veilig leren
lezen
Kinderboekenweektip 2008
Auteur: Josée Warnaar
Rijmdoosjes maken
Het thema van de Kinderboekenweek is dit jaar
Materiaal
‘Poëzie’ en het motto is ‘Zinnenverzinzin’. Een uit-
• Voor elk kind een langwerpig doosje waarin thee-
gelezen thema om in groep 3 mee aan de slag te
zakjes hebben gezeten. • Sitspapier in verschillende kleuren.
gaan. In onderstaand artikel vindt u diverse sug-
• Goud- en zilverpapier.
gesties voor rijmactiviteiten. De resultaten lenen Werkwijze
zich goed voor een presentatie aan de ouders.
• Laat het doosje beplakken met sitspapier. • De kinderen knippen mooie vormen uit het goud- en zilverpapier en plakken die op het doosje.
Klikklakrijmdoosjes De kinderen maken eerst een rijmdoosje. Zij beplak-
Rijmparen maken met het klikklakboekje
ken een theedoosje met sitspapier en versieren het
Materiaal
met goud- en zilverpapier.
• Strookjes stevig, gekleurd papier van 3,5 x 11 cm,
Met behulp van het klikklakboekje verzinnen de kin-
ongeveer 10 per kind.
deren rijmwoorden. Hierbij werken twee kinderen
• Stiften, schrijfpotloden of letterstempels.
samen. Daarna schrijven of stempelen ze de rijm-
• Per kind een klikklakboekje.
woorden op gekleurde strookjes. Deze strookjes worden bewaard in het rijmdoosje.
Werkwijze
Wie vindt de meeste rijmparen? En wie kan de rijm-
• Schrijf het woord ‘vis’ en ‘mis’ onder elkaar op het
woorden van zijn vriendje al lezen?
bord.
1 Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
• Laat de woorden lezen en vraag wat er bijzonder aan is. – Ze rijmen! • Waarom rijmen ze? – Ze klinken bijna hetzelfde, maar niet helemaal. • Kun je ook zien dat ze rijmen? Laat de kinderen ervaren dat twee rijmwoorden er bijna hetzelfde uitzien, maar dat één letter anders is. • De kinderen leggen hun klikklakboekje klaar en maken het woord ‘pet’. Als we een rijmwoordje op ‘pet’ willen maken, moeten de laatste twee letters gelijk blijven en de eerste moet veranderen. Laat rijmwoordjes maken bij ‘pet’. • De kinderen krijgen enkele strookjes. Ze schrijven het woordje ‘pet’ en daarachter het rijmwoord dat
Tekeningen maken
zij het leukst vinden. Dit strookje wordt in het
Materiaal
doosje gedaan.
• A3-vellen met daarop een vergrote omtrek van: een
• Als de kinderen het principe begrijpen van rijmpa-
vis, een roos, een aap, een maan, een pen, een pet,
ren maken, kunnen zij zelfstandig aan de slag. Ze
een been, een peer, en beer, een boom, een boot
kiezen een maatje en werken samen: het ene kind
(er vel één omtrek van kopieerblad 1 of 2). Pas de woorden aan de letterkennis van de kinderen aan.
maakt een woord met het klikklakboekje, het andere kind verzint er met zijn klikklakboekje een
• Stiften
rijmwoord bij. Beide kinderen schrijven het rijm-
• Waterverfdozen met penselen
paar op, met stift of schrijfpotlood, en stoppen het
• Zilver- en goudverf
in hun rijmdoosje. De rijmwoorden kunnen ook ge-
• Scharen
stempeld worden. Werkwijze Na deze les mogen de kinderen het rijmdoosje verder
• De kinderen versieren met stift de omtrek die ze
aanvullen met rijmparen. Wie verzint de meeste rijm-
gekregen hebben.
paren? En wie kan de rijmparen uit een ander doosje
• Daarna beschilderen ze de binnenvorm met water-
al lezen?
verf.
Laat de kinderen gedurende de Kinderboekenweek
• Als de waterverf droog is brengen ze nog accenten
regelmatig hun rijmparen aan elkaar voorlezen.
aan met zilver- en goudverf. • Als de verf droog is, knippen ze de vorm uit.
Tekeningen met rijmpjes
Rijmwoorden maken
Elk kind krijgt op een A3-vel een grote omtrek van
Materiaal
een vis, een roos, een maan, een aap, enzovoort.
• Klikklakboekjes.
