extra- 48,2% van alle inkomsten. In ons land men elkaar in lucratieve postjes en vagante lonen krijgen, willen ze hier niet is het niet anders: de 20% meest vermo- overstelpen elkaar met complimenten meer werken. En dan is de conclusie dat gende gezinnen zijn goed voor 61,2% en prijzen. Waarom gaat de Nobelprijs wij onverantwoord zijn als we de loon- van het totale vermogen terwijl de 20% voor economie telkens naar iemand die stop niet aanvaarden?! armste gezinnen het met 0,2% van dat de crisis niet had zien aankomen en pakOp de inhaligheid van de kleine to- vermogen moeten stellen. weg niet naar een alleenstaande moeder plaag staat geen grenzen. Om hun gouMaar alles kan beter. De 20% rijkste die erin slaagt om met een aalmoes-uit-

E

Regering zet alles in op goednieuwsshow P3

dls329FINAL.indd 1

door

Geert Cool

Brandweer: strijd loont, waakzaamheid blijft nodig P5

kering rond te komen? De toplaag staat mijlenver van onze realiteit. De Britse premier Cameron viel uit de lucht toen een journalist hem vroeg hoeveel een brood kost. Zouden zijn Belgische collega’s het wel weten? Zij leven in een ivoren hangmat. De topmanagers beschikken over tal van politici en partijen om hun belangen te verdedigen. De overgrote meerderheid van de gewone werkende bevolking en hun gezinnen niet. Het ABVV van Charleroi nam een belangrijke stap door een oproep en campagne te lanceren rond de noodzaak van een politiek verlengstuk. In een breed verspreide brochure stelt het ABVV-Gewest: “Wij hebben een nieuwe politieke strategie nodig, want zonder sterke politieke spreekbuizen aan de linkerzijde zijn wij gedoemd om steeds achteruit te gaan. Wij kunnen misschien de schade beperken, maar op lange termijn zijn al onze verworvenheden gedoemd om te verdwijnen. Om de krachtsverhoudingen ten opzichte van het patronaat en rechts te veranderen, hebben wij een sterk ABVV nodig en een nieuwe linkse politieke kracht die deze

naam waardig is.” Het versterken van de oproep van Charleroi door de discussie over een politiek verlengstuk zo breed mogelijk te voeren, is een taak die wij mee willen opnemen. De brochure van het ABVV van Charleroi is nu ook in het Nederlands beschikbaar en kan dienen als basis voor discussie onder syndicalisten en daarbuiten. LSP heeft voor de verkiezingen van 2014 ook een oproep gedaan om tot linkse eenheidslijsten te komen, bijvoorbeeld onder de naam PVDA-Eenheid. Vooralsnog wordt LSP echter buiten iedere discussie over het openstellen van PVDA-lijsten gehouden. Met zwijgen of berusten zal de arbeidersbeweging geen stappen vooruit zetten. We moeten nagaan hoe we de strijd voor onze belangen op syndicaal en politiek vlak kunnen voeren. LSP heeft daar uitgesproken meningen over en is met bescheiden middelen actief als onderdeel van de arbeidersbeweging. Versterk ons daarin, steun dit maandblad door er een vaste lezer van te worden met een abonnement, ga met ons in discussie en sluit je aan bij de linkse socialisten!

Dossier: welke democratie in welke samenleving? P 8-9

20/10/2013 20:37:11



thema Binnenland

de

Linkse Socialist

Het besparingsbeleid met verzet beantwoorden!

M

et het oog op de verkiezingen van mei 2014 stellen de federale en regionale regeringen de hardste besparingen wat uit. Met hun ‘zachte’ besparingen versterken ze de tekorten op alle vlakken. Na de verkiezingen willen ze net zoals de lokale besturen een stap verder gaan. De gemeenten gaan overal over tot maatregelen waarmee ze ons laten

opdraaien voor het tekort aan middelen dat door de crisis is versterkt.

mogelijk om een brede steun tegen de maatregelen te mobiliseren, dat bleek eerder onder meer bij het referendum tegen de geplande priWe mogen dit niet zomaar aanvaarden. Wij vatisering van de afvalophaling in Sint-Niklaas zijn niet verantwoordelijk voor hun crisis. Als waarbij een grote meerderheid de plannen van de lokale besturen nu met hun aanvallen weg- het bestuur wegstemde. komen, zal de besparingslawine na mei 2014 Het coördineren van het verzet tegen de verdes te sneller rollen. We moeten niet tot dan schillende maatregelen, zowel op gemeentewachten om het verzet te organiseren. Het is lijk vlak als overkoepelend, zal belangrijk zijn

Aalst Racisme en repressie

B

urgemeester D’Haese (N-VA) maakte bekend dat alle departementen van de stad 20% van hun werkingsmiddelen moeten inleveren. Een eerste doelwit is al bekend: Buurtsport moet eraan geloven. Gevechtsport aanbieden aan jongeren, waaronder migranten, kan volgens de N-VA niet. Met een retoriek die zo uit de kringen van het Vlaams Belang komt, worden migranten gecriminaliseerd. Zo stelde de burgemeester: “Het is nu eenmaal een kritische populatie en wij vinden het niet aangewezen om die jongeren te benaderen via het aanleren van ge-

vechtstechnieken. Diegenen met minder goede bedoelingen kunnen de aangeleerde technieken gebruiken om strafbare feiten te plegen.” Een medewerker van Buurtsport die naar de media stapte om te antwoorden op de burgemeester werd met een tuchtprocedure bedreigd. Wie niet braafjes in de pas loopt, wordt afgedreigd en kan binnenkort ook in Aalst op een GAS-boete rekenen. De N-VA-burgemeester kondigde al aan dat de stad Aalst snel GAS-boetes zal introduceren. Zijn bestuur bestaat naast N-VA ook uit SP.a en CD&V. Zij zijn medeplichtig aan het krachtige racisme en de bijhorende repressie van de lokale aangebrande N-VA.

Charleroi Na de bedelaars worden nu ook straatartiesten aangepakt door

Ben (Charleroi)

N

adat het door de PS geleide bestuur van Charleroi een reglement aannam waardoor bedelaars enkel op bepaalde dagen op specifieke plaatsen mogen bedelen, volgt nu een aanval op de straatartiesten. Die zullen voor een commissie moeten verschijnen die hun artistieke kwaliteiten beoordeelt om al dan niet toelating te geven. Het bestuur steekt zich hiervoor weg achter het argument van de rust en de veiligheid van de buurtbewoners,

handelaars en het publiek in het algemeen. Maar het gaat wel degelijk om een nieuw voorbeeld van asociaal beleid. Het bestuur wil alles klaarstomen om het stadscentrum aantrekkelijker te maken, onder meer door middel van prestigeprojecten. Armoede past niet in dat plaatje en dus worden bedelaars en straatartiesten onverbiddelijk aangepakt. Eerst worden de zwakste groepen in de samenleving aangepakt, waarbij alles aan regels wordt onderworpen of meteen als overlast bestempeld. Dat heel wat bekende muzikanten op straat begonnen, ook Jacques Bertrand waar Charleroi zo trots op is, lijkt de politici te ontgaan. Alles moet wijken voor hun prestige.

om te vermijden dat het ieder voor zich wordt. Samen staan we sterker. Ook zullen we met ons protest sterker staan als we een alternatief aanbieden in de vorm van een georganiseerde strijd voor meer publieke middelen. In plaats van de tekorten onder ons te laten verdelen, moeten we de middelen zoeken waar ze zitten.

Antwerpen Belastingbestuur verhoogt de waterprijs

H

et bestuur onder leiding van De Wever voert een beleid van afbraak van sociale diensten. Tegelijk wordt de hardwerkende Antwerpenaar in de portemonnee gepakt door het belastingbestuur van N-VA. Een gemiddeld gezin zal drie euro meer per maand voor zijn water moeten betalen.

De beslissing komt er na een doorlichting van de riolen. Omwille van de slechte staat van deze riolen zijn er dringend investeringen nodig. Het vorige gemeentebestuur stelde dat een verhoging van de zogenaamde “saneringsbijdrage” noodzakelijk was. Het nieuwe bestuur hield dit aanvankelijk tegen en stelde dat een belastingverhoging niet kon. Wat in mei dit jaar volgens schepen Van Campenhout (N-VA en ex-Open Vld) een belastingverhoging was, zou het nu niet meer zijn. De terminologie is misschien belangrijk voor de reclamemensen van zijn partij, maar voor de gewone Antwerpenaar maakt het niets uit hoe die 3 euro extra per maand of 36 euro per jaar (zonder BTW!) genoemd wordt. De verhoging van de ‘saneringsbijdrage’ van 0,78 tot 1,35 euro zorgt ervoor dat een kubieke meter water nu 3,55 euro zal kosten. De beslissing daartoe is genomen door de Antwerpse Waterwerken, maar kon pas uitgevoerd worden na goedkeuring door het schepencollege en vervolgens de gemeenteraad. Schepen Van Campenhout stelde in de media: “De saneringsbijdrage in Antwerpen was vrij laag. Nu schakelen we de bijdrage gelijk met het gemiddelde in Vlaanderen. Gemiddeld gaat het om een stijging van drie euro per gezin per maand.” Vorig jaar werd bij 1.586 gezinnen het water afgesloten omdat ze de rekeningen niet konden betalen. Blijkbaar wil het stadsbestuur dat nationale record verder de hoogte indrijven. Een verhoging van onze belastingen is geen probleem als het gemiddelde hoger ligt, voor pakweg de diamantsector hanteren De Wever en co andere normen. Overigens moet opge-

merkt worden dat de belasting niet verhoogd wordt tot het gemiddelde, maar tot het wettelijke maximum. Misschien moeten we maar eens alle grote bedrijven in de Antwerpse haven het wettelijke tarief van 33,99% vennootschapsbelasting laten betalen. Dan zouden de middelen niet bij de gewone Antwerpenaar moeten gezocht worden… Een belastingverhoging van 3 euro per maand kan misschien beperkt lijken, maar het komt wel degelijk hard aan bovenop alle andere prijsverhogingen. Hiermee wordt de Antwerpenaar gevraagd om te betalen voor een jarenlang wanbeheer van de Antwerpse riolen. De kostprijs voor het onderhoud van de riolen ging onder meer de hoogte in omdat de districten de kosten voor wegenaanleg graag naar Rio-Link, dat instaat voor het onderhoud van de riolen, doorschoven. Het tekort aan middelen op een niveau werd verschoven naar een ander waardoor uiteindelijk de Antwerpenaar meer moet betalen.

Luik Universiteit kampt met forse besparingen Simon (Luik)

ren. In een context van aanhoudende onderfinanciering van het hoger onderwijs en op een ogenblik dat het e nieuwe besparingen menselijke kapitaal toch het meest aan de Luikse kostbare van een universiteit is, kiest universiteit zijn niet het de Luikse unief voor een neoliberaal gevolg van federale of lokale programma. Een op de drie persomaatregelen. Maar de logica neelsleden die op pensioen gaat, wordt blijft dezelfde: een verlaging niet vervangen, vermindering van het van de personeelskosten zonder bedrag van de maaltijdcheques, verna te gaan wat dit betekent traging van promoties en als kers op voor personeel of studenten de taart worden 60 tijdelijke contracen voor de efficiëntie op vlak ten voor onderzoekers niet verlengd. van onderwijs, beheer of De universiteit maakt zich sterk dat wetenschappelijk onderzoek. er geen enkel naakt ontslag valt. Maar voor de 60 assistenten en onderzoeDe universiteit leeft een regionaal kers die voorheen in een onzeker stadecreet na waarbij maximaal 80% van tuut zaten en voor de 20 bijkomende de werkingsmiddelen naar het perso- tijdelijke contracten die in juli niet neel mag gaan. De Luikse universi- verlengd worden, is dat een wel erg teit kwam aan 82% en wil daarom 5 magere troost. miljoen euro op het personeel bespaIn tegenstelling tot gelijkaardige door

D

dls329FINAL.indd 2

Het opvangen van de tekorten door publieke investeringen en dus extra middelen voor degelijke infrastructuur is uiteraard niet aan de orde voor dit stadsbestuur (zoals dat al evenmin voor het vorige gold). De gevestigde partijen hebben geen alternatief op een beleid van belastingverhogingen en besparingen voor de werkende bevolking, ze zitten vast in de budgettaire logica van tekorten zoals deze opgelegd wordt door het huidige systeem. Zelfs Groen stelde dat een verhoging van de saneringsbijdrage begrijpelijk was, ook al spreekt de partij terecht van een belastingverhoging. PVDA sprak zich wel uit tegen deze nieuwe belastingverhoging. Die verwerping moet gekoppeld worden aan een alternatief op het besparingsbeleid. Een actieve campagne en strijd voor extra publieke middelen is aan de orde. Als we niet in actie komen kunnen we bij iedere nieuwe maatregel verontwaardigd het hoofd schudden en wachten op de volgende aanval.

operaties in het verleden, beroert deze besparing de studenten wel. Is het een gewijzigd bewustzijn van een generatie die in een crisisperiode opgroeit? Of het besef dat we op ons tandvlees zitten en dat iedere verdere besparing de kwaliteit van onze studies bedreigt? Wat er ook van is, er is een ongerustheid onder de studenten en een groeiend besef dat de belangen van studenten en personeel samen lopen. Er is een gezamenlijke campagne opgezet van studenten en personeel om de maatregel ongedaan te maken en om de regel dat maar 80% van de werkingsmiddelen naar personeel mag gaan, te laten intrekken. Dat zou maar een eerste stap zijn in de opbouw van een front van studenten en personeel voor de verdediging van kwaliteitsvol onderwijs dat voor iedereen toegankelijk is.

20/10/2013 20:37:13

ons onze standpunt mening

www.socialisme.be November 2013



‘formidable’ voor hen - ‘fort minable’ voor ons

Goednieuwsshow Di Rupo contrasteert met groeiende problemen voor werkende bevolking

EDITO

E ls D escho emack er , N ationaal organisator LSP door

D

e boodschap bij de regeringsverklaring loog er niet om. Die moet ons overtuigen dat ‘we’ opnieuw op de goede weg zitten en dat de regering erger heeft voorkomen. Het offensief begon al deze zomer met Di Rupo’s opsomming van alle ‘goede werken’ van zijn regering. Dit wordt nu verder gezet. Zonder twijfel hopen ze dit momentum vast te houden tot aan de verkiezingen van 2014.

De grote verdienste van deze rege- beidersbeweging, wordt er zeer wijs ringsploeg zou zijn dat ze de crisis- niet aan toegevoegd. sfeer achter zich heeft kunnen laten Integendeel, alles moet dienen om de en dat het vertrouwen langzaam maar aandacht van de reële problemen af te zeker terugkeert. Dit werd onder- leiden. Zonder daartoe bedoeld te zijn, steund door de beste peilingen voor worden ook de successen van de Rode de regeringspartijen sinds de start Duivels of van Stromae gretig gerecuvan de regering. Di Rupo zou nu zelfs pereerd. Alles is plots “ formidable”. op de goedkeuring van 60% van de Maar de goednieuwsshow komt Vlamingen kunwel heel wrang nen rekenen. over als we de alles moet dienen En inderdaad, als over st ap maom de aandacht van je de politieke renken naar de datree vergelijkt met gelijkse sociale de reële problemen die in Nederland problemen die af te leiden. Zonder of Frankrijk, waar onder deze redaartoe bedoeld te nieuwe miljardengering niet af zijn, worden ook de bespa r i ngen i n maar toenamen. successen van de pensioenen, geHoe voelen de z o n d h e id s z o r g , ont slagen a rRode Duivels of van u it ke r i nge n ,... beiders bij Ford Stromae gretig gerevoor extra onzein Genk of bij cupereerd. Alles is ke r heid e n on A rcelor z ich plots “formidable”. stabiliteit zorgen, hierbij op een heeft deze regeogenblik dat ze ring door een gegeconfronteerd leidelijker tempo van saneringen te worden met collega’s die door de sociDe realiteit is dat het Belgische recept hanteren een te bruuske neergang ale miserie waarin ze terecht komen, van eerder trage maar gestage bespain de koopkracht kunnen vermijden. ervoor kiezen om uit het leven te stap- ringen en een zogenaamd relancebeleid Het befaamde Belgische recept waar- pen? Of de inwoners van wijken als dat op vlak van loonkost de neerwaartnaar nu systematisch verwezen wordt, Meulenberg in Houthalen waar voor se spiraal op Europees niveau verderwordt als alternatief voorgesteld. 27% van de jongeren geen job voor- zet, ons traag maar zeker steeds meer Dat het eerder een recept uit nood- handen is? België kent zelfs 110.000 armoede, onzekerheid en werkloosheid zaak was, omdat Di Rupo I bij haar zelfstandigen die met amper 833 euro brengt. Ook ‘zachte’ besparingen leveaantreden niet over de nodige politie- per maand moeten rondkomen. Is het ren ons harde tekorten op. ke autoriteit beschikte en ze heel goed geen schande dat 1 op 10 kinderen in De arbeidersbeweging mag zich niet besefte dat ze maar beter niet met vuur Vlaanderen in armoede geboren wordt, in slaap laten sussen en laten chanteren kon spelen door bovenop de politieke of 1 op 4 in Wallonië en nog erger 4 op met het argument dat het alternatief van crisis een extra, maar veel gevaarlij- 10 in Brussel? Dat is bijna de helft van een meer rechtse regering met de N-VA ker vijand, in het leven te roepen in alle kinderen! Dat is “ fort minable” erbij alleen maar erger kan zijn. Dat is de vorm van een radicaliserende ar- (erbarmelijk). waar. Deze formule zou slechts dienen

om de werkende bevolking verder te verdelen en het tempo van aanvallen op onze verworvenheden verder op te drijven. Maar we mogen de keuze niet laten beperken tot harde en minder harde besparingen. Het enige alternatief in het belang van de werkende bevolking kan alleen van de werkende bevolking zélf komen. Het initiatief van het ABVV in Charleroi en Zuid-Henegouwen om op te roepen tot een links antwoord op dit beleid, kan verschillende linkse stromingen maar ook de arbeidersklasse zelf actief betrekken en mobiliseren. Dat verdient alle mogelijke steun!

