Literatuur en educatief materiaal Een selectie uit het aanbod van docatlas

Literatuur en educatief materiaal Een selectie uit het aanbod van docAtlas

Provinciaal Documentatiecentrum Atlas Carnotstraat 110 - 2060 Antwerpen www.docatlas.be | [email protected] T 03 338 71 60

Emigratie ................................................................................................................................ 1 Migratie algemeen ................................................................................................................. 5 Educatief materiaal ................................................................................................................ 8 Videomateriaal, dvd’s........................................................................................................... 13

Emigratie Adios Holanda! Emigreren met kinderen, een groot avontuur / Schmidt, Anita. Amsterdam: SWP, 2005. - 207 p., met: literatuurlijst. - ISBN: 90-6656-719-X: 14,45 euro Vindplaats Antwerpen: ge 04 adio Anita Schmidt vertrok in 2001 met haar man en drie dochters (toen vijf, drie en een jaar oud) naar Spanje. De stress, de spanningen, maar ook de pret die zo'n beslissing met zich meebrengt, beschrijft Schmidt op nuchtere en humoristische wijze in 'Adios Holanda!'. Het boek wisselt praktische informatie af met stukken uit het dagboek van Schmidt. Na drie jaar heeft het hele gezin zijn draai gevonden en kan Anita Schmidt uit ervaring spreken over taalontwikkeling bij kinderen, tweetalig opvoeden, cultuurverschillen, onderwijs en integratie.

Belgische emigranten : oorlogsvluchtelingen, economische emigranten en politieke vluchtelingen uit onze streken van de 16de eeuw tot vandaag / Morelli, Anne. - Berchem: Epo, 1999. - 336 p. - ISBN: 90-6445-098-6: 22,55 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 belg Deze publicatie bestaat uit een reeks artikels waarin de Belgische emigranten vanaf de 16de eeuw behandeld worden. Er wordt een indeling gemaakt naar religieuze vluchtelingen, oorlogsvluchtelingen, politieke vluchtelingen, economische emigratie, individuele emigranten en seizoenarbeiders. Van elke categorie wordt minstens één voorbeeld gegeven waarbij de motivatie om te vertrekken, de 'keuze' van de plaats waarnaar men emigreert, de realiteit waarmee de migranten bij hun aankomst geconfronteerd werden en de eventuele conflicten met de plaatselijke bevolking aan bod komen. Gehalveerde mensen: het Belgenkamp in Harderwijk 1914-1918 / Reijngoudt, Anton. - Barneveld: BDU, 2004. - 96 p. - ISBN: 90-70150-65-4: 16,37 euro Vindplaats Antwerpen: ge 15 geha De "Groote Oorlog" begon in België op 4 augustus 1914 toen Duitse troepen dit land binnentrokken. Naar schatting één miljoen Belgen sloegen op de vlucht voor het oorlogsgeweld en zochten een veilig heenkomen in het buurland Nederland. Onder hen waren ook 40.000 Belgische militairen die gevlucht waren na de val van de onneembaar geachte vesting Antwerpen. Deze militaire vluchtelingen werden in Nederland ondergebracht in interneringskampen. 'Gehalveerde mensen' beschrijft de levensomstandigheden van de Belgische militairen achter het prikkeldraad.

docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

1

Go West! Een verhaal van Vlaamse emigranten naar Canada / Journée, Marc. - [S.l.]: Uitgeverij Snoeck, 2006. - 159 p. - ISBN: 90-5349-611-4: 28,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 gowe Dit boek brengt het boeiende verhaal van de Vlaamse emigratie naar Canada. In die grote Canadese mozaïek van volkeren waren de Vlamingen een weliswaar bescheiden, maar kwaliteitsvolle minderheid. Zij hebben zich op voorbeeldige wijze geïntegreerd, door hard te werken, zeer vlot de plaatselijke talen (Frans of Engels) aan te leren, door volharding en doorzettingsvermogen. De inhoud van deze publicatie wordt opgevat in enkele grote delen: de droom, de overtocht, het wel en wee van de nieuwkomers. De lezer krijgt een kijkboek aangereikt, geïllustreerd met authentiek fotomateriaal, ingezameld bij archieven en particulieren in Canada en hier. Een bijhorende dvd bevat getuigenissen van emigranten. Goudgele Virginia : Belgische immigranten in de Canadese tabaksstreek (1900-nu) / De Ridder, Martina. - Leuven: Van Halewyck, 2008. - 302 p. - ISBN: 978-90-5617-872-7: 3,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 goud In het zuidelijkste puntje van Canada, vlak bij het Eriemeer in de provincie Ontario, hebben zich sinds het begin van de twintigste eeuw duizenden Belgische immigranten gevestigd. De allereersten vonden er werk in de suikerbietenteelt. Met hun werklust en hun enthousiasme reisden ook hun hobby's en gewoontes mee over zee. Boogschieten, wielrennen, kaarten en duivensport floreerden er en de Belgische Zaal in Delhi (Ontario), opgericht in 1948, beleefde gloriejaren. Martina De Ridder woonde een tijdlang in de Canadese tabaksstreek. Ze maakte er kennis met de Belgische immigranten en hun families en ze luisterde naar hun verhalen van succes en tegenslag, van nieuwe kansen en veel heimwee, van hard werken en vooral doorbijten ... Het wrede paradijs : het levensverhaal van de emigrant / Speerstra, Hylke. Amsterdam: Contact, 2008. - 398 p. - ISBN: 978-90-254-2518-0: 12,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 wred Dit uit het Fries vertaalde boek bevat zo'n kleine dertig verhalen van Friese emigranten, die sinds de Tweede Wereldoorlog en soms ook daarvoor hun heil hebben gezocht in emigratielanden als Canada, de Verenigde Staten, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika, waar onder Brazilië, Argentinië en Venezuela. Deze verhalen zijn gebaseerd op vrij recente interviews door de auteur, zelf ook een emigrant, waarbij op levendige wijze wordt verteld over hun belevenissen tijdens hun vertrek, aankomst en aanpassing in hun nieuwe land. Behalve over heimwee gaat het vooral ook over de kansen die zij daar hadden. Hoe word ik expat? / Herbers, Irene; Gansevoort, Marcel. - Tielt: Lannoo, 2010. 187 p. - ISBN: 978-90-209-8712-6: 17,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 hoew Hoe word ik expat? is een wegwijzer vol interviews, tips, reportages en anekdotes over het expatbestaan. Expats en experts uit alle delen van de wereld vertellen eerlijk en onomwonden over hun leven. Ervaren expats wacht een zee van herkenning, een bron van inspiratie en smakelijk leesvoer. Maar voor groentjes en vooral ook hun partners is dit boek een rots in de branding, bij de voorbereiding en het verblijf in het buitenland.


