lifestyle
9
Jeannette Spierings
Nonchalante speurtocht naar de werkelijke essentie
10
De precisie van weleer heeft plaatsgemaakt voor kernachtigheid, voor focus.
Jeannette Spierings heeft als schilderes een bijzondere achtergrond. Want in de regel leidt een opleiding als reclametekenaar niet tot opvallende artistieke prestaties. Toch heeft die achtergrond haar een vliegende start gegeven. De precisie van werken vereist immers veel kennis van perspectief en van verhoudingen. Voor de rest is ze autodidact; de schildertechnieken heeft ze zichzelf in de loop der jaren eigengemaakt. En nu is ze bezig met een voortdurend proces van vergeten, weglaten en verliezen van details. Een voortdurende zoektocht naar de essentie van de voorstelling, de kracht van de kern.
Tekst: Sjoerd van der Plas Foto’s: Arjan de Lange
“Wie mijn cv bekijkt, krijgt de indruk dat ik van het ene uiterste
ik op de marketingcommunicatie-afdeling van Philips terecht
in het andere verzeild ben geraakt”, erkent Jeannette Spierings.
gekomen. Daar verzorgde ik het drukwerk van alle verpakkingen
“Van de marketingcommunicatie-afdeling van Philips naar
voor lampen. Dat was een puur grafische functie, die inhield
een bedrijf dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
dat ik het traject begeleidde van ontwerp tot eindproduct. Door
begeleidt. Dat zijn op de keper beschouwd totaal verschillende
gezondheidsproblemen heb ik mijn baan moeten opzeggen.
werelden. Maar er zit wel zeker een rode draad in. En dat heeft
Kort daarna vond ik een baan bij de WSD Groep in Boxtel. Daar
te maken met mijn interesse voor tekenen en schilderen. Daar
begeleidde ik grafische orders, weer een baan in de grafische
wilde ik van jongs af aan in verder. Maar de Kunstacademie vond
hoek, maar dan wel een met een uitgebreider takenpakket.
ik destijds toch ietwat te zweverig, te ver van de werkelijkheid
Tot het moment dat de grafische afdeling gesloten werd. Het
en ik heb toen gekozen voor een praktijkgerichte opleiding;
prettige was dat ik inmiddels in mijn vrije tijd al behoorlijk
reclametekenen en etaleren. En in die richting heb ik, na
aan het schilderen was geslagen. Ik maakte een jobswitch; op
voltooiing van de opleiding, ook werk gezocht. Zodoende ben
dit moment ben ik managementassistente bij WSD. Een totaal
11
andere baan, maar ik kan mijn organisatievermogen kwijt in mijn werk bij WSD en mijn creativiteit komt thuis volledig uit de verf. Gelukkig kan ik veel vrije tijd besteden aan mijn passie: schilderen.”
Precisie Sinds haar eerste schreden op het pad van de schilderkunst, heeft Jeannette al heel wat stappen gezet. “Ik ben begonnen om heel realistisch zaken op het doek te krijgen. Dat had natuurlijk alles te maken met de wijze waarop ik ben opgeleid. Daar was een grote mate van levensgetrouwheid een absolute ‘must. Maar gaandeweg ben ik dat hele precieze gaan loslaten. Ik zoek als het ware naar een balans tussen figuratief en abstract. Daarbij overweeg ik soms alsnog een opleiding te gaan volgen, om meer richtlijnen en handvatten te krijgen. De theoretische achtergrond die de grafische opleiding gaf, komt haar overigens heel goed uit. “De precisie van werken vereist dat je veel weet van perspectief en van verhoudingen. Dat zijn zaken die in die sector moeten kloppen en die vaardigheden neem ik mee in mijn schilderwerk. Hoe die vaardigheden vervolgens om te zetten in expressie, in creativiteit en in technieken heb ik zelf uit moeten vogelen.
Paint my Day Het onder de knie krijgen van evenwicht in een schilderij is in de regel een kwestie van ‘trial and error’. En in het geval van Jeannette is dat niet anders gegaan. “Ik ben gewoon zaken gaan uitproberen; wat werkt wel en wat niet. Hoe maak je een evenwichtige compositie en hoe concentreer je de aandacht van de kijker op die punten waar je dat wilt hebben? Hoe krijg je spanning in een schilderij? Dat waren vragen waarop ik in het begin geen antwoord wist. Gaandeweg vind je je weg in die veelheid aan mogelijkheden. En ontdek je ook dat je een schilderij kapot kunt schilderen. Wanneer je telkens maar details
12
“Schilderen is voor mij meer en meer weglaten geworden.”
blijft toevoegen, blijft sleutelen aan het doek, wordt het er op den
Door het schilderen op locatie valt alles in balans, het is heerlijk
duur zeker niet beter op.”
om alleen bezig te zijn in mijn atelier en aan de andere kant haal
Een goede ervaring daarvoor is ‘Paint my Day’, een andere
ik heel veel positieve energie uit het schilderen op locatie tussen
activiteit waarbij Jeannette tijdens bijzondere evenementen,
de mensen.”
