29 aar «• N. 104
O i- U
Pni« rei nomm«r
rooi nelgiê 3 esDtiemeti. TOOI des VrMmde 5 «tcti<min
Te etoop i < ed. en Adm. , 4 i
linsftn- l ö April l a l d
DreV^ter-Ultjre«j*iter
SM.
ABONNEMBNTSPRUS
Maatschappij HET LICH'i
BBLOIÊ Orle maanden . . . fr. t.M Ze» tnaanaen. . . . fr. 6.M Ben Jaar tt, u j a j
Varaatwoordellike bestuurder P. DB VISCrl Mnorlaanstraat. 113, Ledeberg
NEDERLAND Drie maanden . . , fr. 4,71 DBN VREEMDE Ofte maanden (drie maal par week verzonden) , fr. ajnj
• • REDACTIE •• ADMINISTRATIB
HOOOPOORT, 29, GENT HM ssMfxen Hek e» aUt atstterastM
*
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.
9
Leve de Algemeene Werkstaking voer Zuiver Algemeen Stemrecht Hoop en volharding in den strijd De kamp is begonnen. Het ordesvoord is nu : volhouden. Wij zullen dat kunnen, volhouden tot wanneer de opperste vertegenwoordiging der arbeiders zelf den strijd zal opheffen, omdrt wij doordrongen zijn van het gewicht en de beteekenis van dezen strijd. Onze strijd is een g e w e t t i g d e , een wettelijke en een vredelievende strijd. Het is g e e n strijd van aanval, in den grond is het een strijd van verdediging. De arbeidersklasse in België wil voor uit, ze is door de ekonomische noodzakelijkheid gedwongen al het mogelijke te doen om haar macht in den klassenstrijd uit te breiden, te versterken. Het meervoudig stemrecht snijdt haar den w e g af voor eene normale ontwikkeling. En aangezien niets anders heeft gebaat, is het nu de strijd met het laatste middel waarover de arbeidersklasse be schikt: de weigering van den arbeid. Doch ver buiten ons eigen grenzen reikt de beteekenis van deze A. W. Het internationale proletariaat volgt met de meeste' belangstelling, spanning zelfs, onzen strijd. Er zijn daar belangrijke redenen voor. ffet is niet alleen de internationale solidariteit die onze werkbroeders aller landen met hart en g e e s t aan ons verbindt. In verschillende landen, Hongarije, Pruisen, Holland, waar sinds jaren reeds de arbeiders ook te vechten hebben voor hervorming van het kiesrecht, voelt men al meer en meer dat ook bij hen de aanwending van het uiterste proletarische strijdwapen : de werkstaking, voor de verovering der politieke gelijkheid noodzakelijk, onvermijdelijk wordt. Het Belgische proletariaat doet op dit oogenblik een nieuwe proef. Het internationale proletariaat wil uit onzen strijd lessen trekken, ervaringen opdoen, omdat internationaal de algemeene werkstaking in den verscherpenden klassenstrijd van het proletariaat een steeds belangrijker rol zal moeten spelen. Wij hebben, Belgische arbeiders, een grootsche taak ondernomen. Wij hebben onze eer te wreken, ons recht te verdedigen tegenover de m e e s t hardnekkigen en onverzoenlijksten der volksvijanden. Maar wij hebben ook eene hoop, eene verwachting te verwezenlijken voor onze internationale medestrijders.Houden wij vol en winnen* wij, dan g a a t van hier nr, een krachtige aanmoediging, een geestdriftige aanvuring, een stouter durven en beter weten voor miljoenen proletariërs der wereld.
kan het vreemd schijnen. In 1902 w a s onze organisatie sterker dan in 1893, de staking was ook in 1902 meer algemeen dan negen jaar vroeger. Waaraan lag het dan dat 1902 ons niet eene overwinning bracht? Tusschen 1893 en 1902 was er iets gebeurd. Ue omstandigheden waren gewijzigd. Het is onbetwistbaar dat de algemeene werkstaking in 1S93 eene verrassing w a s voor de klerikale regeerders in dien tijd en voor de geheele Belgische bourgeoisie. Zoo iets had men nog nooit gezien. Men wist niet wat er ging g e beuren ; men kon zich geen idee geven van de kracht der beweging, waar zij zou eindigen, waarheen zij zou leiden. Onze bourgeois vreesden het ergste. In 1893 was de vijand onvoorbereid, hij verkeerde in het onzekere over de draagkracht der beweging en hij was bang. Die vrees spreekt ook duidelijk uit de feiten : men weet dat het meervoudig stemrecht in der haast, na een korte, koortsige behandeling tijdens een nachtzitting is gestemd geworden. In 1902 stond de vijand niet meer onvoorbereid. Hij was dan ook meer beslist inrien weerstand, terwijl van onzen kant de voorbereiding onvoldoende w a s . Thans weten wij ook te staan t e g e n over hardnekkige, gped georganiseerde en voorbereide vijanden. Maar wij hebben de les van de geschiedenis onthouden. De noodzakelijke voorbereiding is deze maal op voorbeeldige wijze geschied. Ze heeft maanden geduurd. De arbeiders hebben met een bewonderingswaardigen g e e s t van opoffering het ordewoord onzer partij: «bereidt u voorla gevolgd. Een bewijs dat zij begrepen hadden. Die voorbereiding der A. W. is geschied van gezin tot gezin, van man tot man. Duizenden arbeiders hebben- al het mogelijke gespaard. Maar ook de gezamenlijke voorbereiding, de gemeenschappelijke organisatie van den strijd is deze maal met de meeste doelmatigheid g e s c h i e d : fondsen zijn door verschillende organismen bijeengebracht, de stakerssoep werd op grond van ervaringen praktisch ingericht, de uitbesteding der kinderen doeltreffend geregeld.
• • •
Onze algemeene werkstaking moet vredelievend zijn. Geene opstootjes, geene geweldplegingen, geene woelingen en botsingen. Elke staker moet den vasten wil hebben het vredelievend karakter der staking niet te verbreken. Koelbloedig en waardig moet elk strijders zich gedra• •• gen. De vrijheid \ a n arbeid moet eerbieWij zijn den strijd ingegaan onder de digd blijven. beste voorwaarden. Wij hebben gewild Waar er gelegenheid is, trachten dat niets van ons zou verwaarloosd zijn wij door gezonde, kalme redeneering de om onze krachtinspanning de m e e s t e «werkwilligen» te overtuigen, maar bekans van slagen te geven. Eri dat is g e - denken wij steeds dat de eenige ratten ward. dié aan 't werk blijven, ons minder Het is noodig dat wij s t e e d s voor kwaad kunnen doen wanneer wij ze onoogen houden welk karakter onze strijd gedeerd laten, dan wanneer wij door moet hebben. Van eerst af hebben wij eene onbezonnen handelwijze aan den Bet duidelijk gezegd. vijand de gelegenheid zouden geven de De staking moest voorbereid worden. wapens tegenover ons aan te wenden. Wanneer het partijkongres die beslisGeen w a p e n s , g e e n bloed! sing nam, dan was het omdat de lessen Ze zijn reeds talrijk, de moedige/provan het verleden ons geleerd hadden dat letariërs die voor onzen strijd hun bloed eene goede voorbereiding eene eerste hebben gestort. In r893 te Jolimont, voorwaarde was voor het slagen van de» Borgerhout, Mons, in 1902 te Houdeng, strijd. Brussel, Leuven, in 1912 te Luik, VerDeze algemeene werkstaking is de viers, Brugge. derde in den taaien kamp van het BelWij hebben gezworen dat het niet gische proletariaat voor het Zuiver Alge- meer m a g gebeuren. Alles moeten wij meen Kiesrecht. Hebben de twee voor- doen om het te 'verhinderen. gaande pogingen ons niet de volledige Is het uit kinderachtiger! schrik, uit overwinning gebracht, zij hebben ons de bekrompen e g o ï s m e , uit misdadige lafgelegenheid gegeven kostbare ervarin- heid dat wij zoo spreken? gen op te doen, die wij nu benuttigd Wie dat denkt, kent de arbeidersklasse hebben. niet. > : 1893 eerste algemeene staking. Wij In zijn strijd voor recht en vrijmaking wonnen. Het cynskiesstelsel v i e l ; het is ook de uiterste opoffering nooit te meervoudig stemrecht, waarbij de arbei- zwaar g e w e e s t voor het proletariaat e s « r niet meer geheel van zijn recht uit- zij zal het nooit zijn. gesloten w a s , Kwam tot stand. Maar wij hebben het recht, den plicht 1902 : tweede algemeene staking. Wij ons bloed te weigeren aan onze vijanden. werden verslagen. Zij hebben dagelijks o n s zweet, het is Waarom slaagde onze strijd in 1893 g e n o e g . «E Met in iiooa?. Onr^rvlalffatT. eftxien_ _ W i j ivillen..YÓór alles strijden .voor ca*
recht, voor verbeteringen, voor onze volledige ontslaving niet pm bij de ever winning te sterven, maar om van hare vruchten te genieten. Wij moeten er ook elk oogenblik aan denken dat onze strijd niet in de minste mate kan gediend worden door het g e weld. Onze macht, onze onvertrefbare, onverbreekbare en zegevierende macht ligt in de onmisbare ekonomische rol die wij in de maatschappij vervullen. Staken wij dr bedrijvigheid, weigeren wij onzen arbeid, kruisen wij de armen, dan snijden wij meteen den levensader af van het maatschappelijke leven. Op dat gebied zijn wij de machtigen. De macht onzer vijanden ligt daarentegen op het gebied van het geweld. Daar zijn zij de machtigen. Zij hebben de plaatselijke politie eii de burgerwacht, de nationale gendarmerie en ten slotte, al wordt de zekerheid steeds onvaster, ook het leger. Zij hebben de m e e s t moderne wapens, sabels, bajonetten, revolvers, geweren. Zij heben de wetten en het gerecht.Is het.te verwonderen dat zij steeds alles gedaan hebben en weer alles zullen beproeven om ons van ons eigen gebied, h e l gebied van het kalme, rustige niets doen, af t e brengen en ons
op hun gebied, het gebied van moord en dood, te doen overgaan?