BTW-verlaging op elektriciteit : de schijn voorbij door

Tim (Brussel)

ZO GEZEGD

M

inister Johan Vande Lanotte had tijdens het laatste begrotingsconclaaf een idee. Een verlaging van het BTWtarief op elektriciteit van 21% naar 6% (*). Een vroeg kerstcadeautje voor vele gezinnen die gebukt gaan onder een veel te hoge elektriciteitsfactuur. Maar ook een vergiftigd geschenk, met een stevige negatieve keerzijde.

We mogen minister Vande Lanotte dat het voorstel er niet uit bestaat om uiteraard niet van teveel creativiteit de minderinkomsten uit BTW op te betichten: het idee voor een BTW-ver- vangen met andere, meer correcte belaging op elektriciteit is oorspronke- lastingen. De 600 miljoen euro die de lijk niet uit de geest van de Keizer van regering verliest uit de BTW zou dus Oostende ontsproten. Het komt van opgevangen moeten worden door nieude PVDA die het als maatregel in de we besparingen op sociale voorzieninstrijd tegen de hoge elektriciteitstarie- gen en openbare diensten. ven centraal stelt. Dat is niet hoe Vande Echte prijscontrole kan er alleen maar Lanotte en de regering de maatregel zijn wanneer er ook controle op de prozien. Voor hen is een BTW-verlaging in ductie is. Dat geldt zeker voor energie. de eerste plaats een maatregel om een De multinational GDF-Suez Electrabel automatische indexering van de lonen misbruikt haar dominante positie op tegen te gaan. Dankzij de BTW-verla- de markt al jarenlang om veel te hoge ging zou de volgende indexsprong on- energieprijzen aan te rekenen en om geveer vier maanchantage te plede n u itge st eld gen in dossiers Echte prijscontrole worden. zoals de kernuitkan er alleen maar “De oningewijstap of ‘groene’ zijn wanneer er ook den zien enkel de energie. En wie controle op de schijn, de kenkan garanderen ners zien de lisdat de verlaging productie is. tigheid”, zou de van de BTW niet Chinese schrijver zal worden ‘geJiang Zilong beweren. En inderdaad: compenseerd’ door nieuwe prijsstijginwaar de BTW-verlaging voor een ge- gen door de elektriciteitsproducenten middeld gezin zo’n 50 tot 100 euro ex- en -distribiteurs? tra per jaar moet opleveren, kost het Daarom pleit LSP al langer voor een hen zo’n 500 euro door de latere in- nationalisering van de hele energiedexsprong. Nadat de regering reeds sector, productie en distributie. Zo’n verschillende malen ernstig gemorreld publieke sector zou een kernuitstap heeft aan de index, wil men met deze kunnen organiseren zonder negatieve BTW-verlaging een mogelijke index- gevolgen op het gebied van energiesprong over de verkiezingen tillen. voorziening, kan de winsten heroriënOp zich zijn socialisten uiteraard teren naar investeringen in duurzame niet gekant tegen een verlaging van energie en kan de prijzen verlagen naar de BTW, zeker niet op energie. BTW een aanvaardbaar niveau voor de meeris een asociale vorm van belasting om- derheid van de bevolking. We eisen ook dat het de lagere inkomens harder treft een einde aan het gemorrel met de indan de hogere. Het probleem is echter dexkorf, en een herstel van de korf naar

dls329FINAL.indd 3

Tien jaar geleden haalde Rik Daems vanop de trappen van zijn riante villa uit naar luie werklozen. Om dat te vieren, herhaalt hij zijn standpunt nogmaals. “Ik stel voor om werklozen die langer dan een jaar inactief zijn één dag per week verplicht in te schakelen op de publieke arbeidsmarkt.” De Open Vld’er denkt onder meer aan het openhouden van een cafetaria. Als er toch werk te verrichten is, waarom krijgen die werklozen dan geen degelijk contract met een bijhorende verloning in plaats van een uitkeringsaalmoes? In Nederland was er een voorbeeld van een straatveger die door de gemeente werd afgedankt en vervolgens werd verplicht om in ruil voor zijn werkloosheidsuitkering de straten te vegen…

zijn staat van voor de invoering van de ‘gezondheidsindex’. We komen op voor een controle op prijzen van basisbehoeften en gratis en degelijke openbare diensten, en het onder publieke controle brengen van de grootste bedrijven, in het kader van een economie gepland naar de

behoeften van de hele bevolking, niet naar de winsten van enkelingen. Dat is ons alternatief op het verlies aan koopkracht! (*) Het BTW-tarief van 6% wordt toegepast op levensnoodzakelijke producten of diensten.

Nu we met Rik Daems bij de ruigere figuren van het politieke establishment aanbeland zijn, kan er ongetwijfeld ook een N-VA’er bij. Een OCMW-raadslid van die partij in Deinze staat bekend als advocaat van negationisten en neonazi’s in ons land. Piet Noë verdedigt momenteel twee van de neonazi’s in het BBETproces. Dat die extremisten over wapens beschikten, trainingskampen organiseerden en concrete plannen voor aanslagen opmaakten, minimaliseert Noë. Voor deze jongens geen GAS-boete, het ging enkel om wat “ruige cafépraat”.

20/10/2013 20:37:14



Syndicaal

de

Linkse Socialist

eenheidsstatuut blijft problemen opleveren

Tijd om het dictaat van regering en patronaat te verwerpen! door

H

ABVV- militant

et door de regering opgelegde eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden blijft voor problemen zorgen. Zo werd er meteen een uitzondering toegekend aan de werkgevers in de bouwsector die minder lange opzegtermijnen moeten naleven, een uitzondering die mogelijk navolging zal krijgen in andere sectoren. Met het eenheidsstatuut werden ook enkele bijkomende dictaten opgelegd. Zieke werknemers die van de dokter mogen buitenkomen, krijgen voortaan tot vier uur huisarrest per dag. Minister De Coninck stelde dat hier niet over te onderhandelen valt.

Bij de verdere uitwerking van het eenheidsstatuut gaat de regering op dezelfde manier tewerk als bij de totstandkoming van het statuut: er wordt zonder veel overleg eenzijdig beslist. Zolang de vakbondsleiding dit blijft aanvaarden, komt de minister er nog mee weg ook. Ook al werd de syndicale eis van een harmonisatie naar boven niet gerealiseerd, toch stak ABVV-voorzitter De Leeuw de loftrompet van wat hij een “historische mijlpaal in de sociale beweging” noemde. Hij deed dat op een congres van de transportbond BTB, waar ook minister De Coninck aanwezig was. Anderzijds protesteerden de bediendenbonden van zowel ABVV als ACV tegen de afbouw van de sociale bescherming van bedienden. Het eenheidsstatuut omvat een vooruitgang voor een aantal arbeiders, maar het is geen harmonisatie naar boven, waardoor het voor veel werkenden net een achteruitgang betekent. In een aantal bedrijven blijft er discriminatie bestaan omdat arbeiders niet zomaar in het model van baremieke bedienden worden ingeschakeld, maar aan een nieuw model worden onderworpen. Als aan de top rotte compromissen worden gesloten, zitten de delegees en de basis achteraf met de gebakken peren. Discriminatie in de bouw

Maandenlang waren er regelmatig acties voor een harmonisatie van het arbeiders- en bediendenstatuut naar boven. Uiteindelijk werd een rot compromis gesloten dat nu door de nationale vakbondsleiders wordt verdedigd.

Huisarrest

Onduidelijkheden blijven

Werkenden die ziek zijn maar van de dokter hun woning mogen verlaten, moeten voortaan tot maximaal vier uur per dag thuis blijven. Het eenheidsstatuut voert die mogelijkheid nu ook wettelijk in, voorheen kon dat enkel op basis van het arbeidsreglement. Werkgevers zullen kunnen vastleggen op welke uren zo’n arbeidsongeschikte werknemer thuis moet zijn. Volgt straks nog een elektronische enkelband? De maatregel zou een compensatie zijn voor het afschaffen van de carenzdag, de eerste ziektedag die arbeiders niet en bedienden wel uitbetaald kregen. Heronderhandelen over de maatregel is volgens minister De Coninck niet aan de orde: “Het is niet de bedoeling om elk punt dat een van beide kanten niet heeft binnengehaald, te heronderhandelen.” Het huisarrest voor arbeidsongeschikte werknemers heeft tot doel hen te criminaliseren of toch minstens als verdacht te bestempelen. Pakweg een lasser met een gebroken hand kan niet werken maar hoeft daarom toch niet thuis in bed te blijven? In plaats van na te gaan wat de oorzaken van de groeiende arbeidsongeschiktheid zijn, worden de zieken zelf aangepakt. Het doet wat denken aan het regeringsbeleid tegenover werkloosheid waarbij de werklozen worden aangepakt.

Er blijven een aantal onduidelijkheden bestaan. In welke mate is het op bedrijfsniveau mogelijk om betere opzegvergoedingen te bekomen, onder meer bij collectief ontslag? Komen er behalve voor de bouwsector nog uitzonderingen met een lagere opzegvergoeding? Hoe wordt het principe van de opgebouwde rechten geïnterpreteerd? Wie moet betalen voor het outplacement van afgedankte werknemers? Wat zal er gebeuren met de aanvullende pensioenregelingen? Als we de regering laten doen, kunnen er bij de verdere uitwerking van het eenheidsstatuut nog verrassingen uit de bus komen. Met een vakbondsleiding die zichzelf aan het akkoord heeft vast geklikt en dat heeft verdedigd tegen voornamelijk verbaal protest van de eigen bediendenbonden in, zullen we in een zwakkere uitgangspositie staan om daartegen te strijden. De conclusie van onze eerste evaluatie van het eenheidsstatuut blijft dan ook overeind. “In plaats van aan tafel te zitten met de regering en patroons om over de afbouw van de loon- en arbeidsvoorwaarden te onderhandelen, zouden de vakbonden beter hun tijd en energie stoppen in het opbouwen van solidariteitsbanden over de bedrijven, de sectoren, de taal- en landsgrenzen heen om samen met de arbeiders en bedienden in andere landen te strijden voor betere voorwaarden voor iedereen.”

Het voorstel van eenheidsstatuut dat eind september in een wetsontwerp werd gegoten, voorzag meteen de mogelijkheid van uitzonderingen. Zo zouden arbeiders uit de bouwsector geen langere opzegtermijn krijgen maar blijft CAO 75 met het statuut van de bouw van toepassing. Meteen werd de deur opengezet om ook in andere sectoren uitzonderingsmaatregelen te vragen en de opzegtermijnen drastisch in te korten. Werkgeversfederatie Horeca Vlaanderen of de textielwerkgevers proberen bijvoorbeeld ook een uitzondering te bekomen. De bouwvakbonden trekken naar het Grondwettelijk Hof om de discriminatie aan te klagen. Er worden ook pamfletten verdeeld aan werven. De bonden stellen dat er discriminatie tussen arbeiders en bedienden blijft. Ze geven het voorbeeld dat een metser op een werf vier keer minder opzeg krijgt dan een collega die last in een atelier. De vakbonden maakten een overzicht van de geplande opzegtermijnen (zie kader). We veronderstellen dat Rudy De Leeuw zijn lof bet uigingen voor het eenheidsstatuut en minister De Coninck op een bijeenkomst van de bouwsector van de Algemene Centrale niet zou herhalen? En ook dat Monica De Coninck daar niet op de eerste rij Volgen na de bouwsector ook de horeca en de textielsector in de ondermijning zou mogen pronken? van het eenheidsstatuut? Anciënniteit

CAO 75 (statuut bouw)

6 maanden - 5 jaar

35 dagen

Eenheidsstatuut

Eenheidsstatuut/bouw

125 dagen

3,6 keer langer

5 - 10 jaar

42 dagen

231 dagen

5,5keer langer

10 - 15 jaar

56 dagen

335 dagen

6 keer langer

15 - 20 jaar

84 dagen

434 dagen

5,2 keer langer

dls329FINAL.indd 4

Hun lonen versus die van ons

E

en jaarloon van 290.000 euro – dat komt neer op 5.500 euro per week – is belachelijk. Zo sprak voormalig premier Dehaene in Le Soir. Hij bedoelde niet dat het belachelijk veel is, maar wel degelijk dat het te weinig is. Als lid van diverse raden van bestuur en als Europarlementslid wiens activiteit beperkt is tot het incasseren van een riant loon, is Dehaene zelf goed voor meer dan 290.000 euro per jaar. Wie kritiek heeft op de toplonen, gouden parachutes en bonussen wordt al snel afgunst verweten. Wij willen gerust aanvaarden dat wie hard en veel werkt daarvoor beloond mag worden. Een topverpleegkundige die vier handen en twee paar benen nodig heeft om steeds opnieuw flexibele shifts gedaan te krijgen, mag daar zeker voor beloond worden. Een toploodgieter-in-opleiding mag gerust iets meer krijgen dan een enkele reis Afghanistan. Verschillen in loon moeten mogelijk zijn. Maar zou een verhouding van één op vier tussen de hoogste en de laagste lonen niet volstaan? Als een doorsnee gezin met één inkomen rondkomt, dan moet vier keer dat inkomen toch genoeg zijn om extra luxe te veroorloven. Als Dehaene en co voor zichzelf een maximumgrens van pakweg 400.000 euro per jaar in gedachte hadden, dan moeten ze het minimumloon maar optrekken tot 100.000 euro per jaar (of een brutomaandloon van een goede 7.000 euro). Of gelden er andere regels voor hen als voor ons?

Hun vertrekpremies versus die van ons

E

en snelle aanpassing van de vertrekpremies voor parlementsleden die op eigen initiatief stoppen, zorgde ervoor dat voormalige CD&V-voorzitter Stefaan De Clerck en N-VA’er Danny Pieters net naast een hoge premie grepen. In het geval van De Clerck ging het om 270.000 euro. Eerder vertrok José Happart met een rugzakje van 480.000 euro naar een mandaat in een raad van bestuur. In een eerste reactie stelde De Clerck dat zo’n vertrekpremie “niet excessief” was. Dehaene, alweer, verklaarde dat de afschaffing van de premie bij vrijwillig vertrek een verkeerde maatregel was. Om niet voor populisten uitgemaakt te worden, willen we gerust eens een constructief voorstel doen. Geef alle werkenden een opzegvergoeding van 270.000 euro zoals die waar De Clerck op aasde. Als ze voor zichzelf zo’n bedrag niet excessief vinden, dan kunnen ze dat voor ons toch moeilijk wel te veel vinden? Een algemene opzegvergoeding in de grootteorde van wat de parlementsleden zichzelf toekennen, zou bovendien heel wat ongenoegen over het recent opgelegde eenheidsstatuut wegnemen. Of gelden er ook hier twee maten en gewichten?

20/10/2013 20:37:17

Syndicaal

www.socialisme.be November 2013



brandweer

Strijd loont, waakzaamheid blijft geboden door

Tim

O

p maandag 7 oktober voerden enkele honderden brandweermannen uit korpsen van het hele land actie aan de ambtswoning van premier Di Rupo. Ze eisten dat de regering een heel aantal maatregelen, die al langer beloofd werden zonder dat er ooit budget voor werd voorzien, nu eindelijk in de begroting zou zetten.

De brandweermannen eisten een onderhoud met premier Di Rupo en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders. Ze weigerden minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet te ontmoeten, nochtans de minister die bevoegd is over de brandweer. De brandweerlui hoopten zo hun standpunten aan de hele regering kenbaar te kunnen maken. Ze hadden immers geen vertrouwen meer in hun voogdijminister die al herhaaldelijk naliet gemaakte afspraken na te komen. Het eisenpakket van de brandweermannen is divers en geeft een goed zicht op de moeilijke situatie waarin veel brandweerkorpsen vandaag werken. Zo is er de eis rond het professionaliseren van de ‘vrijwillige’ brandweer. Vandaag heeft een meerderheid van de brandweermannen geen vast statuut, maar worden ze enkel opgeroepen en betaald wanneer er een noodsituatie uitbreekt. Nochtans doen vrijwilligers hetzelfde werk als hun ‘vaste’ collega’s en moeten ze tijdens wachtdiensten voortdurend beschikbaar zijn, waardoor de combinatie met een andere job of gezinsleven vaak moeilijk is. Vergelijk het

met een winkeleigenaar die zijn personeel enkel zou betalen voor de tijd dat er klanten in de winkel staan en de andere uren gewoon zou aftrekken van het loon. De brandweer eist dan ook terecht dat de vrijwilligers erkend worden als volwaardige brandweermannen. Ook klagen de brandweermannen de gebrekkige financiering van hun korpsen aan. Dit vertaalt zich in te weinig manschappen voor een goede en veilige dienstverlening en een gebrek aan materiaal. Aan het piket vertelden brandweermannen uit Luik en Limburg dat zij soms bij de beter uitgeruste korpsen uit Brussel moeten schooien voor oude handschoenen en beschermkledij. Hun eigen korpsen hebben niet de middelen om degelijk materiaal aan te kopen. Omdat de regering hen niet wilde ontvangen, bleef een groot deel van de brandweer tot 23u aan het piket in de Wetstraat staan. Pas nadat de regering een pak maatregelen beloofde om tegemoet te komen aan de eisen, werd de blokkade opgebroken. Maar niet zonder waarschuwing: als de regering haar beloftes niet nakomt, gaan de brandweerlui opnieuw in actie!

