Luchtverontreiniging, Luchtkwaliteit en Depositie
Post-hbo-opleiding september 2015 - juni 2016
Geïnitieerd door Platform Kwaliteit Luchtmetingen (PKL)
Post-hbo-opleiding
KENNIS VERBREDEN EN VERDIEPEN
www.pao.tudelft.nl Verbreed en verdiep uw kennis met deze nieuwe opleiding In samenwerking met het Platform Kwaliteit Luchtmetingen organiseert Stichting PostAcademisch Onderwijs de post-hbo-opleiding luchtverontreiniging, luchtkwaliteit en depositie. De opleiding heeft voor u als student tot doel inzicht te geven in het brede werkveld van luchtverontreiniging door het presenteren van verschillende doorsneden van het vakgebied vanuit de theorie en de praktijk op post-hbo niveau.
Startdatum en locatie
De opleiding start op 17 september 2015 en wordt in juni 2016 afgesloten. De modules zijn ingepland wekelijks op donderdag in de middag en de avond. Daarnaast zal thuisstudie nodig zijn. De studielast bedraagt ongeveer 10 uur per module, afhankelijk van uw voorkennis. De vijf tentamens en hertentamens vinden plaats op dinsdagen. De opleiding wordt gegeven in Utrecht.
Inhoud Omdat de samenleving vraagt om goed opgeleide professionals en experts op het gebied van luchtverontreiniging, luchtkwaliteit en depositie heeft het Platform Kwaliteit luchtmetingen (PKL) het initiatief genomen om een opleiding Lucht op te zetten op post-HBO niveau. Het PKL is een breed overleg van organisaties (alle geledingen van de overheid, industrie, branche organisaties, adviesbureaus en kennisinstituten) die betrokken zijn bij het luchtdossier en deze opleiding willen stimuleren bij alle betrokkenen in het werkveld. Deze opleiding geeft u een stevige basis voor uw werkzaamheden op het gebied van luchtverontreiniging, luchtkwaliteit en depositie. Doelgroep De opleiding is bedoeld voor een ieder die zich nader wil specialiseren in de problematiek van luchtverontreiniging, luchtkwaliteit en depositie. De opleiding is gericht op personen die op HBO-niveau werkzaam zijn op dit gebied bij overheid, industrie en adviesbureaus. De opleiding is tevens interessant voor personen die werken in het kader van vergunningverlening, ruimtelijke besluitvorming, gezondheid en natuur.
Modulair te volgen Ben je niet in de gelegenheid de hele opleiding te volgen? Schrijf je dan in voor een blok. Door het volgen van blokken verspreid over meerdere jaren kan je in twee tot vijf jaar ook het diploma halen.
Kosten
De kosten voor deze opleiding bedragen € 5.290 excl. btw, inclusief cursusmateriaal en avondmaaltijden. Het is ook mogelijk de opleiding in blokken te volgen. De gehele opleiding wordt in vijf blokken onderverdeeld, die afzonderlijk kunnen worden gevolgd: Blok 1: € 1500 excl. btw Blok 2: € 1200 excl. btw Blok 3: € 1500 excl. btw Blok 4: € 900 excl. btw Blok 5: € 1200 excl. btw
Aanmelden
U kunt zich voor deze opleiding aanmelden op de website van Stichting PostAcademisch Onderwijs: www.pao.tudelft.nl De opleiding kunt u vinden onder het vakgebied luchtkwaliteit. Quote van Rinkje Molenaar (werkzaam bij DCMR, tevens deelnemer van de eerste editie van de opleiding) uit het artikel “Nieuwe all round luchtdeskundigen studeren af“ gepubliceerd in LUCHT, december 2013. De informatie in deze brochure is onder voorbehoud van wijzigingen, typ- en drukfouten. Op alle cursussen zijn de algemene voorwaarden van PAO van toepassing; deze zijn te vinden op www.pao.tudelft.nl.
Opbouw van de opleiding De opleiding bestaat uit vijf blokken, die afzonderlijk kunnen worden gevolgd. Elk blok bestaat uit verschillende modules van een of meerdere dagdelen. De volledige opleiding bestaat uit 42 dagdelen die in 21 middag/avond combinaties gegeven worden. Bovendien zal thuisstudie nodig zijn: ongeveer 10 uur per module, afhankelijk van uw voorkennis. Toetsing van de leerstof vindt plaats door middel van vijf schriftelijke tentamens.
