1
Voorwoord Carte Blanche wil ruimte geven. Wil stimuleren, verrassen, prikkelen. In onderzoek, spel en presentatie. Ontmoeten en verbinden is daarbij leidraad. Creativiteit de drijvende kracht. Ontmoeten en verbinden Carte Blanche wil verbinden, bruggen slaan. Tussen mensen met een verstandelijke beperking, autisme of een psychiatrische achtergrond en de zogenaamd ‘normalen'. Tussen ‘lastige’ talenten en de anderen. Kunst is daarbij middel en doel. Unieke ruimte Carte Blanche wil ruimte bieden aan zulke ‘lastige’ talenten, lastig, omdat ze in de bestaande voorzieningen vaak niet terecht kunnen. Bij Carte Blanche zijn beperkingen geen hindernissen, ze worden niet weggemoffeld, maar vormen de motor om kunst te maken: theater, beeldend werk en poëzie in voorstellingen, workshops en presentaties In 2012 is het aantal activiteiten uitgebreid, evenals de groep ‘lastige talenten’, het aantal partners en samenwerkingsverbanden. Er zijn nieuwe voorstellingen ontwikkeld en gespeeld, zowel vrije voorstellingen, voor een algemeen publiek, als voorstellingen in opdracht. Op de volgende pagina’s vindt u meer informatie over de voorstellingen, workshops, presentaties en projecten, in eigen huis, het pand aan de Jan Heynslaan in Eindhoven en daarbuiten.
2
Inhoudsopgave Voorwoord 1. Vaste werkzaamheden 1.1 De Werkplaats 1.2 Theatergroep Hartenkoning
2. Voorstellingen 2.1 Vrijheidsbeperking Nee Tenzij – twee versies 2.2 Woyzeck 2.3 De Aap 2.4 Blind 2.5 Ik ben geboren punt uit 2.6 Doordraaien
3. Workshops en projecten 3.1 Mijn Land 3.2 De Bult 3.3 Opleiding tot ervaringsdeskundige 3.4 Bruggen Bouwen (Pesten) 3.5 Flessenpost 3.6 Theater in de Wijk 3.7 Laten we het gezellig houden! 3.8 Workshop Theater maken voor het Elkerliek ziekenhuis
4. Diverse activiteiten 4.1 Atelierroute 4.2 Glow Off 2012 4.3 Deelname aan ‘Kwartier Maken’ – Special Arts 4.4 Snuffeldagen voor leerlingen van de Franciscusschool Veghel
5. Medewerkers 5.1 Stagiaires
6. Bestuur
7. Samenwerking/partners
8. Huisvesting
9. Financiën 3
1.
Vaste werkzaamheden 1.1 De Werkplaats In 2012 werkten er 11 mensen binnen de Werkplaats op maandag, dinsdag en woensdag in het kader van arbeidsintensieve dagbesteding. Daarnaast liep er een stagiaire mee, afkomstig van de Franciscusschool (VSO) in Veghel. Maandag en dinsdag zijn de vaste repetitiedagen. Op de woensdag is er ruimte voor andere, meer individueel gerichte activiteiten. 1.2 Theatergroep Hartenkoning Op de dinsdagavond repeteert Theatergroep Hartenkoning, een amateurgroep waarin mensen met een verstandelijke beperking en anderen samenspelen. Regelmatig komt er een nieuwe voorstelling uit. In 2012 zijn de voorbereidingen gestart voor de nieuwe voorstelling in 2013. 2.
