Lokale Agenda 21 Gemeente Sint-Gillis Actieplan

Lokale Agenda 21 Gemeente Sint-Gillis Actieplan 2013-2015

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015

2


Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................................ 3 Inleiding

........................................................................................................................................................ 6

1.

Modern en efficiënt bestuur ........................................................................................................ 14

FICHE NR. 1.2.1

Een intern communicatienetwerk (Intranet) ............................................................................... 20

FICHE NR. 1.2.2

Verstandig extern uitlenen van materiaal................................................................................... 22

Fiche nr. 1.2.3

Verstandig intern uitlenen van materiaal .................................................................................... 23

FICHE NR. 1.2.4

Uitlenen van materiaal tussen crèches ....................................................................................... 24

FICHE NR. 1.2.5

Beter onthaal van de bevolking ................................................................................................... 25

FICHE NR. 1.3.1

Burgerinitiatieven ondersteunen ................................................................................................. 27

FICHE NR. 1.3.2

Duurzame gemeenschapsdienst in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties . 29

FICHE NR. 1.3.3

Mini-wijkcontracten in de scholen............................................................................................... 31

FICHE NR. 1.4.1

Wijkconciërges ............................................................................................................................ 33

FICHE NR. 1.4.2.A Ecohuis: toegankelijkheid dienst Duurzame Ontwikkeling .......................................................... 35 FICHE NR. 1.4.2.B Ecohuis: opleidingscentrum en thema-ateliers ........................................................................... 36 FICHE NR. 1.4.2.C Ecohuis – documentatiecentrum ................................................................................................. 37 FICHE NR. 1.4.2.D Ecohuis – begeleiding bij eco-bouw of eco-renovatie ................................................................. 38 FICHE NR. 1.4.3

Duurzame evenementen ondersteunen ..................................................................................... 39

FICHE NR. 1.4.4

Bewustmaking rond Duurzame Ontwikkeling via efficiënte communicatietools ....................... 41

FICHE NR. 1.4.5

Administratieve documenten beschikbaar in de wijkantennes .................................................. 43

FICHE NR. 1.4.6.

Permanenties Rechtsbijstand ...................................................................................................... 44

FICHE NR. 1.4.7

Kaart met duurzame middelen in Sint-Gillis ............................................................................... 45

FICHE NR. 1.5.1

Meer duurzame clausules in overheidsopdrachten .................................................................... 46

2.

Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen ............................................................ 50

FICHE NR. 2.1.1

Pedagogische plantenbakken in de crèches ................................................................................ 52

FICHE NR. 2.1.2

Moestuinbakken in de scholen .................................................................................................... 53

FICHE NR. 2.1.3

Ecologisch beheer van de groene ruimtes ................................................................................... 54

FICHE NR. 2.1.4

Beheersplan van de publieke groene ruimtes ............................................................................. 55

FICHE NR. 2.2.1

Lager energieverbruik voor openbare verlichting in het kader van het Lichtplan ...................... 56

FICHE NR. 2.2.2

Energieboekhouding van de gemeente ....................................................................................... 57

FICHE NR. 2.2.3

Meerjarig investeringsplan ERU (proactieve strategie) ............................................................... 59

FICHE NR. 2.2.4

Fotovoltaïsche panelen op daken ................................................................................................ 60

FICHE NR. 2.2.5

Bij renovaties de energieprestatie van gebouwen verbeteren ................................................... 62 3

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2.2.7

Energiebegeleiding voor handelaars............................................................................................ 64

FICHE NR. 2.2.8

Energiezuiniger IT-park ................................................................................................................ 65

FICHE NR. 2.3.1

Opvolging van het waterverbruik ................................................................................................ 66

FICHE NR. 2.3.2. Meer regenwaterputten .............................................................................................................. 67 FICHE NR. 2.3.3. Premies voor regenwatertonnen ................................................................................................. 68 FICHE NR. 2.4.1.

Zuinig omspringen met papier ..................................................................................................... 69

FICHE NR. 2.4.2

Bewustmaking rond het zuinig omspringen met papier.............................................................. 71

FICHE NR. 2.4.3

Opleiding en bewustmaking rond afvalsorteren in de gemeentescholen en lokale verenigingen72

FICHE NR. 2.4.4.

Composteren ontwikkelen en promoten..................................................................................... 73

FICHE NR. 2.4.5.

Verouderd IT-materiaal recycleren .............................................................................................. 75

FICHE NR. 2.4.6

Ateliers waar burgers zelf hun IT-materiaal kunnen herstellen .................................................. 76

FICHE NR. 2.4.7.A Afval bij de bron beperken........................................................................................................... 78 FICHE NR. 2.4.7.B Afvalsorteren stimuleren ............................................................................................................. 79 FICHE NR. 2.4.7.C Hergebruik en uitwisseling tussen burgers stimuleren ............................................................... 81 FICHE NR. 2.4.9

Een herbruikbare tas en niets anders .......................................................................................... 82

FICHE NR. 2 .5.1

Het “Ecodynamisch bedrijf” label ................................................................................................ 83

FICHE NR. 2.5.2

Voorbeeldgebouwen optrekken .................................................................................................. 85

Fiche nr. 2.5.3

CO2-balans ................................................................................................................................... 87

3.

Harmonieuze stadsontwikkeling .................................................................................................. 90

FICHE NR. 3.1.1

Collectieve moestuin huizenblok Coenen .................................................................................... 92

FICHE NR. 3.1.2

Heraanleg Jardin Victor de Laveleye ............................................................................................ 93

FICHE NR. 3.1.3

“Tout ce qui pousse!” Groen in de stad. ..................................................................................... 94

FICHE NR. 3.1.4

Een duurzame kwekerij te Sint-Gillis ........................................................................................... 96

FICHE NR. 3.1.6

Heraanleg en herkwalificatie van het Sint-Gillisvoorplein ........................................................... 98

FICHE NR. 3.1.7

Geïntegreerd beheer van de begraafplaats ............................................................................... 100

FICHE NR. 3.2.1. Nieuwe plaatsen in crèches ....................................................................................................... 102 FICHE NR. 3.3.1 Opleiding eco-driving voor onze chauffeurs .............................................................................. 103 FICHE NR. 3.3.2:

Het principe van autodelen bevorderen .................................................................................... 105

FICHE NR. 3.3.3

Fietsgebruik bevorderen ............................................................................................................ 106

FICHE NR. 3.3.4

Zachte mobiliteit in de scholen aanmoedigen ........................................................................... 108

FICHE NR. 3.3.5

Villo-netwerk uitbreiden! ........................................................................................................... 109

FICHE NR. 3.3.6

Meer fietspaden in Sint-Gillis ..................................................................................................... 110

FICHE NR. 3.4.1

Mobiel containerpark opstarten ................................................................................................ 111 4

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Fiche nr. 3.4.2

Project Graffiti ............................................................................................................................ 112

4.

Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit...................................................................... 114

FICHE NR. 4.1.1

Duurzame voeding in de scholen .............................................................................................. 116

FICHE NR. 4.1.2

Acties organiseren rond volksgezondheid ................................................................................. 118

FICHE NR. 4.1.3

Kookateliers ............................................................................................................................... 119

FICHE NR. 4.1.4

Vaker “speelstraten” organiseren.............................................................................................. 121

FICHE NR. 4.1.5

Jongerenprojecten steunen ....................................................................................................... 123

FICHE NR. 4. 1.6

Iedereen (m/v) aan het sporten krijgen .................................................................................... 124

FICHE NR. 4.1.7

Programma SPLASH: gratis zomeractiviteiten in de publieke ruimte ........................................ 127

FICHE NR. 4.2.1

Ontbijten en Rugzakoperaties: sociaal werk in de eerste lijn met een kansarm publiek .......... 129

FICHE NR. 4.2.2

Menu’s in braille......................................................................................................................... 130

FICHE NR. 4.2.3

Opa en oma lezen voor .............................................................................................................. 131

FICHE NR. 4.2.4

Herinschakeling van werknemers via een art. 60-contract ....................................................... 132

FICHE NR. 4.2.5

Initiatieven ter ondersteuning van het gelijkekansenbeleid ..................................................... 133

FICHE NR. 4.3.1

Culturele uitstapjes met een “kansarm” publiek ....................................................................... 134

FICHE NR. 4.3.2

Bibliotheek aan huis ................................................................................................................... 135

FICHE NR. 4.4.2 Marokko

Internationaal gedecentraliseerd samenwerkingsprogramma – Samenwerking met Berkane in 137

FICHE NR. 4.4.3

“FairTradeGemeente” ................................................................................................................ 138

5.

Lokale economische ontwikkeling ............................................................................................. 140

FICHE NR. 5.1.1

Ruimte voor stadslandbouw ...................................................................................................... 142

Fiche nr. 5.1.2

Aquaponics ................................................................................................................................. 144

FICHE NR. 5.1.3

De markten in Sint-Gillis reorganiseren ..................................................................................... 146

FICHE NR. 5.1.4

Een “Sociale schrijnwerkerij” ..................................................................................................... 148

FICHE NR. 5.1.5

Meewerken aan de invoering van de eco-iris in Sint-Gillis ........................................................ 150

FICHE NR. 5.2.1

Een (duurzaam en kwaliteitsvol) Lokaal Pact rond Werkgelegenheid en Opleiding ................. 151

Overzichtstabel .................................................................................................................................................... 154

5


Inleiding

6


7


Lokale Agenda 21: Op de VN-Conferentie over Milieu en Ontwikkeling (Aardetop te Rio, in 1992) wordt duurzame ontwikkeling een volwaardig begrip. 173 Staten ondertekenen een actieprogramma voor een duurzame 21ste eeuw: Agenda 21. Dit programma bepaalt de principes die de 3 grote pijlers van duurzame ontwikkeling moeten verzoenen: -

economische efficiëntie, sociale rechtvaardigheid , behoud van het milieu en de natuurlijke hulpbronnen

Geleidelijk aan bleek echter dat de grote internationale milieuovereenkomsten weinig uithaalden waardoor de lokale dimensie aan belang is gaan winnen. Tijdens de conferentie van Aalborg (Denemarken) in 1994 wordt de op lokaal niveau toegepaste Agenda 21 een middel om milieuschade een halt toe te roepen. Meer dan 1.000 lokale collectiviteiten in Europa ondertekenen het “charter van Aalborg” en in februari 2008 sluit de gemeente Sint-Gillis zich daarbij aan. Basis van duurzame ontwikkeling: Achter het idee van duurzame ontwikkeling zit de behoefte aan gedeelde verantwoordelijkheid om leefomgevingen en populaties beter te beschermen, als antwoord op mondiale onevenwichten en de louter economische logica. “Duurzame ontwikkeling beantwoordt aan de huidige behoeften zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien.” Duurzame ontwikkeling is op volgende vier principes gebaseerd: - transversaliteit impliceert dat behalve ecologische en sociale aspecten voor een leefbare wereld, ook economische en ecologische aspecten voor een levensvatbare planeet en sociale en economische aspecten voor een rechtvaardige maatschappij, op elkaar zijn afgestemd. - verantwoordelijkheid, preventie en voorzorg die preventief boven curatief optreden verkiezen. - solidariteit in tijd (tussen generaties) en ruimte (tussen mensen, territoria, op nationaal en wereldvlak …). - governance, of een combinatie van democratie, burgerparticipatie en rationele besluitvorming, op basis van informatie, transparantie en leesbare overheidsinitiatieven, die een essentiële voorwaarde zijn om op eenieders inzet te kunnen rekenen.

8

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Op die manier zorgt duurzame ontwikkeling ervoor dat we op een zuiniger, rechtvaardiger en meer geïntegreerde manier met territoria en middelen kunnen omspringen. De implementatie van de lokale Agenda 21 impliceert een duurzame en geleidelijke aanpak. Het actieprogramma heeft volgende doelstellingen: -

levenskwaliteit van de inwoners verbeteren, zuiniger omspringen met natuurlijke hulpbronnen, gebieden aantrekkelijker maken, alle actoren op het grondgebied erbij betrekken.

Duurzame ontwikkeling moet een plaats krijgen: -

in de strategie, het beleid en de initiatieven van de collectiviteit, bij de toepassing ervan met de nadruk op een transversale aanpak, bij de communicatie rond dit beleid en de acties.

De lokale Agenda 21 is per definitie een evolutief proces waardoor er na verloop van tijd nieuwe duurzame initiatieven zullen ontstaan. Korte historiek evolutie in Sint-Gillis: Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 slaat de gemeente Sint-Gillis officieel de weg in van duurzame ontwikkeling en in 2007 komt er een schepen voor Duurzame Ontwikkeling. In december 2010 keurt het College van Burgemeester en Schepenen de lijst goed van 90 prioritaire acties voor de eerste cyclus van de lokale Agenda 21 (2010, 2011 en 2012). Deze lijst was opgesteld door de Coördinator Agenda 21, die toen met subsidies van Leefmilieu Brussel, speciaal daarvoor was aangeworven. Sindsdien heeft de gemeente verder werk gemaakt van haar interne werking, op het grondgebied van de gemeente en in samenwerking met de burgers.

Actieplan 2013 -2014-2015: Dit document is de tweede versie van het actieplan en bundelt alle acties, die voor de jaren 2013 tot 2015 in de steigers staan of gepland zijn. Net zoals bij de vorige versie, is dit plan er gekomen dankzij de actieve medewerking van het volledige Beheerscomité Agenda 21. Om de onderliggende dynamiek van continue verbetering van de duurzame initiatieven draaiende te houden, houdt deze nieuwe versie rekening met de lessen die zijn getrokken uit de evaluatie van het vorige Plan, met daarin alle duurzame projecten uit de periode tussen 2010 en 2012. Zo werd de vooruitgang bij de vorige projecten geëvalueerd en werd het volledige actieplan geactualiseerd. Elke “actiefiche” werd doorgelicht en geactualiseerd. Bepaalde projecten zijn intussen stopgezet en komen dus niet meer aan bod in deze nieuwe versie van het actieplan, omdat wordt vanuit gegaan dat de doelstellingen

9

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 zijn bereikt.1 Andere acties zijn aangepast of soms geschrapt, omdat is gebleken dat de projecten niet haalbaar of niet relevant waren. Cijferevaluaties van de acties 2010-122: De resultaten uit onderstaande tabel zijn alvast veelbelovend: 45 acties zijn tot een goed einde gebracht, of voor 75% gerealiseerd. Tellen we daarbij de 16 acties die voor 50% zijn volbracht, dan komen we aan een totaal van 68 % ver gevorderde acties.

0%; 14 100%; 18

25%; 15 75%; 27 50%; 16

Opvallend is ook dat van de 90 in 2010 ingediende projecten, er slechts 37 van ook in deze nieuwe versie van het actieplan zijn opgenomen. Heel wat daarvan zijn echter geëvolueerd of gewijzigd. De nieuwe projecten zijn over het algemeen grootschaliger en ambitieuzer dan de “oude” projecten. In het vorige actieplan zaten een paar “goede intenties”, die evenwel niet echt op de agenda stonden. In deze nieuwe versie zijn ze verdwenen. Rekening houdend met de transversaliteit van bepaalde projecten, werd een aantal “kleinere” acties dan weer gebundeld in globalere fiches. Wat ook opvalt in deze nieuwe versie van het document, en wat rechtstreeks te maken heeft met de resultaten van de evaluatie, is het bredere draagvlak voor de acties. In vergelijking met 2010 zijn er namelijk veel meer diensten die duurzame acties voorstellen (zie overzichtstabel achteraan dit document). Dit is o.m. te danken aan het feit dat het bestuur en de bevolking steeds meer vertrouwd raken met het begrip “duurzame ontwikkeling” in al zijn facetten.3 Het actieplan 2010-2012 heeft vooral de nadruk gelegd op de pijler leefmilieu. Dit kwam doordat het initiatief voor de acties vooral vanuit de dienst Duurzame Ontwikkeling kwam, en veel minder vanuit diensten die rond sociale, economische of beheersprojecten werken. 1

Details pagina 11 Evaluatieverslag acties duurzame ontwikkeling 2010-11-12 – Goedgekeurd door het College van Burgemeester en Schepenen op de zitting van 03/04/2014. Document op eenvoudig verzoek beschikbaar bij de gemeentelijke dienst Duurzame Ontwikkeling (02/533.95.90) 3 Een onderzoek naar de kennis van het begrip duurzaamheid loopt; de resultaten ervan vormen de basis voor het volgende actieplan (2015-17). 2

10


Transversalité

2,15

Participation

2,01

Economique

2,03

Social

2,13

Environnement

3,178 1

2

3

4

5

Dankzij een betere verdeling van de bevoegdheden kon bovendien een extra pijler worden toegevoegd in de nieuwe versie van dit actieplan. Die heeft heel specifiek betrekking op het “economische” aspect van duurzame ontwikkeling. Het nieuwe actieplan is dan ook op 5 pijlers gebaseerd: 1. 2. 3. 4. 5.

Modern en efficiënt bestuur Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen Harmonieuze stadsontwikkeling Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit Lokale economische ontwikkeling

Deze pijlers zijn op hun beurt onderverdeeld in actiedomeinen. Geschrapte acties: Projecten die zijn geschrapt wegens voltooid zijn: -

Dienst Duurzame Ontwikkeling definitief van start: sinds de opening van het Ecohuis in september 2012 is de dienst DO definitief van start gegaan met 2 voltijdse medewerkers + een verantwoordelijke energie die werkt voor de Schepen voor Duurzame Ontwikkeling, die volledig door de gemeente worden betaald.

-

100% groene elektriciteit voor het Bestuur: de energie voor het Bestuur, de Regie voor Grondbeleid en het OCMW die samen een aanbesteding hebben geplaatst, is sinds 2012, 100% groen. Resultaat: 94% minder CO2-uitstoot = per jaar 1000Teq CO2 uitgespaard.

-

Kerstverlichting: sinds 2012, 100% van de kerstverlichting vervangen door LED, goed voor een besparing van 45.000kwh

-

Amper, of zelf helemaal geen pesticiden meer: sinds 2010 werden geen pesticiden, fungiciden of herbiciden meer besteld. Onkruid wordt voortaan thermisch of manueel verwijderd, en de groene ruimtes gedifferentieerd beheerd. 11


-

Heraanleg Louis Moricharplein: 62 nieuwe banken, plein uitgerust met 3 sportterreinen en een waterfontein; omwonenden die actief betrokken zijn bij het project “duurzame wijk” mogen bepaalde perceeltjes rond het plein zelf beheren, en regelmatig worden op het plein activiteiten georganiseerd.

-

Heraanleg Oudemannenstraat: in 2012, werden 14 parkeerplaatsen geschrapt, de ruimte is breder gemaakt, er zijn mozaïeksteentjes gelegd, de openbare verlichting is gerenoveerd, bomen zijn geplant, aanleg van een oversteekplaats voor PBM en plaatsing van een fietsstalling.

-

Inrichting van het Pierre Pauluspark: na overleg met de Adviesraad voor de personen met een handicap en “Onze Kring” is het park voortaan toegankelijk voor PBM, er zijn zandpaden aangelegd en de ruimte heeft er nieuwe banken en tafels bij gekregen.

Het vervolg … Uiteindelijk werd het Beheerscomité ook gevraagd werk te maken van de indicatoren. Op elke fiche staan intussen effectief meetbare en kwantificeerbare indicatoren. Die indicatoren worden voortaan jaarlijks gemeten, waardoor de evaluatie van het actieplan ook nauwkeuriger zal verlopen. Het gaat hier om een driejarenplan voor de periode 2013-2014-2015, de acties worden dus in 2015 geëvalueerd. We wijzen er nog op dat dit actieplan een vertaling is van de duurzame initiatieven in de gemeente Sint-Gillis maar dat het geen statisch plan is. Tegen 2015 kunnen er dus nog nieuwe acties bijkomen.

12


13


1. Modern en efficiënt bestuur

14


15


Beheerscomité van de lokale Agenda 21 nieuw leven inblazen

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – coördinatie van de lokale Agenda 21 Beschrijving van de actie: Bij de opmaak van het actieplan van de lokale Agenda 21 werden binnen het Beheerscomité contactpersonen bijeengebracht uit de verschillende administratieve diensten. Het Beheerscomité kreeg als eerste opdracht, actief deel te nemen aan de opmaak van het actieplan Agenda 21, door behalve ideeën, ook een realistisch standpunt over de voorgestelde acties aan te brengen. Het Comité heeft daarnaast nog een actieve rol gespeeld bij het sturen van de acties, de opvolging ervan en het opmaken van een balans. Om de dynamiek en opvolging van de projecten draaiende te houden is het essentieel om het Beheerscomité regelmatig bijeen te roepen en bij het project te betrekken. Sinds 2013 worden zo’n vier vergaderingen per jaar georganiseerd en de komende jaren willen we dat ritme aanhouden. Veel aandacht gaat naar de erkenning van het geleverde werk, het gemoedelijke aspect van de vergaderingen en de uitwisseling van ervaringen. Indien nodig, worden de leden trouwens regelmatig gecontacteerd door het team Duurzame Ontwikkeling. Initiatiefnemende dienst: Dienst Duurzame Ontwikkeling Partners: Alle diensten Planning: 2010: rol bepalen van de verschillende instanties en van de planning van de werking, samenstelling van het Comité en voorleggen ervan aan het Stuurcomité. Regelmatige vergaderingen voor de implementatie van het actieplan en de opvolging ervan / 2011 en volgende: actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: impact afhankelijk van het aantal acties. Sociaal: impact afhankelijk van het aantal acties. Economisch: impact afhankelijk van het aantal acties. Participatie: betrokkenheid van de verschillende gemeentediensten, “contactpersonen” die essentieel zijn voor een vlot verloop van de actie. Bestuur: coördinatie van het project lokale Agenda 21. Indicatoren: Beschrijving Aantal vergaderingen per jaar Aantal personen waaruit het Beheerscomité

Meeteenheid 2013 Aant.

2014

2015

16

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 bestaat Aantal acties in het actieplan

17

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.1.2:

“Platform DO”

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – coördinatie van de lokale Agenda 21 Beschrijving van de actie: Voor de diagnose van de Agenda 21 in 2010 werd een participatief proces opgestart. De deelnemers werden betrokken bij het ontwerp en bij de planning van de projecten. Deze actieve betrokkenheid ging uit van een partnership tussen burgers, betrokkenen, experts en verkozenen. Daarom werd het Platform DO opgericht. De bedoeling ervan is een “opgebouwd” netwerk van representatieve contactpersonen binnen de bevolking van Sint-Gillis te reactiveren. De rol van het platform is in de loop van de cyclus Agenda 21 geëvolueerd van een klassiek overlegorgaan naar een platform dat actief aan het project meebouwt. Sinds de opmaak van het eerste actieplan was het platform niet meer bijeengeweest. Nu het plan volledig is geactualiseerd, moet het platform opnieuw worden opgestart en moet een nieuwe groep actoren worden verzameld. Die moeten zich uitspreken over deze Agenda 21, ze zullen aanbevelingen kunnen formuleren en bijkomende acties voorstellen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Duurzame Ontwikkeling Partners: De leden van het platform / Schepen bevoegd voor Duurzame Ontwikkeling/ Schepen bevoegd voor Participatie. Planning: September 2014: presentatie van het actieplan voor de gemeenteraad / Oktober 2014: bijeenkomst van het platform. Daarna, Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: impact afhankelijk van het aantal voorgestelde acties. Sociaal: impact afhankelijk van het aantal voorgestelde acties. Economisch: impact afhankelijk van het aantal voorgestelde acties. Participatie: platform = participatief orgaan, werking staat garant voor duurzame burgerparticipatie binnen de gemeente. Bestuur: zorgt ervoor dat verschillende actoren meewerken aan de projecten, betrokkenheid van de inwoners in het programma voor gemeentelijke ontwikkeling. Indicatoren: Beschrijving Aantal vergaderingen per jaar Aantal personen waaruit het Platform DO bestaat Aantal acties in het actieplan


2014

2015

18

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Aantal aanbevelingen over het actieplan

19


Een intern communicatienetwerk (Intranet)

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur - HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlening Beschrijving van de actie: Voor een snellere informatiedoorstroming en een efficiëntere communicatie tussen diensten wil het Gemeentebestuur van Sint-Gillis een systeem voor interne communicatie uitbouwen. Communicatie is een belangrijke pijler. Ze bevordert de informatie-uitwisseling, een visie op de bedrijfscultuur, de kennis over de verschillende diensten en over de onderlinge verbondenheid tussen diensten, enz. Momenteel verloopt de communicatie tussen diensten uitsluitend via email. Voor culturele of sociale evenementen of voor meer persoonlijke informatie (verkoop auto, gsm, …) verstuurt het personeel een email naar “all users”, om de informatie onder alle ambtenaren te verspreiden. Ook via de website van de gemeente wordt informatie uitgewisseld over het leven in Sint-Gillis.

