1
2
Beste collega’s, Binnenkort is het zover: onze stichtingsstudiedag! Een dag die ons de vraag stelt of we met elkaar, als onderwijsinstelling, wel klaar zijn voor de 21e eeuw. Een keur aan organisaties zal ons hierbij bepalen en informeren. Een dag ook om van elkaar te leren, elkaar te ontmoeten, bij te praten, nieuwe ideeën op te doen, geïnspireerd te raken, geënthousiasmeerd te worden. In deze brochure wordt het programma van de studiedag uitgebreid toegelicht en krijg je informatie over de diverse workshops en lezingen. Het idee is dat jullie, als schoolteam, met elkaar bepalen welke onderdelen voor jullie specifiek van belang zijn, zodat je als school alle belangrijke lezingen kunt meemaken. Op deze manier zal, nadien in de uitwisseling op school en ook tussen scholen, de stichtingsstudiedag nog lang nawerken. Veel plezier bij het doornemen van het programma, en zeker ook straks op de studiedag zelf! Werner Willemsen, Voorzitter College van Bestuur
Ben jij klaar voor de 21e eeuw? Maandag 6 oktober 2014 a.s. wordt een dag van ontmoeten, verbinden, professionaliseren en vooruit kijken, verder dan passend onderwijs. Welkom bij Van Nelle, die dag de plek waar we samen praten, werken en ervaren wat de mogelijkheden zijn in ons onderwijs, op weg naar morgen. Nieuw, prikkelend, uitdagend, verkennend, lerend en verbindend. Inspirerend en boeiend, samen startend op nieuwe wegen die onze professionaliteit vergroten: om er te staan en te zijn voor de kinderen, die elke dag aan onze zorgen zijn toevertrouwd. Om er te staan als professional en er te zijn voor elkaar. Om er te zijn als mens, die plezier heeft in z’n werk, soms wat meer, soms wat minder. De Projectgroep die deze dag heeft voorbereid, is er in geslaagd een grote diversiteit aan workshops en lezingen te kunnen aanbieden. Wanneer je je aan de volgende spelregels houdt, wordt het voor ons allemaal een topdag! Dat is het ultieme streven.
3
o o o o
Kijk op je gemak de brochure door, met alle wetenswaardigheden voor 6 oktober In teamverband worden afspraken gemaakt voor de invulling van jouw programma die dag. Ben je leerkracht? Eén workshop is voor alle leerkrachten (verplicht): gedragsmanagement Daarnaast worden 5 keuzes gevraagd uit het verdere aanbod, die zullen resulteren in nog 2 workshops Via de directie ontvang je een inschrijfformulier, dat je vóór 20 juni bij de directie weer inlevert Je ontvangt automatisch op school je 3 toegewezen workshops, o.a. gebaseerd op jouw keuzen. Ben je onderwijsondersteuner? Dan zijn er 2 workshops specifiek voor jullie opgezet (verplicht), terwijl je daarnaast voor de het middelste tijdvak (13:15 - 14:30 uur) er één zelf kunt kiezen, die jouw interesse heeft Het gaat dan om de volgende workshops: 3, 6, 11/12, 13/14, 17, 18, 19, 23, 24/26, 29, 31, 34, 36, 39/44 Via de directie ontvang je een inschrijfformulier, dat je vóór 20 juni bij de directie weer inlevert Je ontvangt automatisch op school je 3 toegewezen workshops, o.a. gebaseerd op jouw keuze.
We wensen je een prettige, leerzame dag met veel ontmoetingen! Maar eerst hebben we nog een fijne zomervakantie in het vooruitzicht. Veel plezier. Namens de Projectgroep, Ewoud Verbakel en Han Kooreman.
4
Inhoud workshops/lezingen 1
Gedrag en ICT: digitaal burgerschap(mediawijsheid) De wereld en onze samenleving veranderen door de massale inzet van ICT en sociale media. We communiceren steeds meer digitaal via moderne apparatuur. We checken snel laatste nieuws, google-en handige feiten en lezen de belevenissen van vrienden en bekenden, allemaal in een handomdraai. Ons leven en zeker ons werk, verandert ingrijpend door het gebruik van al die media en informatie. Maar wat betekent dat voor ons onderwijs?