Foto: de brandweer voerde actie met haar materieel. Daar was de politie niet tegen opgewassen. (foto Collectif Krasnyi)

Extra koopkracht afdwingen? Het kan… maar de loonstop moet volledig van tafel!

E

r zijn enkele eerste voorbeelden van bedrijven waar extra koopkracht voor de werkenden werd bekomen. Dat gebeurde onder meer bij Solutia in Gent, Innovia in Merelbeke en Evonik in Antwerpen, in de chemische sector. Telkens werd de loonstop officieel niet doorbroken, maar kwam er een extra premie in de vorm van een premie via CAO 90. Maakt die maatregel de loonnorm overbodig of zijn er addertjes onder het gras?

sterken zonder de strikte regels van de regering te overtreden. Bij Evonik, het vroegere Degussa, werd na een korte staking een premie van 750 euro per personeelslid afgedwongen. Een mooi bedrag dat op basis van een strijdbare opstelling werd bekomen. Hiernaast werden ook toegevingen gedaan op het vlak van de tweede pensioenpijler. Het is begrijpelijk dat alle mogelijke middelen worden uitgeprobeerd om de loonnorm te doorbreken of althans de koopkracht te verbeteren. Zeker in een sector waar grote winsten worden geboekt en de directie zichzelf rianDe CAO 90 omvat het stelsel van te loonsverhogingen toekent, wil het een niet-recurrente resultaatgebonden personeel een deel van de koek. Maar premie die buiten de loonnorm valt en een premie onder CAO 90 is uitdrukdaarom kan gebruikt worden om de kelijk “niet-recurrent”, wat in mensenkoopkracht van het personeel te ver- taal evenveel betekent als “eenmalig”

waardoor het telkens opnieuw moet afgedwongen worden en bovendien afhankelijk is van de resultaten van het bedrijf. De premie geldt niet als loon waardoor er ook geen sociale rechten mee opgebouwd worden. De premie wordt dus niet opgenomen in de berekening van vakantiegeld en eindejaarspremie. De inkomsten voor de sociale zekerheid en de gemeenschap zijn beperkter, zo is er geen bedrijfsvoorheffing op verschuldigd. Tenslotte is het bedrag beperkt om van fiscale voordelen te kunnen genieten, vanaf 1 januari 2013 is dat 3.100 euro. Voor de invoering van een loonstop werd een dergelijke premie vooral gebruikt als een voor de werkgever goedkope mogelijkheid om de koop-

kracht van het personeel te versterken. Volgens SDWorx kreeg voor mei van dit jaar 15% van de bedienden en 12% van de arbeiders een dergelijke bonus, in de metaalsector ging het om 24% van de arbeiders. Bij gebrek aan een algemene strijd tegen de loonnorm – het potentieel was nochtans aanwezig met sterke mobilisaties voor de zomer die jammer genoeg telkens zonder duidelijk vervolg bleven – staan de delegees er in de bedrijven alleen voor. Het is positief dat hier en daar maatregelen inzake koopkracht worden afgedwongen, maar het zal erop aankomen om die kleine overwinningen te gebruiken als opstap naar een algemene strijd tegen de loonstop. In het relanceplan van de regering

werd geen hervorming van de wet van 1996 over de concurrentiekracht opgenomen, die hervorming was gericht op het invoeren van een quasi permanente loonstop. Dat gaat naar een werkgroep waardoor er even wat uitstel is. Als dat voorstel voorlopig niet meer op tafel ligt, is het om een harde confrontatie met de arbeidersbeweging te vermijden. Na de verkiezingen zullen mogelijk nog asocialere maatregelen voorgesteld worden. De regering wil tijd winnen in de aanloop naar de verkiezingen. Laat ons van die tijd gebruik maken om ons verzet ernstig te organiseren. Niet met gezondheidswandelingen maar door een informatie- en sensibiliseringscampagne waarmee een krachtsverhouding wordt uitgebouwd.

Federale sectoren gezondheidszorg

Stakingsdreiging mét effect

I

Foto: actie van 24 september aan een werkgeversfederatie.

door een correspondent

n onze vorige krant hadden we het over de stakingsaanzegging voor 8 oktober door BBTK-SETCa en CNE in o.a. de ziekenhuis- en rusthuissector. Op 24 september brachten militanten van BBTKSETCa en CNE in het kader van het actieplan een bezoek aan de zetels van de onwillige werkgeversfederaties.

Als gevolg van de actie(dreiging) vond er op 2 oktober een buitengewone vergadering van het Paritair Comité 330 plaats. Dit werd voorgesteld als de “onderhandelingen van de laatste kans”. Na 13 uur onderhandelen was het resultaat niet mis. Vier van de vijf gecontesteerde CAO’s werden immers ondertekend: twee voor brugpensioen (vanaf 58 jaar en vanaf 56 jaar bij 20 jaar nachtarbeid), de CAO voor tijdskrediet waarmee de mogelijkheid voor een landingsbaan (1/5e tijdskrediet vanaf 50 jaar tot het einde van de loopbaan) terug geopend werd en de CAO over opleiding. Wat betreft de harmonisering van de barema’s voor de zorgkundigen (1.35) werd plechtig een voorakkoord gesloten dat op de vergadering van het Paritair Comité op 14 oktober zou bezegeld worden. Gevolg: de acties werden tijdelijk op-

dls329FINAL.indd 5

geschort om het overleg alle kansen te geven. BBTK meldde in een persbericht: “Het is duidelijk dat zowel het dreigement van de staking, de druk in de instellingen en op de werkgeversfederaties en het vooruitzicht van een aanvullende financiering tot dit akkoord hebben geleid.” Groot was de consternatie toen de werkgevers, met de Franstalige ‘socialistische’ werkgeverskoepel Santhea op kop, op 14 oktober hun woord braken. En dat ondanks een ruime financiële tegemoetkoming van de regering. Op het laatste moment was die over de brug gekomen met een extra financiering van 14,2 miljoen euro om de maatregel door te voeren maar kennelijk tevergeefs. In een persmededeling waren zowel CNE als BBTK-SETCa er als de kippen bij om te melden dat de sociale vrede gebroken

is en het actieplan zal worden verderge- leg om de acties in gemeenschappelijk van de vakbonden. Moraal van het verzet waarbij de instellingen van Santhea vakbondsfront op elkaar af te stemmen: haal? De werkgevers in de zachte seczullen geviseerd worden. LBC kondigde profilering à la ‘de rapste en de knapste tor zijn net zoals hun soortgenoten in de later een actie aan op 24 oktober. zijn in de pers’ lijkt nog steeds belang- profit voor geen halve euro te betrouwen. Voor de zoveelste keer moeten we rijker dan een eengemaakte vuist van de Wordt vervolgd. vaststellen dat de leiding van de diverse militanten. We kunnen ook niet ontkenvakbonden er (al dan niet bewust) niet nen dat het communautaire wel degelijk polsslagnonprofit.blogspot.be in slaagt om de tijd te nemen voor over- een rol speelt in de verdeelde slagorde

20/10/2013 20:37:18



asiel thema

de

Linkse Socialist

Niemand vlucht voor zijn of haar plezier. Kapitalisme leidt tot vluchtelingentragedie

Stop het onmenselijke uitwijzingsbeleid

D

door

Jarmo Van Regemorter

e afgelopen tien jaar kwamen naar schatting 3.300 vluchtelingen om het leven toen ze via het Italiaanse eiland Lampedusa Europa hoopten te bereiken. Maar ook wie er wel geraakt, botst op tal van problemen om die wanhopige zoektocht naar een beter leven en een toekomst goed af te sluiten. Dat ondervond ook de jonge loodgieter Navid Sharifi uit Wielsbeke. Hij moest afscheid nemen van zijn vriendin, vrienden en zijn job om in Afghanistan in onzekerheid ondergedompeld te worden. Wielsbeekse loodgieter moet naar Afganistan…

Volgens minister van Migratie en Asielbeleid, Maggie De Block (Open Vld), is het asielbeleid in België niet asociaal: van alle Afghaanse vluchtelingen in ons land kreeg 56% immers bescherming tijdens de afgelopen jaren. Navid zal zich wel afgevraagd hebben waarom een perfecte integratie en vast werk niet voldoen om bij die 56% te horen. Hij zal ook wel niet begrepen hebben hoe Maggie De Block erin slaagt het lot dat ze hem toebedeelt als ‘niet asociaal’ te omschrijven. De minister ziet enkel de cijfers en niet de menselijke drama’s die er achter schuilgaan. Ondertussen werd in verschillende media het verhaal van Navid in Afghanistan al gebracht. Hij kan er bij niemand terecht, zijn oom weigert hem op te vangen als gevolg van een jarenlange familievete. Die vete werd trouwens net als argument aangehaald om Navid terug te sturen. Zo wordt een jonge twintiger die voor zichzelf een toekomst uitbouwt in België teruggestuurd naar een land waar hij dagelijks gevaar loopt en geen contacten heeft.

… een veilig land met een toekomst voor jonge Afghanen?

Maggie De Block beweert dat ze geen ‘Romeinse keizerin’ is die op basis van willekeur haar duim omhoog of omlaag steekt bij het al dan niet toekennen van een verblijfsvergunning. Volgens haar wordt de toekenning gegeven of geweigerd op basis van een objectieve en grondige analyse van de veiligheidssituatie in Afghanistan en het gevaar dat de betrokkene in kwestie al dan niet loopt. Wie ‘geen gevaar’ loopt, moet onherroepelijk terug. Zo ook de 22-jarige Aref, die na vier geweigerde asielaanvragen ‘vrijwillig’ terugkeerde. Hij slaagde er niet in een toekomst in België uit te bouwen, grotendeels omwille van het (gebrek aan) asielbeleid in ons land. Na vier jaar in het Noordstation in Brussel geslapen te hebben en geen uitzicht te krijgen op enige verbetering in zijn situatie – zelfs niet op de toestemming om hier te blijven – keerde hij dan maar onverrichterzake terug. Hij werd bij terugkomst in Afghanistan vermoord. Wellicht gebeurde dat omdat hij wei-

gerde zich bij een islamistische terreurmilitie aan te sluiten. Terwijl de overheid er alles aan doet om in het oog van de publieke opinie jonge Belgen te verhinderen naar Syrië te trekken, worden jonge Afghanen gedwongen om terug te gaan naar een situatie waar ze een weigering om tot een militie toe te treden met de dood moeten bekopen. Hoe haalt de Belgische overheid het in haar hoofd zelfs maar te poneren dat de situatie in Afghanistan enigszins veilig zou kunnen zijn, als ze in 2012 zelf 113 miljoen euro spendeerde aan de militaire operatie in dat land? We kunnen ons overigens afvragen wat we allemaal voor de Afghaanse vluchtelingen in ons land zouden kunnen doen met dat geld. Die vraag wordt door Maggie De Block echter niet gesteld. Zij vertrekt eerder vanuit de perverse retoriek dat wie een situatie, mede door de Belgische overheid gecreëerd, ontvlucht, niet aan de poorten van fort Europa moet komen aankloppen. Als je in Afghanistan geboren wordt, heb je pech. Door Belgische F-16s gebombardeerd worden, geeft je niet het recht je land te ontvluchten en in België een toekomst te zoeken.

concreet toe leidt. De afgelopen 20 jaar stierven er zo bijna 20.000 mensen. Politici betuigen hun medeleven in de media en gaan vervolgens door met het militariseren van de EU-grenzen. Momenteel wordt zelfs onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om drones in te zetten om vluchtelingen op te sporen. We leven in een kapitalistisch systeem dat dagelijks miljoenen mensen tot de hartverscheurende beslissing dwingt om hun hele hebben en houden en al hun menselijke relaties achter te laten in de strijd om te overleven. Daarom verdedigt LSP de eis van een regularisatie – niemand is illegaal! Het etiket ‘illegaal’ wordt immers niet enkel gebruikt om mensen uit te wijzen, maar ook om via zwartwerk en uitbuiting een neerwaartse druk op de lonen van iedereen te zetten. Een vaak gebruikt argument is dat we ‘niet alle leed ter wereld kunnen opvangen’. Wij stellen echter niet voor om dat leed in stand te houden, maar juist om het te stoppen door de neokoloniale plunderpolitiek een halt toe te roepen. Niemand vlucht voor zijn of haar plezier, het is een uitdrukking van wanhoop als gevolg van ontbering en/of oorlog. Om de grote multinationals en imperialistische krijgsheren Stop Fort Europa! die daarvoor verantwoordelijk zijn te stoppen, is een complete breuk met Overal ter wereld sterven dagelijks het kapitalisme nodig. Enkel in een mensen op zoek naar een menselijker democratisch socialistische samenlelot. Vorige maand nog overleden in één ving kan met dit barbaarse systeem klap 200 vluchtelingen aan de kust van van uitbuiting, repressie en willekeuLampedusa. Dat zijn de menselijke tra- rige terdoodveroordeling komaf gegedies waar het Europese asielbeleid maakt worden.

Eind september werd in Brussel een actie gehouden om de dood van Semira Adamu, een Nigeriaanse vluchtelinge die bij een gedwongen uitwijzing werd vermoord, te herdenken. Honderden Afghaanse vluchtelingen sloten zich bij die actie aan.

Lees meer op: www.socialisme.be /lsp/asiel

Droombestemming Afghanistan?

A

ls we Maggie De Block over Afghanistan mogen geloven, zouden we bijna naar het reisbureau stappen om er onze volgende droomvakantie te plannen. Blijkbaar zijn de minister en haar diensten vergeten dat het land al meer dan een decennium lang het strijdtoneel vormt van een uitgerekt gevecht tussen de legers van de westerse mogendheden en de Taliban. Hoe veilig is het land waarnaar De Block onschuldige jonge loodgieters stuurt nu eigenlijk echt? De Taliban is allesbehalve verdwenen uit Afghanistan. Zij blijven een dagelijkse strijd voeren tegen de aanwezigheid van ‘ongelovigen’ en tegen het marionettenbewind van president Hamid Karzai. Zij opereren voornamelijk vanuit het Pakistaanse grensgebied. Dagelijks sneuvelen daarbij onschuldige burgers en ISAF-soldaten (International Security Assistance Force, de beveiligingsmacht die door de NAVO werd opgezet). De Taliban heeft zich in Pakistan versterkt en kan op elk ogenblik in ieder deel van dat land eens te meer toeslaan. Bovendien stellen de regionale

dls329FINAL.indd 6

Afghaanse bestuurders zich opnieuw meer en meer op als onafhankelijke krijgsheren die zich weinig aantrekken van het centrale gezag. Ze doen er alles aan om zichzelf te verrijken, voeren onderling strijd tegen elkaar, en onderdrukken de lokale bevolkingen daarbij. Als men stelt dat Afghanistan voor de modale bevolking een gevangenis is, is dat waarschijnlijk geen eerlijke stelling. In een gevangenis mag je immers bijvoorbeeld nog naar muziek luisteren. Dat is in Afghanistan niet het geval. Door de stijgende invloed van de Taliban is er geen muziek, geen functionerend rechtssysteem, hebben vrouwen niet het recht om naar buiten te gaan, is er geen onderwijs voor meisjes en controleert de religieuze politie de lengte van je baard. Het is het traditionele beeld van Afghanistan onder controle van de Taliban, dat in steeds grotere mate opnieuw werkelijkheid wordt in grote delen van het land. De westerse interventie in Afghanistan heeft een vergelijkbaar effect gehad als de Sovjet-invasie in de jaren ’80: het land werd tot een schroothoop herleid

waardoor er een vacuüm ontstond waar de Taliban gebruik van kon maken. De Taliban die groot gemaakt werd door militaire interventies terroriseert vandaag de bevolking. Dat zet mensen aan om het land te ontvluchten, vorig jaar alleen sloegen 2,6 miljoen Afghanen op de vlucht. De afgelopen tien jaar werden 5,7 miljoen vluchtelingen teruggestuurd. Deze enorme vluchtelingenstromen zorgen voor heel wat logistieke problemen. Bovendien zijn de teruggestuurde vluchtelingen een belangrijk doelwit van de Taliban. Zij verdenken hen ervan rijk geworden te zijn in Europa en ontvoeren hen in ruil voor losgeld. Die zonnige relaxvakantie kunnen we dus maar beter uitstellen tot er komaf is gemaakt met het moorddadige regime in Afghanistan en de buitenlandse krijgsheren (zoals minister De Crem) die de oorlog en de barbarij blijven aanwakkeren. Ondertussen kunnen we ons concentreren op de strijd tegen de onmenselijke uitwijzingen van onschuldige slachtoffers van de Taliban en tegen de Belgische interventie in Afghanistan.

Hoe haalt de Belgische overheid het in haar hoofd zelfs maar te poneren dat de situatie in Afghanistan enigszins veilig zou kunnen zijn, als ze in 2012 zelf 113 miljoen euro spendeerde aan de militaire operatie in dat land?