Risicofactoren: Faciliterende factoren:

     

KPI



Doelstelling + deadline: Ontwikkeling loopt in 2014

Interne communicatie verbeteren Vlotte informatiedoorstroming structureren en verzekeren Vermijden dat inbox overval raakt HR Informatieplatform RH, IDPB en andere diensten Vereist een voltijds medewerker voor actualisering en inhoud Samenwerken met het CIBG om een deel van het technische werk uit te besteden (waaronder hosting) Het HR departement is niet langer helpdesk maar enkel support

Initiatiefnemende dienst: Dienst HR-beheer Partners: CIBG+ een administratief secretaris verantwoordelijk voor de interne communicatie. Planning: 2014: uitbouw intranet + centraliseren van de informatie / 2015: systeem ontwikkelen voor doorstroming van informatie van onder naar boven en omgekeerd. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: communicatie verbeteren (link met intranet), welzijn op het werk verbeteren. Economisch: / Participatie: ontwikkelen van een bedrijfscultuur. Bestuur: interne communicatie verbeteren, transparantie. Indicatoren: 20

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Beschrijving Intranet functioneel Per jaar gepubliceerde artikels Bezoekers per jaar

Meeteenheid 2013 Ja/Nee Aant. Aant.

2014

2015

21


Verstandig extern uitlenen van materiaal

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlening Beschrijving van de actie: Het Gemeentebestuur kan aan verenigingen of inwoners materiaal uitlenen voor evenementen, zoals tenten, stoelen, tafels, herbruikbare bekers, … Het College heeft zich ertoe verbonden dat die evenementen een duurzame filosofie moeten nastreven en dat het uitlenen van materiaal op een rationele manier moet gebeuren. Een beter beheer betekent immers niet alleen aanzienlijke besparingen op vlak van menselijke energie maar ook financieel. Initiatiefnemende dienst: Algemene Zaken Partners: Gemeentelijke IT-dienst - gemeentelijke Eigendommen Planning: 2013: ontwikkelen van de database / 2014: gebruik door de diensten / 2015: verbeteringen Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval doordat er geen materiaal hoeft te worden aangekocht dat reeds aan de gemeente toebehoort. Sociaal: / Economisch: rationalisering van de uitgaven door een betere rendabilisering en het niet-aankopen van materiaal dat reeds aan de gemeente toebehoort. Participatie: / Bestuur: systeem van rationalisering van de uitgaven en beter beheer van materiaal.

Indicatoren: Beschrijving Aant. aanvragen om materiaal te ontlenen per jaar Uitgaven voor de aankoop van materiaal / Besparingen doordat er geen materiaal hoeft te worden aangekocht


2014

2015

€

22


Verstandig intern uitlenen van materiaal

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlening

Beschrijving van de actie: Voor evenementen of werkvergaderingen moeten de verschillende gemeentediensten soms materiaal ontlenen zoals projectoren, laptops, borden, schermen, herbruikbare bekers, enz… Dit project heeft betrekking op de ontwikkeling van een actieve database voor het beheer van materiaal dat tussen diensten wordt uitgeleend. Initiatiefnemende dienst: Algemene Zaken Partners: Gemeentelijke IT-dienst Planning: 2013: ontwikkelen van de database / 2014: gebruik door de diensten / 2015: verbeteringen Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval doordat er geen materiaal hoeft te worden aangekocht dat reeds aan de gemeente toebehoort. Sociaal: betere communicatie tussen gemeentediensten – bewustmaking van personeelsleden. Economisch: rationalisering van de uitgaven door een betere rendabilisering en het niet-aankopen van materiaal dat reeds aan de gemeente toebehoort. Participatie: / Bestuur: systeem van rationalisering van de uitgaven et beter beheer van materiaal.

Indicatoren: Beschrijving Aantal uitleenbeurten per jaar Uitgaven voor de aankoop van materiaal / Besparingen doordat er geen materiaal hoeft te worden aangekocht Hoeveelheid jaarlijks geproduceerd afval

Meeteenheid 2013 Aant. €

2014

2015

Kg

23


Uitlenen van materiaal tussen crèches

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlening Beschrijving van de actie: Om de kosten te beperken en het gebruik van het materiaal te optimaliseren, helpen crèches elkaar door onderling spelletjes, boeken of pedagogisch materiaal uit te lenen. Bovendien wordt ook zo veel mogelijk geprobeerd materiaal te herstellen. Daarvoor wordt met name de hulp ingeschakeld van de naaisters van de dienst Wasserij. Initiatiefnemende dienst: Dienst Crèches en Jonge Kind Partners: / Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder verbruik. Sociaal:/ Economisch: schaalvoordelen op het materiaal. Participatie: essentieel is dat de verschillende crèches eraan meedoen. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Budget voor de aankoop van pedagogisch materiaal

Meeteenheid 2013

2014

2015

24


Beter onthaal van de bevolking

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlening Beschrijving van de actie: Deze actie wil de burgers meer comfort en een betere dienstverlening bieden, en de wachttijden verkorten. Daarom zijn reeds verschillende acties ondernomen: -

-

-

-

Polyvalentie: de wachtrijen voor een bureau zijn niet alleen afhankelijk van de periode, maar ook van het tijdstip op eenzelfde dag. Daarom hebben we binnen elk bureau een mobiliteitsplan opgesteld, om medewerkers polyvalent te maken zodat ze tijdelijk ook kunnen inspringen aan een ander loket, waar de wachtrij langer is. 2de lijns-balie: burgers vergissen zich vaak van wachtrij, of lopen wel eens verloren als ze naar onze lokalen komen. Daarom denken we aan een 2de lijns-balie om de druk op de dienstbodes aan de ingangsbalie te verlichten maar ook om ervoor te zorgen dat de burgers in de juiste rij gaan aanschuiven. De bediende aan deze ontvangstbalie moet ook de stromen aan elk bureau in goede banen leiden door burgers door te verwijzen naar bureaus waar minder volk is. Dit zal uiteraard voor minder lange wachttijden aan elk bureau zorgen. Bureaus inrichten voor een betere kwaliteit van het onthaal voor de burgers: de Burgerlijke Stand is intussen verhuisd naar een ruimer en aangenamer lokaal, de bureaus voor Europese onderdanen en de Bevolking zijn heringericht, waardoor het publiek in een aangenamere en rustigere ruimte wordt ontvangen. Documenten uitreiken in de wijkantennes: (zie fiche 1.4.5: Administratieve documenten beschikbaar in de wijkantennes)

Andere initiatieven zijn op korte termijn gepland: -

-

Het gebruik van de internetzuil bevorderen, die zich in de wachtzaal bevindt, door die te verplaatsen naar de 2de lijns-balie. De zuil zou er meer in het oog springen en de medewerker aan de balie zou burgers erop kunnen wijzen die te gebruiken, om zo niet te moeten aanschuiven. Dienstverlening in de wijkantennes verder ontwikkelen Afspraaksysteem opstarten, volgens het principe van de autokeuring, via de website van de gemeente en in samenwerking met de dienst Communicatie. Betere omgevingsfactoren in de wachtzalen, via achtergrondgeluiden (een zacht achtergrondgeluid in de gang kan aangenaam zijn) – Aangenamere verlichting -Betere WIFI-verbinding – Gebruik van het scherm in de wachtzaal om te communiceren over gemeentelijke projecten, en gekoppeld aan het ticketsysteem, enz.

Initiatiefnemende dienst: Bevolking (Demografie) Partners: Programma Grootstedenbeleid / Dienst gemeentelijke Eigendommen / Dienst Communicatie

25

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Planning: Actie loopt door Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: meer comfort voor de burger. Economisch: minder lange wachttijd voor onze burgers, en dus ook minder potentiële afwezigheid op. het werk Participatie: luisteren naar suggesties van de burgers. Bestuur: overleg, besluitvorming, evaluatie. Indicatoren: Beschrijving Gemiddelde wachttijd

Meeteenheid 2012 minuten 40 à 60’

2013

2014

26


Burgerinitiatieven ondersteunen

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur - Participatie Beschrijving van de actie: Burgerparticipatie is een van de hoekstenen van Duurzame Ontwikkeling. Door hun traditionele werking maken administraties er relatief weinig gebruik van. Een van de doelstellingen van een dienst DO is burgerparticipatie te stimuleren. De actiemiddelen zijn talrijk: -

-

Materiële ondersteuning: het Ecohuis beschikt over een animatieruimte, waar inwoners die zich inzetten voor duurzame projecten gebruik kunnen van maken. Methodologische ondersteuning: sinds de oprichting heeft de dienst DO verschillende manieren van burgerparticipatie kunnen uittesten, waardoor de dienst inwoners kan ondersteunen in hun initiatieven (daarnaast heeft de dienst ook methodologische instrumenten ontwikkeld zoals specifieke communicatietools). Financiële steun: de dienst DO heeft in 2013 de “projectoproep eco-burgers” gelanceerd, waarbij de dienst initiatieven met een belangrijke duurzame dimensie subsidieert. Informatie en mensen met elkaar in contact brengen: de dienst DO verspreidt informatie over projectoproepen of burgerinitiatieven (duurzame wijken, groene wijken,…), o.m. via de newsletter. De dienst is ook goed op de hoogte van duurzame initiatieven te Sint-Gillis en brengt de verschillende partners die op het terrein actief zijn met elkaar en met de administratieve diensten in contact. Een platform DO zou die uitwisselingen kunnen formaliseren.

Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: / Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: de dienst DO ondersteunt duurzame burgerinitiatieven met een sterke milieudimensie. Sociaal: burgerparticipatie heeft een belangrijke impact op vlak van sociale cohesie. Economisch: bepaalde initiatieven die steun krijgen promoten parallelle economieën, hergebruik en “gratis” uitwisseling van ervaring en diensten. Participatie: voorwerp van deze actiefiche Bestuur: burgerparticipatie ondersteunen is voor de administratie een manier om zich toegankelijker op te stellen tegenover de bevolking.

27

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Per jaar gesubsidieerde projecten eco-burgers Personen betrokken bij de geselecteerde projecten eco-burgers Gebruik van de animatiezaal van het Ecohuis door burgers Burgerprojecten met rechtstreekse betrokkenheid van de dienst DO (composthopen,…)

Meeteenheid 2013 Aant. Aant.

2014

2015

Aant. Aant.

28

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.3.2 Duurzame gemeenschapsdienst in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur - Participatie Beschrijving van de actie: De gemeente kan een overtreder een gemeenschapsdienst opleggen, om deze laatste te doen beseffen dat de gepleegde overlast niet toelaatbaar is. Een gemeenschapsdienst kan bestaan uit het volgen van een opleiding of het leveren van een gratis prestatie, onder toezicht van de gemeente of van een door de gemeente aangestelde bevoegde rechtspersoon. Het kan daarbij gaan om een prestatie die wordt verricht ten voordele van een gemeentedienst of van publiekrechtelijke rechtspersonen, een stichting of een door de gemeente aangeduide vzw. Om personen te sensibiliseren die een vorm van overlast hebben gepleegd die milieuonvriendelijk is en die ingaat tegen duurzame ontwikkeling, wil deze actie gemeenschapsdiensten mogelijk maken binnen vzw’s of projecten met een “duurzaam” karakter zoals: - Samenwerking met de gemeentelijke dienst Netheid: o Schoonmaak en onderhoud van boomvoeten in een straat o Schoonmaak van pleintjes, parken,... o Schoonmaak van stadmeubilair o Schoonmaak omgeving van glascontainers, … - Deelname aan een atelier over afval sorteren (Eco&Co, dienst van de vzw CAFA in samenwerking met het OCMW van Sint-Gillis) - Vervoer van personen met een beperkte mobiliteit (Sociaal Vervoer Brussel) - Indien bevoegd: animaties in een “Repair Café” Initiatiefnemende dienst: Dienst Preventie (Gemeentelijke Administratieve Sancties) Partners: Netheidsdienst / Eco& Co (dienst van de vzw CAFA in samenwerking met het OCMW van Sint-Gillis) / Sociaal Vervoer Brussel / Repair Café / … Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: sensibilisering rond milieu via de geleverde prestaties. Sociaal: sociale dimensie van de diensten: gemoedelijke sfeer in het kader van onderhoudsprojecten, hulp aan personen met een beperkte mobiliteit,… Economisch: besparing op onderhoudskosten voor de gemeente via betrokkenheid dienstverleners. Participatie: personen die een overtreding begaan nemen actief deel aan duurzame projecten. Bestuur: / 29

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving ‘Eco dienstverleners’ Totale aantal gepresteerde uren Verenigingen die dienstverleners hebben ingeschakeld

Meeteenheid 2013 Aant. Aant. Aant.

2014

2015

30


Mini-wijkcontracten in de scholen

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur - Participatie Beschrijving van de actie: De “mini wijkcontracten” streven naar een nauwere betrokkenheid van kinderen bij de verschillende participatieve projecten en naar sterkere cohesie binnen de wijk. De Gemeenteschool 1-2 ligt centraal binnen de perimeter van het wijkcontract “Park – Alsemberg” en telt zo’n 400 leerlingen (kleuter en lager), vooral kinderen uit Sint-Gillis, onder wie een aantal nieuwkomers die het hele jaar door worden opgevangen. Dit project wou via een gedeelde burgeraanpak helpen bij de sociale inschakeling van de kinderen en hun familie. Tal van ambitieuze projecten staan reeds in de steigers: - aanleg van de lagere speelplaats (werf gepland tijdens de zomer van 2015) - aanleg van een fruittuin op de hogere speelplaats in het kader van een “groen-“ project - publicatie van een krant (project onder leiding van het pedagogisch team) In september 2013 is ook de gemeenteschool 4 aan het Bethlehemplein in het mini-wijkcontract gestapt. De school telt zo’n 400 leerlingen (kleuter en lager), vooral kinderen uit de wijk, onder wie een aantal nieuwkomers. De school organiseert immersielessen Nederlands vanaf de 3de kleuterklas. Sinds september 2013 werden met de klassen uit de lagere school (P) verschillende themabezoeken georganiseerd ( P1, P1 immersie, P2, P3 immersie, P4, P4 immersie, P6 ): fotoreportages (in het kader van de fotowedstrijd “Goed gezien”), historische bezoeken (“vóór, na” met beelden van vroeger en nu uit de wijk), bezoek rond het industrieel erfgoed uit de wijk en de transformaties ( ECAM, OCMW , MIVB, Huis van Culturen, TRICOTERIE…), lezen van verschillende plannen om een traject te volgen en/of locaties uit de wijk op een kaart te situeren, … In P4 (twee klassen) sluiten de leerlingen het jaar af met het maken van een “wandelkaart”, met daarop een route door de perimeter langs de verschillende interessante locaties. P4 immersie werkt samen met de dienst Nederlandstaligen buitenschoolse activiteiten en de Sint-Gillis School. De vzw YES heeft wijkbezoeken georganiseerd (drie voormiddagen in februari en maart), die uiteindelijk moeten leiden tot een mobiele speelstructuur (2 bouwateliers in mei), die wordt voorgesteld tijdens een feest in de Koningslaan. In P3 werd in oktober 2013 een stripatelier opgestart rond het thema van de wijk. In P5 en P6 hebben ze vooral werk gemaakt van een schoolkrant, hulp bij schriftelijke taken, foto, lay-out. In de kleuterklas worden sensibiliseringacties georganiseerd rond de toekomstige moestuinbakken. De leerlingen van P6 hebben een dag meegeholpen de bakken in elkaar te steken. Sinds 2013 is er al een overleggroep actief die nadenkt over het gebruik van de bakken. Het minicontract is ook betrokken bij verschillende feestevenementen: schoolfeest, Algemene Vergadering van het WC Bosnië in juni 2014,… 31

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Het minicontract zal tot het einde van het schooljaar 2015-2016 in de school actief zijn. De meeste van die projecten kunnen ofwel worden herhaald in de loop van de twee volgende schooljaren, of worden voortgezet en uitgebreid (moestuinbakken, stripatelier,…). Initiatiefnemende dienst: Cel Wijkcontracten Partners: Gemeentescholen en dienst Onderwijs - Eco-Innovation - La Ferme Nos Pilifs – vzw Arkadia – MIVB - Huis van Culturen - La Tricoterie - Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden (partnership bibliotheek, Sint-Gillis School, Pianofabriek ) Planning: Gemeenteschool 1-2: actie afgerond eind augustus 2013 Gemeenteschool 4: begin in september 2013 tot eind juni 2016 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: sensibilisering van kinderen rond natuur Gemeenteschool 1-2: lancering van “moestuin op wieltjes” en aanleg van een fruittuin op de hogere speelplaats Gemeenteschool 4: plaatsing van moestuinbakken op de speelplaats Sociaal: de leerlingen uit de school “halen” opdat ze hun wijk zouden (her-)ontdekken, hun blik zouden verruimen via verschillende animaties, geleide bezoeken maar ook ontmoetingen . Economisch: / Participatie: kinderen ontdekken wat een participatief proces is: Gemeenteschool 1-2: deelname aan organisatie van het schoolfeest en aan een Algemene Vergadering van het WC in juni 2013. Gemeenteschool 4: klassen (her-)ontdekken via tal van activiteiten verschillende facetten van de wijk, zoals locaties en sites die worden (her-)aangelegd in het kader van het wijkcontract Bosnië ( ECAM, OCMW, Bosniëstraat, Koningslaan, …), geven hun mening en ideeën over toekomstige projecten en nemen deel aan verschillende feesten binnen en buiten de school (schoolfeest, Algemene Vergadering WC, feest Koningslaan, feest Belgradostraat,… Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal ateliers, bezoeken, ontmoetingen / jaar Aantal betroffen kinderen / jaar

Meeteenheid 2013 Aant. 30 Aant. 300

2014

2015

32


Wijkconciërges

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Het initiatief “wijkconciërge” te Sint-Gillis streeft twee doelstellingen na: de overheden beter vertrouwd maken met de bekommernissen van de burgers (vooral dan inzake netheid, beheer van de publieke ruimte, preventie, enz.) en de kwaliteit van de dienstverlening aan de bevolking verbeteren. De wijkconciërge wordt het aanspreekpunt voor de inwoners en is verantwoordelijk voor alle terreinactoren binnen een bepaalde perimeter. Hij of zij moet zo snel mogelijk een oplossing vinden voor schade in de publieke ruimte en voor afvalproblemen. Binnen zijn of haar perimeter zou hij of zij ook kunnen instaan voor de coördinatie van de preventieteams. Initiatiefnemende dienst: Kabinet van de Burgemeester (in een eerste fase, voor de lancering van het systeem) Partners: Publieke Ruimtes / Openbare Netheid / Programma Grootstedenbeleid / Ecohuis / Dienst Preventie / UNEUS / politiezone / ANB / Atrium / Brussel Mobiliteit /… Planning: 2014: opstellen van een concept, vastleggen van perimeters, contacten met de betroffen partners / 2015: lancering van een eerste perimeter als test / 2016: evaluatie, eventuele aanpassingen en aanstellen van nieuwe conciërges (maximum 6 afhankelijk van de budgettaire ruimte) Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: beter afvalbeheer, sensibilisering van de bevolking rond milieuthema’s. Sociaal: opleiding en tewerkstelling van laaggeschoolden . Economisch: aantrekkelijkere wijken. Participatie: betere dialoog tussen de bevolking en de gemeentediensten. Bestuur: transversaal en multidisciplinair beheer van de publieke ruimtes, teams die ermee belast zijn worden efficiënter, betrokkenheid van de inwoners (beter besef van de structurele behoeften van de inwoners, enz.).

33

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Aantal aangestelde wijkconciërges Aantal interventies van de dienst Netheid na een contact met de wijkconciërge Aantal interventies van de dienst Preventie na een contact met de wijkconciërge Aantal interventies van de politiediensten na een contact met de wijkconciërge


2014

2015

Aant. Aant.

34

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.4.2.A

Ecohuis: toegankelijkheid dienst Duurzame Ontwikkeling

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Sinds de verhuis naar het Ecohuis is de dienst Duurzame Ontwikkeling ongetwijfeld bekender en toegankelijker geworden. Toch is er nog heel wat werk om de dienst en zijn activiteiten (intern en extern) nog meer bekendheid te geven en om de interacties met het publiek uit te breiden. Dit kan via efficiëntere communicatietools maar ook door beter in te spelen op de verwachtingen van het publiek, een ruimere beschikbaarheid en sterkere aanwezigheid tijdens evenementen die andere instanties organiseren. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Eco&Co Planning: Actie loopt door, sinds de opening van het Ecohuis in september 2012. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: de acties van de dienst die zijn gericht op interactie met het publiek, zijn over het algemeen sterk milieugerelateerd. Sociaal: het Ecohuis is een plaats waar het publiek terecht kan voor informatie, maar ook om anderen te ontmoeten en contacten te leggen. Economisch: / Participatie: de dienst DO wil toegankelijk zijn om de burgerparticipatie te bevorderen rond duurzame thema’s. Bestuur: het oprichten van deze Antenne rond Duurzame Ontwikkeling was een initiatief van het College, om de band met de burgers te versterken. Indicatoren: Beschrijving Aantal bezoeken aan het Ecohuis Aanwezigheid op evenementen Aantal acties georganiseerd op uitdrukkelijk verzoek van het publiek (personen, verenigingen,…)


2014

2015

35

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.4.2.B

Ecohuis: opleidingscentrum en thema-ateliers

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Het publiek kan in het Ecohuis verschillende ateliers volgen die worden georganiseerd door Eco&Co (een dienst van de vzw Cafa in samenwerking met het OCMW van Sint-Gillis) of de dienst Duurzame Ontwikkeling. Die ateliers gaan over verantwoorde consumptie (energie besparen, gezonde voeding, waterlekken opsporen, …) of over duurzame technieken (composteren met een wormenbak, nestkastjes bouwen, zaden,…). Sommige bijeenkomsten zijn eerder informatief, andere meer ludiek maar steeds willen ze bij het publiek duurzame gedragingen teweegbrengen. Deze ateliers worden meestal georganiseerd door het Ecohuis maar soms gebeurt het ook op uitdrukkelijk verzoek van een partner (scholen, Pianofabriek,…) Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Eco&Co / lesgevers gespecialiseerd in de verschillende thema’s die aan bod komen Planning: Actie loopt sinds de opening in september 2012 van het Ecohuis. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: alle ateliers werken rond milieubesef. Het materiaal dat wordt gebruikt is overigens zo veel mogelijk gerecycleerd. Sociaal: heel wat ateliers richten zich tot een kansarm publiek, dat zo ook de kans krijgt om zowel “gezond” als spaarzaam te leven. Het is ook een gelegenheid om ideeën uit te wisselen en anderen te ontmoeten. Economisch: heel wat ateliers willen de deelnemers helpen om minder uit te geven. De ateliers zijn gratis. Participatie: alle inwoners van Sint-Gillis zijn welkom op de ateliers. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal ateliers georganiseerd door het Ecohuis Aantal ateliers georganiseerd op verzoek van een externe partner Aantal deelnemers aan de ateliers per jaar


2014

2015

Aant.

36

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.4.2.C

Ecohuis – documentatiecentrum

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: In het Ecohuis komt er binnenkort een gezamenlijk documentatiecentrum van de dienst Duurzame Ontwikkeling van de gemeente Sint-Gillis en van Eco&Co (dienst van de vzw CAFA van het OCMW van Sint-Gillis). Inwoners zullen er referentiewerken over DO, DVD’s of gezelschapspelletjes rond duurzame thema’s vinden, die ze zullen kunnen ontlenen of ter plaatse inkijken. Daarnaast zullen er ook gespecialiseerde tijdschriften en technisch materiaal (wattmeter, CO-melder) liggen. Verder zal er ook een computerzuil staan waar bezoekers opzoekingen kunnen doen over alles wat binnen het takenpakket van het Ecohuis ligt. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners (intern en extern): Eco&Co (CAFA –OCMW van Sint-Gillis) Planning: 2013: verzamelen van instrumenten / 2014: opening van het documentatiecentrum Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: heel wat werken gaan over milieuthema’s. Doordat het materiaal gratis ter beschikking wordt gesteld, zal het ook vaak worden hergebruikt. Inwoners mogen ook materiaal binnenbrengen dat ze zelf niet meer nodig hebben. Sociaal: iedereen is welkom in het documentatiecentrum, dus ook verenigingen die willen sensibiliseren rond DO en een meer kansarm publiek, dat bij Eco&Co ateliers gaat volgen over energiebesparing, schuldenlast,… Economisch: ontlenen van de werken is gratis. In heel wat van die publicaties staan tips om minder te verbruiken en dus om geld uit te sparen. Participatie: al het materiaal ligt ter beschikking maar de burgers moeten zelf het opzoekingswerk verrichten. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal werken en tools die ter beschikking liggen Aantal ontleende boeken Aantal ontleende spelletjes Aantal ontleende technische instrumenten Aantal ontleende DVD’s Aantal raadplegingen ter plaatse


2014

2015

Aant. Aant. Aant. Aant. Aant.

