jaarplan 2014
1
Inleiding
Doordat we in 2013 veel aandacht hebben moeten schenken aan het opvangen van de bezuinigingen en de organisatorische aanpassingen die dat met zich meebrengt, hebben een aantal van onze intenties rondom programma en publiek hebben minder aandacht kunnen krijgen. In 2014 willen we hier weer extra de focus op leggen met een brede programmering van films, theatervoorstellingen en exposities, programma’s op onverwachte locaties (theater in expositieruimten), kunstvormen op het snijvlak van meerdere disciplines (beeldende kunstinstallaties met film) en gezamenlijke randprogramma's. Alles met het stempel ‘hedendaags’, zoveel mogelijk met een multidisciplinair karakter en voor iedereen letterlijk en figuurlijk toegankelijk! Concordia heeft volop ambities voor 2014. Gezien de recente ontwikkelingen rondom de Keuzenota zouden deze ambities wel eens in een ander licht kunnen komen te staan. Dit jaarplan gaat uit van onze huidige drie locaties, waar wij een prachtig programma presenteren. Uiteraard volgen wij de politieke besluitvorming rondom cultuur op de voet en zullen wij indien nodig bijtijds aangepaste plannen ontwikkelen. De samenwerking met partners in de stad zetten we met veel plezier voort. In ons theater werken we samen met het Wilminktheater en de Nationale Reisopera. Twee grote tentoonstellingen organiseren we met TwentseWelle en Rijksmuseum Twenthe. Daarnaast hopen we invulling te kunnen gaan geven aan het Bureau Cultuureducatie Enschede dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van het Kunstmenu. Als toevoeging bij dit jaarplan vindt u ook het jaarplan voor het Bureau Cultuureducatie Enschede.
1
2
Missie
Concordia laat jong en oud, kenners en leken, vaste gasten en toevallige voorbijgangers op een aangename manier genieten van hedendaagse film, theater en beeldende kunst. Met dit multidisciplinaire professionele kunstenaanbod is Concordia stevig geworteld in Enschede en omgeving. Ons doel is kunst dichtbij de mensen te brengen. Dat doen wij op locaties in Enschede die zich bij uitstek daarvoor lenen in het markante cultuurcluster van de wijk Roombeek en in de levendige uitgaansomgeving van de binnenstad. Publiek kan bij Concordia terecht voor spraakmakende internationale topfilms, theatervoorstellingen van opkomend talent, muziektheater en mini-opera, betoverend jeugdtheater en exposities in verschillende beeldende kunst-disciplines van regionale tot internationale kunstenaars. In haar programmering richt Concordia zich met name op nieuw aanbod dat (nog) niet tot de gevestigde orde behoort, dat aandacht heeft voor actuele thematiek of vernieuwende vormen. Dit stimuleert de ontwikkeling van de kunsten op zowel lokaal als landelijk niveau. Concordia bekleedt in het Enschedese en Oost-Nederlandse kunstenveld hiermee een bijzondere positie en draagt zo bij aan de profilering van Enschede als kunststad. Met een dynamisch programma verleidt Concordia haar gasten kunst deel te laten uitmaken van hun dagelijks bestaan. Door daarnaast regelmatig film, theater en expositie met elkaar te vermengen, ontstaan bij Concordia multidisciplinaire activiteiten die culturele alleseters verrassen met een onvergetelijke ervaring. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat kunstminnend publiek zich niet meer in hokjes laat classificeren en juist op zoek is naar variatie in hun kunstconsumptie, oftewel de 'festivalbeleving'. Ons streven is iedereen, bewust of onbewust, in contact te brengen met kunst. Hiertoe ontwikkelen wij projecten die film, theater en beeldende kunst op een onconventionele manier en in een niet-traditionele context dichtbij de mensen brengen. Publiek kan actief deelnemen aan educatieve activiteiten wat het begrip voor de kunsten vergroot. Daarnaast organiseren we projecten waarin publiek participeert aan het kunstwerk en zo medeeigenaar wordt van de kunst. Om kinderen en jongeren de liefde voor de kunsten bij te brengen heeft Concordia een uitgebreid jeugdaanbod op het gebied van film, theater en expositie. Naast het programmatische aanbod biedt Concordia ook kunst aan met de kadowinkel en de kunstverhuur. Concordia is ervan overtuigd dat kunst een toegevoegde waarde heeft in het leven die iedereen zou moeten kunnen ervaren. Want kunst is voor iedereen.
2
3
Film
Met een dagelijkse filmprogrammering in twee bioscoopzalen toont Concordia een breed en gevarieerd aanbod dat naadloos aansluit op de actuele ontwikkelingen op het gebied van film. Wij selecteren de mooiste nieuwste ontdekkingen op de belangrijkste (inter)nationale filmfestivals. Films die ertoe doen, films die refereren aan de tijd waarin wij leven. Films die een bijzonder verhaal vertellen, of een verhaal op een bijzondere manier vertellen. Films die vernieuwend zijn in vorm of bijzonder zijn vormgegeven. Over het algemeen zijn dit films die doorgaans niet in reguliere bioscopen te zien zijn. Deze signatuur maakt Concordia dé plaats in Enschede waar mensen de actuele ontwikkelingen op filmgebied kunnen volgen. Concordia zet het medium film in bij (kunst)verdiepingsprogramma’s. De kijker krijgt meer begrip bij het kijken naar film (technische aspecten, inhoud of ontwikkelingen in de filmgeschiedenis), film wordt gebruikt als kunstvorm om de wereld om ons heen anders te leren zien (zoals in Film & Psychologie) of film draagt bij aan de duiding van een van onze andere kunstdisciplines. Concordia is onderscheidend van andere bioscopen vanwege haar intieme en gastvrije karakter. Samen met Sam Sam is Concordia een locatie waar mensen graag van tevoren iets gaan eten en na afloop napraten onder het genot van een drankje. Dit maakt Concordia niet alleen de plaats waar je kunt genieten van een film, maar ook een prettige ontmoetingsplek.