2
Mediawijsheid en informatievaardigheden Iets willen vinden, een uur online struinen, heel leuke andere dingen tegenkomen en je dan afvragen: wat wilde ik ook al weer weten? Voor kinderen is internet en het gebruik van apps een behoorlijke jungle. Met het programma DIGIN (digitale informatievaardigheden) leer je je leerlingen in 6 belangrijke stappen goed zoeken, vinden en kiezen. Die vaardigheden die een kind e in de 21 eeuw nodig heeft. Maar het programma heeft nog veel meer mogelijkheden: leerlingen leren uit te zoeken of iets waar is of niet, bronnen te vermelden en leuke presentaties te maken met online tools. Je gaat zelf door het programma heen, en leert de didactiek achter het programma. Oftewel, iets wat je de dag erna direct kunt inzetten in je klas.
3
Praktisch aan de slag met laagdrempelige ICT-toepassingen De mogelijkheden met ICT-gebruik in de klas zijn eindeloos. Maar hoe kun je morgen meteen een frisse start maken met toepassingen die binnen handbereik zijn, begrijpelijk zijn en die toch een mooie kwaliteitsimpuls geven aan je onderwijs? Met de workshop laagdrempelige ICTtoepassingen passeren dit soort toepassingen de revue en gaan we actief aan de slag met een aantal voorbeelden.
4
Praktisch aan de slag met laagdrempelige ICT-toepassingen (2x)
5
Tablet gebruik in de basisschool Met de komst van tablets in het onderwijs wordt het op een makkelijke manier mogelijk om invulling te geven aan de ontwikkeling van een kind op eigen tempo en niveau. Hierbij zijn ze niet langer afhankelijk van de voortgang van de groep. Dat vereist een andere, coachende rol van de leraar. Voordat het zover is het van belang om te weten wat je met tablets in het onderwijs, in het bijzonder in de laagste groepen, kunt doen. Het gebruik van een tablet op school is zinvol als er optimaal gebruik gemaakt wordt van de unieke mogelijkheden van het apparaat. Het is immers meer dan een middel om lesstof digitaal te verspreiden. Het maakt bij uitstek boeiend onderwijs op een moderne manier mogelijk.
6
Hoe ontwerp je een les m.b.v. sociale media? De les van morgen Hoe ontwerp je een les m.b.v. sociale media? In deze workshop hanteren we de uitgangspunten van de 6 stappen didactiek. In deze didactiek staan voorkennis activeren, informatie selecteren, interactie, presenteren, reflecteren en valideren centraal. Aan het eind van deze workshop heb je een les ontworpen, die je op deze manier morgen kunt geven.
5
7
Flipping the classroom Draai het eens om! Een instructiefilmpje mee naar huis als huiswerk en het maken en overleggen vindt plaats in de klas. Waarom? Omdat het je onderwijstijd effectiever maakt. Hoe? Dat leer je in deze workshop.
8
I-pads in de klas Aan het eind van deze workshop heb je Inzicht in hoe je de I-pad/de tablet kan inzetten om meer ontwikkelkansen te benutten bij de leerlingen. Je kunt praktisch aan de slag om ideeën uit te werken. In deze workshop kijken we hoe je een I-pad/tablet kan inzetten om je lessen te verrijken. Je krijgt een aantal praktische ideeën om het werken met de I-pad/tablet toe te passen. Hoe gebruik je de I-pad/tablet als stemkastje en hoe zet je de I-pad/tablet in om met de leerlingen te evalueren? We maken een koppeling met het werken met een instructiemodel. In welke fase zet je handig het werken met een I-pad/tablet in? Wat zijn nu handige apps en welke websites kun je goed gebruiken? De inhoud is in principe universeel en te gebruiken op elk type I-pad/tablet (of laptop, of smartphone of computer).
9
Programmeren in de basisschool In deze workshop leer je hoe je jonge kinderen de kans kunt geven om hun digitale talenten te ontdekken en uit te bouwen. We vergroten zo de kans dat ze deze talenten later benutten in een baan in de ICT-techniek. Deze technologie bepaalt in steeds grotere mate de wereld om ons heen en daarom is het van belang dat kinderen meer leren over de ‘achterkant’ van de apparaten die ze dagelijks gebruiken: iPad, smartphone, computer. Hoe leren we kinderen te ondervinden dat wat op het scherm verschijnt, door mensen gecreëerd wordt, uitgedacht is en dat zij hier zelf ook een bijdrage aan kunnen leveren. Naast consumenten van nieuwe technologieën, worden ze zo actieve producenten van hun eigen creaties.
