OMGEVINGSKWALITEIT
16
MEEUWENOVERLAST
Meeuwen zorgen voor de nodige overlast in Leiden. Dit geldt vooral in het broedseizoen waarin meeuwen om hun kuikens te beschermen, lawaai maken en schijnaanvallen uitvoeren naar mensen. Ook halen ze vuilniszakken open voor etensresten en veroorzaken daarmee zwerfafval. De gemeente probeert deze overlast te verminderen en burgers te informeren en te faciliteren met betrekking tot maatregelen die zij zelf kunnen nemen. De mate waarin de Leidenaren overlast ondervinden van de meeuwen, wat ze ertegen proberen te doen en de bekendheid met de pogingen van de gemeente om hier iets aan te doen, vormen het onderwerp van dit hoofdstuk.
16.1 Meeuwenoverlast Twee derde van alle Leidenaren (66%) geeft aan overlast van meeuwen te hebben bij hen in de buurt. Ruim de helft van de Leidenaren die overlast ervaren, geeft aan veel overlast te hebben. De mate waarin Leidenaren last ondervinden van meeuwen is vergelijkbaar met twee jaar geleden.
Tabel 16.1a
Overlast van meeuwen in de buurt, 2007 t/m 2013*, in procenten van alle Leidenaren 2007
2008
2009
2010
2011
2013
(van minimaal 1 aspect) veel overlast
29%
26%
28%
34%
36%
36%
beetje overlast
17%
18%
17%
24%
31%
30%
merk het wel, geen overlast
10%
10%
10%
8%
8%
10%
merk het niet
44%
46%
45%
34%
25%
24%
totaal
100%
100%
100%
100%
100%
100%
* Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, vanaf 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 en 2013 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook Bijlage A onderzoeksverantwoording).
Aan de Leidenaren die overlast ervaren, zijn - evenals in eerdere jaren - vier aspecten voorgelegd met de vraag of ze hiervan veel, een beetje of geen overlast ervaren. Ruim een derde van de Leidenaren heeft van minimaal één van de aspecten veel overlast. Bijna een kwart van de inwoners van Leiden merkt meeuwen niet op. Kapotte vuilniszakken met als gevolg rotzooi op straat, zorgt voor de meeste overlast, maar ook geluidsoverlast en meeuwen die op het dak zitten, veroorzaken de nodige overlast. Vergeleken met twee jaar geleden komen deze vormen van overlast volgens Leidenaren (iets) meer voor. De toenamen van geluidsoverlast hangt wellicht samen met het ontbreken van een vergunning om eieren te wisselen, waardoor meer nesten zijn uitgekomen met als gevolg meer geluidsoverlast.
Stadsenquête Leiden 2013
115
OMGEVINGSKWALITEIT
Grafiek 16.1b
Vormen van overlast van meeuwen, in procenten van alle Leidenaren
kapotte vuilniszakken, rotzooi op straat
27%
geluidsoverlast meeuwen
21%
20%
30% veel
meeuwen op dak van huis
16%
meeuwen die mensen aanvallen
5%
23%
8%
0%
Grafiek 16.1c
een beetje
25%
50%
75%
Vormen van overlast van meeuwen 2008/2013*, in procenten van alle Leidenaren
kapotte vuilniszakken, rotzooi op straat 2008
14%
12%
2010
30%
2011
14%
25%
2013
20%
27%
21%
geluidsoverlast meeuwen 2008
13%
2010
14%
2011
15%
2013
18% 26% 31%
20%
30%
meeuwen op dak van huis 2008
9%
2010
11%
2011
12%
2013
13%
16%
20% 21% 23%
meeuwen die mensen aanvallen veel
2008 2%4%
een beetje
2010 2% 6% 2011 3% 6% 2013
5% 0%
8% 25%
50%
75%
* Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, vanaf 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 en 2013 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook Bijlage A onderzoeksverantwoording).
De mate van overlast en de verschillende vormen van overlast van de meeuwen verschillen sterk per district. Evenals bij vorige metingen is vastgesteld, wordt relatief de meeste overlast ervaren in het stadsdeel Midden en dan vooral in het district Binnenstad-Zuid.
116
Stadsenquête Leiden 2013
OMGEVINGSKWALITEIT
Tabel 16.1d
Ontwikkeling van het aandeel Leidenaren met veel meeuwenoverlast naar stadsdeel en district, 2009-2013* 2009
2010
2011
2013
28%
34%
36%
36%
Midden
48%
63%
61%
66%
Noord
15%
19%
23%
24%
Zuid
33%
34%
42%
35%
West
13%
17%
16%
16%
Binnenstad-Zuid
62%
80%
76%
76%
Binnenstad-Noord
44%
59%
58%
60%
Stationsdistrict**
30%
37%
32%
62%
Leiden Noord
20%
35%
31%
35%
Roodenburgerdistrict
29%
31%
41%
30%
Bos-en Gasthuisdistrict
39%
39%
43%
39%
Morsdistrict
21%
20%
19%
20%
Boerhaavedistrict**
37%
41%
29%
38%
Merenwijkdistrict
5%
6%
12%
10%
Stevenshofdistrict
8%
14%
12%
12%
Totaal stadsdeel
district
* Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, vanaf 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 en 2013 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook Bijlage A onderzoeksverantwoording). ** indicatief vanwege kleine absolute aantallen
De bewoners uit de binnenstad ervaren vooral rotzooi op straat door het kapot maken van vuilniszakken door meeuwen. In het Stevenhofdistrict en in het Merenwijkdistrict ervaren bewoners duidelijk minder overlast door meeuwen.