Luchtverontreiniging, Luchtkwaliteit en Depositie Blokken Blokken en modules
Dagdelen
Blok 1 - Industriële luchtverontreiniging deel 1 Wet- en regelgeving, vergunningverlening en maatregelen
10
Inleiding
1
Kader industriele luchtverontreiniging
1
Beleid, wet- en regelgeving
2
Basisprocessen
1
Maatregelen + BBT
3
Vergunningverlening
2
Blok 2 - Industriële luchtverontreiniging deel 2 Emissiemetingen, -schattingen en geur
8
Meten van emissies
4
Emissies en rekenen
1
Thema geur
3
Blok 3 - Luchtkwaliteit deel 1 Wet- en regelgeving, besluitvorming en maatregelen / Effecten en fijn stof
10
Kader
1
Toxicologie, normstelling en gezondheid
1
Beleid, wet- en regelgeving
1
Klimaat, ozon, verzuring
1
Besluitvorming
2
Thema fijn stof
2
Maatregelen
2
Blok 4 - Luchtkwaliteit deel 2 Meten en modelleren 2
Rekenen
4
Blok 5 - Depositie Wet- en regelgeving, besluitvorming, meten en rekenen 1
Beleid, wet- en regelgeving
1
Meten en rekenen
2
Thema landbouw
1
AERIUS model
2
Besluitvorming
1
Totaal
Dit blok richt zich op de aspecten bij de besluitvorming over industriële activiteiten. De vergunningverlening in relatie tot luchtverontreiniging staat daarbij centraal. Daarbij krijgt u een stevige basis mee van de relevante beleid en de weten regelgeving. De regels bepalen immers wat wel en niet in een vergunning kan worden gereguleerd. De stappen in de vergunningverlening komen aanbod, voorzien van veel praktijkvoorbeelden. Het behandelt de aanvraag, de besluitvorming en de beroepsprocedures bij de rechter. Daarbij is het van belang dat u de context van de industriële luchtverontreiniging kent: kaders, verschillende typen verontreinigingen, historie en ontwikkelingen. Maar ook dat u basiskennis heeft van industriële processen en apparaten. Na het volgen van dit blok heeft u kennis van de luchthuishouding en bent u in staat om in het kader van vergunningen emissiebeperkende maatregelen te kunnen selecteren en vergelijken. Blok 2 - Industriële luchtverontreiniging deel 2: Emissiemetingen, -schattingen en geur 5/11 - 7/12 2015
Daarnaast is het onderdeel ‘geur’ opgenomen in dit blok. Hoe wordt geur vastgesteld en beoordeeld? Bij alle relevante onderdelen uit de keten van geuremissie - geurwaarneming - beoordeling – hinder – klachten wordt stil gestaan. Meeten rekenmethodieken voor het bepalen van het acceptabel geurhinderniveau worden besproken met koppeling naar de werkpraktijk. Blok 3 - Luchtkwaliteit deel 1: Wet- en regelgeving, besluitvorming en maatregelen / Effecten en fijn stof
8
Kader
17/9 - 3/112015
Dit blok geeft verdieping op belangrijke kernonderwerpen uit de industriële luchtverontreiniging: meten en monitoren, emissieschattingen en geurhinder. U leert uitgebreid over het meten van emissies: het opzetten van meetplannen, kwaliteitsborging, en meetmethodes- en -technieken. U gaat uitgebreid aan de slag met rekenformules voor herleidingen en correcties van meetresultaten.
6
Meten van luchtkwaliteit
Blok 1 - Industriële luchtverontreiniging deel 1: Wet- en regelgeving, vergunningverlening en maatregelen
42
14/1 - 8/3 2016
Dit blok richt zich op de effecten van luchtverontreiniging en besluitvorming over activiteiten en ruimtelijke plannen. De effecten van luchtverontreiniging worden beschouwd vanuit lokaal en mondiaal perspectief. Vanwege de specifieke problematiek rondom fijn stof wordt daarop verdiept ingegaan. Na het volgen van dit blok begrijpt u hoe de effecten samenhangen en waarom aanpak complex van aard is. Ook leert u alle facetten van luchtkwaliteit in relatie tot besluitvorming over vergunningen (industrie) en plannen (infrastructuur). Daarbij is kennis over de wet- en regelgeving en het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) van groot belang. Op welke wijze kunnen maatregelen worden genomen (rijksniveau en lokaal niveau) en op welke wijze vindt de doorwerking plaats in de besluitvorming?