2

Komen en gaan : immigratie en emigratie in Nederland vanaf 1550 / Obdeijn, Herman; Schrover, Marlou. - Amsterdam: Bert Bakker, 2008. - 412 p. - ISBN: 97890-351-3034-0: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 kome Vier eeuwen immigratie en emigratie naar en vanuit Nederland. Niet alleen heeft Nederland al eeuwenlang migranten ontvangen, er zijn al even lang Nederlanders naar elders gemigreerd. Zijn de hedendaagse migranten te vergelijken met die uit het verleden? Wat zijn de overeenkomsten tussen emigranten en immigranten? In 'Komen en gaan' wordt antwoord gegeven op de vragen die rijzen wanneer we over het migratievraagstuk nadenken. De geschiedenis laat zien dat het na drie generaties meestal goed komt met de migranten en hun nakomelingen. Beleidsmakers en deelnemers aan het publieke debat over migratie en integratie hebben aan deze constatering in hun beleidsplannen weinig. Bij hen overheerst het democratische ongeduld. De uitkomst van het boek is echter juist dat de overheid een belangrijke rol kan spelen bij de integratie van migranten. Door het voortdurend in het beleid benadrukken van het 'anders zijn' van migranten wordt integratie eerder vertraagd dan versneld. Een overzicht van vier eeuwen immigratie en emigratie laat zien welke factoren bijdroegen aan een succesvolle integratie. Landverhuizers : Antwerpen als kruispunt van komen en gaan / Vanden Brande, Elizabeth. - [S.l.]: Pandora, 2002. - 103 p. - ISBN: 90-5325-192-8: 20,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 land Het boek bevat een reeks artikels rond de emigratie en immigratie via Antwerpen, van de negentiende eeuw tot vandaag.

Met de Red Star Line naar Amerika : een meeslepend verhaal over de bewogen geschiedenis van de landverhuizers begin 1900 / Van Haecke, Alex. Antwerpen: Linkeroever Uitgevers, 2011. - 422 p. - ISBN: 978-90-5720-407-4: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 metd In 2006 schreef Alex Van Haecke Antwerpse theatergeschiedenis met het stuk De Red Star Line, dat de basis vormde voor dit boek. Het is 1906. In Europa is de sociaaleconomische toestand voor een groot deel van de bevolking ronduit miserabel. Emigreren naar de Verenigde Staten van Amerika lijkt voor velen de enige uitweg uit hun ellende. In Antwerpen draait de rederij Red Star Line op volle toeren. Vlaamse, maar ook Oost-Europese en Joodse mensen vertrekken als landverhuizers vanuit de Scheldestad naar de States. Out of Belgium : stemmen van Belgen uit het buitenland / Roggeman, Inge; Van der Schaeghe, Koen; Herr Seele, . - Tielt: Lannoo, 2005. - 190 p.: 5,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 outo Dit boek bevat 28 indringende interviews met (bekende) landgenoten die tijdelijk of voorgoed hun geluk in het buitenland zijn gaan beproeven. Waarom zijn ze naar het buitenland getrokken? Is het er anders of beter? Wat missen ze het meest? Wat vertellen buitenlanders hen over België, en hoe ervaren zij de buitenlanders?


3

Red Star Line : people on the move / Caestecker, Frank; Feys, Torsten; Hoste, Stéphane. - Schoten: BAI, 2008. - 96 p. - ISBN: 978-90-8586-433-2: 12,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 reds Honderdduizenden migranten trokken tussen 1873 en 1934 via Antwerpen naar Amerika met de rederij Red Star Line. Eind 2004 besliste de Stad Antwerpen de drie gebouwen van de Red Star Line in de oude havenbuurt aan te kopen, en ze na restauratie te wijden aan de geschiedenis en de actualiteit van de migratie. Deze publicatie omvat de teksten die geschreven zijn voor de conceptnota maar ook meer anekdotische verhalen over de legendarische scheepvaartmaatschappij en haar zeer uiteenlopende klanten en een voorstelling van de architecturale plannen voor de restauratie. Het is een rijk geïllustreerde, toegankelijke publicatie die wetenschappelijk onderbouwd is, maar tevens bestemd is voor een breed publiek . Van Franschmans en Walenmannen : Vlaamse seizoenarbeiders in den vreemde in de 19de en 20ste eeuw / Musschoot, Dirk. - Tielt: Lannoo, 2008. - 255 p. - ISBN: 978-90-209-7621-2: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 vanf De geschiedenis van de arme Vlamingen die in de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw als seizoenarbeider aan de slag gingen in Frankrijk en Wallonië. Tot het einde van de jaren vijftig zouden ze er noodgedwongen hop plukken, vlas trekken, bieten hakken enzovoort. Musschoot interviewde vijftig historische getuigen, die het harde leven van de seizoenarbeiders helemaal tot leven weten te brengen. Vlaamse migranten in Wallonië 1850-2000 / Goddeeris, Idesbald; Hermans, Roeland. - [Leuven]: LannooCampus, 2011. - 247 p. - ISBN: 978-90-209-9568-8: 29,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 vlaa De voorbije anderhalve eeuw trokken honderdduizenden Vlamingen naar Wallonië. Landbouwers, mijnwerkers en fabrieksarbeiders. Alleenstaanden en gezinnen. Sommigen pendelden elke week, anderen verbleven er alleen in het oogstseizoen. Maar velen hebben zich definitief in Wallonië gevestigd. In 'Vlaamse migranten in Wallonië' buigen historici zich over dit fenomeen. Ze brengen de migratiebewegingen in kaart en analyseren het vestigingsproces. Daarnaast onderzoeken ze de mobiliserende rol van de katholieke kerk en de Vlaamse beweging. Bovendien plaatsen ze de Vlaamse migratie naar Wallonië in een bredere context. Naast wetenschappelijke analyses bevat Vlaamse migranten in Wallonië nooit eerder vertoond fotomateriaal. De interviews met Vlaamse migranten en hun nakomelingen door Guido Fonteyn bieden een andere kijk op de Vlaamse migratie naar Wallonië. Wij gaan naar Amerika : Vlaamse landverhuizers naar de nieuwe wereld 18501930 / Musschoot, Dirk. - Tielt: Lannoo, 2002. - 247 p. - ISBN: 90-209-4810-5: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 wijg Mislukte aardappeloogsten, miserie en honger: zij dreven op het einde van de negentiende en bij het begin van de twintigste eeuw vele duizenden van onze voorouders weg, op zoek naar een beter leven, in een ander land. Velen waagden de overtocht naar Amerika. In de Verenigde Staten en Canada wonen vandaag hun nakomelingen: mensen wier naam begint met 'Van' of 'De' en die in de melting pot van Noord-Amerika zijn opgenomen. In dit boek beschrijft Dirk Musschoot een aantal van de meest pakkende verhalen. docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

