N ET TE R N I .N L OP OK VKI E M O K KIJ WW.FN W
Een prominente rol voor FNV KIEM binnen de nieuwe vakbeweging P03
Creatieve industrie wordt broedplaats voor de vakbond P07
ENTERTAINMENT & MEDIA Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM / Lid worden? www.fnvkiem.nl
Teeven zet downloadverbod door FNV KIEM heeft eind vorig jaar, in nauwe samenwerking met de Ntb en de Consumentenbond, een oproep aan de Tweede Kamer gedaan het downloadverbod af te wijzen en het recht om voor privégebruik muziek en films te kopiëren te behouden en te moderniseren. De oproep werd, mede namens een groot aantal maatschappelijke organisaties, dinsdag 29 november –een dag voordat het onderwerp besproken werd in de Tweede Kamer - door onder meer FNVvoorzitter Agnes Jongerius overhandigd aan de voorzitter van de Vaste Kamercommissie voor Veiligheid en Justitie.
Handreikingen De oproep kon staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie echter niet van zijn ideeën afbrengen. Hij zet zijn plannen voor een downloadverbod, ondanks dat de Tweede Kamer daar tegen is, gewoon door. Teeven hoopt door een aantal handreikingen de Kamer alsnog te kunnen overtuigen. Veel fracties zijn bang dat controles op downloads de privacy van de internetter aantast.
Waarborg Teeven beloofde woensdag 7 december privacy en vrij internet goed in het oog te houden door met “heel grote waarborgen” voor de consument te komen. Het downloadverbod betreft websites die duidelijk illegaal zijn. Verder zullen naam en adres van een internetter die slechts beperkt downloadt niet bekend worden. Het blokkeren van websites ziet Teeven als een laatste middel. Toch lijkt Teeven de strijd met de Kamer te verliezen. PVV, PvdA, D66, SP en GroenLinks zijn mordicus tegen een downloadverbod. Alleen de VVD steunt Teeven volmondig.
Teleurstellend “Het is erg teleurstellend dat Teeven zo volhardt, ondanks dat een meerderheid in de Kamer daar tegen is,” zegt Caspar de
Kiefte, bestuurder bij FNV KIEM. “Wij gaan er van uit dat de Kamer binnenkort nog eens expliciet stelling neemt tegen zo’n verbod. Ten eerste gaat zo’n verbod niets opleveren, want het is niet te handhaven. Ten tweede is zo’n op con-
sumenten gericht verbod simpelweg niet nodig om de commerciële aanbieders van gratis muziek, films en/of sites die dit faciliteren juridisch aan te kunnen pakken. Ten derde is de suggestie die achter het plan van Teeven zit onjuist:
artiesten profiteren juist van de businessmodellen die de industrie dan succesvoller kan opzetten.”
Lees verder op pagina 2
Kort geding FNV KIEM: Rechter fluit kabinet terug
WWIK blijft voorlopig De WWIK, de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars mag niet zonder adequate overgangsregeling opgeheven worden. Dat besliste de rechter in de vroege ochtend van 3 januari, tijdens het kort ge-
ding dat FNV KIEM en BBK aanspanden tegen de Staat. “Dat is in een ronduit positieve uitslag, waarbij de rechter het kabinet flink heeft teruggefloten,” zegt FNV KIEMbestuurder Inger Minnesma.
“Het betekent dat het voorstel tot afschaffing van de wet, waar de Tweede en Eerste Kamer eerder mee akkoord gingen, door de rechter ongedaan werd gemaakt voor kunstenaars die voor 1 januari 2012 een WWIK-uitkering toegekend hebben gekregen, tot er een adequate overgangsregeling is getroffen.”
Verbaasd Staatssecretaris De Krom gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter. Hij heeft op 19 januari 2012 met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 een “overgangsregeling” in de Staatscourant gepubliceerd. “We zijn verbaasd dat het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ondanks de uitspraak van de rechter nog altijd het overgangsrecht niet goed geregeld heeft,” zegt
Minnesma. “We vinden de regeling die De Krom nu voorgesteld heeft een redelijke regeling, maar het is geen overgangsregeling. Het is meer een overbruggingsregeling, want er zit geen adequate afbouw in, zoals de rechter in het vonnis heeft bevolen. Een adequate overgangsregeling, zo vinden wij, moet De Krom, in overleg met de kunstenbonden over de inhoud, nog ontwerpen.”
In overleg De nu door De Krom voorgestelde “overgangsregeling” geldt voor een half jaar (tot 1 juli 2012). Concreet betekent het voor kunstenaars dat kunstenaars die binnen de WWIKcriteria vallen, tot 1 juli 2012 van de regeling gebruik kunnen maken. FNV KIEM dringt er bij de staatssecretaris op aan om vooral de bonden te betrekken bij de vormgeving van een goede overgangsregeling. Het hoger beroep dat De Krom heeft aangespannen dient waarschijnlijk eind april, begin mei.
Meld je FNV KIEM en de BBK vinden de voorgestelde “overgangsregeling” van een half jaar te kort en te weinig. Het sterkt onze insteek als we dit met feiten en bewijzen kunnen onderbouwen. Daarom zijn we op zoek naar WWIK-kunstenaars die kunnen aantonen dat zij niet onder zakelijke afspraken in de toekomst uit kunnen. Met name afspraken voor opdrachten, exposities en dergelijke die na 1 juli 2012 ingepland zijn en die niet te annuleren zijn zonder grote financiële gevolgen zijn interessant. Heb je dergelijke afspraken en kun je daar een bewijs van overleggen, meld je dan via secretariaat-cbb@ fnv-kiem.nl
MEER Het laatste nieuws over de WWIK vind je op www.fnvkiem.nl/wwik.
PAGINA 2 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM voor entertainment en media / Gratis voor leden van FNV KIEM
Onderzoek bij Buma/Stemra De Tweede Kamer vindt dat het functioneren van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra moet worden onderzocht. De aanleiding daarvoor is de aanhoudende ophef in 2011 rondom Buma/Stemra. Zo was er roering rondom Rob Bolland, ophef over de macht van de uitgevers in het bestuur en tumult over het ondemocratische gehalte van de selectieprocedure bij Buma Cultuur. Daarnaast was er het krantenartikel over ‘bestuurlijke krankzinnigheid’ bij Buma, dat ging over de hoogte van het salaris van sommige functionarissen en als laatste druppel was er het tumult dat ontstond nadat er in PowNews een item te zien was waarin een bestuurslid een componist hulp aanbood in ruil voor royalties.