Blok 4 - Luchtkwaliteit deel 2: Meten en modelleren 10/3 - 14/4 2016
Dit blok geeft verdieping op belangrijke kernonderwerpen uit de luchtkwaliteit: meten en modelleren. U krijgt inzicht in de essenties van het meten van luchtkwaliteit, kent de beschikbare meettechnieken. U begrijpt de sterke punten van meten en rekenen en begrijpt waarom beide methodes onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. U neemt kennis van meteorologische aspecten en manieren om luchtkwaliteit te modelleren, zoals het Gaussisch Pluimmodel en de standaard rekenmethoden 1, 2 en 3. Er wordt in de praktijk met modellen geoefend om meer begrip voor de uitvoering te krijgen. Blok 5 - Depositie: Wet- en regelgeving, besluitvorming, meten en rekenen 21/4 - 9/6 2016
In dit blok leert u de verschillende aspecten van depositie kennen. Depositie is een onderwerp dat momenteel sterk in de politieke belangstelling staat vanwege problemen bij de besluitvorming over activiteiten en plannen. U leert de geldende wet- en regelgeving op dit gebied kennen, met name de natuurwetgeving die ten doel heeft de waardevolle en kwetsbare natuurgebieden te beschermen tegen hoge depositiewaarden. Dit blok is een verdieping in het meten en modelleren van depositie. Het volgen van dit blok veronderstelt een basiskennis omtrent meten en modelleren van luchtverontreiniging. Uitgebreid wordt stilgestaan bij de Programmatische Aanpak van Stikstof (PAS) en het model AERIUS. U gaat zelf aan de slag met het model. Na het volgen van dit blok kent u de gelden wet- en regelgeving rond depositie, weet u hoe daar aan kunt meten en rekenen en heeft u kennis gemaakt met het rekenmodel AERIUS.
Toelating en diploma De opleiding staat open voor hbo-ers milieukunde, technologie of wetgeving en voor degenen die een aantoonbaar vergelijkbaar kennisniveau hebben. De deelnemers die de volledige opleiding met goed gevolg hebben afgerond krijgen een diploma dat wordt uitgegeven door de Stichting Post Hoger Beroepsonderwijs Nederland. De examinering zal per blok geschieden. Deelnemers kunnen indien gewenst de gehele opleiding in meerdere jaren volgen door telkens in te schrijven op een of meerdere blokken. De deeldiploma’s blijven vijf jaar geldig. Als voor alle blokken een deeldiploma is behaald, dan kwalificeert de deelnemer zich alsnog voor het erkende Post-hbo diploma. Vrijstelling U kunt bepaalde onderdelen van blok 2 en 4 overslaan als u eerder de deels overlappende cursus ‘Rekenen aan Luchtkwaliteit en depositie’ of ‘Basiscursus Emissiemetingen’ heeft gevolgd bij VVM, netwerk van milieuprofessionals. Het gaat om de inhoudelijke colleges, u dient wel het examen af te leggen. Informeert u bij PAO naar de voorwaarden en prijzen.
Docenten en adviescommissie Cursusleiding en docenten bestaan uit deskundigen uit het werkveld met uitgebreide ervaring op academisch niveau en expertise uit de praktijk. De docenten zijn werkzaam binnen de overheid, kennis- en onderzoeksinstituten en adviesbureaus. Een onafhankelijke adviescommissie, bestaande uit deskundigen, waarborgt de inhoud en kwaliteit van de opleiding. Aan deze opleiding is een post-hboerkenning toegekend door het Centrum voor Post Initieel Onderwijs Nederland (CPION). “Een omvangrijke en intensieve post HBO opleiding over de gehele breedte van het vakgebied luchtverontreiniging.”
Resultaat van de opleiding Na het volgen van de opleiding heeft de deelnemer zich binnen het kader van luchtverontreiniging, luchtkwaliteit en depositie, de volgende onderwerpen eigen gemaakt: • De causale milieuketen: luchtverontreinigende activiteiten – emissies – verspreiding – blootstelling en effecten –depositie en effecten – sturing om de luchtkwaliteit te verbeteren • Verschillende schaalniveaus: mondiaal – Europees – nationaal – lokaal • Bronnen van luchtverontreiniging: industrie, landbouw, wegverkeer, scheepvaart • De stappen van de beleidscyclus: beleid – wet- en regelgeving – uitvoering (milieuspoor – ruimtelijk spoor) – monitoring en evaluatie • Vergunningverlening en industriële luchtverontreiniging • Ruimtelijke besluitvorming in relatie tot luchtkwaliteit / depositie • Ontwikkelen en uitvoeren van meetprogramma’s en het modelleren van de luchtkwaliteit met verspreidingsmodellen • Het analyseren, beoordelen en borgen van de kwaliteit van onderzoek • Het treffen van maatregelen voor het verbeteren van de luchtkwaliteit en de depositie Hierdoor bent u beter in staat om: • risico’s te beoordelen van ruimtelijke en vergunningverleningsprocessen • adviezen te formuleren voor beleidsuitgangspunten • kosteneffectieve opties te selecteren • een bijdrage te leveren aan daadkrachtige besluitvorming
Platform Kwaliteit Luchtmetingen De kwaliteit van (milieu)metingen is al jaren een punt van zorg binnen het milieubeleid. In 2004 is ter verdere verbetering van de kwaliteit van luchtmetingen het Platform Kwaliteit Luchtmetingen (PKL) opgericht. In het platform zijn het bevoegd gezag, de bedrijven, de meetlaboratoria en het ministerie van Infrastructuur en Milieu vertegenwoordigd. Het PKL is een platform aangaande metingen van luchtemissies en luchtkwaliteit, alle aspecten van meten (emissie, immissie, depositie) komen aan de orde vanuit het perspectief van de emissie. Met accent op het signaleren van zowel nationale als internationale ontwikkelingen en agenderen bij wetgever en normsteller. Álle aspecten van meten: dit betekent ook geurmetingen, maar ook de relatie tussen metingen en modellering luchtkwaliteit. Het is van belang dat de gegevens die door metingen worden gegenereerd, op de juiste manier worden gebruikt in de luchtkwaliteitsmodellen.