4

Migratie algemeen Anders : migratie gesmaakt / Werkvormm vzw. - Leuven: Van Halewyck, 2007. 160 p. - ISBN: 978-90-5617-814-7: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 ande Vindplaats Turnhout: T 02.04.36 Waarom verlaat iemand zijn land, zijn have en goed om zijn geluk of toekomst te zoeken in een nieuwe wereld? Wie zijn deze mensen, deze nieuwkomers en asielzoekers? Welke zijn hun kansen en hun dromen? Dit boek bevat verhalen van vijftien verschillende mensen uit de meest voorkomende migratiezones naar het Westen: Mohammed en Rabia uit Noord-Afrika, Amir en Eugenie uit Centraal-Afrika, Agron en Asllan uit de Balkan, Dawlat en Samuel uit het Midden-Oosten, Bashir en Albina uit de ex-Sovjetregio, ... Hun persoonlijke verhalen worden doorspekt met culinaire herinneringen en recepten. De trek naar de stad / Saunders, Doug. - Amsterdam: De Bezige Bij, 2010. - 416 p. - ISBN: 978-90-234-5881-4: 29,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 trek Aan het begin van de eenentwintigste eeuw leven er voor het eerst in de geschiedenis meer mensen in de stad dan op het platteland. In "De trek naar de stad" laat Doug Saunders zien dat het om een wereldwijde ontwikkeling gaat, van Istanbul tot Los Angeles, van Warschau tot Mumbai en van Nairobi tot Shenzhen. Die ontwikkeling heeft grote gevolgen voor de economie: lokaal, nationaal en internationaal. Saunders betoogt dat de wijken waarin de migranten zich vestigen vaak dynamisch zijn en groot economisch potentieel bezitten. Meestal ontstaat er een welvarende middenklasse, maar ook in sloppenwijken broeinesten van armoede, sociaal geweld en religieus fundamentalisme - schuilt een enorme energie die ten nutte kan worden gemaakt. Exceptional people : how migration shaped our world and will define our future / Goldin, Ian; Cameron, Geoffrey; Balarajan, Meera. - Princeton: Princeton University Press, 2011. - 371 p. - ISBN: 978-0-691-14572-3: 21,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 exce 'Exceptional people' toont de vele voordelen van migratie voor zowel de landen van aankomst als voor de migranten zelf. Doorheen de geschiedenis zorgden migranten voor de verspreiding van ideeën en technologieën, vulden ze arbeidstekorten aan en verrijkten de sociale diversiteit. Door migratie kunnen mensen ook ontsnappen aan armoede, mensenrechtenschendingen en repressieve regimes. Het migratiebeleid van vele landen is vaak gebaseerd op misvattingen en angst. De auteurs pleiten voor het openen van grenzen en het stimuleren van migratie, weliswaar binnen een kader van internationale afspraken. Geschiedenis van het eigen volk : de vreemdeling in België van de prehistorie tot nu / Morelli, Anne. - Leuven: Kritak, 1993. - 340 p. - ISBN: 90-6303-503-9: 24,74 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 gesc Beschrijft wanneer, hoe en waarom - van de prehistorie tot nu - onze voorouders hun land verlieten om zich in België te komen vestigen. Besluit is dat we eigenlijk allemaal (im)migranten zijn.


5

Grenzeloze solidariteit? Over migratie en mensen zonder papieren / Timmerman, Christiane; Lodewyckx, Ina; Bocklandt, Yves. - Leuven: Acco, 2008. - 335 p. - (Minderheden in de samenleving; 19). - ISBN: 978-90-334-6868-1: 35,00 euro Vindplaats Antwerpen: ge 15 gren Migratie van mensen zonder papieren, ook wel illegale migratie genoemd, is een bijzonder actueel thema en heeft een grote invloed op de samenleving. Desondanks ontbreekt een langetermijnvisie en een efficiënt beleid. Hoewel veel opinies over illegale migratie de ronde doen en veel mensen erbij betrokken zijn - als persoon zonder papieren, als hulpverlener of als beleidsmedewerker - blijkt een groot gebrek aan wetenschappelijke kennis over dit thema. Het Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS) van de Universiteit Antwerpen organiseerde in samenwerking met Bond Zonder Naam en andere academische partners en organisaties een congres over (illegale) migratie en mensen zonder papieren. Doel van het congres was het samenbrengen van mensen uit verschillende maatschappelijke velden (academici, beleid, middenveld) om vanuit verschillende invalshoeken deze thematiek te bespreken. International migration : a very short introduction / Koser, Khalid. - Oxford: Oxford University Press, 2007. - 140 p. - (Very short introductions). - ISBN: 978-019-929801-3: 5,80 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 inte Dit boekje tracht een bondige inleiding te geven op het onderwerp 'internationale migratie'. De auteur heeft het - zoals de titel aanduidt - dus niet zo zeer over migratie binnen nationale grenzen, maar over migratie tussen verschillende landen. Acht hoofdstukjes behandelen verschillende aspecten van internationale migratie: Waarom is migratie belangrijk? Wie zijn de migranten? Waarom is er migratie (migratie en globalisering)? Wat is het verband tussen ontwikkeling en migratie? Irreguliere migratie (met aandacht voor mensenhandel en mensensmokkel); Vluchtelingen en asielzoekers; De impact van migranten op het land van aankomst; De toekomst van internationale migratie. International migration : the human face of globalisation / Keeley, Brian. - Paris: OECD, 2009. - 167 p. - (OECD Insights). - ISBN: 978-92-64-04728-0: 15,00 EUR URL: http://dx.doi.org/10.1787/9789264055780-en Vindplaats Antwerpen: ge 04 inte Voortbouwend op de unieke expertise van de OESO gaat dit boek verder dan de retoriek en wordt de werkelijkheid van de hedendaagse internationale migratie onder de loep genomen: Waar komen migranten vandaan en waar gaan ze naartoe? Hoe wordt migratie door de overheid beheerd? Hoe redden migranten zich in het onderwijs en op de werkplek? En is migratie goed of nadelig voor de ontwikkelingslanden? Ongeveer 190 miljoen personen overal ter wereld wonen elders dan in hun geboorteland. Deze migranten brengen onze samenleving energie, ondernemerschap en nieuwe ideeën. Maar er zijn ook negatieve kanten: jonge immigranten die het onderwijs zonder diploma verlaten, volwassenen die geen werk vinden en, natuurlijk, illegale immigratie. Dergelijke problemen kunnen migratie veranderen in een politieke bliksemafleider en aanleiding zijn tot verhitte discussies.