Deze omtrek wordt met stift versierd en met water-
• Stroken gekleurd papier, 3,5 cm breed, gesneden
verf verder ingekleurd. Deze kunstwerken worden
uit stevige A4-vellen.
uitgeknipt. Daarna maken de kinderen (onzin)-
• Stiften of schrijfpotloden.
rijmwoorden bij het kunstwerk. Deze woorden wor-
• Schaar en lijm.
den opgeschreven, uitgeknipt en op het kunstwerk geplakt (vis-mis-sis-ris-nis-tis). De kunstwerken
Werkwijze
worden opgehangen.
• Elk kind maakt met het klikklakboekje de naam van zijn/haar kunstwerk (vis, roos, maan, ...)
Gedurende de Kinderboekenweek wordt er met de
• Dit woord schrijven ze met stift of schrijfpotlood
klas per kunstwerk een rijmpje van twee of vier zin-
op een strook papier.
nen gemaakt met de rijmwoorden die op het kunst-
• Het woord wordt van de strook afgeknipt.
werk staan. Bij deze (onzin)rijmpjes staat ritme en
• Door de eerste letter van het woord in het klikklak-
rijm voorop. De leerkracht typt het rijmpje in een
boekje te veranderen ontstaat er een rijmwoord.
grote letter en print het op gekleurd papier. Het blad
• Ook dit woord wordt op de strook geschreven en
waarop het rijmpje staat, wordt onder het kunstwerk
afgeknipt.
gehangen.
2 Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
Werkwijze
• Op deze manier maken ze allerlei (onzin)rijmwoorden.
• Laat een bodem onder het rolletje maken door een stuk sitspapier van 11 x 11 cm met een elastiekje
• De kinderen verdelen de rijmwoorden mooi over het kunstwerk en plakken ze vast.
vast te maken.
Rijmpjes maken Materiaal • De kunstwerken met rijmwoorden. • Een rijmpje dat de leerkracht gemaakt heeft bij de rijmwoorden van één van de kunstwerken. Werkwijze • Lees de woorden van een kunstwerk voor. • Vertel de kinderen dat er zomaar een rijmpje in u opkwam toen u die rijmwoorden las. • Schrijf dat rijmpje op het bord, lees het voor en laat daarna de kinderen een aantal keren hardop ‘meelezen’. • Laat de kinderen met andere rijmwoorden rijmpjes
• Daarna plakken ze sitspapier van 11 x 16 cm rond
verzinnen. Bedenk, als dit moeilijk blijkt te zijn,
het hele rolletje.
zelf een eerste rijmzin en laat die afmaken. • Schrijf de rijmpjes op het bord en typ ze na deze les in een grote letter. • Print de rijmpjes en hang ze onder het betreffende kunstwerk.
Een feestelijke slinger van gedichtjes Maak van het voorlezen van gedichtjes een feestje. Laat de kinderen lampionnetjes maken van een toiletrol. Kopieer voor elk kind een gedichtje; zorg voor veel variatie. Stop een gedichtje in elk lampionnetje en maak van de lampions een mooie slinger. Lees elke dag enkele gedichtjes voor. Praat met de kinderen over inhoud, ritme en vorm. Bij sommige gedicht-
• Het teveel aan sits wordt naar binnen gevouwen.
jes kunnen tekeningen gemaakt worden. Materiaal • toiletrolletjes • stukjes sitspapier van 11 x 11 cm • stukjes sitspapier van 11 x 16 cm • elastiekjes • sitspapier om te versieren • zilver- en goudpapier • schaar en lijm • prikpennen • dun ijzerdraad of cadeaulint • voor elk kind een gedichtje
3 Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
• Laat een stuk sits van 11 x 16 cm in de lengte dub-
• Laat van verschillende stukjes zilver- en goudpa-
belvouwen en inknippen.
pier een franje knippen en onderaan het rolletje plakken. • Het lampionnetje kan nu verder versierd worden. • Prik twee gaatjes in de bovenrand en maak er van dun ijzerdraad een hengsel aan vast. Er kan ook een hengsel van cadeaulint gemaakt worden. • Stop in elk lampionnetje een gedichtje. • Hang de lampionnetjes als een feestelijke slinger door de klas.
• Laat het ingeknipte stuk sits aan de randen insmeren met lijm en opplakken.
4 Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
kopieerblad
Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
1
Illustrator Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
kopieerblad
Veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2008
2
Illustrator Gemma de Roos © Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.veiliglerenlezen.nl
