Liefdevolle aardbeien, als voorproefje op de zomer!

Liefdevolle aardbeien, als voorproefje op de zomer! Jaargang 20

voorjaar 2015

Copyservice Activiteitencentrum Duinendaal Wij zijn een werk- en leerbedrijf van SWZ. Mensen met een beperking verzorgen hier kopieeropdrachten en alles wat erbij hoort. Wij kopiëren, verzamelen, vouwen, nieten, snijden, perforeren, ringen, verwerken mailingen, stickeren, typen adresstickers, lamineren en versnipperen papier. Geïnteresseerd? Activiteitencentrum Duinendaal Eerste Rompert 5, 5233 EA ‘s-Hertogenbosch 073-6422345, [email protected] Inleverdata voor kopij komende uitgaven: 15 maart–15 juni–15 september—6 december

2

VTV Pastoor Barten O p g e r i c h t

5

P a s t o o r

J u n i

1 9 3 9

d o o r

R . M . B a r t e n

Informatie en contact

Pastoor Barten “Volgens Bartjes” is het clubblad van Volkstuinvereniging “Pastoor Barten” ‘s-Hertogenbosch. Het blad wordt vier keer per jaar uitgebracht. Het uitbrengen alsook de inhoud vallen onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de vereniging. Reacties voor het bestuur kunt u sturen naar: [email protected] Reacties en copy voor de redactie kunt u sturen naar: [email protected]

3

Inhoudsopgave Colofon Van de Redactie Nieuwjaarsreceptie Mededelingen bestuur Bossche imkerij opent winkel “Eygentijds”, Cartoon 55 jaar vriendschap op de tuin voortgezet Aardbeien en bijen Cartoon De bijen van Bartjes 4 2015-het jaar van de bodem “Ik geef de pen door aan” Mathieu geeft antwoord Thee van rabarberblad tegen koolmotrups Kniptips Praxis bant giftige onkruidbestrijdingsmiddelen Jan Robben deelt zijn liefde voor aardbeien met iedereen Alcoholisch aardbeiendrankje (voor de winter)

Van de redactie Het voorjaar is volop begonnen. Op naar een nieuw tuinseizoen met weer volop genieten wat de natuur ons wil schenken. De jaarvergadering heeft ook weer plaatsgevonden met helaas wat weinig belangstelling van de leden, jammer! Wellicht volgend jaar een hogere opkomst. Deze maand is een spannende periode in het welzijn en gezondheid van onze bijenvolken. We houden jullie op de hoogte. In dit nummer is er veel aandacht voor bijen in het algemeen en bestuiving in het bijzonder. Dit jaar is ook het jaar van de bodem, zeker om bij stil te staan! De open dag staat dit jaar gepland op 14 juni. Rest mij nog u allen een vruchtbaar en succesvol voorjaar toe te wensen.

4

Nieuwjaarsreceptie 2015 Door: Joost Damen Op zaterdag 3 januari hadden zich zo’n veertig leden verzameld voor de nieuwjaarsreceptie. Onder het genot van wat versnaperingen wensten ze elkaar het beste voor het nieuwe jaar.

Vervolgens werd er in gesprekken teruggekeken op het afgelopen jaar en vooruitgekeken naar wat komen gaat. Dat leidde tot emotionele uitingen van verdriet om het verlies van een kleinkind, zorgen om de borstkanker van de partner en tot vreugde over 54 jaar vriendschap. Maar juist doordat men deze emoties met elkaar kon delen was het een bijzonder mooie bijeenkomst. Eentje met het gevoel van betrokkenheid en liefde voor elkaar. Kon het zo altijd maar zijn….