Voorstellingen 2.1 Vrijheidsbeperking Nee Tenzij – twee versies In de eerste helft van 2012 heeft de Werkplaats de voorstelling Ik ben geboren Punt Uit, verder ontwikkeld en geactualiseerd. Daar ontstond de reisvoorstelling Vrijheidsbeperking Nee Tenzij uit. Deze voorstelling, in de vorm van een revue, laat de constante strijd zien tussen dromen, ambities en verlangens t.o.v. de beperkingen die van buiten af worden opgelegd. De voorstelling is in 2012 6 keer gespeeld binnen de gehandicaptenzorg voor 350 mensen. Zorginstellingen die deze voorstelling inkochten waren Vilans, SWZ, de Raphaëlstichting, Lunetzorg en Pluryn. De ontwikkeling van deze voorstelling werd gesubsidieerd door de Gemeente Eindhoven. Stefan Jung en Liesbeth Reeser hebben van de voorstelling Vrijheidsbeperking Nee Tenzij op aanvraag van Vilans een andere versie gemaakt, geschikt voor de ouderenzorg. In deze voorstelling wordt een relatie tussen een bejaarde vrouw in een verzorgingstehuis en haar zoon verbeeld. De dilemma’s van de zoon, de verzorger en de bejaarde vrouw zijn het uitgangspunt. De voorstelling is 2 keer gespeeld, voor 100 mensen. 2.2 Woyzeck. In het najaar van 2012 is de Werkplaats gestart met de repetities voor de voorstelling Woyzeck. Woyzeck, gebaseerd op het gelijknamige stuk van Georg Büchner, vertelt het verhaal van een arme soldaat die vernederingen ondergaat voor een schijntje om zijn vrouw en kind te onderhouden. In een brute wereld van machtsvertoon en machtsmisbruik probeert hij zich vergeefs staande te houden. De eerste try-outs zijn in december gespeeld voor een publiek van 75 mensen. Woyzeck is gefinancierd door de gemeente Eindhoven en het VSB-fonds. 2.3. De Aap Stefan Jung heeft in 2012 de voorstelling De Aap, of Bericht voor de academie van Kafka, gemaakt en gespeeld in de regie van Gerard Luijkenaar. De Aap vertelt het verhaal van een gewonde en gevangen genomen aap vanaf de tijd dat hij opgesloten zit in een te nauwe kist, tot aan het moment dat hij mens is geworden en triomfen beleeft in theaters, waar hij optreedt als een van de sensaties van zijn tijd: de mens geworden aap. Kafka legt de dilemma's van ons streven naar vrijheid messcherp bloot. De Aap is 12 keer in de eigen theaterzaal gespeeld voor 192 mensen (algemeen publiek). 2.4.Blind Liesbeth Reeser heeft in 2012 de voorstelling Blind gemaakt, in de regie van Stefan Jung. In Blind, gebaseerd op Stad der Blinden van Saramago, wordt het publiek meegenomen op een reis in een stad, waar een epidemie zorgt voor een algehele blindheid onder de bevolking. De reis gaat langs het dagelijks leven, het gekkenhuis als quarantaineplaats naar de buitenwereld waar dan pas duidelijk wordt wat een catastrofe als deze doet met de mensheid, de normen en waarden, en de 4
drang om te overleven. Blind is 8 keer gespeeld in onze eigen theaterzaal, voor een publiek van 200 mensen. 2.5 Ik ben geboren Punt Uit Naast de doorontwikkelde en nieuwe voorstellingen, heeft Carte Blanche in 2012 bestaande voorstellingen op verzoek gespeeld. Zoals de Werkplaatsvoorstelling Ik ben geboren Punt Uit voor Lunetzorg tijdens het afscheid van bestuursvoorzitter Jopie Nooren. 2.6 Doordraaien Op verzoek van de GGzE is de voorstelling Doordraaien hernomen, gespeeld door Liesbeth Reeser, Stefan Jung, Gerard Luijkenaar en Judith Ansems. De voorstelling gaat over toekomstperspectief en uitzichtloosheid, de wereld die doordraait, over de mallemolen van het bestaan. 3. Workshops en projecten Naast de vaste werkzaamheden binnen de Werkplaats en Hartenkoning en de voorstellingen, verzorgt Carte Blanche workshops (bestaande workshops die men kan inkopen) en projecten op maat (specifieke vraag m.b.t. een probleem of een thema waar vaak een samenwerking aan verbonden is) voor externe opdrachtgevers. 3.1 Mijn Land De workshop Ik ben Mijn Land is een bestaande workshop, ontwikkeld door Stefan Jung. Binnen de contouren van hun eigen lichaam brengen deelnemers hun land in kaart met muziek, verf, taal en spel. Naar aanleiding van gesprekken met de deelnemers over hun land, worden er teksten geschreven die het uitgangspunt vormen voor een afsluitende presentatie. In 2012 is deze workshop uitgevoerd met een groep deelnemers op individuele aanvraag. In 15 bijeenkomsten hebben zij gestalte gegeven aan hun land met als afsluiting 2 presentaties. 