zoals bedrijfsfeesten, jubilea, huwelijken, binnen twee uur een kunstcadeau maakt. “Dat werkt enorm inspirerend en ik krijg
Abstracter
daar ontzettend veel energie van. Ik loop dan tijdens bijvoorbeeld een bruiloft met mijn schetsboekje rond, maak schetsen en
Hoe het ook zij, ieder schilderij betekent weer een onderdeel
impressies en als ik mijn moment, mijn idee van de kern van
van het leerproces waar Spierings continu mee bezig is. “Je
dat feest heb gevonden, zet ik me achter de ezel om dat allemaal
kunt tegenwoordig mijn schilderijen niet meer als ‘figuratief’
op het doek te krijgen. Door de tijdsdruk word je enorm creatief
bestempelen. Het is een tussenvorm en ik ben voortdurend bezig
en effectief. Je weet zeker dat je aan het eind van de rit een
om steeds meer figuratieve elementen te elimineren. Het moet
schilderij moet afleveren, dus je kunt niet halverwege zeggen
abstracter, zonder abstract te worden. Je moet kunnen blijven
dat het niet is gelukt. Die aanpak is dus heel resultaatgericht.
herkennen wat de voorstelling is, maar dan wel volgens mijn
Daar leer ik gigantisch veel van. En ook van de commentaren
wijze van waarneming.”
van betrokkenen. Mensen zijn verwonderd over het ontstaan van
Ter illustratie toont Jeannette in chronologische volgorde een
het schilderij in zo korte tijd en erg positief, dus daar ben ik heel
aantal werken die ze heeft vervaardigd. En haar ontwikkeling
blij om. Iedereen vindt het immers leuk om schouderklopjes te
als schilder is zelfs voor een leek als ondergetekende heel
krijgen. Bovendien ben ik iemand die graag met mensen omgaat.
goed te zien. De expressie van de schilderijen, de ‘power’ van
13
de voorstelling is onmiskenbaar fors toegenomen. En het is
het eind ook een paletmes, maar de toets, de variatie is heel
duidelijk dat ze, wellicht onder invloed van de ‘Paint my Day’-
herkenbaar. Het ziet er bewust nonchalant uit en ik streef ernaar
activiteiten, nog beter, nog scherper heeft leren kijken. De
om het nog nonchalanter te laten ogen. Dat blijkt in de praktijk
nauwkeurigheid van werken aan het begin heeft plaatsgemaakt
overigens razend moeilijk. De meest simpele schilderijen blijken
voor kernachtigheid, voor focus.
vaak heel complex. En dat pad probeer ik te volgen; steeds
Voor inspiratie hoeft ze overigens niet ver te zoeken. Het
meer details verliezen en de werkelijke essentie overhouden.
Brabantse platteland biedt een schatkamer aan indrukken.
Dat is niet eenvoudig. Ik ben daarvoor misschien te praktisch,
Dat blijkt ook uit de enorme variëteit aan onderwerpen op de
te resultaatgericht. Stuk voor stuk zaken die ik wellicht in de
diverse doeken die hier staan opgesteld. “Ik vind gewoon heel
toekomst meer naar de achtergrond moet plaatsen om nieuwe
veel dingen leuk en ik hoef gelukkig nooit ver van huis met
mogelijkheden te openen.
mijn schetsboek en mijn fotocamera. Die laatste is onmisbaar
Dat lukt geregeld en dan ben ik ook heel tevreden. En dan valt
voor me. Ik werk eigenlijk uitsluitend van foto’s. De schetsen
het niet mee wanneer zo’n schilderij verkocht wordt. Daar kan
zijn noodzakelijk om een plan van aanpak, een compositie te
ik dan moeilijk afscheid van nemen. Het is alsof je iets van
ontwikkelen. Thuisgekomen concentreer ik me dan op de foto,
jezelf in dat doek hebt gebracht. Aan de andere kant ben ik
probeer de essentie daarvan te doorgronden en ga vervolgens
vanzelfsprekend heel blij dat mensen mijn werk mooi vinden.
aan de slag. Schilderen is voor mij meer en meer weglaten
Daar kan ik heel gelukkig van worden.
geworden.”
Het merkwaardige is, dat wanneer je zo’n doek een half jaar later terugziet en ik weer met nieuwe dingen bezig ben, ik blij ben dat
Eigen identiteit
het schilderij een goede plek heeft gekregen bij iemand anders. Dat heeft volgens mij alles te maken met de voortdurende
Waar herkennen we nu een echte Spierings aan? “Aan de
zoektocht waarmee ik bezig ben. Waarschijnlijk ben ik daar over
kleuren en de ‘losse’ penseelstreek. Die elementen komen in
twintig jaar nog mee bezig. In die zin ben ik continu met een
elk schilderij voor. Ik gebruik diverse penselen en soms op
opleiding bezig.”