3.1
Tendensen en ontwikkelingen
De in het jaarplan 2013 ingeslagen weg zal worden gecontinueerd en uitgebouwd. De nieuw ingevoerde weekprogrammering (in plaats van maandprogrammering) en daarmee gepaard gaande verhoging van het aantal voorstellingen lijkt zijn vruchten af te werpen. Dit zullen we nauwlettend blijven volgen. Voor 2014 komt de focus vooral te liggen op randprogrammering, het aanbod op de raakvlakken tussen film en andere kunstendisciplines en het uitbouwen van de succesvolle filmclub.
Programmering film in aantallen, bezoekers en zaalbezetting
titels
voorstellingen
bezoekers
bezetting
titels
voorstellingen
bezoekers
bezetting
titels
voorstellingen
bezoekers
120
1.700
23.600
22%
13
37
673
28%
3
12
776
100%
12
12
600 78%
bezetting
bezetting
randprogrammering
bezoekers
t/m 12 jr. besloten*
voorstellingen
t/m 12 jaar
titels
volwassenen
* besloten zijn voorstellingen in het Kunstmenu, schoolvoorstellingen, BSO-voorstellingen etc.
3
3.2
Activiteiten 2014
Reguliere programmering In 2013 programmeert Concordia 120 filmtitels die in meerdere voorstelling getoond kunnen en over het algemeen zullen worden. Hiervan zijn 13 titels speciaal geselecteerd voor bezoekers jonger dan 13 jaar. Concordia programmeert een breed en gevarieerd aanbod. In de programmering worden de criteria gehanteerd dat films verrassend, vernieuwend en/of actueel zijn. Oftewel, de film vertelt een bijzonder verhaal, of vertelt een verhaal op een bijzondere wijze. Wij beslaan daardoor het gehele spectrum, van Oscarwinnende titels tot de beeldschone pareltjes uit buitenlandse nichemarkten. Bijzondere programmering Festivals Landelijk toonaangevende filmfestivals zoals het Nederlands Film Festival, Cinekid, IDFA en het International Film Festival Rotterdam zoeken samenwerking met Concordia voor hun tourende programmering. Concordia fungeert voor hen als satellietplek om hun films en programma's te kunnen tonen buiten de festivalsteden. Ook evenementen en festivals in Enschede weten Concordia vaak te vinden voor samenwerking. Concordia participeert dan ook graag, met als randvoorwaarde dat het filmprogramma voldoende publiek kan bereiken en/of een prominente plek binnen het festival inneemt. Filmklassiekers Concordia levert een bijdrage aan het levend houden van de filmgeschiedenis door bijzondere klassiekers te vertonen. Klassiekers worden alleen geprogrammeerd wanneer ze urgentie hebben door bijvoorbeeld de actualiteit, veel publiciteit of een randprogramma. De Huiskamer De Huiskamer is een maandelijkse ‘aangeklede’ sneak, die wordt georganiseerd door twintigers met twintigers als doelgroep. De doelgroepen zijn jongeren van 20 tot 35 jaar, studenten in het bijzonder en filmliefhebbers in het algemeen die zich graag laten verrassen of het leuk vinden een primeur te hebben. Concordia Filmclub In 2012/2013 met veel succes gestart initiatief. Leden van deze filmclub zien eenmaal per maand, doordeweeks overdag, een voorpremière. Bezoekers worden ontvangen met koffie of thee van SamSam en de film wordt ingeleid door onze programmeur of een andere filmkenner. We Want Cinema Landelijk initiatief, dat publiek de kans biedt zelf te kiezen welke film ze wanneer willen zien. Als ze voldoende kaarten verkocht krijgen, gaat de film door. Randprogrammering Concordia film biedt twee verschillende typen randprogramma’s die, educatief van aard, tot doel hebben het medium film toegankelijk te maken voor het publiek. De programma's onderscheiden zich door hun doelstelling: 1. De kijker meer begrip te geven bij het kijken naar film. Meer begrip van technische aspecten of meer begrip van de inhoud en ontwikkelingen in de filmgeschiedenis 2. Film gebruiken als kunstvorm om de wereld om ons heen anders te leren zien. Hierin werken we graag samen met andere culturele of maatschappelijk partners, zoals Architectuurcentrum Twente, Rijksmuseum Twenthe, Studium Generale UT, Cinementaal, etc.
4
4
Theater
Concordia maakt in haar theaterprogrammering professioneel theateraanbod van hoge artistieke kwaliteit toegankelijk voor een breed publiek. Concordia programmeert veel zogenaamd ‘kwetsbaar aanbod’: voorstellingen soms complex van inhoud of van een minder gemakkelijk te duiden genre, disciplineoverstijgend, van nieuwe makers. Dergelijke producties vormen een programmeringsrisico voor podia, dat slechts enkele theaters durven of willen nemen. Toch is deze groep theatermakers noodzakelijk voor de ontwikkeling én het voortbestaan van het culturele aanbod in Nederland. Immers, de jonge theatermakers van nu zijn de potentiële kaskrakers van de toekomst. Concordia vindt dat deze vormen van theater zich moeten kunnen presenteren aan het publiek en dat er voor dit aanbod ook een plaats in het Enschedese theaterveld moet zijn. Concordia wordt hierin gesteund door de Provincie en het Fonds voor de Podiumkunsten. Concordia vindt dat theater niet per definitie verbonden is aan de theaterzaal en programmeert dan ook in alle Concordialocaties. Door bewust multidisciplinair werk te programmeren en makers uit verschillende disciplines samen te brengen, dragen we bij aan de ontwikkeling van het genre.
