LOEF Technische Analyse
DE TECHNICIAN 9 JULI 2013
‘We study the past, to understand the future’ door Edward Loef CFTe
Samenvatting ‘…Er is nu sprake van een overgangsfase van dalend naar stijgend’ (citaat DE TECHNICIAN 8 juli 2013) Met een koerstop dit jaar op 373,31 en bodem op 330,98 ligt het 61,8%-Fibonacci-retracement op een indexstand van 357,14. De AEX-index sloot op 357,15. Bij een herstelbeweging groter dan 61,8% van de opgelopen koersschade is er een theorie dat de volledige schade wordt gedekt/ingelopen. AEX koersverloop in 2013…’bear rally’-signaal op 61,8% Fibonacci-retracement
In de methodiek van LOEF Technische Analyse geldt bij een dalende trend de tactiek van verkopen op sterkte. Verkoopsignalen kunnen zich voordoen wanneer de candles paars, rood of oranje kleuren. De stijging vorige week boven het 120-daags gemiddelde als gevolg van de ‘historische belofte’ van ECB-president Draghi heeft geleid tot een overgangsfase van dalend naar stijgend. BELANGRIJKE MEDEDELING…HET VOLGENDE AANDACHTIG (MEERDERE KEREN) DOORLEZEN A.U.B. Op de website www.edwardloef.com kunt u een publicatie downloaden waarin tekst en uitleg wordt gegeven tussen de rol van de technisch analist als ‘chartist’ en als ‘technician’. Dit onderscheid is uitzonderlijk belangrijk, omdat in deze publicatie de rol van ‘chartist’ op de klassieke wijze wordt vervuld. Dat wil zeggen, op basis van een (subjectieve) studie van de (patronen in de) koersgrafiek wordt op basis van opgedane kennis en ervaringen uit het verleden een inschatting gemaakt van de meest waarschijnlijke toekomstige richting van de beurskoers(en). De ‘chartist’ vervult de rol van ‘voorspeller’. Tegelijkertijd treft u in deze publicatie trendoverzichten aan met de status van de trend en bijhorende tactische koop- en verkoopsignalen. Deze signalen hebben NIETS(!) te maken met de subjectieve analyses van de technisch analist, maar alles met objectieve criteria en statistiek. 1
LOEF Technische Analyse ‘beurskoersen proberen te voorspellen is klinkklare nonsens’, zegt de technician. ‘voorspellen…dat doen ze op de kermis in Tilburg’. Want zeg nu eerlijk, hoe kan LOEF Technische Analyse nu weten waar de toekomstige beurskoersen zich zullen bewegen? Lees a.u.b. verder…. Op www.edwardloef.com wordt regelmatig een poging ondernomen om met beide benen op de grond te blijven staan. En omdat niet iedereen alles kan (of wil) onthouden daarom een terugblik op een tweetal columns d.d. 17 december 2012 en 1 januari 2013:
In de afgelopen week heeft u op de website www.edwardloef.com regelmatig (delen van) publicaties getoond, waarvan de volle betekenis en toegevoegde waarde van voorspellingen pas (veel) later tot z’n recht komt. In of door de waan van alle dag dreigt zowel de amateur- als beroepsbelegger soms de focus op wat echt relevant is te verliezen. Veel hangt natuurlijk af van de beleggingshorizon op basis waarvan conclusies worden getrokken en beleggingsbeslissingen worden afgewogen en gemaakt. De grootste uitdaging ligt op het persoonlijke vlak en de opgedane ervaringen, want geen mens is hetzelfde. Rijst de vraag wat u met deze dagelijkse publicatie kunt doen? Reageer overigens gerust met vragen/opmerkingen…want het doel van deze publicatie is waarde toevoegen! 2