6

Migratie : winnaars en verliezers / Morel, Michèle; Ryngaert, Cedric. - Leuven: Acco, 2011. - 190 p. - ISBN: 978-90-334-8651-7: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 migr Migratie staat volop in de belangstelling. Onder invloed van demografische en economische factoren en in het bijzonder de hedendaagse globaliseringstendensen, verlaten steeds meer mensen hun thuis om elders te gaan leven. Migratie is een complex fenomeen en omvat een veelheid aan dimensies. Deze monografie gaat in op enkele van deze dimensies, waaronder multiculturalisme en integratie, brain drain, terugkeer en circulaire migratie. De bijdragen in deze monografie zijn geschreven door auteurs met verschillende achtergronden en diverse ervaring op het gebied van asiel en migratie. Migraties en migrantenpopulaties in België : statistisch en demografisch verslag 2010 / [s.n.]. - Brussel: Centrum voor gelijkheid van kansen en voor Racismebestrijding, 2011. - 203 p. URL: http://tinyurl.com/6wy8tbr Vindplaats Antwerpen: ge 16 migr Dit verslag wil statistische en demografische elementen aanreiken om burgers en beslissingmakers te informeren. Om de dynamiek van de migratieconjunctuur en de migrantenpopulaties inzichtelijk te maken worden zeven facetten belicht: de beschikbare statistische bronnen; legale migratiestromen; omvang van de asielinstromen; de vreemde bevolking (in wettig verblijf); verkrijgen en toekennen van de Belgische nationaliteit; de populatie van vreemde afkomst in wettig verblijf; personen in onwettig verblijf. The encyclopedia of migration and minorities in Europe : from the seventeenth century to the present / Bade, Klaus; Lucassen, Leo; Emmer, Piet; Oltmer, Jochen. - New York: Cambridge University Press, 2011. - xxxix, 768 p. ISBN: 978-0-521-89586-6: 149,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 ency Dit is een encyclopedie over de geschiedenis van de migratie in Europa sinds de 17e eeuw. Het eerste deel 'landen' van dit lijvige werk is geografisch ingedeeld en bevat artikels met een beschrijving van de migratiegeschiedenis van de verschillende Europese landen. Het tweede deel 'groepen' bevat meer dan 200 alfabetisch geordende artikels over verschillende groepen migranten. Voorbeelden van zulke groepen zijn: 'Chileense vluchtelingen in Europa sinds de militaire staatsgreep in Chili in 1973' en 'Belgische vluchtelingen in West-Europa tijdens de Eerste Wereldoorlog'. Winnaars en verliezers : een nuchtere balans van vijfhonderd jaar immigratie / Lucassen, Leo; Lucassen, Jan. - Amsterdam: Bert Bakker, 2011. - 302 p., [16] p. pl. ISBN: 978-90-351-3643-4: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 winn Met 'Winnaars en verliezers' willen Leo en Jan Lucassen een beter inzicht geven in de betekenis van immigratie voor verleden, heden en toekomst in Nederland. In hun overzicht van de Nederlandse migratiegeschiedenis van de afgelopen vijf eeuwen gaan zij systematisch na hoe de immigratie in verschillende periodes moet worden verklaard en wat de effecten ervan zijn op de korte en de lange termijn. Zij doen dit aan de hand van de begrippen winst en verlies, zowel berekend voor de migranten zelf als voor de ontvangende samenleving. Op die manier ontstaat een evenwichtiger oordeel over de betekenis van immigratie voor de Nederlandse samenleving in heden en verleden.


7

Educatief materiaal Ben ik een migrant? De geschiedenis van onze migraties / Vanoppen, Ann. Brussel: Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racisme bestrijding, 2009. 16 p.: 0,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.belgium.be/nl/publicaties/publ_ben_ik_een_migrant.jsp Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 beni Vindplaats Turnhout: T 03.01.40 ; T 03.01.40a Mensen hebben zich doorheen de geschiedenis altijd verplaatst en zullen dat ook in de toekomst blijven doen. Onze wereld is het product van migratie en we zijn allemaal kinderen van migranten. Dit dossier behandelt migratie door de eeuwen heen, de overgang van een nomadenbestaan naar een sedentair bestaan, de kolonisatie, de slavenhandel, de emigratie van Belgen naar Noord-Amerika, de migratie naar België,... Er is een werkblad voorzien met vragen voor de leerlingen en enkele didactische suggesties om dit thema in vakken als biologie, Nederlands, geschiedenis, economie en aardrijkskunde aan bod te laten komen. Bloedbroeders / Berends, René. - Deventer: Corps 9 Publishers, 2004. - 159 p. ISBN: 90-808932-1-8: 12,75 euro Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 bloe Emre, een Turkse jongen van 11 jaar, is geboren en getogen in Deventer waar zijn vader werkt in een blikfabriek. Zijn opa heeft ook in die fabriek gewerkt; hij kwam als gastarbeider in de jaren zestig naar Nederland. Emre moet voor school een spreekbeurt houden en besluit dit over Turkije te doen. Door gesprekken met zijn opa krijgt hij een beeld van Turkije en Nederland en leert hij de geschiedenis van zijn familie, maar ook van andere Turkse gastarbeiders kennen. Boemerang 2e graad: Tigali's kater - leerwerkschrift / Vanloo, Johan; Daeninckx, Didier. - Wommelgem: Van In, 2009. - 48 p. - (Boemerang 2e graad: eerste deel; 5). - ISBN: 978-90-306-5229-8 Doelgroep: 15-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 boem In deze vijfde bundel voor de 2e graad gaan leerlingen helemaal op in het kortverhaal Tigali's kater van Didier Daeninckx. Het toont de pijn die onverdraagzaamheid en racisme veroorzaken. Bij het lespakket hoort ook de dvd Vallen, naar het gelijknamige boek van Anne Provoost. Ook dit verhaal tast de grenzen van verdraagzaamheid af. De onderwerpen in deze bundel zijn: gelijk en anders zijn, emigreren en immigreren, andere culturen en godsdiensten, het OCMW, racisme, discriminatie, een bezoek aan de bibliotheek... De aankomst / Tan, Shaun. - Amsterdam: Querido, 2008. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-451-0722-6: 22,50 euro Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 aank Een prentenboek, zonder woorden. De Aankomst gaat over een universeel en tijdloos gegeven: een man verlaat zijn land en zoekt geluk in een nieuw land. Illustrator/kunstenaar Shaun Tan kiest in dit album voor een licht surrealistische aanpak. De auteur slaagt erin om het thema van migratie op een ongedwongen manier aan de lezer te brengen. Tans realistische mensenfiguren contrasteren mooi met de cartooneske dierenfiguren en bijna iconische afbeeldingen van de stad. De Aankomst is een verhaal dat alle leeftijden kan aanspreken. docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