aanhoorders wisten warm te houden voor de groote zaak. lederen avond hielden de meetings hen *•» Tot het einde toe moet deze strijd g e - tot na middernacht uit 't bed, en als zij voerd worden met eenheid en discipline. zich dan te ruste begaven met een uiteenHet wellukken van den kamp kan geschreeuwde borst, toen hielden g e slechts in gevaar komen door ons eigen dachten aan nieuwe propagandamiddelen of de achterdocht of de b e w e g i n g zon fouten. lukken, hun g e e s t n o g bezig. Wij mogen g e e n e fouten b e g a a n . Werklieden hebben toch n o g w a t famiMet eenheid is de staking begonnen, met eenheid moet zij eindigen. Alleen de lieleven : zij, de leiders, de luiaards, de arbeiders zelf, door hunne afgevaardig- mannen die leven op 't zweet van den den in een bijzonder kongres vergaderd, werkman, hadden zelf de l a a t s t e maanden dat niet. Een aanvallige kinderlacb. kunnen den strijd doen eindigen. 1 Tijdens de strijd moet elk zich stipt of een troostend vrouwenwoord w a s hun den laatsten tijd ook al ontzegd,want a l s gedragen naar de besluiten en maatregelen die door de meerderheid en de aan- de geliefden reeds ter ruste l a g e n of nog, 1 geduide leiding worden genomen. Nie- rustten, waren zij n o g of al op de plaats mand doe zijn eigen w i l ; niemand bedrij- waar de plicht hen riep. En zulke mannen durven gewetenlooze; ve eene onvoorzichtigheid. Arbeiders ! Wanneer wij aldus den journalisten, jezuieten die nun overtuistrijd voeren, dan kunnen wij gerust g i n g voor een paar züverlingen verkoopen, bekladden! zijn : Gemeen volk! Dan durven die men-' door onze voorbereiding; schen n o g schrijven dat de roode leiders, door onze k a l m t e ; niet zullen s t a k e n ! Neen, die zullen niet door onze vredelievendheid;. staken, alhoewel zij best een paar weken' door onze e e n h e i d ; vacantie konden gebruiken. Als de werkdoor onze discipline; lieden staken, hebben zij dubbel werk t é door onze volharding, verrichten ; tot de stakenden g a a n , hun, gaan wij zeker naar de overwinning ! moed aanwakkeren, hen in den rechten B. w e g houden, als voogden voor hen ror-* gen. Hun dubbel en dik verdiend loon staan zij half af om den nood der anderen t e helpen lenigen, alzoo het voorbeeld' gevend van broederliefde, lijk men «tr, helaas 1 te weinig in onze kapitalistische' hadden, hunne beste krachten te zien g e - maatschappij kent of tegenkomt. -Werklieden! Ziedaar die roode opeters, ven om hun ideaal te bereiken. Vóór d a g en dauw trokken ze op, de moedigen, lijk die luierikken, die oproerstokers. H o e d voor hen af, want rij hebben in stilte muilezels beladen met vlugschriften en manifesten en liepen dokken, kaaien en meer g o e d s gewrocht dan iemand ooit fabrieken af om overal het goede woord vermoeden zal. Hun naam zal niet o p liefdadigheidsfeesten te g a a n verkonden, overal openluchtmee- plakbrieven van tings beleggend om de zwoegende wer- verschijnen, lijk die van aristocratische kers aan t e sporen mede voor de ontvoog- heeren en d a m e s , die een heel klein b e e t ding hunner klasse te strijden. Regen en j e van hunnen enormen overvloed geven wind, moedwillige tegenkantingen van 't om w a t gerucht rond hun naam t e h e b patronaat en gerecht kon hen niet af- ben. Neen, hun naam staat niet gedrukt schrikken, immer waren zij de eersten op officieele stukken, maar w e l diep-geop post, en hadden tot belooning enkel de prent in alle harten der dankbare z w o e gers. Hun mond kan niet vertolken w a t gedachte dat zij hun plicht deden. hun hart gevoelt, maar een eenvoudige Ridderkruisen werden er op hunne wer- druk van hun vereelte werkershanden UV kersborst niet gehecht, lauwerkransen welsprekender aan alle monden ter w e niet rond hun naam g e v l e c h t : enkel de reld. De werklieden hebben begrepen en innerlijke overtuiging dat zij goed deden. gevoeld hoe hunne voormannen het m e t En als de morgen ljen reeds had af- hen m e e n e n : s t e e d s bij hen in leed en gemat, vond de d a g hen n o g immer, druk, en in den komenden strijd zullen, frisch van hart en g e e s t , op post om met zij weer e e n s te meer zien dat die b e moed voort te g a a n . Tusschen t w e e pro- zwadderde, uitgemaakte menschen trots paganda-vergaderingen werd een homp alles weer op het front van het groot werbrood genuttigd, en dan weer voort om 's kersleger zullen staan. avonds opnieuw tot de werklieden te kunEen naief kinder- en een vurig w e r nen g a a n . kershart kunnen niet h u i c h e l e n : 't is Zij, de afgematten van lijf en g e e s t , daarom dat gij allen, leiders, u z o o ' n ' moesten de uitgeputte werkers opnieuw schoone plaats daarin hebt veroverd.dat moed gaan inspreken! Alleen de gedach- honderdmaal meer slijk en bezwaddering te aan een betere toekomst hield hen te van alle klerikale gazetten en jakhalzen been en gaf hen de noodige energie en u daaruit niet hunnen verdrijven. het vereischte vuur waarmede zij hun E.
Do lei^ei s aan 'f hoofd!