10
Haal meer uit je digibord “Wat kan je allemaal niet doen met het digibord om je onderwijs nog aantrekkelijker/uitdagender voor kinderen te maken?” Tien jaar geleden was dit een prikkelende vraag toen het werken met het digibord nog in de kinderschoenen stond. Inmiddels is het digibord niet meer weg te denken uit het hedendaagse onderwijs. In deze workshop wordt op interactieve wijze stil gestaan bij de meest recente ontwikkelingen ten aanzien van het werken met het digibord. Ook wordt aandacht besteed aan de ontwikkelingen die voor ons liggen. Hiermee wordt de basis gelegd voor een blijvende meerwaarde van het digibord voor het onderwijs. Deze workshop is zowel geschikt voor de beginnende als de ervaren digibord gebruiker
11
Welke invloed heeft mijn leerstijl op mijn lesgeven? Er wordt steeds meer bekend over de werking van het brein tijdens het leren. Tijdens deze interactieve workshop gaan de deelnemers ontdekken op welke wijze hun brein werkt en hoezeer dat verschilt met dat van de andere deelnemers. Dat geldt natuurlijk ook voor de leerlingen die je les geeft. In hoeverre kun je beter aansluiten op de leerstijlen van je leerlingen om de effectiviteit van je instructie te verbeteren. Tijdens de bijeenkomst worden praktische leertools aangeboden die direct in je klas toepasbaar zijn.
12
Welke invloed heeft mijn leerstijl op mijn lesgeven? (2x)
6
13
Regie over het oudergesprek Tijdens deze verrassende workshop raken de deelnemers verzeild in een oudergesprek. De trainer en een trainingsacteur laten een situatie zien waarin nog veel te leren valt. Op aanwijzingen van de deelnemers zal de ‘leerkracht’ steeds beter het oudergesprek leiden. Door hierin als regisseur op te treden zien de leerkrachten wat er gebeurt als je het gedrag van de leerkracht verandert. De trainer zal de toegepaste verbeteringen ondersteunen met theoretische achtergronden. In korte tijd leren alle deelnemers veel!
14
Regie over het oudergesprek (2x)
15
Krachtig Onderwijzen door Breinvriendelijk onderwijs De cognitieve neurowetenschap heeft in de afgelopen jaren spectaculaire ontdekkingen gedaan over de werking van het brein. Deze wetenschappelijke inzichten zijn vertaald tot een vijftal principes die van belang zijn in het onderwijs aan jongere en oudere kinderen. Je kunt ze gebruiken bij het ontwerpen van lessen, waardoor het leerrendement van de leerlingen kan worden vergroot. In deze workshop krijg je een algemene oriëntatie over de werking van het brein en de principes voor breinvriendelijk onderwijs. Daarnaast krijg je tips om direct morgen al toe te passen in je klas.
16
Laat u inspireren door Structureel Coöperatief Leren Hoe krijg ik de leerlingen meer betrokken tijdens mijn instructie? Hoe zorg ik dat iedereen mee doet? In mijn groep wordt zelfstandig gewerkt maar er is (te) weinig samenwerking en interactie tussen de leerlingen, hoe kan ik daar verandering in brengen? Onderzoek wijst uit dat prestaties van leerlingen toe kunnen nemen, wanneer u coöperatieve leerstrategieën inzet. Directe instructie met coöperatieve leerstrategieën vergroot de individuele leertijd en verhoogt de betrokkenheid bij de leerstof. Daarnaast versterkt u het sociale klimaat en leren leerlingen sociale vaardigheden als elkaar helpen, taken verdelen en naar elkaar luisteren. Bij coöperatieve leerstrategieën werk je met didactische structuren. Dit zijn werkvormen die het samenwerken structureren en stroomlijnen. Een heldere didactiek en aandacht voor routines, afspraken en sociale rollen zorgen daarbij voor structuur en plezier in je lessen. In deze workshop ontdek je hoe je interactief en met coöperatieve leerstrategieën aan de slag kunt gaan binnen je lessen. In deze introductieworkshop maak je kennis met: o de meerwaarde van structureel coöperatief leren ten opzichte van groepswerk o de 6 sleutelbegrippen van structureel coöperatief leren, die de werkwijze succesvol maken o enkele interactieve werkvormen die je in je groepssituatie leert organiseren o het traject structureel coöperatief leren om de werkwijze in de school te realiseren. Kijk en ervaar of SCL een antwoord kan zijn op de bovenstaande - en andere vragen. De kracht van SCL ligt vooral in het effectief samenwerken gericht op leerresultaat voor álle leerlingen. Meer leren door betrokkenheid en interactie. En het fijne is dat je direct een aantal structuren kent, die je morgen in je klas kunt gebruiken! Kortom: Samen nog meer leren mét plezier!
