VERKOOP VIERDAAGSE
S IMONIS & B UUNK
DONDERDAG 14 t/m ZONDAG 17 APRIL 2011 VAN 11-17 UUR KUNST KOPEN
03
DOOR JONGE OGEN VOOR JONGE OGEN
06
KUNST TE BOEK
07
NL
Kijk nou toch! Heerlijke schilderijen en beelden. Tegen prikkelende prijzen. Vier dagen kort. Dit is de voorbode. Veel afbeeldingen, net als vroeger. Maar nu ook met flink wat tekst.
Meestal van gasten. Onder het motto: ‘door andere ogen’. Veel kijk- en leesplezier, alvast. En: u kómt toch ook? Oog in oog is alles mooier. Nóg mooier. Welkom in Ede!
14
DIERENPARK EDE
16 U. Caputo (1872-1948) In het cinematheater, paneel 41 x 33 cm, gesign. € 16.000,-
Het verleden leeft voort In het cinematheater van de Italiaanse schilder Ulisse Caputo (1872-1948) toont twee vrouwen en een man in een grote, luxueuze bioscoop. Het schilderij brengt ons zo’n honderd jaar terug in de tijd. De film bestond toen een kleine twintig jaar en had zich een vaste plaats in het amusementsleven veroverd. In die allereerste jaren werden films voornamelijk vertoond in reizende bioscopen op kermissen en tijdens variétéprogramma’s in vaudevilletheaters. Rond 1910 echter schoten de bioscopen als paddenstoelen uit de grond, eerst nog als inbouwzaaltjes, later als echte grote
filmpaleizen. In Amsterdam had je toen bijvoorbeeld het beroemde Tuschinski Theater (1921) in eigenzinnige art-decostijl aan de Reguliersbreestraat, recht tegenover de latere Cineac van Jan Duiker. Tussen de talloze lichtjes, gezeten in het rijke pluche, kon de bezoeker zich er overgeven aan de droomwereld van glitter en glamour. Een theater voor jong en oud, een schitterend ontspanningspaleis. De bioscoop ging het uitgaansleven domineren en entrepreneurs als Jean Desmet en Abraham Tuschinski wisten roem en rijkdom te verwerven als distributeur en vertoner. Beide
namen leven voort in de geschiedenis van de Nederlandse film: Tuschinski als naamgever van zijn eigen filmtheater, Desmet in de activiteiten en archieven van EYE Film Instituut Nederland. Een van de schatten uit de EYE-collectie is immers Desmets wereldvermaarde distributieverzameling, waarin zo’n duizend resterende films en foto’s, affiches en programmaboekjes zijn opgenomen. En ook het interieur van Desmets Cinéma Parisien aan de Amsterdamse Nieuwendijk – een soort Tuschinski voor de kleine man – siert al twintig jaar het Amsterdamse Vondelparkpaviljoen waar EYE
VOORPAGINAGAST
is gevestigd. Volgend jaar verhuist EYE, met het Parisien-interieur, naar een nieuw gebouw langs de noordelijke IJ-oever van Amsterdam. In dit nieuwe centrum voor de film en beeldcultuur zullen bezoekers – net als de personages op Caputo’s schilderij – zich opnieuw kunnen onderdompelen in de verbeeldingskracht van de cinema. Ouderwetsch analoog én state-of-the-art digitaal geprojecteerd in vier hypermoderne zalen, dat wel.
NIEUWE KOERS
18
Sandra den Hamer directeur EYE Film Instituut Nederland www.eyefilm.nl
1
Naar de bollen
I.L. Israels (1865-1934) Lezende vrouw met hoed, aquarel 51 x 35 cm, gesign. € 115.000,-
INHOUD 2
Naar de bollen
3
Kunst kopen
4/5
Prijsklasse tot € 5.000,-
6
Door jonge ogen voor jonge ogen
7
Een goede buur Kunst te boek
Het voorjaar is de tijd van de grote schoonmaak, van jonge dieren, bloesembomen, bloemen en in Nederland van bont bloeiende bollenvelden. In april en mei staan in de omgeving van Lisse, en eigenlijk in de hele kuststreek tussen Haarlem en Katwijk, de bloembollen in bloei. Al in de 17e eeuw begon men in Holland op afgegraven duingronden in de buurt van Haarlem en Overveen met de teelt van tulpenbollen. Tulpen, narcissen en hyacinten bleken bijzonder goed te gedijen op deze kalkrijke zandgrond. In de loop van de 18e en 19e eeuw breidde de bollenteelt zich dan ook – via Hillegom en Lisse – uit naar het zuiden en maakten oude duinen en duinbossen plaats voor uitgestrekte bollenvelden. Bloembollen werden een belangrijk Hollands exportproduct en de bloeiende velden groeiden uit tot een belangrijke toeristische attractie. Ook kunstenaars kwamen af op hun merkwaardige kleurenpracht. Het waren in de tweede helft van de 19e eeuw de buitenlandse schilders die de bollenvelden als onderwerp ‘ontdekten’. De Franse impressionist Claude Monet was een van de eersten die ze schilderde, tijdens een reis door Nederland in 1886. Enorme velden vol bloemen, wonderlijk mooi maar wel om de arme schilder gek te maken. ‘Het is niet te doen met ons povere palet’, schreef hij een vriend in Parijs. Vanaf de laatste twee decennia van de 19e eeuw kwamen veel meer buitenlandse kunstenaars naar ons land om onze bollenvelden op het doek vast te leggen. In de 20e eeuw raakten ook de Nederlandse schilders ervan onder de indruk. In die tijd waren er tientallen kleine kwekers en de bedrijvigheid rond de bloementeelt was voor schilders een wonderlijk schouwspel.
KUNST IN BLOEI
H.H. Berten (1894-1959) Bollenvelden bij Noordwijk-Binnen, doek 47 x 77 cm, gesign. en te dat. jaren ’30/’40 € 5.800,-
Constance Moes kunsthistorica Simonis & Buunk
Muziek in beeld 8/9
10
Prijsklasse € 5.000 10.000,Kunst en mode De keuze van Yolanda
J. Meijer (1885-1970) Boekweitveld bij Blaricum, doek 28 x 38 cm, gesign. € 6.800,-
Kunst op tafel 11
Kunst in bloei Mobiel
12/13
14
Prijsklasse € 10.000 25.000,R. Frankot (1911-1984) Figuren in een tuin, doek 30 x 70 cm, verso met atelierstempel € 1.800,-
NL - Daar bij die molen NL - Kunst aan de kust
15
NL - Kijk eens omhoog! NL - Hollandse steden
16
Dierenpark Ede
17
Proost!
G.J. Delfgaauw (1882-1947) Bloemenmarkt, doek 35 x 50 cm, gesign. € 7.500,-
De keuze van Jan Willem
E.H. Cauchois (1850-1911) Bloemstilleven, doek 60 x 81 cm, gesign. € 22.000,-
E. Filliard (1868-1933) Klaprozen, krijt en aquarel 61 x 52 cm, gesign. en dat. 1928 € 6.000,-
A.L. Koster (1859-1937) Bloeiende tulpenvelden, doek 33 x 43 cm, gesign. € 23.500,-
J.D. Krajícˇek (1867-1944) De grote schoonmaak, doek 44 x 61 cm, gesign. en dat. ’94 € 7.700,-
De laatste hand 18
Nieuwe koers De keuze van Catherine
19
2D, 3D
20
Kunstbehoud Van keukenstoel tot preekstoel A.J.G. Colnot (1887-1983) Bloemstilleven, doek 100 x 80 cm, gesign. € 6.500,-
2
Opvliegende eenden ‘Opvliegende Eenden bij Ondergaande Zon’. Zo heette mijn allereerste schilderij. Ik kocht het 50 jaar geleden en was er supertrots op. Ik had Kunst aan de muur! Sindsdien is er wel wat veranderd in huis. Regelmatig kwam ik in contact met kunstliefhebbers die niet zo weg waren van mijn gevogelte en mij voor mijn educatie af en toe meenamen naar galeries van ander pluimage. En zie, ik begon langzamerhand andere dingen mooi te vinden, aan te schaffen. De arme eenden verhuisden naar de kast om plaats te maken voor landschappen of stillevens van artiesten van naam. Zo kocht ik in Utrecht eens op een beursje iets aardigs van ene Holtrop. ‘Daar moet je mee naar Simonis in Ede’, zei een vriend die er verstand van had. ‘Zij weten er alles van!’ Dat klopte. Holtrop heette eigenlijk Poepjes… Heer Simonis schaterde van het lachen bij deze onthulling! Een mooiere introductie had ik me niet kunnen wensen. Het werd het begin van een zeer hartelijke relatie die al 35 jaar duurt. Ik heb het kleine huis zien uitgroeien tot een driepandige wereldzaak. Ik zag Mariëtte Frank aan de haak slaan. Piepjong was hij, een lefgozer die de traditionele collectie geleidelijk uitbreidde met de Modernen en zelfs de non-figuratieven. Een hele uitdaging; de meeste klanten kwamen immers voor de meer toegankelijke, gevestigde kunst: een Koekkoek, een Schelfhout of een Mesdag. Tot mijn eigen verbazing trok ik zelf echter steeds meer naar de gedurfde, de experimentele afdeling van de zaak. Weg waren de opvliegende eenden, ze kwamen nooit weerom… Kijken naar non-figuratieve kunst is in het begin erg vreemd en vereist een aanpassing van je instelling. Gelukkig zijn er de nodige schilders die de stap
van figuratie naar abstractie geleidelijk maakten. Bram en Geer van Velde, Piet Mondriaan, Van der Leck en de Cobraschilders maakten mooie herkenbare werken, waar ze zichzelf echter niet met ziel en zaligheid in terugvonden. Ze zochten naar een ander soort expressie. Ze nemen ons bij de hand op hun ontdekkingsreis… Zo zien wij voor onze ogen welke totaal verschillende wegen ze volgden en waar ze uitgekomen zijn. Fascinerend! Wie die reis eenmaal heeft gemaakt is ook ontvankelijker voor artiesten die direct abstract gingen schilderen en zich daar direct thuis voelden, zoals Hussem, Lataster etc. Op mijn eigen zoektocht door Kunstland heb ik erg veel geleerd van mensen die daar al langer woonden. Wat Kunst precies is, konden ze niet zeggen. Wel waar het eigenlijk om gaat: creatie. De eigen ziel in het werk proberen te leggen. Iets maken wat de beschouwer verheft en dichter bij het grote mysterie brengt. Het onzegbare zichtbaar maken met verf. De ene schilder doet dat in kleine, figuratieve werkjes, zoals Morandi. De andere in grote, onbegrijpelijke doeken, zoals Rothko. Een wezenlijk verschil tussen figuratief en abstract is er dus niet; beide soorten kunst beogen hetzelfde. Alleen heeft de beschouwer een goede antenne nodig die beider signalen opvangt. Dat vind ik ook het knappe van de kunsthandel S & B. Het prachtige pand waar de Modernen hangen herbergt een schat aan werken die hun geheim niet een-twee-drie prijsgeven, maar waar iedereen de kans krijgt het wonder te ervaren dat Kunst heet. Jan de Smet verzamelaar non-figuratief en abstract werk
KUNST KOPEN
E.A.M. Brands (1913-2002) Hoofd, olie op papier op doek 53 x 51 cm, gesign. en dat. IX.58 € 10.000,-
C.K. Appel (1921-2006) Zonder titel, krijt en gouache 55 x 74 cm, gesign. en dat. ’59 € 37.500,-
Lucebert (Lubertus Jacobus Swaanswijk) (1924-1994) Hillbilly, gouache 70 x 100 cm, gesign. en dat. 76.VIII.28 € 8.800,-
J.A. Rooskens (1906-1976) Compositie, gouache 32 x 44 cm, gesign. en dat. ’53 € 11.500,-
Verzamelwoede Verzamelen? Eigenlijk was het er altijd al. Het ging van opa op vader en van vader op zoon. Mijn jeugdherinneringen hebben op een of andere manier altijd een relatie met kunst. Van kijken op internet was toen nog geen sprake, maar wel stond de kast vol kunstboeken. Ook weer van opa op vader en later van vader op zoon. Om kunst in werkelijkheid te zien was een bezoek aan de kunsthandel of veiling onontbeerlijk. Dat waren leuke en vooral feestelijke tochtjes, met onderweg een kopje koffie met gebak of een etentje. En wat misschien wel het allerbelangrijkste was: er werd dan kunst gekocht, met liefde. Af en toe werd er een poosje pas op de plaats gemaakt, want geld is niet elastisch! Tijdens zo’n verplichte rustperiode werden er weer nieuwe verlanglijstjes gemaakt. Er was ook weleens een miskoop, waar achteraf dan hartelijk om werd gelachen. Want ja, wie voor een dubbeltje op de eerste rang wil zitten komt af en toe van een koude kermis thuis. Soms ook was iets minder ‘echt’ dan het op het eerste gezicht leek te zijn. Tja, niet alleen verstand, maar ook deskundigheid komt met de jaren. Het verzamelen uit liefde sloeg bij de derde generatie om in verzamelwoede. En wel volgens de letterlijke betekenis van Van Dale, namelijk verzamelen ‘uit grote kwaadheid’. Hoe dat zo kwam? Na overlijden van mijn beide ouders werd de boedel gesplitst. Een
Corneille (‘Corneille’ Guillaume Beverloo) (1922-2010) Chat dans un été triomphant, acryl 60 x 60 cm, gesign. en dat. ’80 € 35.000,-
KUNST KOPEN
J.C.B. Sluijters (1881-1957) Landweg, Heeze, aquarel en gouache 19 x 28 cm, gesign. en te dat. ca. 1908-1909 € 35.000,-
L. Gestel (1881-1941) Lente in de Beemster, aquarel 72 x 99 cm, te dat. 1921-1922 en met atelierstempel € 27.000,-
prachtige collectie werd abrupt in stukken gesneden en dat ging lang niet altijd in goed overleg. Hoe mooi de geërfde werken ook waren, er zaten gaten in de collectie. Dan komt een mens soms tot rare dingen… Want om aan dat gevoel van teleurstelling en verlies wat te doen werd driftig gezocht naar vervangende werken van de ‘verdwenen’ kunstenaars. Een eerste bezoek aan Simonis & Buunk werd afgesloten met een Otto van Rees. Een prachtig kubistisch werk, prima passend in onze collectie Nederlandse schilders uit de periode 19201970. Er volgden nog tal van kunstwerken in de jaren daarna. Een
Jan Sluijters, een Matthieu Wiegman, een George Martens, een Vilmos Huszár, een Else Berg et cetera. Langzamerhand werden de gaten weer gedicht. Maar wat veel belangrijker was: de woede bekoelde. Want kunst kopen uit boosheid is verwerpelijk. Het siert de mens niet en de kunst evenmin. Toch werkte het als een medicijn en de liefde ging weer overheersen. Vanaf dat moment werd nog slechts kunst gekocht uit oprechte en warme belangstelling. Na verloop van tijd werd de collectie in samenspraak met Frank Buunk eens zorgvuldig onder de loep genomen. Minder geschikte werken werden verkocht en vervangen door
meer passende. En toen ontstond een nieuw ‘probleem’. Niet alleen de liefde was teruggekomen, maar ook een lichte verslaving. Een opmerking over volle muren pareerde Mariëtte Simonis resoluut met de opmerking dat het best wat spannender kon en dubbele rijen ook niet zouden misstaan in ons huis. Kortom, mogelijkheden te over. En zo blijven we dus regelmatig smullen van de vele mooie werken op de website, tegenwoordig met een iPad liggend op de bank. En wie weet verdwijnen er te zijner tijd weer een paar naar de afdeling ‘verkochte werken’. Nu maar hopen dat er niet weer op korte termijn een financiële crisis komt, want op de verlanglijst staan in ieder geval nog een Sluijters, een Gestel, een Wiegman, een Van Rees, enzovoort.