37

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.4.2.D

Ecohuis – begeleiding bij eco-bouw of eco-renovatie

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Heel wat mensen komen in het Ecohuis langs met vragen over eco-renovatie. Ze werden tot hier toe meestal doorverwezen naar de vzw CAFA, de Energiehuizen, het ‘Centre Urbain’ of andere instanties die hun vragen konden beantwoorden. Voortaan willen we die vragen zelf beantwoorden via infosessies in samenwerking met de CAFA, door rondleidingen in het gebouwen te organiseren en door inwoners die werken willen uitvoeren, te begeleiden. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners (intern en extern): Vzw CAFA Planning: 2014: lancering van de actie Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: duurzame renovaties zorgen ervoor dat er minder natuurlijke hulpbronnen zoals water en energie worden gebruikt. Sociaal: hulp aan inwoners. Economisch: tijdens de permanenties kan het publiek informatie krijgen over mogelijke premies. Participatie: deze actie wordt gelanceerd op verzoek van burgers. Bestuur: begeleiding en tips die zijn afgestemd op de vragen. Indicatoren: Beschrijving Aantal aanwezigen op de permanenties Aantal bezoeken van het gebouw Aantal groepen die begeleiding hebben gekregen


2014

2015

38


Duurzame evenementen ondersteunen

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: De dienst DO burgers en gemeentediensten helpen stilstaan bij de impact van de evenementen die ze organiseren. Speelstraten, wijkfeesten, evenementen georganiseerd door het Bestuur. De bedoeling is pistes voor te stellen en praktische tips te geven om die evenementen duurzamer te maken. Een eerste instrument is een specifieke “duurzame memo” voor Sint-Gillis. Die zal eerst worden uitgetest in het kader van de “speelstraten”. De verschillende partnerdiensten die aanvragen om steun ontvangen in het kader van de organisatie van evenementen (Cultuur, Nederlandstalige Aangelegenheden, Algemene Zaken en Economische Ontwikkeling) zullen de memo elektronisch verspreiden. De dienst DO stelt bovendien voor, deel te nemen aan de vergaderingen voor de organisatie van evenementen om van bij het begin rekening te kunnen houden met duurzame criteria maar ook om een beter zicht te krijgen op de vragen en mogelijkheden van elke organisator en om steeds efficiënter advies te kunnen geven. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Dienst Economische Ontwikkeling (uitlenen van materiaal) / Cultuur / Nederlandstalige Aangelegenheden / Algemene Zaken / Dienst Sociale Cohesie voor transversale evenementen (Carnaval, Lentefeest, Diversiteitsparcours,…) Planning: Opstellen van een duurzame memo en meewerken aan de projectoproep “duurzame evenementen” van de BIM in 2013 / Verspreiding in 2014. Deelname aan voorbereiding van het evenement “SuperVlieg” in 2014 / “consultancy” op verzoek / proactieve acties vanaf 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: geringere milieu-impact van evenementen op verschillende niveaus: afvalproductie, afval sorteren, catering, mobiliteit, energie, sensibiliseringacties… Sociaal: beseffen waar de gebruikte middelen vandaan komen en op welke manier ze worden geproduceerd. Economisch: geld besparen (minder energie, huren i.p.v. aankopen, recuperatie, …) en ondersteuning van lokale en solidaire economie. Participatie: ambitie om de burgerparticipatie te ondersteunen, door inwoners te helpen bij de realisatie van hun project. Bestuur: de gemeente helpen bij projecten van verenigingen of burgers, goed bestuur.

39

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Aantal duurzame memo’s gevraagd aan de dienst DO Aantal evenementen waarvoor steun is gevraagd


2014

2015

Aant.

40


Bewustmaking rond Duurzame Ontwikkeling via efficiënte communicatietools

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: De dienst Duurzame Ontwikkeling beschikt over verschillende communicatietools maar van een aantal daarvan kan de efficiëntie beter. Bovendien moeten de oude instrumenten worden afgestemd op de nieuwe die zullen worden ontwikkeld. Een aantal van die nieuwe tools is rechtstreeks gekoppeld aan de ingebruikname van het Ecohuis: -

-

-

-

Website en/of facebookpagina van het Ecohuis Ecofiches: de vroegere “ecofiches” die naar het voltallige personeel van de administratie werden opgestuurd, zullen voortaan beknopter zijn en zullen regelmatig worden rondgestuurd in de vorm van een “handeling van de maand”. Newsletter: tweemaandelijks opgestuurd en zal worden afgestemd op de website zodra die klaar is. Brochures: in 2013 werd een specifieke huisstijl voor het Ecohuis gecreëerd. Behalve materiaal voor de promotie van activiteiten, worden ook thematische communicatietools ontwikkeld (bijv.: memo voor de organisatie van duurzame evenementen). Videocapsules en tentoonstelling over de Agenda 21: om het concept van de Agenda 21 meer bekendheid te geven bij een breder publiek, komen er in 2014 videocapsules over de verschillende acties en wordt ook een tentoonstelling georganiseerd. “Secundaire “communicatietools: een aantal instrumenten zijn geen specifieke communicatietools maar kunnen als informatiedragers worden gebruikt, zoals de herbruikbare bekers of mugs …

Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: / Planning: Sinds 2013, actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: betere communicatietools = betere, vooral dan milieu-, boodschappen vanwege de dienst. Heel wat aandacht gaat naar het milieuaspect van de communicatietools. Virtualisatie van de informatie moet leiden tot een bredere verspreiding van de informatie, zonder daarom papier te gebruiken. Affiches en flyers worden steeds in heel beperkte oplages gedrukt. Sociaal: betere verspreiding van de informatie voor iedereen. Economisch: efficiënte communicatie zorgt ervoor dat er minder rappels moeten worden verstuurd. Participatie: tools kunnen enkel efficiënt zijn dankzij de aandacht en participatie van de personen die die ontvangen. Website zal zorgen voor communicatie van de bevolking naar de dienst. Newsletter en website zullen ook worden gebruikt om te communiceren rond burgeracties. 41

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Bestuur: de administratie zal de burgers informeren via efficiënte communicatietools Indicatoren: Beschrijving Aantal personen die zijn ingeschreven voor de newsletter Percentage personen die de newsletter hebben geopend Aantal personen die de website raadplegen


2014

2015

% Aant.

42


Administratieve documenten beschikbaar in de wijkantennes

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Om de belangrijkste diensten van de dienst Bevolking toegankelijker te maken, worden de basisdocumenten van deze dienst zoals getuigschriften van leven, nationaliteit, woonplaats of gezinssamenstelling, voortaan ook via de Wijkantennes uitgereikt. Initiatiefnemende dienst: Programma Grootstedenbeleid Partners: Dienst Informatica - Dienst Bevolking Planning: Het project is sinds oktober 2013 operationeel in de Antenne Louiza. Vanaf maart 2014 wordt het uitgebreid naar de Antennes Bethlehem en Zuid, vanaf juni 2014 naar de Antenne Voorplein. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder verplaatsingen (soms met de wagen) naar het Stadhuis. Sociaal: openingsuren voor iedereen veel toegankelijker. Economisch: / Participatie: / Bestuur: diensten veel bereikbaarder voor de bevolking (dichterbij, ruimere openingsuren,…). Indicatoren: Beschrijving Aantal uitgereikte documenten Aantal betroffen antennes


2014

2015

43

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 1.4.6.

Permanenties Rechtsbijstand

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: De gemeente Sint-Gillis beschouwt een vlotte toegang tot juridische informatie voor haar burgers als prioritair en heeft daarom in 1999 een eerstelijnsdienst rechtsbijstand opgericht onder de naam “Dienst Buurtjustitie”. Bij deze dienst moet de burger terecht kunnen voor geactualiseerde en relevante juridische informatie in mensentaal. De rechtsbijstand via de regelmatig georganiseerde permanenties is gratis en niet gekoppeld aan bepaalde voorwaarden. De meeste personen die er advies komen vragen zijn leefloners, die zowel materieel als moreel te zeer aan lager wal zijn geraakt om hun proble(e)m(en) alleen aan te pakken, terwijl het recht overal is. De dienst Buurtjustitie probeert spanningen en conflicten te vermijden door het verstrekken van toegankelijke informatie en door de burgers te helpen de nodige formaliteiten te regelen. Zodra die laatsten correct zijn geïnformeerd, zijn ze gerustgesteld en veel minder gestresseerd en slagen ze erin zelf beslissingen te nemen en/of hun lot weer in eigen handen te nemen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Preventie Partners (intern en extern): Bureau Rechtsbijstand / Lokale verenigingen / Gemeentediensten Planning: Actie loopt door Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: vermijden van complexe sociale situaties – Minder conflicten en spanningen - Gratis dienst die voor iedereen toegankelijk is. Economisch: / Participatie: betrokkenheid van de personen die zijn geïnformeerd over hun rechten en plichten, om hun situatie in samenwerking met de jurist op te lossen. Bestuur: personen die juridische informatie hebben gekregen worden opnieuw autonoom. Indicatoren: Beschrijving Aantal geopende dossiers Aantal personen die zich tot de dienst richten


2014

2015

44


Kaart met duurzame middelen in Sint-Gillis

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Nabijheid en toegankelijkheid van de diensten Beschrijving van de actie: Opmaak van een geografische kaart met daarop alle duurzame middelen in Sint-Gillis (die nog niet in andere gelijkaardige publicaties vermeld staan): winkels, mobiliteit, afval, sociale economie, stadslandbouw,… Deze kaart moet elke inwoner of bezoeker van de gemeente helpen er een duurzame levenshouding op na te houden, en tegelijk de lokale economie stimuleren. De kaart wordt regelmatig geactualiseerd en sluit aan bij de lancering van de eco-iris in Sint-Gillis. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Gemeentediensten: Economische Ontwikkeling / Participatie / Programma Grootstedenbeleid / Wijkcontracten / Village Partenaire / Atrium / Pianofabriek / Vrijwilligers Planning: 1ste semester 2014: realisatie van de kaart / 2de semester 2014: verspreiding Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: aanzetten tot verantwoord gedrag, geringere impact op het milieu. Sociaal: benadrukken van sociale initiatieven en van acties die oproepen er een verantwoord gedrag op na te houden (sociale economie, eerlijke handel,…). Economisch: ondersteunen van de lokale economie en tegelijk duurzame initiatieven in Sint-Gillis promoten. Referentiegids voor de initiatieven waar de eco-iris kan worden gebruikt. Participatie: participatieve creatie. De criteria en categorieën worden bepaald door een begeleidingscomité waarin vertegenwoordigers van de verschillende op de kaart vermelde sectoren zetelen. Via het “Trefpunt voor burgers” kan iedereen suggesties formuleren, nieuwe middelen voorstellen, … Bestuur: aanmoedigen van verantwoord gedrag. Indicatoren: Beschrijving Aantal raadplegingen van de kaart per jaar Aantal per jaar geregistreerde middelen


2014

2015

45


Meer duurzame clausules in overheidsopdrachten

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Overheidsopdrachten Beschrijving van de actie: Het Bestuur schrijft heel wat overheidsopdrachten in tal van domeinen uit. Op de zitting van 20 augustus 2008 heeft het College beslist zodra het kon, duurzame clausules in overheidsopdrachten op te nemen. De dienst DO ondersteunt die beslissing op twee manieren: -

Door aan de betroffen personen de informatie door te geven over het opnemen van duurzame clausules over algemene of specifieke thema’s. Door voor te stellen de bestekken na te lezen met suggesties over duurzame clausules die erin kunnen worden opgenomen, waarbij rekening wordt gehouden met het specifieke karakter van de gemeente.

Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Personeelsdienst (opleidingen) en alle diensten die bestekken opmaken. Externe partners: Leefmilieu Brussel Netwerk “Duurzaam aankopen” - SAW-B - … Planning: Opnemen van duurzame clausules in overheidsopdrachten moet geleidelijk aan gebeuren. Voor een aantal overheidsopdrachten is dit al gebeurd in het kader van het vorige actieplan en dit zal voortaan vaker gebeuren. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: opnemen van duurzame criteria in overheidsopdrachten beperkt de impact ervan op het milieu. Sociaal: bepaalde overheidsopdrachten voorbehouden voor de sociale economie. Criteria die te maken hebben met de productievoorwaarden, het naleven van de rechten van de werknemers …. Kunnen ook worden opgenomen in overheidsopdrachten, die niet specifiek voor een groep zijn voorbehouden. Economisch: erop toezien dat dit geen extra kosten betekenen voor de administratie, door ofwel de criteria “redelijkerwijs” in te voegen, ofwel via sensibiliseringcampagnes om de consumptiegewoonten te veranderen. Participatie: / Bestuur: voorbeeldfunctie van de gemeente in haar consumptiewijze. Indicatoren: Beschrijving Bestekken die de dienst DO heeft nagelezen Bestekken met duurzame clausules op het totale aantal bestekken


2014

2015

46


BIO-vernissages

GLOBALE DOELSTELLING:

Modern en efficiënt bestuur – Overheidsopdrachten

Beschrijving van de actie: De dienst Cultuur organiseert zeer regelmatig vernissages van tentoonstellingen voor tal van kunstenaars. Er werd een overheidsopdracht uitgeschreven voor de aankoop van hapjes en drank. De dienst wenst in de toekomst bestellingen te plaatsen bij een bio-leverancier, om zo enkel gezonde producten aan te kopen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Cultuur Partners: Bio-leverancier, volgens overheidsopdracht (momenteel Oxfam) Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: bio-voeding promoten is tegelijk ook het milieu beschermen. Sociaal: positieve impact indien de producten ook afkomstig zijn uit de eerlijke handel. Economisch: / Participatie: / Bestuur: voorbeeldfunctie bij een publiek dat op vernissages afkomt => bijdrage tot het dagdagelijkse gebruik van dat soort producten. Indicatoren: Beschrijving Aantal per jaar aangekochte bio-flessen Aantal per jaar aangekochte bio-snacks


2014

2015

47


48


49


2. Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen

50


51


Pedagogische plantenbakken in de crèches

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Biodiversiteit en groene ruimtes Beschrijving van de actie: In 2014 heeft de dienst Beplantingen in de gemeentelijke crèches plantenbakken geplaatst. Dit gebeurde in het kader van de animaties met kinderen van 18 maanden en ouder. De kinderen en hun begeleiders zullen die het hele jaar door onderhouden. Initiatiefnemende dienst: Dienst Crèches en Jonge Kind Partners (intern en extern): Dienst Beplantingen Planning: Actie loopt vanaf 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: kinderen sensibiliseren rond tuinieren en respect voor de natuur. Sociaal: kennis maken met de natuur en het bewerken van de aarde voor iedereen. Economisch: / Participatie: kinderen en begeleiders erbij betrekken. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Kinderen die aan de animaties hebben deelgenomen Plantenbakken


2014

2015

Aant.

52


Moestuinbakken in de scholen

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Biodiversiteit en groene ruimtes Beschrijving van de actie: Steeds meer scholen zetten pedagogische projecten op rond moestuinbakken. De eerste stap in deze actie is daarom een lijst opmaken met bestaande initiatieven. Scholen die belangstelling hebben voor het initiatief kunnen dan gebruik maken van de ervaring van scholen die dat soort projecten al hebben opgestart. Initiatiefnemende dienst: Dienst Onderwijs Partners: Dienst Beplantingen / Duurzaam Wijkcontract Bosnië (Gemeenteschool 1-2) / Externe partners (Début des haricots…) Planning: 2013: lancering van het project – 1ste bakken in J.J. Michel / 2014 en 2015: voortzetting van de actie (Gemeenteschool 1-2, Peter Pan,…) Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: kinderen sensibiliseren rond biodiversiteit, natuur en duurzame voeding. Sociaal: kinderen kennis laten maken met de natuur en hen vertrouwd maken met begrippen als duurzame voeding. Economisch: / Participatie: betrokkenheid van kinderen en de educatieve teams bij het onderhoud van de bakken via onderwerpen over bloembakken die in klas aan bod komen. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Scholen die moestuinbakken hebben geplaatst Geplaatste bakken


2014

2015

53


Ecologisch beheer van de groene ruimtes

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Biodiversiteit en groene ruimtes Beschrijving van de actie: Het beheer van de groene ruimtes in de gemeente zal volledig worden hertekend om de afvalproductie zo veel mogelijk te beperken. We denken dan aan acties zoals het gebruik van mulchmaaiers, hergebruik van houtsnippers onderaan bomen, eventuele aanleg van een composthoop voor de recyclage van groenafval,… Voorts wordt ook nagedacht over het aanleggen van ecologisch gazon, op de zones waar momenteel dolomiet ligt bijvoorbeeld. Tenslotte worden de boomvoeten heraangelegd, om ze aantrekkelijker te maken en de biodiversiteit ervan te bevorderen. Tegelijk wordt ook het afvalprobleem in die ruimtes aangepakt. Burgers die een boomvoet willen adopteren krijgen informatie over wat ze moeten doen om schade aan bomen te vermijden. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Publieke ruimtes/groene ruimtes) Partners (intern en extern): / Planning: Deze actie begint in 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval dat industrieel moet worden verwerkt – behoud en promotie van de biodiversiteit. Sociaal: verfraaiing van de wijken, om ze gezelliger te maken. Economisch: minder kosten voor de verwerking van het geproduceerde afval. Participatie: nadenken over het ter beschikking stellen van perceeltjes voor projecten van inwoners zoals op het Moricharplein,… – ondersteunen van burgerinitiatieven zoals het adopteren van bomen. Bestuur: “geïntegreerd” project, waarbij de gemeente niet alleen minder afval produceert maar dat bovendien ook zelf verwerkt. Indicatoren: Beschrijving Hoeveelheid extern verwerkt afval Oppervlakte ecologisch gazon op de totale oppervlakte gazon Aantal heraangelegde boomvoeten Aantal “geadopteerde” boomvoeten

Meeteenheid 2013 Ton %

2014

2015

Aant. Aant. 54


Beheersplan van de publieke groene ruimtes

GLOBALE DOELSTELLING: Modern en efficiënt bestuur – Biodiversiteit en groene ruimtes Beschrijving van de actie: Voor een optimaal beheer van het groen patrimonium heeft de dienst Stedenbouw een kadaster aangelegd van laanbomen met een cartografie, gekoppeld aan identiteitsfiches van elke boom. Dit kadaster zal regelmatig worden geactualiseerd. Bovendien wil de dienst van start gaan met een algemeen en specifiek beheersplan per ruimte, om te beginnen in het geklasseerde Pierre Paulus park, in samenwerking met de dienst Monumenten en Landschappen. Deze actie kadert binnen het algemene overleg over de publieke ruimtes. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Publieke ruimtes/groene ruimtes) Partners (intern en extern): Monumenten en Landschappen Planning: 2014: lancering van de actie / 2015: aanleg van een kadaster en cartografie Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: betere kennis (en bescherming) van het groen patrimonium van Sint-Gillis. Sociaal: / Economisch: betere kennis van bomen, om zo beter problemen, ziektes te kunnen opsporen, … een efficiënter beheer zal ook besparingen opleveren. Participatie: / Bestuur: goed beheer van het groen patrimonium.

Indicatoren: Beschrijving Aantal geregistreerde bomen


2014

2015

55

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2.2.1 Lichtplan

Lager energieverbruik voor openbare verlichting in het kader van het

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: De gemeente heeft al jaren een Lichtplan voor een efficiënte vervanging van alle openbare verlichting. De gemeente maakt gebruik van grondige wegenrenovaties om meteen ook de verlichting te vernieuwen. De ingrepen zijn aangepast aan de situatie op het terrein: minder hoge verlichting, meer lichtpunten en die vervangen door energiezuinigere installaties, geringer vermogen, performanter materiaal,… De grootste werken zijn tussen 2000 en 2012 uitgevoerd maar toch waren ook in 2013 en de jaren daarna een aantal aanpassingen gepland. Het Lichtplan moet tegen 2018 voltooid zijn. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw Partners (intern en extern): Sibelga Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: lager energieverbruik voor openbare verlichting. Sociaal: meer sfeer in heringerichte wijken. Economisch: besparingen dankzij een lager verbruik. Participatie: vergunning aanvragen met openbaar onderzoek voor bepaalde wijzigingen aan verlichting, of gedeeltelijke aanpassingen waarvoor ook een openbaar onderzoek nodig is. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Verbruik (Kwh) sinds het referentiepunt (geïnstalleerd vermogen) Bedrag van de energiefacturen voor openbare verlichting

Meeteenheid 2013 Kwh

2014

2015

€

56


Energieboekhouding van de gemeente

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Maandelijks wordt het energieverbruik (vooral elektriciteit, gas en water) opgevolgd op basis van een indexmeting van de verschillende tellers. Aan het begin van elke maand verstuurt de energieverantwoordelijke van de gemeente een email naar de verschillende verantwoordelijken van de gedecentraliseerde infrastructuren (en naar hun hiërarchische oversten). Tot de 15de van de maand ontvangt de energieverantwoordelijke de indexmetingen, die hij in een Excel tabel invoert. Die tabel kan door alle diensten worden ingekeken. De dienst Gemeentelijke Eigendommen analyseert deze gecentraliseerde gegevens en zoekt naar een verklaring en/of oplossingen indien ergens een te hoog verbruik wordt vastgesteld. Zo kon dankzij die maandelijkse metingen (en vooral de antwoorden daarop) in 2012, voor ongeveer 60.000 € water worden uitgespaard. Voor gas en elektriciteit bleek uit die opvolging dat er nogal wat problemen waren met de afstelling (programma voor de heropstart van de verwarmingsketels). Op jaarbasis kan op basis van deze maandelijkse metingen het verbruik worden vergeleken met de factuur van de leverancier. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed (Energie) Partners: Gemeentediensten met gedecentraliseerde infrastructuren Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: behoud van de natuurlijke hulpbronnen (verbruik vermijden), beheersen van de CO2uitstoot. Sociaal: / Economisch: snel opsporen van overdreven verbruik en dus van extra kosten voor de gemeente. Participatie: actieve betrokkenheid van de infrastructuurbeheerders en hun hiërarchische lijn. Bestuur: goed beheer van de gemeentelijke uitgaven.

57

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Aantal opgevolgde gebouwen/ aantal gebouwen van de gemeente Jaarlijkse evolutie van het waterverbruik in de opgevolgde gebouwen Aantal keer dat overdreven waterverbruik wordt gedetecteerd per jaar

Meeteenheid 2013 %

2014

2015

m³ Aant.