5

Mededelingen bestuur Jaarvergadering De jaarvergadering van 28 februari jl. is niet zo goed bezocht als andere jaren. Er waren 48 leden aanwezig en 7 personen hadden de moeite genomen zich af te melden. Tijdens deze vergadering zijn diverse zaken aan de orde gekomen. We lichten er enkele uit. Diny van Laarhoven is teruggetreden als secretaris. Zij heeft deze taak 10 jaar volbracht en werd daarvoor aan het eind van de vergadering in de bloemetjes gezet. Omdat er nog geen nieuwe secretaris is, heeft zij toegezegd deze taak nog enkele maanden ad interim te blijven vervullen. Diny nogmaals bedankt voor de afgelopen 10 jaar en ook voor de komende maanden. We zijn er erg blij mee. Ludo Stupers is toegetreden tot het bestuur. Voorlopig als algemeen bestuurslid, maar hij zal straks voorlopig de taken van Diny op zich nemen. De voorgestelde statutenwijziging m.b.t. het indirect kiezen van een voorzitter heeft het niet gehaald. Dat betekent dat we de voorzitter rechtstreeks blijven kiezen tijdens de algemene ledenvergadering (ALV). De maximale bestuurstermijn van 2 x drie jaar is wel van kracht geworden met dien verstande, dat als tweederde van de aanwezige leden op een ALV hun goedkeuring geven dat dan het betreffende bestuurslid nog een termijn aan mag blijven. Ook is de uitslag van de enquête bekend gemaakt. Deze was overwegend positief over het reilen en zeilen van de vereniging. De puntjes van kritiek worden door het bestuur meegenomen en verbeterd. De notulen van de jaarvergadering liggen gedurende de maand april ter inzage in de kantine. Eventuele op- of aanmerkingen kunt u achter in het mapje toevoegen. Go club

6

Tweede pinksterdag is onze kantine weer het centrum van Go-spelend Nederland. De Go club organiseert dan weer haar jaarlijks Go-toernooi. Gezien de verwachte opkomst is de kantine dan te klein voor het aantal deelnemers. We zullen er een of meerdere tenten bij moeten zetten. Wij wensen de Go-club veel succes op deze dag. Kantine Eerste pinksterdag is de kantine open volgens de normale zondagsdienst. Tweede pinksterdag zijn onze leden als toeschouwers welkom op het hierboven genoemde Gotoernooi. Tevens is er een apart terras beschikbaar voor onze leden zodat we de denkers niet storen. Open dag Zondag 14 juni houden wij weer onze open dag. Wat we die dag gaan doen is nog niet besloten. Heeft u hiervoor nog leuke ideeën, lever ze dan z.s.m. in bij het bestuur. In ieder geval kunt u weer genieten van een hapje en een drankje. Het complete programma wordt zo snel mogelijk bekend gemaakt. Wij hopen u te mogen verwelkomen op deze dag. Namens het bestuur, Jan Verschuuren

7

Bossche imkerij opent eigen winkel op de stadsboerderij “Eygentijds” Bron: Stadsblad ‘s-Hertogenbosch In de afgelopen jaren heerste er een onrustbarende bijensterfte in Nederland. De Bossche Imkerij “Stad en Streek” wil niet alleen meer aandacht voor de honingbij en de wilde bij vragen, maar ook met diverse bijenprojecten een brug slaan tussen stad en biodiversiteit. Opening Eind februari is de stadsboerderij “Eygentijds” geopend. De bossche imker Thomas Freitag ontwikkelt samen met de gemeente en tal van andere organisaties bijenprojecten die mensen verbinden. Wij als volkstuinvereniging doen daar aan mee in de vorm van het ruimte bieden aan twee bijenvolken op ons complex. Een bezoek aan deze winkel is zeer aan te bevelen. Website en overige informatie: www.imkerijstadenstreek.nl

Door Bart van der Kraan

8

55 Jaar Vriendschap op de tuin voortgezet Door: Joost Damen Toen ik tijdens de nieuwjaarsreceptie foto’s maakte van Gerard en Fred, zei Fred: weet je wel dat je nu 55 jaar vriendschap fotografeert? Nieuwsgierig geworden naar hun verhaal zeiden ze: we schrijven het wel op voor je…………....

Op 12 maart 1959 zijn we elkaar tegengekomen op het voortgezet onderwijs. Door het schoolbestuur werden we aan elkaar gekoppeld om samen een oriëntatietocht te fietsen. Om niet de "echte tobbers " van deze aardbol te worden, wisten we al snel dat we er soms letterlijk voor moesten knokken. Omdat we ons niet hadden aangesloten bij de "Artistiekelingen of Vetkuiven, " konden we ons in alle uitgaansgelegenheden veilig vertonen. Aan ons kleine beetje traktement hadden we niet genoeg, dus gingen we op zaterdag en zondag samen oberen bij Duinoord waar de fooi belangrijker was dan de verdiensten. Weer of geen weer, niets kon ons weerhouden om beiden op ons tuf-tuf brommertje naar het Lido in Waalwijk te gaan, in de hoop dat “Vrouwe Fortuna” daar op ons zat te wachten. Al stonden de dansFred de Graauw schoentjes door de regen vol met water, op het moment dat de muzikale klanken van de All stars of van Bob Smit met zijn Duke City Sextet klonken, was de avond voor ons geslaagd. Dit betekende dat er volop sensueel geschuifeld kon worden, en met een rol drop in onze broekzak was succes verzekerd. Joke en Thea zijn de twee meiden die op onze harde schijf “levenslang” hebben gekregen. Lange tijd was het onduidelijk wie met wie verkering zou krijgen. Dat was humor, het waren gouden tijden. Alléén Gerard heeft er een juweeltje