' D e klerikalen laten natuurlijk niets onverlet om de zaak van A. Si. t e schaden ; om hun doel te bereiken deinzen zij niet achteruit voor ploertenstreken. Eerst hebben zij de werklieden, de massa, beklad en beschimpt, lijk dat nooit ergens anders gebeurd is ; nu hebben zij het op de leiders gemunt om dezen in de oogen deze werkers te kleineeren en alzoo wanorde en twijfel in de rangen van het stakend proletariaat te brengen. Moest men de klerikale bladen gelooven, dan is de A. W. uitgevonden door de leiders der socialistische partij, om hen in de gelegenheid te stellen op de kap der werklieden gemakkelijk goe-leven te slijten. Gemeener kan het niet en een partij, die tot dergelijke argumenten haar toevlucht moet nemen, is laag g e vallen, is rot. Weihoe, heeren klerikalen, de leiders wilden een staking uit persoonlijk winstbejag? Weet gij dan niet hoe een Vandervelde een Anseele in Wallonië door de bevolking in den beginne werden ontvangen, toen zij, na de gemeene streken der Regeering, na den 2 Juni, het volk gingen aanzetten den arbeid te hervattenDe socialistische leiders zijn g o e - l e vers?.Denkt gij dan dat de voorbereiding van eene staking als die van 14 April, die heel de katholieke pers doet klappertanden van angst, alleen bij de gedachte dat zij' g a a t uitbreken,zoo maar ineens wordt ingericht ? Heel de werkersbevolking van België is voor den komenden strijd bewerkt en gewonnen, — wie er niet aan gelooft moet het nu ondervinden, want de staking zal de katholieke ziende-blinden en hoorende-dooven wel genezen —, maar die uitslag is zoo niet ineens bekomen. Tot verovering van A. S- hebben de werklieden weken ontbering veQ, tot verovering van hun ideaal hebben de werkersleiders maanden lang hun moed, hun overtuiging, hun gezondheid, hun persoonlijke vrijheid — art. 310 — opgeofferd. Niet zoohaast hadden de gebeurtenissen van 2 Juni bewezen dat het Belgisch proletariaat rijp w a s voor de zaak van A. S., 'of diezelfde luierikken die reeds jaren lang het goede woord bij de parias onzer maatschappij hadden uitgestrooid,sprong e n met vernieuwden moed op om eindelijk het werkersleger tot de overwinning te leiden. En toen waren die kloeke jongens van 's morgens tot 's avonds op de baan om mede te helpen aan de ontvoogding hun: ner klasse, alles over hebbend om hunne broeders deelachtig te maken van de vruchten eener betere maatschappelijke instelling. Hertverheffend w a s het die volksjono-ans. dia alles u n \v»n**il ** danken l
Door de Algemeene Werkstaking naar het Algemeen Stemrecht! « ' W
Zal de staking lukken? Zal de staking lukken' Menschen, die ons denkelijk gelooyen profeet te zijn, hebben mij sinds eenigen tijd deze vraag gesteld. Eh wel. hoe weinig profeet ik ook weze, heden aarzel ik niet hun te antwoorden : do staking zal lukken! Zij zal lukken, wat de onmiddellijke uitslag ook zij, in dezen zin dat zij — njemand twijfelt er nog aan — de indrukwekkendste, de grootste betooging zal zijn die ooit in ons land gevoerd werd, ten voordeele eener politieke hervorming. Morgen zullen er drie of vier honderd duizend stakers ziin I... Indien het in den vollen zin des woords de algemeene werkstaking ware, indien de aeht of negen honderd duizend nijverheids werklieden die men in ons land kan tellen, van af dó verlatene kaaien van Zeebrugge tot de kleinste lakenfahriak dar Maiasisohe 1
grens, tot dezen grootsehen en algemeanan uitslag konden komen, indien door het kolengebrek na eenige dagen het verkeer kon verlammen, de afloop van den strijd zou zelfs niet twijfelachtig, de kamp zou op voorband gewonnen ziin. Dat reeds drie of vier honderd duizend menschen deze heldhaftige opoffering doen gedurende twee, drie of vier weken aan hua loon te verzaken, om hunne schuldvordering van rechtvaardigheid te doen gelden, da* is. zekerlijk eene erge vaststelling, zekerlijk beslissend, 'dat zelfs een schijnbare overwinning van de Staats Rede, van het overheid», princiep, het niet zal weten uit te vagen. Onze tegenstrevers verklaren dat ze met» zullen toegeven, dat zij besloten zijn het met te doen dat zij het onbuigzaam besluit genomen hebbtn te overwinnen, al waa het on de puinhoopen: dat de hemel instortta au, de onrechtvaardigheid voortdura. Ik veronderstel dat z« zich geen» heraea. schimmen make. Ik veronderstel dat sij daa; trenrigtn moed hebban tot het uiterst» t»-' weerstaan ca d» werkende kia*a» t» dwinajag,
Dinsdag 15 April UNS door den honger gedreven, het werk herop 'M nemen zonder voldoening te bekomen. . • En daarna t Stellen zij rioh voor dat het zal gedaan aijnl Zij hebben het gedacht in 1886; zij hebben .bat gedacht in 1902 ; zij denken het mis[•ehien nog in 1913 ; en men vertelt het, dat laan den avond der treurige zitting van 12 maart een Staatsminister, van verlangen brandende eene komende neerlaag te wraken, aan een lid der regeering zegde: «Het meet eindigen 's Afschuwelijke gedachten,die deze zrjn van alle behouden, sinds er socialisten zijn, en 'van menschen die met de «ooialiBten willen eindigen. . Alsof het, van hen afhing er een einde aan .te maken! Alsof eene opgelegde neerlaag i aan het proletariaat voor ander gevolg hebben kan dan de krisis t» vereeuwigen, dan . nieuwe konflikten voor te bereiden, dan dit 'tijdstip van stakingen te vernieuwen, die j o o h uitbreidden van 188S tot 1896 en, na vier opvolgende neerlagen en ondanks alles 1 toch gelukte, tot de eerste grondwetsherziet ning. . [ In werkelijkheid naart de burgerij keni tataehen twee mogelijkheden, en zij heeft ' geen» andere keus: ofwel, voor dat het tot ! het ergste komt, dat zij de wijsheid zal heb1 boen die de engelsche bewaarders zoo dikwijls betoonden, zich in het onvermijdelijke i aa schikken; ofwel aal zij stijfhoofdig, hardnekkig zijn, rioh verzetten om nog geduren]de eenigen tijd een onverdedigbaar voor : ! reeht te behouden, en, in dit geval, zal zij l weten wat het haar koet. Maar, wat er van zij, dat zu het goed jwete, en indien zij het nog niet voldoende ,weet, de staking die komt zal het haar beter leeren kennen: er i« slechte een middel, een enkel middel om er van ontlaat te worden het Ie reeht te neen. Emiel Vandervelde.
en uitoefening van hunne leer: hebt nwe vijanden lief I De woorden van den « Bien Public » zijn diegenen van een Loyola, van een Rodic, van een Pourbaix, zij geven den diepgevoelden wensch weer. De woorden, het verlangen, de gemeene aanzettingen van den « Bien Public » mogen ons niet verblinden noch aanhitsen, zij laten ons kalm, doch dienen besproken te worden. Wij laten aan het partijbestuur en stekerskomiteit over beslissing te nemen zonder nochtans meer waarde aan die woorden te hechten dan ze verdienen. Maar vooral mogen we uit het oog niet verliezen wat Pourbaix deed I K. V.
Wij hebbïn*het puik der bevolking me ons
Hebhen de klerikale reactionairs in den grootschen kamp de zwakkelingen zonder hart noch geest, de meineedigen, de kruiperigen en de egoïstische bevoorrechten met sich; — de heldhaftige, moedige arbeideraklasse heeft niet alleen de bewuste, fiere werklieden, belanglooi sympathiseerende burgers, maar thans ook de « élite >, het puik der kunstwereld gewonnen voor haren gewettigden, opofferingsvollen strijd voor de politieke gelijkheid. Ons broederorgaan < Le Peuple » had inderdaad aan de kunstenaan van België en den vreemde hun sympathie gevraagd voor de s t a k e n voor A. S., onder vorm van medewerking aan een kunstalbum dat ten voordeele der A. W. zou uitgegeven worden. En de adel der kunstwereld heeft met vreugde, met liefde dien oproep beantwoord. * * * Emile Verhaeren, Camille Lemonnier, Georges Eekhoud, André Fontaiaas, Ford. Hérold. Phileas Lebeague, Leon Sougnenet Jehan Bictus, Mousseron, Leon Bazalgette, Manriee Drapler, Pierre Hamp, Tan Wetter, Pierre Broodcoorens, Stuart Merrill, Louis Piérsrd, Marins Benard, Anatole France, Manriee Maeterllnek; de beste, de Partijgenooten, het Gentsche bisschoppe- schitterendste namen uit de Letterkunde lijke blad « Le Bien Public > bevat een arti- betuigen hunne warme sympathie voor on'keltje in antwoord aan « Le Peuple >, waar- zen gewettigden stemrechtstrijd. in gesproken wordt over de ordemaatregeDaarnevens prijken de beste, beroemdste .len die door burgemeester Braun genomen teekenaan en graveurs: Ochs, Blandin, worden. Oletf. Bernfer, Montald, Paulus, Hnhn. die Men weet dat het in 't bijzonder de gou- aan het Album ten voordeele den stakers verneurs der provintiên zrjn, allen klerika- voor A. S. hunne hooggeschatte medewer'len, die op last der klerikale regeering meer king verleenen en het beste van hun talent zullen handelen dan de burgemeesters zelf. ter