LOEF Technische Analyse Wanneer we NIET willen voorspellen, maar wel waarde toevoegen dan moeten we de informatie goed managen en op basis daarvan beslissingen nemen in het volle besef dat we alles wat we vandaag besluiten is gericht op de langere termijn. De uitkomsten van de individuele beleggingsbeslissingen (goed of fout) worden dud bewust genegeerd. Download daarom op de website vandaag het researchrapport wanneer de technische analyse volgens LOEF waarde toevoegt. TIP: FOCUS OP WAT WAARDE TOEVOEGT AEX benchmark LOEF LONG ONLY EQUITY FOCUS AEX-index
trends KT LT +
AALBERTS INDUSTRIES Aegon Ahold Koninklijke ASML Holding BAM NBM Delta Lloyd Groep DSM Koninklijke ING Groep Reed Elsevier Wolters Kluwer
+ + + + + + + + + +
+ + + + + + + + + +
beurs koers 357.15
W/V 5D 2.8%
W/V 20 D 1.2%
RS TA RS H RS H KV K V K N/A N/A
17.89 5.65 12.08 64.06 3.92 16.00 53.31 7.41 13.46 16.85
3.0% 6.4% 4.9% 5.5% 6.1% 3.4% 5.7% 3.8% 3.6% 1.9%
1.4% 8.0% 1.7% 4.6% 4.8% 5.7% 4.9% 6.0% 5.7% 1.5%
+ + + + + + + +
K
23 5 1 5 2 23 3 0 25 5
9 6 11 24 19 2 9 12 27 8
Op de volgende pagina’s treft u de gebruikelijke dagelijkse trendoverzichten aan. Waar moet u zich volgens LOEF Technische Analyse op focussen? Antwoord: naar de feiten en datgene dat waarde toevoegt. U bestudeert dus naar de kolom ‘trends’ en beoordeelt de status van de kortetermijntrend (KT) bijvoorkeur in samenhang met de status van de langetermijntrend (LT). Wanneer in beide kolommen twee plussen vermeld staan, dan weet u dat de waarde-ontwikkeling van deze waarde zich in positieve zin ontwikkelt. Met andere woorden, alles wat niet aan deze voorwaarde voldoet wordt discutabel! Het verdient dus aanbeveling om selectief te zijn in het maken van uw keuzes en oog te hebben voor de context waarbinnen beurskoersen zich bewegen. Hierboven ziet u bijvoorbeeld een overzicht met als insteek LOEF (= Long Only Equity Focus). U ziet tien verschillende aandelen afkomstig uit de AEXen AMX-index die allemaal in een stijgende trend bewegen. U ziet ook dat de langetermijntrend van de AEX negatief is. U weet dan ook dat er sprake is van een discutabele of moeilijke marktomgeving. U ziet in de kolom ‘TA KV’ de technische ‘K’oop of ‘V’erkoopalerts. De AEX geeft op basis van de koersbeweging gisteren een ‘K’oopsignaal (in een overgangsfase van dalend naar stijgend). U heeft zojuist besloten om niet meer te voorspellen, maar voortaan gedisciplineerd en consistent de trendrespecterende informatie uit de overzichten in uw voordeel te gebruiken. Natuurlijk deed u dat al, maar ondertussen vindt u het nog steeds lastig om voor uzelf een selectie te maken uit de dagelijkse trendoverzichten en signalen. Daarom heeft LOEF Technische Analyse hierboven een top-10 samengesteld van aandelen uit de AEX- en AMX-index op basis van relatieve sterkte. U wilt immers bij een stijgende AEX-index de kans op winnaars vergroten. Wat u direct opvalt is het gemiddelde van de koersstijgingen in de afgelopen 5 en 20 handelsdagen in de geselecteerde aandelen. Gemiddeld werd in beide verslagperioden gemiddeld 4,4% rendement gerealiseerd ten opzichte van 2,8% in de laatste vijf handelsdagen en 1,2% in de laatste 20 handelsdagen. U heeft hiermee zicht – en dus focus - op waarden die volgens de ‘markt’ de beste kansen hebben. 3