20/10/2013 20:37:21

oproep ABVV Charleroi thema

www.socialisme.be November 2013



Brochure Charleroi

Wat was het ABVV-programma van 1945? H

et ABVV van Charerloi en Zuid-Henegouwen bracht een brochure uit onder de titel “8 vragen in verband met de oproep van één mei 2012 van het FGTB /ABVV Charleroi-Sud Hainaut”. De brochure is nu ook in het Nederlands te verkrijgen. Een pdf vind je op onze website, de brochure kan je ook via onze redactie bekomen. In dit dossier belichten we een aspect dat in de brochure aan bod komt: de historische achtergrond van het ABVVprogramma van 1945.

D

dossier door

Eric Byl

e band tussen het ABVV en de sociaaldemocratie staat net zoals die tussen het ACV en de christendemocratie onder druk. Zelfs de vakbondstop pleit niet langer voor enthousiaste campagnes voor de ‘politieke partners’, maar houdt het op een defensieve oproep voor “het minste kwaad”. Zonder alternatief ter linkerzijde komt ze daarmee weg. Maar dat begint te kantelen. Het ABVV-gewest Charleroi en ZuidHenegouwen tracht de druk aan de basis om de politieke oriëntatie van het ABVV in vraag te stellen, te vertalen naar een bundeling van alle formaties die zich links van de sociaaldemocratie en de groenen opstellen. Beginselen van het ABVV

Het gewest richtte daartoe een steun- de Grote Depressie in het begin van de Maar voor de vakbondstop is het niet comité op met haar uitvoerend bestuur, jaren ’30 tot het einde van WO II. Sinds meer dan een museumstuk waaraan vertegenwoordigers van radicaal links het begin van de Grote Recessie in 2008 verder geen aandacht besteed wordt. en een waarnemer van de geweste- is ze opnieuw brandend actueel. Helaas zijn ook veel leden en militanten lijke christelijke bediendenbond. Dat De beginselverklaring bestaat uit niet het gaandeweg beginnen beschouwen comité organiseerde op 27 april een meer dan 15 punten. De kloof tussen als een ideaal waarvan men nauwelijks eerste meeting met 400 aanwezigen. wat daarin staat en wat onze vakbonds- gelooft in de realiseerbaarheid. Sindsdien publiceerde het ABVV-ge- leiders vertellen op congressen en bijEen paar decennia welvaartsstaat, Dat was in 1945 nog anders. De begin- blijvende verworvenheden voor de arwest een brochure waarin ook de begin- eenkomsten, laat staan in de media, kan maar vooral de val van de socialisti- selverklaring pleit al in punt 1 voor een beiders, was in de 15 jaren die aan 1945 selverklaring van het ABVV uit 1945 is nauwelijks dieper. Het is nochtans tot sche karikaturen in de stalinistische klassenloze maatschappij en het ver- vooraf gingen immers vakkundig geopgenomen. Dat is geen vodje papier, op vandaag het officiële beginsel van oostbloklanden, hebben tot vandaag dwijnen van loonarbeid via een totale sloopt door de agressie van het patromaar bevat de besluiten van de toen- het ABVV en wordt in lidmaatschaps- het vertrouwen in een alternatief op omvorming van de maatschappij. De naat en harde politierepressie. malige syndicalisten uit de periode van boekjes, als die er nog zijn, opgenomen. de kapitalistische uitbuiting aangetast. illusie in een socialer kapitalisme, met Toegevingen op basis van strijd

De periode tussen de twee wereldoorlogen was nochtans beloftevol ingezet. Eisen waarvoor tientallen jaren strijd was geleverd, werden toen ingewilligd. De internationale revolutionaire golf die volgde op de Russische Revolutie was niet vreemd aan die plotse inschikkelijkheid van de burgerij. Het leverde in 1919 het algemeen mannenstemrecht op, in 1920 een index van kleinhandelsprijzen, in 1921 de afschaffing van artikel 310 uit de strafwet inzake

laakbare feiten bij stakingen en verder de ‘vrijheid van vereniging’, waardoor men niet langer ontslagen kon worden omdat men lid was van een vakbond. Datzelfde jaar werden de achturendag en de 48-urenweek bij wet bekrachtigd. Het standpunt van de leiders van de BWP en van de syndicale commissie die ze in 1898 hadden opgericht, van rust en

kalmte en geleidelijke verbetering via de parlementaire weg, won hierdoor eigenaardig genoeg aan geloofwaardigheid. De hele geschiedenis van de vereniging van arbeiders in vakbonden wordt gekenmerkt door de afwisseling van pe-

riodes van openlijke confrontaties met het kapitalisme, meestal tegen de wil van de vakbondsleiders in, met periodes van integratie van het vakbondsapparaat in het systeem. Om de stakingsbewegingen die volgden op WO I te ontmijnen, werden in 1919 paritaire comités in het leven geroepen, overlegorganen van patroons en vakbonden. Collectieve arbeidersovereenkomsten verdrongen de gebruikelijke individuele arbeidsovereenkomsten.

Pogingen om klok terug te draaien

Zodra de burgerij van de schrik voor uitbreiding van de Russische Revolutie bekomen was, trachtte ze de toegevingen echter terug te draaien. Ruimte voor

nieuwe sociale veroveringen werd in de boven het Zwarte Land, konden het tij onderwerpen van de productie aan het geschiedenis. Het leverde anderhalf milloop van de jaren ’20 ingeperkt. Vanaf niet keren. De staking bleef uitbreiden, plan om de economie te oriënteren op al- joen arbeiders 6 dagen betaald verlof op, het begin van de Grote Depressie (1929) ook naar de Limburgse bekkens. Pas in gemeen welzijn i.p.v. winstbejag. Het en- een loontoeslag van 8%, een minimumsloeg dat om naar een agressieve poli- september bloedde ze dood, deels door thousiasme rond het Plan strookte echter loon en de geleidelijke 40-urenweek in tiek van sociale afbraak. De mijnwer- honger, maar ook omdat de mijnbazen niet met de hypocrisie van de BWP-lei- ongezonde, lastige of gevaarlijke bekers hadden sinds het begin van de crisis hun plannen gedeeltelijk opborgen. ders. Die kwam aan het licht toen de drijfstakken. De ervaring met de BWP al 24% loon ingeleverd, maar begin juli De toon was gezet. De BWP moest Bank van de Arbeid in maart 1934 aan deed de vakbeweging zich onafhankelij1932 kondigden de mijnbazen een ver- op kerstdag 1933 met het Plan van de roekeloos speculeren ten onder ging en ker opstellen van de partij en de syndicadere daling met 10% aan. Een spontane Arbeid een forse draai naar links ma- nogmaals toen De Man en Spaak in 1935 le commissie werd in 1937 omgevormd staking brak uit waarbij arbeiders in de ken. Het plan stond voor een gemengde de regering van bankier Van Zeeland naar het Belgisch Vakverbond (BVV). Borinage feitelijk heer en meester wer- economie, maar eiste wel de nationalisa- vervoegden en het Plan dumpten. Punt 3 en 4 van de beginselverklaring den. De staat van beleg, rijkswachtpos- tie van de krediet-, de grondstoffen- en In 1936 brak alweer spontaan een sta- van 1945, waarin de syndicale onafhanten op alle wegen naar Brussel en aan de energiesector, de socialisatie van de king uit. Met 15 miljoen verloren ar- kelijkheid benadrukt wordt, hebben onopenbare gebouwen, legervliegtuigen monopolistische grootindustrie en het beidsdagen werd het de grootste uit onze der andere daarmee te maken. Oprichting ABVV

Donkere oorlogsperiode

Tijdens de Duitse bezetting (mei 1940) waren stakingen en protestacties verboden, het paritair overleg opgeschort en werd de vakbonden de uitbetaling van werklozensteun ontnomen. ACV en BVV vielen uiteen in delen die hun werking wilden verderzetten, aangepast aan de condities van de bezetter, en delen die zich aan de beslissing van 1938 hielden om de vakbondswerking te schorsen zodra het land bezet zou worden. Een meerderheid van het BVVapparaat (12 van de 22 vakcentrales), vormde samen met bijna alle christelijke beroepscentrales en de liberale vakbond op 22 november de door de Duitse bezetter opgelegde ‘Unie van Hand en Geestesarbeiders’. De achterban was echter niet gevolgd. De Unie had in november 1940 250.000 leden, nog geen vierde van

het vooroorlogse ledenaantal van de Belgische vakbonden. In 1942 was dat al terug gevallen tot 110.000, waarvan slechts 17.000 in Wallonië. De 9 BVVcentrales die niet bij de Unie aansloten, goed voor 38% van de leden, trachtten vooral de hergroepering na de oorlog voor te bereiden. De arbeiders konden zich echter niet veroorloven om daarop te wachten. Al vanaf september 1940 braken stakingen uit en werd er onder het oog van de bezetter betoogd. De bezetter moest soms de eigen voedselvoorraad uitdelen om de arbeiders te bedaren. In mei 1941 dwong een week staking, die “de staking van de honderdduizend” werd genoemd, zelfs een loonsverhoging van 8% af. Vanuit Duitsland was aangedrongen op concessies uit vrees voor de uitbreiding ervan.

Opschrift in de Limburgse mijnen met een oproep tot economische sabotage

dls329FINAL.indd 7

Dat verzet werd dikwijls geleid door in 1945 weerspiegelt de verhoudingen gratie opnieuw onder druk zal zetten en de Syndicale Strijdkomitees (SSK van net na WO II. Het bevat radicale openlijke confrontaties met het kapita– later Eenheidsvakbonden - BVES) elementen, maar ook formules die on- lisme op termijn opnieuw onvermijdevan de KPB, de Mouvement Syndical der druk van de BVV bewust vaag wer- lijk zullen worden. Van de kant van de Unifié (MSU) van André Renard, het den gehouden. LSP is van oordeel dat patroons en de regering werd die conAlgemeen Syndicaat der Openbare de crisis de syndicale politiek van inte- frontatiepolitiek al ingezet. Diensten (ASOD) en de Fédération de Lutte des Mineurs de Charleroi onder invloed van trotskisten. Met steun van BSP-minister van arbeid Achille Van Acker die de BVES zorgvuldig uit de paritaire comités hield en door de werklozensteun toe te vertrouwen aan de vooroorlogse werkloosheidskassen, kon de BVV haar positie enigzins herstellen na de bevrijding. Met haar 248.259 leden moest ze niettemin rekening houden met de sterkte van de Eenheidsvakbonden (165.968 leden), de MSU (59.535) en de SGUSP (Syndicat Général Unifié des Services Publics - 51.789) die samen meer dan de helft van het ledental van het nieuwe ABVV uitmaakten. Het ACV verkoos afzijdig te blijven omdat ze vasthield aan het syndicaal pluralisme, maar ook en vooral omdat ze geen goed oog had op de doctrine, het programma en de actiemethoden van “bepaalde vakbonden”. De principeverklaring van het ABVV

20/10/2013 20:37:22



thema dossier

de

Linkse Socialist

Autoriteit en vertrouwen van gevestigde instellingen steeds meer betwist

Voor reële democratie is een andere samenleving nodig

S

dossier door

Nicolas Croes

tel de vraag eens in je eigen omgeving: wie gelooft nog dat we in een echte democratie leven? Steeds meer mensen antwoorden negatief op die vraag. Sommigen zullen al dan niet met een vleugje cynisme antwoorden in de zin van “een dictatuur betekent dat je moet zwijgen, democratie betekent eindeloos gepalaver”. De gewone man in de straat heeft nergens iets over te zeggen, zijn ‘democratische controle’ is beperkt tot regelmatige uitstapjes naar het kieshokje met een keuze tussen politici die hun beloften niet nakomen terwijl de kiezer niets kan doen om de beloften af te dwingen. Allemaal gelijke burgers?

Met de val van de Berlijnse Muur en de ineenstorting van het stalinisme in het Oostblok kwam er een gigantisch offensief om het “einde van de geschiedenis” uit te roepen. Die term kwam van de filosoof Francis Fukuyama die nadien zelf in de vergeetput van de geschiedenis leek te belanden. Er werd ook gesproken over de overwinning van de “democratie” op het totalitarisme. Het establishment gaf graag toe dat er hier en daar nog wat democratische aanpassingen mogelijk waren, maar dat zou geleidelijk aan gebeuren door burgerinitiatieven en het sensibiliseren (in plaats van het mobiliseren) van de “burgersamenleving”. Er kwam een stortvloed aan termen die de verschillen tussen sociale klassen aan de kant schoven. De ‘burger-arbeiders’, ‘burger-werkgever’, ‘burger-aandeelhouder’ en ‘burger-premier’ stonden plots op gelijke hoogte. Het was in het verlengde van die idee dat Guy Verhofstadt, auteur van diverse burgermanifesten, in 2002 plots ook een brief aan de burgersandersglobalisten schreef met daarin de vraag: “hoe kunnen we een gewelddadige klassenstrijd tussen de armsten en de rijksten in de wereld vermijden?” Via een vreemde omweg die mogelijk werd door de politieke verwarring als gevolg van het neoliberale ideologische offensief van de jaren 1990 werd ‘klassenstrijd’ plots voorgesteld als een strijd tussen “twee miljard mensen die proberen te overleven en een half miljard mensen die vooral bezig zijn met het ontrafelen van de plot van het dagelijkse televisiefeuilleton.” De ‘burgers’ van de ontwikkelde kapitalistische landen worden

dls329FINAL.indd 8

meteen allemaal op gelijke hoogte mee verantwoordelijk gesteld. Anderen herhalen deze logica op een andere manier als ze stellen dat het systeem vooral bepaald wordt door de consumptiekeuzes die gemaakt worden. De euforie en hypocrisie van de jaren 1990 werden al gauw ingezet om oorlogen te rechtvaardigen. ‘Democratie’ was het excuus voor de imperialistische interventies in Afghanistan, Irak en elders. Dat had telkens dramatische gevolgen. De ‘democratische’ Europese constructie botste regelmatig op problemen, zoals de referenda rond het Verdrag over de Europese Grondwet waarbij in Frankrijk en Nederland in 2005 een meerderheid tegen stemde. Dat werd handig omzeild door dezelfde tekst onder een nieuwe naam in het ‘Verdrag van Lissabon’ te gieten, waarna geen nieuw referendum in Frankrijk of Nederland volgde. De parlementsleden keurden het goed. In Ierland werd het Verdrag wel weg gestemd in een referendum, waarop gewoon een nieuw referendum werd gehouden. Het establishment zorgde ervoor dat de kiezers voldoende onder druk stonden om het uiteindelijk nipt wel goed te keuren. Kortom, we kunnen stemmen waarvoor we willen zolang het maar in overeenstemming is met wat het kapitalistische establishment wil. Met de economische crisis heeft het Europese kapitalistische establishment zich regelmatig van het tijdverlies van nieuwe volksraadplegingen ontdaan. In Griekenland en Italië werd nog verdergegaan, daar werden niet-verkozen technocratische regeringen aangesteld die toevallig werden geleid door voormalige bankiers. De ‘aanbevelingen’

van de Europese Commissie worden terecht steeds meer gezien als regelrechte dictaten. En het zal er niet op verbeteren: het Europees Besparingsverdrag (officieel: Verdrag inzake Stabiliteit, Coördinatie en Bestuur) wil de macht van de niet-verkozen Commissie nog vergroten. De bank JP Morgan Chase, een van de grootste banken ter wereld, aarzelde niet om die logica tot in het extreme door te trekken in een document “De aanpassing van de eurozone – tussentijds bilan” te opperen dat de terugkeer van autoritaire regimes in Europa misschien een optie is. De crisis en de groeiende impact van privatiseringen en liberaliseringen heeft de idee van allemaal gelijke ‘burgers’ doorprikt. Massale afdankingen, onderwijs op twee snelheden, gerecht op twee snelheden, gezondheidszorg op twee snelheden,… de droom van de Westerse ‘democratie’ blijkt voor een groeiend deel van de bevolking meer van een nachtmerrie weg te hebben. Het is dan ook geen toeval dat de parlementaire democratie wereldwijd te kampen heeft met een groeiende laag die niet gaat stemmen en een scherpe afname van het vertrouwen van de ‘burgers’ in de instellingen en gevestigde politici. Diegenen die er nog van overtuigd zijn dat ze zelf iets te zeggen hebben, vormen een steeds kleinere minderheid en zijn vooral terug te vinden in de kringen van grote aandeelhouders, banken,… Op basis van een groeiend gevoel dat verkiezingen louter symbolische rituelen zijn, wordt de weg geopend voor een zoektocht naar alternatieven.