O. van Rees (1884-1957) Compositie, doek 33 x 24 cm, gesign. € 11.000,-
Een enthousiast verzamelaar en klant van Simonis & Buunk M.J.M. Wiegman (1886-1971) Dahlia’s, doek 93 x 73 cm, gesign. € 11.000,-
3
M.J. Nefkens (1866-1941) Veluwse schaapskooi, doek 41 x 60 cm, gesign. € 3.800,-
G. Rackwitz (1922-1999) Gezicht op de IJssel bij Rheden, doek 27 x 38 cm, gesign. en dat. 1915 € 2.800,-
H. Berserik (1921-2002) Speelgoed, board 33 x 50 cm, gesign. en dat. nov. 1964 € 4.500,-
Erkelens (biografie onb.) Stilleven met marionetten, doek 62 x 82 cm, gesign. € 2.800,-
A.A. Abrahams (1849-1930) Oost-Indische kers in een vaas, doek 33 x 44 cm, gesign. € 5.000,-
E. Thysebaert (1873-1963) Op de foto in de golven, board 15 x 19 cm, gesign. € 3.300,-
Ch.G. Polder (1897-1981) Kermis op het Malieveld, Den Haag, doek 30 x 40 cm, gesign. en dat. 1953 € 5.000,-
J.E. Akkeringa (1894-1983) Jardin du Luxembourg, Parijs, doek 40 x 50 cm, gesign. en dat. 1977 € 4.500,-
PRIJSKLASSE TOT € 5.000,-
L.H.H. Schutte (1904-1979) In het park, schildersboard 27 x 23 cm, gesign. € 2.800,-
A. Knikker (1887-1962) Zonnig tuintje bij het water, doek 40 x 30 cm, gesign. met pseud. ‘W. Markestein’ € 2.800,-
G. van der Laan (1844-1915) Bomschuit op zee, porselein diam. 28 cm, gesign. € 3.500,-
‘…je moet de zee voor je zien, elken dag, er mee leven, anders wordt het niets.’ H.W. Mesdag, 1901 Th.W. Wolvecamp (1925-1992) Compositie, krijt 14 x 14 cm, verso met atelierstempel € 1.500,-
F. Slebe (Ferdinand Joseph Sleebe) (1907-1994) Prinsengracht, Amsterdam, aquarel 23 x 23 cm, gesign. € 4.400,-
J. Meijer (1885-1970) Bomen langs een pad, schildersboard 27 x 23 cm, gesign. € 3.000,-
4
L. Boulier (1882-1963/1964) Eva met de appel, doek 92 x 73 cm, gesign. € 5.000,-
W.H. van den Berg (1886-1970) Clownsportret, paneel 36 x 29 cm, gesign. € 3.000,-
E. Vijlbrief (1934-2010) Compositie, gouache 61 x 43 cm, gesign. en dat. ‘Ibiza 1958’ € 4.250,-
O.R. de Jongh (1812-1896) Het uitladen van briketten, doek 53 x 72 cm, gesign. € 4.000,-
C.W. Bouter (1888-1966) Gezicht op Zwolle met de ‘Peperbus’, doek 50 x 70 cm, gesign. met pseud. ‘C. Verschuur’ € 3.200,-
E.A. Hilverdink (1846-1891) Zeilschip bij havenhoofd met lichtbaak, paneel 25 x 35 cm, gesign. € 4.500,-
W.H. van der Nat (1864-1929) Boerderij, doek op paneel 20 x 29 cm, gesign. en dat. ’09 € 3.500,-
B.A. Funke (1869-1955) Stilleven met kaasstolp, kom en kadetjes, olie op papier op paneel 19 x 24 cm, gesign. € 3.750,-
H. Ronner-Knip (1821-1909) Studie van jonge katjes, paneel 35 x 46 cm, gesign. en dat. 1904 € 5.000,-
R. Frankot (1911-1984) Vrouw met kind in Staphorst, doek 60 x 80 cm, te dat. ca. 1948 € 3.800,-
Q.M.A. van Tiel (1900-1967) Zomerdag, doek 35 x 45 cm, gesign. en dat. ’56 € 3.300,-
PRIJSKLASSE TOT € 5.000,-
L. van der Vlist (1894-1962) Stadsgracht in de zomer, doek 51 x 41 cm € 4.200,-
D. de Haan (1832-1886) Zomers stadsgezicht, paneel 20 x 16 cm, gesign. en dat. ’63 € 4.500,-
E.A.M. Brands (1913-2002) De maanvis, olie op papier op doek 16 x 18 cm, gesign. en dat. 5.54 € 5.000,-
Goudvissen dromen roerloos in vijverspiegel het geheim nabij
E.P.A. Kampf (1864-1950) Golgotha, board 50 x 60 cm, gesign. en dat. 1944 € 4.400,-
A.B. Kelder (1894-1973) Don Quichot en Sancho Panza, doek op paneel 30 x 21 cm, gesign. en dat. ’46 € 3.500,-
Th.W. Wolvecamp (1925-1992) Compositie, gem. techniek 40 x 30 cm, gesign. € 5.000,-
Eugène Brands
F.W. Bryson (biografie onb.) Kermis bij avond, doek 41 x 51 cm, gesign. en dat. 1956 € 5.000,-
J.A. Hesterman jr. (1877-1955) Feestweek mei 1945, Amsterdam, paneel 50 x 35 cm, gesign. € 5.000,-
F. Smeers (1873-1960) Lezend meisje, paneel 24 x 17 cm, gesign. en dat. ’16 € 4.500,-
5
Net een toneelstuk
Kijken met woorden
Klopt. Schilder Hendrik Jacobus Scholten houdt wel van theater, van wat overdrijving. Maar hier is het bittere ernst. De hoofdfiguur (met harnas, zwaard, hoge laarzen) neemt afscheid van zijn vrouw. Die heeft haar mooiste jurk aangedaan en ziet er bleekjes uit. Links weent zijn zuster. Moeder, in stemmig zwart, zit er verslagen bij. Haar zoon vertrekt naar het slagveld, naar het front. Ten strijde. Dichterbij dan Afghanistan, maar toch. Zal hij ooit heelhuids terugkomen? En is zij er dan nog? Buiten wacht een knecht met de hengst. Vaandels wapperen, paarden trappelen. Nog even en het is zover. Dan gaat de helm op, met de blauwe pluim… Scholten schildert het paneeltje (olieverf op hout, 40 bij 54 cm) in de 19e eeuw. Hij doet erg zijn best om het ouder te laten lijken. Hij is nu eenmaal dol op de 17e eeuw, de Gouden… Diverse musea hebben werk van hem. Bijv. het Rijksmuseum in Amsterdam en Teylers in Haarlem. De afscheidskus is te koop in Ede.
H.E. Nolde (Hans Emil Hansen) (1867-1956) Gele en rode bloemen, aquarel op Japans papier 23 x 27 cm, gesign. en te dat. ca. 1945-1950 € 158.000,-
‘Het net echt effect! Je bent een mier tussen de bloemen en boven je is de grijze wolkenlucht.’
Paul Mertz communicatieadviseur, www.paulmertz.nl
Jonathan Spijkman, 14 jaar
H.J. Scholten (1824-1907) De afscheidskus, paneel 40 x 54 cm, gesign. € 17.500,-
C.K. Appel (1921-2006) Unforgettable Lady, doek 76 x 38 cm, gesign. en te dat. 1971 verkocht
‘De vrolijke kleuren weten de bedroefdheid van de vrouw niet te verhullen. Ogen kunnen niets verbergen, al zou je soms niets liever willen.’
DOOR JONGE OGEN VOOR JONGE OGEN Je kijkt naar een schilderij. Voor je het weet zweven er woorden door je hoofd. Vanzelf, automatisch, onbewust. Beeld vertaalt zich nu eenmaal in woord. Eind vorig jaar zetten wij 45 schilderijen op het web. Uit onze beide eeuwen, de negentiende en de twintigste. Vergezeld van twee vragen aan jonge ogen. Ten eerste: welk schilderij zou je graag een tijdje thuis hebben hangen? Om er lang en goed naar te kunnen kijken? En verder: waarom? Bondig, graag. Op voorhand boeit ons de voorkeurskeuze. Jonge ogen, immers, zijn de ogen van straks. En wij willen nog lang van de partij zijn. Als kunsthandel. Ronduit verrassend blijken de motieven, de beweegredenen, de daaroms. Opvallend vaak in heldere taal, kleurrijk en persoonlijk. Woorden, zinnen, geven een treffend beeld van de wijze van zien, voelen, vinden, ervaren. Onder jeugdigen van 14 tot 20. Een voorbeeld: de onvergetelijke dame van Karel Appel. Olie op doek. Op het eerste gezicht de blijdschap zelve. Iris van Tilburg (17) brengt de wending aan: de vrolijke kleuren weten de bedroefdheid van de vrouw niet te verhullen. Ogen kunnen niets verbergen, al zou je soms niets liever willen.’ Rake observatie, spits verwoord. Kijken met woorden offreert associaties, gelaagdheden, vragen, commentaar, humor, nieuwe begrippen. Zoals: het ‘net echt effect’ van Jonathan Spijkman (14). En vergelijk de titel van de Nolde nu eens met de kern van zíjn omschrijving. ‘Gele en rode bloemen’ versus - ‘Je bent een mier tussen de bloemen (…)’. Poëzie van een veertienjarige! Jonge ogen wordt vervolgd. Reken maar. www.simonis-buunk.nl/jongeogen
Iris van Tilburg, 17 jaar
De kunst van het schaken
DOOR JONGE OGEN VOOR JONGE OGEN
A.J. Daiwaille (1818-1888) Winterlandschap met schaatsers, doek 51 x 73 cm, gesign. en te dat. ca. 1847-1849 verkocht P. Oyens (1842-1894) De schaakspelers, paneel 30 x 33 cm, gesign. en dat. ’76 € 26.500,-
Het jaar 2011 begon bij ons met een bijzonder evenement. Op 9 januari was er het ‘Bobby Fischer Huis’ schaakfeest, met als bijzondere gasten Hans Böhm en Anish Giri, de ‘kleine’ grootmeester. Met onze antieke schaakstukken speelden ze simultaans. Anish Giri, met 16 jaar al een van de beste schakers ter wereld, schitterde een week later op Tata Steel Chess in Wijk aan Zee door de wereldleiders 1, 2 en 3 te bedwingen. Anish’ portret stond die dagen meer op de voorpagina’s dan dat van onze premier. Thuis is hij ‘gewoon’ een vrolijke scholier. Napraten. Na Ede, na Tata.