LOEF Technische Analyse De selectie is gemaakt op basis van relatieve sterkte van de afzonderlijke AEX-aandelen ten opzichte van de AEX-index en op basis van relatieve sterkte van de afzonderlijke AMX-aandelen ten opzichte van de AMX-index. Met de AEX-index als vergelijkingsmaatstaf blijkt dat Aalberts Industries en Delta Lloyd de enige twee aandelen zijn die relatief zwakker presteren dan de AEX-index. Voor Delta Lloyd Groep is dit sinds twee dagen het geval en bij Aalberts Industries al negen dagen (zie ‘H’ van historie). In het kader van ‘hoe concreter hoe beter’ in het maken van beleggingskeuzes zal met directe ingang vanaf heden in het besloten deel van www.edwardloef.com dagelijks een technische modelportefeuille worden onderhouden. Wijzigingen worden in deze publicatie en op de website medegedeeld, maar u kunt desgewenst ook een SMS-bericht ontvangen bij door te voeren wijzigingen. Met ingang van heden wordt de portefeuille opgetuigd door het aandeel ING Groep op te nemen, omdat er op basis van slotkoersen gisteren een relatief ‘K’oopsignaal is afgegeven. ING Groep + relatieve sterkte versus AEX
ABONNEMENT OP LOEF DE TECHNICIAN Ontvangt u dit rapport en bent u nog geen abonnee, maar wenst u dit rapport wel dagelijks te ontvangen, dan kunt u zich nu abonneren voor de duur van een maand á € 12,10 door een bericht te sturen naar
[email protected] o.v.v. ‘maandabonnement LOEF DE TECHNICIAN en uw personalia (vergeet niet uw mobiele telefoonnummer voor ontvangst van SMS-berichten). U ontvangt dan nader bericht. OVERIGE VRAGEN & VERMOGENSBEHEER Zijn er andere onderwerpen waarover u van gedachten wilt wisselen en/of zoekt u een vermogensbeheerder op basis van bovenvermeld concept, neem dan gerust contact op.
4
LOEF Technische Analyse AEX aandelen Benchmark AEX AEX-index Aegon Ahold Koninklijke Air France-KLM Akzo Nobel ArcelorMittal ASML Holding Corio DSM Koninklijke Fugro Heineken ING Groep KPN Koninklijke Philips Koninklijke PostNL Randstad Reed Elsevier Royal Dutch Shell A Royal Imtech SBM Offshore TNT Express Unibail-Rodamco Unilever Wolters Kluwer
trend KT LT +
+ + + + + + + + + + + + + + + + + +
AMX aaandelen Benchmark AMX AMX-INDEX
+ + + + + + + + + + +
trend KT LT +
AALBERTS INDUSTRIES AMG Advanced Metallurgical Group Aperam Arcadis ASM International BAM NBM Binck BOSKALIS WESTMINSTER, KON. Brunel International CSM Delta Lloyd Groep EUROCOMMERCIAL HEIJMANS KONINKLIJKE TEN Nieuwe Steen Inv. Nutreco PHARMING GRP TomTom TWENTSCHE KABEL Unit 4 UNITED SERVICE GROUP VastNed Retail Vopak Koninklijke Wereldhave ZIGGO
+ + + + + + + + + + + + + + + + + +
beurs koers 357.15
W/V 5D 2.8%
W/V 20 D 1.2%
5.65 12.08 6.68 45.20 8.81 64.06 31.00 53.31 41.81 51.14 7.41 1.64 21.81 2.23 33.03 13.46 24.73 2.36 13.43 5.86 181.80 31.14 16.85
6.4% 4.9% -4.1% 3.0% 1.2% 5.5% 1.7% 5.7% -1.3% 2.8% 3.8% 2.4% 2.7% 2.3% 2.5% 3.6% 0.7% -58.9% 1.9% 0.5% 3.3% 3.1% 1.9%
