Lokaal Overleg Drugs Zulte Verslag vergadering 19 januari 2015 Aanwezig
An Schelpe (provinciaal steunpunt), Tom Heyerick (politie Deinze – Zulte), Tinneke Meheus (OCMW Zulte), Lore De Clercq (LOGO Gezond+), Michaël Vandemeulebroecke (schepen), Veerle Descheerder (ouderraad VBS Zulte), Filip Claeys (Drugpunt)
Verontschuldigd
Lode Duchi (jeugddienst), Tineke Wancour (Drugpunt)
Vorig verslag
goedgekeurd
Nieuws Drinkfontein Meer van Zonder
De drinkfonteinen zijn ondertussen besteld en worden binnenkort geleverd. Wellicht zullen ze in de loop van maart ingezet worden. Het is zinvol om dit initiatief voor te stellen op een jeugdraad. Filip neemt contact op met Lode om één van de komende jeugdraden te bezoeken.
Leerlingenbevraging VAD
De leerlingenbevraging van VAD (Vlaamse vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen) bestaat 15 jaar. Jaarlijks worden duizenden leerlingen tussen 12 en 18 jaar bevraagd. De bevraging is wetenschappelijk gevalideerd en heeft een erg grote respons. Drugpunt stimuleert de scholen in de regio om deel te nemen en ondersteunt hen in de interpretatie van de resultaten en het bijsturen van het drugbeleid. Enkele opvallende resultaten: • •
Minder jongeren roken. De eerste sigaret komt op latere leeftijd dan vroeger. Ook voor alcoholgebruik stijgt de startleeftijd (van 14 naar 16 jaar gemiddeld sinds 2006) • 10% van de 16-18-jarigen doet wel eens aan binge-drinking. In bijlage vindt u het persbericht dat VAD hierover publiceerde. Een volledig rapport is gratis te downloaden van http://www.vad.be/alcohol-en-anderedrugs/onderzoek/leerlingenbevraging.aspx. Feedback leerlingenbevraging
Het is zeker interessant om dergelijke cijfergegevens te krijgen. Is er een verschil zichtbaar tussen jongens en meisjes? Filip kijkt dit na en geeft volgende vergadering toelichting.
OCMW
OCMW-medewerkers worden sinds jaar en dag geconfronteerd met cliënten met alcoholproblemen. Die problemen benaderen is geen evidentie. CGG Eclips en de Drugpunten organiseren overleg met de OCMW’s uit de regio om tot een aanbod op maat te komen. Er is veel verschil tussen de (vragen van) de OCMW’s, het werken op maat is dus een noodzaak. In het najaar zal Drugpunt Leie & Schelde samen met Drugpunt SMAK een opleiding motiverende gespreksvoering voor OCMW-medewerkers organiseren. Deze opleiding werd een paar jaar terug met veel succes georganiseerd, maar toen waren er geen deelnemers uit Zulte. In het voorjaar zal de aankondiging van de vorming gebeuren.
Pagina 1 van 3
Vacatures Drugpunt
Momenteel zijn er twee vacatures bij Drugpunt: • •
In Assenede-Evergem start een nieuw Drugpunt (detachering via De Kiem). In Beveren-Waas zoeken ze een nieuwe preventiewerker voor het bestaande Drugpunt.
LOGO Gezond+ Situering
LOGO Gezond+ werkt aan gezondheidspromotie vanuit een opdracht van de Vlaamse overheid. Sinds deze legislatuur werken ze ook rond alcohol en drugs. Tabakspreventie is al langer een opdracht van LOGO. Drugpunt en LOGO werken nauw samen en zijn complementair. Om meer zicht te krijgen op de werking van LOGO en de samenwerking met Drugpunt, stelt Lore De Clercq, regioverantwoordelijke van regio Schelde – Leie de werking van LOGO voor. De presentatie vind je in bijlage. Meer informatie is te vinden op www.logogezondplus.be.
Geestelijke gezondheid
Geestelijke gezondheid is momenteel een belangrijk thema voor LOGO. Voor verschillende doelgroepen zijn er verschillende campagnes ontwikkeld. • 12 – 16 jaar: www.noknok.be • +16 jaar: www.fitinjehoofd.be • Senioren: www.fitinjehoofd.be/zilverwijzer.aspx Voor fit in je hoofd bestaan boekjes met zeer treffend geschreven tips.