4.1
Tendensen en ontwikkelingen
Concordia legt in de programmering accenten op muziektheater/(mini)opera, jeugdtheater en nieuwe makers. Drie theatervormen die bij uitstek in onze theaterzaal tot hun recht komen. Doordat gemeentelijke bezuinigingen moeten worden opgevangen, worden er in 2014 minder theatervoorstellingen geprogrammeerd, maar de in 2013 ingezette investering op het vergroten van de bezoekersaantallen voor de eigen programmering zal in 2014 voortgezet worden. Daarnaast ziet Concordia het als een belangrijke opdracht om de eigen inkomsten te verhogen. De samenwerking met andere instellingen, zoals het Wilminktheater en Nationale Reisopera, zal worden voortgezet.
4.2
Activiteiten 2014
Theaterprogrammering 2014 De eigen theaterprogrammering omvat 30 voorstellingen, grofweg in te delen in 5 genres: - toneel/theater - jeugdtheater - muziektheater - multidisciplinaire producties - cabaret In aanvulling op onze eigen programmalijnen biedt Concordia voorstellingen aan in samenwerking met culturele partners, zoals de Nationale Reisopera en Wilminktheater. Op onze programmering verwachten wij 2412 bezoekers te mogen onthalen. Wij bieden plaats aan de besloten Kunstmenu-voorstellingen voor jeugd t/m 12 jaar, zij het in mindere mate dan voorgaande jaren vanwege de nieuwe invulling van Kunstmenu als gevolg van het gemeentelijk beleid. 5
Programmering theater in aantallen, bezoekers en zaalbezetting
bezoekers
zaalbezetting**
producties
voorstellingen
2002
42%
8
410
50%
10
35
zaalbezetting**
voorstellingen
30
bezoekers
zaalbezetting
t/m 12 jaar besloten*
bezoekers
t/m 12 jaar
Voorstellingen
> 12 jaar
3630 65%
* besloten zijn (Kunstmenu) schoolvoorstellingen, BSO-voorstellingen etc. ** bij jeugdvoorstellingen is zaalcapaciteit theaterzaal 116 stoelen, capaciteit overige locaties wisselt per voorstelling
Zaalbezetting naar genre voorstellingen
bezoekers
gemiddelde zaalbezetting*
toneel/theater
6
384
40%
jeugdtheater muziektheater recitals i.s.m. Reisopera
8 6 8
410 288 520
50%* 30% 40%
multidisciplinair cabaret (waarvan 3 i.s.m. Wilminktheater)
4
160
34%
6
650
68%
TOTAAL
38
2412
44%
* zaalbezetting jeugdtheater berekend op 100% = 116 In het genre muziektheater wordt een serie van 4 vernieuwende muziektheatervoorstellingen/mini-opera’s geprogrammeerd. Partners/vaste bespelers zijn Reisopera en Diamantfabriek. Onder de noemer jeugdtheater worden 8 jeugdvoorstellingen aangeboden, op zondagmiddag en vrijdagavond, in schoolvakanties op andere doordeweekse dagen. De voorstellingen voor de leeftijdsgroep van 7 jaar en ouder worden aangeboden als familievoorstellingen op de vrijdagavond. Het idee is dat deze groep niet meer op zondagmiddag naar het theater wil, maar wel verleid zou kunnen worden tot de 'volwassen' theaterervaring van een avond uit. Nieuwe makers vinden we terug in verschillende genres. Ongeveer 8 voorstellingen zullen verzorgd worden door makers die (nog) niet tot de gevestigde orde behoren. Partners hierin zijn o.a. Diamantfabriek (productiehuis muziektheater), STIP (impresariaat jeugdtheater) en in toenemende mate gezelschappen die nieuwe makers onder hun hoede nemen. Via Cameretten en AKF worden ook nieuwe makers in het genre cabaret gesteund.
6
Randprogrammering Het randprogramma bij ons theateraanbod veraangenaamt de theaterervaring van het publiek door bijvoorbeeld extra verdieping te bieden, een voorstelling toegankelijker te maken of een feestelijker avond te creëren. In de keuze van deze randprogramma’s zal waar mogelijk het multidisciplinaire karakter van Concordia worden onderstreept. Zo kan het randprogramma bestaan uit een lezing of nabespreking, maar ook bestaan uit een installatie of een beeldende performance die reflecteert op de voorstelling. Naast de eigen programmering kan theater ook worden ingezet als randprogramma bij de andere disciplines. De randprogrammering bestaat in 2014 uit: de cursus “muziektheater kijken” i.s.m. Reisopera wordt voortgezet inleidingen, nabesprekingen of multidisciplinaire ‘events’ bij vijf theatervoorstellingen extra activiteiten met een los karakter bij de meeste jeugdvoorstellingen, zoals een kijkje op het toneel, napraten met de makers, etc.
titels
voorstellingen
bezoekers
zaalbezetting
Randprogrammering
6
8
160
50%
Verhuringen Daarnaast faciliteert het theater verhuringen aan (culturele) organisaties in de non-profit en profit sector. Zie hiervoor hoofdstuk Sales.
7
5
Expositie
Concordia is het toegankelijke podium voor hedendaagse kunst in Enschede. Op meerder locaties presenteren wij professionele eigentijdse kunst in al zijn diversiteit op artistiek hoog niveau. Ons jaarlijkse expositieprogramma is dynamisch en afwisselend en bestaat uit tentoonstellingen van verrassende en vernieuwende kunst. De exposities variëren in looptijd, locatie en aard. Concordia beschikt over twee grote tentoonstellingsruimtes, aan Langestraat 56 en 21rozendaal. Sinds 2012 is ook een ruimte aan Oude Markt 15 geschikt voor (onder andere) kleine exposities. Het aantal locaties om actuele beeldende kunst te tonen en de mogelijkheden tot multidisciplinaire projecten met film en theater is daardoor uitgebreid. 5.1
Activiteiten
Het programmabeleid heeft aandacht voor de volgende aspecten: 1. Discipline-overstijgende kunst 2. Opkomende makers Nationale en internationale opkomende kunstenaars vinden bij Concordia een plek om te exposeren. 3. Lokale kunstenaars Kunstenaars uit de regio die een interessante ontwikkeling doormaken en signalerend en initiërend werken 5.1.1.
