Maak werk van vrouwelijk talent
in dit nummer Voorwoord van Alexander Rinnooy Kan Vrouwen in beroepen met een mannelijk imago
Jaargang 1 september 2007
2
2
De Glazen Muur - september 2007
De Glazen Muur Dit is het tweede magazine van het project De Glazen Muur, dat zich richt op het
INHOUDSOPGAVE
beter benutten van de talenten van meisjes en vrouwen voor opleidingen en beroepen met een mannelijk imago. Dit magazine heeft een beeld van activiteiten in en rondom het project. En vooral van de meisjes en vrouwen waar het om gaat. Hun verhalen laten zien dat het doorbreken van De Glazen Muur de moeite waard is. In dit nummer extra aandacht voor de -recent succesvol afgeronde- pilot in de logistiek, een mentoringprogramma voor HBO-studentes. Ook de andere 7 pilots zijn zo goed als afgerond. Op 30 oktober wordt het project feestelijk afgesloten in Den Haag. Kijk op www.glazenmuur.nl
Pagina
3 Voorwoord Dr. A.H.G. Rinnooy Kan, voorzitter Sociaal-Economische Raad (SER)
4 Pilot De vorderingen, de resultaten
6 Interview Barbara van de Putte en Kim Veldman
7 Interview Mabel de Vries
8 Vrouwen in beroepen met een mannelijk imago
12 Het netwerk rond De Glazen Muur
13 Netwerken met beleidsmakers
14 Column Elise Gerritsen ‘Vrouwen en logistiek daar heb ik wel wat mee!’
september 2007 - De Glazen Muur
Zij ging dwars door de glazen muur. Mijn Engelse grootmoeder was de eerste vrouwelijke burgemeester van een deelgemeente van London en daardoor een schitterend rolmodel. Zij liet zich niet weerhouden door tradities en gewoonten of door het mannelijke imago van het burgemeestersambt. Dát was de positie waar ze haar talenten wilde inzetten. Waar een scheiding bestaat tussen mannen- en vrouwen beroepen gaat talent verloren. Bijvoorbeeld de technische en analytische competenties van vrouwen, en het zorgend en empathisch vermogen van mannen. Dit remt de ontwikkeling van de samenleving en smoort de persoonlijke groei van individuen. Het is ook slecht voor de dynamiek van een beroep als de beoefenaars één homogene groep vormen. Zonder diversiteit worden professionals en hun organisaties niet uitgedaagd tot veranderingen. Een vrouw die logistiek manager in de haven wordt, nodigt uit tot een bijstelling van het beeld. Zij laat zien dat je kunt uitblinken in dit beroep ook als je geen stoere, forse man bent. En als zij in deeltijd wil werken, vraagt dat een efficiëntere samenwerking tussen collega’s. Daar vaart een bedrijf wel bij. Vandaar dat ik zo blij ben met de nieuwe algemeen secretaris bij de SER. Voor het eerst sinds de oprichting van de SER in 1950 wordt die (hoogste) functie nu bekleed door een vrouw: Veronique Timmerhuis. Een algemeen secretaris met een eigen stijl die zich, zoals dat hoort, onttrekt aan al te gemakkelijke kwalificaties als ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’. De glazen muur tussen mannen- en vrouwenberoepen moet neergehaald. Klussers die de muur openbreken – zoals de vrouwen die in dit magazine aan het woord komen – verdienen dan ook applaus. En navolging.
Dr. A.H.G. Rinnooy Kan, voorzitter Sociaal-Economische Raad (SER)
VOORWOORD
“ Waar een scheiding bestaat tussen mannen- en vrouwenberoepen gaat talent verloren.”
De Glazen Muur - september 2007
De vorderingen, de resultaten Meer dan honderd meisjes en vrouwen namen of nemen deel aan de verschillende pilots van De Glazen Muur. Al resumerend stuiten we steeds op één woord:
enthousiasme!
Een kort overzicht.
Maak weer werk van je talent
Oriëntatiebrug voor N-profielmeisjes
Vmbo-mbo-brug: voortgang en resultaten
Oriëntatietraject voor vrouwen met een hogere bèta/technische opleiding die willen herintreden
Een toekomst vol kansen? Dan moet je die wel leren kennen.