8.0% 1.7% -9.1% -3.8% -6.3% 4.6% -5.8% 4.9% -5.1% -2.2% 6.0% 8.5% 1.1% 1.7% 4.0% 5.7% -0.7% -73.7% -3.7% 2.1% -0.5% 1.4% 1.5%
beurs koers 537.80
W/V 5D 1.7%
W/V 20 D 1.0%
17.89 6.13 8.09 20.99 26.74 3.92 6.81 28.19 33.13 16.82 16.00 28.43 7.46 18.14 5.14 34.14 0.15 3.96 20.50 25.71 5.28 31.58 44.76 51.66 30.91
3.0% 0.4% -1.2% 0.8% 2.7% 6.1% 3.2% 0.4% 0.7% 7.5% 3.4% 1.2% 2.8% 1.2% 4.5% 2.6% -7.5% -2.2% 2.1% 1.8% 4.6% 1.2% -1.4% 4.4% 0.0%
1.4% -7.8% -14.2% -3.5% 2.7% 4.8% 0.8% -6.0% -1.1% 7.9% 5.7% -4.2% 1.4% -3.1% -1.3% 5.0% 0.0% -3.3% 2.1% -4.4% -5.7% -3.3% -3.2% -1.8% 9.6%
RS TA RS H RS H KV K V K N/A N/A + + + + + + + + + + +
V
K K K K V
5 1 28 27 54 5 12 3 30 0 0 20 39 10 14 25 12 46 19 26 8 11 5
6 11 18 21 21 24 11 9 15 7 12 28 6 9 2 27 4 16 17 2 32 12 8
RS TA RS KV K K
H
RS V
H
7
10
+ + + + + + + + + + + + + + + -
7 28 51 29 8 5 4 5 14 17 14 6 8 8 11 8 5 2 8 29 4 7 11 8 20
11 24 24 12 10 23 12 12 5 26 36 41 23 6 41 9 4 0 9 26 23 37 6 41 0
+ + + + + + + +
5
K K V
V K
K V V V
V
V
LOEF Technische Analyse BEL 20 aandelen Benchmark BEL-20 index Bel-20 AB InBev Ackermans & van Haaren Ageas Befimmo Sicafi Bekaert Belgacom Cofinimmo COLRUYT D'Ieteren Delhaize Groep Delta Lloyd Groep Elia GBL GDF Suez KBC Groep Solvay Telenet Group Holding ThromboGenics UCB Umicore
trend KT LT + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
beurs koers 2582.16
W/V 5D 2.0%
W/V 20 D -1.1%
RS TA RS KV K
69.57 65.23 27.74 49.36 24.95 16.97 85.30 41.58 30.86 49.61 16.00 31.95 58.10 15.34 30.82 99.76 36.78 29.93 42.75 31.71
0.6% 0.9% 0.6% 3.9% 1.2% -1.3% 2.4% 2.8% -5.1% 4.0% 3.4% 0.5% 0.3% 2.4% 7.9% -0.5% 4.4% 0.7% 3.6% -0.7%
-2.1% 0.6% -2.7% 0.9% 10.4% -1.3% -0.5% 8.9% -6.7% 1.4% 5.7% -0.1% -2.1% 0.8% -0.1% -9.8% 6.4% -5.2% 5.0% -13.9%
+ + + + + + + + + + + -
H
RS V
H
N/A
N/A
9 11 13 11 29 38 12 12 19 1 14 20 12 17 2 25 31 20 12 50
12 27 11 32 0 1 13 25 3 21 17 0 3 51 19 19 49 5 14 16
K
V
K
K K
V
V
BEL 20 index vanaf mei…’closing the gap’ op 2608…
“Don’t be the last bear or last bull standing, let history guide you, be contrary to the crowd, and let the tape tell you when to act” (citaat Jeffrey A. Hirsch, editor Stock Trader’s Almanac, 1966). Met vriendelijke groet, Edward Loef, CFTe LOEF Technische Analyse BV
Informatie & contact W www.edwardloef.com E
[email protected]
6
LOEF Technische Analyse Behaalde rendementen in het verleden zijn geen garantie voor toekomstige resultaten DISCLAIMER LOEF TECHNISCHE ANALYSE B.V. (hierna: LTA) LTA levert onafhankelijke beleggingsresearch gebaseerd op methodieken die bekend staan als technische analyse. LTA of een aan haar gelieerde onderneming of persoon ( raadpleeg o.a. ook www.loeftafund.nl ) kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of shortpositie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Op deze publicatie is de disclaimer van www.edwardloef.com van toepassing. VERMOGENSBEHEER op basis van ‘LOEF Technische Analyse’ Edward Loef is werkzaam als vermogensbeheerder bij Onafhankelijk Vermogensbeheer ’s-Gravenhage B.V. (www.ovgbeheer.nl), om geïnteresseerde beleggers óók de mogelijkheid te bieden naast klassiek individueel vermogensbeheer (een deel van) hun vrij belegbaar vermogen te beleggen op basis van de beleggingsresearch van LOEF Technische Analyse. Voor nadere informatie en het maken van een vrijblijvende afspraak kunt u contact opnemen met