8

De buitengrenzen van de Europese Unie / de Ridder, Harry. - Nijmegen: C.M.O., 2008. - 27 p., geïll. (Scriptiepakket) Doelgroep: 9-10 jaar 11-12 jaar 13-14 jaar 15-16 jaar URL: http://www.cmo.nl Vindplaats Antwerpen: A EUR/EUR.029 De scriptiepakketten van het Centrum voor Mondiaal Onderwijs zijn in de eerste plaats bedoeld als hulp voor leerlingen bij het maken van een werkstuk voor school. Ze zijn echter ook uitstekend geschikt als achtergrondinformatie bij bepaalde landen of thema's. Oudere titels worden geactualiseerd, en bij elke nieuwe titel is er nu ook een educatieve webpagina beschikbaar. Elk pakket bestaat uit ongeveer 25 pagina's tekst, foto's, tekeningen, strips en/of cartoons. In dit nummer komt aan bod: de binnen- en buitengrenzen van Europe, migraties naar Europa, milieuvervuiling stopt niet aan de grens, handel aan de buitengrens. De immigratie uitgelegd aan mijn dochter / Naïr, Sami; Chayes, Evelien. Amsterdam: Atlas, 2008. - 59 p. - ISBN: 978-90-450-1152-3: 12,50 euro Doelgroep: 11-12 jaar 13-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 immi Sinds mensenheugenis ondergaan samenlevingen veranderingen ten gevolge van de komst van nieuwe bevolkingsgroepen. Maar geen van deze samenlevingen is hierdoor wezenlijk veranderd. Want uiteindelijk integreren nieuwkomers altijd en worden ze volwaardig burger van het ontvangende land. Vanuit deze stelling voert Sami Naïr een gesprek met zijn dochter over de problematiek van de immigratie in Europa. Zijn dochter stelt logische vragen als: Wat is het verschil tussen een vreemdeling en immigrant zijn? Moeten mensen afstand doen van hun afkomst? Als je met een Nederlander trouwt, word je dan ook Nederlander? Naïr geeft helder en geduldig uitleg en gaat waar nodig de discussie aan. Dit oorspronkelijk in Frankrijk verschenen boek werd speciaal voor de Nederlandse vertaling geactualiseerd en aangepast aan de Nederlandse situatie. Een kijk op de ander : didactische fotomap om vooroordelen te doorbreken / School zonder racisme. - Brussel: School Zonder Racisme, 2006. - handleiding, 60 foto's, 20 biografische fiches, fiche 'levensverhaal', 4 kaarten met overzicht: 50,00 EUR Doelgroep: 9-14 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 kijk ; A 07.039 Vindplaats Turnhout: T 07.01.288 In de doos vind je zestig foto's van twintig personen van verschillende nationaliteit of afkomst. Van deze personen werden er telkens drie foto's genomen: een portret, een beeld van de leef- of werkomgeving en een derde foto die iets meer vertelt over het interesseveld van de gefotografeerde persoon. Verder vind je in deze doos twintig biografische fiches. Aan de hand van deze fiches kom je meer te weten over de gefotografeerde personen. Een begeleidende handleiding omschrijft duidelijk een aantal methodieken om in de klas te werken met deze foto's. Verder vindt de leerkracht in de begeleidende handleiding achtergrondinformatie rond stereotypes, racistische vooroordelen en beeldvorming. Achteraan in de handleiding kan de leerkracht ook beknopte informatie vinden over thema's zoals migratie, vluchtelingen, islam, discriminatie in het onderwijs.


9

Gaan! of Niet Gaan? Educatieve modules over migratie in Europa / van Middelkoop, Daniël; Jansen, Margriet. - Amsterdam: Alice O, 2008. - 39 + 58 + 10 p., bevat: foto's, handleiding, werkbladen: 12,61 EUR Doelgroep: 13-16 jaar URL: http://www.go-no-go.nl/educatie Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 gaan Vindplaats Turnhout: T 03.01.80 Gaan! of Niet gaan? is lesmateriaal bij het boek Go No Go van fotojournalist Ad van Denderen over migratie naar en binnen Europa. In vijf lesmodules komen motieven, gevolgen en beeldvorming over migratie aan de orde. Het is de bedoeling dat leerlingen kritisch over het migratievraagstuk leren nadenken en zich daarover een eigen mening kunnen vormen. Een bijkomend doel is dat leerlingen de berichtgeving over migratie in de pers kunnen duiden. Het lespakket bestaat uit een uitgebreide docentenhandleiding, tien gelamineerde foto's op A4-formaat en verschillende werkbladen. Voor het beantwoorden van de vragen bij de opdrachten moeten de leerlingen informatie zoeken op de educatieve website. De opdrachten zijn ontwikkeld voor twee verschillende niveaus (ASO/TSO en BSO). Het materiaal kan vakoverschrijdend ingezet worden. Het Geheim van Anderland. Een lees- en doeboek voor kinderen die in het buitenland wonen / Janssen-Matthes, Mieke M.E. - Amsterdam: KIT Publishers, 2006. - 96 p., met: ill. - ISBN: 90-6832-586-8: 15,73 euro Doelgroep: 7-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.9 gehe Vindplaats Turnhout: T 07.01.172 'Het geheim van Anderland' is een kinderboek voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar die in het buitenland wonen. Het boek wil kinderen behulpzaam zijn bij het leven in een ander land en bij het oplossen en hanteren van een aantal problemen die een langdurig verblijf in het buitenland vaak met zich meebrengt. Het is een echt doeboek met opdrachten. Er mag in getekend, geschreven en geplakt worden. Het Geheim van Youssef / Nielandt, Dirk; Mampaey, Sam. - [S.l.]: Beweging voor Kinderen zonder Papieren, 2009. - 24 p. - ISBN: 978-90-9024638-3. Doelgroep: 9-10 jaar 11-12 jaar URL: http://www.hetgeheimvanyoussef.be Vindplaats Antwerpen: or 3.2.8 gehe Vindplaats Turnhout: T 07.02.63 Dit spannende stripverhaal gaat over kinderen zonder papieren. Bij de strip werd een educatief dossier ontwikkeld voor de derde graad lager onderwijs. Na het lezen van de strip, in gedrukte vorm of op de website, individueel of klassikaal, wordt er met het educatieve pakket verder op de inhoud ingegaan. Het hapklare lesmateriaal, de teksten en de spelletjes zijn te downloaden van de website. Op de website vindt u ook links naar relevante organisaties en informatiebronnen. 'Ik heb het niet bedacht...' : met je ouders verhuizen naar een ander land / Simons, Marjanne. - Leersum: Vandorp Educatief, 2009. - 162 p. - ISBN: 978-9077698-44-0: 14,95 EUR Doelgroep: 10-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.9 ikhe Een boek voor kinderen vanaf 10 jaar over verhuizen naar het buitenland, over hun gevoelens daarbij en hun ervarigen. In zes verhalen staat telkens een ander docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