beschikking stellen voor den triomf 'Al w a t dus volgen zal zou dus meer en al- van het Recht, waarvoor de arbeiders met I leen, zooals in gansch den strijd, aan de kle- een snbliemen opofferingsgeest den kamp | rikale bloeddontigen en uitdagers t» wij- aangaan. iten zijn dan aan welkdanig ander persoon. Ziehier in welke sterkende bewoordingen De manier, waarop de «Bien Public » E. VERHAEREN. BelgiCs grootste fransch. } het artikel van < Le Peuple > beantwoordt, schrijvende dichter, ons zijne sympathie en V verduikt een innerlijk verlangen en gevoe- zijne moreel e hulp aanbiedt: ; len, waarop wij de aandacht van al onze < "Volgaarne rend ik u wat gij mij vraagt. ! partijgenooten roepen. ' Ziehier de vertaling der kommentaren van En moge uwe inspanning sympathie ontmoeten bij al de dichten en schrijvers van VcLe'Bien Pnhlie»: België. Heeft M. Braun nagedacht! Weet hij In dank u nu aan mij te hebben gedacht. in welk gevaar hij het kartel stelt bij Emile Verhaeren. geval het bloed, dat hij gaat doen vloeiGEORGES EEKHOUD, een der grooten, het bloed van gezel Anseele zijn gen! Want, gezel Anseele, leider en ste fransen-schrijvende letterkundigen vaa aanzetter tot de staking, zal op den België, richt tot ons deze aanmoedigende woorden, tenelfdertijd met zijne medewereersten rang der staken staan... 't Is waar, op het kongres van Pa- king: < Wil hierbij een opstel vinden, welke ik aehen heeft gezel Anseele verklaard dat, u volgaarne zend, terwijl ik u dank aan ran het oogenblik dat de staking ophoudt vreedzaam t e zijn, hij zich de han- mijne medewerking te hebben gedacht, want ik ben met hart en ziel met de zoo «i»n zal wasschen en zich spoedig in een eehuilhoek zal terugtrekken. Alleenlijk, schandelijk van hun rechten verstoken arzal M. Braun uit oogenblik niet afwach- beiders; en ik druk de warmste wenschen ten om het bloedhad te beginnen. Want nit voor den triomf uwer zaak >. Georges Eekhoud. hij wil bloed, gelijk een eenvoudig baron i e BrooneTlIle. ANATOLE FRANCE, de grootste, de En het Moed van den vredelievenflen meest geëerde Fransche schrijver van dezen Anseele loopt gevaar het eerst gestort tijd, en socialist schrijft: te werden... t Mijne gedachte volgt met ontroering en > Ziedaar wat bet bisschoppelijk blad noch geestdrift de inspanning van het belgiscbe •stan noch meer zegt. proletariaat voor de verovering van het alI Ona antwoord hierop zal heel kort zijn, gemeen stemrecht. » n richt zich alleen tot onze partijgenooten. Moge, op 't uur dat de vrijheid in gevaar f Des» enkele regelen ran de «Bien Public» is, het fransche proletariaat zich uwer bebehelzen slecht» een innig verlangen: Dat wustheid en uwer energie indachtig zijn I is ten spoedigste bloed t* zien vloeien: dat Moge het naar uw voorbeeld, de noodzaii de bisschoppelijke christen e moraal I kelijkheid voelen der politieke actie met de Wiens bloed moet het eerst vloeien! Dat syndicale actie te vereenigen. .van onzen knappen voorman Anseele, die Anatole France. een duivel is voor onze helgisehe branders! En o. a. last not least Manriee Maeterj Hij weg dan waren ze verlost van den kwa! den geest: dat is de christene naastenliefde linck, de Nobelprijs voor de Letterkunde.
Een bisschoppelijke wensch !
l
FEUILLETON VAN 15 APRIL
f —
•
isSJ
— — — ^ ^ ^ —
Aan 1 Weefgetouw van den tijd ttMWd
door OTTD WALSTER
f p% mensch hoopt en blijft hopen, evenals de Lernaische slang, de Hydra, telkens als haar de kop afgeslagen wordt, Itwee nieuwen opsteekt, evenzoo verrijzen ,«p den bodem van teleurgestelde ver..waehtingen twee nieuwen, om bet treurende hart op nieuw op te richten ; even talloos als de bladeren en bloesems der lente stijgen de verwachtingen der menaeben in de hoogte,duizenden verwelken, 'duizenden worden door den westenwind jvoortgedreven en hoevelen naderen hunne vervulling l l De meest gegronde verwachtingen, als verwachtingen ooit gegrond kunnen zijn, 'blijken bedrogen te kunnen uitkomen, < en niettegenstaande dat hopen de men•ehen op een gelukkig toeval, dat hen uit bun Ireuiigen toestand opheft. De godsdienst is de voedster, die onvermoeid die 'hoopvolle verwachtingen te voorschijn roept en haar de eerste liefdediensten bewijst.En BOO blijft men hopen, totdat aan avlle jerwaashtiogen naar bat jschiint lijd
en plaats worden ontzegd. En eindigt men aan het graf den [pelgrimstocht, Aan het graf plant men de hoop nog. Maar.wat de meeste gegronde verwachtingen niet vervullen, wat de stoutmoedigsten niet hebben durven hopen, dat werpt dikwijls met overmoedige hand een bloot toeval in den schoot van hen, die lang vertwijfelden. > Eindelijk bij het eeuwige wisselen, bij het onophoudelijk zich kruisen van oorzaken en gevolgen moet het gelukkige lot ook in den schoot vallen van hem, die niet meer hoopt, als hij zoolang slechts leeft, als hij nog maar in staat is bet te genieten! Het is een warme namiddag, de zon brandt met een nauwelijks te verdragen gloed op het dak, waaronder de bewoners der wisselkamer langzaam hunne koffie gebruiken, langzaam om het genot langer te doen duren en den tijd te verkorten. De politieke gebeurtenissen hebben in zooverre invloed gehad, dat met het oog op eene onzekere toekomst, meerdere schuldeischers goed gevmden hebben, hun geld voor dringerder zaken te sparen en opheffing van straf voor hunne schuldenaars te vragen, terwijl er geene nieuwe offers kwamen. Slechts enkelen, wien het tot nu toe veel geld gekost had, en die de winstgevendheid .vaa hufina Èuwi rUafdan Hzkouwaa om
de groote Gentenaar, die de wereld door eroemd wordt voor de pracht zijner letterundice werken:
f
c 't Is niet noodig u te bevestigen dat ik met hart en ziel met hen ben die heldhaftig den grooten strijd gaan voeren tegen een ministerie dat uitmuntend, — als 't men zoo zeggen mag — geheel de afzichtelijkheid, geheel de laagheid. geheel de valschheid van Eet verouderd belgitch klerikalisme vertegenwoordigt. Over het Algemeen Stemrecht heb ik bijna al gezegd wat ik te zeggen had, in c Le doublé Jardin >, en in « Notre Avenir Social». Zoo de eene of andere bladzijde daaruit u kan dienen, dan kunt gij ze gebruiken, zooals gij wilt. Overigens, de letterkunde is in deze omstandigheden ondergeschikt, en wanneer de meest gewettigde der stakingen zal zijn aangegaan, dan reken ik mij ten plicht ze daadzakelijker te helpen, dan met mijne pen». Maetcrlinck. Naast ons, stoer» arbeiders der havens, der werkhuizen en der fabrieken, staan dus solidair de grootste der dichten, der schrijvers, der kunstenaan. Wij staan sterk; wij moeten winnen I Meer dan ooit: Leve het A. S. Leve de Algemeene Werkstaking!
het bekomen van meer recht op zedelijk gebied. Het is onteerend voor u, slechts het derde of vierde in waarde gerekend te worden van diegenen die in kamavalkostuum het werk komen nazien en gebieden. Gij vooral moet nu bewijzen dat gij wilt medespreken over de landswetten. Alle blikken van geheel het belgitch proletariaat zijn naar u gericht. Toont dus dat gij het waardig zijt den naam van syndikalisten te dragen. Alle6 zal beproefd worden om u te doen falen, om wanordelijkheden te doen ontstaan, maar zooals voorheen zult gij aan uwen plicht denken. Twee punten van het allergrootste belang moeten stipt nageleefd worden : Den raad volgen van uwe vertronwingsmannen en verwijderd blijven van de Haveninrichtingen. De vertrouwingsmannen zullen alle gegeven bevelen uitvoeren, u op de hoogte houden en de voorvallen onderzoeken. Door verwijderd te blijven van de haveninrichtingen zult gij de plannen der gegallcneerdo knopmannen verijdelen. De wet op de samenscholingen zal strenger toegepast worden en het is niet noodig dat de werklieden in de val loopen. Reeds is er geschreven hoe de tijd nuttig zou kunnen besteed worden. Neemt ervan wat u het best past en gij zult voldaan zijn over u eigen zelven. En nu, vrienden, weest fier over uwe deelname aan den strijd tot het bekomen van het Zuiver Algemeen Stemrecht. En is er wat te offeren, offert dan uit liefde voor de edele werkerszaak. Zoo lang heb gij onbewust in het gareel gedraafd van den onverbiddelijken Geldzak. Rukt u er van los, het is meer dan tijd! Vooruit voor de grootsche zaak! Leve het Zniver Algemeen Stemrecht! A. Lecomte
De Mechelsche socialisten deden tot heden hunnen plicht en zullen dien ge trouw blijven tot het uiterste, en nog maals roepen wii: Leve Zuiver Algemeen Stemrecht! Leve de A. W. TEGENSTELLING Wij stippen aan dat < De Volksstem s' het orgaan der liberale Associatie eet trouw verslag geeft over de stakingsbe weging, en dat c De Vakman > het orgaaz der liberale werkersvereenigingen zich h artikels tegen den strijd van A. S. ver< klaart.