Wat is naast het schaken belangrijk in je leven?
Na de persconferentie zag jij mij met mijn jonge zusjes stoeien hè? Zij gaan vaak mee, dan blijven we compleet. We waren ook met z’n allen in Ede. Mijn vader regelt de zaken, moeder is er altijd voor ons. Anish, heb je wel eens vaker tussen de kunst geschaakt?
Nee, nooit. Het zijn vaak saaie zaaltjes met tllicht. In Ede keek ik tussen de zetten door naar kunstwerken. Ja, ik heb op verzoek van jou ook nog net meegedaan aan jullie verkiezing ‘Jonge Ogen’. Samen met mijn ouders gekeken. Was leuk! Ik heb Daiwaille en Schouman gekozen als de nummers 1 en 2.
6
9 januari 2011: Anish Giri speelt simultaan tegen 33 spelers bij Simonis & Buunk (Foto: Ted Walker)
M. Schouman (1770-1848) Zeegezicht met kofschip en fregat, doek 72 x 99 cm, gesign. € 60.000,-
Bijzonder dat jij op romantiek valt. Is dat typisch Russisch?
Ja, denk ik wel. We hebben een nogal dramatische geschiedenis. Past dat bij de romantiek? En Fischer, was dat een romantisch mens? Ja, Fischer was altijd zoekende. Hij bedacht trouwens ‘Fischer Random Chess’. Wat denk je ervan om het te laten spelen in ons Fischer Huis in 2012?
Hans Böhm kan dit type schaak beter uitleggen en spelen. Hans is de schaakambassadeur. En méér: hij won pas met 10–1 tegen mij én het Franse schaakwonder Vachier-Lagrave samen! Wat zeg je me daar?!
[lachend] Ja, met tafelvoetbal! Kijk maar eens op mijn site: www.anishgiri.nl
Je beroep later: ingenieur, als je vader? Schaker? Iets met kunst misschien?
Nu we het over de combinatie schaken en kunst hebben: kende je Marcel Duchamp?
Kunst... kunst? Eigenlijk nooit gedacht dat dat mijn schaken zo zou kruisen. Schaken is al kunst genoeg, vind ik. Voorlopig houd ik het nog even bij VWO. Veel mensen vinden dat ik alleen maar het schaken verder moet perfectioneren. ‘Alleen af en toe de hond uitlaten mag je,’ zei Matthijs van Nieuwkerk in De Wereld Draait Door. Nou, dat is niet de bedoeling.
Nee, maar nu wel, na het stuk in NRC en jouw toespraak op 9 januari. Duchamp was conceptueel kunstenaar uit de 20e eeuw. Kunst en schaken vond hij twee kanten van dezelfde medaille. ‘Alle kunstenaars kunnen niet automatisch schaken, maar alle goede schakers zijn wel kunstenaars’, zei hij.
Wat denk je van een kunstschaker?
Ja, dat vind ik ook wel. Leuk, dus ik ben ook een kunstenaar…
Haha, dan kun je net zo hard uitglijden als een kunstschaatser… Maar ik ga wel met je mee naar het Haags Gemeentemuseum; je hebt ons daar een rondleiding beloofd langs ‘de duurste schaakborden’ ter wereld: de schilderijen van Piet Mondriaan. Die Victory Boogie Woogie – van € 37 miljoen – lijkt me wel cool!
Frank Buunk www.simonis-buunk.nl/schaakfeest Simonis & Buunk ondersteunt Anish Giri sinds 2011. www.anishgiri.nl
Contrastverhouding
Gilbert & George (Foto: Walter Herfst)
We zijn er erg trots op dat het gelukt is om The Paintings van Gilbert & George aan te kopen voor de collectie van het Kröller-Müller Museum. Belangrijke spelers op het culturele veld, zoals de BankGiro Loterij, de Mondriaan Stichting, de Vereniging Rembrandt en haar Titusfonds, het VSBfonds en het SNS REAAL Fonds steunden de aankoop en de Nederlandse Staat droeg een fors bedrag bij uit het Nationaal Aankoopfonds. Gilbert & George zelf hebben de aankoop mogelijk gemaakt door hun sympathie voor ons museum en door hun zeer soepele condities. Ik zie het als een mooi symbool dat de namen van Rembrandt en Mondriaan nu verbonden zijn met Gilbert & George in het museum waar Vincent van Gogh een ereplaats inneemt. Wat al deze kunstenaars met elkaar (en met velen, velen meer) gemeen hebben is dat ze met overtuiging kunst gemaakt hebben en maken, met een missie de Kunst dienen en gediend
hebben, en het leven van vele miljoenen mensen verrijkt hebben en verrijken. Het bestaansrecht van de beeldend kunstenaar wordt bepaald op het grensgebied van zijn individuele drijfveren en de maatschappelijke behoefte aan zijn producten. Tussen persoonlijke drijfveren en de vraag van de markt kunnen ontelbare posities ingenomen worden. Aan ons museum, dat een collectie beheert die in ruim 100 jaar is bijeengebracht, ligt een overtuiging ten grondslag dat de beeldend kunstenaar een visionair is die met zijn kunstwerken een ongebruikelijke kijk op de wereld en op het menselijke bestaan daarin geeft. Er zijn kunstenaars die buiten het beeld van hun eigen werk blijven, die hun kunst haar werk laten doen, en er zijn kunstenaars die hun persoon mee laten doen. Voor die laatste categorie, waartoe natuurlijk Gilbert & George behoren, heb ik misschien nog wel de grootste bewondering. Het risico is levensgroot dat door wispelturigheid, alledaagsheid, oncontroleerbaarheid, afleiding en allerlei invloeden van buitenaf de boodschap van de kunstenaar niet goed wordt overgebracht. Het behouden van zeggenschap lijkt me dan ook de eerste opgave: zeggenschap over het eigen optreden naar buiten, over het privéleven, over de presentatie van het eigen werk, zowel in tentoonstellingen als in publicaties, over de omgang met de media enz. Gilbert & George hebben niet de gemakkelijkste weg gekozen door nadrukkelijk hun eigen personen centraal te stellen in hun werk. In het
EEN GOEDE BUUR
begin waren ze zelf het kunstwerk, als ‘living sculptors’. Nu treden ze weliswaar niet meer op, maar via hun fotografische beeld zijn ze onontkoombaar aanwezig. Ze zijn iconen geworden van modern kunstenaarschap: ondernemend, succesvol, aantrekkelijk voor een groot publiek van alle leeftijden, amusant en toegankelijk. En tegelijkertijd hebben ze belangrijke verworvenheden, die de avant-garde kunstenaars van de 20e eeuw hebben bevochten, bewaard: onafhankelijkheid, vrijheid van doen en denken, een kritische geest. Gilbert & George vonden al in de jaren zestig van de vorige eeuw hun motto: Art for All. Voor hen vallen kunst en leven samen en daarmee zetten ze zich in een avant-gardistische, utopisch gekleurde traditie. Ik zie een verbinding met Theo van Doesburg, die in 1917 het nu wereldberoemde tijdschrift De Stijl oprichtte. Van Doesburg gebruikte het woord ‘contrastverhouding’ voor zijn aanpak. Hij gebruikte bewust ‘contrast’ als strategie om de scheidslijn tussen kunst en leven sterk te benadrukken en zo de discussie daarover aan te zwengelen. Hij zette zijn eigen persoon daarvoor ook in. Een van zijn meest in het oog springende methodes was om zich zeer bewust te kleden; een andere aanpak was om steeds in discussies de mening te vertolken die tegengesteld was aan de heersende. Als hij bij voorbeeld het Bauhaus bezocht, een bolwerk van in extravagante vodden geklede mensen, trok hij een driedelig kostuum aan, zette
E.C. Barry (1883-1969) Van Gogh in het Metropolitan Museum, 1950, gouache en olie op papier 41 x 30 cm, gesign. en dat. ’50 € 10.500,-
een monocle op en gedroeg zich als een dandy. Dat de energie die hij hiermee opwekte, niet altijd positief werd opgevat, laat zich raden, maar effectief was het wel. Gilbert & George hebben deze aanpak tot een eigen kunstvorm gemaakt en houden zo de creatieve kracht van het tegenwerken levend. Door dat te doen geven ze ons een wijze les en maken ze prachtige en krachtige kunst voor allen. Evert van Straaten directeur Kröller-Müller Museum, www.kmm.nl (op 12 minuten rijden van Simonis & Buunk)
KUNST TE BOEK Het werk van Herman Berserik is realistisch, met vaak een tikje humor of vervreemding. Daardoor leende het zich goed voor de omslagen van de Salamander pockets (1934-1996). In 1934 startte uitgeverij Em. Querido deze eerste Nederlandse pocketreeks, bedoeld om in klein formaat goede lectuur beschikbaar te maken voor de ‘gewone man’. De boekjes kostten 1 gulden 25, de uitvoering was mooi. Vanaf 1954 maakten kunstenaars de omslagillustraties. In die tijd woedde er een artistieke strijd tussen abstractie (o.a. Cobra) en figuratie (realisten). Querido koos voor de verhalende voorstellingen van de realisten, die uitdaagden tot lezen. De gouache hiernaast sierde in 1969 de omslag van Salamander no. 254: De boze mensen, door Adriaan van der Veen. In beeld de elegante Frieda, naar wie in de titel
totaal niet wordt verwezen. Dit maakt nieuwsgierig, net als het bloot bovenaan de trap. Het zijn immers de jaren zestig.
H. Berserik (1921-2002) Frieda, gouache 32 x 22 cm, gesign. en dat. 1967 € 7.800,-
H.N. Werkman (1882-1945) Bioscoop, sjabloondruk 36 x 20 cm, gesign. en dat. ’43 € 10.500,-
Boekomslag, vormgeving, typografie en eenheid tussen tekst en illustraties zijn zaken waarop boekenverzamelaars letten. Het brengt ze ook bijeen in bibliofielenclubs, zoals het Nederlandsch Verbond van Boekenvrienden (1925). In de jaren ’40 moeten de illustraties van Hendrik Nicolaas Werkman voor de uitgaven van de ‘De Blauwe Schuit’ hun aandacht getrokken hebben. In mei 1943 vroeg de voorzitter van het Verbond, Bastiaan Kist, aan de kunstenaar om voor de leden een premieuitgave te ontwerpen. Werkman maakte vier kleurendruksels in sjabloontechniek waarvan Kist er één uitkoos (‘Blauwe vogel
Tonaal? Atonaal? Soms, als Margreet en ik in de trein staan of op het perron wachten, voeren wij het stuk 4’33” uit van John Cage*: Prelude. De klik van een Zippo, het aansteken van een sigaret. Een man snuift. Zijn hond snuift. Ze schuifelen over het perron. Een duif klappert met haar vleugels, met een klap valt haar poep op de metalen bovenkant van een frisautomaat. Het middendeel wordt ingeleid door het rammelen van kleingeld. Een blikje cola valt in de bak. Klep gaat open. Het blikje sist, een voldane zucht. De evangelist zet in: vijf minuten vertraging. Meer mensen komen het perron op. Ze produceren een kakofonie van woorden, ritselende papiertjes en gehoest. Het geheel komt tot een oorverdovende climax met het gekrijs en gesis van een langs denderende goederentrein. Een huilende baby domineert het slotdeel. Haar moeder sust, ssht. Het laatste
voor boom’), die in een oplage van 65 werd gedrukt. Op verzoek maakte Werkman nog een vijfde ontwerp met figuren in stoelen, later Bioscoop genoemd. Dit ontwerp werd gedrukt in een oplage van minder dan 10, vermoedelijk 5, met onderling kleine verschillen. Constance Moes kunsthistorica Simonis & Buunk
MUZIEK IN BEELD
akkoord is een kuch. En de klik van een Zippo. We kunnen het iedereen aanraden: zet een passe-partout om uw beleving en noem het kunst. Margreet Rietveld (sopraan) Sjors Holleboom (gitarist) Samen vormen zij het duo ‘Passepartout’. www.margreetrietveld.com *De Amerikaanse componist John Cage (1912-1992)
J.H. Wolkers (1925-2007) Zonder titel, reliëf 84 x 76 cm, verso gesign. en dat. 1967 € 11.000,-
werd bekend door de toepassing van het toevalselement in zijn muziek. In 1952 componeerde hij 4
minuten en 33 seconden, een ‘silent piece’ voor piano dat bestaat uit toevallig aanwezige omgevingsgeluiden. Met zijn performance zet Cage als het ware een lijstje om de stilte waardoor de geluiden daarin muzikale betekenis krijgen.