9

aan overgehouden: zijn Joke! Fred moest nog even verder zoeken. Vakanties met z’n vieren waarin “Renesse” als een toverwoord kon werken en waarvan Joke nog steeds een rode blos op haar wangen krijgt. Roep maar eens "Paarse truitjes" of "Barretje" of “Joke ziek-Joke zat”. Toen Gerard na een avondje stappen Gerard de Laat voor zijn stapelbed stond, viel het hem niet mee om in zijn bovenste bed te komen. Na tien minuten dralen vraagt Fred of het niet tijd wordt om achter de gebreide broek van Joke te kruipen. Hierop reageert Gerard dat ie de hele wereld ziet draaien en staat te wachten tot het bed beneden is. Samen een bootje huren en vissen, zodat ze ‘s avonds weer te eten hadden. Verjaardagen, visites, alles werd met elkaar gedeeld. Zelfs de portemonnee van Gerard deelden ze nog met z'n tweeën. Onze vriendschap heeft periodes gekend die niet altijd even intensief waren, maar onze vriendschap was groot genoeg om elkaar niet uit beeld te verliezen, groot genoeg om respect voor elkaar te hebben, groot genoeg om elkaar met raad en daad bij te staan. Groot genoeg om open en eerlijk tegen elkaar te zijn. Groot genoeg om deze tijden van vriendschap op de volkstuin voort te zetten. We wensen jullie allemaal een vruchtbaar tuinseizoen toe, en misschien tot ziens op de tuin. Groeten van Gerard en Fred

10

Aardbeien en bijen Door Maurits Tax De opbrengst van een aardbeienplant, maar ook de kwaliteit van de vruchten neemt door bestuiving van bijenvolken toe. Aardbeien kunnen zichzelf bestuiven, of vertrouwen op bijen of de wind om dat voor hen te doen. Maar welke manier levert de beste fruitkwaliteit op? Om dat te testen, kweekten Duitse onderzoekers aardbeien in drie omstandigheden: in open lucht, beschikbaar voor bijen, onder een plastic zeil om wind en bijen buiten te houden, en onder een fijn gaas waar de wind wel doorheen waait, maar de bijen niet doorheen kunnen. De onderzoekers ontdekten dat de aardbeiplanten die bereikbaar waren voor bijen grotere en zwaardere vruchten leverden, met een langere houdbaarheid en een betere zoetzuurverhouding. Volgens de onderzoekers bevordert bestuiving door bijen de aanmaak van hormonen die de groei stimuleren en de kwaliteit van de aardbeien verhoogt. (Bron: EOS-wetenschap, helaas heb ik geen gegevens kunnen vinden over de onderzoekers en hun werk, wel dat het plaatsvond in 2013). Voor een goede bestuiving bij aardbeien in de volle grond dienen er minimaal twee volken per hectare te worden geplaatst. Dus voor onze tuinen hebben we aan die twee volken meer dan genoeg. Wanneer een aardbeienbloem goed is bestoven, vallen de witte kroonblaadjes af. Bijen zullen deze bloemen dan ook niet meer bezoeken en verspillen zo niet onnodig energie. Bij een gebrekkige bestuiving krijg je slecht ontwikkelde of

11

misvormde vruchten en hierdoor een lagere productie. Een slechte bestuiving herkent men ook aan het lang blijven zitten van de witte kroonblaadjes. De stampers in de bloem zijn niet gelijktijdig rijp. De buitenste stampers zijn het eerst rijp en de binnenste het laatst. De bloem moet dus meerdere malen worden bestoven om gave vruchten te ontwikkelen. De honingbij is hier uitermate geschikt voor, omdat deze bloemvast is. Dat betekent dat een bij een bloeiende plantensoort blijft bezoeken tot er niets meer te halen valt. Hopelijk hebben we dit jaar mooie, volle en vooral smakelijke aardbeien. Aan onze bijen zal het niet liggen. Die zullen hun werk goed doen en ons vast een lekkere aardbei bezorgen.