* * *
TE ANTWERPEN Aan den vooravond der A. W.
DAT BELOOFT !... 't Is verstaan! Om goed ingelicht te we. zen over het getal stakers dat Antwerpen zal leveren moet men maar de «Métropole, lezen. Ziehier wat ze weet te vertellen ovei Ide manifestatie der 3,000 metaalbewerker,. van de «Minerva» en de <Sava>: < Gisteren is een stoet van een tweehonderdtal socialisten met muziek en vlas aan 't hoofd rond half drie rond de Asia, en Afrikadok getrokken. * * * De manifestatie had natuurlijk alleen tot doel om aan de werklieden te herinneren dat alle werk van maandag af moest eindigen. Bericht aan de overheden.» 't Schijnt wel dat de reusachtige deelname der werklieden aan de staking de «Me- ! tropole > gansch van st.-eek moet gebracht hebben, om zoo hare l e z e n ezelsooren te Het klerikaal blad «Le Patriote» durft willen aannaaien. op die vraag antwoorden: Maar indien er maar 200 man in den stoet «Neen, zij kon het niet!> aanwezig waren, waarom dan toch daar zulk groot belang aanhechten om de tusEn de schijnheiligaard tracht die schanschenkomst der overheden aan te vragen 1 delijke leugen te bewijzen door te zeggen * * * dat het voorstel van M. Hymans — net H. DE JONG, DE VADER ZIJNIvR samenstellen eener studiekommissie voor WERKLIEDEN geheel het stemrechtvraagstuk — slechts M. De Jong. bestuurder der werkhuizen. ae staking kon verdagen. < Minerva >, heeft verleden zaterdag eene' REGELING VOOR DEN STEUN De staking was door het Nationaal Komilaatste poging aangewend om zijn personeel' teit ingetrokken zonder voorwaarden, zonMet deze berichten wij onze partijgenoo- 2,700 sterk aan den arbeid te honden. In der eenige verdaging. ten dat onze secretarissen etn andere par- den voormiddag werd aan de werklieden Er was een nieuw kongres noodig, om tijgenooten in bezit zijn van steunboekjes een manifest uitgedeeld waarin hij, na geweer tot de staking te beslissen. En dat in dubbel. wezen te hebben op de verliezen die hij door heeft het Kongres van 23 Maart gedaan, Voor elke afgifte van' steun moet een de staking zou lijden, een prachtig vuuromdat M. de Broqueville de eerlijke arbeikwitantie afgeleverd worden aan hem die werk ter zijner eere afstak om de werklieders door zijne gewilde dubbelzinnigheid steunt. den t e doen gelooven dat de «Minerva» het bedrogen had. De paalijgenooten die rondhalingen doen lujilekkerverblrjf is der metaalbewerken. En veronderstellen wij nog dat het voorin herbergen of eldera moeten dit ten spoe- Hij wachtte zich wel te zeggen dat de hoog» stel van M. Hymans alleen van aard ware digste op ons seeretariaat laten geworden, geweest om de staking te verdagen. Moest waar zij de kwitantie zullen ontvangen om loonen en betere werkvoorwaarden op zijn, werkhuis ingevoerd, niet de vruchten zijn het daarom verworpen worden! Is de wa- aan de belanghebbenden over te maken. zijner edelmoedigheid, maar door de verpenstilstand niet dikwijls de voorbode van De steun die ons per post overgemaakt eénigde werklieden stuk voor stuk zijn ver-: den vrede? wordt zende men op naam van H. Hole- overd ten koste van hardnekkige en herDe regeering wilde van een wapenstilmam?. haalde strijden, waarin zrj tastbaar te voa stand niet weten, omdat zij van geen vrede SOEP len kregen «lat M. De Jong de vriend is d» wil. Zij kon de A. W. vermijden. Zij moest Dinsdag om 10 uren zullen de eerste bons aande*'houders van de « Minerva » en niet het gedaan hebben, want de meerderheid in voor soep afgeleverd worden, die voor de vader zijner werklieden. 't land en in de Kamer eischt het Z. A. 8. Wij bepalen ons hier bl? deze korte bewoensdag dienst zullen doen. Vereénigde en onvereenigde juiien hier- staHgiEg van een fris dat M. De JoaR tracht op zrjnen kop te zetten, èn wij geve» van kunnen genietetn. De bons zullen steeds daags te voren aan M. De Jong den welgemeehden raad, niet te probeeren zijne bedreiging : dat hij, afgeleverd worden. na den strijd slachtoffert zal maken,^ te» LA BRT GEOISE Zonder bon geen soep. Bons werden alleen afgeleverd op ver- uitvoer t e brengen. Daarin heeft de vakorAllerhande geruchten worden ulTgWstrooid omtrent deze fabriek in betrek met toon der Landelijke Stakerskaart die alle ganisatie ook nog wat te vertellen. Overigens, wij nemen die bedreiging niet dagen in Vooruit zullen afgeleverd worden de A.' W. en voor de Metaolbewerken in Het lokaal ernstig op : Als kapitalist heeft M. D«Er is reen woord waarheid van. Jong getracht geene verliezen te lijden^ e De Toekomst ». De fabriek wordt maandag bewaakt door Dat alle aanhangers van Z. A. S. ons maar als man die door zijn durven naar gendarmen, en daarmee punctum. mildelijk steunen en de ondersteuning der omhoog gekomen is en bet A. S. noodig' AAN HET PROVINCIAAL heeft en het aankleeft, weten wij heel goed' stakers zal aldus in verhouding gaan. dat hij als man van doorzicht en energie GOUVERNEMENT OVER DE ALGEMEENE WERKSTAKING zal in bewondering gestaan hebben bij het De arduihk&ppen van Sprimont en In > De Vakman », orgaan der liberalen, richt van dat talrijk arbeidsleger dat, be-^ Eccaussines zijn zaterdag avond al zingende wast zijner belangen, fier zijne patroons-' staat in het nummer van April dat de afnaar de statie getrokken. gevaardigden van Mechelen op 't congres proclamatie trotseerde en voorbij zijn» De werken zullen geheel stil vallen. van 23 Maart te Brussel tegen de staking werkhuizen opmarcheert, om het signaal BIJ DE PLAF70NNEEBDEBS van den strijd t e geven aan de Antwerp-, hebben gestemd. Er is geen enkel zakje kalk in Brugge sche arbeidende klas. Het blad zegt dat wij niets dan bluf vermeer t» bekomen en deze week valt alles Zijn manifest zal de Provinciale Metaal-; kochten en verklaart: stil in deze categorie. bewerkeMbond wel breedvoerig beant> Zullen ze thans zoo eerlijk zijn te be- woorden. I N BE SIGARENFABRIEKEN > kennen dat de liberalen gelijk hadden van zijn alle magazijnen opgepropt. Er vertrekt > de Algemeene Werkstaking niet zoozeer in DE SOCIAAL-DEÏIOKBAAT niets en het getal werkuren vermindert. > hun hart te dragen. » Tijdens de A. W. zal de «Sociaal-Dein»AAN DE DOKWERKERS De liberale < Vakman > bewijst hier een kraat> niet verschijnen. slechten dienst aan den strijd voor Z.A.S. Evenals andere vakmannen hebt gij het DE BURGERWACHT 0 P G E R 0 E P E Ï nut der vereeniging begrepen en zijt gij Op 22 Maart heeft onze partilrergaderüig De burgerwachten — wij vragen on» si zoover gevorderd dat gij tot voorbeeld kunt met algemeene stemmen opdracht aan de waarom — ontvingen bevel tijdens d« A.. dienen aan hen die zich achten als de 10 afgevaardigden gegeven om voor de W. de orde t e handhaven. Zij zullen minsmeest ontwikkelden. werkstaking te stemmen. tens over anderen dag voor het vermaak' De liberale « Voorwacht > heeft geweiHebt gij reeds door vereeniging op stofder regeering acht uren dienst doen. gerd met ons socialisten een Oomibeit voor felijk gebied tal van verbeteringen beko't Schijnt dat heden avond reeds bijzonZ. A. S. t e vormen. men, begrijpt nu ook dat diezelfde vereenidere korpsen zijn opgeroepen. gmgsmacht moet aangewend worden voor Dat is de waarheid I De eenen zullen moeten optrekken vaa 6 ure 's morgens tot 2 ure namiddag. 