Roken, alcohol en drugs
LOGO werkt al langer rond roken. VIBSO Leieland neemt bijvoorbeeld deel aan de campagne “rookvrije klassen”. Op www.vlaanderenstoptmetroken.be kan je onder meer terecht om een tabakoloog in de buurt te vinden. Rond alcohol en drugs is het op dit moment nog wat zoeken. LOGO zal mee instaan voor de implementatie van Vlaamse campagnes en de verspreiding van materiaal. Drugpunt kan als kleinere organisatie intensiever in de gemeente zelf werken en heeft zo een preventief aanbod en begeleidingsaanbod naar de doelgroep zelf.
Samenwerkingsovereenkomst
De meeste gemeenten in de regio hebben een samenwerkingsovereenkomst met LOGO. Ze betalen daartoe jaarlijks 12 cent per inwoner. Met die bijdrage kan LOGO intensiever werken in de regio. Zulte heeft geen samenwerkingsovereenkomst. LOGO is wel actief in Zulte, maar kan hier uiteraard niet even intensief werken als in gemeenten met een samenwerkingsovereenkomst.
LOGO in Zulte
Een voorbeeld van een LOGO-project in Zulte is 10.000stappen. Dit project werd onlangs door de sportdienst in Zulte georganiseerd. Eerder is ook een oproep voor borstkankerscreening geweest in Zulte. Ook daar was LOGO bij betrokken.
Valpreventie
BOEBS (blijf op eigen benen staan) is een valpreventie-project gericht op senioren. Op dit moment is de politie geen geprivilegieerde partner in het project. Dit lijkt nochtans wel een interessant project voor politie, ze worden vaak opgeroepen bij valincidenten.
Pagina 2 van 3
Suïcidepreventie West- en Oost-Vlaanderen hebben de hoogste suïcidecijfers, ook dit is een belangrijk thema voor LOGO. Er wordt momenteel een zorgpad voor suïcidepreventie uitgewerkt, waar de politie wel nadrukkelijk bij betrokken is. In Oudenaarde is er bijvoorbeeld een vorming voor politie geweest rond zelfzorg (samen met de spoeddienst). Dergelijke vormingen zullen in de toekomst ook in onze regio aangeboden worden en zijn interessant voor bijvoorbeeld de OCMW’s. LOGO geeft zelf geen vormingen, er wordt daarvoor beroep gedaan op gespecialiseerde partners. Studiedag
Donderdag 4 juni vindt in De Rekkelinge in Deinze een studiedag rond zelfzorg plaats. Ook Drugpunt zal daar een workshop verzorgen rond omgaan met grenzeloosheid bij cliënten. Een uitnodiging volgt.
Volgende vergadering
Maandag 4 mei 19:30 – 21:30 in het gemeentehuis
Pagina 3 van 3
Persbericht Minder jongeren drinken, experimenterend cannabisgebruik blijft aandachtspunt VAD Leerlingenbevraging peilt naar alcohol, tabak- en druggebruik jongeren
Brussel, 4 maart 2013 – Sinds het schooljaar 2000-2001 organiseert de Vereniging voor Alcoholen andere Drugproblemen vzw (VAD) jaarlijks een leerlingenbevraging over alcohol en andere drugs bij jongeren in het secundair onderwijs. De evolutie van die cijfers over de jaren heen toont dat minder jongeren roken en alcohol drinken. We zien ook een dalende trend voor het cannabisgebruik, maar die gaat trager en is minder uitgesproken. Jongeren blijven experimenteren met cannabis. De aangekondigde cannabiscampagne van Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen, wil daar een antwoord op bieden. Vandaag presenteert VAD het rapport van het schooljaar 2010-2011, waarin 25.301 leerlingen uit 48 verschillende scholen deel namen aan de bevraging. De resultaten bevestigen de trends in middelengebruik over de laatste vijf jaar. Het aantal jongeren dat ooit tabak gebruikte, daalde in die periode verder: van 39,4% tot 33,7%. Het laatstejaarsgebruik en regelmatig (wekelijks tot dagelijks) gebruik bleef stabiel. De daling in het gebruik van alcohol zette zich ook door. Het percentage jongeren dat ooit alcohol dronk, daalde van 82,0% in 2005-2006 naar 71,5% in 2010-2011. Voor cannabis zijn de resultaten minder eenduidig. Het aantal leerlingen dat ooit cannabis heeft gebruikt, bleef de laatste vijf jaren schommelen tussen de 16% en 22%. Cannabis: experiment blijft, gebruik daalt Tussen het schooljaar 2000-2001 en 2003-2004 gebruikte ongeveer 24% van de leerlingen ooit cannabis, ongeveer 5,5% gebruikte regelmatig. Nadien zette zich een daling in. Vanaf 2004-2005 lag het aantal leerlingen dat ooit cannabis had gebruikt tussen de 16% en 22% en het aantal leerlingen dat regelmatig cannabis gebruikte rond de 3%. De nieuwe resultaten van het schooljaar 2010-2011 volgen die tendens: dat jaar gebruikte 17,2% ooit en 2,5% regelmatig cannabis. Daar moeten twee kanttekeningen bij gemaakt worden. Ten eerste is er wel sprake van een daling, maar een veel kleinere dan die van alcohol en tabak. En ten tweede is dit ook geen stabiele tendens. Zeker niet wanneer het gaat over het aantal jongeren dat experimenteert (‘ooit gebruikt’). Dat getal schommelt: de teller ging voor dat ooitgebruik in de laatste drie bevragingen van 18,8% in 2008-2009, over 21,6% in 2009-2010, terug naar 17,2% in de meest recente enquête. Het vraagt dus nog de nodige inspanningen om het gebruik van cannabis blijvend te doen afnemen. De nieuwe cannabiscampagne, die Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen aankondigde in december 2012, is dus een zeer welkom initiatief.