In juni 2007 begon een groep van 10
Vanaf 30 oktober 2006 hebben 50 boven
In het schooljaar 2006-2007 hebben
vrouwen met de oriëntatie tot herintreding
bouwmeisjes ven twee Eindhovense
30 vmbo-t meisjes uit Hilversum en
in een bèta/technische baan. Het primaire
scholen met een natuurprofiel de kans
Den Haag de kans gegrepen om zich
doel is terugkeer in het eigen vakgebied.
benut zich nog beter op hun toekomst
breder te oriënteren via de pilot ‘Vmbo-
Maar ook andere bèta/technische
voor te bereiden. Hun motivatie?
mbo-brug’. Zij hebben in dit speciale
terreinen, zelfstandig ondernemerschap
Een deelneemster: “Vrouwen krijgen
traject intensief kennis gemaakt met op
en doceren op bèta/technisch vlak
hiermee de kans zich te oriënteren op
leidingen en beroepen in techniek en ict.
worden onderzocht. Dankzij hun gemoti
opleidingen in de zogenaamde ‘mannen
De meisjes werden steeds enthousiaster
veerde instelling staan ontwikkeling en
sector’. Misschien stuiten ze wel op iets
over de opleidingen en beroepen die ze
aanpak van het terugkeerproces nu flink
dat ze een geweldige studie vinden.”
leerden kennen. Een groot aantal wil nu
in de steigers en alle deelneemsters
Middels tal van activiteiten, zoals bij
na het vmbo-eindexamen een technische
hebben sollicitaties lopen: “Wat ik
voorbeeld speeddaten met vrouwelijke
of ict-mbo-vervolgopleiding gaan volgen.
vooral prettig vond, was dat ik vanwege
professionals in bèta/techniek, een
Als vervolg op deze succesvolle pilot
mijn opleiding gelijk als professioneel
workshop loopbaanontwikkeling en een
gaat de VHTO komend schooljaar ook in
gelijkwaardige gesprekspartner werd
voorproefje van het studentenleven in
nieuwe regio’s oriëntatietrajecten opzetten
aangesproken.”
Amsterdam zijn de meisjes enthousiast
om zo meer meisjes, vmbo-scholen,
In september 2007 worden de groeps
gemaakt voor bèta/techniek. Een deel
mbo-opleidingen en bedrijven te bereiken.
bijeenkomsten voortgezet, met experts
neemster: “Ik heb gezien dat techniek
op diverse terreinen als gastsprekers.
hele leuke dingen te bieden heeft en
Deze pilot wordt uitgevoerd door
dat ze ons meisjes ook erg hard nodig
de VHTO, Landelijk expertisebureau
hebben!”
meisjes/vrouwen en bèta/techniek.
Deze pilot wordt uitgevoerd door de VHTO, Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek.
Deze pilot wordt uitgevoerd door de VHTO, Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek.
VHTO
VHTO
VHTO
september 2007 - De Glazen Muur
PILOT
Herintreedsters in Twente
Horizonverbreding voor HBOstudentes logistiek
Accountancy: voortgang en resultaten
Op 27 augustus gaat de derde groep
In het project ‘Vrouwen in hogere logis
Centraal aandachtspunt in de pilot
(van 12) vrouwen van start met de oriën
tieke functies’ hebben 12 HBO studentes
Accountancy is de vraag welke factoren
tatie op mannenberoepen. De ervaring
een mentoringproject gevolgd. Zij waren
in zowel positieve als negatieve zin
uit de vorige twee rondes (12 en 16
gekoppeld aan 12 vrouwelijke managers
invloed uitoefen op de in,- door- en uit
vrouwen) leert dat de vrouwen na afloop
in de logistiek. De studentes wilden met
stroom van vrouwen in de studie accoun
van het oriëntatietraject een helder
dit project zichzelf professioneel ontwik
tancy en het beroep van accountant.
beeld hebben van de mogelijkheden in
kelen, netwerken opbouwen en een
VanDoorneHuiskes en partners is in
technische en ICT beroepen en weten
beter beeld van de logistiek te krijgen.