Vertrouwen beschadigd Buma/Stemra heeft hiermee het vertrouwen in de Kamer ernstig beschadigd. Na de uitzending van PowNews nam Buma/Stemrabestuurslid Jochem Gerrits ontslag. Buma/Stemra laat de zaak ook zelf onderzoeken. Het parlement zegt dat het kabinet desnoods maatregelen moet nemen om het vertrouwen in de auteursrechtenorganisatie te herstellen. In PowNews werd in december 2011 een opgenomen telefoongesprek vertoond, waarin was te zien hoe Gerrits aanbiedt om werk
Vervolg van pagina 1
Teeven zet downloadverbod door Collectief beheer “De realiteit is helaas dat acteurs en musici doorgaans contracten moeten tekenen waarin rechten worden overgedragen, of waarbij zij niets of slechts een klein deel ontvangen van dit soort opbrengsten,” vertelt De Kiefte. “Als de Kamer en de staatssecretaris vinden dat zij artiesten en auteurs centraler willen stellen in het auteursrecht, dan ligt de oplossing in collectieve benaderingen.” “Wij blijven bij het standpunt beter nu een geringe heffing op dragers in te stellen en op termijn een collectief beheer in de vorm van een gering deel van het internetabonnement in ruil voor de vrijheid voor eigen gebruik te kunnen downloaden of kopiëren. Beiden in combinatie met de aanpak van mensen die zonder toestemming commercieel uploaden en het aanbieden van een uitgebreid legaal en betaald aanbod van films en muziek. Op die manier verbetert, met de invoering van het auteurscontractenrecht, de positie van makers en uitvoerend kunstenaars daadwerkelijk én wordt de vrijheid van de consument op internet beschermd.”
van de zaak van de componist te maken, in ruil voor eenderde van het uitbetaalde geld. De componist maakte in 2006 muziek bij een anti-kopieerspotje, dat zonder dat hij het wist op miljoenen dvd’s terechtkwam. Hij zegt daardoor veel geld misgelopen te zijn. Het item in PowNews was niet de enige negatieve publiciteit die de organisatie dit jaar kreeg. Eerst kwam naar buiten dat de uitgevers in het bestuur te veel macht hadden. Later stopte Frits Spits als jurylid van de Gouden Harpen en in mei uitten bestuursleden Henk Westbroek en Hans Kosterman in de Volkskrant forse kritiek op Buma/Stemra.
Verandering nodig “Er moet dringend het nodige veranderen bij Buma/Stemra,” zegt Caspar de Kiefte, bestuurder van FNV KIEM. “Maar niet alleen de politiek heeft hier invloed op. Iedereen die bij Buma is aangeslo-
ten ook!” In de Buma ledenvergadering van 23 mei 2011 is een motie aangenomen die de directie en het bestuur oproept om snel met een fundamentele herstructurering van de bestuursstructuur te komen. FNV KIEM heeft op 5 januari 2012 een brief gestuurd naar de commissie Governance – die de plannen voor de herstructurering schrijft – omdat de voorstellen op dit moment niet ver
genoeg gaan om het vertrouwen in de organisatie en de balans tussen uitgevers en componisten/auteurs te herstellen. Men stelt een ‘groeimodel’ voor waarin de hervormingen te traag gaan.
leden die bij Buma/Stemra zijn aangesloten om hier invloed op uit te oefenen en te zorgen dat de veranderingen bij Buma/Stemra ook echt fundamenteel en voortvarend zijn,” zegt De Kiefte.
Invloed
De extra ledenraadvergadering van Buma/Stemra vindt plaats op 16 februari om 10 uur in NH Grand Hotel Krasnapolsky, Dam 9 in Amsterdam.
“Als in de volgende Buma/Stemra ledenvergadering de herstructureringsplannen aan de orde komen, is dat het moment voor KIEM-
netwerken op freelance friday De samenwerking tussen Freelance Factory, de vereniging voor en door freelancers in de creatieve industrie, en FNV KIEM komt dit jaar tot uiting in onder meer de Freelance Friday. Beide partijen kunnen elkaar op een aantal gebieden versterken. Voor de freelance en zp-leden van FNV KIEM levert de samenwerking vooral een goede netwerkplek op, iets waar al lange tijd vraag naar was.
In de grote zaal van Pakhuis de Zwijger in Amsterdam vindt op 20 februari de eerste van 4 door FNV KIEM gepresenteerde avonden plaats. Het thema van deze eerste avond is ‘Now What...?!’, een programma over zelfredzaamheid in de creatieve sector. Nu subsidies voor veel creatieve professionals geen vanzelfsprekendheid meer zijn, zijn nieuwe manieren nodig om zowel zakelijk als artistiek overeind te blijven. FNV KIEM helpt met Now what…?! Een platform met inspirerende voorbeelden, praktische
tips en bruikbaar advies over de zakelijke aspecten van de creatieve bedrijfsvoering. Tijdens deze eerste editie staat samenwerken centraal. Je hebt een opdracht binnen gehaald die net iets te groot is voor jou alleen. Geen probleem, je deelt graag met je netwerk. Maar hoe leg je de opdracht en het opdrachtgeversschap vast? Wat doe je met je tarief? En wat zijn de juridische consequenties eigenlijk van zo’n samenwerking?
meerdere avonden FNV KIEM verzorgt in samenwerking met Ruwer een avondvullend programma waarin alle do’s en don’ts aan bod komen. In 2012 is FNV KIEM op meerdere avonden in Pakhuis De Zwijger aanwezig. Thema’s die dan aan bod komen zijn onder meer Auteursrecht en zp’ers. FNV KIEM is op deze avonden met verschillende experts aanwezig om meer informatie te geven en op weg te helpen. Denk dan aan informatie over contracten, juridische vragen, verzekeringen, belastingen en pensioen. Heb je ideeën over de invulling van de avond, stuur dan een mail naar
[email protected]. Het complete overzicht van de Freelance Fridays vind je op www.freelancefactory.nl, www.pakhuisdezwijger.nl en www.fnv-kiem.nl
waar Je vindt FNV KIEM in Pakhuis De Zwijger op 20 februari, 2 april, 1 oktober en 3 december. ‘Now What...?!’ 20 februari 2012, aanvang: 20.00 eind: 22.00 Entree: gratis.