Persbericht Alcohol: mooie totaalcijfers, maar met bedenkingen Het alcoholgebruik van jongeren is over de hele lijn gedaald. Het aantal jongeren dat ooit alcohol dronk, daalde de laatste vijf jaar van 82,0% naar 71,5%. Ook het aantal leerlingen dat wekelijks tot dagelijks dronk, daalde van 24,0% naar 19,5%. De markantste daling zien we bij 12-14-jarigen. 5 jaar geleden had 71,1% van hen ooit alcohol gedronken, in het schooljaar 2010-2011 was dat nog maar 47,8%. Dit wil zeggen dat jongeren nu ouder zijn wanneer ze de eerste keer alcohol drinken, en dat is een belangrijk aandachtspunt voor VAD. Jongeren zijn namelijk vatbaarder voor de negatieve effecten van alcohol, en bovendien is het bewezen dat hoe vroeger een kind met het drinken van alcohol begint, hoe groter de kans is dat het later een drankprobleem krijgt. De campagne ‘Begin niet te vroeg: -16 geen alcohol, -18 geen sterkedrank’, die ondertussen twee jaar loopt, sensibiliseert jongeren, ouders en detailhandel dan ook om die wettelijke leeftijdsgrenzen te respecteren. En hoewel die beginleeftijd nu dus naar omhoog gaat, liggen ook hier nog uitdagingen: 45,8% van de -16-jarigen dronk het jaar voor de bevraging alcohol en 34,5% van de -18jarigen dronk het voorbije jaar sterkedrank. Ook dat laatste is een aandachtspunt, want sterkedrank wordt vaak in een mix gedronken. Daardoor zijn de jongeren zich minder bewust van de hoeveelheid alcohol die ze drinken en ervaren ze de effecten (te) laat. Deze gegevens tonen dat de toepassing van de wet van december 2009 nog lang niet bereikt is. Drugbeleid in het secundair onderwijs werpt vruchten af De VAD ziet in deze leerlingenbevraging positieve evoluties. Minder leerlingen uit het secundair onderwijs roken en drinken, en er zijn minder regelmatige gebruikers van cannabis. De inspanningen om scholen te stimuleren een duidelijk alcohol- en drugbeleid te ontwikkelen en de sensibiliseringscampagnes van de afgelopen jaren lijken dus hun vruchten af te werpen. “Toch moeten we waakzaam blijven,” zegt Marijs Geirnaert, directeur van VAD. “Uit de resultaten van deze bevraging blijkt ook dat er nog steeds jongeren zijn die te vaak of te veel drinken en blijft cannabis relatief populair onder de leerlingen. We zijn op de goede weg, maar onze bestemming hebben we nog niet bereikt.”
*** Als bijlage vindt u een Excel-bestand met de resultaten van de bevraging over alcohol, tabak en cannabis. Voor bijkomende informatie Marijs Geirnaert, Directeur VAD
[email protected] Tel: +32 (0) 2 423 03 35 Gsm: +32 (0) 495 36 76 79
Over VAD/De DrugLijn VAD, de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw, overkoepelt het merendeel van de Vlaamse organisaties die werken rond de thematiek van alcohol, illegale drugs, psychoactieve medicatie en gokken. De vereniging wil vanuit een gezondheids- en welzijnsperspectief de Vlaamse bevolking in het algemeen en intermediairs in het bijzonder deskundiger maken in het omgaan met alcohol en andere drugs. VAD is de partnerorganisatie van de Vlaamse overheid in het kader van het preventiebeleid van alcohol- en andere drugproblemen. De DrugLijn is de publieksservice van VAD.