3.2 De Bult De workshop De Bult is een bestaande workshop, ontwikkeld door Stefan Jung. In deze workshop loop je de weg die gaat van geboorte tot dood. De deelnemers vertellen hun levensverhaal aan de hand van een beklimming van een (denkbeeldige) berg. In 2012 is de workshop uitgevoerd met 6 deelnemers van Perspectief Tilburg. In 12 bijeenkomsten en 2 afsluitende presentaties hebben zij de berg beklommen. 3.3 Opleiding tot Ervaringsdeskundige In samenwerking met Fontys Hogeschool heeft Carte Blanche een kort lespakket samengesteld voor de opleiding tot Ervaringsdeskundige; mensen met een beperking leren hoe zij les kunnen geven over de eigen beperking aan o.a. studenten. Onderwerpen zijn bewustwording van jezelf, bewustwording van het feit dat mensen naar je kijken, omgaan met presenteren aan de hand van je beperking. Gedurende 3 bijeenkomsten hebben 15 deelnemers zich ‘het presenteren’ eigen gemaakt. Dit project werd gefinancierd door Fontys Hogeschool. 3.4 Bruggen Bouwen (Pesten) In de workshop Bruggen bouwen, in opdracht van Vrije Basisschool De Regenboog ontwikkeld door Stefan Jung, wordt aandacht besteed aan de sociale identiteit van jonge kinderen tijdens de basisschoolperiode. Kinderen gaan zich bezig houden met vragen als ‘hoe zien anderen mij?’ en ‘bij welk groepje hoor ik eigenlijk?’. De antwoorden zijn bepalend voor het kind zelf, maar ook voor de anderen om hem heen. De kinderen worden gestimuleerd samen te werken met elkaar en met hun ouders. Zo’n 50 deelnemers (ouders en kinderen) hebben in 10 bijeenkomsten deze workshop doorlopen. De financiering liep via Vrije Basisschool De Regenboog. 5
3.5 Flessenpost De workshop Flessenpost is ontwikkeld door Stefan Jung, in samenwerking met Lunetzorg en Novadic Kentron, voor mensen met een beperking en een verslaving. Flessenpost geeft de mogelijkheid een nieuwe zienswijze te ontwikkelen op probleemsituaties door de eigenwaarde van de deelnemers te vergroten. Flessenpost is uitgevoerd door 6 mensen met een verslaving en een beperking. De start vond plaats in november 2011. In 2012 zijn er nog 3 bijeenkomsten geweest, met 2 afsluitende presentaties. Lunetzorg heeft de ontwikkeling en uitvoering van de workshop gefinancierd. 3.6 Theater in de Wijk In 2012 is het project Theater in de wijk gestart, waarin mensen uit de wijk Kronehoef & Mensfort samen een voorstelling maken o.l.v. Stefan Jung. De verschillende persoonlijkheden en verhalen zijn de kracht en het materiaal tijdens het maakproces. De uiteindelijke groep bestond uit 20 spelers, die in 18 repetities de voorstelling ´t Plein hebben ontwikkeld. ’t Plein is 2 keer gespeeld in de eigen theaterzaal. Dit project liep door in 2013 en is gefinancierd door Lunetzorg en Woonbedrijf. 3.7 Laten we het gezellig houden! De workshop Laten we het gezellig houden, is ontwikkeld door Stefan Jung in opdacht van ´t Laar, dagbestedingcentrum Geldrop. Centraal in deze workshop staat de vraag hoe je met elkaar omgaat. De workshop werd gevolgd door 40 deelnemers met een beperking. 3.8 Workshop Theater maken in het Elkerliek Ziekenhuis Helmond Rondom de Wereld Down Syndroom Dag, wordt er bij het Elkerliek Ziekenhuis Helmond een grote markt met workshops, voorstellingen en lezingen georganiseerd. In opdracht van het Elkerliek ziekenhuis hebben Stefan Jung, Gerard Luijkenaar en Liesbeth Reeser aan zo’n 20 mensen een workshop Theater Maken gegeven met een afsluitende presentatie. 4.
Extra activiteiten 4.1 Atelierroute De atelierroute, die jaarlijks wordt georganiseerd, is een evenement waarin kunstenaars hun atelier open stellen voor publiek. Stefan Jung heeft samen met Ab Hofstee de route ‘geopend’ in het Van Abbemuseum, waar tevens een schilderij van Henk Gruyters, een van de deelnemers aan de Werkplaats, te zien was. 4.2 Glow off 2012 Op initiatief van een aantal kunstenaars uit Eindhoven, is in 2012 de eerste Glow Off georganiseerd, als reactie op de groots opgezette Glow. Het idee hierachter: breng de Glow terug naar het Eindhovense. Carte Blanche heeft de ruimte beschikbaar gesteld aan onder andere Ruud Snel, Wiersma & Smeets en Bas Berends. Liesbeth Reeser speelde die avond de voorstelling Blind, en Stefan Jung heeft een ‘licht’-werk geschilderd op muziek. 4.3 Deelname aan ‘Kwartier Maken’ – Special Arts Stefan Jung heeft, op verzoek van Special Arts, deelgenomen aan de binnenkring van een discussie over ‘Kwartier Maken’ binnen het lectoraat Kwartier maken, georganiseerd door Doortje Kal. Zij promoveerde in 2001 aan de Universiteit van Humanistiek op Kwartier maken en houdt zich sindsdien bezig met de presentiebenadering en kwartier maken binnen de Nederlandse maatschappij. 4.4 Snuffeldagen voor leerlingen van de Franciscusschool Veghel Een aantal leerlingen van de Fransiscusschool te Veghel, speciaal voortgezet onderwijs, heeft repetities van de Werkplaats bijgewoond om kennis te maken met Carte Blanche als mogelijk toekomstige werkplek. 6