gesprek gegaan met sleutelfiguren en
hoe ze deze mogelijkheden kunnen
Deze doelstellingen zijn voor alle studen
belanghebbenden in de sector. De pilot
bereiken. Het project is eindig, de
ten gehaald. Vooral het verbreden van
draagt via de gehouden gesprekken en
Glazen Muur is nog niet gebroken in
hun horizon in de logistiek en het op
bijeenkomsten bij aan verdere bewust
Twente. Momenteel wordt er hard
bouwen van een netwerk is succesvol
wording en innovatie. Een belangrijke
gewerkt aan een vervolg op de Glazen
geweest. Een aantal koppels is nog niet
innovatieve stap is dat het idee van een
Muur. De vraag naar menskracht in de
uitgepraat en heeft besloten zelfstandig
proeftuin met een vernieuwde en meer
metaal en elektronica is groot, helaas
de mentoring door te zetten. De vLm
gebalanceerde werkorganisatie binnen
blijft de match tussen vraag en aanbod
heeft plannen om het mentoringproject
een grote accountancyfirma een zeer
nog veelal een mannelijke aangelegen
te herhalen.
positieve ontvangst heeft gekregen.
heid. Met werkgevers, arbeidsbemidde
De proeftuin zou een algemeen model
laars, ROC van Twente en gemeenten
Deze pilot wordt uitgevoerd door
kunnen opleveren, dat van toepassing
wordt verder gezocht naar oplossingen
VanDoorneHuiskes en partners,
kan zijn in professionele sectoren met
die deze eenzijdige vanzelfsprekendheid
onderzoek en advies.
een hoge werkdruk en/of met een
kunnen doorbreken.
partnerstructuur.
Deze pilot wordt uitgevoerd door Variya
Deze pilot wordt uitgevoerd door
(voorheen Equivalent), maatschappelijke
VanDoorneHuiskes en partners,
ontwikkeling en integratie.
onderzoek en advies.
Variya
Van DoorneHuiskes Van DoorneHuiskes
De Glazen Muur - september 2007
INTERVIEW
Mentor en mentee; vrouwelijke managers delen ervaring en tips met studentes Logistiek Barbara van de Putte en Kim Veldman zijn sinds maart dit jaar mentor en mentee in het logistiek mentorproject. “Ik ben zeker geen feministe.” maakt Barbara meteen duide-
Mijn omgeving bestaat voornamelijk uit mensen die al weer
lijk. Ze heeft zich aangemeld voor het project omdat ze haar
een tijdje werken, studenten spreek ik veel minder snel.
steentje wil bijdragen. “Het percentage vrouwen dat werk-
Dit was voor mij wel een leuke manier om toch op de hoogte
zaam is binnen het midden- en hoger kader is ver beneden
te blijven van nieuwe ontwikkelingen.”
peil, dat vind ik kwalijk. Ik ben vóór diversiteit op de werkvloer, de markt die je bedient is dat immers ook. Dat geldt
De onderwerpen die het koppel bespreekt verschillen per
voor allochtonen, jongeren, ouderen én voor vrouwen.”
gesprek. De ene keer gaat het over de praktijkervaringen van Barbara met conflictsituaties, een andere keer krijgt Kim
Barbara is dertien jaar geleden afgestudeerd aan de HTS
sollicitatietips. Ook de man-vrouw verhouding is voor beiden
met als afstudeerrichting Verpakkingstechnologie. Ze is
een belangrijk gespreksonderwerp. “Bij de ECI stuur ik samen
nu verantwoordelijk voor het opslagdistributiecentrum bij
met drie teamleden achttien medewerkers aan, waaronder
boekenclub ECI in Vianen.
veel mannen. Echte conflicten heb ik niet gehad bij ECI, maar je merkt wel dat je stevig in je schoenen moet staan.