PAGINA 3 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
“FNV KIEM kan binnen de nieuwe vakbeweging een voortrekkersrol gaan vervullen” Edwin Bouwers (44) wil graag, als hij het vertrouwen van het bondsbestuur krijgt, van FNV KIEM weer een geoliede vakbond maken: “FNV KIEM kan binnen de nieuwe vakvereniging een prominente rol in gaan nemen. Ik besef dat ik aardig ver voor de muziek uitloop, maar FNV KIEM zou echt een voortrekkersrol kunnen gaan vervullen in de nieuwe moderne vakbond.”
kennis Over de toekomst van FNV KIEM heeft Edwin uitgesproken ideeën: “Ik zie bij FNV KIEM mensen die zich willen ontplooien en inzetten en die hun creativiteit willen gebruiken. De toegevoegde waarde van FNV KIEM in de maatschappij zit naar mijn mening in de vraag hoe we mensen uit de kunsten en creatieve sector kunnen ondersteunen zodat ze zelf met hun talent geld kunnen verdienen. Daar hebben we heel veel kennis over, zoals bijvoorbeeld contracten. Dan hebben we het over creatief ondernemerschap.”
“We zullen veel meer maatwerk moeten gaan leveren” De andere sectoren vergeet Edwin daarbij niet: “Tegelijkertijd moeten we ook de vakbond zijn die ingrijpt wanneer de werkgever er een puinhoop van maakt en mensen in een slechte positie stelt of slechte contracten opstelt. Daar moeten we ouderwets hard tegen ageren en door middel van acties onze tanden laten zien.”
Samenwerking Ook van samenwerking met ander partijen is Edwin groot voorstander: “Ik wil graag veel meer samen met beroepsverenigingen gaan werken. Een mooi voorbeeld daarvan is de actie voor het downloadverbod. Dat hebben we samen met de Ntb en de consumentenbond gedaan. Daarmee laten we zien waarvoor we strijden en dat we een moderne bond zijn. Heel veel beroepsverenigingen hebben heel veel kennis op basis van hun beroep en ik zou graag zien dat ze dat combineren met onze kracht.”
Leden “Ik wil onze leden bij het KIEM van de toekomst graag veel meer scholing en begeleiding bieden waar ze beter van worden. Niet alleen aan kaderleden, maar aan alle leden. Zo gaan wij voor onze zp-leden cursussen in het land geven over hoe ze hun uurtarief kunnen berekenen en ze contracten moeten afsluiten.” Over het dalende ledental is Edwin heel duidelijk: “Ons ledental loopt aanzienlijk terug, maar we zijn druk in gesprek met partijen die heel veel zelfstandig professionals (zp’ers) in hun bestand hebben staan. Via dat soort wegen kunnen we die mensen heel goed bereiken. Als we hen kunnen laten zien wat onze meerwaarde is en ze via beroepsverenigingen, broedplaatsen en zp-organisaties kunnen bereiken, dan ben ik er van overtuigd dat zich meer mensen bij ons zullen inschrijven.”
Maatwerk
Edwin is er van overtuigd dat de groei van KIEM zit in het aanbieden van maatwerk: “Mensen Dubbelrol willen een goed aanbod en dat be“Ik zie voor KIEM daarin ook wel tekent dat wij moeten zorgen dat een dubbelrol,” vervolgt Edwin. “Aan de ene kant de vakbond zoals we letterlijk en figuurlijk, dus qua ideeën en fysiek, dicht bij onze die af en toe flink van zich afbijt leden zitten en moeten weten wat en tegelijkertijd de vakbond die problemen probeert te voorkomen er speelt. FNV KIEM zal veel meer maatwerk moeten gaan leveren. en proactief is als dat nodig is. Dat betekent dat onze dienstWe willen niet een vakbond zijn die overal tegen is, maar eigen op- verlening anders moet: wat we vattingen hebben en daar ook voor voor ons lid kunnen doen, moet centraal staan. Zo zou ik heel strijden. Dat betekent zelf ook graag willen dat onze bestuurders ideeën hebben en daar actief voor strijden; ideeën over ontslagrecht, en juristen op veel meer plaatsen, de ww, over intellectueel eigendom broedplaatsen, in het land verspreid zitten. En we moeten veel en de WWIK. Ik vind het belangrijk dat we dat niet zelf gaan doen, meer zoeken naar mensen in onze vereniging, die bereid zijn om iets maar vooral in samenspraak met onze leden. We moeten onze leden voor hun collega’s en de bond te willen doen.” daar, liefst via moderne technieken, nog meer bij betrekken. Dan denk ik aan social media, inVijver teractief meepraten, voorlichting “Onze vijver is enorm groot en via internet en via fora mensen bevindt zich vooral in de creatieve hun mening laten geven.” industrie, bij uitgeverijen en in de
Edwin Bouwers, waarnemend voorzitter FNV KIEM
“Als wij onze toegevoegde waarde kunnen laten zien, dan bestaan we in 2025 nog” media. We hebben echt de potentie om een grote en vernieuwende vakbond te worden. Maar dat kan niet alleen met de mensen die bij FNV KIEM werken, dat moet juist in samenwerking met de leden. Dat betekent dat we moeten gaan investeren in ons netwerk, in onze contacten met de leden, toegankelijk zijn en mensen kennen. Daarom zou ik graag veel regionaler gaan werken en daar nog meer netwerken opbouwen.”
in beweging De grafische en creatieve sector zijn beiden enorm in beweging. Het grafisch bedrijf kan volgens Edwin alleen overleven als het een nieuwe weg inslaat: meer dienstverlenend dan productgericht werken en de manier waarop grafisch bedrijven zich staande moeten houden vergt heel veel creativiteit. De grafische kant ontwikkelt zich
ook steeds meer als een creatief bedrijf en daar komen dingen ook samen. Natuurlijk moeten we bij bedrijven waar de arbeidsomstandigheden slecht zijn op een traditionele manier opereren. Maar ook via een moderne manier, bijvoorbeeld C3.”
Toekomst Edwin ziet de toekomst van de vakbond allerminst somber in: “Als wij onze toegevoegde waarde kunnen laten zien, dan bestaan we in 2025 nog. Ik geloof heilig in onze toegevoegde waarde. Maar dan moet het wel anders dan nu: niet alleen maar met sjaaltjes en petjes tegen zijn. Al zal dat af en toe ook flink nodig zijn; we moeten zorgen dat onze leden echt het gevoel krijgen dat we er voor ze zijn. Als we dat niet kunnen, dan zijn onze dagen geteld, dan houdt het op.”
Meer Hou www. fnvkiem.nl in de gaten
PAGINA 4 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
Je nieuwe ledenpas In de envelop bij dit nummer van FNV KIEM Magazine vind je de nieuwe ledenpas voor 2012. FNV KIEM doet alle mogelijke moeite om de ledenpassen correct bij haar leden op de mat te krijgen. Zit je nieuwe ledenpas niet in de envelop, neem dan even contact op met de ledenadministratie op telefoonnummer (0900) FNV KIEM (0900 368 54 36 lokaal tarief). Behalve dat je als lid van FNV KIEM korting krijgt op een aantal diensten en verzekeringen, krijg je op vertoon van je ledenpas ook korting op vakantie bij Landal Greenpark, 10% korting bij Neckermann. com, auto-onderhoud met 15% korting bij Kwik-Fit en korting op studies bij het NTI. Het volledige overzicht met kortingen vind je op www.fnv-voordeel.nl.