10

kind centraal, in een ander land, in een andere fase van de verhuizing. Ook voor ouders met emigratieplannen de moeite waard om te lezen. Immigratie / Wilson, Ruth. - Harmelen: Ars Scribendi, 2004. - 48 p. (Internationale vraagstukken). - ISBN: 90-5495-868-5 Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: A 03.04.025 Vindplaats Turnhout: T 03.01.76 Immigratie is een kwestie die ons allemaal aangaat en die vaak in het nieuws is. In dit boek wordt uitgelegd wat immigratie is, wordt gekeken naar de redenen voor immigratie en naar de effecten op onze wereldwijde gemeenschap. Er worden allerlei verschillende vormen van immigratie besproken, de geschiedenis van immigratie en de wettelijke bepalingen rond immigratie. Bekeken wordt waarom mensen hun huis en hun land verlaten, waarheen zij migreren, en waarom immigratie zo'n belangrijke kwestie is in de hedendaagse wereld. Focus op immigratie / Teichmann, Iris. - Leidschendam: Biblion, 2006. * Immigratie en de wet - ISBN: 90-5483-680-6 * Van land verhuizen - ISBN 90-5483-681-4 * Leven als immigrant - ISBN 90-5483-682-2 * Vele culturen in één land - ISBN 90-5483-683-0 Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: A 03.01.033, A 03.01.034, A 03.01.035, A 07.048 Immigratie en de gevolgen ervan zijn tegenwoordig regelmatig in het nieuws. Deze serie van vier boeken behandelt de verschillende aspecten van immigratie op een duidelijke en objectieve manier. Je leest alles over de feiten en de geschiedenis van de huidige wereldwijde situatie. Onderwerpen als mensen zonder papieren, inburgeren, vrouwenrechten, mensensmokkel en -handel komen allemaal aan bod. Elke situatie wordt toegelicht met een persoonlijk relaas van iemand die het zelf heeft meegemaakt. Achteraan is er ook een lijst met interessante websites. Dit deel verklaart de ingewikkelde aspecten van immigratie, van het aanvragen van asiel tot het verkrijgen van staatsburgerschap. Integreer! / de Acht. - Mechelen: Jeugd & Vrede vzw, 2008. - spelbord, 6 pionnen, 1 dobbelsteen, 6 situatie-startkaarten, 6 middel-startkaarten, 100 integratiepunten, 2x40 kanskaarten (met papieren/zonder papieren), briefjes van 100, 200 en 500 euro (48 per soort), 17 soorten documenten (6 per soort), symboolkaart, spelregels, handleiding voor groepsbegeleiding: 30,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 inte Vindplaats Turnhout: T 07.01.217 In het spel "Integreer" is iedereen nieuwkomer. Bedoeling van het spel is je zo snel mogelijk te integreren. Dit gebeurt in verschillende stappen: de taal leren, een opleiding zoeken, werk zoeken, een huis huren. Wie het eerst een huis kan kopen , heeft de spreekwoordelijke Belgische "baksteen in de maag" en heeft gewonnen! Het spel wordt afgesloten met een bespreking over integratie en over het integratiebeleid in België.


11

Meer dan een nummer : educatieve toolkit rond asiel en migratie in Europa / Aigner, Florence; Arazi, Simon; Berteau, Valérie; et.al. - Brussel: UNHCR, 2009. 39 p., dvd, 7 A4-foto's. - ISBN: 978-92-9068-490-9. Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://tinyurl.com/bmotsxo Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 meer Vindplaats Turnhout: T 07.02.62 De toolkit 'Meer dan een nummer' is ontworpen om leraren en andere lesgevers te helpen jongeren te betrekken bij een geïnformeerde discussie rond asiel en migratie binnen de Europese Unie. De hoofddoelstelling is leerlingen de asiel- en migratiekwesties binnen de EU helpen begrijpen en hen een eigen mening laten vormen, gebaseerd op evenwichtige informatie. In de handleiding zijn een aantal sleutelbegrippen geformuleerd omdat het belangrijk is de juiste terminologie te gebruiken tijdens gesprekken over asiel en migratie. De dvd is zodanig opgesteld dat die kan gebruikt worden samen met de creatieve oefeningen die in de handleiding worden uitgelegd. De sleuteloefening is een algemene inleiding tot het onderwerp en brengt levensechte verhalen. De daarop volgende oefeningen gaan dieper in op de thema's: economische migratie, niet-begeleide minderjarigen, migratie en asiel in de media, mensenhandel en mensensmokkel. De toolkit is bedoeld voor jongeren van 12 tot 18 jaar. Waar nodig zijn de oefeningen onderverdeeld in twee leeftijdsgroepen: 12-14 jaar en 15-18 jaar. Paroles sans papiers / Chauvel, Alfred; Chauvel, David; Le Galli, Michael. - Paris: Guy Delcourt Productions, 2007. - [72] p. - ISBN: 978-2-7560-1085-4 Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: ge 15 paro 'Paroles sans papiers' is een compilatie van de beschrijving van negen stripauteurs van negen getuigenissen van clandestiene migranten. De verhalen schetsen het leven van een clandestiene migrant en de vaak absurde situaties waarin deze terechtkomt. Aan bod komen verschillende onderwerpen zoals clandestiene prostitutie, overleven zonder papieren en redenen voor migratie. Het boek bevat een dossier met o.a. gedetailleerde informatie over de geschiedenis van immigratie in Frankrijk. Penser l'acceuil autrement - Penser les migrations autrement / Annoncer La Couleur. - Brussel: Annoncer La Couleur, 2001. - 112 p. + cd-rom Doelgroep: Volwassenen 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A 07.033 Er wordt getracht de jongeren te laten ontdekken en begrijpen welke impact en consequenties er verbonden zijn aan het ontvangen van migranten zowel in het Noorden als in het Zuiden. Zo worden aangekaart: het migratiebeleid in 4 verschillende wereldregio's; van afwijzing tot toenadering tot elkaar; de verschillende actoren in onze civiele maatschappij; de gevolgen van een nieuwe openheid naar migranten. Persepolis / Satrapi, Marjane. - Antwerpen: Atlas, 2006. - 346 p., met: ill. - ISBN: 90-450-1303-7. - ISBN: 978-90-450-1303-9: 21,16 euro Doelgroep: Volwassenen 13-14 jaar 15-16 jaar 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 pers Vindplaats Turnhout: T AZI/IRAN.09 Persepolis is het meermaals bekroonde levensverhaal van Marjane Satrapi, die opgroeit na de Islamitische revolutie in Iran, naar het Westen uitwijkt om te studeren en vervolgens terugkeert naar haar vaderland. Het is tegelijkertijd een docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