Middels haar praktijkervaring probeert ze Kim praktische
Bij mijn vorige baan bij de KLM had je veel meer typisch
tips mee te geven voor de invulling van haar (toekomstige)
haantjesgedrag van mannen. Mannen zijn bijvoorbeeld tijdens
carrière. Voor de inmiddels afgestudeerde Kim is het contact
vergaderingen eerder geneigd je te onderbreken, terwijl
met haar mentor heel waardevol. “Ik kende voorheen geen
vrouwen over het algemeen rustig wachten totdat je bent
vrouwen met managementfuncties binnen de logistiek.
uitgesproken. Ook als het gaat om de ander overtuigen,
Nu heb ik mede door het project mijn netwerkje opgebouwd.
merk je bij mannen dat je toch steviger bij je standpunt
Maar ook de verhalen van Barbara over haar ervaringen in
moet blijven. Dat soort tips geef ik Kim zeker mee.”
de praktijk geven een goed beeld. Het meest opmerkelijke advies dat ik van haar heb gekregen is dat belangrijke
De tips van Barbara kon Kim vrij snel in de praktijk inzetten.
beslissingen bij het koffieapparaat worden genomen en niet
“Ik ben de tweede week van juni afgestudeerd en nu werk
tijdens een vergadering. Netwerken is dus heel belangrijk.”
ik sinds een tijdje als logistiek planner bij een internationaal overslagbedrijf in Amsterdam. De reacties zijn heel positief.
Naast haar maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft
Af en toe krijg je een flauwe opmerking van de mannen,
Barbara ook persoonlijke redenen zich als mentor beschik-
maar daar heb ik geen moeite mee. De meesten vinden
baar te stellen. “Het is alweer een tijd geleden dat ik in de
het absoluut een aanwinst dat er toch weer een vrouw bij
schoolbanken zat. Ik ben benieuwd naar de lichting nieuwe
is gekomen.”
studenten en wat er op dat vlak allemaal speelt.
september 2007 - De Glazen Muur
Op dit moment werkt Mabel de Vries als Algemeen directeur bij een in ICT gespecialiseerde onderneming. Hier is ze verantwoordelijk voor het opzetten en managen van de Nederlandse vestiging. De Vries: “Het percentage vrouwen op managementposities in de ICT is nog steeds onder de maat. Het merendeel van de functies wordt nog steeds uitgevoerd Mabel de Vries,
door mannen. Hoewel hier gelukkig wel enige verbetering
Algemeen Directeur in ICT gespecialiseerde onderneming
inzit, behoeft dit nog steeds extra aandacht.”
Mannenbolwerk “Aan het werken in een mannenbolwerk ben ik inmiddels
Mabel de Vries (1961) is een ‘selfmade woman’. Ze begon ooit als serveerster. Via functies als helpdeskmedewerker, accountmanager en commercieel- en algemeen directeur bekleedt ze nu de functie van Algemeen Directeur bij een in ICT gespecialiseerde onderneming. Op haar pad heeft ze vele glazen muren doorbroken. Dat was niet altijd even gemakkelijk. “Ik heb te lang een uitputtende strijd gevoerd. Vaak stond ik tégenover het mannelijke aspect, in plaats van ernaast. Totdat ik er achter kwam dat dit niet de manier was.”
gewend. Als ik terugkijk op mijn carrière, dan heb ik veel geleerd. Veel te lang ben ik de strijd aan gegaan met de wapens en waarden die mannelijke collega’s gebruikten; ik kopieerde hen. Dat werkt dus gewoon niet. Op een gegeven moment was ik waar ik wilde zijn: aan de top. Maar ik had mezelf ervoor ‘ingeleverd’.”
Vrouwelijke waarden “Je kunt beter je eigen persoonlijke en vrouwelijke waarden aanwenden. Die zijn nu net zo waardevol. In een onderneming worden vrouwen juist gewaardeerd om de dingen die ze specifiek toevoegen. Dat brengt evenwicht in de onder neming. Daarnaast moet je als vrouw, maar ook gewoon als mens je eigen grenzen herkennen, aangeven, en respecteren.”
De Glazen Muur. Hoe kijkt ze tegen De Glazen Muur aan? “De Glazen Muur staat volgens mij schuin omhoog. Het begint met leeftijd, ras, geloofsovertuiging, sekse en eindigt volgens mij met de cultuur waar je in opgroeit. Het is mijn stellige overtuiging dat ook de Nederlandse cultuur vrouwen remt om De Glazen Muur te doorbreken. Er zijn nog steeds zo weinig vrouwen in de ICT–top. Vrouwen kiezen eerder voor ondersteunende of operationele functies, omdat die beter te combineren zijn met de zorg voor het gezin. Ik denk dat we hier pas ver andering in zien als de beloning voor mannen en brouwen gelijk wordt getrokken. Als méér vrouwen voor mannen beroepen kiezen, dan hoop ik op dat deze gelijkwaardigheid sneller wordt bereikt. Dat zou wel eens een revolutionaire verandering op de arbeidsmarkt kunnen betekenen.”