58


Meerjarig investeringsplan ERU (proactieve strategie)

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Op basis van de energiefacturen van onze leverancier, wordt in het kader van het meerjarige investeringsplan om de 2 jaar bepaald welke energiebesparende investeringen in onze gebouwen prioritair zijn. Dit plan is voor de technici van de dienst Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed de rode draad op vlak van energiebesparing. Vooraleer het budget voor het daaropvolgende jaar wordt vastgelegd, moet het College van Burgemeester en Schepenen dit plan valideren. Deze actie heeft ook betrekking op het inlassen van ERU-investeringen in de begroting van het volgende jaar, het opstellen van de bijzondere bestekken, de gunning van de uit te voeren werken, de effectieve uitvoering van de werken en de opvolging van het verbruik de daaropvolgende jaren. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed (Energie) Partners: Dienst Financiën Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: de investeringen zullen niet alleen het verbruik maar ook de CO2-uitstoot van onze gebouwen beperken. Sociaal: meer comfort voor de gebruikers van de gemeente-infrastructuren. Economisch: eens in gebruik zal de balans voor de gemeente in principe positief uitvallen maar in een eerste fase wegen energie-investeringen zwaar op de begroting. Participatie: / Bestuur: prioritair uit te voeren investeringen bepalen (visie op lange termijn en proactieve strategie). Indicatoren: Beschrijving Voorziene budget voor de ERU-investeringen Aantal bestekken in het kader van het Plan Energieverbruik

Meeteenheid 2013 € Aant. Kwh

2014

2015

59


FICHE NR. 2.2.4

Fotovoltaïsche panelen op daken

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Plaatsen van fotovoltaïsche panelen op de platte daken van de gemeentelijke gebouwen, waardoor het elektriciteitsverbruik voor een interessante return on investment zorgt. Op die manier neemt ook de productie van groene energie toe en de CO2-uitstoot af. We gaan daarbij als volgt tewerk: lijst aanleggen van alle gebouwen met een plat dak / analyse van het elektriciteitsverbruik van die gebouwen / stabiliteitstudie om na te gaan of de daken de panelen kunnen dragen / financiering zoeken (derde investeerder / eigen middelen) /opstellen van bijzondere bestekken en gunning van de opdracht / opvolging van de werf / dossier indienen bij Brugel voor de certificatie van de installatie (groene certificaten, doorverkopen van de niet-verbruikte elektriciteit) /opstart van de installatie /opvolging van de prestaties van de installatie Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed (Energie) Partners: Fedesco (facilitator van derde investeerders) / Derde investeerder Planning: 2014: haalbaarheidsstudie voor gemeenteschool Pierre Paulus / 2015: werken in Pierre Paulus / 2016 en volgende: haalbaarheidsstudies voor andere gebouwen Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: geringere CO2-uitstoot, productie van 100% groene elektriciteit. Sociaal: / Economisch: lagere globale elektriciteitsfactuur (return on investment - doorverkopen van de geproduceerde en niet-verbruikte elektriciteit – doorverkoop van groene certificaten. Participatie: / Bestuur: verantwoord omspringen met de middelen – voorbeeldfunctie. Indicatoren: Beschrijving Evolutie van het elektriciteitsverbruik van de gebouwen waarop fotovoltaïsche panelen staan (per gebouw) Geïnstalleerd theoretisch vermogen (piek) Hoeveelheid verkregen groene certificaten

Meeteenheid 2013 kWh/ jaar

2014

2015

kWc #/ jaar 60

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Hoeveelheid elektriciteit die opnieuw op het net wordt geïnjecteerd

kWh/ jaar

61


Bij renovaties de energieprestatie van gebouwen verbeteren

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Voor de renovaties van haar gebouwen bepaalt de gemeentelijke Regie voor Grondbeleid technische kenmerken waar projectauteurs rekening moeten mee houden bij de studie en het ontwerp van de projecten. Deze kenmerken hebben betrekking op de isolatie van de mantel, het systeem voor de warmwaterproductie voor sanitair en verwarming, de gedwongen ventilatie, de verlichting en elektriciteit in de gemeenschappelijke delen, … Die maatregelen, die de energieprestaties van de gebouwen moeten verbeteren, zijn door het College vastgelegd, op basis van een verslag van een energieconsulent van de Regie voor Grondbeleid. Initiatiefnemende dienst: Regie voor Grondbeleid Partners: Projectauteurs en EPB-adviseur (Energieprestatie van de Gebouwen)/ Huurders van de Regie voor Grondbeleid Planning: Actie loopt. Elke projectauteur krijgt bij aanvang van zijn opdracht, de vooropgestelde maatregelen. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling:  Leefmilieu: gunstig voor het milieu, wegens geringer energieverbruik.  Sociaal: sociale verbetering …  Economisch: … door bewustmaking van de huurders rond de problematiek van het verbruik en daling van hun energiefacturen.  Participatie: medewerking van de projectauteurs en van de gebruikers van de gebouwen is noodzakelijk: een specifiek gedrag is vereist.  Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Werven waarvan de renovatie is afgerond Werven waarvan de renovatie nog niet is afgerond Gemiddelde energieprestatie van de gebouwen


2014

2015

K

62


Energiebegeleiding voor scholen

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Onze scholen zijn grote en vaak gebruikte gebouwen, ze nemen dan ook een enorm deel in van het globale energiegebruik van de gemeente. Een strikte opvolging is voor dat soort gebouwen dus noodzakelijk om verbruik en kosten onder controle te houden. Elk jaar wordt één school volledig doorgelicht, om een beter inzicht te krijgen in de behoeften van de gebruikers en om die te koppelen aan een beheersing van het verbruik. Initiatiefnemende dienst: Dienst Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed (Energie) Partners: Dienst Onderwijs – Gemeentescholen Planning: 2014: werken in de gemeenteschool Peter Pan / 2015: werken in de gemeenteschool Pierre Paulus / 2016: werken in de gemeenteschool JJ Michel Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: energieverbruik onder controle / CO2-uitstoot. Sociaal: / Economisch: facturen onder controle en minder kosten dankzij sensibilisering. Participatie: actieve deelname door de directie van de scholen / conciërges / leraars. Bestuur: goed beheer.

Indicatoren: Beschrijving Evolutie van het energieverbruik in onze scholen Evolutie van het waterverbruik in onze scholen Evolutie van de verbruikskosten

Meeteenheid 2013 Kwh

2014

2015

M³ €

63


Energiebegeleiding voor handelaars

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Nu de energieprijzen de pan uit swingen zijn voor de verschillende groepen van onze bevolking, instrumenten voor opvolging en ondersteuning dringend noodzakelijk. Voor onze winkeliers bijvoorbeeld zijn dat een strategie en gebruiksvriendelijke instrumenten waarmee ze hun energieverbruik kunnen opvolgen en het nodige kunnen doen om dat te beperken. Zo organiseert de gemeentelijke dienst Economische Ontwikkeling in samenwerking met de UCM, voor winkeliers die dat wensen energiebegeleiding rond de post “verlichting”. Winkelverlichting weegt zwaar op het budget van winkeliers. Vaak zijn de installaties met weinig performante lampen, sterk verouderd. Voor kleinhandelaars zonder koude groep uit alle activiteitensectoren samen, is de verlichting goed voor tussen de 60 en 80 % van het globale elektriciteitsverbruik. Daarom voert de UCM in de Brusselse winkels een gratis en gepersonaliseerde doorlichting uit van de verlichting, om na te gaan in hoeverre ze efficiënt is en hoe zwaar deze post op de totale energiefactuur weegt. Initiatiefnemende dienst: Economische Ontwikkeling Partners: Atrium / Village Partenaire / UCM Planning: September 2014: begin audits, per wijk. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder energieverbruik – minder milieubelastend. Sociaal: meer comfort voor de klanten van die winkels. Economisch: minder energieverbruik – lagere factuur voor de winkeliers. Participatie: tiental winkels per jaar die eraan meedoen. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal winkels dat in het project is gestapt Bedrag van de energiefacturen van de winkels

Meeteenheid 2013 Aant. €

2014

2015

64


Energiezuiniger IT-park

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Energie Beschrijving van de actie: Dit project betreft de rationalisering van het IT-park om het elektriciteitsverbruik te beperken, en wel als volgt: - via transfer van onze servers naar een gewestelijke Data Server. Voor de ontwikkeling ervan is een onderzoek uitgevoerd waarbij de gemeentelijke IT-dienst was betrokken. Het project wordt in principe eind 2014 opgestart. - via een geleidelijke vervanging van de werkstations door virtualisering van de PC’s “clients”. De gebruiker gaat dan rechtstreeks op de servers werken, vanaf een energiezuinige “thin client” of zelf “zéro client” (geen ventilator, geen harde schijf, ….) van minder dan 8 watts. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke IT-dienst. Partners: De gebruikers / CIBG voor het deel Gewestelijk Data Center Planning: Gewestelijk Data Center: eind 2014 / Virtualisering van de klanten: opstart na goedkeuring begroting 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder energieverbruik – rechtstreekse impact op milieu. Sociaal: / Economisch: lager verbruik en dus minder kosten. Participatie: / Bestuur: voorbeeldfunctie voor de gemeente op vlak van energiebeheer voor deze post. Indicatoren: Beschrijving Kost elektriciteitsverbruik Werkstations die worden vervangen en aan de gewestelijk server worden gekoppeld

Meeteenheid 2013 € Aant.

2014

2015

65


Opvolging van het waterverbruik

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Water Beschrijving van de actie: De gemeente beheert een 60-tal gebouwen. Sinds meerdere jaren wordt het energieverbruik (elektriciteit, gas, stookolie en propaan) van heel nabij opgevolgd. Aangezien water relatief goedkoop is, is de opvolging ervan pas later begonnen. Toch moet ook de opvolging van het waterverbruik systematischer en intensiever gebeuren, om lekken en overdreven verbruik op te sporen. Zo moet er in de verschillende gebouwen een structureel (herstellingen, waterbesparende ingrepen, enz.) en organisatorisch antwoord komen. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed (Energie) Partners: Gedecentraliseerde gemeentediensten Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: behoud van de middelen. Sociaal: / Economisch: onze facturen onder controle en kostenbeheersing. Participatie: actieve betrokkenheid van de beheerders van de gebouwen. Bestuur: minder lange termijnen voor de verdeling / modernisering van onze installaties.

Indicatoren: Beschrijving Jaarlijks aantal opgespoorde lekken Waterverbruik Jaarlijkse kost waterverbruik

Meeteenheid 2013 Aant. m³ €

2014

2015

66


Meer regenwaterputten

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Water Beschrijving van de actie: Bij elke grondige renovatie of herstelling van een speelplaats, onderzoekt de dienst gemeentelijke Eigendommen de haalbaarheid en het nut om regenwatertanks te installeren. Meestal zijn die aangesloten op de sanitaire installatie, om het gebruik van drinkwater en het waterverbruik van de gebouwen te beperken. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed Partners: Hoofdzakelijk dienst Onderwijs Planning: Afhankelijk van de renovaties die op de buitengewone begroting zijn voorzien. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder waterverbruik. Sociaal: / Economisch: lagere waterfacturen. Participatie: / Bestuur: verantwoord en verstandig omspringen met de middelen. Indicatoren: Beschrijving Aantal gebouwen dat op regenwater is aangesloten, in verhouding tot het totale aantal gebouwen Volume van de aangesloten regenwaterputten

Meeteenheid 2013 %

2014

2015

m³

67


Premies voor regenwatertonnen

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Water De dienst DO wil de regenwaterwinning aanmoedigen via (kleine) regenwatertonnen en biedt de inwoners daarom een premie aan voor de aankoop van de ton. 50% van het aankoopbedrag wordt terugbetaald, met een maximum van 100€. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: / Planning: Invoering van de premie in 2013 – voortzetting de volgende jaren. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: water wordt een zeldzaam goed. Voor een aantal zaken kan perfect regenwater worden gebruikt, waardoor tegelijk de waterzuiveringsstations worden ontlast. Sociaal: / Economisch: voor de productie van kwaliteitsvol drinkwater zijn zware investeringen nodig die door de gemeenschap worden gedragen. Regenwater is gratis. Participatie: de inwoners moeten zelf het initiatief nemen om een ton aan te kopen. Voor de premie nemen ze vervolgens contact op het de administratie. Bestuur: gemeentelijke steun voor de burgers . Indicatoren: Beschrijving Aantal per jaar toegestane premies


2014

2015

68


Zuinig omspringen met papier

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Als we in hoeveelheid rekenen, is de belangrijkste afvalstof die door de activiteiten van het Gemeentebestuur van Sint-Gillis wordt gegenereerd papier. Het Schepencollege wil dan ook het papierverbruik drastisch beperken. Dit zal enkel lukken met nieuwe procedures en met name via software waardoor fel kan worden bespaard op prints en kopijen. Sinds 2011 worden alle diensten stapsgewijs uitgerust met nieuwe printers / kopieerapparaten, waarmee ze ook documenten kunnen scannen (en waarmee ze dus papier uitsparen voor archivering). Deze nieuwe machines houden sinds juli 2011 ook het papierverbruik bij. Die gegevens zijn evenwel niet representatief voor het totale papierverbruik, aangezien het slechts om een aantal printers / kopieerapparaten van de administratie gaat. De IT-dienst werkt momenteel aan een programma voor het beheer van de bestellingen bij de drukkerij om een exact idee te krijgen van het aantal papierriemen dat de dienst verbruikt. Als we een beter beeld krijgen van het papierverbruik, kunnen we ook meer gerichte en efficiëntere sensibiliseringacties voeren. De berekening van het effectieve papierverbruik is niet zo eenvoudig en afhankelijk van waar de telling gebeurt: -

-

Telling bij multifunctionele printers: gebeurt sinds juli 2011 Telling bij de andere printers: enkel mogelijk voor printers in een netwerk en geen onderverdeling mogelijk per jaar. De informatie gaan opzoeken voor elke printer apart neemt overigens heel wat tijd in beslag. Telling bij andere kopieerapparaten: gebeurt niet.

Het programma voor het beheer van de papierbestellingen en van het afdrukwerk is in 2013 opgestart. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke drukkerij Partners (intern en extern): / Planning: Systematisch bijhouden van papierbestellingen: 2013 / Analyse en meedelen van de resultaten / Actieplan Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder papierverbruik. Sociaal: / Economisch: minder uitgaven voor de aankoop van papier. Participatie: gebruik van de beheerstools, waardoor gerichte acties mogelijk zullen zijn, die op hun beurt een sterk participatieve dimensie zullen hebben. 69

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal multifunctionele printers binnen de administratie (drukkerij niet meegerekend) Aantal diensten dat het beheersprogramma gebruikt Aantal papierriemen dat per jaar door alle diensten per jaar wordt verbruikt


2014

2015

Aant. Aant. vellen papier

70


Bewustmaking rond het zuinig omspringen met papier

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Sensibilisering om minder papier te verbruiken stond reeds in het vorige actieplan maar gezien de omvang ervan binnen de administratie, blijft het een prioriteit. Eenmalige sensibiliseringsacties moeten regelmatig worden herhaald en ook grootschaligere campagnes zijn nodig. Het programma voor het bijhouden van de bestellingen was eind 2012 nog niet klaar waardoor de ontwikkeling ervan nog steeds op de agenda staat. Dit programma moet de basis vormen voor de infocampagnes omdat het een duidelijker beeld zal geven van de gedragingen, waardoor we ook betere tools kunnen ontwikkelen om de situaties aan te pakken. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Drukkerij / Gemeentelijke IT-dienst Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder papierverbruik binnen de administratie en dus bescherming van het milieu (ontbossing, fabricatie, transport…), en tegelijk ook minder afval. Sociaal: / Economisch: minder uitgaven voor de aankoop van papier. Participatie: ambitie om een beter inzicht te krijgen in de gedragingen om oplossingen voor te stellen die zijn afgestemd op de diensten. Dit kan echter enkel als iedereen effectief het papierverbruik wil beperken. Bestuur: doelstelling om als administratie het voorbeeld te geven. Indicatoren: Beschrijving Aantal riemen A4 papier dat binnen de administratie wordt verbruikt Specifieke acties binnen de diensten


2014

2015

Aant.

71


Opleiding en bewustmaking rond afvalsorteren in de gemeentescholen en lokale verenigingen

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: De gemeentelijke dienst Netheid heeft voortaan een dienst ‘sensibilisering’. De bedoeling is jongeren te sensibiliseren rond afvalsorteren in hun omgeving, niet alleen op school en in de vereniging maar ook thuis. Dit initiatief moet er tegelijk voor zorgen dat de boodschap over afvalsorteren ook bij hen thuis aanslaat. Initiatiefnemende dienst: Openbare Netheid Partners: Gemeentescholen en lokale verenigingen Planning: Actie loopt tijdens het schooljaar. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: rechtstreekse impact van het afvalsorteren op het milieu (via recyclage van materialen). Sociaal: opleiding gebeurt in twee fasen, de Openbare Netheid leidt de kinderen op, de kinderen doen vervolgens hetzelfde met hun ouders. Economisch: positieve impact op de uitgaven voor de afvalverwerking op gemeentelijk en gewestelijk vlak, indien iedereen correct zijn afval sorteert. Participatie: oprichting binnen elke school van een netheidscomité. Bestuur: voorbeeldfunctie en overdracht van kennis en vaardigheden van de gemeente naar de kinderen. Indicatoren: Beschrijving Aantal opleidingen in de scholen en verenigingen per jaar


2014

2015

72


Composteren ontwikkelen en promoten

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Sinds 2011 heeft de gemeente een collectieve composthoop aangelegd vlakbij het metrostation Horta. Uit het aantal personen die bij de dienst DO aankloppen om in zo’n compostproject te kunnen stappen, blijkt hoeveel belangstelling er bij de inwoners wel is. De dienst wil dus nog andere initiatieven voor collectieve composthopen steunen. Ook al gaat het hier meestal om burgerinitiatieven, toch kan de gemeente ze op verschillende manieren ondersteunen. De idee is ook om de verschillende locaties, actoren en composthopen in Sint-Gillis aan elkaar te koppelen, om aanvragen van inwoners efficiënt te kunnen afhandelen. Aangezien er in Sint-Gillis relatief weinig geschikte locaties zijn voor het inrichten van een composthoop, worden in het Ecohuis regelmatig opleidingen rond composteren in wormenbakken georganiseerd, zodat eenieder zijn organisch afval kan recycleren. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: OCMW van Sint-Gillis / Wijkcontract Bosnië / burgerinitiatieven Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval dat industrieel moet worden verwerkt. Sociaal: collectieve composthopen bevorderen de samenhorigheid en de sociale cohesie. Economisch: / Participatie: de gemeente stelt de ruimte ter beschikking maar dagelijks beheer gebeurt door de deelnemers. De praktische organisatie en communicaties is in handen van een leidinggevend groepje inwoners. De compost die wordt geproduceerd, wordt regelmatig ter beschikking gesteld van collectieve projecten. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Personen betrokken bij een gemeentelijke collectieve composthoop Aant. officiële collectieve composthopen Personen die een aanvraag hebben ingediend


2014

2015

Aant. Aant. 73

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 om in een compostproject te kunnen stappen Opleidingen rond composteren in wormenbakken in het Ecohuis Deelnemers aan opleidingen rond composteren in wormenbakken

Aant. Aant.

74


Verouderd IT-materiaal recycleren

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Dit project moet ervoor zorgen dat IT-materiaal waarvan de levensduur verstreken is, niet op een stortplaats terechtkomt maar maximaal wordt gerecycleerd. Dit kan op verschillende manieren: - Ophaling door de dienst Werken, die het naar een speciale stortplaats brengt (recyclage); - Recuperatie van materiaal dat nog bruikbaar is voor scholen, verenigingen, … - Schenking aan vzw’s met een sociaal oogmerk, op voorwaarde dat die een “waarborg” certificaat afleveren. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke IT-dienst Partners: Dienst Gemeentelijke Eigendommen of andere diensten (in geval van recuperatie: scholen, ….) /Verenigingen met een sociaal oogmerk (CF2D, Tic Tanneurs,…) Planning: Lancering in 2014. Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: beperking van de hoeveelheid gegenereerd afval (waarvan een deel als gevaarlijk wordt beschouwd). Sociaal: voordelen indien het materiaal terechtkomt bij verenigingen met een sociaal oogmerk. Economisch: / Participatie: participatie van de interne diensten noodzakelijk. Bestuur: voorbeeldfunctie op vlak van beheer van materiaal en afval.

Indicatoren: Beschrijving Aantal toestellen dat op een stortplaats terechtkomt Aantal toestellen dat aan verenigingen wordt geschonken


2014

2015

-

Aant.

75


Ateliers waar burgers zelf hun IT-materiaal kunnen herstellen

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Het Atelier du Web is de publieke multimediaruimte van de gemeente. Burgers kunnen er kennis maken met de nieuwste ICT-technologieën, op internet surfen, een initiatie of basisopleiding volgen, aan eigen projecten werken of deelnemen aan een multimedia atelier. Met behulp van animatoren en vrijwilligers van het Atelier du Web, wil deze actie ateliers organiseren om ITmateriaal een nieuw leven te geven. Dit project moet burgers de kans geven zelf hun eigen computer te herstellen. Al wie bijvoorbeeld niet de middelen heeft om een nieuwe computer aan te kopen, kan zich door een team van kenners of IT-experts laten bijstaan. De animatoren maken eerst een diagnose op: - Is het materiaal onherstelbaar, dan worden de deelnemers doorverwezen naar een adres waar ze het kunnen afzetten voor recuperatie. (Samenwerking met Tac Tic informatica of CF2D) - Is de computer wel nog herstelbaar helpen wij de deelnemers om defecte stukken te herstellen en indien nodig, om er gratis systemen op te installeren (Linux). Initiatiefnemende dienst: Atelier du Web – Gemeentelijke publieke multimediaruimte. Partners (intern en extern): CF2D en TACTIC informatica: twee bedrijven uit de sociale economie die IT-materiaal een nieuw leven geven. Planning: Vanaf september 2014, twee ateliers per maand. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder IT-afval door recyclage van het afval. Sociaal: publiek dat niet over de middelen beschikt om een nieuwe computer aan te kopen, heeft op die manier toch een “zo goed als” nieuwe computer, door hem zelf te herstellen. Economisch: minder kosten wegens geen aankoop. Participatie: actieve betrokkenheid van het publiek om minder IT-afval te produceren. Bestuur: weinig of zelf geen enkele andere gemeentelijke publieke multimediaruimte biedt de burger dat soort diensten aan.

76

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Aantal herstelde computers per jaar Gemiddeld aantal deelnemers per atelier


2014

2015

77

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2.4.7.A

Afval bij de bron beperken

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: De Brusselaars produceren gemiddeld 400kg afval per jaar, het is daarom uiterst belangrijk de afvalproductie bij de bron aan te pakken. De dienst DO wil daarvoor instrumenten ontwikkelen. Daarom beschikt de dienst over materiaal zoals herbruikbare bekers of mugs, stickers met daarop “stop pub”, drinkflessen, enz… , ontwerpt hij communicatietools of organiseert sensibiliseringacties (in het kader van – o.a. – de Europese Week van de Afvalvermindering). Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Alle diensten / Burgers / Instellingen waarmee wij contacten hebben Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval dat moet worden verwerkt en geringere impact van de productie + verwerking. Sociaal: / Economisch: economische impact door de geringere consumptie, en dus ook minder uitgaven. Participatie: alle diensten van de administratie en burgers of instellingen waarmee de dienst DO contact heeft, kunnen aan deze actie deelnemen. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal ontleende bekers / jaar Aantal ontleende mugs / jaar Sensibiliseringacties / communicatie over het aanpakken van afval bij de bron / jaar


2014

2015

78

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2.4.7.B

Afvalsorteren stimuleren

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Een aantal acties loopt reeds of is al achter de rug: -

De dienst DO heeft dozen uitgedeeld om in de verschillende antennes van de administratie gsm’s in te zamelen. De door de administratie gebruikte spaarlampen worden ingezameld. Gebruikte inktpatronen en batterijen worden in het Stadhuis ingezameld. De fietsen die de dienst Grof Huisvuil ophaalt, worden door de vzw Cyclo hersteld. Onderhoudspersoneel krijgt opleiding over sorteren. …

Deze actie heeft een drieledige doelstelling: -

Een inventaris opmaken van alle adressen in Sint-Gillis die afval verzamelen om het te recycleren en die adressen via de kaart met de hulpmiddelen binnen de administratie verspreiden. Sensibiliseren rond het efficiënt sorteren van afval en de locaties waar afval wordt ingezameld of efficiënt wordt gesorteerd, vaker gebruiken. Mogelijkheden om afval in te zamelen uitbreiden (door nieuwe ophalingen in te voeren: frituurolie, bics, diskettes,…)

Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling / Andere gemeentediensten die verantwoordelijk zijn voor opgehaald afval. Partners: Alle diensten / Burgers / Instellingen waarmee wij contacten hebben Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: geringere impact als gevolg van de afvalverwerking, minder verbruik van grondstoffen en meer gerecycleerd afval. Sociaal: ondersteuning van de sociale acties van een aantal inzamelnetwerken. De opbrengsten van de opgehaalde gsm’s gaan naar kankeronderzoek, de fietsen worden geschonken aan een bedrijf uit de sociale economie die ze laat herstellen door personen die een opleiding volgen,… Economisch: / Participatie: belangrijk dat iedereen aan deze actie deelneemt. Bestuur: /

79

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Officiële inzamelpunten Dozen voor de inzameling van gsm’s binnen de diensten van de administratie Sensibiliseringsacties / communicatie voor het personeel Sensibiliseringsacties / communicatie voor het grote publiek


2014

2015

Aant. Aant.