R.W. Bloos (1878-1957) Spitsuur, Südbahnhof, Wenen, doek 90 x 118 cm, gesign. en dat. 1929 € 50.000,-
7
J.G. Heijberg (1869-1952) Bij de koek-en-zopietent op het ijs, doek 35 x 48 cm, gesign. € 7.500,-
J.J. van de Sande Bakhuyzen (1835-1925) Poldervaart met molen, doek 37 x 57 cm, gesign. en dat. 187[0?] € 5.500,-
J.H.B. Koekkoek (1840-1912) Platbodem bij vallende avond, paneel 16 x 25 cm, gesign. € 8.800,-
J.W. van Borselen (1825-1892) Hout sprokkelen na de storm, paneel 23 x 35 cm, gesign. en dat. 1870 € 10.000,-
H.F.C. ten Kate (1822-1891) Bij de barbier, paneel 17 x 21 cm, gesign. € 8.500,-
A.J. van Prooijen (1834-1898) De verstoorde vrijage, paneel 35 x 49 cm, gesign. en dat. 1884 € 7.500,-
P.G. Vertin (1819-1893) Zonnige dorpsbrink, paneel 18 x 25 cm, gesign. € 8.800,-
A. Stademann (1824-1895) IJsvermaak, schildersboard 17 x 23 cm, gesign. € 6.500,-
PRIJSKLASSE € 5.000 – 10.000,-
G.J. van de Sande Bakhuyzen (1826-1895) Zomerbloemen, doek op paneel 52 x 48 cm € 10.000,-
C.J. van Hulstijn (1811-1879) Bloemstilleven, paneel 29 x 27 cm, gesign. Herk.: J.M. Simonis jr., Ede, 1972 € 9.500,-
J.A. Vrolijk (1834-1862) Besneeuwd straatje, paneel 23 x 17 cm, gesign. en dat. ’54 € 9.000,-
A. Roosenboom (1845-1888) Het eerste portret, doek 55 x 38 cm, gesign. € 7.500,-
W.C.G. Rueter (1875-1966) Gemengd boeket, paneel 44 x 51 cm, gesign. € 6.500,-
8
H.W. Koekkoek (1867-1929) Franse matroos op wacht in Frans Indochina, paneel 25 x 16 cm, gesign. € 6.000,-
P.H.Pzn. Oosterhuis (1816-1885) Figuren in Hollands straatje, paneel 25 x 20 cm, gesign. en dat. 1877 € 7.700,-
W. Roelofs (1822-1897) Hengelaar aan een sloot, paneel 25 x 22 cm, gesign. en te dat. ca. 1848-1855 € 8.000,-
J.M.H. ten Kate (1831-1910) De ongenode gasten, aquarel 26 x 36 cm, gesign. € 5.000,-
D.F. Wilson (1873-1950) De fourniturenwinkel, doek 51 x 76 cm, gesign. en dat. 1943 € 7.500,-
R.D. Meyer-Wiegand (1929-2006) Quatorze Juillet, Parijs, paneel 14 x 20 cm, gesign. € 7.500,-
M.J. de Jongh (1885-1942) Winters stadsgezicht, doek 30 x 40 cm € 5.500,-
S. Garf (1879-1943) Stilleven met witte handschoenen, vaasje en waaier, doek 34 x 53 cm, gesign. € 7.700,-
K.A. Jørgensen (1883-1957) Wandelaars in winkelstraat, Kopenhagen, doek 42 x 52 cm, gesign. en dat. ’20 € 8.200,-
D. Smorenberg (1883-1960) Winters plasgezicht, Loosdrecht, doek 50 x 70 cm, gesign. en dat. ’38 € 7.000,-
L. Soonius (1883-1956) Strandvermaak, doek op board 27 x 36 cm, gesign. en dat. 1918 € 10.000,-
W.J. Leewens (1923-1986) Bijeenkomst, doek 60 x 80 cm, gesign. en dat. ’75 € 6.500,-
PRIJSKLASSE € 5.000 – 10.000,-
J. Altink (1885-1971) Trosrozen in glazen vaas, doek 40 x 30 cm, gesign. en dat. ’42 € 7.500,-
B.A.I.G. van Vlijmen (1895-1977) Skiërs in Arosa, doek 41 x 31 cm, gesign. en dat. 1924 € 5.800,-
P.G. Grobe (1857-1938) Vissers en bomschuiten, Katwijk, paneel 41 x 29 cm, gesign. € 6.800,-
J.H. van Mastenbroek (1875-1945) De Wijnhaven, Rotterdam, aquarel en gouache 34 x 24 cm, gesign. € 8.500,-
C. Morgan (1950) Street series II, gem. techniek 80 x 80 cm, gesign. en dat. ’89 € 6.500,-
H. Moreau (1869-1943) Danseuse, doek 49 x 27 cm, gesign. en dat. 1919 € 8.200,-
Q.M.A. van Tiel (1900-1967) Het oude tuinhuis, Brabant, doek 86 x 95 cm, gesign. en dat. ’56 € 8.500,-
9
Van volkscultuur tot haute couture Geromantiseerde scènes uit het dagelijkse leven van Nederlandse vissers, boeren en arbeiders zijn een populair onderwerp in de schilderkunst aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Dit is opmerkelijk aangezien in deze periode de traditionele plattelandsculturen als gevolg van de toenemende industrialisering en modernisering juist steeds verder verdwijnen. In een snel veranderende samenleving greep men dus terug op de ‘onbedorven en ongerepte’ cultuur van vroeger tijden. De Nederlandse streekdrachten kwamen al snel symbool te staan voor dit ideaal en schilders zoals Pieter Willem Sebes besteden dan ook veel aandacht aan de kleurrijke kleding van deze bevolkingsgroepen. Overigens zag men de traditionele dracht ook als een teken van onveranderlijkheid, wat in de loop van de 20e eeuw leidde tot een negatief imago: een achtergebleven cultuur welke niet meer representatief was voor de moderne Nederlander. De streekdracht werd dan ook gezien als het tegenovergestelde van de mode, juist gekarakteriseerd door continue verandering. Nee mode, dat was kleding zoals gedragen werd door de elegante, mondaine dames in het werk van Jan Sluijters en Willy Sluiter.
Aan dit beeld van de mode waarbij direct wordt gedacht aan stijlvolle vrouwen in prachtige avondjurken is tot op de dag van vandaag voor menigeen weinig veranderd. Maar de opinie dat de streekdrachten haaks zouden staan op de mode is in de laatste decennia van de 20e eeuw veranderd. Al vanaf de jaren ’60 is folkloremode populair, voortkomend uit een verlangen naar een betere, meer authentieke wereld. Ontwerpers kiezen willekeurig klederdrachten uit de hele wereld – van India tot Oostenrijk en van Rusland tot Zuid-Amerika – en mixen dit tot een eigentijds beeld. Rond het millennium komt hier verandering in en beperkt men zich steeds meer tot het eigen culturele erfgoed. Nederlandse topontwerpers zoals Alexander van Slobbe, Francisco van Benthum, Jan Taminiau en Viktor & Rolf maken in deze jaren furore met collecties gebaseerd op de Nederlandse streekdrachten. We zien o.a. klompen met hoge hakken, Volendammer broeken, Zeeuwse bloedkoralen halskettingen en traditionele dessins zoals Staphorster stipwerk of Indiase sitsen. Net zoals rond 1900 zien we in een snel veranderende maatschappij – nu een verregaande globalisering als gevolg van o.a. het internet – een groeiende
J.W. Sluiter (1873-1949) Wandeling aan zee, zwart en gekleurd krijt 27 x 17 cm, gesign. en dat. 1912 € 6.500,-
interesse in de Nederlandse volkscultuur. Overigens is deze aandacht voor het eigen erfgoed en ambacht niet bijzonder. Ook modeontwerpers in het buitenland grijpen momenteel terug op hun eigen, lokale cultuur. Wel opvallend is dat waar veel internationale luxe merken terugkijken naar de elitecultuur van hun eigen land, de Nederlanders zich juist laten inspi-
P.W. Sebes (1827-1906) Hindelooper interieur met moeder en kind, paneel 56 x 45 cm, gesign. en dat. 1879 € 14.000,-
KUNST EN MODE
Francisco van Benthum a/w 2008/2009, coll. Zuiderzeemuseum (Foto: Peter Stigter)
reren door hun volkscultuur. Niet alleen is de streekdrachtcultuur dus verheven tot ‘haute couture’, maar ook lijken de elegante, mondaine vrouwen als stijlicoon te worden vervangen door de gewone vrouw. Maaike Feitsma promovenda ‘Dutch Fashion Identity in a Globalised World’
De keuze van Yolanda
Viktor & Rolf a/w 2007/2008, coll. Zuiderzeemuseum (Foto: Erik en Petra Hesmerg)
KUNST OP TAFEL
F.H. Kaemmerer (1839-1902) Elegante dames op het strand van Scheveningen, board 16 x 24 cm, dat. ‘Scheveningen Mai ’71’ € 58.000,-
Voor mij heeft kunst tot doel de menselijke zintuigen en geest te prikkelen door originaliteit en schoonheid. Dit schilderij van F.H. Kaemmerer beantwoordt wat mij betreft hieraan. Het spreekt ook tot mijn verbeelding. Het is een blik terug in de tijd. Velen vinden het heerlijk om een dagje naar het strand te gaan. Dat is niet altijd zo geweest. Voordat het strand en de zee een grote aantrekkingskracht kregen moest er heel wat overwonnen worden. Stinkende resten van dode vissen, zeewier en aangespoelde wrakstukken van vergane schepen gaven niet echt een romantische uitstraling. Na de zestiende eeuw veranderde dit. Door nieuwsgierigheid, maar ook door de toenmalige interesse in de flora en fauna, kregen vissers en hun vrouwen, die de vis verdeelden voor de verkoop, gezelschap van de elegante gegoede burgerij die een uitstapje maakte naar het strand. In navolging van hen kwamen ook de schilders. En zo zie je als het ware de schilder Kaemmerer zitten op dit strand in Scheveningen. Ik houd van schilderijen als deze, die zijn opgebouwd uit losse kwaststreken. Het is een behoorlijk bewolkte dag. Maar toch met regelmatig zon, omdat je dames ziet met parasolletjes.
10
Misschien is dat wel tegen de wind, want het waait behoorlijk. Dat geeft een mooie beweging in dit schilderij. Er is geen overdaad aan kleur gebruikt en toch is het levendig. Nog even een rood sjaaltje erbij geschilderd. Zo’n accent zie je vaker terug in schilderijen omdat dit zoveel bijdraagt aan het totaalbeeld. Kortom, dit impressionistische strandgezicht is een plaatje in het juiste interieur.
Yvette van Boven food stylist, receptuur schrijver en illustrator. Haar onlangs verschenen kookboek ‘Home Made’ werd gekroond tot kookboek van het jaar 2010. www.yvettevanboven.com
Yolanda Willemstein interieurstyliste www.yolandawillemstein.nl
G.V.A. Röling (1904-1981) Stilleven met perziken, eieren en vijgen, board 25 x 30 cm, gesign. en dat. ’49 € 17.500,-
Ch.F.P. Guérin (1875-1939) Cocottes, doek 65 x 81 cm, gesign. € 11.000,-
Groen doet leven
KUNST IN BLOEI
GRIMLACH
E.L. Smidt (1878-1954) Zomermiddag in de tuin, doek op board 15 x 18 cm, gesign. € 4.500,-
Als tuincoach van Kwekerij de Limieten begeleid ik de verandering van tuinen en probeer ik het beste uit een tuin te halen. Een tuin is om van te genieten. In Zomermiddag in de tuin wordt dat duidelijk gedaan. Een schilder geeft zijn visie van de werkelijkheid weer en maakt die vaak mooier. Een hovenier wil de natuur naar zijn hand zetten en maakt het buiten mooier. Van zowel een goed aangelegde tuin als een mooi schilderij kan ik genieten. En bij beide even wegdromen.
M. Claus (1892-1975) De grapjas, gem. techn. 24 x 19 cm, gesign. en te dat. 1928 € 2.800,J. Altink (1885-1971) Landweg met bomen, aquarel 39 x 29 cm, gesign. € 7.700,-
Een laan met bomen is een geliefd onderwerp in de schilderkunst. Ik zie hierin vooral veel onderhoudswerk. Op dit schilderij van Jan Altink zijn de bomen vrij kaal. Stormschade? Insectenplaag?
Als illustratie verschenen in Meggendorfer Blätter met het onderschrift:
E.R.J. Fernhout (1912-1974) Lenteboeket met mimosa, doek 25 x 26 cm, gesign. en dat. 1931 € 16.000,-
De bloemen in het boeket van Fernhout zijn allemaal voorjaarsbloeiers, dat klopt bij elkaar. De mimosa is voorgetrokken. Die groeit alleen in Frankrijk.