INTERVIEW
“ Ook de Nederlandse cultuur remt vrouwen in het door- breken van De Glazen Muur.”
De Glazen Muur - september 2007
VROUWEN IN BEROEPEN MET EEN MANNELIJK IMAGO
Een vrouwelijke politie-agent op zoek naar actie en avontuur. Scheikundeles geven aan een klas met voornamelijk jongens. Als tandtechnicus werken met louter mannen. Vrouwen in beroepen met een mannelijk imago, hoe is dat? Drie portretten.
Op de volgende pagina’s leest u fragmenten uit interviews met een aantal vrouwen in beroepen met een mannelijk imago. De volledige interviews kunt u lezen op www.glazenmuur.nl
In het eerste Glazen Muur Magazine las u het relaas van Brenda, Ilja, Margot en Monia; vrouwen in beroepen met een mannelijk imago. Maak hier kennis met Christel, Judith en Marloes.
september 2007 - De Glazen Muur
Christel Hayen, Scheikundelerares
“ Meisjes werken vaak veel harder!” Christel Hayen is scheikundelerares. Meisjes zijn in haar lessen duidelijk in de minderheid. Zélf heeft ze heel bewust gekozen voor de studie scheikunde: “Ik was me er niet van bewust dat het een mannenstudie was. Voor mij was het eigenlijk een hele ideologische keuze. Ik wilde zelf een geneesmiddel maken tegen kanker. Nu geef ik voornamelijk les aan jongens. Maar als meisjes voor scheikunde kiezen komen ze er ook. Ze werken vaak veel harder!”
september 2007 - De Glazen Muur
11
Marloes Everink, tandtechnicus
“ Op maandag hoor ik gewoon de verhalen over voetbal en vrouwen aan!” Margot Everink is tandtechnicus. Hoewel er een toename is van vrouwen op de opleiding Tandtechniek, beweegt Margot zich tussen overwegend mannelijke collega’s. Ze heeft hier geen enkel probleem mee: “Het is gewoon een geweldig beroep. Je bent heel zelfstandig; ik kan er veel creativiteit in kwijt. En de voetbal-, auto- en vrouwenverhalen op maandag hoor ik gewoon aan.”
12
De Glazen Muur - september 2007
Het netwerk rond De Glazen Muur HBO-Raad Technische Universiteiten Onderwijsraad
Avocatenbureaus Pilots HAVO/ VWO-HBO/WO
Pilot Accountancy
Organisatieadviesbureaus Communicatieadvies bureaus
VSNU
Architenbureaus
CWI Particuliere arbeids bemiddelingsbureaus Reïntegratie-afdelingen bedrijven
Pilot Reïntegratie (MBO en HBO+)
Pilot Koninklijke en Diplomatieke persoonsbeveiliging
Politie Defensie Penitentiaire inrichtingen Brandweer
Netwerk Glazen Muur
Particuliere Persoons beveiligers
Platform Bètatechniek
Bergingsbedrijven
DIVOSA SER Taskforce Onderwijs en Arbeidsmarkt
Centrale netwerkpartners
Pilot Logistiek
Luchtvaartbranche Scheepvaartbranche
Jet-Net
Transportsector
Sociale partners
Landelijk Platform Logistiek
Brancheorganisaties (bouw, chemie, metaal) MBO-Raad Onderwijs Reïntegratie Bedrijven
Pilot VMBO-MBO
ROC’s PBT VMBO Platform
Er zijn tal van bedrijfstakken, organisaties en studierichtingen
Voor elke pilot hebben we een inventarisatie gemaakt en
met een ‘mannelijke imago’. Vrouwen komen daar vaak
een top 5 opgesteld van die branches en organisaties waar
maar moeilijk aan de bak. Óf omdat ze dat zelf niet zien
De Glazen Muur als issue vermoedelijk aan de orde is.
zitten, óf omdat werkgevers de mogelijkheden niet zien.