80

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2.4.7.C

Hergebruik en uitwisseling tussen burgers stimuleren

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Steeds meer burgers willen voorwerpen hergebruiken i.p.v. ze weg te gooien. Ze zetten projecten op zoals de “donneries”, de Repair Cafés of gratis markten. Anderen organiseren dan weer uitwisselingen (vaardigheden, diensten, materiaal,…). De dienst DO kan hen daarbij helpen met communicatietools of ondersteunend materiaal. De dienst is trouwens heel actief betrokken bij een aantal van die projecten, zoals de plaatsing van boekendozen in de gemeente, de zadendoos in het Ecohuis, inzamelingen van materiaal voor partners (Zinneke, Pianofabriek,…) of de organisatie van ateliers rond recuperatie en hergebruik. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners (intern en extern): Dienst Cultuur / Gemeentelijke bibliotheken / Wijkcontracten - burgers Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder afval door de productie van nieuwe voorwerpen door materiaal te hergebruiken. Sociaal: sociale banden smeden en uitwisselingen tot stand brengen via die verschillende initiatieven. Economisch: aanzienlijke besparingen door het hergebruik en herstellingen door burgers en tegelijk een impact op de uitgaven voor de verwerking van afval. Participatie: projecten georganiseerd door burgers, of waarin burgers een essentiële rol kunnen spelen om het project te doen slagen. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Totale aantal geplaatste boekendozen Inzamelingen voor initiatieven van partners Ateliers of animaties die worden georganiseerd rond het thema ‘recuperatie’ Burgerinitiatieven die aan bod komen in de newsletter of in andere communicatietools (facebookpagina – website / …)


2014

2015

Aant.

81


Een herbruikbare tas en niets anders

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen - Afval Beschrijving van de actie: Deze actie is gelanceerd in het kader van het actieplan Agenda 21 2010-2012 en liep vooral in 2013. In totaal zijn in het kader van de verschillende sensibiliseringacties 1000 herbruikbare tassen verdeeld, die in België in een bedrijf uit de sociale economie, in gerecycleerd materiaal met plantaardige kleurstoffen, zijn vervaardigd. Op de markten van het Voorplein en het Stadhuis zijn animaties georganiseerd. Ruim een maand lang liep er in het Ecohuis een tentoonstelling over plastic tasjes. De tassen zijn altijd uitgedeeld met een woordje uitleg over de reden waarom ze worden gebruikt en een sensibilisering rond de “wegwerp-“ problematiek. Heel wat handelaars hebben een Charter ondertekend waarin ze beloven niet nodeloos tasjes in plastic uit te delen. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Handelaars van de wijk rond het Voorplein Planning: Actie liep vooral in 2013. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: sensibilisering rond het overdreven gebruik van plastic tasjes en de impact ervan op het milieu. Sociaal: / Economisch: deelname van een twintigtal handelaars uit de wijk rond het Voorplein van Sint-Gillis, die op die manier aantoonden dat ze wel degelijk aandacht hebben voor het milieu. Participatie: uitdelen van de tasjes gekoppeld aan een verplichte deelname aan een quiz waarin even werd stilgestaan bij de problematiek. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Handelaars die bij de campagne betrokken zijn (ondertekenaars van het Charter) Bezoekers op de tentoonstelling Animaties op openbare plaatsen


2014

2015

Aant. Aant.

82

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 2 .5.1

Het “Ecodynamisch bedrijf” label

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Invoeren van een label en beheersen van de impact Beschrijving van de actie: Het Gewest heeft een label ingevoerd dat instellingen beloont die streven naar een beter beheer en een betere werking op vlak van milieu. Dit label is weliswaar gekoppeld aan een gebouw maar alle gemeentediensten kunnen gebruik maken van de tips. De Nederlandstalige bibliotheek in de Emile Feronstraat 173 werkt reeds op een duurzame wijze (verdeelpunt biomanden ‘ferme Nos Pilifs’, infopunt over het duurzaam wijkcontract, groendak in 2014) en wil als eerste gebouw in de gemeente het label binnenhalen. Initiatiefnemende dienst: Nederlandstalige Aangelegenheden Partners (intern en extern): Leefmilieu Brussel Planning: 2014: voorbereiding dossier bij het College (juni-september) - Ondertekening van het Charter (oktober) – Begeleiding door een consultancybureau gespecialiseerd in milieuzaken - Basis leggen voor een milieubeheersysteem / eind 2015: inleiding kandidatuursdossier bij de labeldienst van Leefmilieu Brussel. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: (beperkte) besparingen op vlak van het waterverbruik, gas en elektriciteit in het gebouw, beter sorteren/recycleren van afval, kleine moestuin op de koer, maar de eerste doelstelling van dit project is het streven naar een structureel, ecologisch en duurzaam kader. Sociaal: deelname en betrokkenheid van bedienden is noodzakelijk, samenhang rond het project. Economisch: voordelen voor de gemeente, met name besparingen op water- en energiefactuur. Participatie: gemeentediensten op verschillende niveaus betrokken bij het inzamelen van gegevens. Ze zijn ook nodig bij de organisatie van acties in het kader van het verbeteren van de praktijken. Gedeelde verantwoordelijkheid tussen medewerkers van de bibliotheek en die van de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden. Bestuur: bij elke stap in het project, informeren van het publiek van de bibliotheek, om de gebruikers systematisch te sensibiliseren.

83

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving

Meeteenhei 2013 d

Ondertekening van het Charter

Ja/nee

Verkrijgen van het label

Ja/nee

Aantal behaalde sterren

Aant.

2014

2015

84


Voorbeeldgebouwen optrekken

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Invoeren van een label en beheersen van de impact Beschrijving van de actie: Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een systeem ontwikkeld ter ondersteuning van projectdragers die de energieprestaties van een bestaand gebouw willen verbeteren, met name de projectoproep Voorbeeldgebouwen. Bij grondige renovaties wordt het gebouw volledig aangepast, waardoor het makkelijker wordt de energieprestaties gevoelig te verbeteren (met name het volume dat moet worden verwarmd). Bij grondige renovaties van haar gebouwen dient de gemeente Sint-Gillis al jaren aanvragen om subsidies in. De komende jaren worden 2 infrastructuren volledig gerenoveerd, die dan als ‘voorbeeldgebouw’ zullen worden beschouwd: het eerste in de Louis Coenenstraat, 12, een tweede in de Vlogaertstraat, 4. Initiatiefnemende dienst: Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed Partners: Architectenbureau (ontwerp van het project) / Leefmilieu Brussel / ONE / COCOF (subsidiërende overheid) / Private bedrijven (uitvoering van de werken) Planning: 2014: begin van de werven van de 2 gebouwen waarvoor een subsidie is toegekend / 2015: ingebruikname van de gebouwen Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: geringer verbruik, gebruik van natuurlijke materialen, toepassing van vernieuwende technieken (regenwaterwinning, ventilatie met dubbele stroom, enz.). Sociaal: gebouwen die als crèches en gemeenteschool zullen worden gebruikt. Economisch: energieprestaties die de extra kosten kunnen compenseren, in vergelijking met een conventionele renovatie, gespreid over de levensduur van het gebouw / subsidie van 100 €/ gerenoveerde m². Participatie: / Bestuur: bezoek en toelichting bij de elementen die er een voorbeeldgebouw van maken.

85

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Door de gemeente ingediende aanvragen om subsidies te krijgen


2014

2015

86


CO2-balans

GLOBALE DOELSTELLING: Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen – Invoeren van een label en beheersen van de impact

Beschrijving van de actie: Voor een analyse van alle bronnen van uitstoot van broeikasgassen die te maken hebben met de werking van het Gemeentebestuur, en waarvan de belangrijkste oorzaak het energieverbruik van de gemeentelijke gebouwen is, wordt de module “Erfgoed en diensten” van de zogenaamde “CO2-balans” methode aanbevolen. De “CO2-balans” is een manier om de uitstoot van broeikasgassen bij te houden op basis van makkelijk beschikbare gegevens. Zo kunnen de rechtstreekse en onrechtstreeks emissies worden geëvalueerd, kan een diagnose worden opgesteld en oplossingen worden voorgesteld. Door een rangschikking op te maken van uitstootposten in functie van het belang ervan, kunnen op een zo efficiënt mogelijk manier prioritaire acties worden bepaald om de uitstoot te verminderen. Deze actie is een voortzetting van een van de operaties uit het actieplan ‘Agenda 21’ 2010-2012. Initiatiefnemende dienst: Programma Grootstedenbeleid Partners: Alle gemeentediensten / Externe partners in het kader van bepaalde acties Planning: Voltooiing in 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder CO2-uitstoot. Sociaal: / Economisch: minder kosten, te beoordelen nadat het actieplan is goedgekeurd en geïmplementeerd. Participatie: noodzakelijk dat alle diensten erbij betrokken zijn. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Voorgestelde acties Uitgevoerde projecten Jaarlijkse koolstofafdruk

Meeteenheid Aant. Aant. TéqCO2

2013 / / /

2014

2015

87


88


89


3. Harmonieuze stadsontwikkeling

90


91


Collectieve moestuin huizenblok Coenen

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: Op vlak van ruimtelijke ordening is het o.a. in binnenhuizenblokken dat groene ruimtes worden aangelegd, zoals bijvoorbeeld in het huizenblok “Coenen”. Doordat deze in 2007 volledige gerenoveerde speeltuin in een binnenhuizenblok ligt, is er soms weinig sociale controle. Het is daarom de bedoeling de inwoners van de wijk te mobiliseren rond een project, dat niet alleen dat probleem aanpakt maar dat hen ook zelf iets oplevert. Het idee van een collectieve moestuin - dat reeds op andere perceeltjes zijn deugdelijkheid had bewezen - leek dan ook een ideale oplossing om de sociale banden in de wijk te versterken. Deze actie is een voortzetting van een van de operaties uit het actieplan ‘Agenda 21 2010-2012 maar dit keer met de nadruk op vaardigheden om een moestuin aan te leggen. Daarom worden ook theorie- en praktijklessen georganiseerd. Initiatiefnemende dienst: Programma Grootstedenbeleid Partners: Vzw “Le Début des haricots” voor de opleidingen Planning: April 2013: plaatsing van 4 extra moestuinbakken / 2014: aansluiting regenwaterput / Eind 2014: lancering van composthoop Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: bio-moestuin (zonder pesticiden), inrichting van een composthoop voor het hergebruik van organisch afval en de regenwaterwinning. Sociaal: sociale banden aanhalen, overdracht van kennis, solidariteit en sterkere sociale controle in het huizenblok. Economisch: tuiniers oogsten groenten tegen een zeer scherpe prijs. Participatie: het project evolueert in functie van de ideeën en suggesties van de tuiniers. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal gezinnen die eraan deelnemen Aantal operationele moestuinbakken Aantal georganiseerde opleidingen

Meeteenheid Aant. Aant. Aant.

2013 20 12 (8+4) 6

2014

2015

92


Heraanleg Jardin Victor de Laveleye

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: De groene ruimte ‘Victor de Laveleye’ tussen de Waterlosesteenweg en de Paul Dejaerlaan, vlak naast het premetrostation Horta, voldoet niet helemaal aan de verwachtingen van het publiek. De speeltuin is te klein, het pad voor de voetgangers is niet ideaal en met de beplanting is het nogal pover gesteld. Het potentieel van deze kleine groene ruimte wordt dan ook niet ten volle benut. Een herinrichting van de ruimte is gepland, met een uitbreiding van de speeltuin voor de kinderen en een meer gebruiksvriendelijke heraanleg van het pad voor voetgangers, vooral richting het metrostation. Initiatiefnemende dienst: Programma Grootstedenbeleid Partners: Dienst Stedenbouw (Publieke ruimtes) Planning: Uitvoering gepland in 2015. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: nieuwe beplanting in het park, die meer tot haar recht moet komen. Sociaal: aantrekkelijkere wijk door de herinrichting van de speeltuin. Economisch: / Participatie: de inwoners van de wijk zullen hun mening mogen geven over de uitvoering van het project. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Oppervlakte van de speeltuin Wandelpad voor voetgangers van de ingang van het park tot aan het metrostation

Meeteenheid 2013 m² m

2014

2015

93


“Tout ce qui pousse!” Groen in de stad.

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: In het kader van het duurzaam Wijkcontract Bosnië worden in de wijk groenacties georganiseerd, onder de noemer “Tout ce qui pousse”, of alles wat groeit en bloeit. Het initiatief telt verschillende luiken: -

-

Steun voor het aanbrengen van klimplanten langs gevels (waar mogelijk) en in binnenhuizenblokken; Begeleiding bij projecten voor het installeren van extensieve groendaken en uitreiken van premies voor “groendaken”; Siertuinen: bestaande groene ruimtes nieuw leven inblazen (vooral squares die eigendom zijn van de Sint-Gillis Haard) en co-beheer gemeente/inwoners – aanbrengen van plantensoorten die de biodiversiteit in de stad bevorderen; Boomvoeten: aanleg van bloemperkjes met vaste planten, die mensen moeten aanzetten meer respect te betonen voor boomvoeten (Lavatera, guldenroede,…); Theoretische ondersteuning van privé-initiatieven voor groententeelt op terrassen en daken.

Ook de actie “Potagers des balcons”, in samenwerking met de vzw Le Début des Haricots, maakt deel uit van het groenproject in de wijk. Dat gaat uit van een aantal vaststellingen in de wijk: sterke bevolkingsdichtheid, weinig kwaliteitsvolle binnenhuizenblokken met weinig groen, heel veel balkons en platte daken. Op die manier wil deze actie de sociale banden versterken rond voeding en groen, en het publiek vaker de kans geven thuis een eigen “micro-moestuin” aan te leggen. De bedoeling is niet zozeer dat die moestuinen voor iedereen voldoende opbrengst genereren (alles hangt af van de beschikbare ruimte), maar wel dat mensen samen iets aanleren en dat anderen binnen het huizenblok dat voorbeeld volgen. Groeninitiatieven zorgen over het algemeen voor een fraaiere leefomgeving met een aangenamer zicht op de binnenhuizenblokken (vanuit de woning en vanuit de publieke ruimte), een beter klimaat (vooral in de zomer) en meer biodiversiteit. Initiatiefnemende dienst: Cel Wijkcontracten (duurzaam Wijkcontract Bosnië) Partners: Vzw Le Début des Haricots voor het luik “Potagers des balcons” Planning: Van januari 2013 tot eind december 2016 (Balkons: maart 2014 tot december 2016) Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: meer bestuivende insecten door het aanbrengen van planten die bijen aantrekken; mensen leren om respectvol met beplantingen om te gaan, door hen erbij te betrekken. Sociaal: zorgen voor een leefomgeving die aanzet tot ontmoeting, ontspanning, uitwisseling en kennisdeling. 94

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Economisch: / Participatie: actie vereist actieve betrokkenheid van de inwoners (met in bepaalde gevallen de mogelijkheid om met eco-iris te betalen). Bestuur: poging om een beweging op gang te brengen voor meer groen op trottoirs, straten, squares, vensterbanken, enz… zodat de inwoners de publieke ruimte op een duurzame manier kunnen innemen. Indicatoren: Beschrijving Groendaken: toegekende premies Aantal aangebrachte klimplanten Aangelegde balkons Terrassen met beplanting

Meeteenheid 2013 Aant. Aant. Aant. Aant.

2014

2015

95


Een duurzame kwekerij te Sint-Gillis

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: In de perimeter van het wijkcontract Bosnië, te midden van onze dichtbevolkte en sterk gemineraliseerde gemeente, is een duurzame kwekerij ingericht. De planten die er groeien zijn bestemd voor de inwoners (balkons, terrassen, privétuinen en publieke siertuinen). De kwekerij is ook een plek waar inwoners elkaar tijdens de openingsuren (2 x per week op woensdag en zaterdag) kunnen ontmoeten. Ze kunnen er bovendien opleidingen volgen. Initiatiefnemende dienst: Cel Wijkcontracten (duurzaam wijkcontract Bosnië) Partners: Vzw “le Début des Haricots”/ Vzw “Gratte” (inschakeling van mensen met een lichte handicap in een zogenaamd “normaal” levensproces) Planning: 2013: studies en plannen / 2014: aanleg en opening voor het publiek Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: planten van voedingsgewassen en vaste planten bestemd voor boomvoeten, balkons, terrassen, enz. - Kweek van zaaddragende planten - Kweek van planten die bijen aantrekken – Ontginnen van plantenextracten (meststof, insecticiden, insectenwerend en fungiciden) – Aanplanten van bio-voedingsgewassen voor een duurzame voeding. Sociaal: opleiding “végétaliseurs” (korte opleidingen rond groententeelt in de stad, oogsten van zaden en voortplanting van voedingsgewassen (duurzame voeding die voor iedereen betaalbaar is) – Acties voor personen met een handicap, die planten kunnen verzorgen, in samenwerking met het publiek van de vzw “Gratte”. Economisch: eind 2016 moet het project zelf bedruipend zijn, voor de aanwerving van een halftijdse medewerker. Participatie: publiek wordt gevraagd een bijdrage te leveren voor het onderhoud via betaling met de eco-iris. Bestuur: vernieuwend project dat zich tot de gemeenschap richt. Indicatoren: Beschrijving Aantal aangeplante planten Aantal verdeelde “Balkonkits” Personen die een opleiding hebben gevolgd


2013 / / /

2014

2015

96


Heropwaardering van het Germeaupark

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: Het Germeaupark ligt in een binnenhuizenblok dat in 2008 moest worden gesloten omdat de houten hal die er stond, dreigde in te storten. Vóór die datum maakten verschillende verenigingen gebruik van deze groene ruimte, die ook dienst deed als locatie voor de organisatie van verschillende evenementen. Dit project wil het park opnieuw in gebruik nemen. In een eerste fase moet de houten hal worden gesloopt. Daarna volgt in principe een relatief oppervlakkige herinrichting. Na de heropening van dit ‘semipublieke’ park is er een project gepland rond de natuur in de stad (initiaties en vulgarisatie). Initiatiefnemende dienst: Programma Grootstedenbeleid Partners: Nog te bepalen Planning: De sloop van de hal is gepland voor eind 2014. De centrale ruimte wordt vermoedelijk in 2015 heringericht. Daarna maken we werk van het project rond de natuur in de stad. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: sensibilisering rond natuur, het potentieel en de milieu-uitdagingen. Sociaal: kennisoverdracht, solidariteit, sociale banden versterken Economisch: / Participatie: het vulgariseringsproject is vooral op jongeren gericht (via scholen en verenigingen), en op de inwoners uit de wijk (via de verenigingen). Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Investeringen in de herinrichting Aantal bezoekers van de ruimte

Meeteenheid € Personen/ jaar

2013

2014

2015

97


Heraanleg en herkwalificatie van het Sint-Gillisvoorplein

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling – Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: Het project betreft de herinrichting en grondige herkwalificatie van het Sint-Gillisvoorplein en omvat o.m. een architecturale, landschaps- en mobiliteitsstudie om er een overzichtelijke en gezellige publieke ruimte van te maken (de landschappelijke configuratie van het Sint-Gillisvoorplein is sowieso reeds uitzonderlijk). Er wordt gestreefd naar een duurzame visie voor deze historische kern van de gemeente, rekening houdend met de ontwikkeling van aanpalende projecten, met de wensen van inwoners en gebruikers en met de economische impact van het project. De belangrijkste uitdaging is de identiteit van het Voorplein, waarbij volgende elementen centraal staan: erfgoed-, historisch en landschapsaspect, gezelligheid en mobiliteit, economische, culturele en ontspanningsactiviteiten, en impact van de werf. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Ruimtelijke ordening /Openbare ruimte) Partners (intern en extern): Project wordt opgevolgd door een begeleidingscomité waarin verschillende gemeentediensten zetelen: Schepenambten voor Publieke ruimtes / Programma Grootstedenbeleid / Economische Ontwikkeling / Stedenbouw / Dienst PGSB / Dienst Economische Ontwikkeling / Dienst Preventie / Kabinet van de Burgemeester / Politie. Planning: 2014-2015 - fase 1: studies over de herinrichting van de publieke ruimte in het kader van een burgerparticipatie en de vergunningsprocedure / 2015-2016 - fase 2: opstellen van een bestek voor de werken. Start van de renovatiewerken aan riolering en andere voorzieningen van openbaar nut /2016-2017 - fase 3: gunning van de opdracht van de werken en uitvoering van werken voor de herinrichting van het Voorplein. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: nadenken over het recupereren en hergebruik van de blauwsteen – toegankelijkheid van alle transportmodi met voorrang voor de duurzame vervoersmiddelen (met de ambitie om het plein definitief autovrij te maken) – waterbeheer – geluidsimpact gekoppeld aan de materiaalkeuze. Sociaal: rekening houden met de residentiële functie, de gezelligheid en de perceptie van de publieke ruimte – rekening houden met toegankelijkheid voor personen met een beperkte mobiliteit Economisch: rekening houden met de socio-economische activiteiten tijdens de werken, door de impact van de werf op deze activiteiten te beperken. Participatie: participatief proces met de inwoners, de socio-economische actoren en de gebruikers van het Voorplein, om een efficiënte informatie-uitwisseling tussen de gemeente en de inwoners te garanderen, en met het oog op het zich eigen maken van de publieke ruimte door zijn gebruikers. 98

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Bestuur: streven naar een goede prijs-/kwaliteitsverhouding – prijs zowel op vlak van investeringen als van onderhouds- en werkingskosten, en rekening houden met duurzame ontwikkeling. Indicatoren: Beschrijving Initiatieven inzake burgerparticipatie


2014

2015

99


Geïntegreerd beheer van de begraafplaats

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling- Publieke ruimtes Beschrijving van de actie: Sinds 2011 wordt werk gemaakt van een plan voor het beheer en de renovatie van de begraafplaats met het oog op een efficiënte werking, duurzame ontwikkeling en opwaardering van het erfgoed (monumenten en groene ruimtes). Behoudens uitzonderingen mogen er sinds 2012 geen voertuigen meer rondrijden en parkeren. Voor de groene ruimtes is een richtschema opgesteld met de vervanging en aanplanting van zo’n 200 bomen en 900 m hagen (taxus en ligustrum) en het afsluiten van verschillende grasperken met bosjes. De grindzones worden geleidelijk aan vervangen door gazon (reeds zo’n 1000 m²). Vaste planten vervangen voortaan de jaarlijkse bloemen (besparing). De renovatie van het afwateringssysteem wordt bestudeerd maar het is de bedoeling zijn om de begraafplaats, voor de afvoer van regenwater af te koppelen van het openbare net, door hergebruik van een tiental zinkputten die nog in goeie staat zijn; een honderdtal verouderde kolken in slechte staat kunnen worden vervangen door een systeem van spreidingsputten in het kader van de renovatie van de weg met kasseien. Dit programma is over een (nog niet bepaald) aantal jaren gespreid en de gemeente heeft in overleg met Vivaqua onderzocht hoe de aansluitingen aan de uitgang van de begraafplaats Stillelaan kunnen worden gerenoveerd. De restauratie van het Ereperk 14-18 is begonnen in 2014 op basis van het project van het studiebureau EOLE: restauratie op een identieke manier, gebaseerd op een versterking van de biodiversiteit en de heropwaardering van het landschap. Naar het voorbeeld wat in Elsene is gebeurd, wordt onderzocht hoe mooie oude grafzerken in concessie kunnen worden gegeven. Er is trouwens beslist om oude grafzerken niet langer meer te ontmantelen, ondanks hun soms verregaande staat van verval. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Publieke ruimtes) Partners: Dienst Burgerlijke Stand / Studiebureau Eole / gemeentes die op hetzelfde thema werken: Elsene en Ukkel. Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: verantwoorde beplantingen, aandacht voor biodiversiteit, verantwoord waterbeheer. Sociaal: behoud van het architecturale maar ook historische erfgoed. Economisch: minder uitgaven voor beplantingen, waterverbruik,… Participatie: / 100

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Bestuur: beheersplan opstellen van de begraafplaats met het oog op een goede werking, duurzame ontwikkeling en opwaardering van het erfgoed. Indicatoren: Beschrijving Uitgaven voor beplanting Uitgaven voor waterverbruik

Meeteenheid 2013 € €

2014

2015

101


Nieuwe plaatsen in crèches

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Gemeentelijke infrastructuren Beschrijving van de actie: Als antwoord op de demografische uitdaging zijn tegen 2017 vier nieuwe crèches gepland. Dit betekent 120 extra plaatsen, bovenop de 300 die er al zijn. Momenteel staan 850 gezinnen op de wachtlijst. Het huidige project is dus essentieel om tegemoet te kunnen komen aan de vraag van de bevolking. Initiatiefnemende dienst: Dienst Crèches en Jonge Kind Partners: Regie voor Grondbeleid – CoCof – ONE – private ondernemers… Planning: Tot in 2017 moet er jaarlijks een nieuwe crèche worden geopend. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: lage-energie-criteria voor alle constructies en renovaties. Sociaal: antwoord op een grote sociale vraag in de gemeente Sint-Gillis - door de opening van nieuwe crèches zullen gezinnen niet langer hun job moeten opzeggen omdat er niet voldoende opvangstructuren zijn. Gezinnen zonder werk zullen zo ook makkelijker opleidingen kunnen volgen om zich op de arbeidsmarkt te kunnen inschakelen. Economisch: gezinnen zullen beroeps- en gezinsleven makkelijker kunnen verzoenen (een job behouden of vinden). Participatie: / Bestuur: overheid die de bevolking een performante opvangdienst aanbiedt met voldoende plaatsen. Indicatoren: Beschrijving Aantal beschikbare plaatsen Aantal personen op de wachtlijst


2014

2015

102


Opleiding eco-driving voor onze chauffeurs

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Mobiliteit Beschrijving van de actie: Sommige ambtenaren van het gemeentebestuur van Sint-Gillis kunnen niet anders dan voor een aantal beroepsverplaatsingen een gemotoriseerd voertuig te gebruiken (vervoer van zwaar materiaal, over grote afstand, enz.). De bedoeling van deze actie is de bestuurders van de gemeente erop te wijzen dat hun rijstijl een impact heeft op het milieu. Om tegemoet te komen aan de vereisten van het reglement van 10 september 2009 en van het KB van 4 mei 2009 inzake nascholing van beroepsbestuurders heeft het Gemeentebestuur alle bestuurders met een rijbewijs C een bijscholing laten volgen. Die bijscholing bestaat uit 7 modules: -

Module A: rationeel rijgedrag door kennis van de bewegingsleer en de veiligheidsinrichtingen met praktische toepassing voor een economische en rationele rijstijl. Module B: de wetgeving met betrekking tot de rijen rusttijden en het gebruik van digitale en analoge tachografen. Module C: communicatie en beheersing van de verbale agressie. Module D: beheer van stress en welzijn. Module E: preventie van ongevallen op de weg en arbeidsongevallen + opmaak van het Europees Aanrijdingsformulier. Module F: verankering van lasten. Module G: veiligheid bij het vervoer van kinderen.