Contributie in 2012 niet omhoog De contributie die je als lid van FNV KIEM betaalt, gaat in 2012 niet omhoog! En wist je dat FNV KIEM met een aantal werkgevers afspraken heeft gemaakt over de vakbondscontributie? Dit wordt vastgelegd in de cao. En dat zorgt ervoor dat steeds meer leden tot soms wel 40 procent van hun betaalde contributie kunnen terugvorderen via hun salaris.
fiscaal voordeel Wil je weten of je in aanmerking komt voor deze regeling? Controleer je cao, of vraag het na bij de personeelsafdeling. In november kunnen alle FNV KIEM-leden die in aanmerking komen voor dit fiscale voordeel een jaaropgave van de betaalde contributie downloaden. Die brief kun je ondertekend inleveren bij je werkgever en dan wordt het contributiebedrag eenmalig ingehouden op je bruto maandsalaris. Hierdoor is het bruto bedrag lager voor de berekening van belasting en sociale premies, wat ook lagere kosten met zich meebrengt en dat levert het voordeel op.
voordelige regeling Is deze voordelige regeling nog niet gemaakt met jouw werkgever?
Je kunt je werkgever, al dan niet via de ondernemingsraad, natuurlijk altijd vragen hier afspraken over te maken. Freelancers en zelfstandig ondernemers zonder personeel kunnen de betaalde contributie als beroepskosten bij de Belastingdienst aftrekken.
Plan zelf je afspraak voor de belastingservice
Betaal je je contributie per acceptgiro, dan wordt daarvoor € 0,80 per betaling in rekening gebracht. Wij verzoeken je dan ook vriendelijk om gebruik te maken van de mogelijkheid tot automatische incasso. Behalve dat het je 80 eurocent scheelt, bespaar je onze administratie ook enorm veel werk.Ben je dit jaar verhuisd, of zijn er andere wijzigingen in je gegevens? Log met je lidnummer in op de website Kijk op en pas daar eenvoudig aan hoe je www.fnv bij ons in het systeem staat! kiem.nl
MEER
Leuker kunnen ze het niet maken, wel makkelijker. Dat geldt ook voor de duizenden vrijwilligers – ervaren belastingconsulenten – van de gratis FNV Belastingservice, die je helpen met het zo slim mogelijk invullen van de gevreesde Aangifte Inkomstenbelasting. Deze service voor leden in loondienst is zo populair, dat de vrijwilligers gek werden van de vele telefoontjes. Daarom kun je nu bij een aantal locaties zelf je afspraak via de website inplannen. Op de kaart die bij deze krant is meegestuurd, vind je de adressen van de belastinginvullers van dit jaar. Vanaf begin februari kun je je daarvoor aanmelden via www.fnv. nl/belastingservice. Daar vind je de rubriek ‘Servicepunten A-Z’ met de contactgegevens van de invullocaties bij je in de buurt. Heb je geen internet, neem dan contact op met FNV KIEM om het adres en het telefoonnummer van de dichtstbijzijnde invullocatie op te vragen.
Ook zelfstandigen moeten natuurlijk aangifte doen. Zij kunnen een afspraak maken voor de individuele belastingservice van FNV KIEM. Inplannen daarvoor kan via www. fnv-kiem.nl/belastingadvies. Bij de individuele belastingservice kan ook de aangifte van je fiscaal partner worden meegenomen, mits het een particuliere aangifte is en je partner geen zelfstandige, freelancer of artiest is.
checklist Wanneer je fiscaal partner zelf ondernemer is, dan kun je daarvoor een aparte afspraak maken. Nietleden betalen 115 euro, maar wanneer je ter plekke lid wordt, dan betaal je het ledentarief van 65 euro. Denk er wel aan om voorafgaand aan de afspraak je boekhouding volledig af te ronden en te controleren. Wanneer je een afspraak maakt, ontvang je een checklist. Neem alle gegevens die op de checklist staan mee naar de afspraak, anders kan de belastingservice geen goede aangifte berekenen.
MEER Voor leden die liever zelf hun belastingaangifte invullen, is er de Belastingcursus Zelfstandigen. Deze cursus kost leden 25 euro en niet-leden 50 euro. Aanmelden hiervoor kan via www.fnv-kiem.nl/ trainingen.
PAGINA 5 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
Agnes Jongerius over de Nieuwe Vakbeweging In Dalfsen is besloten de FNV zoals die nu is op te heffen, en te vervangen door een anders georganiseerde Nieuwe Vakbeweging, met kortere lijnen en meer pluriformiteit. Er is echter nog veel onduidelijk, omdat de details nog moeten worden uitgewerkt, FNVvoorzitter Agnes Jongerius beantwoordt vast een aantal vragen.
Je was ‘opgelucht’ zei je direct na Dalfsen. Hoe voelt het nu? “Ik ben enorm opgelucht dat de kogel door de kerk is. Dit is een absolute doorbraak: de vakbewe-
werken. Nu zijn er steeds meer mensen die in veertig jaar tijd voor evenzoveel werkgevers werken. Je daar op aanpassen vergt een hoop. In de loop der tijd is er steeds meer diversiteit gekomen en daardoor is tegelijkertijd het gevoel van de noodzaak tot vernieuwing ook gekomen.” Een columnist in de Volkskrant riep in een kop de vraag op ‘Helpt een ander merk de bond er bovenop?’ Wat is het antwoord op die vraag. “Een andere naam zonder enige verandering is natuurlijk funest. Nee, er zal flink wat moeten veranderen willen wij een nieuwe
“Er zal flink wat moeten veranderen willen wij een nieuwe naam waar kunnen maken” ging gaat zich echt vernieuwen en zet de deur ook open voor andere dan FNV-bonden. Daar mogen we allemaal trots op zijn.” Waarom is nu wel gelukt wat je voorgangers André Kloos in 1968 en Hans Pont in 1986 niet is gelukt? “Misschien is het een kwestie geweest van ‘de tijd is rijp’? Overal om ons heen worstelen steeds meer organisaties met de vraag hoe te reageren op een sterk veranderde samenleving. Mensen zijn heel anders dan veertig jaar geleden. Toen was het heel gewoon als je op je zestiende bij een baas ging
naam waar kunnen maken. En daar heb ik alle vertrouwen in. Het is in Dalfsen overduidelijk geworden dat bij alle leiders van de negentien bonden de urgentie om tot vernieuwing te komen tot in de vingertoppen gevoeld wordt. We gaan de organisatie anders inrichten en de werkwijze meer aanpassen op de wensen van de leden.”