Deze organisaties worden persoonlijk benaderd voor een
De Glazen Muur pilots zijn bedoeld als inspirerende voor
kennismakingsgesprek. De uitvoerders van de pilots spelen
beelden. Ze moeten vooroordelen wegnemen, en laten zien
hierin als inhoudelijke experts een belangrijke rol. Zij kennen
dat het wél kan.
het klappen van de zweep als het gaat om het doorbreken van De Glazen Muur. In zo’n gesprek worden kennis en
Een van de manieren om sleutelfiguren te bereiken en te
ervaringen uitgewisseld. Klopt ons beeld van de organisaties?
overtuigen is netwerken. Bij elke pilot binnen het project
Speelt het issue van De Glazen Muur? Ook wordt bekeken
De Glazen Muur werken we samen met scholen en bedrijven
op welke manier we kunnen samenwerken. Bijvoorbeeld in
en dragen we kennis over naar vergelijkbare organisaties
de vorm van kennisdelen via de website www.glazenmuur.nl,
met een mannelijk imago. Bij de pilot Persoonsbeveiliging
het Glazen Muur Magazine en het Glazen Muur E-zine.
is dit dan bijvoorbeeld defensie, politie, en brandweer.
Door bijeenkomsten, zoals de slotmanifestatie op 30 oktober,
Allemaal fysiek zware beroepen. Bij de pilot Accountancy
of door mensen in contact te brengen met andere profes
zijn dit andere beroepen waarin de ruimte voor een flexibele
sionals in het netwerk. Zo levert het vormen van een
work-life balance vaak beperkt is. Dat blijkt het geval in de
netwerk een duidelijke meerwaarde op voor alle partijen.
advocatuur, bij architectenbureaus of organisatieadvies bureaus.
september 2007 - De Glazen Muur
Netwerken met beleidsmakers Als projectleider van De Glazen Muur ga ik – net als de
Het lastige is dat we weten dat scholen en bedrijven niet in
uitvoerders van de pilots – vaak de boer op. Al vanaf
groten getale voorop lopen wat betreft meisjes en vrouwen.
de aanloop van het project ben ik regelmatig te vinden
Het idee dat zij zelf baat hebben bij het werk maken van
op bijeenkomsten en bij organisaties die raken aan de
vrouwelijk talent is misschien wel het belangrijkste kwartje
Glazen Muur. Om inspiratie op te doen, mensen te leren
dat nog moet vallen. Ik verwacht dan ook veel van de
kennen en raakvlakken te vinden tussen De Glazen Muur en
gesprekken die nog op de rol staan: met sociale partners,
het werk van andere organisaties. Ik laat me graag uitnodigen,
onderwijsraden en brancheorganisaties. Welke ambities
maar trek ook zelf de stoute schoenen aan. En daarbij is het
durven zij uit te spreken en vooral: hoe warm maken ze
nu tijd om met grote, landelijke beleidsmakers in onderwijs-
hun achterban?
en arbeidsmarktbeleid in gesprek te gaan over hun visies en ambities om meer werk te maken van vrouwelijk talent. Mijn eerste gesprekken waren vooral met organisaties op het terrein van bèta en techniek en met voorlopers uit het bedrijfsleven en overheid. Dat zijn prettige gesprekken, want je zit voor een groot deel op dezelfde golflengte. Wel is het steeds zoeken naar de plaats van specifieke aandacht voor vrouwen ten opzichte van de eigen doelstelling. Welk belang hebben zij bij het doorbreken van De Glazen Muur? Waar ligt de link met hun grote thema’s, van het tekort aan technici
Els Veenis werkt als senior-beleidsmedewerker bij
tot aan economische innovatie?
de Directie Emancipatie, die sinds het nieuwe kabinet valt onder Minister Plasterk van Onderwijs, Cultuur
De grote voorlopers, zoals Shell, IBM en Defensie, zijn
en Wetenschap. Naast het projectleiderschap van
soms verrassend ver in hun denken en doen wat betreft
De GlazenMuur is ze actief op het terrein van de
de (economische) meerwaarde van diversiteit m/v.
doorstroom van vrouwen naar hogere functies.