Door Bart van der Kraan

12

De bijen van Bartjes 4 Door Maurits Tax Vanaf begin mei 2014 is onze vereniging de trotste bezitter van twee bijenvolken. In een eerdere editie van ons blad kondigde ik aan u op de hoogte te houden van alles wat er rond de bijen op ons tuincomplex te beleven valt.

De winter rilt nog wat na, wanneer dit artikel –tegen eind februari- wordt geschreven. Controle van de bijenvolken –leven ze nog?- de afgelopen weken stemde voorlopig gerust: de signalen die ze geven duiden erop dat ze de winter hebben overleefd. Het is nog afwachten of dat zo zal blijven, want de kritische fase, die tot eind maart duurt, is bij het schrijven van dit verslag nog niet achter de rug. Ze spreken nu hun laatste voedselvoorraad aan en staan te popelen om uit te vliegen voor de hazelaar- en elzenkatjes. De overgang van winterbijen naar voorjaars- of zomerbijen kan een kritische fase inluiden voor de bijenkolonie. De winterbijen nemen door sterfte in aantal snel af en de nieuwe generatie voorjaarsbijen moet het op tijd overnemen. Het snel groeiende broednest – de koningin legt inmiddels al weer honderden eitjes per dag -moet door de nieuwe bijen verzorgd worden en, als het weer meezit, valt er buiten veel te halen en is er dus werk aan de winkel. Het is soms maar een dun evenwicht tussen stervende winterbijen (afname bijen) en pas geboren voorjaarsbijen (aanwas bijen). Vooral vanwege de warmtehuishouding die niet in gevaar mag komen. Als dat wel het geval is, is de vatbaarheid voor ziektes groter.

13

In maart helpen we de bijen met de voorjaarsschoonmaak door de vervanging van oude broedramen en het schoonmaken van de bodem. Begin april bloeien de wilgenkatjes volop en zullen de volken hun groei explosief voortzetten. We houden in de gaten of er geen extra zogenaamde broedkamers in de kast moeten worden geplaatst om ruimtegebrek voor het groeiende broednest te voorkomen. Als nu vanwege slechte weersomstandigheden (een te lange regenperiode of kou) de bijenaanwas stagneert, zal het de bijen extra energie kosten om op temperatuur te blijven. Dat levert bij kleine volken stress op en mogelijk weerstandsproblemen. Bijen hebben behoefte aan een hoge warmtestabiliteit van het broednest. Eind maart/begin april kunnen we op een mooie, bij voorkeur zonnige en windstille dag (temperatuur > 15 graden) de eerste echte voorjaarsinspectie houden. Dan zien we of het volk voldoende groot is, nog een levende en gezonde koningin heeft en of er ziektes of parasieten (o.a. de Varroamijt) aanwezig zijn. Wat we dan precies allemaal moeten doen, hopen we te leren in de vervolgcursus die wij dit voorjaar bij onze leermeester/imker Thomas vanaf maart dit jaar zullen volgen. Het blijft spannend. In de zomereditie van dit blad meer hierover. We hopen weer op een goed bijenjaar.