5. Medewerkers In 2012 hadden drie mensen een vast dienstverband: Stefan Jung, Liesbeth Reeser en Jolijn Lucassen. Daarnaast maakt Carte Blanche gebruik van professionals die als zzper of anderszins worden ingehuurd en kan de stichting bogen op een grote groep vrijwilligers die haar werkzaamheden ondersteunt, bij o.m. de ontvangst van publiek, kassa en bar. Liesbeth Reeser heeft in 2012 gedurende 2 dagen per week de zakelijke leiding op zich genomen en werd daarbij ondersteund door Jolijn Lucassen. De artistieke leiding was in handen van Stefan Jung en Liesbeth Reeser. De boekhouding werd beheerd door Paul Tammes, Open Boekhouding. Gerard Luijkenaar, Jurgen Zweemer, Jan van Bekkum en Jose op ten Berg begeleidden de Werkplaats en Theatergroep Hartenkoning in spel, zang, beweging en beeldend. Jurgen Zweemer was daarnaast betrokken bij het (technische) onderhoud van het pand en Bernhard Schreiber heeft eind 2012 het tuinonderhoud op zich genomen. Rob Bugel tekende voor de theatertechniek en Bas Marien, aangevuld door Bas Berends, voor de theaterfotografie. Het computeronderhoud was in handen van Michel Driessen. 5.1 Stagiaires Carte Blanche heeft in 2012 aan de volgende studenten stages aangeboden: Renee van Dijk, opleiding ROC SCW, een jaarstage. Zij is afgestudeerd op het project Theater in de Wijk. Sebas van de Donk, opleiding ROC Arties, een jaarstage. Hij heeft zijn afstudeervoorstelling bij Carte Blanche gemaakt/uitgevoerd Janneke Fransen en Femke Mulder, hebben beiden binnen de opleiding ‘Theater maken met mensen met een beperking’ vanuit Kunstfactor, een korte projectstage gelopen bij de Werkplaats. Esly Seird en Desiree Verbiest, beiden afkomstig van het Novaliscollege, hebben bij Carte Blanche hun maatschappelijke snuffelstage gelopen. Steven Harks, afkomstig van de Franciscusschool te Veghel (SO en VSO) heeft binnen de Werkplaats stage gelopen. 6. Bestuur Onder het voorzitterschap van Gerard Lammers bestond het bestuur van Carte Blanche uit Rolf Zweegers (penningmeester), Geert Zuijlen (secretaris) en Toin von den Hoff (bestuurslid facilitaire zaken). 7. Huisvesting Het bestuur van Carte Blanche heeft in 2012 met de gemeente Eindhoven (Vastgoed) op verschillende momenten overleg gehad over het pand aan de Jan Heynslaan betreffende de wijze waarop het pand wordt beheerd. In 2012 is het nog niet tot een eventuele huur- of gebruikersovereenkomst gekomen. In 2012 heeft de brandweer in opdracht van de Gemeente Eindhoven, zijn eerste controle gedaan in het pand. Naar aanleiding van dit rapport is een aantal werkzaamheden verricht in het kader van de brandveiligheid. 7.1 ‘Verhuringen’ In 2012 heeft Carte Blanche 32 keer ruimtes beschikbaar gesteld aan andere groepen en initiatieven voor voorstellingen, presentaties en debatten. Doppio Eindhoven Danst Attika Kleurrijke stad Jan van Bekkum – Pens SP Eindhoven 7
-
Literair Toneel ROC Eindhoven Danst Brabant Balie & Zet Antoon Schellensschool Thailyia Koerdische vereniging
8. Samenwerking/Partners In 2012 is Carte Blanche met verschillende instellingen en bedrijven een samenwerking aangegaan of heeft de samenwerking verdiept: Lunetzorg De Boei Perspectief Tilburg Novadic Kentron Vrije Basisschool de Regenboog Fontys Hogeschool ’t Laar het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond Woonbedrijf ’t Pluspunt Franciscusschool te Veghel Neos JC Energy Diaconaal Centrum ’t Hemeltje Stichting Buday Welzijn Eindhoven De Werf de Antoon Schellensschool Special Arts. Carte Blanche wordt ook regelmatig gevraagd om bijscholingsdagen, congressen en informatiedagen te ondersteunen met een voorstelling of workshop. In 2012 gebeurde dat bij/op verzoek van Vilans, SWZ, de Raphaëlstichting, Lunetzorg, Pluryn en de GGzE. 9. Financiën In 2012 heeft Carte Blanche voor een aantal projecten/voorstellingen subsidie ontvangen, onder meer van de Gemeente Eindhoven en van het VSB-Fonds. Daarnaast heeft Carte Blanche een donatie ontvangen van de Tour d’Asperges. Meer financiële informatie is te vinden in de Jaarrekening 2012, op te vragen bij Carte Blanche.
8