17
HGW & Coöperatieve Leerstrategieën Bij handelingsgericht werken staat de leerling met zijn onderwijsbehoeften centraal. Hierdoor wordt bevorderd dat ieder kind zoveel mogelijk ‘onderwijs op maat’ krijgt. Het spreken over onderwijsbehoeften vraagt niet zozeer een omslag in handelen, als wel een omslag in denken. Het helpt om je te richten op het doel én de aanpak. Coöperatieve leer strategieën is niet alleen een uitstekend middel om aan te sluiten bij onderwijsbehoeften van leerlingen, maar biedt de leraar veel kansen om waar te nemen ( fase 1 in de HGW-cyclus). In deze Masterclass staat het leren van de leerling centraal. Met behulp van didactische structuren krijgt de leerling kans om in interactie zicht te krijgen op de leerdoelen en de acties die 7
nodig zijn om een volgende stap te zetten in zijn ontwikkeling. Coöperatieve Leer strategieën is één van de didactische aanpakstrategieën op leraar niveau met de sterkst empirische onderzoeksbasis van welke onderwijsvernieuwing dan ook ( Marzano Wat werkt in de klas, Bazalt 2010). In deze workshop ervaar je dit en krijg je zicht op hoe je hier de volgende dag mee aan de slag kunt in je klas!
18
Zien is Snappen Let op: Doelgroep leraren groep 1-4 Effectiever taalonderwijs aan anderstalige kinderen kun je al met eenvoudige middelen realiseren. Anderstalige kinderen krijgen meestal extra woordenschatlessen om het volgen van het onderwijs te bespoedigen. Maar de Nederlandse taal bestaat uit meer dan woordenschat alleen. Goede zinnen, een juiste uitspraak, het verbuigen van woorden, het gebruik van lidwoorden; dit zijn allemaal onderdelen van het Nederlands die de anderstaligen ook moeten beheersen. Maar worden deze onderwezen? Als we kijken naar de zogenoemde geïntegreerde taalmethodes zoals Taal Actief of Taaljournaal, dan is het beeld dat de aangeboden leerstof én de oefeningen een kennis van het Nederlands veronderstellen die anderstalige kinderen niet hebben. Denk je aan samenstellingen, aan scheidbare werkwoorden. Geen wonder dat je als leraar basisonderwijs vaak met de handen in het haar zit. Een oplossing biedt Zien is snappen, waarvan we de inhoud behandelen. Alle lessen zijn kort en makkelijk te gebruiken naast elke andere moedertaalmethode en zaakvak-methode. Zien is Snappen biedt praktische en visuele handreikingen om het Nederlands op een gestructureerde manier te onderwijzen aan anderstalige kinderen. Dit biedt de leerkracht handvatten om het NT2-onderwijs gestructureerd in te richten. Na deze studiedag … - weet je wat de achtergrond en de reden van ontstaan is voor het geven van Nederlands aan anderstaligen. - kent je de stappen in de NT2-didactiek en kun je ze gebruiken. - heb je de beschikking over informatie over de diverse taalverschijnselen in het Nederlands. - herken je allerlei taalverschijnselen en weet je wat je moet doen om ze te onderwijzen door ze voornamelijk visueel aan te bieden. - ken je verschillende inspirerende oefenvormen vanuit Coöperatieve Leerstrategieën, waardoor de leerlingen de taalverschijnselen actief, met elkaar, kunnen oefenen. - heb je op basis van reflectie zicht op je eigen sterke kanten en op de verbeterpunten.
19
De reflectieve leraar: expertise door Doelgericht Oefenen Niet alleen de leerlingen in de klas, maar ook als leraar leer je dagelijks en zie je kansen om je werk nog beter uit te voeren. Daarnaast is je vak continue in ontwikkeling. Expertise is echter niet iets dat je zomaar overkomt, maar waar je gericht aan zult moeten werken. Maar hoe reflecteer je op en ontwikkel je je expertise? Het vereist veel doelgericht oefenen. Doelgericht oefenen houdt meer in dan alleen herhaling; het vraagt activiteiten die specifiek ontworpen zijn om prestaties te verbeteren, een uitdaging vormen en de leraar van feedback voorzien. Samenvattend kun je zeggen dat doelgericht oefenen vraagt om een reflectieve leraar. In deze workshop ontdek je hoe je doelgericht kunt werken aan je persoonlijke ontwikkelpunten. Kortom hoe je een reflectieve leraar kunt worden. Geen tips dus in deze workshop voor je praktisch handelen in de klas, maar zicht op hulpmiddelen en tips om gericht te werken aan je eigen expertise!
20
Compact & Rijk: uitdagen van jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong Let op: doelgroep is leraren onderbouw Binnen deze masterclass ontdek je hoe je je lessen kunt verrijken voor kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. Je krijgt handvatten voor het stellen van uitdagende doelen bij
8
activiteiten voor kinderen, waardoor ze op hun niveau denkend en handelend leren in interactie. Dit in tegenstelling tot het starten op ‘formeel niveau’ door bijvoorbeeld aan de slag te gaan met schriften of door het maken van werkbladen.