12

biografie, een beeldverhaal en biedt de politieke diepgang van het conflict tussen fundamentalisme en democratie. Wereldkids : voor en door Nederlandstalige kinderen wereldwijd / Zoer, Martine. - [S.l.]: WereldKIDS, de kinderwebsite van de Wereldomroep, 2003. - 92 p. - ISBN: 90-6832-976-6: 9,36 EUR Doelgroep: 6-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.9 were In dit boek vertellen Nederlandstalige kinderen die in het buitenland wonen hun verhaal en geven ze ook advies. Vanuit allerlei landen vertellen ze over: afscheid nemen, nieuwe vrienden maken, heimwee hebben en nog veel meer. Zwart van 't volk : de gekleurde geschiedenis van 't stad : twee wandelingen langs de migrantengemeenschappen van Antwerpen / Mampaey, Sam; Van Orshoven, Ive. - Antwerpen: De Acht, 2009. - 86 p., met cd: 9,00 EUR URL: http://www.zwartvantvolk.be Vindplaats Antwerpen: ge 04 zwar "Zwart van 't volk" is een ontdekkingsreis door de gekleurde geschiedenis van 't Stad. Het project werkte twee wandelingen uit langs de Antwerpse migrantengemeenschappen. Wie is wanneer gekomen? En waarom? Hoe staan die migranten vandaag in de samenleving? En hoe bekijkt de oude Antwerpenaar deze nieuwe Antwerpenaars? Eén wandeling gaat over de 'oude' migratie van Italiaanse, Marokkaanse en Turkse gastarbeiders in de jaren zestig, over de joodse oorlogsmigratie en de diamanthandel. Ze toont ook een tweede en derde generatie, geboren en getogen in de Koekenstad. De tweede wandeling gaat over de 'nieuwe migranten' en zet je op het pad van de Chinese migratie, van Poolse gelukszoekers en Afrikaanse vluchtelingen. Ze vertelt van Tsjetsjenen over Roma tot de Seefhoek, van achterstelling en de allochtone middenstand. Hete thema's als racisme en integratie gaat deze wandeling niet uit de weg. Het boekje gidst je door de twee wandelingen en geeft achtergrondinformatie en fotomateriaal bij elke halte. Op de bijhorende CD staan verhalen van Antwerpse migranten.

Videomateriaal, dvd’s 0032 / Tieleman, Lise; Haekens, Luc; Crombez, Steven. - Brussel: VRT, 2007. - 4 dvd's, bevat: boekje. Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 0032 Vindplaats Turnhout: T 07.01.205 Op 1 maart leefden in België mensen van 199 verschillende nationaliteiten. In 0032 maken we kennis met 11 van deze nieuwe landgenoten. We zien ze hier, in hun tweede vaderland, leven. Welke dromen ze nastreven, welke hoop ze koesteren. En hoe ze kijken naar en samenleven met ons, de Belgen. Allemaal hebben ze intens telefonisch contact met een vriend, een oom, een dochter, een moeder of een grootvader in het land van afkomst. De telefoondraad is voor hen de spreekwoordelijke navelstreng met hun roots. Elke aflevering vertelt het verhaal van één van de 11, en op die manier staat telkens een ander volk, een ander land, een andere cultuur centraal. Toch duiken in elke aflevering de tien andere bij tussenpozen op, met beschouwingen en anekdotes vanuit hun eigen ervaringen. Omdat 0032 gaat over migranten die in Vlaanderen leven, houden de 11 protagonisten ons elk op hun manier een spiegel voor. 0032 is een documentaire reeks van Woestijnvis in opdracht van de VRT. docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

13

be.WELCOME : België & immigratie / Atomium Expo. - Leuven: De Boeck, 2011. - dvd ca. 2 uur, boekje 40 p. - ISBN: 978-2-920-5608-3: 12,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 be.w ; ge 04 be.w Het project be.WELCOME is een pedagogisch werkinstrument dat inzicht biedt in het fenomeen van de immigratie in België en haar recente geschiedenis. De dvd be.WELCOME bevat alle interviews met in België verblijvende immigranten die gemaakt werden voor de tentoonstelling in 2 luiken, be.WELCOME #1 en #2, een initiatief van het Atomium en het Museum van Europa. Getuigen vertellen voor de camera hoe ze hun vestiging in België beleven of beleefd hebben, wat hun vertrek met zich meebracht, de moeilijkheden die ze ondervonden bij hun aankomst, enz... De zoektocht van de migrant is de leidraad in het eerste luik van de tentoonstelling (het eerste deel van de dvd). Inburgering en integratie staan centraal in het tweede luik. Het tweetalige boekje bij de DVD bevat een kort woord vooraf waarin het project wordt voorgesteld, een kort historisch overzicht van de immigratie in België en een tekst van Charles Bricman in verband met enkele van de interviews. China zoekt m/v met knapzak : migratiearbeiders in China / Corthals, Karel. - Halle: Corthals Karel, 2005. - dvd (27 min.): 17,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AZI/CHI.018 Vindplaats Turnhout: T AZI/CHI.29 130 miljoen migranten uit armere Chinese provincies komen naar één van de tienduizenden fabrieken in Oost-China waar veel van onze bekende producten vandaan komen. Deze migranten leven het hele jaar door op de fabrieksterreinen zelf. De productie- en leefomstandigheden zijn niet altijd wat ons voorgesteld wordt door misleidende audit's. Het goede nieuws is dat alle fabrieken tegenwoordig klagen over hun moeilijkheden om nieuw personeel te vinden. En dus zijn de fabrieken wel verplicht om de werken leefomstandigheden te verbeteren. Westerse consumentenorganisaties gaan ook niet vrijuit. Zij zwengelen wel de prijsconcurrentie tussen de supermarkten aan maar houden bij hun "beste koop" geen rekening met de arbeidsvoorwaarden. Westerse bedrijfsleiders beweren dan wel dat ze het ethischer aanpakken dan de Chinezen zelf maar is dat wel zo? We bezoeken eveneens achtergebleven provincies en ontdekken waarom zovelen, duizenden kilometers van huis hun familie en kinderen achterlaten. De droom van Lola / Coopération par l'éducation, Annoncer la couleur, Théâtre Musical Possible. Brussel: Annoncer la couleur, 2007. - dvd (16 min.) + brochure (8 p.) Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AFR/CON.022 ; A AFR/CON.022 a Vindplaats Turnhout: T AFR/CON.22 Deze DVD wil de aandacht vestigen op de oorzaken van migraties en de eraan verbonden stereotypen. Er werd gekozen om een portret te filmen van drie inwoners van Kinshasa. Julia, Démato en Gertrude geven hun visie op Europa en op de problematiek omtrent migratie. Er is een beknopte pedagogische fiche bij. Gladys' Clan : een Caribische geschiedenis / Schmidt, Marc. - Utrecht: Podium Bureau voor Educatieve Communicatie, 2004. - dvd, handleiding (11 p.): 16,00 EUR Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://www.podiumvooronderwijs.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 glad ; A AME/ANT.003 Vindplaats Turnhout: T 07.02.54 Gladys' Clan is een familiekroniek, verteld vanuit het perspectief van drie generaties vrouwen in de familie Blijden; de grootmoeder, de dochters en haar docAtlas selectielijst Vlamigrant, april 2012