H.F. Bieling (1887-1964) Zonnige achtertuin, doek 40 x 52 cm, gesign. € 3.500,-
N.V. Dorph (1862-1931) Tuin in de heuvels, doek 41 x 61 cm, gesign. en dat. 1921 € 3.000,-
In deze Tuin in de heuvels klopt alles. Het perspectief, de padenstructuur, het ‘geleende’ landschap op de achtergrond waardoor de tuin groter lijkt. Afgelopen najaar legden de hoveniers van De Limieten een soortgelijke tuin aan, ook met strak gesnoeide hagen. Alleen zonder de heuvels en het uitzicht. Daarvoor moet ik bij dit schilderij wegdromen.
L. Heijmans (1890-1977) Bloesemboom, doek 56 x 51 cm, gesign. € 2.800,-
Deze boom van Louis Heijmans is vast een magnolia in de tuin van een kweker: er groeit geen gras onder, of bloemen. Zulke volwassen bomen die de tuin meteen af maken kweken we zelf.
In deze Zonnige achtertuin bloeit de hortensia, in het perk ernaast begonia. Ik stel me zo voor dat op de tuintafel de thee al bijna klaar staat; oma is nog binnen om de kopjes te halen. Een tuin om in thuis te komen; een belangrijk kenmerk van onze tuinaanleg. Marie Tromp tuincoach bij Kwekerij de Limieten www.limieten.nl
Rijdende kunst Wat ik voel bij de schilderijen met auto’s die ik zie bij Simonis & Buunk? Daar kom ik pas achter nu ik er over ga schrijven. Want zodra er auto’s in een schilderij voorkomen, ga ik zo’n kunstwerk toch met andere ogen zien. Half als kunstliefhebber en half als autoliefhebber. En wanneer het gaat over automobielen in de kunst, dan gaat mijn hart uit naar werk uit de eerste helft van de 20e eeuw. Wie in die tijd een impressie van het straatbeeld maakt, kan dat nog doen zonder daarbij ook de merken te kiezen. Je ziet dat het auto’s zijn en dat is voldoende. Een fraai voorbeeld daarvan geeft Pierre Bonnard al met ‘La Place Clichy’ uit 1912. Zo’n zelfde sfeer – en wellicht ook dezelfde gele auto met zwarte spatborden – vind ik terug in het werk van Albert Guillaume (zie afb.). Het is een schilderij met een verhaal, tegen het decor van eigentijdse automobielen. Mooie kleuren, mooie compositie en druilerig weer. Onmogelijke opstelling van een dame die zo’n beetje midden op de weg wordt bekeurd. Het geeft duidelijk weer dat de auto niet meer uit het straatbeeld is weg te denken. En juist
MOBIEL
Franse School Ondersteboven in de greppel, aquarel 30 x 40 cm, te dat. ca. 1923 € 3.000,-
A.P. Schotel (1890-1958) Het Leidseplein, Amsterdam, doek 60 x 71 cm, gesign. € 34.000,-
daarom vind ik het mooi, als kunstliefhebber. Heertje van Doornik geeft een mooi tijdsbeeld van de Linnaeusstraat in Amsterdam (zie afb.). Eveneens een schilderij met een verhaal, het trekt de aandacht en houdt die vast. Deze twee stadstaferelen met automobielen vormen een fraai contrast met het werk van Gordon Crosby, die als een van de weinige schilders toen al oog
“Fräulein Malwine, machen Sie kein so abweißendes Gesicht. Ich will doch nur eine Butterofferte diktieren und keinen Heiratsantrag!”
A. Guillaume (1873-1942) In overtreding?, paneel 41 x 33 cm, gesign. € 9.800,-
H. van Doornik (1880-1936) De Linnaeusstraat in Amsterdam, doek 60 x 48 cm, gesign. € 7.200,-
had voor de glamour en de opwinding van de autosport. Als autoliefhebber raak ik ook geboeid door de aquarel uit de Franse School Ondersteboven in de greppel (zie afb.). De chauffeur overleeft dankzij de ruimte in de greppel. Echt een geluk bij een ongeluk. Een realistisch tijdsbeeld en een verhaal dat je zelf mag invullen.
Alle drie deze kunstwerken zijn gelukkig gewoon te koop. Erger is het als je een autoschilderij wilt hebben dat niet te koop is. Voor mij is dat ‘Zelfportret’ (of ‘Tamara in groene Bugatti’) van Tamara de Lempicka uit 1925. Moet u beslist even op googelen. Met recentere autokunst kan ik maar weinig beginnen. Zeker nonfiguratief, non-informatief. Daarvoor
is mijn voorliefde voor bepaalde merken al te sterk. En dan geldt: als ik het niet in mijn garage wil, dan hoef ik het ook niet aan de wand… Ray Uiterwaal directeur van Pon Porsche Import Nederland, www.porsche.nl
11
M.A. Koekkoek I (1807-1868) Boslandschap met herder en landvolk, paneel 25 x 35 cm, gesign. en dat. 1851 € 20.000,-
D. Smorenberg (1883-1960) Plasgezicht met waterlelies, doek 50 x 70 cm, gesign. € 11.800,-
E. Galien-Laloue (1854-1941) Een Grand Boulevard op Nieuwjaarsdag, aquarel en gouache 13 x 18 cm, gesign. en dat. 1er Janvier 1910 € 14.500,-
J.H.B. Koekkoek (1840-1912) Het uitladen van de vangst, paneel 24 x 34 cm, gesign. € 22.500,-
J.W. Sluiter (1873-1949) Stanhope Gate, Londen, krijt en aquarel 36 x 46 cm, gesign. en dat. ‘London 1914‘ € 10.000,-
Ch. Rochussen (1814-1894) Spelende stadskinderen op het strand, paneel 16 x 21 cm, gesign. en te dat. 1881 € 25.000,-
H. Heerup (1907-1993) De dans, doek 51 x 53 cm, gesign. en dat. ’54 € 12.500,-
J.A. Rooskens (1906-1976) Compositie, olie op papier 48 x 64 cm, gesign. en dat. ’64 € 12.500,-
PRIJSKLASSE € 10.000 – 25.000,-
G.J. Staller (1880-1956) Gezicht op het Jonas Daniël Meijerplein, Amsterdam, paneel 25 x 19 cm, gesign. € 10.500,-
J. Wiegers (1893-1959) Zomerboeket, doek 74 x 60 cm, gesign. en dat. ’41 € 14.000,-
H.J. Weissenbruch (1824-1903) Gezicht op het kerkje van Nieuwkoop, paneel 18 x 32 cm, gesign. € 17.000,-
H.W. Mesdag (1831-1915) Terugkerende bomschuiten, pen en inkt en aquarel 21 x 43 cm, gesign. en dat. 21 february 1902 € 15.000,-
H. Antes (1936) Paar in interieur, gem. techn. 36 x 30 cm, gesign. en dat. 29.VII.64 € 11.000,-
12
V.C. Hageman (1868-1938) Meisje met hoed, doek 149 x 75 cm, gesign. € 17.500,-
G. Benner (1897-1981) Kussende kippen, krijt en gouache 65 x 50 cm, gesign. en te dat. midden jaren ’60 € 13.500,-
L.J. Kleijn (1817-1897) Vaart met schaatsers bij een kasteel, paneel 34 x 52 cm, gesign. € 15.000,-
C.H.J. Leickert (1816-1907) Drukbevolkt zomers stadsgezicht, paneel 17 x 23 cm, gesign. Herk.: Charlie Chaplin (1889-1977), Corsier, Zwitserland. € 16.000,-
W. Roelofs (1822-1897) Après-midi, Loosdrecht, doek 27 x 45 cm, gesign. € 18.500,-
A. Mauve (1838-1888) De dubbele taak, aquarel 24 x 34 cm, gesign. en te dat. ca. 1875 € 15.000,-
J.W. van Borselen (1825-1892) Bovenmolen bij Stolwijk, paneel 9 x 12 cm, gesign. € 10.000,-
L.J. Kleijn (1817-1897) Strandgezicht met schepen en visafslag, paneel 23 x 32 cm, gesign. € 14.000,-
A. Eversen (1818-1897) Gezicht op de Oude Kerk, Katwijk, paneel 24 x 32 cm, gesign. € 17.500,-
H.F.C. ten Kate (1822-1891) De gokkers, paneel 50 x 71 cm, gesign. en dat. ’60 € 18.000,-
PRIJSKLASSE € 10.000 – 25.000,-
H.W. Mesdag (1831-1915) Dorpje in de duinen, mog. Scheveningen, paneel 35 x 26 cm, gesign. € 15.000,-
J.A. Neuhuys (1844-1914) Interieur met moeder en kind, paneel 80 x 65 cm, gesign. en dat. ’70 € 17.000,-
C. Bolding (1897-1979) Nettenladen in de haven van Scheveningen, doek 74 x 102 cm, gesign. en dat. ‘Scheveningen 1938‘ € 12.000,-
‘Mijn schilderijen beelden niets uit, zij zijn een poging om psychogrammatisch door middel van de taal, die vorm en kleur immers zijn, mijn eigen ik te verbeelden.’ Jaap Nanninga
O.B. de Kat (1907-1995) Avondstemming met boerderij, doek 50 x 70 cm, gesign. en dat. ’68 € 13.500,-
C. Eelsingh (1903-1964) Schovenbinders, gouache 33 x 25 cm, gesign. en te dat. ca. 1950-1955 € 11.500,-
C.J. Maks (1876-1967) Tiroler dansers, gouache 48 x 68 cm, gesign. € 12.500,-
J. Nanninga (1904-1962) Compositie, doek 35 x 45 cm, gesign. en dat. ’50 € 16.500,-
P.M. Padua (1903-198184) De soiree, doek 66 x 50 cm, gesign. en te dat. begin jaren ’50 € 12.500,-
13
Daar bij die molen
R.P. Wytsman (1860-1927) Molen aan een plas, paneel 27 x 36 cm, gesign. € 6.500,-
NL
W. Roelofs (1822-1897) Landschap met twee molens, paneel 15 x 24 cm, gesign. € 66.000,-
K. Feiertag (1874-1944) Eerste liefde, doek 60 x 80 cm, gesign. € 6.500,-
In de 19e eeuw was het Hollandse landschap ‘bezaaid met wieken’: er stonden zo’n 10.000 molens in ons land, vooral in Zuid-Holland. De poldermolens vormden ongeveer 40% van het nationale molenbestand, de rest betrof industriemolens. Momenteel zijn daar nog ruim 1100 molens van over. Molens waren bij schilders erg geliefd. In de romantiek zijn ze veelvuldig in de kunst aanwezig, maar het is alsof de impressionisten ze in hun schilderijen een hoofdrol toebedelen. Het landschap, en dan in het bijzonder de polders in het ‘Groene Hart’, was immers hun voornaamste onderwerp. En daar kon de schilder niet om de talrijke wind- en watermolens heen, wilde hij enigszins natuurgetrouw werken. Met de toevoeging van een molen wordt het ‘typisch Hollandse’ van een landschapschilderij versterkt. Wat is er immers Hollandser? Dit speelde wellicht een rol in de periode van de
romantiek, die soms een nationalistisch element in zich had. En op een andere manier later ook bij de impressionisten, die te maken kregen met de ‘Hollandgekte’ in de Verenigde Staten. Bij de modernen komt de molen veel minder voor. Is dit toeval of heeft de sloop van molens in de vorige eeuw ook invloed gehad op de landschapschilderkunst van de 20e-eeuwse avantgarde? Een van de prominentste modernistische molenschilders is Piet Mondriaan. De Oostzijdse Molen was een van zijn geliefdste thema’s. Mondriaan heeft hem tussen 1902 en 1908 meer dan twintig keer geschilderd, daarbij groeiend in zijn stijl, op weg naar abstractie. Het lijkt het laatste uitgebreide eerbetoon van een 20e-eeuwse schilder aan een zo typisch Hollands fenomeen. Nina Wevers kunsthistorica Simonis & Buunk
O.W.A. Roelofs (1877-1920) Molens, doek 71 x 101 cm, gesign. en te dat. ca. 1899 € 19.000,-
M. Sys (1880-1972) Zomeravondgloed, Sint-MartensLatem, doek op board 36 x 42 cm, gesign. en verso dat. 1912 € 12.000,-
P.J.C. Gabriel (1828-1903) De molen, doek op paneel 39 x 30 cm, gesign. en te dat. 1903 € 19.000,-
Kunst aan de kust
NL
L.W.R. Wenckebach (1860-1937) Uitzeilende bomschuiten, paneel 23 x 77 cm, gesign. € 11.000,C.P. Gruppe (1860-1940) Bomschuiten op het strand van Katwijk, aquarel 40 x 59 cm, gesign. € 5.500,-
‘Het Scheveningse strand onderscheidt zich door een eigenaardigheid, die geen strand van een andere badplaats bezit en het tot een zeer levendig en origineel strand maakt. Het hele strand is namelijk vol met talrijke groepen vrouwen en mannen in hun merkwaardige klederdracht, die met grote aantallen pinken aankomende vissen direct kopen en weer verkopen. Men ziet daar rijke visverkopers met hun brieventassen heen en weer lopen, terwijl ze een zojuist gesloten koop noteren. Mannen en vrouwen dragen grote lasten vis in hun manden het strand op en het dorp in, terwijl andere, door weer en wind gebruinde schippers de vissen in korven van de verder in zee liggende schepen door de golven op het strand brengen en daar hun last al druipend en proestend afleveren.’