Geen echte democratie zonder economische controle

Iedere maatregel gericht op meer democratie botst onvermijdelijk op de dictatuur van de kapitalistische markten. Dit systeem is genetisch niet in staat om echte democratie tot stand te brengen aangezien de belangen van de meerderheid van de bevolking steeds in conflict komen met de macht die wordt uitgeoefend door die kleine minderheid die de productiemiddelen in handen heeft. Het feit dat dit element niet werd opgenomen, verklaart ook mee waarom de beweging van verontwaardigden net zoals Occupy in de VS niet kon doorzetten. De massabewegingen die we sindsdien zagen, geven allemaal aan dat massale revolte leidt tot een zoektocht naar een andere vorm van regering en bewind. Voor ons moet dat proces leiden tot de vestiging van een arbeidersregering die de belangen van de meerderheid van de bevolking vertegenwoordigt en niet die van de elite. Als we hier verwijzen naar ‘arbeiders’ is dat niet uit nostalgie of omdat het een fetisj van marxisten is. We doen dit omdat de georganiseerde arbeidersbeweging de enige is die de potentiële kracht heeft om de economie – en dus de machtsbasis van de kapitalistische elite – plat te leggen. Doorheen algemene stakingen en massamobilisaties kan de kwestie van een nieuwe samenleving gesteld worden waarbij de sleutelsectoren van de economie in handen van de arbeidersbeweging zijn en onderdeel vormen van een democratische planning. Dat element van democratie in het productieproces is een fundamenteel

punt. Zoals de Russische revolutionair Leon Trotski al opmerkte: “Een planeconomie heeft nood aan democratie zoals het menselijk lichaam nood aan zuurstof heeft.” Het was overigens de afwezigheid van democratie die leidde tot de ineenstorting van het Oostblok dat verstikt raakte door een dictatoriale bureaucratische kanker. In het kader van de organisatie van de strijd zijn algemene vergaderingen op de werkplaatsen, in de wijken, op de scholen noodzakelijk om sterker te staan en een krachtige beweging uit te bouwen waarin zoveel mogelijk mensen betrokken zijn en waarmee de arbeiders, jongeren en armen democratisch verenigd worden. Het vormt de basis voor strijdcomités die zich lokaal, regionaal en nationaal kunnen coördineren, onder controle van de algemene vergaderingen en met vertegenwoordigers die permanent afzetbaar zijn. Deze strijdorganen kunnen stilaan omgevormd worden tot organen van een nieuwe macht. Zo zou er een grote veelheid aan ‘parlementen’ bestaan. Als we zien hoe recente massabewegingen steeds een inspiratie vormden voor gelijkaardige bewegingen in andere landen, is het duidelijk dat zo’n dynamiek in een land onvermijdelijk een internationale weerklank zou vinden. Dat is nodig om het kapitalistische systeem aan de kant te kunnen schuiven. Dat is wat we bedoelen met een democratisch socialistische samenleving. Deze democratie zou de belangen van de bevolking centraal stellen door de rijkdom van de samenleving te gebruiken om een einde te maken aan armoede, werkloosheid en de vernietiging van het milieu.

20/10/2013 20:37:25

Dem

D

d igers d steld. V zijn boe censie o is) en w de G100 dat in 2 aanbeve gens in van de werd be Die er punt dat in zijn wil daa het “ de syndroo naar ve gen (At republie de Rena bieden o democra Het is tig terug in intel der gew uitdruk rechte) a pakkerij vormt on we zijn Reybrou tie die z volstaat toe te vo het onde Het pr het prin maar w kiezinge vinden. gekenm persoon instellin De socia afgevaa len. In B ciale ve 125.116 k de gem van er 4 sociale van de n mee we oren wo worden mebure pagnes o verkoze hun dag De ve stelling fantasti tingen in verontw Deze in “Voor ec

Dossier thema

www.socialisme.be November 2013

t



Marxisten en verkiezingen

Kshama Sawant

Democratie zonder verkiezingen?

utionair en planmocratie e s c h r ijve r D av id Va n ood aan Reybrouck kwam recent tegens de rug op de proppen met het e leidde oude idee van vertegenwoorblok dat riale bu- digers die door loting worden aangesteld. Van Reybrouck werd bekend met zijn boek over Congo (waarvan een ree van de en op de censie op marxisme.be terug te vinden de scho- is) en was een van de voortrekkers van staan en de G1000, een groot publiek debatforum bouwen dat in 2012 werd opgezet om een reeks n betrok- aanbevelingen op te maken die vervolers, jon- gens in een rapport aan de voorzitters verenigd van de zeven Belgische parlementen or strijd- werd bezorgd. al en naDie ervaring droeg bij tot het standder con- punt dat Van Reybrouck naar voor brengt ngen en in zijn boek ‘Tegen verkiezingen’. Hij rmanent wil daarmee een antwoord bieden op nen kun- het “ democratische vermoeidheidsn tot or- syndroom”. Er wordt terug gegrepen o zou er naar verschillende historische ervarinnten’ be- gen (Athene in de Oudheid of nog de massabe- republieken van Firenze en Venetië in ormden de Renaissance) om een antwoord te n andere bieden op onze “onmachtig geworden ’n dyna- democratie.” k een inHet is opvallend dat deze idee regelmaden. Dat tig terugkomt in discussies, onder meer systeem in intellectuele kringen maar ook on. der gewone mensen waar het vaak een een de- uitdrukking is van een grondige (en tenleving. rechte) afkeer als gevolg van de postjesgen van pakkerij en vriendjespolitiek die de regel door de vormt onder de gevestigde politici. Maar e gebrui- we zijn het niet eens met David Van n armoe- Reybrouck als hij stelt dat “een democraging van tie die zich tot verkiezingen beperkt niet volstaat” om vervolgens een loting eraan toe te voegen. Dat is geen antwoord op het onderliggende probleem. Het probleem zit volgens ons niet bij het principe van verkiezingen op zich, maar wel bij de organisatie van die verkiezingen en het kader waarin die plaatsvinden. Niet alle verkiezingen worden gekenmerkt door de postjespakkerij en persoonlijke privileges die de gevestigde instellingen kenmerken. Een voorbeeld? De sociale verkiezingen die de syndicale afgevaardigden in de bedrijven aanstellen. In België waren er bij de laatste sociale verkiezingen in 2012 maar liefst 125.116 kandidaten (dubbel zoveel als bij de gemeenteraadsverkiezingen) waarvan er 44.608 werden verkozen. Bij de sociale verkiezingen is er een invloed van de nietszeggende campagnes waarmee we bij politieke verkiezingen om de oren worden geslagen, maar doorgaans worden bij deze verkiezingen geen reclamebureaus ingezet om dure mediacampagnes op te zetten. De delegees worden verkozen door hun collega’s op basis van hun dagelijkse inzet. De verwerping van de gevestigde instellingen was ook een element in de fantastische beweging van pleinbezettingen in Spanje tijdens de beweging van verontwaardigden in de zomer van 2011. Deze indignado’s gebruikten de slogan “Voor echte democratie”. Ze baseerden

D

dls329FINAL.indd 9

We hebben geen vertrouwen in de door de elite gecontroleerde instellingen zoals burgerlijke parlementen. Maar toch kunnen verkiezingen een uitstekend platform zijn om ons politiek programma onder een brede laag van de bevolking te verspreiden. Waar er linkse verkozenen zijn, kunnen zij die rol vanuit hun verkozen positie verderzetten en optreden als stem van strijdbewegingen. In de Verenigde Staten komt Socialist Alternative, onze zusterorganisatie die ook deel uitmaakt van het Committee for a Workers’ International, op voor de lokale verkiezingen. Dat is het geval in Seattle (met de kandidatuur van Kshama Sawant) en in Minneapolis (met de kandidatuur van Ty Moore). Zij worden ondersteund door tal van militanten, vakbonden, lokale organisaties en zelfs door de vroegere gitarist van de groep Rage Against the Machine. Tom Morello schreef: “Het gaat strikt genomen niet enkel om verkiezingscampagnes, deze kandidaten willen de arbeidersbeweging versterken. Ty en Kshama houden het niet bij woorden. Ze zijn actief, ze worden samen met stakers en activisten opgepakt als ze protesteren tegen uithuiszettingen op bevel van de grote banken en bedrijven. Als ze verkozen worden, zullen Ty en Kshama leven aan het equivalent van een gemiddeld arbeidersloon, de rest van hun vergoeding zal naar bewegingen voor sociale rechtvaardigheid gaan.”

Paul Murphy zich daarvoor op het enthousiasme voor het proces van revolutie en contrarevolutie dat enkele maanden eerder was losgebarsten in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Deze beweging voor “echte democratie” gaf uitdrukking aan een uitgesproken verlangen naar een samenleving waarin de mensen wel de controle over hun leven kunnen nemen en niet langer overgeleverd zijn aan de willekeur van een handvol superrijken, stelende topbankiers en corrupte politici. De volksvergaderingen op honderden pleinen doorheen Spanje gaven een levendig beeld van een groot aantal mensen dat bijeenkwam, discussieerde en beslissingen nam over de toekomst. Op hetzelfde moment waren er in ook in Griekenland op het Syntagmaplein in Athene dergelijke discussies. Op die gigantische volksvergaderingen waren er iedere dag duizenden aanwezigen die een beeld kregen van het proces van collectieve discussie, een cruciaal element dat afwezig is bij het principe van loting. Een democratie laat zich niet opleggen, het wordt opgebouwd. De politieke vorming doorheen collectieve discussie is daar een essentieel onderdeel van. Enkel een brede politieke vorming maakt het mogelijk dat niemand nog onmisbaar is en dat iedere verkozen vertegenwoordiger bijgevolg steeds afzetbaar is door de basis die hem of haar heeft verkozen. Bij de volksvergaderingen van de beweging van verontwaardigden in het zuiden van Europa was er een wantrouwen tegen iedere verkiezing van vertegenwoordigers. Dat is begrijpelijk gezien de vele voorbeelden van verraad door syndicale leiders of de vertegenwoordigers van de sociaaldemocratische of vroegere stalinistische partijen. Dat verraad

werd net mee mogelijk door een gebrek aan democratische controle in de structuren van die organisaties. Het gebrek aan verkozen vertegenwoordigers van de volksvergaderingen maakte het echter moeilijk om de beweging van verontwaardigden nationaal te coördineren. Wat zou de situatie vandaag, twee jaar later, geweest zijn indien deze volksvergaderingen op democratische wijze vertegenwoordigers hadden aangesteld voor nationale bijeenkomsten om met de beweging een gemeenschappelijk perspectief voor de strijd uit te werken, met een oriëntatie op mobilisatie van de basis van de vakbonden die toen, en nu nog overigens, op zoek was naar manieren om voorbij de remmende rol van de leiding te geraken.

Die principes worden al toegepast door andere verkozenen van onze organisatie, onder meer door Joe Higgins in het Ierse parlement en Paul Murphy in het Europees Parlement. Paul beperkt zich niet tot het zetelen in het parlement om daar de asociale politiek van de Europese Unie aan te klagen, hij is ook actief betrokken bij mobilisaties van werkenden en jongeren doorheen Europa en daarbuiten. Paul gebruikt zijn positie om een stem te geven aan de mobilisaties. Zo werd hij als enige Europees parlementslid een week gevangen gezet door de Israëlische autoriteiten omdat hij deelnam aan een ‘vrijheidsvloot’ om hulpgoederen aan de Palestijnse bevolking te bezorgen. Verschillende linkse krachten zien verkozenen als een essentiële motor om tot verandering te komen. We zien verkozenen eerder als een hulpmiddel om een krachtsverhouding op het terrein uit te bouwen.

Financiële en politieke onafhankelijkheid

Als we de boekhouding van de gevestigde partijen – de partijen met parlementaire vertegenwoordigers – in ons land bekijken, is het meteen duidelijk waarom ze ten alle prijze verkozenen willen halen. Het aandeel van publieke middelen in de inkomsten van de grote partijen loopt op tot 86,5%! Het lijkt misschien een detail, maar het is wel veelzeggend dat de bijdragen van de leden slechts goed zijn voor 3,2% van de inkomsten van de gevestigde partijen. Wiens brood men eet, diens woord men spreekt.

20/10/2013 20:37:30

10

thema europa

de

Linkse Socialist

Extreemrechts terug van niet weggeweest.

Hoe strijden tegen Gouden Dageraad, FN en co? I

n ons land leeft de verkeerde illusie dat het gevaar van extreemrechts geweken is. Het Vlaams Belang haalt in de peilingen nog amper 10% en raakt enkel in de media met de dure schoenen van kopstuk Anke Van dermeersch (Louboutins van zowat 500 euro per paar!) op een van een Canadese artieste afgekeken campagnebeeld. Langs Franstalige kant komt extreemrechts al helemaal niet meer aan de bak. Een blik voorbij de grenzen volstaat om er toch niet gerust op te zijn. Ruimte voor extreemrechts

Griekenland waar de gewelddadige neonazi’s van Gouden Dageraad hun intrede in het parlement vierden met straatgeweld tegen migranten en andersdenkenden. Dat dit tot doden zou leiden, was te verwachten. Na de moord op de linkse rapper Pavlos Fyssas volgde massaal protest tegen fascistisch geweld. De Griekse staat lijkt nu te willen optreden tegen het fascistische monster dat eerder getolereerd en door delen van het establishment (onder meer bij de politie) zelfs aangemoedigd werd. Maar ondanks het bloed aan de handen van Gouden Dageraad, blijft het in de peilingen de derde partij. Ook elders in Europa proberen neonazi’s zich te organiseren om tot geweld over te gaan. Met een groeiende laag jongeren die volledig los van de samenleving staat, is het niet uitgesloten dat formaties zoals Gouden Dageraad ook in andere landen een zekere groei kennen. Dit betekent niet dat het fascisme terug voor de deur staat, hiervoor is de actieve basis te beperkt. Maar iedere stap vooruit voor dergelijke krachten, is natuurlijk gevaarlijk omdat het een wapen is dat ingezet wordt om eenheid onder de onderdrukten, de arbeidersbeweging in brede zin van het woord, te breken.

In zowat alle landen van Europa is er een scherpe toename van de politieke onstabiliteit waar allerhande extreemrechtse en populistische krachten van kunnen profiteren. In een sfeer van algemene afkeer tegenover de gevestigde politici is de verleiding vaak groot om een foertstem te geven aan wie het luidst tegen de schenen van het establishment schopt. Ook formaties die eerder ten dode opgeschreven waren, slaagden erin om zich electoraal opnieuw uit te vinden. In Frankrijk staat Marine Le Pen voor de Europese verkiezingen met 24% in de peilingen zelfs helemaal vooraan en overtreft ze de resultaten die haar vader op zijn hoogtepunt neerzette bij de presidentsverkiezingen. Zelfs de Noorse Vooruitgangspartij die in 2011 zware klappen kreeg door de bloedige terreur van haar voormalige lokale jongerenverantwoordelijke van West-Oslo Anders Behring Breivik, staat er vandaag al helemaal terug met 16,3% in de laatste verkiezingen en een regeringsdeelname als kers op de taart. De vooruitgang en/of terugkeer van allerhande extreemrechtse krachten gaat minder dan in de jaren 1990 samen met pogingen om de steun ook actief te mobiliseren met straatacties en betogingen. Het gaat eerder om puur elec- Mogelijkheden voor links torale campagnes die ook snel opnieuw kunnen wegzakken. Maar de succesIn de aanloop naar de Europese versen versterken het zelfvertrouwen van kiezingen van volgend jaar zal er onmeer extreme groeperingen. Bovendien getwijfeld heel wat aandacht zijn voor zorgt de achtergrond van economische het diverse pakket van extreemrechtse, crisis en oplopende tekorten voor een populistische en neofascistische krachvoedingsbodem voor zowel racisme als ten die hun positie in het Europese pareen toename van geweld. lement zullen versterken. Dit betekent echter niet dat het om een stabiele vooruitgang gaat, het is vooral een uitdrukGevaar van fascistisch king van de ondermijning van de steun voor de gevestigde partijen en de zoekgeweld tocht naar een alternatief. Dat blijkt natuurlijk heel sterk in Omwille van de historische periode

Frans scholierenprotest tegen de uitwijzing van een Kosovaars meisje dat van de schoolbus werd geplukt. De extreemrechtse Marine Le Pen verklaarde - vanuit Zweden - dat het Kosovaarse meisje niet in Frankrijk thuis hoorde. met de erfenis van het neoliberale offensief van de jaren 1990 na de val van de Berlijnse Muur en de impact hiervan op de arbeidersbeweging, is de ruimte voor allerhande rechtse en populistische krachten groter. Door aan onze eigen politieke vertegenwoordiging te bouwen, kan de ruimte voor extreemrechts dan ook beperkt worden. In een periode van hevige aanvallen op onze levensstandaard en een systeem in diepe crisis is de marge voor het bekomen van verbeteringen beperkt. Linkse krachten worden sneller voor een keuze geplaatst: meestappen in het kapitalistische systeem of er resoluut tegen strijden met het oog op een socialistisch alternatief. De uitdaging is groot, net als het aantal complicaties. Maar het potentieel van strijd en de heropbouw van de beste tradities van de arbeidersbeweging doorheen deze strijd is veel groter. Er zijn niet alleen de vele stakingsacties en massale betogingen, onder meer in het zuiden van Europa, die dit aantonen. Ook het spontane scholierenprotest tegen de uitwijzing van een Kosovaars meisje in Frankrijk zet de toon. Het meisje werd tijdens een schooluitstap opgepakt om het land uitgezet te worden. Meteen volgden massale scholierenacties met tienduizenden deelnemers. Eengemaakte strijd van alle slachtoffers van het besparingsbeleid is het beste antwoord op zowel de verantwoordelijken voor het asociale beleid als diegenen die er met hun boodschap van racisme en verdeeldheid op teren.

Op 9 oktober voerde Blokbuster een actie in Dendermonde waar het proces tegen de neonazi’s van Blood&Honour plaats vond.

Extreemrechts in Europa: een kat met negen levens…

N

een, het gevaar van extreemrechts in Europa is niet geweken. Een beperkt overzicht met enkele voorbeelden toont dit aan.

• Griekenland. Tot voor enkele jaren was LAOS de grootste extreemrechtse partij, deze partij had onder meer banden met het Vlaams Belang bij ons. LAOS trad tot een besparingsregering toe en werd weggestemd. Het moest plaats maken voor het extremere Gouden Dageraad dat voor de moord op Pavlos Fyssas tot 17% steeg in de peilingen. Na de moord door aanhangers van de partij nam dat terug af tot 8 à 9%, nog steeds meer dan bij de verkiezingen van 2012. Dat bijna 10% van de Grieken stemt voor een partij van moordenaars geeft te denken over de wanhoop in dat land, maar ook over het gevaar dat van groepen als Gouden Dageraad uitgaat.