14

2015, het jaar van de bodem Bron: InfoNu.nl Maurits Tax Het jaar 2015 is door de Wereldvoedsel Organisatie FAO, de Food and Agriculture Organization van de Verenigde Naties, uitgeroepen tot het Jaar van de Bodem. Op vele plekken in de wereld is er op divers gebied aandacht voor de bodem en wereldwijd worden er activiteiten ontplooid en wordt de spotlight gericht op factoren die de bodemvruchtbaarheid bedreigen. Nederland doet met het Jaar van de Bodem mee aan het International Year of Soils. Die bodem is niet alleen van degene die er geboren is. Hij heeft een functie voor het hele gebied waar hij ligt en voor alle mensen die daar wonen. Die bodem hoort gezond te zijn, want dat heeft effect op het leven, op de natuur, op het water en zelfs op de lucht. In het klein en in het groot is het belangrijk dat we de bodem koesteren en niet uitputten. In het klein kun je op je eigen stukje grond een biologisch tuintje maken, want niets is lekkerder dan groente uit eigen tuin eten. Duurzaamheid De mensen die achter het uitroepen van het Jaar van de bodem staan, willen bekendheid geven aan de bodem. Het is een belangrijk maatschappelijk duurzaamheidsthema, want de bodem raakt vervuild, uitgeput, erodeert en is onderhevig aan klimaatverandering. Wat Nederland betreft is vermesting een probleem. De landbouw in Nederland is zeer intensief, omdat er veel moet gebeuren op een relatief klein stuk grond. Intensieve landbouw zorgt voor achteruitgang van de bodemkwaliteit. Agrariërs en niet-agrariërs beseffen dat het anders moet en dat er in de manier van omgaan met onze bodem een om-

15

slag moet plaatsvinden. Een probleem is bijvoorbeeld de waterhuishouding die verstoord raakt. De afvoer van regenwater na een heel natte bui is over het algemeen onvoldoende en dat verstoort de waterhuishouding. Humus Humus is het vruchtbare bovenlaagje van onze bodem. Een club mensen, boeren en burgers uit Nederland, verenigde zich in Down2Earth. Zij zijn verontrust over het steeds maar doorgaande verlies van humus uit onze landbouwgrond. De bodem raakt min of meer verslaafd aan kunstmest en planten kunnen niet meer groeien zonder bestrijdingsmiddelen. Ook wordt ons eten steeds minder voedzaam door de manier van telen en bereiden. Daardoor wordt elke nieuwe generatie een beetje minder weerbaar. Dat moet anders, vindt Down2Earth. Ze zetten een website op die helphumus.nl heet. Daar staat een petitie op die digitaal ondertekend kan worden. Op de website lees je het belang van goede humus. Humus is het figuurtje waarmee Down2Earth het verhaal van het belang van goede humus vertelt. In het verhaal komt onder meer naar voren dat humus veel beter voor aardbeien is dan kunstmest. Door bemesting met kunstmest is het percentage vitaminen in een aardbei drastisch gedaald de afgelopen decennia. Down2Earth wil een bewustwordingsproces op gang brengen.

16

“Ik geef de pen door aan” Door: Hans Buddendijk

Ruim twee jaar geleden ben ik met pensioen gegaan. Ik werd toen 65 en ik had er ruim 49 jaar werken opzitten. De laatste jaren van mijn werkzame leven werd me vaak gezegd dat ik het werk wel zou gaan missen. Zelf wist ik wel beter, want mij stond duidelijk voor ogen wat ik wilde gaan doen wanneer niet langer alle tijd werd opgeslokt door het werk. Wensen Een mooie volkstuin en een ambachtelijk drukkerijtje, dat waren mijn wensen. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw had ik beide al eens gehad: een volkstuin op Noord (het tijdelijk complex op de weg naar Empel) en een kleine drukpers in de woonkamer. Met beide ben ik destijds gestopt, omdat ik er steeds minder tijd voor kon vrijmaken. Pastoor Barten het mooiste Een jaar voor mijn pensioen ben ik gaan zoeken; van de volkstuincomplexen in Den Bosch bleek Pastoor Barten toch echt wel het mooiste! Ik heb me daar dan ook ingeschreven. Ik dacht toen dat het nog wel een tijd zou duren voordat ik hoog genoeg op de wachtlijst zou komen. Maar het geluk was met me en nog hetzelfde jaar kreeg ik een tuin toegewezen. Het was juist voordat een volkstuin weer “in” kwam en de wachtlijsten volliepen (de actie met de moestuintjes van AH zullen het moestuintuinieren nog wel populairder maken). Welkom Vanaf de eerste dag voelde ik me welkom.