21
SUPERschema’s! in je klas Altijd al het idee gehad dat het gebruik van afbeeldingen en symbolen kinderen tot hogere leerresultaten brengt? Inderdaad, dit blijkt ook uit onderzoek! Maar hoe doe je dit? En hoe zorg je dat je verder komt dan een leuk illustrerend plaatje op bijvoorbeeld het digibord? Er zijn verschillende manieren om te werken aan non-verbale representaties. In deze workshop gaan we met één van deze manieren aan de slag, namelijk met het gebruik van schema’s binnen je onderwijs. En dat kan echt voor alle leeftijden! Leerlingen krijgen dagelijks een lawine aan informatie over zich uitgestort. Daarbinnen moeten zij zich ook nog focussen op de kern van al die informatie. Wat helpt is het werken met SUPERschema’s. Deze schema’s zijn eenvoudig in gebruik en leveren maximaal inzicht op bij de leerling. Zo krijgt hij weer grip op de informatie! In de workshop gaan we na een kort moment van theorie aan de slag met SUPERschema’s die je meteen kunt inzetten bij je lessen.
22
Duurzame inzetbaarheid: krijg zelf de regie Wat hebben werkdruk en werkplezier met duurzame inzetbaarheid te maken? Wat is duurzame inzetbaarheid? Hoe krijg ik de regie op mijn welbevinden? “Duurzame inzetbaarheid omvat de dimensies Energie, Motivatie en Veerkracht. Energie wordt gekenmerkt door je energiek te voelen. Motivatie door doelen te stellen in het leven en moeite te doen om deze te behouden en Veerkracht wordt gekenmerkt door het vermogen om met de dagelijkse problemen en uitdagingen van het leven om te gaan.” Dit geeft aan dat je zelf voor een groot deel de regie hebt over je eigen duurzame inzetbaarheid. In deze interactieve workshop willen we vooral aandacht besteden aan hoe je de balans kunt vinden in jouw leven. Je duurzame inzetbaarheid is niet alleen afhankelijk van je werk op school, maar ook hoe je jouw leven buiten de school organiseert. We willen je daarom een aantal praktische en bruikbare tips meegeven, waarmee je de volgende dag aan de slag kan gaan. Duurzame inzetbaarheid maakt het mogelijk om weerbaarder te zijn voor werkdruk, waardoor je een balans kan vinden tussen werkdruk en werkplezier. Deze workshop is een eerste kennismaking met het thema “Blijvend in Balans” en is bestemd voor alle leeftijdscategorieën.
23
Méér impact op het leren van je leerlingen Een introductie op het werk van John Hattie John Hattie is een onderwijswetenschapper. Hij is verbonden aan het Melbourne Education Research Institute en de Universiteit van Melbourne. Hij deed inmiddels meer dan 1000 metaanalyses van 50.000 onderwijsonderzoeken waarbij van 240.000.000 leerlingen wereldwijd gegevens zijn verzameld. De uitkomsten van zijn meta-analyses laten je op een andere manier kijken naar je onderwijs, professionele ontwikkeling en opbrengsten. Het werk van Professor Hattie, ‘Leren zichtbaar maken’, richt zich op de kern van ons werk: de impact van ons onderwijs op het leren van leerlingen vergroten. Niet met een aparte methode, lessen of andere ingrijpende veranderingen. Maar door: • te kijken naar je onderwijs door de ogen van de leerling, • de impact die jij hebt in beeld te brengen, • de leerling een liefde voor leren bij te brengen.
9
Visible Learning Plus Professor Hattie stelt dat elke leraar en elke school in staat is om de impact van het onderwijs zichtbaar te maken én te vergroten. Hij ontwikkelde daarvoor het programma Visible Learning Plus. Het programma: 1 helpt je om de impact van jouw onderwijs inzichtelijk te maken. 2 biedt concrete instructie om jouw impact op het leren van leerlingen te vergroten, bijvoorbeeld door hoe je een les start, door feedback, door je relatie met de leerling, door samenwerking tussen leraren en niet in het minst door je bevlogenheid voor onderwijs met je leerlingen te delen. In deze workshop maak je kennis met enkele uitkomsten van zijn onderzoek. Vervolgens verkennen we mogelijkheden van deze werkwijze voor jouw klas en school. Belangstelling en alvast voorbereiden? • Download een preview van het boek Leren zichtbaar maken. • Bekijk de uitleg van John Hattie in een filmpje van 16 minuten. • Lees verschenen artikelen over het werk van John Hattie. • Wil je regelmatig inspirerende tweets ontvangen gebaseerd op zijn werk? Volg dan @lerenzichtbaar.