Evoluties in het gebruik van tabak 60% 54,0%
51,2%
50,1%
50%
48,8% 45,6%
39,4%
40%
37,8% 35,8%
37,4% 33,7%
33,4% 30,5%
30,1% 28,1%
30%
24,9%
24,6%
23,6%
25,2%
22,8%
21,4% 20%
17,3% 13,9%
14,7%
15,9% 13,9% 9,8%
10,1%
9,6%
10,3%
05-06
07-08
08-09
09-10
10%
9,1%
0% 00-01
01-02 ooit- gebruik
02-03
03-04
04-05
laatste jaar gebruik
regelmatig gebruik
VAD-Leerlingenbevraging 2010-2011
voortschrijdend gemiddelde
10-11
Evoluties in het gebruik van alcohol 100%
90%
86,5%
88,4% 85,3%
87,2%
84,5%
82,0% 78,3%
80% 72,5%
72,2%
75,4%
73,4% 70,2%
70,4% 67,3%
70%
72,3%
71,5%
62,4%
63,3%
20,4%
19,5%
09-10
10-11
67,9% 64,3%
60%
50%
40%
30%
29,0%
28,9%
27,4%
29,3% 26,2%
24,0%
22,9%
22,0%
20%
10%
0% 00-01
01-02 ooit- gebruik
02-03
03-04
04-05
voortschrijdend gemiddelde
05-06
07-08
laatste jaar gebruik
VAD-Leerlingenbevraging 2010-2011
08-09
regelmatig gebruik
Evoluties in het gebruik van cannabis 30%
25%
23,4%
23,9%
24,6%
22,7% 21,6%
21,3% 20,0%
20%
18,8% 17,2% 16,1% 14,9%
14,8% 15%
13,5%
13,1%
13,0% 11,9%
10%
11,8%
11,7%
2,7%
2,9%
2,7%
05-06
07-08
08-09
11,3%
8,5% 6,2%
5,5%
4,9%
5,7%
5%
3,4%
3,5% 2,5%
0% 00-01
01-02
02-03 ooit
03-04
04-05
voortschrijdend gemiddelde
laatste jaar gebruik
VAD-Leerlingenbevraging 2010-2011
regelmatig gebruik
09-10
10-11
Logo Gezond + vzw
Logo Gezond + vzw Milieu en gezondheid
Valpreventie Bevolkingsonderzoek naar kanker
7 thema’s Vaccinaties
Geestelijke gezondheid
Voeding en beweging
Tabak, alcohol en drugs
Logo Gezond + vzw • Netwerkorganisatie – Werking naar verschillende settings:
Logo Gezond + vzw 15 Logo’s in Vlaanderen
Logo Gezond + vzw • 5 regio’s: • Meetjesland • Gent • Schelde Durme
• Schelde Leie • Vlaamse Ardennen Oost
Regio Schelde-Leie
Lore De Clercq Regioverantwoordelijke
Vivian Oltheten Medisch Milieukundige
Edith Leus Regioverantwoordelijke
Pieter Metsu Regio-ondersteuner
Intergemeentelijke stappencompetitie Aantal artikels verschenen in pers:
23
Deelnames 10.000 stappen competitie
Geestelijke gezondheid
Logo ≠ Drugpunt • Logo: • Gezondheidsbevordering en ziektepreventie • Geen terreinwerking (niet rechtstreeks naar doelgroep, beleidsondersteuning voor lokaal bestuur) • Focus op tabak; Thema alcohol en drugs is nieuw • Grotendeels gesubsidieerd door Vlaamse Overheid, in kleine mate door gemeente (0.12€/inw)
• Drugpunt: • Vroeginterventie en preventie • Wel terreinwerking • Focus op alcohol, drugs en gamen
Al 262 gezonde gemeenten!
?
Gezonde Gemeente • • • •
Charter gezonde gemeente Samenwerkingsovereenkomst Groeimeter Planning adhv gezondheidsmatrix
Gezondheidsbeleid
Vragen?
Interesse in samenwerking met Logo?