17

Ik trof tuinders die ik al kende van de tuin op Noord en anderen leerde ik snel kennen. Aan hulp en goede adviezen geen gebrek! Die adviezen spraken elkaar wel vaak tegen: tuinders zijn nu eenmaal eigenwijs en ze zijn gehecht aan hun eigen methode. Niet alleen luisteren maar ook goed kijken en je verstand gebruiken, maakt het makkelijker uit de adviezen te kiezen. Van goed luisteren, kun je overigens ook honger krijgen: tuinders kunnen met veel smaak vertellen hoe lekker je de prachtige oogsten klaar kunt maken! De hulp is voor mij heel belangrijk geweest. Ik was niet gewend met mijn handen te werken en van gereedschap had ik al helemaal geen kaas gegeten. Dan is het fijn dat er echte vakmensen rondlopen die je wegwijs maken! Van hoofd naar handen In de winter is er op de tuin niet veel te doen en ook in de andere seizoenen is het weleens slecht weer. Dan kan ik in mijn drukkerij/binderij terecht, want ook die wens is uitgekomen. Ik ben vorig jaar begonnen in een ruimte aan de Parallelweg en inmiddels ben ik verhuisd naar een ruimte in de voormalige de Gruyterfabriek. Naast het drukken met oude persen en loden letters houd ik me daar ook bezig met handboekbinden. Om dat laatste echt goed te leren volg ik de opleiding kunstambacht boekbinden aan de kunstacademie in Genk. Mijn beide wensen zijn dus (sneller dan ik dacht) uitgekomen. Van werken met mijn hoofd naar werken met mijn handen, een mooie switch! Ik geef de pen door aan Peter de Bruijn

18

Mathieu geeft antwoord Mathieu de Bruijn geeft in deze rubriek antwoord op een ongewone vraag. Hebt u zo’n vraag? Stel hem via de redactie of rechtstreeks aan Mathieu. Hier leest u het resultaat.

Vraag: Wat is dat toch dat vreemde onbestemde en onbeheersbare gevoel in deze periode van het jaar en wat kan ik er aan doen? Voelt u het ook? Hebben jullie dat nu ook, dat je bij elk bakje van de afhaalchinees denkt: “Dat bakje kan ik goed gebruiken om mijn groentezaadjes op te kweken”. Bij de vleesschaaltjes van Albert Heijn heb ik precies hetzelfde gevoel. Ik koop er misschien wel een pondje méér gehakt voor. Onbewust natuurlijk! En je gaat met een boodschappentas vol volle bakjes huiswaarts. En op familiebezoek zeg je tussen neus en lippen dat ze al die mooie bakjes niet moeten weggooien, zou zonde zijn. En je gaat met een boodschappentas vol lege bakjes huiswaarts! Je wordt een beetje zenuwachtig in het tuincentrum. Als er op een pakje zaad staat dat je het zaad al in februari zou kunnen uitzaaien, dan is er geen houden meer aan. Bij mij tenminste. Op zolder en in de lege slaapkamers kun je al geen raam meer open zetten, want er staan overal bakjes. Met zaad dus. En die moeten straks allemaal “verspeend” worden!. In nog meer bakjes…. Mijn Moeder Het is te vergelijken, denk ik, met wat mijn moeder vroeger overkwam in het prille voorjaar, de “voorjaarsschoonmaak”. Dan kon je beter maken dat je wegkwam.

19

De hele inboedel stond dan op straat, uit alle ramen wapperden stofdoeken, en er liepen honderden moeders met stof(hoofd)doekjes rond. Vaders stonden huilend bij elkaar op straat. Allemaal hetzelfde virus. En moeders maar zingen over grijze haren en duifjes op de Dam. Ze konden er niks aan doen. Het moest. Geen houden aan. En o wee als je in de weg liep. Deze aanval duurde meestal 2 á 3 dagen, dan was het “nestje” weer proper en klaar voor een jaar. De moeders werden genezen verklaard. Hieraan denk ik, terwijl ik op dit moment de oude potjes van vorig seizoen door een sopje haal. En de ramen van het kasje afzeem. En het tuinpad veeg. Ik ben besmet. Met hetzelfde soort virus als onze moeders vroeger. Maar dan op de volkstuin. Niks aan te doen, uitzieken dus. Maar liever dit dan een goede griep of verkoudheid, toch? Droom Ik zie en ruik een vers geplukte aardbei, zo groot als een kleine aardappel. Een bakje met ijskoude slagroom. Het water loopt mij in de mond. De eerste hap aardbei met slagroom, dit jaar. Het is een droom. Het aardbeien (syn)-droom. Ik ben besmet! Mensen, medetuinders, dit heet lente! Het zit te komen. Het komt. Het is. Beterschap. Matheus.