24
LeerKRACHT Samenwerking staat centraal: leraren kijken bij elkaar in de klas, geven elkaar feedback, bereiden samen lessen voor en denken gestructureerd na over resultaten en verbetermogelijkheden. Op een geweldige school bepalen leraren en schoolleiding zelf hun doelen en ambities. Een cultuur van openheid, samenwerking en ‘willen verbeteren’ is essentieel voor het verhogen van de onderwijskwaliteit. Effectieve en inspirerende leraren die het verschil maken in de klas zorgen voor toponderwijs. Het is van groot belang dat het streven op elke dag samen een beetje beter te doen wordt gedragen in alle lagen van de school. Stichting leerKRACHT heeft een aanpak ontwikkeld waarbij een cultuur van continue verbetering de sleutel is tot succes. Deze aanpak draait om een drietal kerninterventies waarbij de leraar centraal staat:
-
-
Lesbezoek: leraren observeren lessen, leren van elkaar, testen de oplossingen voor gesignaleerde aandachts- en/of ontwikkelpunten in de praktijk en geven feedback. Gezamenlijke lesvoorbereiding: leraren bereiden samen lessen of onderdelen van lessen voor, bedenken oplossingen voor gesignaleerde aandachts- en/of ontwikkelpunten en helpen elkaar om lessen te verbeteren. Bordsessies: effectieve, korten teamsessies, waarin leraren en schoolleiding wekelijks aandachtspunten signaleren, verbeteracties afspreken en dit visualiseren op een whiteboard. Onderwijsverbetering begint bij de leraar. Dat is het uitgangspunt van deze werkwijze...
25
LeerKRACHT (3x)
26
LeerKRACHT (3x)
27
Excellente leerling Statistisch gezien zitten ook in jouw klas meer- en hoogbegaafde leerlingen. Maar heb je ze ook daadwerkelijk in beeld? En ben je bekend met de kenmerken om hoogbegaafde leerlingen te signaleren? En waarom is dat eigenlijk van belang? Komen deze leerlingen er niet vanzelf? In deze workshop maak je nader kennis met de begrippen hoogbegaafdheid en excellentie, maak je kennis met kenmerken van hoogbegaafde leerlingen en krijg je een genuanceerd beeld aan de hand van de profielen van Betts & Neihart. Daarnaast zal je je bewust worden van de (h)erkenning van excellentie en hoogbegaafdheid, het belang van vroegtijdig signaleren en de noodzaak tot
10
actie in de klas. Geen praktische zaken rondom activiteiten in de klas, maar kennis en bewustwording als voorwaarde om in actie te kunnen en willen komen. 28
Kindgesprekken Onderwijsontwikkelingen komen en gaan. Of je je nou richt op HWG, HGPD, OGW, OPP, OGO of EGO, alles valt of staat met communicatie! Of je nou in gesprek bent met de ouder, de leerling of een collega, de manier van communiceren is bepalend voor het resultaat. In een effectieve workshop leer je een taal te spreken waarmee je zowel ouders, leerlingen als collega’s bereikt. Ook, of misschien juist wel op de momenten dat het moeilijk wordt. Want communicatie is de basis, de lijm, de oplossing.
29
Regieversterkend handelen Regieversterkend handelen betreft een ontwikkelingsgerichte handelswijze van ouders en professionals ten aanzien van kinderen, jeugdigen en volwassenen. Deze handelswijze gaat ervan uit dat mensen beschikken over zogenoemde regiefuncties. Deze functies zijn in ontwikkeling gedurende het hele leven en zijn van invloed op het vermogen om autonoom te handelen en relaties aan te gaan. Deze regiefuncties zijn bij kinderen en volwassenen in ontwikkeling en kunnen versterkt worden doordat ouders of professionals zoals leerkrachten een bewuste basishouding aan nemen. Het kind zien, accepteren en bewust maken van keuzes en mogelijkheden staat hierbij centraal. Aandacht voor de basishouding van professionals is essentieel bij het aangaan van een zinvolle relatie met cliënten of leerlingen gericht op vertrouwen in ontwikkeling en perspectief.