Expositieprogramma 2014
21rozendaal 1. Peter de Cupere - tm 2 maart (zie jaarplan 2013) 2. Vincent Olinet – ruimtelijke objecten – jong talent discipline-overstijgend - maart tm mei 3. Workspace13 – film en beeldende kunst/ discipline-overstijgend – juni, juli, half aug 4. Littlewhitehead, internationaal, jonge kunstenaars, opkomend talent – half aug, sept, okt 5. Kandinlar, Turkije, samenwerking Twentse Welle – start half nov Langestraat 1. Ah, wat lief – samenwerking Villa Zebra, kindertentoonstelling – tm 8 maart (zie jaarplan 2013) 2. Jeroen Kusters – jonge kunstenaar, afgestudeerd Aki - half maart tot begin juni 3. Artez finals, eindexamenexpositie – 20 juni tm eind aug 4. Duo/triotentoosntelling jonge schilderkunst, jong talent - sept-okt-nov 5. Robots – samenwerking Villa Zebra, kindertentoonstelling Vincent Olinet (BE) De Belgische kunstenaar Vincent Olinet (1981) maakt grote, theatrale mixed-media sculpturen die op het eerste gezicht mooie dingen als taarten, sprookjesachtige bedden en glanzende lipsticks verbeelden. Pas in tweede instantie valt hun keerzijde op. De taarten zijn rommelig ineengezakt, de bedden zien eruit of ze hebben staan rotten in de regen en de lipsticks zijn vies uitgesmeerd. Waar de beelden aanvankelijk uit een droom lijken te komen, wijzen ze in feite op verval en vergankelijkheid.
8
Workspace, samenwerking met Filmhuis Den Haag Concordia werkt sinds 2012 samen met Filmhuis Den Haag door aan te sluiten bij het initiatief Workspace. Met de jaarlijkse BNG Workspace Projectprijs worden de grenzen van film verkend. Nederlandse creatievelingen uit alle beeldende disciplines (kunst, architectuur, design, film, theater, performance, video en transmedia) kunnen een voorstel indienen voor een nieuwe installatie waarmee de aard en werking van film wordt onderzocht. De winnende projecten gaan op tournee door Nederland. Concordia is steeds de eerste tourneelocatie. Tevens maakt Concordia deel uit van de landelijke jury. Littlewhitehead (GB) is een veelbelovend Schots kunstenaarsduo bestaande uit Craig Little (1980) en Blake Whitehead (1985). Hun duistere en vaak zeer realistische (mens)sculpturen en installaties lokken veel reacties uit bij publiek. De vervormde lichamen die ze maken, vaak van siliconen, lijken slachtoffers te zijn van een destructieve omgeving. Toch bevat het werk altijd een humoristische component. De expositie van Littlewhitehead bij Concordia zal hun eerste Nederlandse solotentoonstelling zijn. Kandinlar ism Twentse Welle In 2014 vindt met TwentseWelle een gezamenlijke tentoonstelling plaats over Turkse vrouwen door de eeuwen heen. Waar het aandeel van TwentseWelle zich vooral op de cultuurhistorie zal richten met diverse historische objecten, focust Concordia zich op de hedendaagse kunst met een groepstentoonstelling van jonge, Turkse kunstenaars uit heel Europa. Jeroen Kuster Al van jongs af aan heeft de in Enschede opgeleide kunstenaar Jeroen Kuster (1971) een voorliefde ontwikkeld voor alles wat deel uit maakt van het dierenrijk. Hij is vooral nieuwsgierig naar hoe een beest is opgebouwd en de structuren die daarmee blootgelegd worden. In plaats van dieren uit elkaar te halen, bouwt hij aan een heel nieuw dierenrijk. Het gereedschap dat Kuster inzet om zijn beelden te maken, is echter niet zo natuurvriendelijk. Vaak gebruikt hij alledaags materiaal, zoals bijvoorbeeld plastic lepeltjes of ander anorganisch materiaal dat bij de bouwmarkt vandaan komt. Door bijvoorbeeld het versmelten van het plastic, transformeert Kuster simpele plastic lepeltjes tot ogenschijnlijke levende wezens. Jeroen Kuster is tevens actief als dj/performer onder de naam Joe Kisser, wat ook een rol zal spelen tijdens de (opening van) de expositie. Artez finals Expositie van eindexamenwerk van Artezstudenten. Duo/triotentoonstelling jonge schilderkunst Hoewel nieuwe media een grote rol spelen in de hedendaagse beeldende kunst, zijn er ook op ‘ambachtelijk’ gebied nog altijd vele interessante ontwikkelingen gaande. De jaarlijkse Koninklijke Prijs van de Schilderkunst is hier een goed voorbeeld van. Deze tentoonstelling in Concordia zal uiteenlopend werk van twee of drie spraakmakende jonge schilders tonen. Dit juist in de stad van de AKI, die tot op de dag van vandaag vermaard is om haar schildersopleiding. Robots – kindertentoonstelling ism Villa Zebra Een jaarlijkse tentoonstelling waarbij er wordt samengewerkt met kindermuseum Villa Zebra in Rotterdam. Speciaal gericht op kinderen, met een speels karakter en interactieve opdrachten, rondleidingen en een uitgebreid workshop programma.
5.1.2.