20

Thee van Rabarberblad tegen Koolmotrups Door: Valérie Collombon Mee-eters op mijn aardbeienplantjes Al vanaf het begin van het voorjaar eet er iets mee van mijn aardbeienplantjes. In het begin besteedde ik er geen aandacht aan. Aardbeienplanten zijn immers net onkruid. Supersterk en groeien overal op- en doorheen. Toch rukten de geperforeerde blaadjes verder op. Vanaf de zijkanten, zo naar het midden van het aardbeienbed. Ook naar alle potten en potjes waar aardbeienplantjes in stonden waren de mee-eters inmiddels opgerukt. Tijd voor actie! Inspectie Nadere inspectie van het blad en een zoektocht op internet leerde mij dat ik te maken had met de koolmotrups. Een klein veelvraatje van een rups (licht/groen van kleur) die niets ontziend door je aardbeienbed heen banjert en echt behoorlijke schade aan kan richten. Omdat mijn kinderen de aardbeien zo van de plant af eten was het voor mij belangrijk om een biologische oplossing te vinden. Het liefst had ik de rupsen verjaagd in plaats van gedood, maar in dit geval was het kiezen of delen…. Thee Het antwoord lag volgens de vele bio-moestuin-kenners in het blad van de Rabarber, giftig voor mens en dier en specifiek voor de koolmotrups. Aangeraden werd om er een gier van te maken, maar daar ontbrak het me de tijd voor. Ik had snel een oplossing nodig. Een thee trekken van rabarberblad was het alternatief, nog dezelfde dag klaar. Omdat ik zelf geen rabarber in de tuin heb, moest ik op

21

strooptocht. Gelukkig zijn er lieve mensen bij volkstuinvereniging Pastoor Barten (waarvoor nog dank!) en zo had ik snel rabarberblad in mijn bezit. Recept Een halve kilo blad in repen gesneden en 20 minuten gekookt in een liter water. Laten afkoelen, een halve eetlepel groene zeep (zachte zeep) erbij opgelost, goed gezeefd en in verhouding 1:4 met water verdund. In de avond op (en ook onder) het blad gesproeid. Eén rupsje Waar ik die dag nog bijna op elk blad wel een rupsje aantrof heb ik de volgende dag na een minutieuze zoektocht slechts nog 1 rupsje aangetroffen. Waarschijnlijk is het een waar rupsjeskerkhof onder mijn aardbeienplanten, want op mijn planten zitten ze niet meer. Voor alle zekerheid nog maar een paar dagen geen water gegeven zodat ook de laatste rupsjes zeker van het goedje gegeten hadden. Nu, bijna een week verder beginnen de ergst aangetaste planten weer volop nieuw blad te maken dat niet meteen wordt aangevreten. Ik verwacht een mooie oogst dit jaar! ps.: Rabarberblad thee is ook op voorraad te maken. Gewoon in een (pet)fles gieten en donker bewaren.

22

Kniptips Door: Joost Damen Bron: Consumentengids van de Consumentenbond

Maart is een goede snoeimaand. Enkele tips om het snoeien tot een succes te maken. Knip onder een hoek van 30-35º; als dat niet lukt dan haaks op de tak. Houd het snijdende (bovenste) gedeelte van de snoeischaar aan de kant van het blijvende hout, en het aambeeld of onderste mes aan de kant van het stuk dat weggeknipt wordt. Houd de snoeischaar scherp, bijvoorbeeld met een diamantvijltje (www.groei.nl). Takken dikker dan 2 centimeter kun je beter met een takkenschaar of zaag snoeien. Vermijd breken of scheuren van de tak Meer snoeitips zijn onder andere te vinden op tuinieren.nl.