30
Handelingsgericht werken met dyscalculie Nu dyslexie eindelijk de aandacht krijgt die het verdient, komt ook dyscalculie aan de beurt. Dat kan omdat er sinds kort een eenvoudig protocol voor preventie van rekenproblemen en het begeleiden van leerlingen met ernstige rekenproblemen en dyscalculie ligt. Het landelijk protocol ERWD (Ernstige Reken-Wiskunde-problemen en Dyscalculie) sluit uitstekend aan bij het handelingsgericht werken, zoals dat inmiddels op veel scholen gangbaar is. Je wordt geïnformeerd over opzet, inhoud en het gebruik van het protocol.
31
Leesproblemen en dyslexie in een nieuwe jas In 2010 en 2011 zijn de nieuwe protocollen Leesproblemen en Dyslexie uitgebracht door het Expertisecentrum Nederlands. Nu kan beter worden aangesloten bij de dagelijkse praktijk. In de nieuwe protocollen wordt het onderwijs continuüm (Struiksma, 2005) als leidraad voor signaleren en begeleiden gebruikt. Je krijgt kennis en inzicht in de jongste ontwikkelingen en didactiek rond dyslexie.
32
De pedagogische OOP-er Binnen veel OOP functies is het van belang dat de medewerker goed kan omgaan en communiceren met leerlingen. Steeds meer hebben zij direct en intensief contact met leerlingen en ouders. Deze workshop voorziet in de behoefte om hun sociale - en communicatieve vaardigheden en het pedagogisch inzicht te bevorderen. Aandachtspunten: wat beweegt kinderen, hoe zijn ze te motiveren, welke problemen en emoties hebben ze en op welke wijze kan je hun gedrag sturen. Veiligheid neemt daarbij een belangrijke plaats in.
33
Kinder-EHBO Interactieve workshop gericht specifiek gericht op kinderen van 4 - 12 jaar. Met name vertrouwd, geruststellend en handelend optreden t.o.v. de (basis)kennis van Eerste Hulp (specifiek voor kinderen). Veel aandacht voor gericht en adequaat handelen bij onvoorziene omstandigheden, die kennis van optreden vragen.
11
34
Coachen met het oortje Uit inventarisaties van OCW blijkt dat leerkrachten het lastig vinden om les te geven aan leerlingen met gedragsproblemen. De coaching Multi-Method Coaching (MMC) is een professionaliseringsinterventie waarmee je de kwaliteit in het omgaan met gedragsproblemen versterkt. Wij bieden je deze interventie aan in het kader van een onderzoek, Key2Teach. Dit is een samenwerking tussen een groot aantal onderzoeks- en ontwikkelinstellingen onder leiding van prof. drs. D. van Veen en prof. dr. W.H. A. Hofman. Deelname aan Key2Teach zorgt ervoor dat je inzet op het versterken van jouw schoolondersteuningsplan. MMC sluit naadloos aan bij ontwikkelingen rondom passend onderwijs, Handelingsgericht Werken en Oplossingsgericht werken. Door deel te nemen aan Key2Teach wisselen leraren en scholen binnen een bestuur of samenwerkingsverband expertise uit en worden verschillen tussen leerlingen overbrugd door differentiatie en samenwerking. MMC wordt ook wel ‘coachen met het oortje’ genoemd. De gecoachte leerkracht gaat van december tot juni met een coach werken aan lastige situaties met leerlingen in de klas. De coach is iemand die zelf veel jaren werkervaring heeft in het geven van onderwijs en het coachen van leerkrachten.
35
Praktische feedback aan leerlingen Een van de negen didactische factoren die volgens Robert Marzano direct van invloed is op de leerprestaties van leerlingen is het stellen van doelen voor leerlingen en het gericht geven van feedback daarop. Leerkrachten geven aan dat ze dat de hele dag door doen, maar het blijkt vaak niet op een bewuste manier te gebeuren. Wanneer we willen dat het geven van feedback leidt tot een beter leerrendement bij leerlingen, dan is het nodig om feedback systematisch, bewust en doelgericht in te zetten.
36
Wat een school moet weten over pesten Alleen al door meer kennis over pesten, is dit probleem beter aan te pakken. Niet alleen leerkrachten, maar ook de kinderen en ouders hebben kennis nodig om te weten wat zij kunnen doen. Pesten is namelijk een groepsprobleem en daar zit ook de oplossing. Alle goede antipestprogramma’s gaan uit van verschillende rollen binnen de groep en hoe zij elk een bijdrage kunnen leveren aan het stoppen van het pesten. Kinderen moet echter die vaardigheid worden geleerd en daarin speelt de leerkracht een grote rol.