moeten veranderen om onze leden goed te kunnen helpen.” Hoe groot acht je de kans dat de megafusie van Bondgenoten, Abvakabo en Bouw alsnog doorgaat? En dat voor die Nieuwe Vakbeweging alleen de middelgrote en kleine bonden overblijven? “We hebben met de 19 voorzitters van de bonden afgesproken dat we een nieuwe organisatie gaan oprichten, die als werktitel de Nieuwe Vakbeweging heeft meegekregen. Dus ook Bondgenoten, Abvakabo en Bouw. Zij treden dus straks, als de leden daar mee instemmen, ook toe tot de nieuwe organisatie. Wel hebben ze aangegeven dat de initiatieven tot samenwerking waarover ze al in gesprek waren, zoals ‘Op de bouwplaats’ van Bondgenoten en Bouw, verder ontwikkeld worden. En dat is ook zeker de bedoeling. Dat dwarsverbanden waarin nauw samengewerkt wordt ook in de nieuwe organisatie terug te vinden zijn.”
Als het goed is krijg je straks dus tientallen kleine bonden, georganiseerd naar sector of beroepsgroep. De grote bonden zullen zich dus moeten opheffen. Is het realistisch te verwachten dat ze dat echt zullen doen? “Ik kan mij niet voorstellen dat er Waarom is het eigenlijk nodig echt veel mensen zijn die niet mee om iets te veranderen? willen in de vernieuwing die wij “Omdat de organisatiegraad daalt, voorstaan. De leden hebben recht omdat het ons niet goed lukt jonop een vakbeweging die bij de geren aan ons te binden. Omdat de veranderende samenleving past. samenleving verandert en wij mee Een vakbeweging die herkenbaar,
kleinschalig en betrokken is bij de werkvloer. De leden hebben recht op meer directe ondersteuning bij het vak dat ze uitoefenen en bij zaken die je altijd al van je vakbond verwachtte.” Gaat de nieuwe vakbeweging zich toeleggen op actie of op polderen? “Zoals Herman Wijffels het zegt: je moet beide in je gereedschapskoffertje hebben. De nieuwe vakbeweging gaat zich èn dichter bij de mensen richten op rechtstreekse ondersteuning op onder meer het inhoudelijke en op de ‘gewone’ vakbondstaken. Centraal hebben we besloten tot de versterking van de dingen die we gezamenlijk doen. Zo is het de bedoeling dat we straks samen in sectoren waar we nog niet actief zijn nieuwe organisaties kunnen oprichten. De vernieuwing die we voorstaan heeft niets te maken
organisatie die past bij de nieuwe tijd en bij een veranderde samenleving. Ik denk dat wij als belangenbehartiger van werkend, nog niet werkend en niet meer werkend Nederland heel goed in staat zijn om mee te groeien met die samenleving. Dat gaat niet altijd
“De leden hebben recht op een vakbeweging die bij de veranderende samenleving past” met meer of minder actie dan wel polderen. In de vakbeweging is altijd al een balans van polderen en actie geweest. Soms overheerst het een wat meer, dan weer het ander.” De structuur van de FNV gaat op de schop, maar vereist dat ook niet een cultuuromslag? “Onze leden hebben recht op een
vanzelf en is niet altijd even makkelijk, getuige de afgelopen maanden waarin er veel gedoe is geweest binnen de FNV. Maar de doorbraak is er, de keuze voor vernieuwing is gemaakt en ik kan me niet voorstellen dat iemand bezwaren heeft tegen vernieuwing. Als een samenleving zichzelf kan vernieuwen, kan een vakbeweging dat ook.”
Kwartiermakers geven nieuwe vakbeweging gezicht Jetta Klijnsma is, met vier andere kwartiermakers Marjan van Noort, Michel Donners, Frank Bluiminck en Tuur Elzinga sinds half januari aan de slag gegaan voor de oprichting van de nieuwe vakbeweging in juni 2012. De ploeg zal volop met eenieder in het land gesprekken aangaan. Jetta Klijnsma over de gezamenlijke opdracht van de kwartiermakers: “Ik heb na mijn oriëntatie ontzettend veel zin om met deze ploeg met wortels binnen en bui-
ten de vakbeweging aan de slag te gaan. Wij willen vooral horen en zien wat voor vakbeweging Nederland nodig heeft, zodat wij daar met zijn allen aan kunnen gaan bouwen”.
Bouwstenen De kwartiermakers zullen het oprichtingscongres in juni 2012 voorbereiden om de nieuwe vakbeweging te presenteren die dichtbij mensen staat en herkenbaar is. Jetta Klijnsma: “Er wordt gelukkig al veel gesproken op bijeenkomsten in het land over hoe de nieuwe vakbeweging eruit kan zien.
Dat is mooi, want wij willen alle positieve energie uit die discussies benutten als grondstof voor de nieuwe organisatie”. Iedereen wordt via de website www.kwartiermakersvakbeweging.nl van harte opgeroepen om bouwstenen aan te leveren.
het land in
en haar medekwartiermakers. De heren Noten en Wijffels blijven beschikbaar voor advisering. De kwartiermakers gaan de komende maanden het land in voor gesprekken. Rond 1 mei 2012 zullen zij de concept-statuten presenteren in de opmaat naar het congres dat in juni 2012 gaat plaatsvinden.
De FNV heeft op 3 december 2011, onder leiding van Han Noten en Herman Wijffels in Dalfsen het besluit genomen om de nieuwe vakbeweging op te richten. Han Noten en Herman Wijffels geven het stokje nu over aan Jetta Klijnsma
Het laatste nieuws over de nieuwe vakbeweging lees je op www.kwartiermakersvakbeweging. nl. Heb je suggesties, mail ze dan Ga naar www. naar contact@kwartiermakers kwartiermakers vakbeweging.nl. vakbeweging.nl
MEER
PAGINA 6 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM
Netwerken, inspiratie opdoen en kennis vergaren Daar was alle gelegenheid voor op zaterdag 14 januari tijdens de kennis- en netwerkdag van FNV KIEM bij Seats 2 Meet (S2M) in Utrecht. S2M biedt gratis werk-, vergaderen ontmoetingsplekken inclusief gemeenschappelijke lunch, speciaal gericht op zelfstandige professionals (www.seats2meet.com). Verscholen in Hoog Catharijne bood S2M een uitstekend decor voor deze dag. Ingrid Rep, algemeen secretaris van FNV KIEM, verrichtte de aftrap en sprak uiteraard over de barre tijden die de zp’er in de creatieve sector te ontberen heeft, maar benadrukte ook de lichtpuntjes. Daarna konden de deelnemers aan de slag bij een voorproefje uit het kersverse trainingsaanbod voor komend jaar. Er stonden drie miniworkshops op het programma: internetmarketing, door Jos Oerlemans, cultureel ondernemen, gegeven door Marion Beltman en social media, door Walter Kort.