23

Praxis bant giftige onkruidbestrijdingsmiddelen Bron RadarTV.nl donderdag 26 februari 2015 Door: Joost Damen Bouwmarkt Praxis is gestopt met de verkoop van onkruidbestrijdingsmiddelen gebaseerd op glyfosaat. Dit middel is schadelijk voor mens en milieu. De ban van glyfosaat, sinds deze maand, is de eerste stap in een zesjarenplan op het gebied van onkruidbestrijding en gewasbescherming. Dit plan is door de doe-het-zelf-keten zelf opgesteld. Na de zes jaar wil Praxis alle planten in de winkel vrij hebben van stoffen die schadelijk zijn voor bijen, vlinders en overige insecten. Klanten worden biologische alternatieven geboden. Desastreuze gevolgen De aanleiding van het nieuwe beleid is een rapport dat Greenpeace vorig jaar uitbracht. Uit het rapport bleek dat bij verschillende tuin- en bouwcentra in Nederland giftige gewasbeschermingsmiddelen werden aangetroffen op planten. Middelen die een desastreuze impact hebben op bijen, vlinders en andere insecten. Ook Radar besteedde aandacht aan dit rapport. Parkinson Greenpeace reageert positief. Campagneleider Kees Kodde: 'Dit is heel goed nieuws. Glyfosaat is ontzettend smerig spul. Het wordt in verband gebracht met onder meer de ziekte van Parkinson. Mensen gebruiken het in de tuin waardoor het water vervuild raakt. Navolging Vorig jaar kondigde Intratuin al aan de verkoop van het middel te staken. Kodde hoopt op navolging van andere tuincentra en bouwmarkten.

24

Jan Robben deelt zijn liefde voor aardbeien met iedereen Door Joost Damen Bron: Brabants Dagblad

Tien jaar liep aardbeienteler Jan Robben uit Oorschot met het idee rond, nu is het er eindelijk van gekomen: zijn eigen aardbeienboek. Hij deelt 320 pagina’s lang zijn kennis en tips, maar vooral zijn liefde voor aardbeien met de lezer. ”Ik heb zelfs een gedicht over aardbeien geschreven”. Robben (56), stammend uit een traditioneel Brabants aardbeiennest, richtte een aantal jaren geleden al de Aardbeienacademie op, om de kenniskloof tussen aardbeienconsument en –producent te verkleinen. In het boek vertelt Jan allerlei anekdotes, is er veel aandacht voor de verschillende aardbeienrassen en de manier van telen. Per maand wordt beschreven wat er gedaan kan worden in de moestuin of op het balkon en hoe plagen en ziektes op een natuurvriendelijke manier te bestrijden zijn. Omdat aardbeien vooral bedoeld zijn om van te genieten, staan er in het mooi vormgegeven boek ook recepten. Liefde voor aardbeien, €34,50, te bestellen via aardbeienacademie.nl Op lekkerbrabant.nl vind u een recept van Jan Robben uit dit boek

25

Alcoholisch aardbeiendrankje (voor de winter) Seizoensrecept aanbevolen door Barbara van Aarle Bron: Boek Liefde voor Aardbeien door Jan Robben

Voor 10 personen Bereidingstijd 60 minuten Ingrediënten 1 kilo ontkroonde aardbeien 1 liter brandewijn (40%) 1 in vieren gesneden limoen 1 kaneelstokje 1 vanillestokje Als je in de warme zomermaanden dit likeurachtige drankje maakt, kan het een half jaartje rijpen. Dat rijpen geeft een iets intensere smaak aan de drank. Maar ook in andere jaargetijden is het goed te maken. Neem een 2 liter weckpot en vul die met 1 kilo ontkroonde aardbeien. Schenk er 1 liter brandewijn (40%) bij. Doe er een in vieren gesneden limoen bij, inclusief de schil. Breng het op smaak met een kaneelstokje en een vanillestokje. Sluit de pot af. Laat alles vier weken trekken, maar schud wel af en toe met de pot. Giet na vier weken alles door een zeefdoek en doe het in flesjes. Bewaar het drankje op een donkere plaats.

26

U zaait het beste, U oogst het beste Voor al uw groente-, kruiden-, bloemzaden, pootaardappelen en andere tuinartikelen, kunt u de catalogus weer gratis aanvragen! Voor inlichtingen: Uw tuincommissie of www.garantzaden.nl Garant Zaden, Postbus 8, 8560 AA Balk telefoon: 0514-571515 fax: 0514-571479

27

Na het tuinieren gezellig ontspannen Bij eetcafé Easydays In een ontspannen sfeer Voor een betaalbare prijs Aartshertogenlaan 2

PLANTEN! HART VOOR GROEN Vakbekwaam Hovenier Voor uw Tuin Onderhoud Renovatie Ontwerp Advies Ecostyle

Dymph van de Loo St. Odradastraat 43 5335LK ALEM [email protected] T 0418-661614 M 06-30770773

Plaatsruimte voor adressticker 28