Grafiek 16.1e
Soorten overlast van meeuwen (% veel overlast), in procenten van alle Leidenaren
100%
75%
50%
25%
0% Totaal 2013
Binnenstad- BinnenstadZuid Noord
Stationsdistrict*
Leiden Noord
Roodenburgerdistr.
Bos-en Gasth. district
Morsdistrict
Boerhaavedistrict*
Merenwijkdistrict
Stevenshofdistrict
rotzooi
26%
74%
56%
48%
21%
18%
22%
10%
22%
8%
7%
geluid
20%
37%
25%
30%
18%
20%
25%
16%
29%
3%
7%
op dak
16%
27%
20%
10%
17%
17%
22%
13%
21%
4%
6%
aanval
5%
7%
6%
0%
3%
6%
9%
4%
4%
2%
2%
* indicatief vanwege kleine absolute aantallen
Stadsenquête Leiden 2013
117
OMGEVINGSKWALITEIT
16.2 Acties tegen meeuwenoverlast Ruim een derde van de Leidenaren die overlast van meeuwen ondervinden (38%), heeft zelf pogingen gedaan om de overlast te verminderen. Dit is ruim een kwart (29%) van alle Leidenaren. Vergeleken met 2011 ligt dit aandeel iets hoger (26% in 2011). Maatregelen die bewoners zelf veelal nemen, zijn: geen etensresten buiten laten slingeren, vuilniszakken pas kort van tevoren buiten zetten, gebruik maken van de speciale gele vuilniszakken en het niet meer voeren van de vogels en eenden. Het gebruik van de gele vuilniszakken lijkt sterk te zijn toegenomen. Een goede vergelijking is echter niet mogelijk omdat deze categorie bij de vorige meting niet apart was onderscheiden.
Tabel 16.2a
Pogingen om overlast te verminderen, 2007-2013*, in procenten van de Leidenaren die overlast ervaren 2007
2008
2009
2010
2011
2013
ja, zelf pogingen gedaan
27%
31%
33%
46%
38%
38%
- etensresten niet buiten laten slingeren
5%
9%
9%
24%
24%
22%
- vuilniszakken pas kort van tevoren buiten zetten
10%
10%
11%
24%
21%
17% 15%
- speciale gele vuilniszakken - vogels/eendjes niet meer voeren
0%
2%
1%
3%
15%
12%
- nesten weghalen
2%
3%
3%
3%
3%
5% 2%
- draden / netten op het dak nee, zelf geen pogingen ondernomen
73%
69%
67%
54%
62%
62%
totaal
100%
100%
100%
100%
100%
100%
* Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, vanaf 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 en 2013 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook Bijlage A onderzoeksverantwoording).
Van de mensen die pogingen hebben ondernomen om de overlast van meeuwen te verminderen, geeft twee derde aan dat dit zeker of deels effect heeft gehad. Dit aandeel is vergelijkbaar met 2011. Leidenaren die nesten weghalen, geven iets vaker aan dat dit heeft geholpen om de overlast te verminderen. Bij de overige maatregelen verschilt het effect nauwelijks.
Tabel 16.2b Hebben de pogingen om overlast te verminderen effect in 2007-2013*, in procenten van Leidenaren die zelf iets gedaan hebben aan overlast 2007
2008
2009
2010
2011
2013
ja
51%
47%
60%
34%
19%
22%
deels
13%
17%
17%
27%
44%
45%
nee
36%
36%
23%
39%
37%
33%
Totaal
100%
100%
100%
100%
100%
100%
* Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, vanaf 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 en 2013 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook Bijlage A onderzoeksverantwoording).
Acties van de gemeente De gemeente probeert op verschillende manieren de overlast van meeuwen in de stad te verminderen. Van de Leidenaren weet twee derde (65%) dat de gemeente dergelijke maatregelen neemt.
118
Stadsenquête Leiden 2013
OMGEVINGSKWALITEIT
De bekendheid is groter dan vorig jaar toen de helft aangaf hiervan op de hoogte te zijn. Wanneer Leidenaren moeten aangeven wat de gemeente volgens hen doet, dan noemen acht op de tien bewoners de speciale gele vuilniszakken. Daarnaast worden het vervangen van eieren door nepeieren of het weghalen van nesten, het schudden van eieren of het bieden van voorlichting, vaker naar voren gebracht (30%). Inwoners zijn op verschillende manieren op de hoogte van de gemeentelijke maatregelen zoals via het huis-aan-huisblad, de gemeentelijke website, een folder, de plaatselijke kranten of posters en reclameborden, abri’s en aanplakbiljetten.
Grafiek 16.2c Percentage Leidenaren dat op de hoogte is van gemeentelijke acties tegen meeuwen en spontaan genoemde informatiebronnen % Leidenaren dat w eet w elke maatregelen de gemeente neemt / op de hoogte van acties door de gemeente
65%
huis-aan-huisblad
47%
gemeentelijke w ebsite of folder
28%
plaatselijke kranten
26% 20%
posters, reclameborden, abri's, aanplakbiljetten buren, familie, vrienden
4%
TV West / regionale TV
1%
gele zakken actie
1%
overige manier
7% 0%
Stadsenquête Leiden 2013
25%
50%
75%
100%
119