J.W. Sluiter (1873-1949) Terugkeer van ‘Katwijk 8’, aquarel 30 x 43 cm, gesign. € 8.500,-
Rudolf Jordan jr. Duitse toerist, 1864
C. Bolding (1897-1979) Vlaggetjesdag in Scheveningen, doek 57 x 78 cm, gesign. € 16.500,-
W.B. Tholen (1860-1931) Zeilende botter, doek op paneel 25 x 35 cm, gesign. € 6.500,-
14
G.V.A. Röling (1904-1981) Stilleven op het strand, board 22 x 30 cm, gesign. en verso dat. ’66 € 8.800,-
Kijk eens omhoog!
H.H. Kamerlingh Onnes (1893-1985) Regenboog op Terschelling, board 31 x 40 cm, gesign. en dat. ’62 € 7.700,-
Jaren geleden had ik een vriendin op bezoek die mij wees op vogeltjes die in de tuin te zien waren. Ze moeten er al jaren van tijd tot tijd gezeten hebben, maar mij waren ze nooit eerder opgevallen. Precies hetzelfde zal het de toehoorders vergaan zijn van de vele lezingen die ik gegeven heb: ze hadden nog nooit echt naar de lucht gekeken. En dat is ook niet zo verstandig als je autorijdt, fietst of door een drukke straat loopt. Toch zijn er tegenwoordig heel wat mensen die bewust de hemel afzoeken naar regenbogen, kringen om de zon, bijzonnen en andere optische verschijnselen. Die zijn namelijk zo’n 150 dagen per jaar te zien.
M. Góth (1873-1944) In de strandstoel, Domburg, olie op papier op board 32 x 28 cm, gesign. en dat. 1918 € 10.800,-
Het is voor mij wel duidelijk dat veel kunstenaars nooit echt naar de lucht keken en er is daarom vaak een groot verschil tussen de fysieke werkelijkheid en de interpretatie, want laten we het daar maar op houden. Een schilder als John Constable nam heel goed waar en zijn wolkenluchten zijn dan ook realistisch. Ruysdael daar-
NL
entegen schilderde in het atelier en hoe imponerend zijn wolkenluchten ook zijn, echt overeenkomen met de werkelijkheid doen ze niet. Harm Kamerlingh Onnes presteert het in zijn schilderij Regenboog op Terschelling om de kleuren van de regenboog precies verkeerd om te schilderen. Hij houdt het er ook op dat het aan de ‘buitenkant’ van de regenboog donkerder is dan aan de binnenkant, maar dat is juist omgekeerd. Is dat u ooit opgevallen? De volgende keer dat u een regenboog ziet zal dat beslist het geval zijn! Maurice Góth schildert boven de strandstoel in Domburg eigenlijk helemaal geen lucht. Veel schilders hebben moeite met de stapelwolken die het Nederlandse landschap vaak zo mooi maken. De basis van deze opbollende wolken bevindt zich op één en dezelfde hoogte, maar verreweg de meeste schilders nemen daar een loopje mee. Zelfs voor Constable zijn stapelwolken moeilijk! Uitzondering is het schilderij van Jan Voerman getiteld IJssel met wolken, dat ik bijzonder mooi vind. Hij heeft de basis van de wolken goed waargenomen! Het is fascinerend om eens door de folder te bladeren en met deze kennis over stapelwolken in het achterhoofd naar de schilderijen te kijken. Wie heeft er echt gekeken? Toch worden, ook als de wolken niet juist geschilderd zijn, de schilderijen er niet minder op. Voor mij zijn de wolken van Vincent van Gogh misschien wel het allermooist: ze brengen je in hoger sferen.
J. Voerman sr. (1857-1941) IJssel met wolken, paneel 46 x 75 cm, verso met atelierstempel € 18.500,-
Tegenwoordig zorgen digitale camera’s en mobiele telefoons ervoor dat geen fenomeen aan de hemel ongemerkt voorbijgaat. We hebben daar in ons boek Hollandse Wolkenluchten (2010) dankbaar gebruik van gemaakt. Onze TV presentatoren kunnen op dagen met ‘interessant’ weer honderden, soms wel duizenden prachtige foto’s verwachten. Op www.weer.nl laten we iedere dag een foto van de dag zien. Misschien moeten we daar af en toe eens een ingezonden geschilderde wolkenlucht tussen zetten. Wellicht een uitdaging voor u? Harry Otten Meteo Consult www.weer.nl
Hollandse steden
NL
J.H. van Mastenbroek (1875-1945) Gezicht op Rotterdam, aquarel 20 x 24 cm, gesign. en dat. 1903 € 6.000,-
J.J. Destrée (1827-1888) De Hofvijver, Den Haag, paneel 20 x 34 cm, gesign. en dat. 1871 € 11.500,-
J.H. van Mastenbroek (1875-1945) Gezicht op Streefkerk, aquarel 21 x 24 cm, gesign. en dat. 1904 € 8.500,-
Geef mij de grauwe, stedelijke wegen, De’ in kaden vastgeklonken waterkant, De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand Door zolderramen, langs de lucht bewegen. strofe uit: J. C. Bloem, ‘De Dapperstraat’ (1945)
D. Schulman (1881-1966) Sluis te Spakenburg, doek 64 x 75 cm, gesign. € 6.000,-
J. Weissenbruch (1822-1880) Gezicht op de Zandpoort te Culemborg, paneel 24 x 32 cm, gesign. € 42.000,-
A. Eversen (1818-1897) Gezicht op de Nieuwezijds Voorburgwal, Amsterdam, paneel 37 x 27 cm, gesign. en dat. 1882 € 23.500,-
15
Kuikens tellen
DIERENPARK EDE
C. Raaphorst (1875-1954) Jong poesje, paneel 18 x 26 cm, gesign. € 5.900,-
H.F. Johansen (1868-1908) Jonge teckels bij een schuur, doek 52 x 63 cm, gesign. en dat. ’91 € 7.500,-
H. Gezda (biografie onb.) Wadende olifant, doek 71 x 93 cm, gesign. en dat. ’93 € 6.000,-
Eergisteren was ik voor mijn werk de hele dag bezig met agressieve, soms ook gestreste en ADHD-achtige honden. Allemaal hadden ze bijtincidenten op hun geweten, de één had wel vijf personen gebeten, de andere had een hond doodgebeten, weer een andere beperkte zich tot wat knauwen en gegrom tegen zijn baas. Dat is razend interessant en relevant werk. Maar niet bepaald opwekkend, zij het wel opfokkend. Het beoordelen van het gevaar dat dit soort honden voor de maatschappij met zich meebrengt is dan ook geen sinecure, en het gebeurt nooit in een relaxte sfeer. ’s Avonds heb ik dan ook vaak behoefte aan een rustiger beeld. Dat levert mijn kat dan wel die, na het nodige gezeur van deur in deur uit en vreten bemachtigen, rustig komt
liggen pitten. Het had ook een schilderij kunnen zijn. Veel schilderijen tonen rustigmakende, harmonische sferen. In Ede zijn er een aantal te zien: de relaxte kippen of de rustig herkauwende runderen van Verhoesen, de al even ontspannen spelende kittens van Raaphorst en Ronner-Knip, de schapen van Verboeckhoven, allemaal in fraaie landschappen of op een dromerig boerenerf, ver van de hectiek en dynamiek van vandaag. Een schilderij met zwemmende eenden met hun kuikens van Artz heeft daarnaast als geruststellend voordeel dat het aantal kuikens, als je er de volgende dag weer naar kijkt, nog steeds hetzelfde is. Vergelijk dat maar eens met wat je in het stadspark ziet: om de paar dagen ontbreken er wel weer enkele: opgegeten of anderszins dood.
Ik denk trouwens dat je wel gedragsbioloog moet zijn om op een dergelijke gedachte te komen als je naar een schilderij met kuikens kijkt. Dynamiek vind je overigens wel in andere schilderijen terug: een ter verkoop aangeboden rund (kan niet anders dan gestrest zijn), een ruzie in het kippenhok of een dreigende olifant. Op een ander schilderij zag ik een neurotisch kijkende kat met een streng fixerende blik die een toeschouwer zeker aan zal spreken. Maar een toevallig passerende muis ligt er echt niet wakker van. Matthijs Schilder gedragsbioloog
Dierenpark Ede, dag en nacht open. Ingang: www.simonis-buunk.nl/dierenpark
B.A.J. Reith (1894-1974) Uil (De nacht), aquarel 66 x 23 cm, gesign. tezamen met Duif € 6.500 ,-
B.A.J. Reith (1894-1974) Duif (De dag), aquarel 66 x 23 cm, tezamen met Uil € 6.500 ,-
A.S. Acheson (1895-1996) De veeveiling, doek 51 x 76 cm, gesign. en dat. ’49 € 7.700,-
W.J. Boogaard (1842-1888) Klaar voor het werk, paneel 17 x 25 cm, gesign. € 6.500,-
L. Scherf (1902-1966) Egeltje, brons 7 x 9 cm, gesign. en te dat. ca. 1950 € 1.750,-
A. Verhoesen (1806-1881) Voorjaar in de wei, olie op paneel 21 x 29 cm, gesign. € 7.500,-
C.D.L. Artz (1870-1951) Achter moeder aan, doek 51 x 41 cm, gesign. € 7.700,-
E.J. Ligtelijn (1893-1975) Een gans en kippen op het erf, doek op paneel 44 x 34 cm, gesign. € 5.500,-
16
G.J. Staller (1880-1956) Artis in de winter, doek 53 x 41 cm, gesign. en te dat. ca. 1910 € 5.500,-
J. Walraven (1827-1878) Konijnen voeren, paneel 34 x 28 cm, gesign. en verso dat. ‘Bruxelles 1878’ € 5.800,-
J. Cran (1876-1926) Portret van een kat, paneel 27 x 19 cm, gesign. en dat. 1901 € 6.200,-
J. Mankes (1889-1920) Vier muizen, ets 20 x 15 cm, gesign. en te dat. 1916 € 3.300,-
De keuze van Jan Willem
Proost!
R.W. Bloos (1878-1957) De herenavond, aquarel 14 x 49 cm, gesign. en dat. ’44 € 5.500,-
mijn reizen naar Argentinië aandeed. San Telmo is het hart van de tango. Deze dans ontstond eind 19e eeuw op straat in de volksbuurten van Buenos Aires en kreeg als Argentijns exportproduct gedurende de jaren twintig in Parijs extra grandeur ingeblazen. Weer terug in Buenos Aires werd deze stijlvolle dans daarna ook binnen gedanst, en tot op heden blijft de tango chic en hip, in het bijzonder voor liefhebbers van het nachtleven.