5 zullen afgelost worden om 2 ure door ar ook deze krisis getroost te kunnen uit- vergelden, waardoor de toestand van zij- dere, die zullen mogen stampen tot 10 ai», houden, bleven nog over. ne gelden spoedig weer als te voren 's avonds. De laatste dienst geschiedt o» Het aantal bewoners van dit stille ver- werd. 10 ure 's avonds en duurt tot 3 ure 's morblijf is dus reeds sedert meer dan eene Daarentegen geeft het hem een edele geus. week tot vier teruggebracht en deze zelfvoldoening, zoo geheel incognito van •ffiij richten tot de burgerwacht het drinvier zijne oude bekenden. uit het wisselarrest zijne voormalige gend verzoek: Schiet niet op vreedzam» kameraden, ja zijne meerderen, als hij Bij den hoek van den haard zit Abrastakers'. ham Mozes Levy gebukt over zijnen ka- het juister zal zeggen, te hebben kunnen EEN MACHTELOOZE BEDE lender, dien hij echter nu meer uit oude verslaan. Intusschen is hij onder den inOnze klerikalen, die willen doorgaan al» gewoonte dan uit weetgierigheid ter hand druk der denkbeelden, die langzamer- de meest teergevoelige menschen der wehand in dezen kring zijn gaan heersenen, reld, toonen zich in 't geheel niet gekrenkt neemt. De oude Israëliet is, zooals de anderen nu meer tot vredelievende veldtochten wanneer zij eene smoutpeer krijgen zooab het geval is met het besluit der Stedelijke meenen, zijn einde nabij, want bij het geneigd. genomen door den beheerraad Mijnheer Musselich leeft maar zoo sti' Werkbeun, algemeene geldgebrek dat onder de aanvan dit lichaam den 30 December 1.1. <Jf om t wezigen heerscht err dat nog verergerd en in zich zelven gekeerd voort; de dood verzoek der kristene vakbonden, ^ is door dat men op kosten van de kas van zijnen ouden vriend Seidenspinner, Werkbeun toe t e laten tijdens de A. W., voor licht een vierde lot in de loterij ge- waardoor geene verandering in zijn toe- werklieden aan de patroons te leveren* speeld heeft, wel is waar toen met voort- stand gekomen is echter, daar mijnheer had het College den Beheerraad gevraagd durend afwisselend komen en gaan van Mensch nog geen tijd gehad heeft te on- die kweatie te onderzoeken. De beheergasten, had hij zich laten verleiden, derzoeken hoe 4e zaken van zijn oom raad, bestaande uit patroons en werkliesomtijds eenig geld ten beste te geven, staan, herinnert hem dagelijks aan den den, besloot dat er geene reden was o » « eene vrijgevigheid, die niemand nog ooit zijnen; hij hoeft overvloed van tijd om te wijken van het reglement, luidend d» over zulke dnigen te denken en de terug- in een cónflikt tusschen patroons en werkvan hem ondervonden had. lieden de Werkbeun zou gesloten blijven. — Ik kan het toch niet medenemen, blik op zijn leven is niet geschikt om Nu komt de «Métropole» nog met een zeide hij bij zulke gelegenheden met een bijzonder aangename gevoelens bij hem jezuitentronie vragen of het College dit bezucht en verwekte daardoor slechts nog op te wekken. Ziet hij den officier aan, sluit heeft goedgekeurd. zoo heeft hij het beeld voor oogen van meer verwondering. Wij vragen haar : Wat heeft het College Luitenant Sommer had wel is waar een mensch, wiens bestaan door lieden, hierin te maken, vermits de bestnurraad; zooals hij er een geweest is. verwoest heeft bevonden dat het reglement der. voor de bewerking van een veldtochtsplan uit de omwentelingskas de ver- is geworden en had de bijzondere aanbe- Werkbeurs niet mag overtreden worden, langde toelage van 100 gulden dubbel veling van Frank hem niet beschermd, en zij dus in het huidig conflict moet neu_„„ in goud ontvangen, maar hij had nieuwe dan zou zijne plaats in dit gezelschap traal blijven I Of rijn reglementen alleen noodig waakleeding en eenige werken voor zijne zeker nog minder aangenaam geweest neer ze de klerikalen kunnen dienen t studie noodig en maakte van deze zeld- zijn. BEN KWAKKEL OF EEN MISSING zame gelegenheid gebruik, om zijnen geteflaVV«7«afatV «f«*!"«»ƒ aji^pijy) lieided.iQD.5t BXsiit jutattneteïli X I*.i*iM*»e*rs» ktaat een. a^«vwi«w qttl.
Kon de regeering de staking vermijden?
Te Mechelen
Te Brugge
ïTiirii
•laaaVai^MiSin
van g-'zel Terwagne. Het blad doet aan onzen vriend zeggen dat Antwerpen den eersten dag 7000 staken zal leveren. Dit kan gezel Terwagne geenszins gezegd hebben, aangezien hij deelmaakt van het Stakers-komiteit, waar de deelname op minstens 15.000 voor den eersten dag gepointeerd werd. En zooals onze volksvertegenwoordiger aan den interview-nemer ran de «Mercure» zegde, zal dit gtal binnen enkele dage-n tot 35.000 stijgen.
De Metaalbewerkers kondigen het begin der Algemeene Werkstaking aan met eene Monstermanifestatie Ten einde de dokwerken te ontmoedigen hadden knechten der kapitalisten met groot bombast rondgestrooid, als zouden de voornaamste werkhuizen, en wel in het bijzonier de metaalfabrieken niet staken. Daar.m besloten deze laatstgenoemde met muziek aan het hoofd eenen optocht aan de saven te doen, om zoodoende aan onze dokwerkers te toonen, dat zij als bewuste proletariërs bereid zijn tot het uiterste te strijden om hunne politieke rechten te verpveren. Een stoet van ongeveer 3000 metaalbewerkers van de Minerva en Sava, waarbij nog eenige honderden rijtuigmaken, diamantbewerken en doeken, trokken om 2 ure, na het stilleggen van den arbeid, in -de richting der dokken. Het was waarlijk eene echte menschensee. Onbeschrijflijk was de geestdrift die blijkbaar op de aangezichten dier volksmassa te lezen stond. Toen het begin van den stoet alreeds de Warande bereikte, bemerkte men slechts het einde aan den Minerva. Uit volle borst vervoegde zich den 'sang dier ontelbare betoogers bij de meesleepende toonen der muziek. De stoet begaf zich langs de werkhuizen van den Antwerp Telephone Co om zoodoende de richting te nemen der noorderdokken. Overal werden onze seingeven der 'A. W. door de dokwerken geestdriftig toegejuicht. Daarna begaven zij zich langs de Zuiderhangaan, waar onze vrienden met verdubbelde kracht begroet werden, en wel bijionder door een SOOtal dokwerken der (Hamburg Amerika Line en Norddeutscher Lloyd, waarna de stoet na eene laatste uitvoering van de Internationale aan den hoek der Schaliënstraat uiteenging. Wel gedaan, kameraden, door uwen onwrikbaren wil getoond t e hebben aan diege'nen die getracht hebben u als onderkruipers te bestempelen, voor den strijd die pet Belgische proletariaat aangaat, om haar billijk recht te veroveren. Onvermoeibaar hebt gij getoond dat gij na 8 uren werk bereid waart, nog gedurende 3 uren op te marcheeren om uwe vrienden dokwerkers te bewijzen dat gij insgelijks als zij, klaar pijn te strijden tot het uiterste.