Randprogramma
In 2014 organiseren we minimaal 5 randprogramma’s gekoppeld aan exposities. Leidraad is verdieping en verleiding middels performances, filmprogramma, artist talks, rondleidingen en educatieve workshops. Zoals geurperformances bij Peter de Cupere, theater bij Vincent Olinet, een verdiepend filmprogramma bij
9
Workspace13 , een educatief programma bij Kandinlar Turkije, en een uitgebreid educatief workshopprogramma voor kinderen bij de kindertentoonstelling Robots in samenwerking met Villa Zebra. 5.2
Kunstverhuur
In 2014 zal er een kleine daling in het aantal abonnees te zien zijn. Reden hiervoor is de aanhoudende recessie en de keuze van mensen om juist de extra’s in het huishouden te schrappen. Ook bij bedrijven zien we een lichte, zij het minimale daling. De bedrijven die hebben opgezegd geven als reden bezuinigingen. De resultaten van het in 2012 uitgevoerde onderzoek zijn in 2013 omgezet in een wervingsplan voor het aantrekken van bedrijven. Dit nieuwe, actieve kunstwervingsbeleid doelt op een uitbreiding van ons klantenbestand. Eind 2014 zal nog een stagnering van leden te zien zijn, daarna vindt een lichte stijging plaats door het effect van de uitvoering van het nieuwe wervingsplan. Er zal actiever acquisitie gepleegd worden op bedrijvenverhuur om nieuwe abonnees te werven. Door een gastvrije ontvangst van en een enthousiasmerend bezoek aan bedrijven, het adviseren over kunstwerken en inrichting en het daadwerkelijk inrichten van bedrijven met kunst moet de betrokkenheid van bedrijven met Concordia's kunstverhuur verhoogd worden. 5.3
Kadowinkel
De kunstkadowinkel heeft als doel een breder publiek kennis te laten maken met beeldende kunst, en de laagdrempeligheid van onze locatie te bevorderen. De producten zijn unica van (regionale) kunstenaars en populaire (design)kunstvoorwerpen in grotere oplage. Nederlandse designobjecten vormen een groot deel van de collectie. Onder meer wordt gewerkt met labels als NGispen, Made by rENs, Ontwerpduo, Juliane Matter en Bouwjaar 63, NJU Studio, Pension für Produkte, Raumgestalt, Usuals, Sandra Turina jewelery Door de bezuinigingen die Concordia treft zal de winkel in 2014 een andere look krijgen. We streven naar behoud van de winkel. Wat betreft het concept zal naar andere manieren worden gezocht die minder tijd investerend zijn, maar de eigentijdse en frisse uitstraling van de winkel wel behouden. In 2014 willen we het rendement van de kadowinkel verhogen. We zullen artikelen in kleinere aantallen inkopen waardoor er minder op voorraad zal liggen. We kopen doelgerichter in en we zullen een hogere marge hanteren bij het vaststellen van de verkoopprijs.
10
6 Educatie Concordia stelt zich ten doel kunst dichtbij de mensen te brengen en vindt dat iedereen in contact moet kunnen komen met kunst. Educatie draagt bij aan het verwezenlijken van beide doelstellingen. De afdeling educatie zet zich in om het publiek actief bij de kunsten te betrekken zodat het een eigen gevoel voor en waardering van de kunsten kan ontwikkelen. Deze kunsteducatie vergroot het begrip voor de kunsten bij de bezoeker en deelnemer. Educatie is ook van betekenis in het bereiken van doelgroepen die uit zichzelf minder snel in contact zouden komen met kunst. Het meest voor de hand liggende zijn kinderen in de basisschoolleeftijd, maar ook jongeren en volwassenen wil Concordia door middel van kunsteducatie kennis laten maken met kunst. De afdeling educatie fungeert als intermediair tussen programmeurs en doelgroepen. Ze vervult een initiërende, adviserende en ondersteunende functie bij het ontwikkelen en implementeren van educatieve activiteiten bij het eigen programma-aanbod. Als een van de weinige instellingen in Enschede beschikt Concordia over de ervaring en expertise om in meerdere kunstdisciplines activiteiten van zowel actieve, receptieve als reflectieve aard te ontwikkelen.
6.1
Tendensen en ontwikkelingen
De onafhankelijke rol van intermediair in het stadsbrede Cultuurmenu wordt vervuld door Els Zijlstra, maar wordt apart van Concordia gepositioneerd in het ‘Bureau Cultuureducatie Enschede’ (BCE). Zie hiervoor het jaarplan BCE. Concordia blijft ook in 2014 haar convenantsverplichtingen aan de scholen via het BCE nakomen. Concordia faciliteert het bureau BCE. De bezuinigingsmaatregelen hebben gevolgen hebben voor de educatie-activiteiten in 2014: 1. Concordia biedt geen zelfstandige projecten meer aan in de klas en heeft geen eigen docenten meer in dienst. 2. Concordia biedt slechts nog enkele schoolvoorstellingen aan in het theater 3. Aangezien Els Zijlstra ‘gedetacheerd’ is bij het BCE en zich volledig bezighoudt met de coördinatie van het Kunstmenu, beschikt Concordia niet meer over een educatief medewerker. Ontwikkeling, planning en coördinatie van educatieve activiteiten zal overgenomen moeten worden door de programmeurs. 4. Bij het schrijven van dit jaarplan is het niet duidelijk wat de rol van Els Zijlstra zal zijn op het gebied van advies en nascholing richting scholen, wat Concordia voorheen altijd op zich nam.