14

kleinkinderen. Met op de achtergrond het verbindende thema van migratie, die elke generatie op eigen wijze beleeft, wordt de familiegeschiedenis geleidelijk en nauwgezet in kaart gebracht. Het zinvolle van dit pakket is dat een deel van de migratiegeschiedenis naar Nederland en het ontstaan van een multiculturele samenleving inzichtelijk wordt gemaakt ahv dit familieportret. Algemene maatschappelijk, politieke en economische ontwikkelingen worden concreet gemaakt door persoonlijke verhalen waarin leerlingen zich zeker herkennen. Go West! Een verhaal van Vlaamse emigranten naar Canada / Vanwalleghem, Evelien. - Provincie West-Vlaanderen: Grafische dienst, 2006. - 1 dvd: 5,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 04 gowe Deze DVD werd ontwikkeld naar aanleiding van de tentoonstelling 'Go West! Een verhaal van Vlaamse emigranten naar Canada'. De emigratie naar Canada verliep in verschillende golven vanaf het einde van de 19de eeuw, met een laatste piek in de jaren vijftig van vorige eeuw. Wat zochten ze in dat onbekende land? Hoe werden ze er onthaald? Slaagden ze in hun onderneming? De DVD bevat een virtueel bezoek aan de tentoonstelling; een reportage van Focus/WTV; getuigenissen van Vlaamse emigranten. Heusden-Zolder in kleur! / Gemeentelijke integratiedienst. - Heusden-Zolder: Gemeentebestuur Heusden-Zolder, 2004. - dvd (33 min.), bevat: brochure: 15,00 EUR Doelgroep: Volwassenen 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 heus De kortfilm «Heusden-Zolder in kleur!» vertelt aan de hand van getuigenissen de migratiegeschiedenis van deze Limburgse gemeente. Voorts onderzoekt de film de gevolgen van migratie op vlak van religie, huisvesting, cultuur en tewerkstelling. Tot slot tonen de initiatiefnemers toekomstperspectieven (mét concrete projecten). Het project roept op tot meer verdraagzaamheid, begrip en respect via meer en betere informatie. Bij de video/dvd hoort een brochure die de onderwerpen uitgebreider bespreekt en een reeks vooroordelen ontkracht. Video/dvd en brochure zijn perfect bruikbaar in andere Vlaamse gemeenten, als opwarmer bijvoorbeeld voor lessen of discussies over de multiculturele samenleving. Doelgroep is de gehele bevolking met een specifieke aandacht voor jongeren. Migrations / Jomier, Alain; Lernoud, Frédéric. - Brussel: Arte Editions, 2007. - dvd (100 min.). - (Le dessous des cartes): 28,99 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 03.01.048 Deze Franstalige dvd rond migratie bevat negen verschillende reportages rond het thema migratie. Waarom vluchten mensen, naar waar, is migratie een bedreiging, standpunt van de Europese Unie, Afrikanen in de Europese zorgsector, financiële geldstromen, en de nieuwe klimaatvluchtelingen, zijn enkele van deze specifieke benaderingen. Oud worden ver van huis / Kerklaan, Marga; Notten, Nic. - Hilversum: KRO, 1984. - videocassette, 30 min. Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 oudw Documentaire over Nederlanders die in de jaren '50 van de 20ste eeuw naar Australië en NieuwZeeland zijn geëmigreerd. Nu zij ouder zijn worden ze geconfronteerd met hun gebrek aan integratie in hun nieuwe omgeving. De gevolgen daarvan worden schrijnend helder wanneer zij terecht komen in verzorgingshuizen. Zij hebben zich de taal noch de cultuur eigen gemaakt. De vergelijking met groepen huidige 'oudkomers' in Nederland ligt voor de hand. Dit is een ingekorte versie van het programma.


15

Trouwen over de grens / Brauwers, Greet. - [S.l.]: Greet Brauwers, 2006. - dvd, 26 min.: 10,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 trou Deze documentaire geeft een stem aan jonge allochtonen die getuigen over hun huwelijk met iemand uit Marokko of Turkije. Samen met een werkmap voor begeleiders, vormt de DVD een instrument om de problematiek van het importhuwelijk uit de taboesfeer te halen en zowel bij verschillende groepen, scholen als in Turkse en Marokkaanse kringen beter bespreekbaar te maken. De DVD en werkmap zijn ter beschikking van alle geïnteresseerde organisaties en scholen die een discussieontmoeting willen organiseren over huwelijksmigratie. Tu ne verras pas Verapaz gekeken of gezien / Volcaert, Didier; van Dienderen, An; Maes, Steve. - Brussel: Canon, 2003. - video, handleiding 79 p., cd-rom Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 08.013 Vindplaats Turnhout: T 10.45 De documentaire, de handleiding en de cd-rom willen een eerste aanzet zijn om leerkrachten instrumenten aan te reiken om te werken rond media en informatieve beelden. De documentaire verwijst naar een vergeten stuk vaderlandse geschiedenis: de voormalige Belgische kolonie in Guatemala, Santa Tomas de Castilla. De handleiding is opgedeeld in 4 sessies met stellingen en opdrachten gekoppeld aan de documentaire. Op de cd-rom staat divers didactisch materiaal en het bronnenmateriaal van deze documentaire. Va, vis et deviens / Mihaileanu, Radu; Abecassis, Yael; Zem, Roschdy. - Bruxelles: Belga Home Video, 2005. - dvd, 140 min.: 9,90 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 vavi In 1984 evacueerde 'operatie Mozes' duizenden Ethiopische joden (falasha's) vanuit Soedanese vluchtelingenkampen naar Israël. Dit epische docudrama biedt een boeiende blik op deze door de Mossad en de VS ondersteunde historische operatie. 'Vas vis et deviens' heeft het evenwel niet alleen over de moeilijke integratie van Ethiopische joden in Israël, maar laat zich ook vertalen als een film over ontworteling en de immigrant in het algemeen. Wereldburgers / NCDO. - Amsterdam: NCDO, 2007. - dvd (5x15 min.). - (Samsam) Doelgroep: 9-14 jaar URL: http://www.samsam.net Vindplaats Antwerpen: A 08.036 Vindplaats Turnhout: T 08.33 Aanvullend op het Samsamnummer "We want you. Ben jij een wereldburger?" verscheen deze film "wereldburgers". De jonge reporters trekken op onderzoek en trachten in 5 afleveringen antwoorden te vinden op hun vragen rond schone kleren, migratie, eerlijke handel, diversiteit in je buurt, natuur, media en beeldvorming.


16

Literatuur en educatief materiaal Een selectie uit het aanbod van docatlas

Recommend Documents