R.W. Bloos (1878-1957) Danscafé in de avond, doek 80 x 55 cm, gesign. en dat. ’23 € 23.000,-
Toen mij werd gevraagd om een keuze te maken uit een selectie schilderijen van Simonis & Buunk, was die snel gemaakt. Met mijn Argentijnse wijnachtergrond ben ik gevallen voor Danscafé in de avond van Richard Willi Bloos. Alhoewel Bloos vooral in kunstenaarskringen van Montmartre en Montparnasse vertoefde, en het mondaine Parijse stadsleven in zijn schilderijen overheerst, doet dit schilderij mij denken aan het Parijs van ZuidAmerika: Buenos Aires. Hierbij denk ik dan vooral aan de wijk San Telmo, die ik op één van
Het schilderij van Bloos geeft de kleuren weer van een rokerig café waar eenieder welkom is om te komen dansen. Waarschijnlijk met een zangeres met een doorrookte zwoele zangstem op de achtergrond, een danscafé waar de tango zou kunnen worden gedanst. In de laatste uurtjes van de nacht. Waar de gasten van een heerlijke Salentein Malbec uit de Argentijnse wijnstreek Mendoza zouden kunnen genieten. De wijndruif Malbec komt oorspronkelijk uit het zuidwesten van Frankrijk, waar je haar met name aantreft in de Cahors maar ook wel in de Haut-Medoc in de Bordeaux regio. Malbec gedijt ook erg goed in Argentinië en wordt niet voor niets de Koningsdruif van Argentinië genoemd. De Malbec druiven die gebruikt worden voor de Salentein
Reserve zijn afkomstig uit wijngaarden gelegen in de Uco vallei in Mendoza, in het westen van Argentinië, hooggelegen op ± 1.100 meter boven zeeniveau en tegen de uitlopers van het Andes gebergte. In het danscafé van Bloos zou ik enorm kunnen genieten van deze Malbec die 12 maanden gerijpt is op nieuwe, Franse eikenhouten vaten. De dieprode wijn zit vol in het rode en zwarte fruit, is mooi vlezig met zachte tannines en in de afdronk ervaar ik prachtige gerookte en gehouten tonen die geheel passen bij de sfeer van dit schilderij. Al met al dacht ik aan beleving en kwaliteit ten top op een plaats waar je het in eerste instantie niet verwacht aan te treffen. Maar dan juist! Tom Dukker commercieel directeur van Salentein Family of Wines Europa & Azië, www.salentein.com
J. Bosboom (1817-1891) Kerkinterieur, paneel 19 x 15 cm, gesign. € 16.500,-
Dit kerkinterieur van Johannes Bosboom doet mij iets. Het spreekt tot mij. Maar waardoor nu precies? Er is een dienst gaande. Ik zie mensen. Een preekstoel en een dominee, een orgel. Maar het gaat Bosboom kennelijk niet om al deze details. Hij wil iets anders uitbeelden. Het schilderij ademt aandacht, verstilling, maar vooral aanwezigheid. Die aanwezigheid vervult de ruimte maar heeft tegelijk iets terughoudends. Je kunt er langsheen lopen zonder iets op te merken. Je kunt je er ook mee verbinden, maar dat betekent dan zelf stil en aandachtig zijn. Zo gaat de aandacht van de schilder en beschouwer van de details naar de stemming, van waarnemen naar opmerken, van rondlopen en om je heen kijken naar verstillen, je laten raken en verbinden. Aandacht voor aanwezigheid is het thema van dit paneel. De schilder heeft zich teruggetrokken om te kunnen verbeelden wat hij ziet. Hij is zelf ergens aanwezig in de ruimte, maar je ziet hem niet. Toch voel je dat hij er is. Hij neemt ons mee in zijn manier van kijken en opmerken. Bosboom schildert wat hem aanspreekt: de impressie van Aanwezigheid. Jan Willem Kirpestein theoloog en executive coach www.jwkirpestein.org
K. Nielsen (1882-1924) Bacchus en Faun, polychroom aardewerk h. 24 en 19 cm, gesign. en dat. 1912 (beide) € 8.500,-
J.M.C. van Beers (1852-1927) In vino Veritas, paneel 29 x 23 cm, gesign. € 7.500,-
Een lijst rondt af Lijst: ‘Parijs met groene band’
D.J. van Haaren (1878-1953) Prinsengracht, Amsterdam, aquarel 46 x 66 cm, gesign. en dat. 1907 € 5.800,-
Hoe het begon? In een ver verleden, om precies te zijn in 1845, richtte Anton Heijdenrijk de later zo beroemd geworden lijstenmakerij A.J. Heijdenrijk Jr. op in een souterrain in de Amsterdamse Jordaan. De firma werd in de jaren dertig zo groot dat er filialen waren in New York, Brussel en Parijs. Op het hoogtepunt werkten er 100 mensen in de productie, waar mijn vader, als neef van de familie, als bedrijfsleider verantwoordelijk voor was. Ook mijn grootvader was als vertegenwoordiger al sinds 1880 actief voor de firma. Ik ben dan ook als derde generatie in 1967 bijna vanzelfsprekend bij
Heijdenrijk gaan werken; het bloed kruipt uiteindelijk toch altijd waar het niet gaan kan. Maar in 1982 ontstond een meningsverschil over de te varen koers, en ben ik in Amstelveen mijn eigen lijstenmakerij begonnen: Paul Gehring Lijsten. Wat was het spannend, en wat was ik trots. Een van de eerste klanten waar wij als firma zaken mee deden was Simonis & Buunk. In die tijd was de kunsthandel lang zo groot niet als heden ten dage, maar voor ons als beginnend bedrijfje al behoorlijk omvangrijk. En met de stormachtige ontwikkeling onder de bezielende leiding van Frank, Mariëtte en Emilie zijn wij meegegroeid, niet alleen als vrienden maar ook als hun ‘hofleverancier’. Duizenden schilderijen hebben we door de jaren heen van passende lijsten mogen voorzien. Maar ook de firma Heijdenrijk was voor Simonis & Buunk met enige regelmaat actief. En toen zich twee jaar geleden de gelegenheid voordeed om beide lijstenmakerijen te laten fuseren vielen alle puzzelstukjes op hun plaats en was de familiecirkel weer rond. Nu zijn wij als één lijstenmakerij actief onder de naam Gehring & Heijdenrijk.
DE LAATSTE HAND
Lijst: ‘Eckhardt’
Lijst: ‘Coin de Fleurs’
J.H. Pieneman (1889-1986) Kaketoe, pastel 47 x 34 cm, gesign. € 2.700,-
H. Ronner-Knip (1821-1909) De fijnproevers, doek 24 x 18 cm, gesign. € 22.500,-
Paul Gehring directeur Gehring & Heijdenrijk Lijsten www.gehringenheijdenrijk.nl
17
Met andere ogen
A.B. Wagemaker (1906-1972) Roestrood, gem. techniek 76 x 66 cm, gesign. en dat. ’69 € 12.800,-
J. Miró (Joan Miró i Ferrà) (1893-1983) Compositie, kleurenlitho 76 x 55 cm, gesign. en te dat. 1974, opl. 40/75 € 10.000,-
NIEUWE KOERS
Corneille ('Corneille' Guillaume Beverloo) (1922-2010) Éveil des Oiseaux, doek 73 x 116 cm, gesign. en dat. ’64 € 142.000,-
vogelsilhouetten schuiven langs de maan de zee verbergt hen in haar spiegelbeeld uit: Willem Hussem, Warmte vergt jaren groei (1992)
J. Roëde (1914-2007) Het rode gebaar, doek 46 x 55 cm, gesign. en dat. ’76 € 7.600,I.P. Vunderink (1955) Zonder titel, doek 90 x 90 cm, verso gesign. en dat. 06-2009 € 5.500,-
Constant (Constant Anton Nieuwenhuijs) (1920-2005) De vliegende vis, gouache 45 x 51 cm, gesign. en dat. ’49 € 38.000,G. Lataster (1920) Composition, waskrijt en gouache 44 x 56 cm, gesign. en dat. ’60 € 4.000,-
W.F.K. Hussem (1900-1974) Compositie, doek 51 x 61 cm, gesign. en dat. ’66 € 11.500,-
De keuze van Catherine
F.W. Helfferich (1871-1941) Parkterras bij avond, olie op papier op paneel 21 x 29 cm, gesign. € 17.500,-
18
Ooit had ik een vriendje dat niet met kunst was opgevoed. Hij wist niet wat een galerie was en hij had een museum nog nooit van binnen gezien. Toen ik verliefd werd op een schilderij zorgde hij dat ik onmiddellijk terug afdaalde naar de harde werkelijkheid. ‘Zoveel geld voor een paar strepen verf op een plankje?’ Op die manier had ik nog nooit naar kunst gekeken. Hoe leg je aan zo iemand uit dat je echt verliefd kunt worden op een kunstwerk? Een paar maanden geleden hoorde ik van de grote Monet-tentoonstelling in het Grand Palais in Parijs. Daar was ‘Terrasse à Sainte-Adresse’ te zien, een werk dat hij in 1867 maakte. Ik weet niet wat er met me gebeurde, maar ik moest er heen. Kaartjes gereserveerd via internet. Tsjonge, bijna alle dagen waren al vol. Thalys geregeld. Hotel. Allemaal voor dat ene schilderij. Aangekomen in Parijs
checkte ik mijn thuis uitgeprinte tickets voor het museum. Ik geloofde mijn ogen niet. Ik had een toegangskaart voor de dag dat ik alweer in Amsterdam terug zou zijn. Wat nu? De hotelconcierge keek me droevig aan. ‘Ik hoorde gisteren op het nieuws dat de toegangskaarten voor de tentoonstelling al drie maanden uitverkocht zijn’, zei hij treurig, ‘ik ben bang dat ik niets voor u kan doen.’ Nou ja, gekker moet het niet worden. Ga ik naar Parijs in de stromende regen om een schilderij te zien en dan zou ik terug moeten gaan zonder er geweest te zijn? Ondenkbaar. Maar wat nu? Toch maar ’s morgens zo vroeg als mogelijk naar het museum. Daar staat al een rij van zeker vijftig meter. Er voorbij. Aan kop van de rij staat een aardige Franse meneer. Hij vertelt me dat hij in het bezit is van twee kaarten, maar dat z’n vrouw griep heeft. Of ik soms gebruik van
de kaart wil maken? Ik kan hem wel zoenen. In een vrij donkere zaal zie ik Terrasse. Het is een groot schilderij, ook qua afmeting. Je moet dus van een afstand kijken en dat is onmogelijk, want het ziet zwart van de mensen. Van dichtbij zie ik alleen maar achterhoofden. Teleurgesteld koop ik in het museumwinkeltje een aantal kaarten met de afbeelding. Thuisgekomen ligt de catalogus van Simonis & Buunk op de mat. Ik zie Parkterras bij avond van F.W. Helfferich erin staan. Dat kan ik dus kopen, ophangen en naar kijken vanuit m’n luie stoel. Scheelt drie dagen regen, reizen en hotels. O ja en nog wat: het is allang uit met dat vriendje. Hij vond voetbal toch leuker. Catherine Keijl www.catherine.nl
Het oog wil ook wat
2D, 3D
A.B. Kelder (1894-1973) Naakt, op de rug gezien, doek 37 x 41 cm, gesign. € 12.500,-
F. Klimsch (1870-1960) Liggend vrouwelijk naakt, brons h. 17 cm, gesign. € 19.000,-
Beelden nemen een steeds belangrijker plaats in binnen de collectie van Simonis & Buunk. Een beeld heeft letterlijk en figuurlijk een extra dimensie vergeleken met een schilderij. Naast de ‘lust voor het oog’, door de aantrekkelijkheid van de voorstelling, is er hier de ruimtelijke vorm en mag de kunst worden aangeraakt: er is de sensatie van het betasten, het voelen van de contouren en de ‘huid’ van de sculptuur. Men kan ook om het kunstwerk heen lopen: de voorkant maakt nieuwsgierig naar de zij- en achterkant. Hoe ziet het beeld er vanuit een ander standpunt uit? Aanvankelijk door Frank Buunk aangekocht uit pure liefhebberij sieren sculpturen – veel ‘vrouwelijk schoon’, maar ook dieren, andere mensfiguren en abstracte objecten – inmiddels enkele jaren de interieurs van onze drie galeries en vormen zo een decoratieve ‘omlijsting’ van de schilderijen en aquarellen. Ook zijn er ‘buiten-
beelden’: achter het Fischerhuis ligt een kleine, beschutte ‘hortus conclusus’ gesitueerd over de gehele breedte van het pand, gedomineerd door een oude, majestueuze magnolia. Deze plek vormt de ideale expositieruimte voor 19e- en 20e-eeuwse sculpturen, voor zover ze tegen het buitenleven bestand zijn. Immers, het tentoonstellen van beelden in een groene omgeving kent een lange en gelukkige traditie. Tuinkunst en beeldhouwkunst vullen elkaar aan en versterken elkaars – ruimtelijke – werking. Of, zoals de kunsthistoricus en directeur van het KröllerMüller Museum A.M.W.J. Hammacher het eens zo treffend zei: ‘… Beide voegen iets aan elkaar toe: de natuur verrijkt de beelden en de beelden voegen toe aan de ruimte de taal der menselijke ruimtevormen.’ Nina Wevers kunsthistorica Simonis & Buunk M.S. Andriessen (1897-1979) Vrouwelijk naakt, staand, brons h. 88 cm, gesign. € 17.500,-
P.H. Klaassen (1906-1989) Eva staand op de slang, hout h. 53 cm, gesign. en te dat. ca. 1928 € 3.000,-
Ch.D. van Pallandt (1898-1997) De vriendinnen, gepatineerd gips h. 22 cm, gesign. en te dat. 1941 € 7.500,-
H.L. Krop (1884-1970) Troost, brons h. 30 cm, gesign. en te dat. 1930 € 13.500,-
A.B. Kelder (1894-1973) Vrouwelijk naakt, doek 47 x 28 cm, gesign. € 11.500,-
A.B. Kelder (1894-1973) Vrouwelijk naakt staand, doek 70 x 31 cm, gesign. € 15.000,-
L. Gestel (1881-1941) Liggend naakt, doek 82 x 102 cm, gesign. en verso dat. 1931 € 25.000,-
C.J. Eldh (1873-1954) Brita – zittend meisje, brons h. 24 cm, gesign. en dat. 1904 € 10.000,-
E. Barlach (1870-1938) Slapende vagebonden (Slapend boerenpaar), Böttger-steengoed h. 30 cm, gesign. met naamstempel en te dat. 1956 € 5.600,19
Kunstbehoud
Van keukenstoel tot preekstoel
Schilderijen kunnen last hebben van roken, stoken, droogte, vocht. Daarom is het verstandig ze eens in de zoveel jaar te laten onderzoeken. Hoe zit het met oppervlaktevuil, vernis, verflaag, verkleuring, de spanning van het doek, beschadiging? Hoe is de toestand? De profs van ons restau-
C. Nanreff (1908) De processie, aquarel 37 x 42 cm, gesign. € 7.500,-
ratieatelier verstaan hun vak. Ze stellen diagnoses en behandelen effectief. Hun motto is: kunst in prima conditie. Woensdags houden ze spreekuur. Zie onze website
G.M. Buys (1814-1886) Grote Kerk in Breda, doek 41 x 33 cm, gesign. € 8.500,-
J. Mankes (1889-1920) Stoel, houtsnede 18 x 13 cm, gesign. en te dat. 1914 € 2.500,-
A.V.L. Broedelet (1872-1936) Communiemeisje (Emmetje de Leeuw), schildersboard 30 x 22 cm, gesign. € 6.500,-
Een belangrijke plaats in samenleving, bestuur of kerk ontbreekt bij hen en in de schaduw van hun plichten bestaan er slechts twee rechten: kinderen ter wereld brengen en manlief gehoorzamen. We hebben het over de positie van de vrouw in de 19e eeuw, nog voordat Aletta Jacobs in 1871 haar rechten bevocht. Maar wat dan te denken van Geertruida Maria Buys, aan het begin van de 19e eeuw één van de zeven zelfstandige schilderessen in Den Haag? Ze gelooft in verandering en ontplooit haar talent. En bekeert zelfs haar echtgenoot, koop-
man C.P. ’t Hoen, tot een artistieke carrière. En zo zijn er meer, bijvoorbeeld Margaretha Roosenboom. In 1891 schildert ze een stilleven voor ds. Boeke: ‘het levende Woord’ (inclusief ontstoken kaars). Problemen blijven niet uit. Het lichtje wordt in 1924 ‘uitgeblazen’ en overgeschilderd door een ‘deskundige’, vermoedelijk iemand die de betekenis van het kaarsje niet begrijpt. Gelukkig is er in 1934 een schilderes, de Amsterdamse Joffer Lizzy Ansingh, die de kaars weer ‘aansteekt’ en haar ingreep verantwoordt op het spieraam. Vrouwen streden
voor een gelijkwaardige positie ten opzichte van de man, en ze kregen hem. Zelfs in de kerk. Anne MankesZernike, de vrouw van Jan, wordt in november 1911 bevestigd als eerste academisch gevormde vrouwelijke predikant in ons land. De keukenstoel, waar de vrouw vroeger haar aardappels schilde, werd verwisseld voor een preekstoel. Tot verdriet of vreugde van velen.