6.2
Activiteiten 2014
Educatieve programma’s Concordia ontwikkelt jaarlijks enkele educatieve programma's die aansluiten bij haar film-, theater- en expositieaanbod. De programma’s gericht op de jeugd worden aangeboden aan scholen in en buiten Enschede en BSO's. Tot 2014 speelde de afdeling educatie een belangrijke rol in de ontwikkeling van deze pluspakketten. Nu ligt deze taak bij de programmeurs. 11
De educatieve programma’s voor volwassenen vallen onder het kopje ‘randprogrammering’ in de hoofdstukken Film, Theater en Expositie. Educatie op maat Scholen of andere organisaties – bijvoorbeeld BSO's – die een kunsteducatieve activiteit willen uitvoeren kunnen bij Concordia terecht voor kunsteducatieprojecten op maat. Denk aan kunst/themaprojecten, een schoolvoorstelling, een kunstproject bij een expositie of een (reeks) workshop(s). Ook kunnen (extra) kunstlessen worden bedacht die aansluiten bij de vraag van de organisatie in het kader van de uitvoering van het eigen kunsten cultuureducatiebeleid van de school. Educatie op maat is altijd vraaggestuurd. Het is op dit moment dan ook nog niet te zeggen wat er in 2014 aangeboden zal worden. De afhandeling van deze aanvragen zullen gedaan moeten worden door de programmeurs, aangezien Els hiervoor niet meer beschikbaar is. Voorgezet onderwijs Concordia doet mee aan het project Art2go voor het voortgezet onderwijs. Dit zal in 2014 gecontinueerd worden. Actief nieuwe afzetmarkten bedienen In 2013 zijn we begonnen scholen in de regio en BSO’s in Enschede actief te benaderen met ons educatieve aanbod. Dit is een relatief kleine moeite en levert, vooral onder BSO’s, wel resultaat op. In 2014 gaan we ons ook richten op BSO’s buiten Enschede, met name in de plattelandsgebieden. Het educatieve aanbod plaatsen we ook op Alice Moves: de online community voor cultuureducatie. Dit wordt verzorgd door een medewerker m&c. De afhandeling van aanvragen wordt wederom gedaan door de programmerende afdeling.
Cultuureducatie met Kwaliteit Concordia is een van de culturele instellingen die samenwerkt in Cultuureducatie met Kwaliteit. Hoofd afdeling m & c en e zit in de stuurgroep als vertegenwoordiging van de organisatie. De coördinator Kunstmenu heeft zitting in de groep educatiemedewerkers met als taak het CmK te integreren met het Kunstmenu. Helaas heeft Concordia geen inhoudelijk educatief medewerker, die vanuit Concordia’s educatieve aanbod zitting kan nemen in het educatiemedewerkersoverleg én accountmanager kan zijn voor een pilotschool. Concordia is tevens penvoerder, oftewel de administratieve uitvoerder, voor het CmK-traject. Dat betekent dat wij de administratieve afhandeling richting het Fonds voor Cultuurparticipatie verzorgen. Tevens faciliteert Concordia de inhoudelijk projectleider en de projectmanager van het CmK.
12
7 Marketing en communicatie De afdeling marketing en communicatie ondersteunt Concordia en haar medewerkers in het volbrengen van onze missie en het behalen van de doelstellingen. De afdeling draagt zorg voor het op de juiste manier uitdragen van Concordia’s identiteit. Zowel de programmatische inhoud als de manieren waarop deze naar buiten wordt gebracht, is een bevestiging van wie we zijn en waar we voor staan. Het uiteindelijke doel is een imago dat geheel overeenkomt met onze identiteit. De afdeling faciliteert directie en programmeurs in hun werk door marketinginformatie aan te leveren over de markt en publieksgroepen. Actuele informatie over de cultuur- en vrijetijdssector helpt Concordia in het bepalen van haar plaats in het veld. Inzicht in bestaande en potentiële doelgroepen zorgt ervoor dat programmeurs een goed afgestemd aanbod aan film, theater en beeldende kunst kunnen programmeren. Ook biedt dit houvast voor het ontwikkelen van effectieve communicatiemiddelen. Daarnaast streeft de afdeling ernaar medewerkers betrokken te laten zijn bij Concordia door middel van interne communicatie. De afdeling heeft een aanjaagfunctie op het gebied van Sales, het bedienen van de zakelijke markt en het marktbewust maken van collega’s.
7.1
Tendensen en ontwikkelingen
In het voorjaar van 2012 hebben wij een nieuw kaartverkoopsysteem in gebruik genomen. Dankzij de uitgebreide klanten- en verkoopdatabase van het systeem biedt dit veel meer marketingmogelijkheden dan waarover wij voorheen beschikten. Het bedrijven van marketing, met name het leren kennen van onze klanten en hun gedrag, is een van de marketingspeerpunten voor de komende drie jaar. Hiervoor gebruiken we de mogelijkheden van ons kaartverkoopsysteem, eigen (klanttevredenheids)onderzoeken en eventueel de expertise van daarin gespecialiseerde derden. In 2013 zijn de eerste stappen gezet op het gebied van databaseanalyse en customer relationship management. De marketinganalyses moeten in 2014 gestructureerd worden opgezet, zodat er goede vergelijkingen tussen periodes en gegevens gemaakt kunnen worden. Het kaartverkoopsysteem biedt ons gouden kansen op het gebied van crm. Speerpunt voor 2014 is dan ook het systematisch gebruik maken van crm. De bezuinigingsronde die Concordia in 2013 heeft doorlopen, heeft zijn weerslag gehad op het personeel en de moraal onder de medewerkers. In 2014 gaat er extra aandacht naar de interne communicatie. Zowel om medewerkers te stimuleren en enthousiasmeren als om de missie, identiteit en kernwaarden goed kenbaar te maken. Zodat iedereen weet waar we het ook alweer voor doen. Gezien de ontwikkelingen rond het Balengebouw blijft het voor Concordia van groot belang zich duidelijk en op de juiste manier te profileren. Dit betekent extra aandacht voor corporate communicatie. 7.2
Activiteiten 2014
Marketing Op het gebied van marketing zullen de activiteiten van 2013 gecontinueerd worden:
13