Een lustige wending bij ± de diamantwerkers In deu laatstee töd wanen wij gewoon teli e n s bomvolle zalen t e lokken voor onze meetings: ook die, door het stakingscomiteit verleden Zaterdag in den El Bardo belegd, voor de diamantbewerkers is uitnemend geslaagd. De ruime zaal was boven en onder stampvol. Minstens 1.500 man waren aanwezig. De gezellen De Man en Huysmans traden als spreken op om te bewijzen waarom de Diamantbewerkers toch moesten zaeestaken. De meeting mocht niet aanzien worden om de leden van den A. D. B. aan te sporen het besluit van hun bond met de voeten te treden; neen, maar wel om deu diamantbewerkerabond aan te zetten op zijn genomen besluit terug t e keeren. I De stelling der diamantbewerkers van den ]A D. B. dat de staking in het diamantbeJrijf niets kan bijbrengen tot verovering van A. S., omdat zij in de luxe-nijverheid arbeiden gaat niet o p : het is noodig dat er aooveel werklieden mogelijk den 14en April de straat opkomen. Evenmin als d e metaaibewerken, de werklieden der luxe-meubelmakerij zich aan den strijd onttrekken, evenmin mogen de diamantbewerkers hunne deelname aan de A. W. weigeren. Ook de tinantiëele kwestie kan of mag den A. D. B. niet afschrikken met 'Leel het Belgisch proletariaat den strijd aan te gaan. Zullen de andere bonden hunne kassen niet FEUILLETON VAN i5 .APRIL
(388
Het Huis des Duivels W9-ï -- Ik zal er a des te meer dankbaar joor zijn, — hernam de kunstenaar, — oMr het dit arm meisje is, welke mij tot model zal dienen voor de schilderij, waarvan ik u gesproken heb, en die meWouw de gravin du Barry verwacht... — Wat eer voor mijne kostgangster I... Wat overgroote eer I mijnheer Doyen en poe spijtig dat zij volkomen onbekwaam « om die eer te begrijpen en te waaraeeren I... — Ware dat meisje niet zinneloos, — antwoordde de kunstenaar glimlachend, j - dan zou zij geene Ophelia.meer zijn..! De bestuurder vond die redeneering heel juist. Hij voegde erbij dat de zinneloosheid zelf hem benijdensweerdig scheen, wanneer zij eenen grooten schilder een meesterstuk moest ingeven voor eene koningin der schoonheid, en hij gaf Mn den bewaker bevel in den kerker te gaan, aan de gevangene de vrijheid der wandelplaats terug te verleenen, en haar te behandelen met al de voorkomendheid, verschuldigd aan de beschermelin8e van M. Doyen. Het eerste deel dier bevelen werd onmiddellijk uitgevoerd; doch Jane de SiEsaüïa». aae da "'^°rflflrrlTJfihg duütenus-
moeten openOllt En wat werpt den Dokwerkersbond wel niet in de schaalt Als hoofdmotief waarom den A. D. B. niet heel den strijd mag meestrijden, haalt de c Volkstrihuun > aan dat hij daaraan niet mag meedoen om zijn zelfstandigheid te behouden, daar. de A. W. uitgaat van de Syndicale commissie waarbij den A. D. B. niet is aangesloten. Maar de leiding van de staking behoort niet aan de Syndikale commissie, maar wel aan het Stakingscomiteit waar den A. D. B. zijn stem had kunnen doen hooren, als hij had gewild, want hij was ook uitgenoodigd I Buiten dit. als er zulke gewichtige gebeurtenissen aan de deur staan lijk de A. W.. dan moeten alle persoonlijke futiliteiten daarvoor wijken. Maar er is nog een andere oorzaak waarom de diamantbewerkers den komenden strijd moeten meevoeren: 't zal een groote stap wezen in de richting die leidt tot eenheid onder de diamantbewerkers zelve. De zakelijke feiten tot scheiding onder de diamantbewerkers bestaan nu niet .meer: alleen het persoonlijk egoïsme houdt die arbeiders vaneen. De A. D. B. en de A. B. D. B. zijn daardoor zóó van elkander verwend, dat zij elkander niet meer willen of kunnen verstaan; slechts één ding is beiden bijgebleven : hun arbeidenbewustzijn. Dat kan hen terug bijeenbrengen, te zamen kunnen zij den grooten arbeiderskamp strijden, elkander op 't slagveld opnienw leeren achten en eeren en zoo zal er dan nog dikwijls van de A. W. van 1913 gesproken worden als van eene beweging die ons A. S. heeft gebracht en tot eenheid onder de diamantbewerkers heeft geleid. Die gedachten werden door beide sprekers met overtuiging vooruitgezet en brachten een heilzamen invloed te weeg. Diamantbewerkers uit de twee in onminlevende organisaties drukten als hunne meening uit dat om onderlinge veten het groote doel niet uit het oog mocht verloren worden. Uit de discussie werd in gemeen overleg voorgesteld het stakerskomiteit op te dragen pogingen bij de twee diamantbewerkersbonden aan te wenden om de eenheid tusschen beide organisaties en de geheels arbeidersbeweging te herstellen op grond der conclusies aan beide bonden door de Eenheids-Commissie onderworpen. Tan beide zijden moest wat toegegeven worden met het resultaat dat er voor den A.D.B, geen aanleiding kon zijn om geene gemeene zaak te maken met de A. W. en de A. D. B. wel zijn vroeger besluit om aan de A. W. maar 24 uren deel te nemen zou kunnen intrekken. Een krachtige geest van arbeiderssolidariteit heerschte onder de aanwezige diamantbewerkers van beide bonden. De oproep der sprekers tot eenheid werd met spanning aanhoord en hartstochtelijk toegejuicht. En met blijdschap, in het besef va/n het edele hunner betrachting, en hun gemeenschappelijk belang als arbeiden, stemden die honderden daar aanwezig met de poging tot eenheid in, het stakerskomiteit opdragend maandag avond de bestuurders van beide organisaties op eene bijeenkomst te verzoeken. Vox Populi, voz> Dei! Dat de wil der •werklieden ook den wil der bestuurden Dan zullen wij herhalen : Eene zegepraal in eigen rijen en een dubbele zegepraal op den vijand.
BRIEVENBUS Een handersreitiger. Het spijt ons uw artikel niet te kunnen opnemen. Verslag meeting verscheen reeds over 8 dagen. Uwe persoonlijke indrukken komen veel te laat.
* *
*
Arrondissement Zoningen DE TUNNEL VAN BBAINE W0BDT BEWAAKT 30 soldaten van het 4e linieregiment van Brugge zijn te Braine-le-Comte aangekomen om den tunnel te bewaken. Zij worden gehuisvest in de omliggende hoeven. De regeering vreest dat men den tunnel zou doen springen. Welke (dwaasheid! Als rij er zelf geen Pourbaix naar toe zendt, zal er niets gebeuren.
* * *
Arrondissement Namen ANDENNE Uit Andenne wordt gemeld dat 2.000 betoogers, in eene onvergetelijke meeting de
sen ontrukt en aan het daglicht weergeschonken, bleef zwijgend, onverschillig en koel, en scheen de verlichting niet gewaar te worden, die zich in haren toestand voordeed. De schilder, wiens ontroering aangroeide in tegenwoordigheid dier zonderlinge zinneloosheid, zoo verschillend aan alles wat hij tot dan toe gezien had,' beschouwde Jane met een gevoelen van bewondering, gepaard met schrik, en te vergeefs raadpleegde hij zijn geheugen, om zich af te vragen in welke omstandigheid hij een bijna gelijk gezicht tot model had gehad. Bij wijlen dacht hij op het punt te zijn de vluchtige herinnering te vatten; dan, bijna oogenblikkelijk, werd het weer duister in zijnen geest, en het vroeger geziene beeld verdween, gelijk op het uur van het ontwaken de droombeelden van den nacht verdwijnen. Dat moet ons overigens niet bovenmate verwonderen. Jane de Simeuse, gelukkig en lachend kind, voor haren verloofde René de Rieux geschilderd in al den luister harer betooverende 'en adellijke schoonheid, was voorzeker dezelfde vrouw niet als de ellendige zinnelooze, het nummer 913 dragend, en die langzaam verkwijnde te midden der afschuwelijkheden van de Salpétrière. Na eenige oogenblikken het meisje met aandachtig oog beschouwd te hebben, boot? de bestuurder zich naar den kunstenaar over en zegde hem : Mijnheer Do^en, .wilt a i mij toel*.-
-tarwfe yagawiaij,iaijt|jj
'DlrtSöag IS "Apen 1813 gezelUn Debarsy, Simon en Furnemont toegejuicht hebben. 800 arbeiden hebben daar aan hunne patroons verwittiging gegeven dat zij zullen staken.
* * *
Arrondissement Verviers DE LIBERALE JONGE WACHT De liberale Jonge Wacht van Verviers heeft aan de liberale associatie en iden Vooruitstrevenden Kring van het arrondissement een ontwerp voorgesteld van koloniën in te richten voor de kinderen der stakers. In geval die vereenigingen het voorstel niet zouden bijtreden zal «ie Jonge Wacht op eigen hand haar plan ten uitvoer brengen. EEN VERBOD VAN TE ZINGEN De komrpissaris van politie van V6rviers heeft verbod uitgevaardigd in de koffiehuizen gedurende de staking zangfeesten in te richten. De cafés-concerts moeten ook hunne vertooningen staken.