[email protected] of direct bellen: 06-51365476. KOERSDATA & KOERSGRAFIEKEN Koersdata: beurskoersen afkomstig van Reuters QuoteCentre for Metastock en VWD Groep Grafieken: gemaakt door Edward Loef CFTe KLEUREN IN DE GRAFIEK Donkergroen Lichtgroen Rood Oranje Blauw Paars Geel Zwart Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn Groen/zwarte lijn onderin grafiek
TECHNISCHE ANALYSE INTERPRETATIE - stijgende trend (long of positief of bullish) - technische correctie binnen stijgende trend (correctiefase) - dalende trend (short of negatief of bearish) - technisch koersherstel binnen dalende trend (herstelfase) - sterk opwaarts momentum tijdens stijgende trend - sterk neerwaarts momentum tijdens dalende trend - overdrijvingsfase (= overspannen situatie, hoog risico trendomslag) - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend en vice versa - 120 daags simpel gemiddelde (tenzij anders vermeld) - 20 daags simpel gemiddelde (tenzij anders vermeld) - relatieve sterkte ten opzichte van een nader toegelichte benchmark - MACD afgeleid van relatieve sterkte
VERKLARENDE WOORDEN/BEGRIPPENLIJST & AFKORTINGEN Trend KT Trend LT W/V 5D / 20D / 5W / 20W Trendsignaal RSI STO Overbought Oversold RS MACD TA K V H RSK RSV H 1W 4W 13W Koersperformance
Trend korte termijn afhankelijk van beurskoers boven/onder het 20-daags gemiddelde Trend lange termijn afhankelijk van het 20-daags gemiddelde van de beurs-koers boven/onder het 120daags gemiddelde. Procentuele verandering 5 handelsdagen / 20 handelsdagen / 5 handelsweken / 20 handelsweken Uitbraak boven/onder 20 daags hoogste/laagste koers kan een trendmatige beweging veroorzaken Relatieve sterkte index = maatstaf op een schaal van 0-100 om een over-waardering boven 70 of onderwaardering onder 30 te meten). Stochastics = korte termijn indicator voor onder/overwaarderingen (< 20 / > 80) overwaardering in deze publicatie in de RSI (> 70) of Stochastics (> 80) onderwaardering in deze publicatie in de RSI (< 30) of Stochastics (< 20) Relatieve sterkte (vergelijkingsmaatstaf t.o.v. een nader genoemde benchmark) Moving Average Convergence Divergence Indicator Technisch Alert (handelssignaal) Technisch ‘K’oopsignaal (mechanisch signaal veronderstelt stijgingspotentieel) Technisch ‘V’erkoopsignaal (mechanisch signaal verondersteld dalingspotentieel) Technisch ‘H’ouden in een opgaande trend of ‘H’edgen in een dalende trend Relatief ‘K’oopsignaal (t.o.v. andere beleggingswaarde / (geel gearceerde) benchmark Relatief ‘V’erkoopsignaal (t.o.v. andere beleggingswaarde / (geel gearceerde) benchmark Historie (aantal verstreken perioden sinds het laatste technische RS-signaal in trendoverzicht Afkorting voor aantal verstreken weken m.b.t gerealiseerde koersperformance Procentuele verandering in koers gedurende een specifieke genoemde periode
7
LOEF Technische Analyse NA/NA
Aanduiding voor gebruik als benchmarkmaatstaf voor relatieve sterkte vergelijking
8