“Hier kan ik wat mee” Ook Multimedialab was aanwezig voor persoonlijke uitleg over de door hen verzorgde cursussen voor de leden van FNV KIEM. Daarnaast kon iedereen intekenen op een tien minutengesprekje met Dominique Citroen voor bedrijfskundig advies, sparren met coach
Angela Bottenberg of een pensioenadvies van Peter van den Bunder. “Hier kan ik wat mee” en “Bedankt voor de goede tip” klonk het regelmatig. Tijdens de lunch werden er veel ervaringen uitgewisseld. Iemand opperde het idee voor een themadag over het meer zichtbaar maken van de meerwaarde van co-creatie. Oftewel samenwerken met iemand uit een andere (kunst)discipline en hierdoor je eigen ideeën naar een hoger plan tillen. Een goed plan, waar FNV KIEM als brede vertegenwoordiger van de creatieve sector bij uitstek een rol in kan spelen door verbindingen te leggen en mensen met elkaar in contact te brengen.
Pecha Kucha Pitches De dag werd afgesloten door enkele pecha kucha pitches. Pecha kucha is Japans voor prietpraat. Bij zo’n pitch hebben de
kandidaten zes minuten en veertig seconden de tijd om in twintig beelden te vertellen over hun eigen werk. Sacha de Boer, een steentypograaf, vertelde over haar beletteringswerk in steen, en toonde de schoonheid van handgemaakte letters. Carolien Adriaansche vertelde over hoe ze kinderen bewust maakt van plastic afval en toonde
Wijziging Algemene Voorwaarden Voor de leden van FNV KIEM gelden per 1 februari 2012 nieuwe algemene voorwaarden voor de individuele rechtsbijstand. Op een beperkt aantal onderdelen is het voorwaardenpakket gewijzigd. De nieuwe algemene voorwaarden kun je inzien op www.fnv-kiem.nl/inschrijven-lidmaatschap/algemene-voorwaarden. Heb je geen internet, dan kun je deze algemene voorwaarden in brochurevorm opvragen bij het secretariaat Dagelijks Bestuur op telefoonnummer 020-3553637. We raden je aan om de nieuwe algemene voorwaarden door te nemen, zodat je weet in welke (juridische) gevallen je een beroep kunt doen op FNV KIEM.
ons de prachtige kunstwerken die je daar van kunt maken.
nieuwe inzichten
zelfstandige professional die op kunsteducatievlak diensten aanbiedt zich gratis kan laten vermelden.
Vera Harmsen lichtte de opzet en het idee achter haar culturele almanak voor 2012 toe en Frits Vogels lanceerde – bijna ter plaatse – zijn website www.kunsteducatienetwerk.nl waarop iedere
Gewapend met nieuwe kennis, contacten en inzichten kan iedereen terugkijken op geslaagde dag en vol goede moed vooruitkijken naar komend jaar.
FNV KIEM nu ook mobiel De website van FNV KIEM wordt de laatste tijd steeds vaker aangeklikt. En omdat steeds meer mensen FNV KIEM ook via hun mobiele telefoon digitaal weten te vinden, is er nu ook een mobiele website.
Pensioenfondsen korten De maand januari is voor pensioenfondsen de maand waarin zij hun balans opmaken. Het vermogen wordt dan afgezet tegen de verplichtingen. Een groot aantal pensioenfondsen zit in onderdekking en heeft hiervoor een herstelplan ingediend bij DNB.
Op grond van de huidige lage rentestand is de verwachting groot dat een groot aantal fondsen moet constateren dat ze negatief afwijken van hun beoogde herstelpad. Dit bekent feitelijk dat deze fondsen zullen moeten aankondigen of, en in hoeverre men van plan is te gaan korten per medio april 2013. Voor de deelnemers bij het pensioenfonds cultuur gaat het niet meer over óf er wordt gekort, maar hoevéél er wordt gekort (per 1 april a.s.). Bij dit fonds is in het voorjaar van 2011 al een korting aangekondigd. Het Pensioenfonds Grafische Bedrijven (PGB) gaat de pensioenen en opgebouwde pensioenrechten nog niet korten. In de volgende KIEM krant kun je meer lezen over de eventuele voorgenomen kortingsmaatregelen.
“Je moet het zien als een compacte versie van de ‘gewone’ site, maar dan speciaal gemaakt voor mobiele telefoons,” vertelt Judith Suiker van de afdeling Communicatie van FNV KIEM.
Verdubbeling “Steeds meer van onze bezoekers van de FNV KIEM-site komen hierop via hun mobiele telefoon. Uit cijfers blijkt dat inmiddels bijna de helft van de Nederlanders internet gebruikt vanaf hun smartphone. Dit is een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar en het zal
in de toekomst alleen nog maar meer worden omdat steeds meer Nederlanders een smartphone aanschaffen. “
Statistieken “Bij het bepalen van welke informatie er allemaal op de mobiele site moest komen hebben we gekeken naar de statistieken: welke informatie bekijken mobiele bezoekers het meeste. Uit de statistieken blijkt dat mobiele bezoekers vooral naar onze site komen om informatie op te zoeken, onze contactgegevens te bekijken, nieuwtjes te lezen en het producten- en dienstenaanbod te bekijken. Deze onderdelen vind je dan ook allemaal terug op de nieuwe mobiele site.”
Vertragen Enkele onderdelen die wel op de gewone website te vinden zijn, zijn niet overgenomen op de mobiele site. Judith: “Videofilmpjes en de koppeling met onze ledendatabase is nog niet mobiel mogelijk. Dit zou de snelheid van het laden flink vertragen.”
ideeën Heb je suggesties voor het verbeteren van de (mobiele) website? Stuur een mail naar
[email protected].