Tegelijkertijd is het ook in die organisaties vaak hard werken aan interne steun. Het wordt pas echt spannend als die knelpunten ook aan de orde komen. Bijvoorbeeld dat het wennen is aan vrouwen in een mannenbedrijf. Dat het toch nog vaak voorkomt dat talentvolle vrouwen afhaken. En in hoeverre ga je doelen van bovenaf opleggen? Ook de organisaties op het terrein van bèta en techniek hebben vrouwen steeds meer op hun netvlies staan als verborgen potentieel. Het Platform Bèta en Techniek is trots op de resultaten die zij boeken met hun programma’s voor scholen en bedrijven. Het zijn vooral meisjes die ervan profiteren: hun keuze voor bèta en techniek is – althans bij de deelnemende scholen – flink toegenomen. Het idee dat het doorbreken van De Glazen Muur een onhaalbaar doel is, wordt daarmee weerlegd. Het Platform wil ook zeker de resultaten van De Glazen Muur meenemen in hun vervolg activiteiten (die lopen tot 2010). Maar ook hier huiver voor het teveel sturen van scholen en bedrijven op aandacht voor meisjes en vrouwen. “Als het niet uit henzelf komt, dan beklijft het niet.”
13
14
De Glazen Muur - september 2007
COLUMN
“ Vrouwen en logistiek daar heb ik wel wat mee!”
Deze eigenschappen zijn blijkbaar inspiratiebron geweest voor mijn afscheidsfeestje. De dag van mijn afscheid bleek een complot te zijn. Ik werd tot mijn verbazing geblinddoekt en vervoerd naar de plek waar mijn afscheid zou plaatsvinden. Een tikkeltje draaierig vond ik de steentjes op het pad wel heel bekend voorkomen en dat geschilderde indianen koppie bleek dat van mijn jongste dochter. Heerlijk het feestje was thuis! In mijn tuin stonden twee enorme krachtige totempalen met uitgesneden symbolen. Volgens een indianenritueel, dat gepaard ging met tromgeroffel, dans en zang werden zij aan
De snelheid en dynamiek van de logistieke branche boeit
mij geschonken. Om ze te in te wijden werd de betekenis
mij al jaren. Logistiek heeft nog steeds een mannelijk imago.
van de symbolen rondom het aangelegde vuur toegelicht.
Als vrouw in deze wereld heb ik mij jarenlang gedragen als de stoere dame die aantoonde dat carrière maken in deze
Vanaf dat moment kruisten de indianen steeds vaker mijn
door mannen gedomineerde wereld mogelijk is. En ik heb
pad. De verhalen en wijsheden die zij ons hebben nagelaten
mijn mannetje gestaan als BU directeur en in het HR werkveld.
kunnen een inspiratiebron zijn voor hernieuwde inzichten en overwegingen voor de uitdagingen binnen onze huidige
Na jaren van rennen en vliegen vond ik het tijd worden voor
maatschappij.
meer balans in mijn leven. Ik wilde ‘dat’ wat altijd al latent aanwezig was geweest verder ontwikkelen: mijn creërende
In veel indianenstammen hadden vrouwen de verzorgende
en intuïtieve feminiene kracht.
en verbindende rol. Zij zorgden voor de kinderen en het eten en waren eigenaar van het land, de oogsten en de
De komst van mijn dochters plus de welwillende adviezen
huizen. Bovendien vervulden vrouwen een belangrijke rol in
van dierbare collega’s zorgden dat ik deze kracht ook in mijn
de economische en sociale aansturing van de stam. Van de
werk op een succesvolle manier ging toepassen. Want het
mannen werd verwacht dat zij zorgden voor de veiligheid,
zijn juist deze kwaliteiten die de logistieke branche zo goed
de oorlogsvoering en het vangen van wild. Zij bleven vaak
kan gebruiken. Het gaat elke dag weer over het verbinden
weken weg om vervolgens ‘verwilderd’ terug te keren naar
van mensen en middelen.
hun stam. Door middel van een door vrouwen uitgevoerde wiegendans, werden de mannen liefdevol teruggewiegd in het ritme en de regels van de gemeenschap.