Neonazileider Nikolaos Mihaloliakos opgepakt • Frankrijk. Het Front National werd al meermaals afgeschreven. Toch slaagt het familiebedrijf van de Le Pens erin om telkens terug te komen. In oktober won het FN een tussentijdse kantonale verkiezing in Brignoles en steeg Marine Le Pen in de peilingen voor de Europese verkiezingen tot de eerste plaats met 24%. • Nederland. Net als in Frankrijk krijgt de sociaaldemocratie electorale klappen voor haar asociale beleid. De Nederlandse PvdA dreigt twee derden van haar zetels te verliezen. De grootste partij is de rechts-populistische Partij Voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders. De linkse partij SP staat op de tweede plaats in de peilingen. • Oostenrijk. Bij de verkiezingen van september was het extreemrechtse FPÖ van HC Strache de grote winnaar. Met 21,4% werd de conservatieve ÖVP bijna ingehaald. Bovendien haalde de rechtse populist Stronach bijna 6% en haalde de van het FPÖ afgesplitste BZÖ in haar doodstrijd toch nog 3,5%. • Duitsland. In Duitsland zijn de neonazi’s van NPD nooit electoraal doorgebroken. Dat betekent evenwel niet dat er geen mogelijkheden zijn voor extreemrechts. De rechtse populistische partij AFD (Alternative für Deutschland) haalde nipt de kiesdrempel niet bij de verkiezingen van september, bij de Europese verkiezingen zou dat wel het geval kunnen zijn. • Groot-Brittannië. Twee leiders van de English Defence League (EDL), waaronder Tommy Robinson, hebben ontslag genomen na tegenvallende electorale resultaten. Aan de extreme rechterzijde gaat de populistische UKIP (UK Independence Party) met de stemmen lopen. De partij staat op meer dan 10% in de peilingen waarmee het de regerende Liberal Democrats voorbij steekt. • Noorwegen. In de zomer van 2011 schokte Anders Breivik de hele wereld door tientallen jongeren te vermoorden. De schutter was eerder actief geweest bij de extreemrechtse Fremskrittpartiet (Vooruitgangspartij). Die partij verloor steun na het bloedbad, maar is inmiddels in de verkiezingen teruggekeerd. Na de verkiezingen van 9 september is de partij zelfs tot de regering onder leiding van de Conservatieven toegetreden.

dls329FINAL.indd 10

20/10/2013 20:37:32

thema VS

www.socialisme.be November 2013

11

Na de shutdown

Staan de Verenigde Staten aan de rand van het bankroet? door

O

Baptiste (Nijvel)

p 1 oktober, de officiële startdatum voor de begroting van 2014 in de VS, kwam er een onaangename verrassing voor meer dan een miljoen gezinnen. Omdat hun job door de regering van Obama “niet essentieel” werd geacht voor het overleven van het land, werden 800.000 federale ambtenaren op gedwongen en niet-betaald verlof gezet en dat voor onbepaalde duur. Honderdduizenden anderen, die blijkbaar wel een ‘essentiële’ functie uitoefenen, moesten wel op post blijven, maar zonder daarvoor betaald te worden. De reden voor deze stopzetting van de federale staat? Het feit dat er nog geen begroting voor 2014 was om de administratie te laten functioneren… Wat was er aan de hand?

De federale begroting moet door twee instellingen passeren: het Congress (de Kamer) waar er een Republikeinse meerderheid is en de Senaat met een Democratische meerderheid. Dit betekent dat er in de praktijk een compromis nodig was tussen de twee partijen van de big business in de VS. De nieuwe begroting omvatte een specifieke nieuwe maatregel: de ObamaCare (of ‘Affordable Care Act’), een wet op de gezondheidsverzekering. Deze wet is wat Obama nog restte om ergens te rechtvaardigen dat hij tijdens zijn twee mandaten als president iets dat progressief lijkt heeft doorgevoerd. Die wet was in vergelijking met de verkiezingsbeloften van Obama al grondig bijgestuurd om de lobby van de farmaceutische industrie en de verzekeringsbedrijven ter wille te zijn. Toch verklaarde de ultraconservatieve Tea Party, het Frankenstein-monster van de Republikeinse partij, de oorlog aan deze wet. De strategie van de Tea Party was eenvoudig: druk zetten op de Republikeinen om voet bij stuk te houden door de nieuwe begroting te weigeren in de hoop dat de inwerkingtreding van de nieuwe wet op de gezondheidsverzekering met een jaar zou uitgesteld worden. Dat is waarom het vanaf 1 oktober tot een ‘shutdown’ kwam, een georganiseerde stopzetting van de federale diensten. Politieke crisis tegen achtergrond van diepe economische crisis

De afwezigheid van een begroting voor 2014 was niet het enige voorwerp van de onderhandelingen. Het oor-

logsbeleid en de fiscale cadeaus voor de rijksten maakten van Obama de afgelopen jaren een ‘waardige’ opvolger voor Bush. Dit beleid heeft de begrotingstekorten echter de pan doen uitswingen, het schuldenplafond is ieder jaar verhoogd. De schuld komt nu in de buurt van 17.000 miljard dollar of 100% van het BBP in de VS. Het maximale schuldenplafond was eerder door een stemming in het Congress in augustus van het schuldenplafond is toegelaten 2011 vastgelegd op 16.700 miljard dol- tot 7 februari en de federale diensten lar. Om te kunnen blijven lenen op de die door de shutdown dicht gingen, markten, wat noodzakelijk is bij een kunnen het werk hervatten tot 15 jabegroting met tekorten, was het dan nuari. In tussentijd moet een volledig ook nodig om naast de begroting ook akkoord over de begroting van 2014 een verhoging van het schuldenplafond gevonden worden. Zoniet, begint alles te stemmen. Zoniet, dan kon zelfs de van vooraf aan opnieuw. vorige begroting niet gewoon verder gezet worden aangezien de staat niets meer kon lenen en dus zelfs de meest Nieuwe episode in de elementaire verplichtingen niet zou crisis van de politieke kunnen nakomen. instrumenten van het Dat scenario, dat gelijk staat met imperialisme een financiële ramp voor het volledige kapitalistische systeem, werd in Gaat het om een berekend schouwde laatste uren spel? De chaotiHet akkoord is erg voor de deadline sche situatie is beperkt voor de van 17 oktober veeleer een uitvermeden met drukking van een begroting en de een akkoord. Is crisis in de tradischuld: het overstijde kwestie hiertionele politieke gen van het schuldenmee afgeslo instrumenten van plafond is toegelaten? Dat is verhet Amerikaanse ten tot 7 februari en re van zeker. De kapitalisme. De Republikeinen democratische de federale diensten en Democraten glans op het gedie door de shutdown sloten een akzicht van het sydicht gingen, kunnen koord i n r uil steem verdwijnt het werk hervatten… voor n ieuwe naarmate het neotot 15 januari. toegevingen op liberale beleid de ObamaCare met levensstandaard onder meer de afschaffing van een be- van de bevolking naar beneden trekt en lasting op verzekeringsbedrijven. Maar de partijen van de big business grondig het akkoord heeft een erg effect op de gediscrediteerd zijn. De Republikeinen begroting en de schuld: het overstijgen dachten daar een mirakeloplossing voor

Tijdens de shutdown bleef de fitnesszaal van het parlement open. Dat was een ‘essentiële’ dienst. Voedselbedelingen voor daklozen waren dat niet en werden dus opgeschort.

dls329FINAL.indd 11

uit de hoed te hebben getoverd in de vorm van de Tea Party, een hysterische populistische rechterzijde waarmee het anti-establishment gevoel kon gekanaliseerd worden op een rechtse basis. Sindsdien verloren de Republikeinen de controle over hun populistische instrument en werden ze in de richting van avonturisme geduwd, ook al was dat niet noodzakelijk in het belang van de klasse die de Republikeinse partij verdedigt, met name de kapitalisten en de big business. In het laatste avontuur liepen de Republikeinen een nederlaag op. ObamaCare treedt wel degelijk in werking en er dreigt bovendien een afrekening tussen de ‘verantwoordelijke’ fractie en de ‘avonturisten’ binnen het Republikeinse kamp. Dat zou de partij hard kunnen treffen. Heeft Obama dan de Tea Party verslagen? Er werden eens te meer zware toegevingen gedaan. Obama haalde het dan misschien wel op zijn politieke tegenstanders, maar zijn populariteit zit nog steeds op een dieptepunt. Zolang de crisis van het kapitalisme 99% van de bevolking treft en het regeringsbeleid de kloof tussen arm en rijk doet toenemen, zal daar geen verandering in komen. Bovendien is het huidige akkoord erg beperkt en moet over de essentie in januari opnieuw gediscussieerd worden. De politieke crisis is dan ook verre van voorbij. Factuur wordt weer naar werkenden en hun gezinnen gestuurd

De vorige financiële ‘clash’ in de VS dateert van maart dit jaar. De regering moest tegen 1 maart een drastische vermindering van de publieke uitgaven voorleggen, op die datum werd het in augustus 2011 vastgelegde schuldenplafond immers bereikt. Bij gebrek aan een akkoord zouden automatische besparingen worden doorgevoerd voor een bedrag van 85 miljard dollar in 2013 en vervolgens voor 1.200 miljard dollar in de tien daaropvolgende jaren. Die besparingen zouden vooral gevolgen hebben voor de middelen voor defensie, maar ook voor de middelen voor sociale departementen als gezondheidszorg, onderwijs,… Volgens Standard and Poor’s waren de 16 dagen van shutdown in oktober goed voor een economisch verlies van ongeveer 24 miljard dollar, wat neerkomt op een economische krimp van 0,7% in die periode. Eens te meer zijn het de werkenden en hun gezinnen die de factuur daarvoor krijgen, onder meer door middel van economische werkloosheid, terwijl de parlementsleden zelf wel degelijk hun volledige jaarloon van 174.000 dollar krijgen. Het is meer dan ooit tijd voor een nieuwe massapartij die de belangen van de

werkenden en de armen verdedigt. Wall Street beschikt met de Democraten en de Republikeinen over twee partijen, de werkende bevolking heeft er geen. Socialist Alternative, onze Amerikaanse zusterorganisatie, voert campagne voor de opbouw van zo’n partij. In de eerste ronde van de gemeenteraadsver-

De campagne van Kshama Sawant van Socialist Alternative in Seattle kreeg de steun van het weekblad ‘The Stranger’ (vergelijkbaar met Humo bij ons). Ook was er een oproep van Tom Morello, gitarist bij Rage Against the Machine, om Kshama Sawant en Ty Moore (kandidaat van Socialist Alternative in Minneapolis) te ondersteunen. kiezingen in Seattle haalde Kshama Sawant van Socialist Alternative deze zomer 35% met 44.000 stemmen. Dat was op basis van een socialistisch programma. Het toont het potentieel aan. Op 5 november volgt de tweede ronde van deze verkiezingen en wordt ook in Minneapolis gestemd. Daar maakt Ty Moore van Socialist Alternative kans op een behoorlijke score. Het kapitalisme werkt niet, tijd voor socialisme!

Het kapitalisme bevindt zich al langer in een staat van verval. Dit systeem biedt de meerderheid van de bevolking geen enkele toekomst. Klassenoorlog, economische chaos en politieke crisis zijn de enige perspectieven voor het kapitalisme. Het is hoog tijd dat we het vervangen door socialisme waarbij de sleutelsectoren van de economie genationaliseerd worden, zodat een democratische planning van de productie mogelijk wordt en de middelen afgestemd worden op de behoeften van iedereen en niet in functie van de private lobbygroepen van de 1% rijksten.

20/10/2013 20:37:33

12

[Interview]

thema media

de

Linkse Socialist

Collectif Krasnyi: beelden als wapen voor sociale verandering

O

p betogingen, stakingen en protestacties ontbreekt het doorgaans niet aan mensen die een beeld van het protest willen brengen. Het zijn vaak deze geïmproviseerde journalisten die het moment van strijd het beste vatten, hun foto’s en videobeelden geven doorgaans een beter beeld van de sfeer van strijd dan de informatie die we via de gevestigde media krijgen. Het is een uitdaging om er vervolgens voor te zorgen dat foto’s en video’s ook buiten het eigen netwerk van vrienden en collega’s verspreid geraken. Dat is een uitdaging waar Collectif Krasnyi op inspeelt, een collectief waarvan we regelmatig foto’s in deze krant publiceren. We spraken met Laure Miège van Collectif Krasnyi, die ook lid is van LSP.

Van waar komt Collectif Krasnyi?

zijn, maar eigenlijk enkel van belang is voor wie de foto neemt en niet voor de “Het collectief werd opgezet bij de ge- mensen die gefotografeerd worden.” beurtenissen die eind 2011 in de gevestigde media als ‘de rellen van Matonge’ Jullie hebben dus geen ‘neutrale’ werden voorgesteld. Bij die betogingen visie... is het idee ontstaan. Een van de fotografen die aan de basis van het project “Voor ons bestaat neutraliteit niet. lag, ontmoette er een andere fotograaf. Niemand kan beweren neutraal te zijn. Ze werden samen opgepakt en beslis- Enerzijds omdat we mensen zijn en dus ten hun foto’s te delen via een collectief. allemaal onze ervaringen en kijk op de Ze wilden door middel van hun foto’s zaken hebben. Maar ook omdat het uiteen andere realiteit laten zien dan wat gangspunt dat we in beeld brengen of dagelijks in de gevestigde media kwam. dat ons evident lijkt, een eigen keuze is. Bij die ‘rellen’ was wat wij zagen heel Op die manier kan eenzelfde thema dat anders dan het beeld dat er achteraf van zogezegd neutraal wordt geboden op in de gevestigde media werd gegeven. totaal verschillende manieren in beeld De Congolese betogers werden gecri- gebracht worden. Die realiteit kan niet minaliseerd en ondergingen een harde ontkend worden. repressie met brutaal politiegeweld. “Jammer genoeg zitten de gevestigde “Collectif Krasnyi is deel van het ver- media vandaag steeds meer in de tang zet. We willen een tegengewicht bieden van hun belangrijkste financiers, met aan de vooringenomen informatie die name de overheid of de rijke geldschiecentraal staat bij de mediabedrijven die ters die de aandelen controleren. Om uiteraard geen neutrale visie op de ac- kwaliteitsvolle informatie te brengen, tualiteit brengen, maar een standpunt. is er veel tijd nodig en moet er aan echt Doorgaans is dat het standpunt dat ver- onderzoek worden gedaan en moet er trekt van de belangen van de ‘mach- gepraat worden met de mensen over tigen’ in deze wereld, zowel door de wie het gaat. Tijd kost geld en dus krijwijze waarop thema’s worden behan- gen we snelle hapklare maar weinigdeld als de keuze voor welke thema’s zeggende berichten in de traditionele aan bod komen. media. Hoe vaak gebeurt het niet dat “We willen met ons collectief beelden we artikels lezen waarin alle informabrengen die in dienst staat van de men- tie zorgvuldig werd geselecteerd uit sen die we fotograferen. We willen geen de berichten die door de grote nieuwsfotografie die ‘kunstzinnig’ beweert te agentschappen zoals Belga of AFP ter-

Fotografen die vanuit een ander perspectief vertrekken dan de gevestigde media

beschikking werden gesteld? “Wij willen onze kijk brengen, maar proberen vooral het woord te geven aan diegenen die vandaag vaak doodgezwegen worden in de gevestigde media. We willen de mensen die in strijd gaan of de slachtoffers die tegenover de economische en politieke machthebbers staan in beeld brengen en aan het woord laten.” Baseren jullie zich op historische voorbeelden vanuit strijdbewegingen? “Er zijn natuurlijk heel wat voorbeelden die een inspiratiebron vormen en die de onderdrukten, de mensen die in verzet gingen, de stille meerderheid, of hoe je hen ook omschrijft, in beeld brachten. Dat is het geval met Capa, sommige fotografen van Magnum, de Medvedkine-groep. Er zijn nog anderen, maar die zijn vaak weinig bekend. We willen met ons collectief ook diegenen bijeenbrengen die net als ons sociale bewegingen willen versterken.” Zijn er reportages waar jullie specifiek erg fier op zijn? “Dat is moeilijk te zeggen. In het collectief zijn er natuurlijk verschillende smaken. Maar als er toch een reportage moet gekozen worden, zou ik verwijzen naar wat we brachten van de Spaanse mijnwerkers van Asturië. Dat was een van de mooiste ervaringen voor alle leden van het collectief.” Foto: mijnwerkers in Asturië (Spanje) houden een bijeenkomst om over hun strijd te discussiëren. De leden van Collectif Krasnyi trokken in de zomer van 2012 mee Wat onthou je uit de contacten met op met deze mijnwerkers en brachten enkele pakkende reportages. arbeiders in strijd, stakers,...? Hoe worden jullie onthaald op acties? werken aan een tekst om onze werking Collectif Krasnyi is “Doorgaans worden we heel goed ont- en onze inhoudelijke koers vast te legdeel van het verzet. haald door mensen in strijd. Het begint gen. We willen iedereen een grote vrijWe willen een tegenvaak met een zeker wantrouwen, maar heid laten inzake de thema’s die aan bod dat verandert eens de mensen begrij- komen en de manier waarop dit gebeurt. gewicht bieden aan de pen dat we geen selectief beeld willen De rode draad blijft natuurlijk dat we vooringenomen inforbrengen maar hen net aan het woord mensen in strijd centraal stellen. matie die centraal laten. Dat wordt overigens snel begre- “We vormen nog een klein netwerk en staat bij de mediabepen, want wij blijven meestal enkele kunnen dus de tijd nemen om te discusdrijven die uiteraard uren op acties of stakingsposten en niet siëren. Als er toch een snelle beslissing een paar minuten zoals de gevestigde moet genomen worden, kan een meer- geen neutrale visie op journalisten. We werden steeds goed derheid dat natuurlijk doen en wordt de actualiteit brenontvangen en het is telkens een aange- achteraf een discussie gehouden.” gen, maar een standname verrassing, een rijke uitwisseling punt. Doorgaans is waar we veel uit leren.” Hoe nemen jullie beslissingen en hoe werken jullie? “We hebben statuten opgemaakt en

www.collectif-krasnyi.be – Het collectief omvat momenteel: Karim Brikci-Nigassa, Nelson De Vos, Pierre Vanneste, Laure Miège, Pablo Ortega, Marieau Palacio.

dat het standpunt dat vertrekt van de belangen van de ‘machtigen’

waar LSP voor staaT

D

e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.

Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen

Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van

dls329FINAL.indd 12

diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek

In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.

LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij

De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van

Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie

Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie

De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de

arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme

De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.

Voor arbeiderseenheid Voor socialisme

20/10/2013 20:37:33

Partijnieuws thema

www.socialisme.be November 2013

Jongeren in strijd voor hun toekomst

13

Agenda

• za. 26 okt. Nationale betoging tegen GAS-boetes. 14u Brussel Noord • za. 2 nov. Dag van het Socialisme (org. Ronde Tafel van Socialisten) in Antwerpen • za. 23 nov. Regionale congressen LSP in Brussel, VlaamsBrabant en Oost- en West-Vlaanderen • ma. 25 nov. Gent. Actie van ‘GAS-vrij Gent’ aan de gemeenteraad. 18u, stadhuis • za. 30 nov. Regionaal congres LSP in Antwerpen • za. 8 dec. Regionale congressen LSP in Luik en Henegouwen/ Namen • 31 december: LSP houdt opnieuw een spetterend oudejaarsfeest in Brussel!

Ondersteuning campagne Kshama Sawant LSP-woordvoerder Bart Vandersteene is naar Seattle om er de verkiezingscampagne van Kshama Sawant te ondersteunen. Socialist Alternative schreef eerder geschiedenis door in de eerste ronde van de gemeenteraadsverkiezingen 35% te halen met ruim 44.000 stemmen. Alle inwoners van Seattle kunnen voor iedere positie in de gemeenteraad stemmen, Amerikaanse steden tellen slechts een klein aantal gemeenteraadsleden. Op 5 november vindt de tweede ronde plaats. Nadien zullen we in diverse steden publieke bijeenkomsten organiseren waar Bart zal spreken over de VS. Meer info hierover volgt op socialisme.be.

LSP in actie

Foto: betoging tegen Monsanto op 12 oktober. (foto: Loic)

I

n september en oktober ging heel wat aandacht naar onze werking onder jongeren. Het begin van het nieuwe academiejaar voor scholieren en studenten is een uitgelezen ogenblik om politiek geïnteresseerde jongeren te verzamelen voor collectieve discussies en acties. Dit jaar was er een opvallende openheid voor discussie over ons socialistisch alternatief op het kapitalisme. In heel wat discussies en gesprekken ging het snel over hoe we socialisme net zien en hoe we dat kunnen bereiken. Er is momenteel niet echt een brede beweging zoals we die destijds zagen met de antiglobaliserings- of de antioorlogsbewegingen, maar toch is er een opvallende radicalisering onder deze jonge generatie die opgroeit in een tijdperk van aanhoudende kapitalistische crisis. In verschillende steden hielden we startmeetings van de Actief Linkse Studenten rond het thema van vijf jaar crisis en het marxistische antwoord hierop. Deze meetings waren overal succesvol. Naast de brede passieve steun, is er ook een laag van jongeren die verder wil gaan en zich engageert. Op de laatste startmeeting, deze in

Antwerpen, waren er een 35-tal aanwezigen. Daar sprak de Amerikaanse socialist Brett Hoven over de schuldencrisis in de VS maar ook over het enthousiasme voor de campagnes van Socialist Alternative. Hij werd gevolgd door een spreker van het Antwerps Studentencomité (ASC) die een beeld gaf van wat het besparingsbeleid betekent voor studenten en personeel op AP Hogeschool (zie ook pagina 14). Tenslotte sprak ook de Antwerpse ALS-voorzitter Jonas. Verschillende aanwezigen gaven aan dat ze met ALS en LSP actief willen bouwen aan een socialistisch alternatief. De onderhuidse radicalisering kan snel omslaan in bewegingen en uitbarstingen zoals we die elders zagen met de indignado’s, Occupy of recenter nog het massale Franse scholierenprotest tegen de uitwijzing van asielzoekers. Nadat een Roma-kind van de bus naar school werd geplukt om uitgewezen te worden, waren er tienduizenden betogers in Frankrijk. We namen in ons land deel aan acties en campagnes rond asielrecht, tegen de rol van Monsanto in ons voedselproces, tegen kernwapens, tegen armoede of tegen het Europese besparingsbeleid. We staan mee vooraan in de strijd tegen racisme. Zo hielden we in oktober in Dendermonde een geslaagde pro-

testactie tegen fascistisch geweld bij het neonaziproces van BBET (Bloed Bodem Eer en Trouw). In de komende maanden zal de campagne voor de jaarlijkse anti-NSV betoging, tegen de studenten van het Vlaams Belang, terug opgestart worden. In maart trekken we hiervoor naar Antwerpen. Met een slogan als “alles wat verdeelt, verzakt ons” richten we ons ook actief tegen homofobie en seksisme. Verder staan we vooraan in de strijd tegen repressie. Dat is niet beperkt tot GAS-boetes, er zijn ook andere vormen van criminalisering van protest. Aan de ULB bijvoorbeeld werd de politie op betogende studenten afgestuurd. Na de tegenGASbetoging van 26 oktober willen we verder lokale initiatieven nemen om het brede ongenoegen tegen deze maatregel te organiseren. Om het jongerenverzet te versterken, willen we niet alleen actie voeren maar ook discussiëren over hoe het huidige systeem functioneert, met welk alternatief we het kunnen vervangen en hoe we dat kunnen bereiken. Daartoe worden onder meer lokale marxistische discussiemomenten georganiseerd. Wil je niet gewoon toekijken hoe vanalles fout loopt, maar wil je actief meebouwen aan verzet en vooral aan een alternatief? Sluit je dan vandaag nog aan bij LSP!

Op 12 oktober werd in Brussel betoogd tegen de dubieuze praktijken van multinationals als Monsanto. Er waren een duizendtal betogers, onder wie een strijdbare delegatie die werd gevormd door militanten van LSP, ALS en anderen (zoals JOC). Onze militanten gingen in discussie met de aanwezigen en vonden daar een goede weerklank voor onze socialistische opvattingen. Er werden 37 exemplaren van ons maandblad verkocht, Yves uit Luik was topverkoper met 14 exemplaren.

Abonnementencampagne: versterk dit maandblad!

E

en krant als ‘De Linkse Socialist’ biedt tegengewicht voor de dagelijkse propagandavloed waarmee de gevestigde media ons overstelpt. Om onze publicaties te versterken, voeren we momenteel een nieuwe abonnementencampagne.

Eerder dit jaar probeerden we op zes weken tijd 100 nieuwe abonnementen te bekomen. Daartoe werden onder meer abonnementskaartjes gemaakt met de uitdrukkelijke mogelijkheid van kortlopende proefabo’s voor 5 of 10 euro. We realiseerden toen 73 nieuwe abonnementen. Nu willen we in oktober en november op acht weken tijd 75 nieuwe abonnementen. We willen de dynamiek rond de abonnementen die voor de zomer groeide verderzetten. Tegelijk zorgt het op twee weken tijd tien nieuwe abon- administratief werk bij de vernieuwing groeiende aantal abonnementen voor nementen verzameld! van abonnementen. Tegen eind janueen stabiele financiële basis waarop we We willen niet alleen gewone abon- ari willen we 50 extra permanente oponze publicaties kunnen uitbouwen. nementen ophalen maar ook doorlo- drachten op onze krant. De eerste drie In de eerste weken werden alvast goe- pende opdrachten van minstens 2 euro nieuwe doorlopende opdrachten zijn de resultaten neergezet, in de eerste twee per maand. Dat is een gemakkelijke alvast binnengekomen. weken haalden we meer dan 20 nieuwe formule waarbij wij een vaste maandeabonnementen op. In Henegouwen en lijkse inkomstenbron hebben en lezers Rekeningnummer BE 48 0013 Namen haalden de lokale afdelingen geen grote bedragen in een keer moeal bijna hun doelstelling, daar werden ten betalen. Het bespaart ook een pak 9075 9627 van Socialist Press

dls329FINAL.indd 13

Steun ons strijdfonds! We hadden de definitieve cijfers van ons strijdfonds voor het derde kwartaal van 2013 nog niet gepubliceerd. In de periode juli - september haalden we 11.521,15 euro steun op. We hadden een doelstelling om 11.000 euro op te halen en gingen daar dus over. Ook in de eerste twee kwartalen van het jaar overstegen we telkens onze doelstelling. Henegouwen-Namen: 1.627 € Vl Brab-Limburg: 1.625 € Bxl-W.Brab: 2.234 € Luik-Lux: 798 € O en W Vlaanderen: 1.993 € Antwerpen: 929 € Nationaal: 2.315 €

163% 162% 102% 80% 64% 55% 231%

TOTAAL: 11.521,15 €

105%

Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:[email protected]. Redactie: [email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press

20/10/2013 20:37:34

14

jongeren thema

GAS-waanzin bereikt ongekende hoogten: niemand is nog veilig Steeds meer mensen worden slachtoffer van de GAS-waanzin. Het lijkt maar niet te stoppen met de lawine van absurde boetes die mensen krijgen zonder iets verkeerd te doen. Zo kreeg een vrouw uit Herentals vorige maand een GAS-boete van 250 euro omdat ze afval in… de vuilnisbak had gegooid. Ze stapte net buiten uit haar bankkantoor en gooide haar rekeninguittreksels in de vuilnisbak. Tot zover geen probleem, zou je denken. Maar dat is buiten de ijverige GAS-ambtenaren gerekend. Die redeneerden dat de vrouw een “sluikstorter” was omdat ze “huishoudelijk afval” in een vuilnisbak had gegooid die maar liefst 160 meter van haar huis verwijderd was! Bovendien hielden de GAS-ambtenaren haar al langer in de gaten: ze probeert immers ecologisch te leven en geeft “opvallend weinig” afval mee met de vuilniswagen. Dat vond de gemeente al verdacht. De Big Brother-samenleving is daarmee echt gearriveerd. Ook bekende Vlamingen worden niet gespaard. Das Pop-zanger Bent Van Looy mag 70 euro ophoesten omdat hij koffie dronk op de tram. Daarover tweette hij: “Stad Antwerpen… You’re losing it.” Dat de stad Antwerpen omtrent GAS-boetes het spoor bijster is, is voor de inwoners van die stad al langer duidelijk. Daarvan kan ook actrice Hilde Van Mieghem getuigen. Zij kreeg aanvankelijk een GAS-boete omdat ze haar hond niet aan de leiband hield. Ze liet het dier eerst buiten en gespte het dan pas vast! De rebellerende hond waagde het vervolgens zelfs nog naar een auto te blaffen. Hiermee kwam Hilde Van Mieghem op een totaal twee GASboetes te staan. Volgens Tom Meeuws, GAS-ambtenaar, gaat het hier om een “recidivist”.

“Ook de brave burger die geen sneeuwballen gooit, wordt ooit GAS-slachtoffer.” (Jan Nolf, erevrederechter)

Geef tegengas!

M

eer dan 90 organisaties uit België, van diverse achtergrond en over de taalgrens heen, roepen mee op om tegen GAS te betogen op 26 oktober. Samen zullen we duidelijk maken dat het protest tegen GAS niet zomaar voorbij zal gaan en wij willen opkomen voor sociale alternatieven op het repressief beleid.

partij. Twee, de enorme willekeur en meden worden door preventie: invesrechtsonzekerheid ingebakken in het teer in werk voor iedereen, degelijk GAS-systeem. Drie, het criminalise- en kwaliteitsvol onderwijs, goedkope ren van jongeren en het recht om jong en ecologische afvalverwerking, meer te zijn. Vier, het recht op sociale actie. en betere jongerenvoorzieningen, deVijf, de nood aan echte sociale oplos- gelijk publiek sanitair,… singen voor sociale problemen zoals overlast. Voor TegenGAS is vooral deze laat- TegenGAS werkt wel! ste eis cruciaal. GAS werkt enkel maar als symptoombestrijding en lost niet Dat TegenGAS geven werkt, werd de echte sociale oorzaken van overlast afgelopen weken reeds in verschillenop, integendeel. Toenemende werk- de steden en gemeenten aangetoond. GAS werkt niet… loosheid, onzekerheid en precariteit Onder druk van de publieke opinie bein de samenleving leiden tot uitzicht- loofden verschillende gemeenten hun Het platform betoogt rond vijf cen- loze situaties, wanhoop, asociaal ge- GAS-reglementen grondig te herevatrale bekommernissen. Eén, het pro- drag en agressie. Sociaal zwakkere lueren of zelfs de recente leeftijdsverbleem van de scheiding der mach- lagen worden door GAS dan ook het laging niet door te voeren. Wij juichen ten met de gemeente als rechter en hardst getroffen. Repressie kan ver- dit toe, maar vinden dit natuurlijk niet

de

Linkse Socialist

voldoende. De nationale betoging op 26 oktober heeft daarom als bedoeling de druk verder op te voeren op alle partijen in het parlement (zonder uitzondering zijn ze allemaal voorstanders van GAS) om een einde te stellen aan het hele GAS-systeem. De nationale betoging tegen GAS is tevens een start voor het verzet tegen de Gemeentelijke Administratieve Sancties. TegenGAS wil alle betogers oproepen ook zelf TegenGAS te geven op lokaal vlak. Dit kan door samen actie te voeren voor een GASvrije stad of gemeente (zoals het initiatief GASvrij Gent), je eigen TegenGAS-comité op te zetten of met je vrienden of collega’s zelf tegenGAS te geven.

Gent Gas-vrij! Wij willen een leefbare, sociale en kindvriendelijke stad voor iedereen

O

ok in Gent heeft de GAS-waanzin toegeslaan. Het vorige bestuur heeft het GAS-systeem als een beleidsinstrument geïnstalleerd in tal van domeinen. In het bestuursakkoord van het nieuwe SP.a-Groen-Open Vld stadsbestuur lezen we dat er, ondanks alle publieke verontwaardiging, een uitbreiding van het GAS-systeem komt. Dit strookt volgens ons niet met de ambitie om van Gent een “leefbare stad op mensenmaat” te maken.

Ondanks het ongezien protest van ciale rechten met de voeten te treden. 213 middenveldorganisaties stemde in Maatschappelijk kwetsbare groepen die juni een meerderheid in de Kamer van om verschillende redenen meer gebruik Volksvertegenwoordigers voor een uit- maken van de publieke ruimte, lopen breiding van de GAS-wetgeving. Lokale ook het meeste risico om beboet te worbesturen kunnen nu de leeftijd voor een den. Wij vragen van ons stadsbestuur GAS-boete verlagen naar 14 jaar, de toe- om tegen de stroom in te gaan en van passingsgebieden uitbreiden, een plaats- Gent een GASvrije stad te maken. verbod invoeren en de boetes verhogen. GASvrij Gent is een platform van orgaVerschillende centrumsteden hebben nisaties en individuen die een stad wilreeds laten weten dat ze deze wetgeving len zonder GASboetes en waar sociale niet zullen toepassen. Wat doet Gent? oplossingen worden gebruikt om sociale Het Gentse stadsbestuur zal eind 2013 problemen te lijf te gaan. beslissen hoe ze verdergaat met haar GASvrij Gent onderschrijft het natioGAS-beleid. De Gentse beleidsmakers nale platform tegen GASboetes waarvan beweren graag dat Gent een progres- je de tekst kan vinden op gasboetes.be sief bestuur kent. Zal dit ook blijken Om onze eis voor een GASvrije stad uit haar daden? Gent wil volgens het kracht bij te zetten, roepen we alle verbestuursakkoord de kindvriendelijk- ontruste Gentenaars op om maandag 25 ste stad van Vlaanderen worden. Dit is november samen met ons te protesteren een moeilijk te behalen ambitie wan- aan de trappen van het Gentse stadhuis. neer de burgemeester voorstander is Die avond komt de Gentse gemeenom de leeftijd voor GAS-boetes tot 12 teraad samen. Een talrijke aanwezigjaar te brengen. heid kan onze stem luid laten klinken. Het GAS-beleid maakt het maar al te Iedereen welkom op de actie tussen gemakkelijk om met GAS-boetes so- 18u30 en 20u.