1. Verrijken klantendatabase eind 2014 moet het aantal unieke klanten in de database zijn toegenomen tot 9000. 2. Analyse klantprofiel klantonderzoek indien de database bestaat uit meer dan 9000 adressen loont het wellicht om de database te laten analyseren door een externe partij 3. Analyse klantgedrag Marketingcommunicatie Onder marketingcommunicatie verstaan wij de communicatieactiviteiten ten behoeve van onze 'producten' (filmen theatervoorstellingen, exposities, kunstverhuur, kadowinkel, jeugdtheaterschool). Ook hier gaan we door op de in 2013 ingeslagen lijn met extra aandacht voor: kruisbestuiving tussen de disciplines bewerkstelligen publiek enthousiasmeren voor randprogramma’s Er is aparte aandacht voor communicatie richting zakelijke markt. Het in 2013 opgezette marketingplan hiervoor zal geïmplementeerd worden. Onder de vlag van Roombeek Cultuurpark zal daar waar mogelijk gecommuniceerd worden vanuit het Roombeekcollectief. Corporate communicatie In onze corporate communicatie ligt nog meer dan in 2013 de focus op het uitdragen van Concordia's identiteit en onze unieke positie in de stad. Ook moet de efficiënte werkwijze van Concordia duidelijk zijn bij stakeholders en de betrokkenheid van onze organisatie bij vele stadsbrede dossiers. Op dit gebied zullen we de activiteiten als verwoord in jaarplan 2013 voortzetten. Extra aandacht is er voor de gemeentelijke lobby en het strategisch persbeleid. Interne communicatie De structurele interne communicatie, opgezet in 2012, wordt gecontinueerd met als doel medewerkers te informeren, hun betrokkenheid en loyaliteit te vergroten, de identiteit van Concordia te bevestigen, kennis en vaardigheden van medewerkers te verhogen, draagvlak te creëren en de werkvreugde van een ieder te verhogen. Er zal extra zorg moeten zijn voor het creëren van betrokkenheid bij en loyaliteit aan de organisatie. Ook de missie en taken van het ‘gereorganiseerde’ Concordia zullen expliciet uitgedragen moeten worden. Tevens blijft er behoefte aan kennisdeling en het trainen van vaardigheden.
14
8 Sales Concordia heeft in voorgaande jaren de eerste stappen gezet op het gebied van cultureel ondernemen. In 2014 moet dit structureel vorm gaan krijgen, mits de randvoorwaarden daarvoor zijn gerealiseerd (inrichting multifunctionele ruimten Oude Markt, website, afstemming horeca Sam Sam, centraal aanspreekpunt voor klanten/coördinatorfunctie etc.) Het in 2013 gemaakte marketingplan zal geïmplementeerd dan wel gecontinueerd worden. 8.1
Activiteiten 2013
Verhuringen Voor 2014 temperen wij onze verwachtingen met het oog op het aantal (commerciële) verhuringen. In 2013 is gebleken dat als gevolg van de economische crisis de markt minder interesse heeft in zaalhuur. Ook de reguliere klanten nemen af. Tevens is onze medewerker verhuring niet meer beschikbaar voor de acquisitie van huurders.
Theaterzaal Blauwe Zaal Paarse Zaal Expositieruimten Multifunctionele ruimten
Non-profit 8 2 2 2
Profit 4 2 2 2 2
Arrangementen en workshops Ons programma-aanbod is niet alleen aantrekkelijk voor het individuele publiek, maar ook voor grotere organisaties. Onze film- en theatervoorstellingen, exposities en workshops zijn sfeervolle, ontspannende en inspirerende evenementen voor bedrijven en organisaties om hun relaties of medewerkers voor uit te nodigen en kunnen desgewenst uitgebreid worden met een horeca-arrangement als lunch, high-tea, borrel of diner. Ook is het mogelijk besloten evenementen af te nemen of exclusieve rondleidingen te ontvangen. Het target voor 2014 is 4 activiteiten.
15
9 Bedrijfsvoering & facilitaire zaken De afdeling Bedrijfsvoering & facilitaire zaken heeft als taak de besturende en primaire processen van de organisatie te ondersteunen. De bedrijfsplannen worden bijvoorbeeld vertaald in inzichtelijke financiële jaar- en meerjarenbegrotingen. Deze worden periodiek getoetst en waar mogelijk bijgesteld. Dit resulteert in rapportages die inzicht geven in de voortgang van de gemaakte doelstellingen en jaarplannen. De bedrijfsprocessen worden geregistreerd en getoetst op naleving waardoor continuïteit en kwaliteit gewaarborgd blijven. Financiën De gemeentelijke subsidie wordt per 1 januari 2014 met € 150.000 gekort. Zoals eerder aangegeven heeft dit een enorme impact op de algehele bedrijfsvoering van Concordia. Door de inzet en flexibiliteit van de medewerkers en aanpassing en uitbreiding van de automatisering is het mogelijk dit op te vangen. De overige subsidiestromen zijn niet groot genoeg om deze terugval op te vangen. Er zal net als voorgaande jaren gekeken moeten worden naar meer eigen inkomsten. Binnen een tijd van economische recessie een zeer zware taak. De tegenvallende financiële ontwikkeling van Concordia is niet van dien aard dat deze niet overbrugd kan worden. Wel zal er nog meer en vaker naar de financiële stand van zaken gekeken moeten worden. Tussentijds ingrijpen zal als instrument aanwezig moeten zijn. De planning- en controlcyclus wordt opgevoerd naar een maandfrequentie. De uitdaging zal liggen in een nog nauwkeurige inventarisatie van de financiële stand van zaken zodat daardoor de mogelijkheden en onmogelijkheden van Concordia onderbouwd kunnen worden. Automatisering Gezien de personele krimp zal in 2014 een nog groter beroep worden gedaan op geautomatiseerde systemen. Het compatible maken van de drie binnen Concordia functionerende systemen is een van de doelstellingen van komend jaar. De efficiencyvoordelen die dit oplevert zijn noodzakelijk. De geautomatiseerde systemen worden op bepaalde componenten aangepast om beter te kunnen voldoen aan de planning en control binnen Concordia. Als gevolg van de duidelijk geformuleerde indicatoren wordt er sneller, duidelijker en helder gerapporteerd. De aansluiting op de procesgeoriënteerde organisatie heeft baat bij verdieping van met name het boekhoudsysteem en de eerder genoemde uitwisseling met de andere systemen. - Het boekhoudsysteem Unit4 wordt uitgebreid met een basis projectmodule. Hierdoor sluit alles beter en efficiënter aan op de organisatie. En wordt de planning en control nog scherper ingezet in de algehele bedrijfsvoering. - Het kunstuitleenpakket KIDS is in haar functioneren niet echt klantvriendelijk. Er is een begin gemaakt in samenwerking met de leverancier om beter inzicht te krijgen in de mogelijkheden van het systeem. Mogelijk worden indien nodig de managementrapportages binnen het systeem aangepast. - Itix is inmiddels uitgebreid met een planningsmodule. Facilitaire zaken worden hier ook in meegenomen. Medewerkers facilitaire zaken zullen ook met Itix gaan werken voor de planning van medewerkers en middelen. - Inroostersysteem: er wordt een inroostersysteem voor vrijwilligers gemaakt, dat gekoppeld is aan Itix. Hiermee kunnen vrijwilligers zichzelf online inroosteren. In 2014 wordt dit in zijn geheel operationeel.