Na het volgen van deze modules krijgen de ambtenaren 35 kredietpunten die ze gespreid over 5 jaar moeten behalen om hun rijbewijs C(E) en/of D(E) en subcategorieën te behouden. Module A is de belangrijkste op vlak van eco-driving en zal dus ook bij de volgende nascholingen verplicht blijven. Initiatiefnemende dienst: Personeelsdienst Partners (intern en extern): Gewestelijke School voor Openbaar Bestuur (GSOB) Planning: Begin 2014: opfrissing rijbewijs C / Juni 2015: opfrissing rijbewijs D / Juni 2016: opfrissing rijbewijs C / Verlenging geldigheid van het rijbewijs tot 2020 (rijbewijs D(E)) of 2021 (rijbewijs C (E)) en de ambtenaren hebben opnieuw 5 jaar de tijd om zich bij te scholen.

103


Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: rationaliseren van het brandstofverbruik en geringere impact op het milieu. Sociaal: bijdrage tot het verbeteren van vaardigheden en het welzijn op het werk van het personeel. Economisch: rationaliseren van het brandstofverbruik. Participatie: vereist deelname van alle ambtenaren. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal opleidingen / jaar Aantal bestuurders die de opleiding hebben gevolgd / jaar Aantal verbruikte liters brandstof / jaar


2014

2015

Litres

104

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 3.3.2:

Het principe van autodelen bevorderen

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - mobiliteit Beschrijving van de actie: Sint-Gillis telt op haar grondgebied 5 Cambio autodeelstations. Die stations worden vaak gebruikt (Sint-Gillis is goed voor 10% van de Brusselaars die Cambio gebruikt) en zorgen ervoor dat er in Sint-Gillis minder auto’s rondrijden. In 2013 waren de 18 beschikbare wagens als volgt verdeeld: Dumont 1 - Horta 5 - Janson 5 - Voorplein 3 Hallepoort 4. Het aantal actieve chauffeurs bedraagt 1.481 en net zoals Elsene, is Sint-Gillis een gemeente waar autodelen heel wat succes kent. Om burgers aan te sporen het systeem nog meer te gebruiken en hun eigen auto aan de kant te zetten, organiseert Cambio verschillende keren per jaar infosessies in het Ecohuis. Initiatiefnemende dienst: Dienst Duurzame Ontwikkeling Partners: Cambio Planning: Actie loopt door. Eerste Cambio infovergaderingen in het Ecohuis in mei 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: betere luchtkwaliteit – minder ruimte die wordt ingenomen door individuele voertuigen – minder verkeer. Sociaal: mensen met weinig middelen kunnen ook een auto gebruiken. Economisch: minder kosten dan een individueel voertuig. Participatie: / Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Aantal infosessies per jaar Aantal stations in de gemeente Aantal Cambio-gebruikers

Meeteenheid sessies stations gebruikers

2013 / 5 1481

2014

2015

105


Fietsgebruik bevorderen

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Mobiliteit Beschrijving van de actie: In 2011 heeft de gemeente Sint-Gillis een eerste fietsbox op het Marie Jansonplein geplaatst. Dit pilootproject was meteen een groot succes, waarna in 2012 een tweede box is geïnstalleerd op het Van Meenenplein, die nogmaals de belangstelling van de inwoners voor dat soort initiatieven heeft bevestigd. In 2013 komen daar nog 5 nieuwe boxen bij, in 2014 nog een paar, waardoor er tegen 2015 in totaal 12 fietsboxen op het grondgebied van de gemeente zullen staan. Daarna wordt het project geëvalueerd. In 2013 werd ook het pilootproject met de “fietsherstelzuilen” opgestart. Een jaar later volgt een evaluatie van het gebruik en de technische kwaliteit ervan. De dienst Stedenbouw maakt overigens ook werk van de uitbreiding en het in kaart brengen van het aantal fietsstallingen langs de openbare weg. Jaarlijks komen er verschillende fietsstallingen bij, heel vaak op verzoek van inwoners. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Cyclo Vzw (bedrijf uit de sociale economie) / Papa Douala (fietsatelier)/ Dienst Stedenbouw Planning: Plaatsing van de boxen: 2013 en 2014 / fietsherstelzuilen: 2013 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: fietsers beschikken over infrastructuren die hen moeten aansporen de fiets te gebruiken, om zo de autodruk en de impact van auto’s te beperken. Sociaal: aan de “fietsherstelzuilen” kan iedereen gratis zijn fiets herstellen; tegelijk wordt er ook kennis uitgewisseld en komen mensen met elkaar in contact. Het beheer van de boxen gebeurt door een bedrijf uit de sociale economie. Economisch: goedkoop vervoermiddel, dat ook een positieve impact heeft op de volksgezondheid. Participatie: fietsherstelzuilen zetten inwoners ertoe aan in de publieke ruimte zelf hun fiets te herstellen. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aant. geïnstalleerde boxen Aant. personen dat belangstelling heeft voor een box Aant. geïnstalleerde fietsherstelzuilen


2014

2015

Aant. 106

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Aant. officiële fietsstallingen

Aant.

107


Zachte mobiliteit in de scholen aanmoedigen

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Mobiliteit Beschrijving van de actie: Heel wat scholen stappen in het Schoolvervoerplan (SVP) van het BHG om kinderen en opvoedkundig personeel te sensibiliseren rond zachte mobiliteit. Binnen het kader van dit plan worden ook de verplaatsingsgewoonten van kinderen en personeel in kaart gebracht. Ze krijgen tips om de zachte mobiliteit te bevorderen en te verbeteren. Op verzoek kunnen de scholen ook didactisch en technisch materiaal krijgen. De kinderen uit het 5de studiejaar bereiden zich voor om hun fietsbrevet af te leggen. In een eerste fase gebeurt dit in samenwerking met Pro Velo, die turn- en ook andere leraars opleidt indien ze dit wensen. Daarna nemen die dan de fakkel over. Een school organiseert na schooltijd ook schoolrijen. Verschillende rijen vertrekken dan onder begeleiding van leraars elk in een andere richting, om kinderen veilig thuis te brengen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Onderwijs Partners: Gemeentescholen - Pro Velo – vzw Green Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: minder vervuiling, minder auto’s, minder lawaai, minder verkeer. Sociaal: elk kind leert op die manier fietsen – gezelliger voor kinderen die samen naar huis gaan of in groep fietsen. Economisch: / Participatie: actie die actieve betrokkenheid van kinderen en opvoedkundig personeel vereist, in mindere mate van de ouders. Bestuur: goede praktijk die van kinds af aan wordt aangeleerd. Indicatoren: Beschrijving Scholen die in het SVP zijn gestapt Percentage kinderen dat te voet/per fiets komt Kinderen die met de schoolrij meestappen

Meeteenheid 2013 Aant. 3 % 90% Aant.

2014

2015

108


Villo-netwerk uitbreiden!

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Mobiliteit Beschrijving van de actie: Sinds 2010 staan in de gemeente Sint-Gillis de eerste fietsdeelstations (11 stations). Voor een evenwichtige geografische spreiding van het Villo-aanbod, komen de nieuwe stations in de buurt van het Bethlehemplein en de Fonsnylaan. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Publieke ruimtes) Partners (intern en extern): Villo! Planning: 2013: nieuw station Bethlehem 2014: nieuw station Fonsny (wijk Denemarken) Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: ondersteuning van de zachte transportmodi om de autodruk en de milieu-impact ervan te beperken. Sociaal: uitbreiding van het aanbod aan de bevolking in alle wijken van de gemeente. Economisch: / Participatie: / Bestuur: hulpmiddel dat ter beschikking wordt gesteld van de burgers. Indicatoren: Beschrijving Villo-stations op het grondgebied van de gemeente


2014

2015

109


Meer fietspaden in Sint-Gillis

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Mobiliteit Beschrijving van de actie: Behalve de invoering van de zone 30 en van het beperkt eenrichtingsverkeer in tal van straten, plant de gemeente Sint-Gillis in verschillende straten en indien mogelijk ook nieuwe fietspaden. Dit was bijvoorbeeld in 2012 al het geval in de Jean Volderslaan. Tegen 2015 komt er in principe ook in de Arthur Diderichstraat een fietspad. Initiatiefnemende dienst: Stedenbouw (Publieke ruimtes) Partners (intern en extern): / Planning: 2015: fietspad bepalen Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: fietsgebruik ondersteunen. Sociaal: betere levenskwaliteit voor fietsers. Economisch: / Participatie: / Bestuur: hulpmiddel dat ter beschikking wordt gesteld van de burgers. Indicatoren: Beschrijving Aanleg fietspad Diderichstraat

Meeteenheid 2013 Ja / Nee

2014

2015

110


Mobiel containerpark opstarten

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Netheid Beschrijving van de actie: De gemeente Sint-Gillis heeft geen containerpark. Daardoor is de dienst Netheid verplicht de “operaties propere wijken” te organiseren, waarbij maandelijks 1 week lang, een van de 12 wijken uit de gemeente wordt aangepakt. Een mobiel containerpark zou inwoners van Sint-Gillis die niet naar een van de gewestelijke containerparken kunnen gaan, de kans geven zich tijdens een zichtbaarheidsweek van hun afval te ontdoen. Deze actie zou bovenop de ophaling van grof huisvuil aan huis komen. Initiatiefnemende dienst: Openbare Netheid Partners: Gemeentelijke garage Planning: 1 zichtbaarheidsweek per wijk, per jaar. Lancering van de actie: 2014 - 2015 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: zou sluikstorten vermijden. Sociaal: geeft inwoners van Sint-Gillis die over geen vervoer beschikken, de mogelijkheid zich van hun “grof” afval te ontdoen. Economisch: minder personeel nodig om de sluikstorten te verwijderen. Participatie: / Bestuur: dienst aan de burgers. Indicatoren: Beschrijving Aantal ton mobiel containerpark

Meeteenheid 2013 Ton

2014

2015

111


Project Graffiti

GLOBALE DOELSTELLING: Harmonieuze stadsontwikkeling - Netheid Beschrijving van de actie: Het project wil in een eerste fase een lijst aanleggen van de in de gemeente aanwezige graffiti. De aanwezige graffiti zal daarom in kaart worden gebracht en gerangschikt en vervolgens worden ingevoerd in een database, met daarin fotobestanden en de lokalisatie op de kaart. In een volgende fase zal een vergelijking mogelijk zijn tussen de database van Sint-Gillis en die van Brussel. Tenslotte zal met de kennis van de praktijken van graffitikunstenaars, een participatief project worden opgestart waarbij die kunstenaars op blinde muren, fresco’s zullen kunnen aanbrengen. Initiatiefnemende dienst: Preventie (UNEUS) Partners: Diensten Preventie en Openbare Netheid / Lokale verenigingen / MIVB / NMBS / Politie Planning: Begin van het project: eerste semester 2014 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: sociale banden versterken, solidariteit, meer sociale controle op vlak van graffiti. Economisch: minder kosten voor de schoonmaak van ‘wilde’ graffiti. Participatie: betrokkenheid van de graffitikunstenaars vereist voor het maken van de fresco’s. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Geïnventariseerde graffiti Blinde muren Kosten voor de schoonmaak van ‘wilde’ graffiti

Meeteenheid Aant. Aant. €

2013 2014 0 0 18083,16€

2015

112


113


4. Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit

114


115


Duurzame voeding in de scholen

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: In de bestekken voor de overheidsopdrachten voor schoolmaaltijden in de gemeentescholen worden duurzame criteria opgenomen. Een aantal vereisten zijn de volgende: De consumptie van vers fruit en rauwe en gekookte groenten stimuleren; voor een evenwichtige verdeling van eiwitten zorgen, door de eiwitbronnen te variëren, de producten die rijk zijn aan vetten of verzadigde vetten tot een minimum te beperken, en door regelmatige plantaardige eiwitten in de menu’s op te nemen; zoveel mogelijk verse (of diepgevroren), niet bereide voedingswaren aan te bieden. De algemene filosofie achter de opdracht is in een eerste fase respect voor het milieu, maar vervolgens ook voor de bereiding van de gerechten. De leverancier zal de prijzen afstemmen op de financiële draagkracht van zij die de maaltijden nuttigen en daarbij volgende instructies volgen: -

-

Ingrediënten uit de biologische landbouw of de korte keten en milieucriteria: 15% van de financiële waarde van de aankoop van de ingrediënten; Voorkeur geven aan de korte keten; De afstanden tussen de producent en de verwerker/consument zo kort mogelijk houden; Steun aan productie coöperatieven; Steun aan een gedifferentieerde en kwaliteitsvolle landbouw, die de voorkeur geeft aan smaakvolle voedingswaren die worden klaargemaakt door arbeidskrachten die in correcte arbeidsomstandigheden werken; Ondersteuning van processen rond opleiding en socio-professionele inschakeling, zoals de steun aan bedrijven uit de sociale economie die actief zijn in de groententeelt of de verwerking van producten. Vis uit de duurzame visvangst / Vissen uit de aquacultuur: “Global gap” certificatie gevraagd Varkensvlees: omstandigheden waarin ze worden vetgemest moeten beantwoorden aan het label inzake gedifferentieerd beheer Rundsvlees: label inzake gedifferentieerd beheer vereist wanneer het om extensieve veeteelt gaat.

Initiatiefnemende dienst: Dienst Onderwijs Partners (intern en extern): Gemeentescholen Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: milieucriteria opnemen. Sociaal: sociale criteria opnemen (fairtrade). 116

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Economisch: / Participatie: op de keerzijde van de menu’s, informatie over de smaak en milieucriteria voor de gebruikers van de maaltijden en voor de ouders. Bestuur: ondersteuning van processen rond opleiding en socio-professionele inschakeling, zoals de steun aan bedrijven uit de sociale economie die actief zijn in de groententeelt of de verwerking van producten. Indicatoren: Beschrijving Percentage producten uit de biologische landbouw of de korte keten

Meeteenheid 2013 % 15

2014

2015

117


Acties organiseren rond volksgezondheid

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: Regelmatig worden sensibiliseringacties rond volksgezondheid georganiseerd voor het gemeentepersoneel en voor de bevolking. Zo was er een colloquium rond kanker, de preventie ervan en de actie van de ziekenhuisdiensten in 2013. In 2014 werd een campagne rond bloeddonatie georganiseerd. In samenwerking met de gezondheidscentra wordt een netwerk “gezondheid” opgericht. Initiatiefnemende dienst: Dienst Volksgezondheid Partners: Specialisten over vragen inzake volksgezondheid die aan bod komen / Belgische Rode Kruis Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: gezondheidsinformatie waar iedereen toegang toe heeft. Economisch: besparingen op vlak van volksgezondheid. Participatie: actieve betrokkenheid van het publiek en het gemeentepersoneel dat wordt opgeroepen deel te nemen aan de initiatieven is essentieel. Bestuur: actieve rol van de gemeente om een betere kennis over verschillende problematieken inzake volksgezondheid te promoten. Indicatoren: Beschrijving Acties inzake volksgezondheid / jaar Aantal personen dat aan de acties deelneemt


2014

2015

118


Kookateliers

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: In het kader van hun werkzaamheden op het terrein ontmoeten straathoekwerkers regelmatig kinderen, jongeren maar ook alleenstaande vrouwen, daklozen of personen die hen sociale vragen voorleggen. Het kookatelier wil dat publiek de kans geven met anderen ervaringen uit te wisselen, autonoom te worden en naar een zeker welzijn te streven. Dit project richt zich in een eerste fase tot de “mama’s uit Sint-Gillis” en de jongeren. In dit eerste deel gaan ze samen op zoek naar verschillende recepten en naar de bereiding ervan. In een volgende fase worden daklozen ingeschakeld om de recepten te proeven, hun advies en kritiek te geven op de gerechten die ze voorgeschoteld krijgen. Die commentaar verschijnt dan in een receptenboek dat ze samen maken, met foto’s die tijdens de ateliers werden genomen of tekeningen en illustraties van kinderen en deelnemers. Deze actie streeft verschillende doelstellingen na: mensen opnieuw autonoom laten worden, niet langer “doen voor” maar “doen met”, leren delen, communicatie en expressie, creativiteit – gezonde en evenwichtige receptjes klaarmaken en leren koken - zelfvertrouwen krijgen – opnieuw leren samenleven. Initiatiefnemende dienst: Preventie – Gemeentelijk team van straathoekwerkers Partners: Met volgende partners moet nog contact worden opgenomen: Pianofabriek, Eco&Co, le Bazar. Planning: 1ste atelier op 22 februari 2014 / 2014: 1 atelier per maand (op zaterdag) / 2015: publicatie van receptenboek Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: sensibilisering rond seizoensfruit en –groenten en gezonde en duurzame voeding. Sociaal: een kwetsbaar publiek autonomer maken en niet langer stigmatiseren. Economisch: besparingen door het gebruik van seizoensproducten (minder duur) en alternatieven voor vlees. Participatie: project gericht en gebaseerd op participatie van het publiek (opstellen van menu, collectieve keuken,…) en participatie van een publiek van daklozen. Bestuur: /

119

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Indicatoren: Beschrijving Aantal deelnemers aan de ateliers Aantal georganiseerde ateliers


2014

2015

120


Vaker “speelstraten” organiseren

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: In 2010 werd voor het eerst het idee van een “speelstraat” gelanceerd en het initiatief was meteen een succes. 4 dagen lang werden de Crickx- en Defnetstraat tijdens de grote vakantie afgesloten. De bedoeling is om dat soort evenementen te stimuleren en de organisatie ervan door de inwoners te vergemakkelijken. De idee is om tijdens de schoolvakanties, een straat voor een bepaalde periode af te sluiten, en die volledig toegankelijk te maken voor de inwoners, en vooral dan voor de kinderen. Ze kunnen er spelletjes of animaties organiseren en een “koffertje” met daarin tal van activiteiten kan hen daarbij helpen. Overdag wordt de straat dan volledig afgesloten voor auto’s, die er ook niet mogen parkeren. Dit initiatief moet de inwoners opnieuw “verzoenen” met hun straat, die al te vaak wordt gezien als bron van gevaar (onveiligheid, auto’s, ….), en dit in een gemeente met een zeer jonge bevolking, die dichtbebouwd is en relatief weinig groene ruimtes telt. De stappen in de voorbereiding van zo’n evenement zijn de volgende: inwoners van Sint-Gillis worden geïnformeerd dat ze een straat kunnen afsluiten om er kinderanimaties te organiseren / Plaatsing van signalisatie door de gemeente / Materiaal ter beschikking stellen (koffertje,…) / Balans en opvolging van de aanvragen / Gemeentereglement opstellen met daarin de voorwaarden voor de sluiting, rechten en plichten van de inwoners die achter het initiatief voor de actie zitten, periodes waarin dit soort initiatieven mogelijk is, … In 2013 is werk gemaakt van het duurzame aspect in de organisatie van zo’n evenement, via animaties, verspreiding van informatie, van materiaal,… Initiatiefnemende dienst: Nederlandstalige Aangelegenheden Partners: Duurzame Ontwikkeling / Inwoners / Partnerverenigingen: CEMO – Association Belgique-Djibouti – Pianofabriek -… Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: bijzondere aandacht voor de milieudimensie van het evenement. Sociaal: het zich opnieuw toe-eigenen van de stadsruimte – ontmoeting tussen personen van eenzelfde wijk – gezellige karakter –kinderen die niet altijd de kans krijgen om op vakantie te gaan kunnen buiten spelen. Economisch: / 121

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Participatie: organisatie door de inwoners en/of verenigingen uit de buurt. Bestuur: de burger neemt de publieke ruimte in.

Indicatoren: Beschrijving Aantal georganiseerde evenementen Tevredenheid van de deelnemers: aantal personen dat het evenement opnieuw organiseert Opstellen van een gemeentereglement


2014

2015

Ja / Nee

122


Jongerenprojecten steunen

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie De dienst Jeugd geeft subsidies aan “jongeren-“ projecten die de “individuele en collectieve participatie van jongeren in de maatschappij en de begeleiding op school” willen bevorderen, aan acties die “de uitwisseling tussen generaties, gendermixiteit, permanente educatie” willen stimuleren, of ook aan culturele activiteiten zoals tentoonstellingen, toneelactiviteiten, spektakels en creatieve ateliers. De subsidie is beperkt tot 2000 euro en 80% van de uitgaven van het project.

Initiatiefnemende dienst: Dienst Jeugd Partners: / Planning: De subsidie kan het hele jaar door worden toegekend, zodra de gemeenteraad, na besluit van het College, het budget heeft goedgekeurd. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: ontplooiing van de jongeren – beter “samenleven” - verspreiding van waarden zoals burgerzin. Economisch: steun aan projecten die jongeren lanceren, en die eventueel een economische impact hebben. Participatie: meestal gaat het hier om collectieve projecten, met een actieve betrokkenheid van de jongeren. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Aantal gesubsidieerde dossiers Toegewezen enveloppe

Meeteenheid 2013 projecten 11 euro 19 200

2014

2015

123

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 FICHE NR. 4. 1.6

Iedereen (m/v) aan het sporten krijgen

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: De dienst Sport ondersteunt en organiseert tal van projecten om zoveel mogelijk mensen, en vooral inwoners uit Sint-Gillis, aan het sporten te krijgen. De dienst onderneemt daarvoor heel wat acties ter omkadering van het sportbeleid van de gemeente: 1. Actualisering gemeentereglement inzake sport en beleid ter ondersteuning van sportverenigingen: Het gemeentereglement inzake sport bepaalt een aantal categorieën sportclubs en vzw’s die gebruik maken van de gemeentelijke sportinfrastructuren. Die categorieën zijn gekoppeld aan criteria waarop het College zich baseert om de sportkwaliteit en sociale impact van de projecten te evalueren: federatie, competitie, diploma’s van de instructeurs, aantal leden, lidgeld, impact voor de inwoners van Sint-Gillis. De toegang tot de infrastructuren en de gehanteerde tarieven zijn gebaseerd op deze categorieën. Voor het beleid ter ondersteuning van sportverenigingen zijn ook subsidies voorzien (waarvan de criteria staan bepaald in het gemeentereglement inzake sport). In 2014 wordt het reglement geactualiseerd waarbij de steun zal worden uitgebreid, met name naar sportprojecten met een sociale impact voor de inwoners van Sint-Gillis, en waarbij zoveel mogelijk mensen de kans moeten krijgen om te sporten, waarbij wordt gestreefd naar een gendermixiteit, enz.