De volgende organisaties zijn in het PKL vertegenwoordigd: 
Organisatie
Website
DCMR Milieudienst Rijnmond (DCMR)
www.dcmr.nl
Dutch Metrology Institute (VSL)
www.vsl.nl
Federatie van technologiebranches (FHI)
www.fhi.nl
InfoMil
www.infomil.nl
NEN
www.nen.nl
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
www.rijksoverheid.nl
Vereniging van de Nederlandse Petroleum Industrie (VNPI)
www.vnpi.nl
Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI)
www.vnci.nl
Vereniging Afvalbedrijven
www.verenigingafvalbedrijven.nl
Interprovinciaal Overleg
www.ipo.nl
Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO)
www.vito.be
Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen (VKL)
www.vklonline.nl
VNO-NCW
www.vno-ncw.nl
Fenelab (brancheorganisatie Nederlandse laboratoria)
www.fenelab.nl
Stichting Certificatie Inspectie en Onderhoud Stookinstallaties (SCIOS)
www.scios.nl
Nederlandse emissieautoriteit (NeA)
www.emissieautoriteit.nl
Platform Kwaliteit Luchtmetingen (PKL) p/a InfoMil Postbus 93144 2509 AC Den Haag 088-6025580
[email protected] www.infomil.nl
Stichting PostAcademisch Onderwijs (PAO) Juist in deze tijden van bezuinigingen is het essentieel te blijven werken aan uw ontwikkeling. Met actuele kennis vergroot u uw marktwaarde en carrièremogelijkheden. PAO helpt hogeropgeleiden bij het verbreden en verdiepen van hun kennis door het aanbieden van korte (1 tot 6 daagse) postacademische cursussen en opleidingen. PAO is een non-profit organisatie opgericht door het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en de technische universiteiten en heeft als doelstelling het verspreiden van recent ontwikkelde kennis onder hbo- en academisch afgestudeerden. PAO werkt met programmaraden, die verantwoordelijk zijn voor de programmering van de cursusonderwerpen, het leerdoel en de inhoud van de cursussen. De leden van de programmaraden zijn allen autoriteit op hun vakgebied en werkzaam bij toonaangevende instellingen. PAO brengt experts samen uit de beroepspraktijk, het wetenschappelijk onderwijs en overige kennisinstellingen, resulterend in actuele, wetenschappelijk verantwoorde en praktijkgeoriënteerde cursussen.
Informatieservice Wilt u op de hoogte gehouden worden van de activiteiten van PAO? Op onze website kunt u zich aanmelden voor onze informatieservice, waarbij u aangeeft wat u wilt ontvangen. • cursusoverzichten per post (tweemaal per jaar) • informatie per mail over, voor u, relevante cursussen
De PAO-organisatie PAO is actief in (bijna) alle technische disciplines, technisch management én personal skills. Van oudsher zijn de werkgebieden: • Bouwkunde • Civiele techniek • Gezondheidstechniek en milieutechnologie • Vervoerswetenschappen en verkeerskunde Dit resulteert in cursussen en opleidingen op het gebied van: • Afvalwater en riolering, drinkwater en waterbeheer • Akoestiek en bouwfysica • Architectuur en bouwtechniek • Beheer en onderhoud • Bouwprocessen en bouwmanagement • Constructie en ontwerp • Geotechniek en ondergronds bouwen • Luchtkwaliteit • Verkeerskunde, vervoer en stedenbouw • Waterbouw PAO Techniek Onder de naam PAO Techniek verzorgt PAO cursussen en opleidingen in de volgende vakgebieden: • Analytical Techniques • Systems & Control • Elektro- & Energietechniek • Technische informatica • Personal Skills • Technisch Management • Procestechnologie • Veiligheid & Milieu • Quality Assurance & • Werktuigbouwkunde & Statistics Industrieel Ontwerpen
Stichting PostAcademisch Onderwijs Van der Burghweg 1 2628 CS Delft Postbus 5048 2600 GA Delft 015 278 46 18
[email protected] www.pao.tudelft.nl