Elise Gerritsen is zelfstandig ondernemer en samen met haar partner Astrid van Tongeren lanceert zij binnenkort
Dit voorbeeld laat zien dat de masculiene kracht van vechten,
het ontwikkelingsprogramma voor vrouwen: BFemale.
strijden en jagen niet kan zonder de feminiene kracht; zonder het verbinden van mensen, het organiseren van de sociale gemeenschap en het creërend vermogen. Voor mij illustreert dit voorbeeld dat het mogelijk moet zijn om gemeenschappen en organisaties te creëren waarbinnen voor iedereen, jong en oud, een gerespecteerde en waardevolle plaats is. Het principe dat je in de verbondenheid sterk staat. In dit principe gaat het ook niet meer over vrouwen, die, willen zij overleven in ‘business’, het mannenspel moeten leren spelen. De logistieke branche, waarin een hoog adaptief vermogen en een grote mate van klantgerichtheid wordt verwacht, is uiteindelijk niet gebaat bij overwegend masculiene jagerskwaliteiten. Als organisaties te veel verwilderen zal hun voortbestaan uiteindelijk gelimiteerd zijn. Talentvolle vrouwen in de logistiek zullen dus hun mannetje alsook hun vrouwtje moeten staan, want in deze branche is de feminiene kracht en liefde onontbeerlijk.
september 2007 - De Glazen Muur
september 2007 Gratis te bestellen via de website www.glazenmuur.nl Concept en productie HVR management en consultancy in strategische communicatie, Den Haag
30 oktober: Redactie
Blijf werk maken van vrouwelijk talent!
Henk Buis, Patrick Dekkers, Hilloua El Messaoudi, Marij M. Sloothaak (Hoofdredactie)
Aan alles komt een eind. Zo ook aan het ESF-EQUAL project ‘De Glazen Muur’. Maar dat betekent natuurlijk niet
Ontwerp
dat het doel, De Glazen Muur af breken, verdwijnt.
hAAi, Rotterdam
Het blijft belangrijk dat meer vrouwen en meisjes mannelijke beroepen en studies oppakken en daarin actief blijven.
Fotografie
De extra inspanningen die binnen het project ‘De Glazen
Hans Duijghuisen (pagina 14), Dorus Polman (pagina 13),
Muur’ zijn gedaan moeten dan ook de basis vormen voor
Erno Wientjes (pagina 3, 6, 7, 8, 9, 10, 11)
nieuwe activiteiten en vanzelfsprekendheden de komende jaren. De slotmanifestatie van ‘De Glazen Muur’ op
Website De Glazen Muur
30 oktober a.s. markeert deze overgang.
www.glazenmuur.nl
Het exacte programma is nog niet bekend maar de contouren zijn duidelijk. De ochtend is praktisch en resultaatgericht
De Glazen Muur is een project in het kader van het ESF/Equalprogramma 2004-2007. In dit project werken de ministeries van
voor mensen in de praktijk: Hoe pak je de koe bij de
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Sociale Zaken en
horens? De pilots van De Glazen Muur verzorgen elk een
Werkgelegenheid samen met de expertorganisaties VHTO,
workshop waarin zij hun kennis en ervaring overdragen aan
VanDoorneHuiskes, Equivalent en de STT.
anderen die er in de praktijk mee aan de slag kunnen.
Dit project en deze publicatie zijn mede mogelijk gemaakt
Elke pilot is overigens ook druk bezig de ervaringen en
door bijdragen uit het Europees Sociaal Fonds.
tips vast te leggen voor andere geïnteresseerden. In de middag is er aandacht voor andere initiatieven en actuele discussies. Wat hebben anderen gedaan om meer vrouwelijk talent in beroepen en studies met een mannelijk imago te krijgen? Welke resultaten zijn daarbij geboekt? Welke thema’s vragen nadere discussie? Wat vinden beleidsbepalers en beslissers van dit alles? Tenslotte schetst Minister Plasterk aan het einde van de dag hoe in zijn ogen de inspanningen om vrouwelijk talent in de toekomst maximaal te benutten vorm moeten krijgen. Kortom, reserveer 30 oktober en houd voor meer informatie www.glazenmuur.nl in de gaten.
COLOFON
SLOTMANIFESTATIE
Slotmanifestatie ‘De Glazen Muur’
Uitgave van het ESF/Equalproject De Glazen Muur,
15
De Glazen Muur Een denkbeeldige barrière die vrouwen ervan weerhoudt in groten getale door te dringen tot beroepen met een mannelijk imago.