PAGINA 7 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM voor entertainment en media / Gratis voor leden van FNV KIEM
hotspots in oude opslag- en fabriekshallen
Creatieve industrie wordt broedplaats voor de vakbond Volkskrantgebouw Nadat de Volkskrant begin 2007 het Volkskrantgebouw aan de Wibautstraat verliet, onderging het gebouw een enorme transformatie. De stoffige redactie maakte plaats voor meer dan 200 kleurrijke ruimtes waarin startende ondernemers in de creatieve en culturele industrie, de IT-sector en sociaal-maatschappelijke branche een kans krijgen op de markt. De tarieven voor een werkplek zijn heel redelijk en de samenhang tussen de verschillende ondernemers en de onderlinge economie en uitstraling naar buiten toe zijn groot. Het is in de vier jaar dat het pand op deze manier gebruikt wordt een inspirerend werkpaleis voor een groot aantal zp’ers geworden.
Kruisbestuiving
Een van de speerpunten van FNV KIEM voor de aankomende jaren is de focus op de creatieve sector. Het ledental van de vakbond zal dit jaar in een positieve trend omgezet moeten worden en in de groeiende creatieve industrie, waarin veel zelfstandig professionals (zp’ers) werkzaam zijn, bevinden zich veel potentiële leden van FNV KIEM. In dat licht bezien zal de vakbond zich de komende tijd meer op de werving van leden in die sector gaan richten. Maar wat zijn broedplaatsen, wie komen er en waar vind je ze? Amsterdam lijkt de afgelopen jaren het centrum van creatief en ondernemend Nederland te zijn. Maar wie denkt dat de creatieve hotspots van Nederland alleen in onze hoofdstad te vinden zijn, heeft het mis. Door het gehele land schieten creatieve bedrijfsverzamelgebouwen met sexy namen als het Hoofdkwartier, Casa Boomerang en Palazzo als paddenstoelen uit de grond.
nieuwe creatieve bewoners. En waar kan een vakbond als FNV KIEM nou het beste ‘ontkiemen’? Precies, in een broedplaats!
Eenzaam “Amsterdam is wel een van de steden waar de creatieve broedplaatsen het meest geconcentreerd zijn,” zegt Franka Buitenhuis, grafisch ontwerper en dankbaar afnemer van een flexplek in
“In m’n eentje zou ik zo’n vergaderruimte nooit kunnen betalen” Broedplaatsen De wereld van media, gaming, design en creativiteit vindt de laatste jaren steeds vaker plaats in bedrijfsverzamelgebouwen en oude fabriekshallen. Ze worden ook wel broedplaatsen genoemd. Met de toenemende leegstand in dit soort gebouwen zijn het aantrekkelijke plaatsen geworden voor kunstenaars, designers, muzikanten en culturele ondernemers. In heel Nederland, met Amsterdam als creatief centrum krijgen steeds meer voormalig productie- en opslaghallen met fabrieksuitstraling
het Volkskrantgebouw in Amsterdam. “Als zp’er ben je heel erg op jezelf aangewezen,” legt Franka uit. “Toen ik na m’n afstuderen begon met freelancen zat ik vaak dagenlang op m’n studentenkamer te werken, zonder iemand te zien. Dat was ik na een paar jaar zo zat. Ik voelde me eenzaam, had niemand om eens mee te sparren of even een bakje koffie te doen. Toen ik een paar jaar geleden via via hoorde van de mogelijkheid om een flexplek in het Volkskrantgebouw te huren, heb ik dat gelijk gedaan.”
“In mijn eentje zou ik een ruimte met deze faciliteiten in geen honderd jaar kunnen betalen,” zegt Ralph van der Tuin, gamedesigner, collega en etage-genoot van Franka. “Dure faciliteiten zoals een ‘bedrijfsrestaurant’, vergaderruimtes en een coffeecorner delen we. Dat scheelt ontzettend veel geld. Daarnaast vindt er een enorme kruisbestuiving plaats tussen alle creatieven die hier werken. Heeft iemand even een logootje nodig, dan is dat zo geregeld met de vormgever die drie bureaus verder zit. En wanneer een grafisch ontwerper twijfelt over een tekst, dan is er altijd wel een tekstschrijver in de buurt die even snel een blik wil werpen.” “Ik weet wie er op mijn etage wat kan,” vertelt Franka. “En dat betekent dat ik nu ook veel grotere opdrachten aan kan nemen. Wat ik niet zelf kan, besteed ik uit bij de
buurman. En andersom. Een grote opdracht als de productie van een folder voor een automerk had ik nooit in m’n eentje aangekund. Ik heb ‘m wel aangenomen, omdat ik hier iemand ken die regelmatig voor een automagazine schrijft.”
Betaalbaar In veel broedplaatsen is de hoogte van de huur afhankelijk van inkomen en omzet. Ook in het Volkskrantgebouw. Zo betaalt een stichting die bestaat van subsidie of ander overheidsgeld meer dan een
“Gesubsidieerde stichtingen betalen meer dan stichtingen met alleen vrijwilligers” stichting die met vrijwilligers werkt. En een reclamebureau dat een flinke portefeuille met klanten heeft, betaalt meer dan een groepje net afgestudeerde Rietveldacademie-studenten. In veel van dit soort bedrijfsverzamelgebouwen is bijvoorbeeld een vergaderzaal te huren. Die heeft tafels, stoelen, AV-faciliteiten, een laptop en een beamer. Daar betaal je extra voor; prijzen zijn afhankelijk van de grootte van de ruimte en lopen uiteen van 100 tot 250 euro per dagdeel. De flexplekken zelf zijn vaak al te huur vanaf 250 euro per maand, inclusief internet en telefoon. “En dan heb je het zelf in de hand of je elke dag in het restaurant gaat eten of je eigen brood smeert,” vult Franka aan.
Een overzicht van een aantal creatieve hotspots Jebber, Briljantlaan 5, Utrecht MAC3PARK, Bolderweg 1 en 2 en Steiger 24, Almere MAC3PARK verder op verschillende locaties in Lelystad, Emmeloord en Dronten PIP, verschillende locaties, Den Haag Casa Boomerang, Amsterdam-Noord MediaWharf (NDSM-werf), Amsterdam Volkskrantgebouw, Amsterdam (www.volkskrantgebouw.nl) Caballero-fabriek, Den Haag Palazzo-pand, Groningen Cultuurpand Bloemsingel 10, Groningen Het Hoofdkwartier, Arnhem Broedplaats de Vlugt, Amsterdam De Kauwgomballenfabriek, Amsterdam Creatieve Broedplaats, Hoorn West-Friesland
PAGINA 8 Jaargang 4 / Editie 01 / 28/1/2012 / Een uitgave van FNV KIEM voor entertainment en media / Gratis voor leden van FNV KIEM
Pik een graantje mee van de 8 miljoen voor de creatieve industrie
VOORDEEL Met 50% korting naar Engeland Vaar nu voordelig met DFDS Seaways naar Newcastle in het noorden van Engeland. Je kunt er heerlijk winkelen en bent er even een paar dagen lekker tussenuit. Als lid van FNV KIEM vaar je nu met twee personen voor de prijs van één!