Hogeschool APsurd! Studenten en personeel kreunen onder verregaande besparingen Andrej, student op AP

weken vooraleer de lessenroosters be- twee weken werd echter duidelijk dat kendgemaakt werden. Dat gebeurde het telefoonnummer op de webstek van uiteindelijk een dag voor het begin de hogeschool niet klopt en de ombudserwijl het nieuwe van de lessen. Hoe kunnen werkende dienst dus niet bereikt kan worden. academiejaar verder studenten en studenten met kinderen De vermarkting van het onderwijs zal zijn gang gaat, hinkt de of familie waar ze voor moeten zorgen, de toekomstige generaties voor grote omkadering voor de studenten hun leven en studiemomenten inplan- tekortkomingen plaatsen als daar niet van het departement Onderwijs nen als ze van niets op de hoogte zijn? tegen gestreden wordt. Nu al wijst de van de Antwerpse ArtesisHet ASC eist dan ook semesteriële les- OESO Vlaanderen erop dat de algePlantijnhogeschool ver achterop. senroosters, een goede studieloopbaan- mene kwaliteit van haar onderwijs met Het Antwerps Studenten Comité begeleiding en het opnieuw aanwerven rasse schreden afneemt. (ASC), dat ontstond als reactie van de ontslagen studieloopbaanbegeop de waanzinnige gevolgen leiders! Welk antwoord op van de besparingen, is niet Het ASC eist ook dat er eindelijk dui- besparingen? enkel ontgoocheld maar terecht delijkheid komt in het aantal ontslagebeschaamd en woedend omdat nen en de opgelegde structuur aan het de directie doet alsof haar neus personeel. Met de ALS strijden we voor meer bloedt. Desondanks gaat het ASC middelen en personeel voor het onderdoor met haar geplande acties, wijs. 7% van het BBP zou een goede steeds meer studenten sluiten zich Studenten in de kou start zijn. Daarnaast komen we ook op aan. voor de bouw van meer studentenvoorDe lijst met problemen op de hoge- zieningen die de sociale, sportieve, eduzicht, na anderhalve maand lesactivi- onderwijs zijn stageschool of stageop- school AP, specifiek het departement catieve,.. noden van de studenten op een Algemene chaos zonder teiten, neemt de chaos weer toe. Eén dracht niet. Onderwijs, is eindeloos. De directie be- degelijke en toegankelijke manier kunweek voor de stages kent de helft van Alsof dat nog niet volstond zijn er nog weerde nochtans in haar communicatie nen garanderen. Samen met het ASC uitzicht op verbetering de studenten van het 2de en 3de jaar altijd de dagdagelijkse misverstanden dat inspraak en melding van problemen zal de ALS de strijd op de AP-hogeMet de eerste stages in het vooruit- lerarenopleiding voor het secundair en tekortkomingen. Het duurde enkele op haar prioriteitenlijstje stonden. Na school verder blijven voeren. door

T

dls329FINAL.indd 14

20/10/2013 20:37:36

www.socialisme.be November 2013

Geen fracking in België,

ecologie/jongeren thema

15

maar een hernationalisatie van de energiesector!

M

door

Jeroen (Gent)

inister van Leefmilieu Joke Schauvliege meldde recent dat de Limburgse Reconversie Maatschappij, opgericht om de Limburgse “maakeconomie” om te vormen tot “een innovatieve en technologische economie” samen met de Australische firma Dart Energy, 10 miljoen euro verzamelde voor eventuele proefboringen naar onconventioneel gas. Komt het controversiële ‘fracken’ zo binnenkort ook naar België? What the frack?

Ramp voor het milieu

Onconventioneel gas (zoals schaliegas of steenkoolgas) is gas dat zich in harde bodemlagen bevindt. Om het te kunnen winnen wordt een techniek gebruikt die men ‘hydraulic fracturing’ (letterlijk: hydraulisch kraken) of ‘fracking’ noemt. Diep ondergronds worden horizontale boringen uitgevoerd, soms kilometers lang. Vervolgens wordt een mengsel van water en chemicaliën in de gangen gepompt en zo wordt de druk opgevoerd tot breuken ontstaan in het gesteente waarlangs vervolgens het gas kan ontsnappen. Deze vorm van fracking werd eind jaren ’90 ontwikkeld in de VS. De regering zette er sterk in op fracking om onafhankelijker te worden in haar energievoorziening en de prijzen te drukken. Wereldwijd is fracken aan een sterke opmars bezig door de hoge olie- en gasprijzen en de crisis. In verschillende Europese landen wordt vandaag al gefrackt, zoals het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Polen en Denemarken; in andere landen, zoals Frankrijk en België, wordt het sterk overwogen.

De effecten van frackingoperaties op het milieu zijn desastreus te noemen. Het water dat gebruikt wordt, wordt gemengd met gigantische hoeveelheden chemicaliën, waarvan verschillende erg schadelijk zijn voor de mens. Slechts 10 tot 40%, afhankelijk van het gesteente waarin men werkt, van de gebruikte vloeistof komt terug aan de oppervlakte. Het bevat dan veel schadelijke chemicaliën, kankerverwekkende stoffen, corrosieve zouten en radioactief materiaal. De zuivering van dit goedje kost veel tijd, kennis en geld, allemaal dingen die de multinationals hier liever niet aan spenderen. Wat achterblijft in de bodem wordt verondersteld daar te blijven, maar er zijn sterke aanwijzingen dat de vloeistof migreert, en niemand kan zeggen waar het op langere termijn terechtkomt. Het gas dat vrijkomt bij Er zijn zelfs gedocumenteerde voor- de atmosfeer,... het breken van steenlagen kan ook niet beelden van mensen die het water uit steeds allemaal opgevangen worden en hun kraan kunnen doen ontbranden. komt soms in het grondwater terecht. Daarnaast is er nog een gevaar op aard- Investeren in alternatieven In de Amerikaanse staat Pennsylvania bevingen (zoals gebeurd bij de Britse kwamen onderzoekers tot de vaststel- stad Blackpool), het enorme waterverLSP verdedigt een compleet verbod ling dat het grondwater in regio’s waar bruik (tot 13 miljoen liter per boring), op onconventionele gasontginning en aan fracking gedaan werd tot 17 keer het gevaar op ongevallen, de impact op massale investeringen in duurzame, meer methaangas bevat dan normaal. het landschap, het gas dat ontsnapt in alternatieve energieproductie. Om dit

Wij willen geen verloren generatie zijn!

“J

door

Emilie (Namen)

ongeren zijn een belangrijke groep want ze vormen de toekomst van onze samenleving”. Die idee horen we vaak terugkeren. Maar welke toekomst heeft deze samenleving voor kinderen en jongeren?

De gevestigde politici hebben het in hun verkiezingscampagnes vaak over jongeren. Ze willen uiteraard de stem van de nieuwe kiezers voor zich winnen. Politici trekken dan ook graag naar festivals waar veel jongeren samenkomen en waar ze graag populair overkomen. Inzake programma verschillen de gevestigde partijen amper. De realiteit voor jongeren is minder plezant. We zijn een generatie die het minder goed heeft dan onze ouders. Het aantal kinderen dat onder de armoedegrens leeft, is indrukwekkend. Het gaat om 424.000 kinderen of een op zes. In Brussel loopt dat op tot 40% van de kinderen. De helft van de kinderen in eenoudergezinnen leeft in armoede. Opgroeien in armoede heeft veel gevolgen op alle vlakken. Alle experts zijn het erover eens dat deze kinderen vaker uit de boot vallen in het onderwijs en nadien minder kans op werk hebben, het onderwijs speelt geen rol inzake sociale emancipatie. Daarnaast gaat de kwaliteit van de openbare diensten er constant op achteruit. Er is een gebrek aan plaatsen in de kinderopvang, onvoldoende infrastructuur voor sport en cultuur om voor iedereen toegankelijk te zijn, er is een groeiend tekort in de gezondheidszorg,... De zogenaamde ‘zachte’ besparingen betekenen in de reële wereld een harde werkelijkheid. Zo zijn er langs Franstalige kant minder

dls329FINAL.indd 15

subsidies voor het officiële onderwijs, is de schooltoeslag verlaagd en wordt bovendien het kindergeld gefederaliseerd zonder dat er voldoende middelen mee naar de regio’s gaan. Alle besparingen maken dat de ongelijkheid nog verder zal toenemen. Werk vinden is voor veel jongeren een enorme uitdaging. Eind oktober hield de FOREM (de Franstalige tegenhanger van de RVA) een reeks jobbeurzen in Wallonië. Er waren duizenden deelnemers, maar het aantal beschikbare jobs was beperkt tot enkele tientallen. De FOREM verklaarde achteraf dat het erg tevreden was van de jobbeurzen. Tussen september 2012 en 2013 nam het aantal beschikbare jobs op de site van de FOREM met 25% af. Er waren 10.000 aanbiedingen voor 261.843 werkzoekenden (waarvan meer dan 61.000 jonger dan 25 jaar). Terwijl de politici spreken over het “activeren van werklozen”, moeten werkzoekenden vooral wachten op een toekomst. Gemiddeld duurt het 8,9 maanden voor iemand werk vindt. Wij aanvaarden niet dat onze toekomst plaats moet maken voor de winsten van de superrijken. We moeten ons organiseren in de scholen om er in te gaan tegen de besparingen, maar ook tegen repressie. We moeten opkomen voor degelijke jobs en gratis en degelijke openbare diensten. Tegen het kapitalisme: verzet!

mogelijk te maken moet beslag gelegd worden op de enorme hoeveelheid middelen die multinationals in deze ‘hype’ pompen (de Belgische chemiereus Solvay gaf recent 1 miljard euro uit aan één enkele overname). LSP verdedigt daarom de (her)nationalisatie van de energiesector onder democratische controle.

Lezersbrief: welk antwoord op het ‘ecosocialisme’ van de Parti de Gauche? In onze vorige editie publiceerden we een artikel over het ecosocialistische programma van de Parti de Gauche. De oorspronkelijke versie door Irina werd sterk geredigeerd voor publicatie, zonder overleg met de auteur. De redactie verontschuldigd zich hiervoor. Irina is het niet eens met een aantal aanpassingen en dus laten we haar graag aan het woord om haar kritiek hierop toe te lichten. We moedigen lezers aan om zelf ook te reageren en mee in debat te gaan over een socialistisch antwoord op de ecologische crisis. Lezersbrief door Irina (Gent)

delt. Elk jaar meer kapitalisme betekent meer vernielde bodems, vervuild water, uitputting van grondstoffen,… Een regelrechte bedreiging voor het voortbestaan van de mensheid. Het perspectief van mogelijke tekorten, zelfs in een socialistisch systeem, als gevolg van de destructiviteit van het kapitalisme, is geen doemdenkerij meer maar een scenario dat met de dag realistischer wordt. Cijfermateriaal is hieromtrent voorhanden, maar zou deze brief nodeloos lang maken. Ik heb vertrouwen in een socialistisch systeem om zowel ecologisch te produceren als om te gaan met deze erfenis en eventuele beperkingen, door haar inherent democratisch karakter en economische planning. Ik denk echter niet dat we er blind op mogen vertrouwen dat technologische ontwikkelingen, die er ongetwijfeld zullen komen onder het socialisme, alle problemen zullen oplossen. Helaas ging deze argumentatie in het gepubliceerde artikel grotendeels verloren.

Ik begrijp de terughoudendheid om een argumentatie rond deze tekorten en de erfenis van het kapitalisme op ecologisch gebied te publiceren in onze krant. De discussie hieromtrent is nog veel te weinig gevoerd. Maar een artikel rond ecologie dat er niet op ingaat, is volgens mij ongeloofwaardig en mogelijk naïef en zelfs oubollig. Het ondermijnt de correct weergegeven argumentatie over kapitalistisme als productivistisch systeem en het ecologisch karakter van het socialisme voor de ecologisch bewuste lezer. Ook was het jammer dat de argumentatie rond consumentisme als uitwas van het kapitalisme grotendeels verdwenen was. Ik vond dat relevant als antwoord op het onderscheid dat de Parti de Gauche ten onrechte tussen beiden maakt. Tenslotte wil ik iedere activist oproepen om de discussie rond ecologie verder te zetten en te verdiepen. Dat is nodig omwille van het belang van het thema en om er de nodige scherpte rond te ontwikkelen.

Het artikel dat vorige maand in deze krant onder mijn naam verscheen, was door de redactie grondig aangepast waarbij ik me distantieer van de aanpassingen. Er was me gevraagd om een reactie te schrijven op het ecosocialistische programma van de Franse Parti de Gauche. Dit uitstekende programma bevat volgens mij één grote denkfout waarop geantwoord moest worden, namelijk het onderscheid dat gemaakt wordt tussen productivisme, consumentisme en kapitalisme, terwijl die zaken onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ik wilde vooral daarop antwoorden, samen met een korte invraagstelling van de term ‘ecosocialisme’ aangezien socialisme volgens mij inherent een ecologisch karakter heeft. Ik vind dat de argumentatie in het oorspronkelijk artikel dat een democratisch systeem essentieel is voor een ecologisch geplande economie volstaat, ook om met de ecologische erfenis van het kapitalisme om te gaan. Er werd ook een kritiek op de ‘burgerrevolutie’ van de Parti de Gauche toegevoegd. Ik twijfel aan de relevantie van de toevoeging. Het programma van de Parti de Gauche is bedoeld voor een breed publiek. Een laagdrempelig programma dat het woord ‘revolutie’ eindelijk in de mond durft nemen, is een verademing. Ik ga ook niet volledig akkoord met de invulling die daaraan gegeven wordt. Maar we hadden de beperkte plaats in De Linkse Socialist beter ingevuld met een meer uitgebreide argumentatie rond productivisme, consumentisme, kapitalisme en socialisme en hoe deze al dan niet gerelateerd zijn. In de oorspronkelijke versie van het artikel benadrukte ik ook de ecologische uitdagingen die een socialistische maatschappij ongetwijfeld te wachten staan. Op 28 september was er in Brussel geen succesvolle Frans-Belgische bijeenkomst Dat is logisch gezien de enorme erfe- over ecosocialisme. Jean-Luc Mélenchon van de Parti de Gauche was een van nis waar het kapitalisme ons mee opza- de centrale sprekers op dit gebeuren.

20/10/2013 20:37:38

socialisme.be Ben

je de dagelijkse stroom van

desinformatie in de traditionele media beu?

Wil je ook een andere Neem

kant van het nieuws horen?

dan een abonnement op dit blad

maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP)  nummer 329  November 2013

en volg onze dagelijkse website socialisme.be.

s t r i j d  s o l i d a r i t e i t  s o c i a l i sm e

Maak onze steden en gemeenten

GAS-VRIJ H

et ongenoegen tegenover de willekeur en repressie die eigen zijn aan de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS) is groot. Dat leidt tot protest, onder meer tot de betoging van 26 oktober. Na die nationale betoging zal het verzet niet stoppen, want ondertussen bespreken tal van gemeenten en steden al hoe ze de nieuwe nationale regels zullen toepassen.

Wordt de minimumleeftijd verlaagd tot 14 jaar en worden de maximumboetes opgetrokken? De willekeur van het GAS-systeem maakt dat iedere gemeente daar zelf over kan beslissen. Straks hebben we een encyclopedie aan wetboeken nodig om te weten in welke gemeente wat mag. Hier en daar worden de meest absurde elementen uit de GAS-reglementen gehaald in de hoop om het verzet te temperen. Maar het probleem beperkt zich niet tot absurde voorbeelden zoals boetes voor belletje trek of het laten schrikken van mensen. Neen, het volledige GAS-stelsel is absurd. Lokale besturen en GAS-ambtenaren kunnen zich als sheriff opstellen om zowat alles met een GAS-boete te beantwoorden. Alles wordt immers overlast. De lokale sheriffs bepalen wat zij als overlast beschouwen, schrijven de boetes uit en behandelen eventueel protest tegen de boete. We moeten dus de strijd aangaan om het volledige stelsel van GASboetes weg te krijgen. In Gent wordt alvast gestart met een campagne die het stadsbestuur oproept om de stad GAS-vrij te maken. Het platform ‘Gent GAS-vrij’ organiseert op 25 november een actie aan de gemeenteraad en verspreidt raamaffiches. Het platform wordt door diverse organisaties ondersteund en is een erg nuttig instrument om de strijd tegen de GAS-boetes op lokaal vlak verder te voeren. In ons verzet tegen de GAS-boetes willen we tevens alternatieven naar voor schuiven voor een sociaal lokaal beleid waarbij vormen van overlast

Steun

dit maandblad: BE48 0013 9075 9627



dls329FINAL.indd 16

worden aangepakt. Door te investeren in voldoende publieke toiletten, degelijke en voldoende publieke vuilnisbakken en regelmatige afvalophaling of door voldoende ontspanningsmogelijkheden (sportinfrastructuur, wijkcafetaria’s,...) te voorzien, zouden de steden en gemeenten de belangrijkste bronnen van overlast voor een groot stuk kunnen wegnemen. De argumentatie dat GAS-boetes dienen om overlast aan te pakken, wordt steeds meer ontmaskerd als een excuus om vooral een nieuw middel te creëren waarmee de steden en gemeenten de kas kunnen vullen. Het lokale niveau wordt hard geraakt door besparingen (zie pagina 2) waarbij gezocht wordt naar alternatieve inkomsten. Eens te meer worden die bij ons gezocht. Foutief parkeren (de belangrijkste bron van GAS-inkomsten in Oostende), bedelen, op een bankje zitten, een broodje eten of betogen. Alles is goed om GAS-boetes op te leggen. Wij stellen voor om de middelen te zoeken waar ze zitten, niet in onze zakken maar bij de grote bedrijven en de superrijken die de afgelopen jaren ondanks de crisis steeds rijker werden. De strijd tegen de GAS-waanzin is niet alleen gericht tegen willekeur en repressie, het is ook een strijd tegen een systeem dat om de belangen van de kleine superrijke elite te behartigen de meerderheid van de bevolking niet alleen armoede, werkloosheid en miserie oplegt maar tegelijk ook Big Brother-gewijs volledig in de neoliberale pas laat lopen. Geef mee tegengas!

op naam van

Socialist Press

20/10/2013 20:37:42