37
Ontwikkelingspsychologie Als leerkracht heb je elke dag te maken met een hele groep kinderen. Deze kinderen zijn uiteraard allemaal heel verschillend maar toch valt er veel te zeggen over de ontwikkeling die ze doormaken. Heel globaal verloopt die ontwikkeling voor de meeste kinderen min of meer gelijk. Kennis over de manier waarop en in welk tempo ze dat doen kan je enorm helpen bij de begeleiding van de kinderen die aan jouw zorg zijn toevertrouwd. Er zijn verschillende aspecten in deze ontwikkeling te onderscheiden (cognitief -, lichamelijk -, emotioneel -, sociaal - en het persoonlijkheidsaspect) en allemaal spelen ze een belangrijke rol op school.
38
Klas- en teambouwers Als leerlingen in staat zijn en gemotiveerd zijn om in teams samen te werken gebeurt er iets heel bijzonders: ieder presteert beter! Leerlingen vinden het leuk, de leerprestaties gaan omhoog en storend gedrag komt veel minder voor. We weten uit onderzoek namelijk dat het brein makkelijker nieuwe leerstof opneemt wanneer iemand zich in een veilige omgeving bevindt. Hoe creëer je in de klas nu een veilige leeromgeving voor alle leerlingen? Onderzoek wijst uit dat wanneer we meer accepteren van elkaar als we elkaar goed kennen. Hoe zorg je ervoor dat leerlingen elkaar beter leren kennen? Door met Klasen TeamBouwers aan de slag te gaan! Klas- en TeamBouwers zijn activiteiten die u eenvoudig in uw klas kunt uitvoeren. Leerlingen zijn tijdens de KlasBouwer in beweging en komen veel te weten over elkaar. Tijdens de TeamBouwer praten zij in teams van 4 over persoonlijke zaken. Leerlingen ontmoeten elkaar steeds op een natuurlijke manier. En doordat leerlingen op een gestructureerde, informele manier elkaar beter leren kennen heeft dat meteen effect op het 12
groepsklimaat. Deze Klas- en TeamBouwers creëren sociale verbondenheid en stimuleren de wil om samen te werken. Je ervaart in deze workshop zelf hoe een groep mensen een GROEP mensen wordt met behulp van Klas- en TeamBouwers. En je hebt direct een aantal activiteiten ervaren die je ook in je eigen groep kunt uitvoeren!
39
Gedragsmanagement vóór passend onderwijs Kan je tijd en energie, die het kost om storend gedrag aan te pakken, besparen? Zodat je je helemaal kunt richten op leeropbrengsten? En wil je snel in beeld krijgen waar jouw team aan kan werken in het kader van Passend Onderwijs? Preventief met jouw team gaan kijken naar waar jij sterker in wilt raken in verband met Passend Onderwijs? Dat kan door Gedragsmanagement op de beleidsagenda van jouw school te zetten. Goed gedragsmanagement is de basis voor betere leeropbrengsten. Research bevestigt wat je intuïtief al weet: Pedagogisch handelen en effectief klassenmanagement vormen een stevig fundament voor effectief lesgeven. Gedragsmanagement vereist aandacht, in de klas, maar ook schoolbreed. Optimaliseer het gedragsmanagement op jouw school. Elke school is uniek, daarom werkt een standaardprogramma vaak niet. Met de scan Gedragsmanagement krijg je een beeld van wat voor jouw school nodig is, zodat je echt duurzame veranderingen kunt realiseren. In deze sessie maak je kennis met de scan gedragsmanagement, een eenvoudig instrument, waarmee elke school in beeld krijgt hoe 10 samenhangende factoren een uniek schoolprofiel geven. Een schoolprofiel dat inzicht en overzicht geeft tot het zetten van de juiste actiestap voor het werken aan een stevig fundament voor effectief lesgeven. Kerninhouden van de subsessie: scan gedragsmanagement, de vier pijlers van de aanpak, de stappen in het traject, mogelijke actiestappen.
40 41 42 43 44
(verplicht; 6 x) (verplicht; 6 x) (verplicht; 6 x) (verplicht; 6 x) (verplicht; 6 x)
45
Actuele Pedagogiek De pedagogische taak van scholen wordt steeds groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zorgen ervoor dat je als leerkracht steeds meer te maken krijgt met de opvoedkundige kant van het onderwijs. Er wordt van scholen verwacht dat ze kinderen voorbereiden op de maatschappij en de maatschappij vraagt inmiddels veel meer dan alleen kennis en vaardigheden. Daarnaast weet iedere leerkracht dat kinderen zich pas goed kunnen ontwikkelen als ze goed in hun vel zitten, dus dat het pedagogisch klimaat in een groep belangrijk is spreekt voor zich. Maar hoe zorg je voor een positief pedagogisch klimaat? Welke mogelijkheden zijn er en op welke uitgangspunten en principes zijn deze gestoeld?
13
14
15
16