Het Innovatiefonds MKB+ stelt 8 miljoen euro beschikbaar voor private investeringsfondsen die willen investeren in de topsector creatieve industrie. Dat maakte minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) begin 2012 bekend. FNV KIEM zocht uit hoe je daar als kleine ondernemer of zp’er een graantje van mee kunt pikken.
Aan boord van de enorme schepen is van alles te beleven. Je bent twee avonden te gast in een sfeervolle en luxe omgeving. Kies één van de vijf restaurants en geniet
je daar als creatieve ondernemer of zp’er gebruik van? De woordvoerder van het ministerie van EL&I legt uit dat het initiatief van investeerders af moet komen. Zij kunnen bij www.agentschapnl.nl een idee indienen en de adviseurs daar beoordelen of het een idee is waar de overheid ook in wil investeren. “Agentschapnl.nl toetst of het idee of project of bedrijfje rendabel is en adviseert de overheid,” zegt de woordvoerder. “Het Innovatiefonds MKB+ zorgt dat creatieve starters in deze snelgroeiende topsector toegang krijgen tot risicokapitaal,” zegt minister Verhagen. “Op deze manier kunnen meer vernieuwende producten in architectuur, mode, design, gaming en nieuwe media op de markt komen,” aldus de minister.
Maak er gebruik van De pot van 8 miljoen is vanaf 1 januari 2012 vrijgekomen. Dat kan een mooi begin van het nieuwe jaar betekenen, maar hoe maak
Meer Kijk op www. fnvkiem.nl/ mijnkiem
De investeerder De investeerder kan iedereen zijn. Voorbeeld: Je hebt als zp’er een goed idee. Een collega zp’er (of je vader, of een bedrijf) wil daarin investeren. Dan kan deze investeerder een plan indienen bij www.agentschapnl.nl. Voorwaarde is wel dat de investeerder zelf al een aanzienlijk bedrag inlegt. Want de pot met geld is er niet voor kleine, “goedkope” projecten. De ondergrens voor innovatiekrediet is 150.000 euro. Het fonds investeert tot maximaal 50 procent.
VOORDEEL 15% korting op Cirque du Soleil Ga voor meer informatie naar www. agentschapnl.nl
Meer Kijk op www. fnvkiem.nl/ mijnkiem
de klantenfluisteraar
Zou het niet geweldig zijn om in het hoofd van je klant te kunnen kijken? Om te zien hoe dat ‘Klantenbrein’ precies werkt? Zodat je eindelijk vat krijgt op het (soms) onvoorspelbare, wispelturige, halsstarrige of zelfs onredelijke gedrag van je klant? Wat zijn de échte wensen en verwachtingen van een klant? Hoe denkt hij over jou,
Op 23 maart gaat Corteo, de nieuwe voorstelling van Cirque du Soleil in Amsterdam in première. Corteo, ‘processie’ in het Italiaans, is een vrolijke stoet, een feestelijke parade vanuit het perspectief van een clown. In de show smelt de passie van de acteurs samen met de elegantie en de kracht van acrobaten.
MEER
Tip Klanten: aan de ene kant zijn ze je broodwinning en dus je meest waardevolle bezit. Maar aan de andere kant kunnen ze je ook ongelooflijke op je zenuwen werken. Ze stellen torenhoge eisen, zijn onredelijk en wispelturig. Misschien komt dat wel omdat ze heel andere behoeften hebben dan je denkt - en dan ze zelf denken!
over je concurrenten, over zichzelf? Als je dat weet, kun je daarop inspelen en de klant geven wat hij werkelijk nodig heeft. Jan van Setten fluistert je in dit boek in hoe je een klant voor je kunt winnen, zodat én je klant, én jijzelf plezier hebben in het zakendoen. Met veel flair en humor en aan de hand van praktische voorbeelden word je aan het denken (en aan het werk!) gezet. Van Setten haalt heel wat opvattingen over klanten overhoop. Hij schopt tegen heilige huisjes, gooit knuppels in het hoenderhok en geeft verwarrend eenvoudige antwoorden op prangende vragen. Na lezing van dit boek kijk je met frisse blik naar je klanten en jezelf.
van uitzicht over zee tijdens je diner. Na het diner nog een drankje in de nachtclub terwijl je geniet van live entertainment? Ook dat is mogelijk. Op de terugweg kies je een ander restaurant en kun je naar de bioscoop of het casino. Zo geniet je samen van een heerlijke mini-cruise! Kijk op www.fnvkiem.nl/mijnkiem voor het volledige programma.
Ga naar www.cirquedusoleil. com/corteo en boek met de promotiecode FNV. Wees er snel bij want op=op.
Als lid van FNV KIEM krijg je 15% korting op prijsniveau 1, 2 en 3 voor alle voorstellingen op dinsdag- woensdag- en donderdagavond en vrijdagmiddag.
VOORDEEL 10% korting bij Voor-Thuis.nl Het online warenhuis Voor Thuis.nl heeft een breed scala aan woonaccessoires. Je vindt er bekende design merken als Brabantia, Weber en Jamie Oliver en daarnaast innovatie nieuwkomers zoals Bodum en Joseph Joseph. De Klantenfluisteraar kost € 18,95 in de boekwinkel en is voor € 9,50 te downloaden.
Meer Kijk op www. fnvkiem.nl/ mijnkiem
Het assortiment van duizenden producten biedt je genoeg inspiratie voor een volledige makeover, of stijlvolle aankleding van je huis. Als lid van FNV KIEM kun je in januari en februari extra voordelig shoppen bij VoorThuis.nl. Gebruik de actiecode en ontvang direct 10% korting op het gehele assortiment, met uitzondering van het merk Zack. Je vindt de actiecode op www. fnvkiem.nl/mijnkiem.
Colofon Jaargang 4, nummer 1, januari 2012 Redactieadres FNV Kunst Informatie Entertainment en Media, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam T (020) 355 36 36 F (020) 355 37 37 I www.fnvkiem.nl Uitgave Stichting FNV Pers Hoofdredactie Mariëtte Raap Teksten Dunck Foto’s Martin Boselie, Barbara Boots, Dunck, Rebke Klokke, Jos van Leeuwen, Marie-Reine Mattera, Olivier, Remco Visser Cartoon Keefer Vormgeving Brain Communication Druk Senefelder Misset Vragen
[email protected]