www.simonis-buunk.nl/ restaureren
G.A.L. Munthe (1875-1927) Schelpenvissers in de branding, doek 58 x 78 cm, gesign. en dat. ’20 € 19.000,- schilderij in halfschoon/halfvuile staat
M.C.J.W.H. Roosenboom (1843-1896) Stilleven met bijbel, doek 19 x 24 cm, gesign. en te dat. 1891 verkocht
Teo van den Brink communicatiemedewerker Simonis & Buunk
Wat u krijgt als u kijkt:
Wat u krijgt als u komt:
Wat u krijgt als u koopt:
• Smakelijke amuses via de website. Actuele informatie en doeltreffende vindfunctie. Onze uitgebreide collectie op 5 manieren te zien: kunstenaar, prijsklasse, onderwerp, trefwoord, stroming. Altijd met foto, beschrijving, biografie. Voorts vaste rubrieken: Het Palet van Ede, bijv. Alsook heldere bijdragen over restaureren en taxeren. • Van tijd tot tijd een nieuwsbrief, als u ons uw e-mailadres doorgeeft. O.a. aankondigingen van presentaties.
• Parkeren in de buurt, gastvrij onthaal. • Breed zicht op de negentiende en de twintigste eeuw. Oog in oog. In drie bijzondere panden en een beeldentuin. • Jarenlange ervaring en expertise. • Net zoveel rust als u zelf wilt. • Toelichting en advies. Als u dat wilt. • Tijd – om overwogen te beslissen. • Gegarandeerde kwaliteit en echtheid. • Open prijsbeleid.
• Een goed geconserveerd schilderij in een zorgvuldig gekozen lijst. • Garantie van echtheid, taxatierapport. • Thuisbezorging, als u dat op prijs stelt. • Advies over het ophangen. Als u wilt. • Ruilrecht gedurende een jaar. • Kunsthistorische documentatie. • Opname in ons mailingbestand. Wij sturen u dan al onze publicaties. • Elke dag kijkplezier. Nog heel lang.
Houd me op de hoogte
Kijk nou toch! Verkoop Vierdaagse donderdag 14 april t/m zondag 17 april 2011 Open van 11-17 uur Kijken: in deze krant en op www.simonis-buunk.nl Komen: naar Ede Kijken: oog in oog Kopen: kunst geeft kleur aan je leven.
SIMONIS & BUUNK
U stuurt uw adres en wij sturen u nieuws en achtergronden. Vergeet niet ook uw e-mailadres in te vullen en ontvang per digitale post drie gratis ‘amuses’ - ‘een kijkje in de keuken’. Eén keer per week, bijna 2 A4-tjes, over: 1. Kwaliteit & Waarde 2. Restaureren & Conserveren 3. Echt & Vals (een opmaat voor de cursus Glerum+)
EEN KEUR AAN KUNST Gewoonlijk: dinsdag t/m zaterdag 11-17 uur 19 e eeuw Notaris Fischerstraat 30 20 e eeuw Notaris Fischerstraat 19 Fischerhuis Notaris Fischerstraat 27
Straat
Post: huisnummer 30, 6711 BD Ede Tel: 0318 652888 Fax: 0318 611130
[email protected]
Postcode/woonplaats
www.simonis-buunk.nl
Naam
E-mail
Stuur zonder postzegel naar
20
Simonis & Buunk Kunsthandel Antwoordnummer 2475 6710 WB EDE
Volg ons ook op
FD
Samenstelling en redactie: Teo van den Brink, Joke Buunk, Mariëtte Simonis, Emilie Snellen Tekst: Paul Mertz, Amsterdam; Constance Moes, Nina Wevers; externe redacteuren Ontwerp: Mart. Warmerdam i.s.m. Ellen De Jong Fotografie, lithografie en druk: ÈPOS | PRESS, Zwolle Bijlage bij deze krant
Kunstbehoud
Van keukenstoel tot preekstoel
Schilderijen kunnen last hebben van roken, stoken, droogte, vocht. Daarom is het verstandig ze eens in de zoveel jaar te laten onderzoeken. Hoe zit het met oppervlaktevuil, vernis, verflaag, verkleuring, de spanning van het doek, beschadiging? Hoe is de toestand? De profs van ons restau-
C. Nanreff (1908) De processie, aquarel 37 x 42 cm, gesign. € 7.500,-
ratieatelier verstaan hun vak. Ze stellen diagnoses en behandelen effectief. Hun motto is: kunst in prima conditie. Woensdags houden ze spreekuur. Zie onze website
G.M. Buys (1814-1886) Grote Kerk in Breda, doek 41 x 33 cm, gesign. € 8.500,-
J. Mankes (1889-1920) Stoel, houtsnede 18 x 13 cm, gesign. en te dat. 1914 € 2.500,-
A.V.L. Broedelet (1872-1936) Communiemeisje (Emmetje de Leeuw), schildersboard 30 x 22 cm, gesign. € 6.500,-
Een belangrijke plaats in samenleving, bestuur of kerk ontbreekt bij hen en in de schaduw van hun plichten bestaan er slechts twee rechten: kinderen ter wereld brengen en manlief gehoorzamen. We hebben het over de positie van de vrouw in de 19e eeuw, nog voordat Aletta Jacobs in 1871 haar rechten bevocht. Maar wat dan te denken van Geertruida Maria Buys, aan het begin van de 19e eeuw één van de zeven zelfstandige schilderessen in Den Haag? Ze gelooft in verandering en ontplooit haar talent. En bekeert zelfs haar echtgenoot, koop-
man C.P. ’t Hoen, tot een artistieke carrière. En zo zijn er meer, bijvoorbeeld Margaretha Roosenboom. In 1891 schildert ze een stilleven voor ds. Boeke: ‘het levende Woord’ (inclusief ontstoken kaars). Problemen blijven niet uit. Het lichtje wordt in 1924 ‘uitgeblazen’ en overgeschilderd door een ‘deskundige’, vermoedelijk iemand die de betekenis van het kaarsje niet begrijpt. Gelukkig is er in 1934 een schilderes, de Amsterdamse Joffer Lizzy Ansingh, die de kaars weer ‘aansteekt’ en haar ingreep verantwoordt op het spieraam. Vrouwen streden
voor een gelijkwaardige positie ten opzichte van de man, en ze kregen hem. Zelfs in de kerk. Anne MankesZernike, de vrouw van Jan, wordt in november 1911 bevestigd als eerste academisch gevormde vrouwelijke predikant in ons land. De keukenstoel, waar de vrouw vroeger haar aardappels schilde, werd verwisseld voor een preekstoel. Tot verdriet of vreugde van velen.
www.simonis-buunk.nl/ restaureren
G.A.L. Munthe (1875-1927) Schelpenvissers in de branding, doek 58 x 78 cm, gesign. en dat. ’20 € 19.000,- schilderij in halfschoon/halfvuile staat
M.C.J.W.H. Roosenboom (1843-1896) Stilleven met bijbel, doek 19 x 24 cm, gesign. en te dat. 1891 verkocht
Teo van den Brink communicatiemedewerker Simonis & Buunk
Wat u krijgt als u kijkt:
Wat u krijgt als u komt:
Wat u krijgt als u koopt:
• Smakelijke amuses via de website. Actuele informatie en doeltreffende vindfunctie. Onze uitgebreide collectie op 5 manieren te zien: kunstenaar, prijsklasse, onderwerp, trefwoord, stroming. Altijd met foto, beschrijving, biografie. Voorts vaste rubrieken: Het Palet van Ede, bijv. Alsook heldere bijdragen over restaureren en taxeren. • Van tijd tot tijd een nieuwsbrief, als u ons uw e-mailadres doorgeeft. O.a. aankondigingen van presentaties.
• Parkeren in de buurt, gastvrij onthaal. • Breed zicht op de negentiende en de twintigste eeuw. Oog in oog. In drie bijzondere panden en een beeldentuin. • Jarenlange ervaring en expertise. • Net zoveel rust als u zelf wilt. • Toelichting en advies. Als u dat wilt. • Tijd – om overwogen te beslissen. • Gegarandeerde kwaliteit en echtheid. • Open prijsbeleid.
• Een goed geconserveerd schilderij in een zorgvuldig gekozen lijst. • Garantie van echtheid, taxatierapport. • Thuisbezorging, als u dat op prijs stelt. • Advies over het ophangen. Als u wilt. • Ruilrecht gedurende een jaar. • Kunsthistorische documentatie. • Opname in ons mailingbestand. Wij sturen u dan al onze publicaties. • Elke dag kijkplezier. Nog heel lang.
Kijk nou toch! Verkoop Vierdaagse donderdag 14 april t/m zondag 17 april 2011 Open van 11-17 uur Kijken: in deze krant en op www.simonis-buunk.nl Komen: naar Ede Kijken: oog in oog Kopen: kunst geeft kleur aan je leven.
SIMONIS & BUUNK
Een kijkje in de keuken
EEN KEUR AAN KUNST Gewoonlijk: dinsdag t/m zaterdag 11-17 uur
‘Amuses’ over: 1. Kwaliteit & Waarde 2. Restaureren & Conserveren 3. Echt & Vals (een opmaat voor de cursus Glerum+)
19 e eeuw Notaris Fischerstraat 30 20 e eeuw Notaris Fischerstraat 19 Fischerhuis Notaris Fischerstraat 27 Post: huisnummer 30, 6711 BD Ede Tel: 0318 652888 Fax: 0318 611130
[email protected]
www.simonis-buunk.nl Interesse? U mailt naar
[email protected] (met uw adresgegevens) en u ontvangt drie gratis 'amuses' - één keer per week, bijna 2 A4-tjes.
Volg ons ook op
SB
20
Samenstelling en redactie: Teo van den Brink, Joke Buunk, Mariëtte Simonis, Emilie Snellen Tekst: Paul Mertz, Amsterdam; Constance Moes, Nina Wevers; externe redacteuren Ontwerp: Mart. Warmerdam i.s.m. Ellen De Jong Fotografie, lithografie en druk: ÈPOS | PRESS, Zwolle