16
RI&E en veiligheid, Arbo Er is een aanvang gemaakt met het aanpassen naar huidige wet- en regelgeving van het veiligheidsbeleid en arbo binnen Concordia. De zorg voor goede arbeidsomstandigheden en daarmee het optimaliseren van de kwaliteit van het werk vormt een belangrijk onderdeel van onze professionele werkorganisatie en is beleidsmatig vastgelegd in een notitie. Voor organisatie en uitvoering is bij reglement een arbocommissie ingesteld die als doel heeft het op structurele wijze in gezamenlijkheid vormgeven, coördineren en uitvoeren van het arbobeleid. De commissie vergaderde voorheen twee keer per jaar en adviseerde de directie en ontwikkelde voorstellen inzake arbo-aangelegenheden. In 2013 is hierin door diverse oorzaken enigszins een terugval in te constateren en in 2014 wordt hier weer een heldere en duidelijke aanvang mee genomen. De functie van Arbocoördinator is vanaf 14 maart 2011 overgedragen aan het hoofd bedrijfsvoering. In de functie ligt tevens de taak van preventiemedewerker besloten. De halverwege 2013 opgemaakte RIE rapport geeft op diverse gebieden aan dat er kleine aanpassingen moeten plaatsvinden, met name op het gebied van bewegwijzering, hindernissen en BHV attendering. Kortom het gehele pakket aan Arbo, veiligheid en BHV processen en procedures moeten in 2014 scherp, helder en duidelijk toekomstgericht aanwezig zijn Huisvesting Bij het schrijven van dit jaarplan zijn wij in overleg met het gemeentelijk vastgoedbedrijf over noodzakelijke verbouwingen van Oude Markt 15. Deze staan gepland voor juni/juli 2014.
17
10 Personeelszaken De reorganisatie in 2013 heeft veel impact gehad op alle medewerkers. Door extra aandacht te besteden aan de interne communicatie kan onrust worden weggenomen en het werkplezier worden verhoogd.(zie ook 7.1 tendensen en ontwikkelingen) Functieboek Er is in 2013 een nieuw functieboek gemaakt, waarin de functies, na wijziging van het organisatiemodel, opnieuw zijn gewogen. Na de reorganisatie naar aanleiding van de bezuinigingen zullen de taakomschrijvingen van een ieder goed worden bekeken. In 2013 is hiermee een begin gemaakt en dit zal verder worden uitgewerkt en geïmplementeerd in 2014. Digitalisering dossiers De personeelsdossiers zullen verder worden gedigitaliseerd om zodoende op een effectieve, efficiënte en sociaal verantwoorde wijze het personeelsbeleid en -beheer te kunnen voeren, alsmede te kunnen voldoen aan wettelijke verplichtingen. Handboek en protocollen Tevens is het streven om in 2014 het personeelshandboek en protocollen te actualiseren en vast te leggen. Scholingsbeleid De persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers, afgestemd op de ontwikkelingen in de organisatie en haar omgeving, zijn van groot belang. Er is behoefte aan kennisdeling en training van vaardigheden, specifiek voor de programma’s waarmee al wordt gewerkt. Eind 2013 zal worden gestart met trainingen door collega’s voor collega’s. De expertise die aanwezig is in de organisatie wordt hierdoor gedeeld. Tevens wordt hierdoor het onderlinge netwerk versterkt en de betrokkenheid vergroot. Door de juiste scholing kan beter worden ingespeeld op actuele ontwikkelingen en flexibele inzet van ondersteunende medewerkers. In 2014 zullen overige scholingsverzoeken, naast de eigen trainingen worden overwogen, rekening houdend met het zeer beperkte scholingsbudget als gevolg van de bezuinigingen. Stagebeleid Mede vanwege positieve ervaringen binnen onze organisatie willen we het stagebeleid in 2014 continueren. Als maatschappelijke organisatie willen wij zo een bijdrage leveren aan het competentiegerichte beroepsonderwijs. Stage is daarbij de beste leervorm en de ultieme test voor leerlingen. Stagiaires vragen begeleiding, maar zij geven daar ook veel voor terug. Zij draaien mee in het werkproces, starten projecten op en handelen zaken af, die anders blijven liggen. Zij brengen jonge energie en nieuwe kennis in de organisatie en tevens fungeren zij als klankbordgroep voor de jongeren. Als uitgangspunt bij een stage- of afstudeeropdracht (of werkervaringsplaats) geldt dat de opdracht moet bijdragen aan de ontwikkeling van de student én een directe waardevolle bijdrage moet leveren aan Concordia.
Enschede, 24 september 2013 18