-

-

2. Communicatie: Sport toegankelijk maken impliceert dat er over het sportaanbod wordt gecommuniceerd. In het kader van een intercommunale samenwerking met Vorst, wordt werk gemaakt van een brochure met daarin het volledige aanbod op het grondgebied van beide gemeenten, en waarbij de nadruk zal worden gelegd op de bereikbaarheid van die infrastructuren via het openbaar vervoer. In samenwerking met de dienst Jeugd werd op vrijdag 29 augustus 2014 op het Moricharplein een sportdag georganiseerd. Op dit “Sportfeest” konden jong en oud initiaties volgen voor sportactiviteiten die voor iedereen toegankelijk zijn. Dit jaar werd dit initiatief voor het eerst uitgebreid naar alle leeftijden van de bevolking.

3. Opvolging van specifieke samenwerkingen. Het sportbeleid van de gemeente gaat gepaard met formele samenwerkingen op basis van overeenkomsten. De bedoeling is om zo veel mogelijk mensen aan het sporten te krijgen en om de sportieve begeleiding te koppelen aan een educatieve omkadering (huiswerkschool, burgerzin bijbrengen). - Vzw Saint-Gilles Sport: multidisciplinaire sportanimaties voor een jong publiek, het hele jaar door en dus ook tijdens de schoolvakanties (sportstages). - Vzw Ecole des Jeunes: sportieve omkadering voor jonge voetballers. 4. Nieuwe sportvoorzieningen Onlangs werd in het sportcentrum in de Ruslandstraat een nieuwe zaal opgeleverd, waar binnenkort activiteiten rond psychomotriciteit worden georganiseerd.

124

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Ook de komende jaren plant de gemeente de bouw van nieuwe infrastructuren, deels met steun van het Gewest via de Cocof (project op de BARCA site met een voetbalveld dat is aangepast voor slechtzienden; inrichting van een nieuwe sportzaal op de Ecamsite, …). Zodra de Turkse baden terug open gaan – na oplevering van de renovatiewerken – gaat ook de cafetaria opnieuw open en worden de openingsuren uitgebreid. Bij de opening van de cafetaria zal ook aandacht worden besteed aan de kwaliteit van de aangeboden snacks. Initiatiefnemende dienst: Dienst Sport. Partners (intern en extern): Gewest (via la Cocof) voor ondersteuning van de sportinfrastructuren (vijfjarenplan) - Dienst Gemeentelijke Eigendommen (onderhoud en bouw)- Clubs en sportverenigingen op basis van jaarlijkse en overeenkomsten met de gemeente (92 in 2014). Planning: Laatste trimester 2014: goedkeuring nieuwe gemeentereglement inzake sport (in samenwerking met de gemeente Vorst)- Opendeurdagen in de sportinfrastructuren - communicatie huis aan huis / Evaluatie en verlenging van de samenwerkingen (Saint-Gilles Sport en Ecole des Jeunes) - Toekenning subsidies aan sportverenigingen en -projecten. / Begin 2015: publicatie brochure Sint-Gillis/Vorst: presentatie sportinfrastructuren. / Loop van 2015: goedkeuring door het Gewest van het vijfjarenplan van de sportinfrastructuren voorgelegd door de gemeente - Uitbreiding diensten zwembad Victor Boin (Turkse baden, cafetaria, enz…). Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: zo veel mogelijk mensen aan het sporten krijgen, zonder onderscheid van geslacht, inkomen, leeftijd. Mensen gaan “beter samenleven” en positieve impact op de volksgezondheid, ontwikkeling van burgerzin. Economisch: economisch voordelen voor de begunstigden. Participatie: clubs en sportverenigingen worden minstens 1 keer per jaar bevraagd in het kader van de “Adviescommissie Sport” (bepaling uit het gemeentereglement inzake sport). Bestuur: gemeentereglement inzake sport gekoppeld aan een Charter met daarin de sportieve en burgerwaarden waar de gemeente achter staat. Alle sportverenigingen die samenwerken met de gemeente verklaren dat ze dit reglement en het charter zullen naleven. Indicatoren: Beschrijving Aantal samenwerkingen: 1. Ecole des Jeunes 2. Saint-Gilles Sport Aantal uren die in alle infrastructuren samen beschikbaar zijn voor sportbeoefening:

Meeteenheid 2013 Aant. Aant. uur wekelijks

2014

2015

303 4491 297 uur/281 uur  Rusland: 125


Effectief toegekende subsidies Aantal verenigingen en/of projecten die steun hebben gekregen

Euro Aantal

100 uur  Metaal: 60 uur  Zwembad: 57 uur/ 41 uur  Barca: 80 uur 11 400 14 clubs

126


Programma SPLASH: gratis zomeractiviteiten in de publieke ruimte

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gezondheid, sport, ontspanning Beschrijving van de actie: De dienst Jeugd organiseert elk jaar een activiteitenprogramma in de publieke ruimte, waar iedereen welkom is. De ruimte die wordt aangelegd is gericht op gezelligheid, participatie en creativiteit, met veel aandacht voor sportactiviteiten en artistieke optredens. In de loop der jaren is het programma ambitieuzer geworden en steeds meer lokale verenigingen, jongeren en inwoners uit de gemeente werken er actief aan mee. Het programma streeft ook naar een sterkere mixiteit in de wijken, door de “doorstroming” tussen hoog en laag Sint-Gillis te bevorderen en door komaf te maken met een aantal vooroordelen (street art op Moricharplein, klassieke muziek op Bethlehemplein,…). Dit activiteitenprogramma gaat bovendien gepaard met tijdelijke landschapsinrichtingen (op het Bethlehemplein), waardoor de publieke ruimte tijdens de zomermaanden een gedaanteverwisseling ondergaat (zandbakken, muziekkiosk, “boomgaard-“ ruimtes). Die inrichtingen zorgen mee voor meer groen in de publieke ruimte. Initiatiefnemende dienst: Dienst Jeugd Partners: Tal van lokale verenigingen en gemeentediensten: diensten Grootstedenbeleid / Gemeentelijke Eigendommen (garage, gemeentearbeiders) / Dienst Preventie (straathoekwerkers…), enz. Planning: Elk jaar tussen eind juni en half september. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: aanleg van groene ruimtes tijdens het programma. Sociaal: mensen gaan “beter samenleven” , ontplooiing van jongeren en hun gezinnen. Sociale ontwikkeling binnen buurten, die gericht is op delen van kennis, leefbaarheid en het exploiteren van de creativiteit en de talenten van jongeren. Economisch: bijdrage tot de socio-economische vitaliteit. Omvorming van de publieke ruimte en de festiviteiten hebben een gunstige impact op de winkels in de buurt. Participatie: projecten georganiseerd met de medewerking van tal van lokale verenigingen en van inwoners (participatie bij het beheer van de ‘zandbakken’ en ‘boomgaard’ op het Bethlehemplein…enz…). Bestuur: /

127


Indicatoren: Beschrijving Welzijn van de burgers Aantal georganiseerde activiteiten Personen die aan het evenement deelnemen

Meeteenheid 2013

2014

2015

Activiteiten Aantal personen

128


Ontbijten en Rugzakoperaties: sociaal werk in de eerste lijn met een kansarm publiek

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gelijke kansen Beschrijving van de actie: Uitdelen van soep, koffie en ontbijt aan kansarmen in het Zuidstation en omgeving. Ontbijt wordt het hele jaar door, elke 1ste en 3de maandag van de maand tussen 9 en 11 uur aangeboden. Voor soep (actie ‘Sac à Dos’) is dat elke 2de en 4de dinsdag van de maand van 18 tot 20 uur. Via deze actie komen we in contact met personen, creëren we een vertrouwensband en beginnen we met hen een sociaal werk. Op die manier kunnen we ook sneller inspelen op bepaalde sociale of juridische problemen. Het sociale werk wil het doelpubliek autonomer maken en een duurzame toegang tot gezondheidszorg garanderen. Initiatiefnemende dienst: Preventie (Gemeentelijke dienst straathoekwerkers) Partners: Dienst Buurtjustitie (jurist aanwezig tijdens de initiatieven) - OCMW van Sint-Gillis - Resto du Cœur van SintGillis Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: 1ste lijns sociaal werk om personen autonomer te maken, een duurzame toegang tot sociale diensten en tot gezondheidszorg te garanderen. Economisch: strijd tegen economische precariteit. Participatie: deze actie werkt enkel met participatie van de doelgroep. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Contacten tijdens 1ste lijns sociaal werk Individuele sociale ondersteuning: sociale vragen Personen autonomer te maken: daling van het aantal personen dat beroep doet op de dienst


2014

2015

Aant.

129


Menu’s in braille

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gelijke kansen Beschrijving van de actie: Sint-Gillis telt heel wat horecazaken. Deze actie wil die horecazaken toegankelijker maken voor slechtzienden of blinden, door menu’s in braille of in grotere letters te promoten. Initiatiefnemende dienst: Duurzame Ontwikkeling Partners: Verenigingen die zich inzetten voor slechtzienden – Dienst Economische Ontwikkeling – Horecazaken. Planning: 2014-2015. contact leggen met organisaties die zich inzetten voor slechtzienden – oproep aan horecazaken – communicatie. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: vlotter sociaal leven voor personen die slechtziend of blind zijn. Economisch: actie gaat gepaard met een promotie van de deelnemende zaken. Participatie: betrokkenheid van en samenwerking met de zaakvoerders van horecazaken is essentieel voor het welslagen van dit project. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal deelnemende restaurants Aantal personen die de menu’s raadplegen


2014

2015

130


Opa en oma lezen voor

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gelijke kansen Beschrijving van de actie: De opa’s en oma’s die komen vertellen, zijn mensen die niets met de school te maken hebben maar die in een gezellige en rustige ruimte op school, verhalen komen vertellen aan kleine groepen kinderen. Deze activiteit is vooral bedoeld voor kleuters (3 tot 6 jaar). Initiatiefnemende dienst: Dienst Onderwijs Partners: Vzw Abracadabus Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: activiteit die ontmoetingen tussen generaties bevordert - Speelse activiteiten aan de hand van boekjes en spelletjes, om de taal van kinderen te stimuleren of te verrijken – Bijzonder moment waarop kinderen aandachtig kunnen luisteren. Economisch: activiteit werkt volledig met vrijwilligers. Participatie: actieve betrokkenheid van de educatieve teams, van kinderen en van de grootouders. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Aantal scholen die deelnemen Aantal leessessies per jaar Aantal oma’s en opa’s die eraan deelnemen


2014

2015

131


Herinschakeling van werknemers via een art. 60-contract

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gelijke kansen Beschrijving van de actie De dienst Openbare Netheid werkt met een veertigtal personen die zijn aangeworven met een artikel 60 contract. 50-plussers krijgen daarbij voorrang. Tijdens de duur van het contract kan het personeel opleidingen volgen, zoals alfabetiseringslessen om via de dienst Sociale Promotie van Sint-Gillis basiskennis Frans op te doen. De bedoeling is om de werknemers onder art 60 de nodige troeven in handen te geven om op het einde van het contract te kunnen postuleren voor een vaste job. Initiatiefnemende dienst: Openbare Netheid Partners (intern en extern): Het OCMW Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: meewerken aan de netheid van de gemeente. Sociaal: professionele herinschakeling via een contract van 1 of 2 jaar, al naargelang de leeftijd. Economisch: minder loonkost voor het Gemeentebestuur. Participatie: / Bestuur: steun van het Gemeentebestuur aan initiatieven rond socio-professionele inschakeling. Indicatoren: Beschrijving Personen die worden aangeworven in het kader van een art 60 contract Art 60 contracten die in worden omgezet in een overeenkomst met de gemeente

Meeteenheid 2013 Aant. 43 Aant.

2014

2015

4

132


Initiatieven ter ondersteuning van het gelijkekansenbeleid

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Gelijke kansen Beschrijving van de actie: De gemeente organiseert heel wat sensibiliseringacties rond gelijke kansen, die zich richten tot het gemeentepersoneel en de hele bevolking. Het Gemeentebestuur neemt ook elk jaar deel aan de werelddagen tegen racisme, tegen homofobie (sensibilisering en brainstorming rond het thema in het secundair onderwijs) en aan vrouwendag (sensibilisering en conferenties). Zo komen kinderen uit de lagere gemeentescholen uit Sint-Gillis (alle netten) sinds 2013 op het Van Meenenplein bijeen, om tijdens de werelddag tegen racisme samen te zingen tegen alle vormen van discriminatie. Jaarlijks wordt ook een projectoproep uitgeschreven voor verenigingen uit Sint-Gillis die actief zijn rond gelijke kansen en die een actie willen organiseren. Zo kregen tal van initiatieven intussen al steun (steun op school voor jonge kinderen met een dimensie creatieve expressie en een psychologische dimensie - tentoonstelling over opvallende vrouwen uit Sint-Gillis – lessen Frans die zijn afgestemd op het principe van gelijke kansen en ondersteuning van diversiteit,…) Initiatiefnemende dienst: Dienst Gelijke Kansen Partners: Scholen uit alle netten / Verenigingen /PMS / Gezinsplanning - … Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: strijd tegen discriminaties en voor gelijke kansen. Economisch: / Participatie: actieve betrokkenheid van scholen, verenigingen, bevolking, … Bestuur: uitgesproken wil van de gemeente om rond dat thema te werken. Indicatoren: Beschrijving Projecten die steun kregen in het kader van de oproep Georganiseerde sensibiliseringsacties

Meeteenheid 2013 Aant. 8 Aant.

2014

2015

3

133


Culturele uitstapjes met een “kansarm” publiek

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit - Cultuur Beschrijving van de actie: Organisatie van 1 à 2 culturele uitstapjes per maand in groep (in Sint-Gillis of daarbuiten) voor een “kansarm” publiek dat niet altijd toegang heeft (om financiële redenen, of omdat ze de stap niet durven te zetten) tot cultuuractiviteiten (jongvolwassenen, volwassenen, alleenstaanden, daklozen).  1ste stap: groep samenstellen en cultuurprogramma voorstellen;  2de stap: de groep keurt het programma goed;  3de stap: publiek autonoom maken. Initiatiefnemende dienst: Preventie: team straathoekwerkers Partners: Vzw Article 27 Planning: Actie loopt door. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: strijd tegen sociaal en/of cultureel isolement. Economisch: beperkte financiële participatie van de personen, dankzij steun van de vzw Article 27. Participatie: actieve deelname aan culturele activiteiten zorgt voor persoonlijke ontwikkeling – De groep deelnemers stelt zelf de cultuurprogrammatie voor. Bestuur: / Indicatoren: Beschrijving Effectieve deelname van het doelpubliek

Meeteenheid 2013 Aant. deelnemers

2014

2015

134


Bibliotheek aan huis

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit - Cultuur Beschrijving van de actie: De Nederlandstalige bibliotheken van Sint-Gillis en Vorst werken al sinds 2012 intensief samen en hebben in 2013 samen een cargofiets aangekocht. Daarmee brengen ze boeken naar scholen. Op langere termijn is het de bedoeling een huis-aan-huis bibliotheekdienst te verzorgen. De cargofiets wil echter niet alleen taal, boeken en literatuur tot bij de mensen brengen, de fiets is ook anders actief binnen de publieke ruimte. Het personeel van de bibliotheek gaat regelmatig met de fiets op pad om verhalen te gaan voorlezen in parken, op pleintjes en in “speelstraten”. Dankzij de opvallende fiets worden ze ook snel herkend in de straten van beide gemeenten. Begin 2016 moet er ook een bibliobus komen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden (Nederlandstalige gemeentebibliotheek van Sint-Gillis) Partners: BLI:B / Nederlandstalige bibliotheek van Vorst Planning: Actie loopt elk jaar van april tot oktober . Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: boeken bezorgen in scholen en bij inwoners zonder broeikasgassen uit te stoten / kwaliteitsvolle en dus duurzame fiets. Sociaal: instrument om mensen te gaan opzoeken / Perceptie van de straat als een socioculturele plaats die van iedereen is, en die niet enkel een ruimte is waar mensen doorrijden / Zet aan tot gesprekken, uitwisseling en meer gezelligheid in de straten. Economisch: kostenbesparing en optimalisering van de investeringen via een gezamenlijke aankoop Sint-Gilles en Vorst. Participatie: bibliotheek werkt “extra muros” om een nieuw publiek te bereiken; personen die anders nooit een bibliotheek zouden binnenstappen ontdekken zo nieuwe diensten. Bestuur: het personeel van beide bibliotheken verspreidt een visie op duurzame mobiliteit in de stad.

Indicatoren: Beschrijving Acties in de publieke ruimte Kinderen aanwezig tijdens de acties Ouders aanwezig tijdens de acties Vrijwilligers die bij het project betrokken zijn

Meeteenheid 2013 Aant. Aant. Aant. Aant.

2014

2015

135


Projecten rond “Internationale samenwerking” ondersteunen

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Internationale solidariteit

Beschrijving van de actie Een deel van de subsidie “jeugd” van de dienst Jeugd (zie fiche 4.1.5) gaat naar projecten die te maken hebben met internationale samenwerking en/of uitwisseling. De subsidie is beperkt tot 2000 euro en 80% van de uitgaven voor het project. Initiatiefnemende dienst: Dienst Jeugd Partners: Dienst Noord/Zuid Solidariteit Planning: De subsidie kan het hele jaar door worden toegekend, zodra de gemeenteraad, na besluit van het College, het budget heeft goedgekeurd.

Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: afhankelijk van de ondersteunde projecten. Sociaal: solidariteit en betere kennis van elkaar op internationaal vlak. Economisch: voordelen voor de projectdragers en de begunstigden. Participatie: projectoproep impliceert betrokkenheid van de burgers en verenigingen die een project indienen. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Aantal ondersteunde projecten Toegekend budget

Meeteenheid 2013 Aant. 3 Euro 4300

2014

2015

136


Internationaal gedecentraliseerd samenwerkingsprogramma – Samenwerking met Berkane in Marokko

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Internationale solidariteit

Beschrijving van de actie: Sinds 2010 zijn de gemeente Sint-Gillis en de ‘commune urbaine’ Berkane in Marokko partners. Deze samenwerking past binnen een federaal programma voor gedecentraliseerde (van gemeente tot gemeente) samenwerking en steunt de gemeente Berkane bij de ontwikkeling van haar sociale en culturele beleid. Dit GIS-programma (gemeentelijke internationale samenwerking) wordt gecoördineerd door de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Gewest en wordt voor bijna 100% door de federale administratie gefinancierd. Initiatiefnemende dienst: Dienst Noord/Zuid Samenwerking Partners: VSGB, ‘Commune urbaine’ Berkane, OCMW van Sint-Gillis, lokale verenigingen. Planning: Jaarlijkse overeenkomst in 2013 (verlening van het programma 2010 -2012). Programma 2014 – 2016 (cfr. Interventielogica Samenwerking in bijlage). Overeenkomst loopt. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: / Sociaal: burgerschap en sociale integratie versterken. Migranten op het grondgebied erbij betrekken. Economisch: impact op termijn voor Berkane. Participatie: project brengt lokaal een verenigingsdymaniek op gang. Bestuur: het imago van zijn gemeenschap, bevoegdheden, grondgebied versterken. Knowhow verbeteren, eigen praktijken in vraag stellen. Deze dynamiek van lokale ontwikkeling zorgt voor steeds meer responsabilisering bij de actoren aan de basis.

Indicatoren: Beschrijving Aantal ontwikkelde sociale projecten Aantal ontwikkelde cultuurprojecten


2014

2015

137


“FairTradeGemeente”

GLOBALE DOELSTELLING: Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit – Internationale solidariteit Beschrijving van de actie: De gemeente Sint-Gillis promoot sinds 2009 eerlijke handel en organiseert daarom verschillende acties binnen de administratie of in overleg met het lokale verenigingsleven. Om als “FairTradeGemeente” in aanmerking te komen moet ze voldoen aan 6 criteria in volgende domeinen: Gemeentelijke autoriteit – Handel en horeca - Bedrijven, organisaties en scholen - Communicatie en sensibilisering - Stuurcomité – Lokale en duurzame landbouwproducten. Elk jaar neemt de gemeente ook deel aan de Week van de Eerlijke Handel en de actie Fairtrade@work. Om de titel binnen te halen, zijn nog een aantal verbeteringen nodig om aan alle voorwaarden te voldoen. Initiatiefnemende dienst: Economische Ontwikkeling Partners: Dienst Duurzame Ontwikkeling – dienst Noord/Zuid Solidariteit Planning: Actie loopt door: de activiteiten worden ook na het behalen van de titel voortgezet. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: ondersteuning van bio-producenten. Sociaal: respecteren van de rechten van arbeiders en van arbeidsomstandigheden voor producenten in het Zuiden. Economisch: ondersteuning van de lokale handel die de eerlijke handel ondersteunt. Participatie: project opgevolgd door een Stuurcomité met daarin vertegenwoordigers van de gemeente, verenigingen en handelaars. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Verkrijgen van de titel Georganiseerde sensibiliseringsacties Verbruik van eerlijke producten op de markt

Meeteenheid 2013 Ja / nee Aant. €

2014

2015

138


139


5. Lokale economische ontwikkeling

140


141


Ruimte voor stadslandbouw

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling – Economische Ontwikkeling Beschrijving van de actie: “Village Partenaire” is een van de bedrijvencentra binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Ondernemers kunnen er beroep doen op specialisten in de begeleiding en oprichting van bedrijven en ze beschikken er over kantoorruimte en een aantal diensten die het leven van de ondernemer vergemakkelijken. Dit netwerk zorgt mee voor een economische dynamiek binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, samen met tal van regionale en lokale partners. Via de ontwikkeling van activiteiten en jobs wil “Village Partenaire” het socio-economische weefsel in laag Sint-Gillis nieuw leven inblazen. In de loop der jaren heeft het team van ”Village Partenaire” nuttige ervaring opgebouwd bij de opstart van duurzame ondernemingsprojecten. Met de steun van de Nationale Loterij, de vzw Groupe One en het Bedrijvencentrum van Sint-Gillis, financiert “Village Partenaire” de aanleg van 180 m² kelders als ruimte bestemd voor bedrijven die projecten rond stadslandbouw opstarten. Deze ruimte wordt uitgerust met een gemeenschappelijk atelier voor verwerking. Dit project past binnen de ambitie om de veerkracht van de stad te versterken en potentiële (economische en milieu-) schokken op te vangen, door de stad heruit te vinden als plaats voor voedselproductie en die stad tegelijk minder afhankelijk te maken van producten met een zware ecologische voetafdruk. Voorbeelden van projecten: -

Productie van paddenstoelen op koffiegruis: afval wordt een hulpmiddel / voedingsproducten worden geproduceerd vlakbij de plek waar ze worden verbruikt.

-

Kweken van eetbare insecten: de milieu-impact is veel beperkter dan de productie uit de traditionele kweek (minder water en voeding nodig voor de productie van eenzelfde hoeveelheid eiwitten) / voedingsproducten worden geproduceerd vlakbij de plek waar ze worden verbruikt / gebruik van brouwerijafval als voedsel voor de insecten.

Deze actie sluit ook aan bij een ander grootschalig project: de oprichting van een stedelijk voedingscentrum waar alle actoren uit de stedelijke voeding onderdak kunnen vinden. Initiatiefnemende dienst: Bedrijvencentrum in Sint-Gillis / Village Partenaire Partners (intern en extern): Vzw Groupe One Planning: Einde van de werken juli 2014. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling:

142

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Leefmilieu: door de stedelijke productie kunnen anderen de impact van het vervoer van voedingsproducten richting de steden beperken en versterken de steden hun veerkracht. Bovendien kunnen bepaalde afvalstoffen als grondstof worden gebruik voor de voedselproductie (brouwerijafval, brood, koffiegruis). Sociaal: stadsbewoners knopen opnieuw aan met de voedselproductie, meer groen in de stad en steun voor het ontwikkelen van nieuwe duurzame beroepen. Economisch: creëren van nieuwe activiteitensectoren en nieuwe jobs, dynamisering van de economie. Participatie: banden worden gesmeed tussen de verschillende actoren/ondernemers van deze nieuwe economie en er worden synergiën gecreëerd (functiegeoriënteerde economie, circulaire economie) Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Aantal bedrijven uit de stadslandbouw die er gevestigd zijn


2014

2015

143


Aquaponics

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling – Economische Ontwikkeling Beschrijving van de actie: “Village Partenaire” is een van de bedrijvencentra binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Ondernemers kunnen er beroep doen op specialisten in de begeleiding en oprichting van bedrijven en ze beschikken er over kantoorruimte en een aantal diensten die het leven van de ondernemer vergemakkelijken. Dit netwerk zorgt mee voor een economische dynamiek binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, samen met tal van regionale en lokale partners. Via de ontwikkeling van activiteiten en jobs wil “Village Partenaire” het socio-economische weefsel in laag Sint-Gillis nieuw leven inblazen. In de loop der jaren heeft het team van ”Village Partenaire” nuttige ervaring opgebouwd bij de opstart van duurzame ondernemingsprojecten. Binnen deze context is “Village Partenaire” begin juni 2012, een aquaponics productie-eenheid opgestart. Deze innoverende productietechniek voor stadslandbouw illustreert op ware grootte, tot wat creativiteit, ondernemingszin en respect voor het milieu kan leiden.

Aquaponics = Aquacultuur + hydroponie Aquaponics is een geslaagd huwelijk tussen het kweken van vissen (aquacultuur) en het telen van groenten op water (hydroponie). Via een ecosysteem produceren we vis en groenten tegelijkertijd en op dezelfde plaats! De basis van alles is water dat in een gesloten circuit stroomt. 1) het water vervoert de uitwerpselen van de vissen naar de planten; 2) dankzij goedaardige bacteriën wordt het afval omgezet in natuurlijke meststoffen, die door de planten worden gebruikt; 3) door zich te voeden, filteren de planten het water, dat op die manier wordt gezuiverd en proper blijft voor de vissen. “Village Partenaire” heeft al verschillende infosessies voor professionals en voor het grote publiek georganiseerd (‘Mission Locale’ van Sint-Gillis, jonge parlementsleden, universiteitsstudenten…), om ze te informeren, te sensibiliseren en hen alle sleutels aan te reiken om zo’n project op te starten. Daarom werd ook een samenwerking opgestart met de ‘Mission Locale’ van Sint-Gillis om de techniek te promoten als nieuwe beroep met toekomst. Initiatiefnemende dienst: Bedrijvencentrum van Sint-Gillis – Village Partenaire. Partners (intern en extern): Economische Ontwikkeling – Mission Locale Planning: Lancering en 2012. Actie loopt door. 144


Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: systeem van autonome kweek, weinig negatieve impact op het milieu. Sociaal: stadsbewoners knopen opnieuw aan met de voedselproductie, meer groen in de stad en steun voor het ontwikkelen van nieuwe duurzame beroepen. Economisch: creëren van nieuwe activiteitensectoren en nieuwe jobs, dynamisering van de economie. Participatie: Mission Locale van Sint-Gillis. Bestuur: Indicatoren: Beschrijving Georganiseerde infosessies Aantal rechtstreeks gesensibiliseerde personen


2014

2015

145


De markten in Sint-Gillis reorganiseren

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling – Economische Ontwikkeling

Beschrijving van de actie:

Elke dag van de week zijn er op het grondgebied van de gemeente markten. Om de kwaliteit van die markten te garanderen en het aanbod divers te houden, is een reorganisatie op verschillende niveaus gepland. Op maandag namiddag is er op de markt op het Van Meenenplein een ‘allée gourmande’ of plek voor lekkerbekken en op donderdag heeft het Voorplein zijn markt voor lekkerbekken (die steeds meer succes kent). Op de Zuidmarkt is er sinds de zomer van 2014 het project "apéro du dimanche", een initiatief van enkele marktkramers naar het voorbeeld van de markt op het Van Meenenplein. Bovendien wordt werk gemaakt van een nieuw reglement inzake ambulante handel buiten de markten, waardoor kraampjes op verschillende plaatsen in de gemeente duurzame voedingsproducten zullen mogen verkopen. Initiatiefnemende dienst: Economische Ontwikkeling Partners: Charve sprl Planning: Begin van de reorganisatie in 2014. Markten continu aanwezig. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: steeds groter aanbod aan lokale of bio-producten, aanmoedigen van de korte keten. Sociaal: gediversifieerd aanbod voor een divers publiek. Bijdrage tot levenskwaliteit van de burgers. Economisch: welzijn en ontwikkeling van de economische activiteiten in de gemeente. Participatie: / Bestuur: geïntegreerd beheer van gemeentelijke evenementen Indicatoren: Beschrijving Aantal marktkramers dat BIO-producten verkoopt Aantal marktkramers dat lokale producten verkoopt Gemiddeld aantal bezoekers op de markt op


2014

2015

Aant. Aant. 146

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 het Van Meenenplein (maandag) Gemiddeld aantal bezoekers op de markt op het Voorplein (donderdag) Gemiddeld aantal bezoekers op de Zuidmarkt (zondag)

Aant. Aant.

147


Een “Sociale schrijnwerkerij”

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling – Economische Ontwikkeling Beschrijving van de actie: De dienst Openbare Netheid haalt heel wat houten paletten op van de openbare weg. In plaats van die naar het containerpark te brengen om te worden vernietigd, kunnen die worden verwerkt tot bloembakken, bankjes, speeltuigen … en in de publieke ruimte worden geplaatst voor de inwoners van Sint-Gillis. De “Cité des Jeunes” had een schrijnwerkersatelier dat moest sluiten omdat de lokalen niet geschikt waren voor deze activiteit. De vzw verhuist half 2014 naar de gebouwen van de voormalige ECAM-site, waar ze over de nodige ruimte zal beschikken om het project opnieuw op te starten. De vzw heeft trouwens al een paar acties ondernomen ter verfraaiing van de publieke ruimte, door bijvoorbeeld bloembakken of picknickbanken te maken voor het Bethlehemplein, de Fortstraat, … Het project begint met een samenwerking tussen de “Cité des Jeunes” en de dienst Openbare Netheid voor het ontwerpen van stadmeubilair in gerecycleerde paletten. In een volgende fase komt er voor de burgers een sociale schrijnwerkerij. De gemeente ondersteunt het project financieel op verschillende niveaus: transport van materiaal, communicatietools, drukwerk, personeelskosten (administratieve formaliteiten,…). Via de subsidie Agenda 21 (Leefmilieu Brussel) zal de “Cité des Jeunes” het project verder kunnen ontwikkelen om het efficiënt te maken: investeringen materiaal, personeelskosten (een animator die verantwoordelijk is voor het project), vergoeding aan derden of onderaannemers, administratiekosten (voor het beheer van de aanvragen en voor een vlotte werking van het project), … Het project moet worden gezien als een pilootproject, waaruit moet blijken of een sociale schrijnwerkerij in de wijk leefbaar is, of de nodige infrastructuren en vaardigheden aanwezig zijn om het voortbestaan op termijn te garanderen, of er al dan niet een aparte structuur voor het project nodig is, … Op langere termijn kan worden gedacht aan het recupereren en recycleren van herbruikbaar afval in hout (meubels die worden weggegooid maar die nog kunnen worden hersteld) en aan de haalbaarheid van een structuur die speciaal voor deze activiteit wordt opgericht, en die eventueel ook jobs zou kunnen opleveren. Initiatiefnemende dienst: Openbare Netheid Partners: La “Cité des Jeunes” / Dienst Jeugd / Dienst Duurzame Ontwikkeling / Dienst Werkgelegenheid/Opleiding Planning: Het project zou in september 2014 kunnen worden opgestart (na de verhuis en het intrekken van de “Cité des Jeunes” in de nieuwe lokalen) en definitief kunnen worden voortgezet.

148

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: recyclage van afval in hout. Sociaal: actieve betrokkenheid van jongeren uit de wijk, sociaal project, sociale tarieven. Economisch: project dat jobs genereert als het op lange termijn wordt voortgezet. Participatie: actieve betrokkenheid van jongeren. Bestuur: /

Indicatoren: Beschrijving Ingezamelde paletten Op basis van paletten gemaakte voorwerpen Herstellingen


2013 25 6 0

2014

2015

149


Meewerken aan de invoering van de eco-iris in Sint-Gillis

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling - Economische Ontwikkeling Beschrijving van de actie: De eco-iris is een extra munteenheid die de lokale economie ondersteunt en mensen aanzet er een duurzaam gedrag op na te houden. Deze munt is een jaar lang uitgetest in Vorst en Schaarbeek en wordt in 2014 in SintGillis ingevoerd. De dienst DO maakt deel uit van het Stuurcomité van dit project en is betrokken bij het bepalen van de ecohandelingen, bij de sensibilisering van de inwoners en de verschillende potentiële partners van het project,… Het Ecohuis wordt ook een antenne voor de eco-iris, waar de door de burgers gestelde handelingen kunnen worden gevalideerd en ingewisseld tegen de munt. De dienst Duurzame Ontwikkeling ondersteunt de invoering van deze munt via zijn communicatiekanalen en zal ook als doorgeefluik voor informatie fungeren. Initiatiefnemende dienst: Village Partenaire – Dienst Duurzame Ontwikkeling Partners: Vzw Village Partenaire / Duurzaam wijkcontract Bosnië / Dienst Economische Aangelegenheden / Atrium Planning: Officiële lancering van de eco-iris tijdens het 1ste semester 2014 – evaluatie na een jaar. Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: eco-iris die de burger ontvangt in ruil voor een aantal acties waaruit blijkt dat hij het milieu respecteert. Sociaal: alternatieve munteenheid die door iedereen kan worden gebruikt – verenigingsleven gemobiliseerd om de munt meer bekendheid te geven en die voor een breed publiek toegankelijk te maken. Economisch: steun aan lokale economie, maar ook aan leveranciers van duurzame producten en diensten. Participatie: welslagen van het project afhankelijk van de actieve betrokkenheid van burgers en lokale winkeliers. Bestuur: uitgesproken steun aan de lokale economie. Indicatoren: Beschrijving Handelaars uit Sint-Gillis die eraan deelnemen Eco-irissen die in het Ecohuis worden uitgedeeld


2014

2015

150


Een (duurzaam en kwaliteitsvol) Lokaal Pact rond Werkgelegenheid en Opleiding

GLOBALE DOELSTELLING: Lokale economische ontwikkeling – Werkgelegenheid-Opleiding Beschrijving van de actie: Organisatie van de Etats Locaux: opstellen van een richtschema voor de socio-economische implementatie binnen de gemeente in samenwerking met de sectoren Stedenbouw, Publieke ruimtes en Erfgoed en de verschillende ontwikkelingspolen rond Toerisme en Horeca (Zuidstation, Voorplein/Munthofvierkant, gevangenissen, Ma Campagne/Janson, Bethlehem/Verhaegen  Competentiepool). Bedoeling is de lokale coördinatie tussen de verschillende lokale actoren die actief zijn rond werkgelegenheid, opleiding of economische ontwikkeling binnen de gemeente Sint-Gillis te verbeteren en te versterken, om zo het aantal middelen voor de partners en de overheidsactoren uit te breiden. Deze actie verloopt stapsgewijs: - Opstellen van een gedeelde lokale diagnose - Opstellen van een gemeenschappelijke strategie - Opstellen van een actieplan en een nauwkeurige programmering (kalender, financieringsplan,…) - Implementatie en opvolging van het actieplan - Evaluatie. Deze actie kadert binnen de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, een van de vijf prioritaire domeinen binnen het Pact voor een Duurzame Stedelijke Groei. Het concept Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu gaat uit van de vaststelling dat de milieu-uitdagingen een essentiële bron van werkgelegenheid en economische ontwikkeling zijn voor de bedrijven die zich snel kunnen aanpassen. Hier wordt een nieuwe bestuursdynamiek voorgesteld waarbij publieke en private actoren, en partners uit het verenigingsleven de krachten bundelen rond een aantal gezamenlijke acties. De betrokkenen moeten zich er collectief en individueel toe verbinden samen te werken en te streven naar de realisatie van een aantal gedeelde doelstellingen. Initiatiefnemende dienst: Dienst Werkgelegenheid-Opleiding Partners: Verschillende actoren uit de sector Werkgelegenheid (Jobhuis, ALE, Actiris Antenne, OCMW - ‘Cellule d’Activation de Recherche et Ressources Werkgelegenheid’ en dienst SPI, CAFA, Mission locale, Comité des Sans-Werkgelegenheid (CSE),…) en Opleiding (Cenforgil, CEFAID, CEFA (Paulus), CFS, CEMEA, Lire et Écrire, Collectif Alpha, FIJ,…) / Dienst Economische Ontwikkeling Planning: Organisatie van de États Locaux tegen oktober 2014 – Opmaak van een lokaal pact eind december 2014 of begin januari 2015

151

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 Verwachte impact op vlak van Duurzame Ontwikkeling: Leefmilieu: creëren van duurzame jobs. Sociaal: actoren uit de socio-professionele inschakeling met elkaar in contact brengen, wat een impact moet hebben op de relevantie van de acties ten voordele van de burgers. Economisch: samenwerkingen, netwerken, … ontwikkelen, om duurzame en kwaliteitsvolle jobs te creëren. Participatie: een strategie ontwikkelen rond participatie van verenigingen die een gemeenschappelijk doel nastreven. Bestuur: steun van de administratie aan lokale en solidaire initiatieven op vlak van kwaliteitsvolle tewerkstelling en opleiding. Indicatoren: Beschrijving Actoren betrokken bij de voorbereidende acties Vergaderingen in het kader van de organisatie van de États Locaux Vergaderingen in het kader van het lokale pact


2014

2015

Aant.

152


153


Overzichtstabel

154

ACTIEPLAN LOKALE AGENDA 21 - SINT-GILLIS - 2013-2015

Burgerinitiatieven Andere actoren OCMW Mission Locale Demografie

Burgerlijke Stand Bevolking

Gelijke kansen Onderwijs en gelijke kansen Onderwijs Gezondheid Sociale zaken Huisvesting en sociale zaken Regie voor Grondbeleid Crèches & Jonge Kind Financiën en begroting Personeel en HRM

Socio-economische ontwikkeling, handel en cultuur

Ruimtelijke ordening

Veiligheid en Preventie

Gemeentelijke Eigendommen en Erfgoed

Algemene Zaken

P 1.2.5

Werkgelegenheid opleidingen - sociale cohesie participatie Sport Jeugd Cultuur Economische Ontwikkeling Noord/Zuid Solidariteit Nederlandstalige Aangelegenheden Duurzame Ontwikkeling Stedenbouw Planning en mobiliteit Publieke ruimtes Openbare Netheid VHM Preventie Administratieve sancties Parkeren PGSB UNEUS Erfgoed Energie gemeentelijke Eigendommen Algemeen Informatica Juridische zaken Conciërgerie Communicatie Wijkcontracten Drukkerij Secretariaat van de Burgemeester

P 1.2.4

Kabinet van de Burgemeester

teaeeaGereeeeGeeeeeG

Fichenummer

X P 1.3.1 Participatie

Verstandig extern uitlenen van materiaal

P 1.2.2

P Verstandig intern uitlenen van materiaal Uitlenen van materiaal tussen crèches Beter onthaal van de bevolking Burgerinitiatieven ondersteunen 1.2.3

P X 1.2.1

P 1. Modern en efficiënt bestuur Beheerscomité van de lokale Agenda 21 nieuw leven Coördinatie 1.1.1 inblazen Agenda 21

X X Een intern communicatienetwerk (Intranet)

P 1.1.2

Platform DO

HR-beheer en kwaliteit van de dienstverlenin g

Titel van de actie Domein


1.3.2 1.3.3 1.4.1

Duurzame gemeenschapsdienst in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties Mini-wijkcontracten in de scholen

1.4.2 a

Wijkconciërges Ecohuis - toegankelijkheid dienst Duurzame Ontwikkeling

1.4.2 b 1.4.2 c

Ecohuis - opleidingscentrum en thema-ateliers Ecohuis – documentatiecentrum

1.4.2 Nabijheid en toegankelijkhei d d van de 1.4.3 diensten

P

X

X

P

X P

X

P P

x

P

x

P

x

1.4.5

Ecohuis – begeleiding bij ecobouw of eco-renovatie Duurzame evenementen ondersteunen Sensibiliseren rond duurzame ontwikkeling via efficiënte communicatietools Administratieve documenten beschikbaar in de wijkantennes

1.4.6

Permanenties Rechtsbijstand

1.4.7

Kaart met duurzame middelen in Sint-Gillis

P

Meer duurzame clausules in overheidsopdrachten

P

1.4.4

Overheidsopdr 1.5.1 achten 1.5.2

BIO vernissages

X

P X

X X

X

P

X

P

X P

X

P

156


Personeel en HRM

Burgerinitiatieven Andere actoren OCMW Mission Locale Demografie Burgerlijke Stand Bevolking Onderwijs en gelijke Gelijke kansen kansen Onderwijs Huisvesting en sociale Gezondheid zaken Sociale zaken Regie voor Grondbeleid Crèches & Jonge Kind Financiën en begroting X P P

Werkgelegenheid - opleidingen sociale cohesie - participatie

X P 2.2.4

Sport Jeugd Cultuur en Ateliers du Web Economische Ontwikkeling Noord/Zuid Solidariteit Nederlandstalige Aangelegenheden Duurzame Ontwikkeling Ruimtelijke ordening Stedenbouw Planning en mobiliteit Publieke ruimtes Openbare Netheid Veiligheid en Preventie VHM Preventie Administratieve sancties Parkeren PGSB UNEUS Gemeentelijke Erfgoed Eigendommen en Energie Erfgoed gemeentelijke Eigendommen Algemene Zaken Algemeen Informatica Juridische zaken Kabinet van de Conciërgerie Burgemeester Communicatie Wijkcontracten Drukkerij Secretariaat van de Burgemeester teaeeaGereeeeGeeeeeG

Fichenummer

P

Meerjarig investeringsplan ERU (proactieve strategie) Fotovoltaïsche panelen op daken 2.2.3

X P 2.2.2 Energie

P X

P P 2. Verantwoord omspringen met natuurlijke hulpbronnen Pedagogische plantenbakken 2.1.1 in de crèches Moestuinbakken in de Biodiversiteit 2.1.2 scholen en groene Ecologisch beheer van de ruimtes 2.1.3 groene ruimtes Beheersplan van de publieke 2.1.4 groene ruimtes

P Lager energieverbruik voor openbare verlichting in het kader van het Lichtplan Energieboekhouding van de gemeente 2.2.1


157


2.2.5 2.2.6 2.2.7

2.2.8

Water

2.3.1

Energiezuiniger IT-park Opvolging van het waterverbruik

2.3.2

Meer regenwaterputten

2.3.3

Premies voor regenwatertonnen

2.4.1

Zuinig omspringen met papier

2.4.2

2.4.3

Afval

Bij renovaties de energieprestatie van gebouwen verbeteren Energiebegeleiding voor scholen Energiebegeleiding voor handelaars

2.4.4 2.4.5

2.4.6 2.4.7 a 2.4.7 b 2. 4. 7c

P P P

X

P P P

P P

X

Bewustmaking rond het zuinig omspringen met papier X X P Opleiding en bewustmaking rond afvalsorteren in de gemeentescholen en lokale verenigingen P Composteren ontwikkelen en promoten X P Verouderd IT-materiaal recycleren P Ateliers waar burgers zelf hun IT-materiaal kunnen herstellen P Afval - Afval bij de bron beperken X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X P X X X X X X X Afval - Afvalsorteren stimuleren X P Afval - Hergebruik en uitwisseling tussen burgers stimuleren P

X X

X X

X X

X

X X X X X X

X X

X

158

ACTIEPLAN AGENDA 21 SINT-GILLIS 2013 – 2015 2.4.7. d Afval - campagne "stop pub"

2.5.2

Minder verpakkingsafval op markten Een herbruikbare tas en niets anders Het label “Ecodynamisch bedrijf” Voorbeeldgebouwen optrekken

2.5.3

CO2-balans

2.4.8 2.4.9 Invoeren van een label en beheersen van de impact

2.5.1

3. Harmonieuze stadsontwikkeling Collectieve moestuin 3.1.1 huizenblok Coenen Heraanleg Jardin Victor de 3.1.2 Laveleye “Tout ce qui pousse!” Groen 3.1.3 in de stad Een duurzame kwekerij te Publieke 3.1.4 Sint-Gillis ruimtes Heropwaardering van het 3.1.5 Germeaupark 3.1.6 3.1.7 Gemeentelijke infrastructuren 3.2.1 3.3.1 Mobiliteit

3.3.2 3.3.3

P P

X

P P P P

X

P

X

P P P

X P

Heraanleg en herkwalificatie van het Sint-Gillisvoorplein Geïntegreerd beheer van de begraafplaats Nieuwe plaatsen in crèches

X

X P

P P

X

X

P

Opleiding eco-driving voor onze chauffeurs Het principe van autodelen bevorderen

X X P P

3.3.4

Fietsgebruik bevorderen Zachte mobiliteit in de scholen aanmoedigen

3.3.5

Villo-netwerk uitbreiden!

P

X

X

P X

159


Personeel en HRM

X P

Burgerinitiatieven Andere actoren OCMW Mission Locale Demografie Burgerlijke Stand Bevolking Onderwijs en gelijke Gelijke kansen kansen Onderwijs Huisvesting en sociale Gezondheid zaken Sociale zaken Regie voor Grondbeleid Crèches & Jonge Kind Financiën en begroting Socio-economische Werkgelegenheid - opleidingen ontwikkeling, handel en sociale cohesie - participatie cultuur Sport Jeugd Cultuur en Ateliers du Web Economische Ontwikkeling Noord/Zuid Solidariteit Nederlandstalige Aangelegenheden Duurzame Ontwikkeling Ruimtelijke ordening Stedenbouw Planning en mobiliteit Publieke ruimtes Openbare Netheid Veiligheid en Preventie VHM Preventie Administratieve sancties Parkeren PGSB UNEUS Gemeentelijke Erfgoed Eigendommen en Energie Erfgoed gemeentelijke Eigendommen Algemene Zaken Algemeen Informatica Juridische zaken Kabinet van de Conciërgerie Burgemeester Communicatie Wijkcontracten Drukkerij Secretariaat van de Burgemeester

P P

X P 4. Sterkere sociale samenhang en meer solidariteit Duurzame voeding in de 4.1.1 scholen Acties organiseren rond 4.1.2 volksgezondheid Gezondheid, 4.1.3 Kookateliers sport, Vaker “speelstraten” ontspanning 4.1.4 organiseren

X P X 4.1.6

teaeeaGereeeeGeeeeeG

Fichenummer

P Jongerenprojecten steunen Iedereen (m/v) aan het sporten krijgen 4.1.5


X X UNEUS: project graffiti

P 3.4.2

P Netheid

3.4.1

P Meer fietspaden in Sint-Gillis Mobiel containerpark opstarten 3.3.6

Huisvesting en woning

160


4.2.1

Programma SPLASH: gratis zomeractiviteiten in de publieke ruimte Ontbijten en Rugzakoperaties: sociaal werk in de eerste lijn met een kansarm publiek

4.2.2

Menu’s in braille

4.2.3

Opa en oma lezen voor Herinschakeling van werknemers via een art. 60contract

4.1.7

Gelijke kansen

4.2.4

Cultuur

Initiatieven ter ondersteuning 4.2.5. van het gelijkekansenbeleid Culturele uitstapjes met een 4.3.1 “kansarm” publiek 4.3.2

Internationale solidariteit

4.4.2

Bibliotheek aan huis Projecten rond “Internationale samenwerking” ondersteunen Internationaal gedecentraliseerd samenwerkingsprogramma

4.4.3

“FairTradeGemeente”

4.4.1

X

X

X

P

X

P

X

X P

X

X

P

X

P

X

P P

X P

X

X P

5. Lokale economische ontwikkeling

Economische Ontwikkeling

5.1.1

Ruimte voor stadslandbouw

P

X

5.1.2

P

X

5.1.3

Aquaponics De markten in Sint-Gillis reorganiseren

P

X

5.1.4

Een “Sociale schrijnwerkerij”

5.1.5 Werkgelegenh eid Opleidingen

5.2.1

Meewerken aan de invoering van de eco-iris in Sint-Gillis Een (duurzaam en kwaliteitsvol) Lokaal Pact rond Werkgelegenheid en Opleiding

X

X

P

X

P

X

X

161


162

Lokale Agenda 21 Gemeente Sint-Gillis Actieplan

Recommend Documents