* * *
In het Luikerland TE SERAING Twee bscaHrons lanciers van Audenaarde zijn hier zaterdag avond om 9 uur per bijzonderen trein aangekomen, op het oogenblik dat gezel Demblon van op de spoorwegbrug het woord voerde voor duizende personen. . Dadelijk gingen geestdriftige kreten op: Leve het leger! Leve Demblon! Leve het Z. A. S.l Zondag morgend hadden de soldaten verlof om in de gemeente rond te wandelen. Men begrijpt dat van de gelegenheid gebruik is gemaakt, zoowel door de bevolking als door de soldaten zelf, om onderling te verbroederen.
Zie de eerste stakingsberichten op bladzijde 5.
Tooneelnieuws FRANSCHE SCHOUWBURG Eerste opvoering vtar « La Sorcière », muzikaal drama in vier bedrijven en vijf tafereelen naar Victorien Sardou, door André Sardou, muziek van Camille Erlanger. Nog zeer onlangs, in December laatst, werd het stuk in het Opera Oomiqua te te Parijs gecreëerd. Het speelt in 1507 in Spanje, midden in den tijd der Inkwisitie, en gaf dus de schrijvers gelegenheid hoogst dramatische toestanden op het tooneel te brengen. Het komt nagenoeg op het volgende neer: De schoone Zoraya, eene moorin, weet bij middel van bloemenkelken, kruiden te bereiden die kunnen genezen ofwel hypnoti" schen slaap verwekken. Zij wordt hiervoor van toovenarij beschuldigd. De jonge christen, don Enrique, ontmoet haar, en, alhoewel verloofd met dona Johanna, dochter van den gouverneur van Toledo, wordt verliefd, en zweert haar eeuwigen trouw. Twee dagen ziin verloopen na deze ontmoeting en te vergeefs verwacht Zoraya haren verliefde; deze verschijnt om onmiddellijk wederom te vertrekken door ambtsbezigheden geroepen. Zoraya die inmiddels vernomen heeft dat het huwelijk van don Enrique met dona Johanna heeft plaats gehad, dringt heimelijk ln het paleis van den gouverneur, en dompelt de jonge bruid in eenen hynotischen slaap.
ten u een goeden raad te geven?... — Niet alk<en laat ik het u toe, mijn weerde bestuurder, doch ik verzoek u mij dien te geven... — Welnu, zoo gij van zin zijt eene schilderij te beginnen met die vrouw tot model, haast u dan... Verlies noch een dag, noch een uur... Stel niet uit tot morgen wat gij vandaag kunt doen... — Waarom?... — Omdat het model u zou ontbreken, vooraleer het werk zou voltooid zijn... — Denkt gij dan dat het arme kind weldra moet sterven ? — riep Doyen uit. — Ik doe meer dan het te denken, ik heb er de zekerheid van... Al de kenteekens eener aanstaande dood zijn voor mij zichtbaar op dat bleek gelaat, en gij moogt geloof hechten aan mijn woord, mijnheer Doyen, want bij gebrek aan de wetenschap, bezit ik de ervaring, die in sommige gevallen evenveel wterd is... — Welnu, alles wel beschouwd, des te beter, — mompelde de kunstenaar, — voor die ongelukkige zal de dood de verlossing zijn... Hoe gauw ook.haar leven moet uitdooven, het zal langer duren dan mijn werk... Twee of drie dagen zullen voldoende zijn. Desnoods zou ik mijne schets in eenige uren kunnen voltooien... Ik heb niets meegebracht van hetgeen ik noodig heb om mij vandaag aan het werk te stellen, doch van morgen af zal ik beginnen en zoo, ondanks die haast, ik nog te laat kwam, zoo uwe noodlottige voorspelling zich reeds had verwezenlijkt, in ' r-JS» Ckrinny^if,
10T8J*, « a t - i k «TM»*
Zoraya wordt door don Enrique ontmoet op het oogenblik dat deze zich bij zijne jonge vrouw wil begeven, eene woordenwisseling ontstaat, die weldra plaats maakt voor de uiting hunner liefdegevoelens. Cardanos, afgevaardigde der Inkwisitie, wil Zoraya in hechtenis nemen, don Enrique belet hem dit. Cardanos roept om hulp, maar wordt door den jongen edelman verwurgd. De twee geliefden vluchten, worden aangehouden en moeten voor de Inkwisitie verschijnen. Kardinaal Ximénès wil don Enrique redden en houdt de beschuldiging van toovenarij tegenover Zoraya staan. Afrida, de zinnelooze, komt venklaren dat zij Zoraya op den Sabath ontmoet heeft. Door den kardinaal ertoe gedwongen legt Manuela insgelijks eene dergelijke verklaring af. Zoraya doet eenon hevigen uitval tegen de Inkwisitie, hetgeen hare veroordeeling tot den brandstapel voor gevolg heeft. Het volk is samengestroomd om de terechtstelling van Zoraya bij te wonen. De gouverneur verschijnt die haar de vrijheid aanbiedt als zij zijne dochter, dona Johanna, uit haren hypnotischen slaap wil wekken. Zoraya stemt toe en is vrij. Doch het volk, tegen haar opgeruid, wil van geene genade weten. Don Enrique treedt op, neemt hare verdediging op zich, maar het is hem onmogelijk haar aan de volkswoede te ontrukken. Op het oogenblik dat zij voor de overmacht gaan bezwijken, nemen don Enrique en Zoraya een hevig en plotseling werkend vergaf in, en sterven. Het volk werpt het lijk van Zoraya op den brandstapel. M. Camille Erlanger is een vertegenwoordiger der moderne Fransche School. Zijne muziek is zangerig, soms zeer chromatisch en over het algemeen niet gemakkelijk van uitvoering uit hoofde der ongewone intervallen die de stem te doorloopen heeft. Voor den moeilijken «triton» schijnt de toondichter eene bijzondere voorliefde te hebben. De orkestratie van meer dan eene bladzijde der partituur is merkwaardig en verraadt eene bedreven hand. De twee eerste bedrijven zijn de flauwsten, maar naarmate hef werk vordert, stijgt het in belangrijkheid: zoo is 't vierde bedrijf, dit der InkwiBitie, verreweg het beste. Onder de goede deelen die in dit lyrisch drama voorkomen, noemen w i j : al de tweezangen van Zoraya en Enrique, namelijk in het eerste bedrijf: «De 1'ame de ces fleurs, j'extrais des parfums», in het tweede bedrijf: «Tu viens le jour?... Qnelle imprudencc l> en in het derde bedrijf : Ah, malheureux, te pensee est pour elïe>. Verder het koor: « Qu'AIlah t e protégé », met zijne zonderlinge begeleiding, waarvan hier en daar eene maat bns aan het « Hoïotoho » uit het « Walkuren-rit » van Wagner doet denken. Ook de krachtige inleiding van het vierde bedrijf, zesde tafereel van « Le Rêve » van Alfred Brimeau, de breede phrase in C moll, de plechtige zang van Ximénès: «Dieu vous éprouve bien cruellement, Padilla » het wilde optreden van Afrida en eindelijk de overweldigende zang van Zoraya: « Toutes les douleurs de' la défaite, nous les avons connues i. De heer Erlanger had zich niet te beloven van de wijze waarop zijn werk werd ten tooneele gebracht. Zooals voor « Lohengrin > was er blijkbaar te weinig voorbereid en gerepeteerd. De artisten gaven nochtans al wat zij konden. Alhoewel mevrouw Feltesse wel wat vermoeid scheen, droeg zij met talent en toewijding de rol van « Zoraya », de eenige groote rol van het stuk, voor. tt Afrida > vonld eene goede vertolkster in mejuffer Peltier, die uitsluitend voor die kleine, doch moeilijke rol, aangeworven was. Zij deed het zeer goed, maar wij zijn overtuigd dat de bevallige mevrouw Sterckmans het even goed zou gedaan hebben. Mevrouw Sylvestre leverde eene goede creatie van de rol van c Manuella », Verder werden de overige rollen naar wensch gehouden door mevrouwen Soïni, Colbrant, Vallier en de heeren Sarpe {don Enrique), Derair (Ximénès), Beckmans (PaIdilla), Süvestre, Albony, Viroux, Darvez, Desaunois, enz. „ Het orkest en de koren waren onvoldoende. . En wat te zeggen van de regie! Hier waren bijzonderheden van «mise en scène» gansch aan het toeval overgelaten en moesten in de tusschenbedrijven geregeld worden, hetgeen deze ongewoon lang deed du-
doode Ophelia schilderen... Nadat de zaak aldus beslist was, stelde de bestuurder voor den tweeden keer aan Doyen voor, het bezoek in de Salpétrière voort te zetten en over te gaan tot de andere afdeelingen. De kunstenaar weigerde. Het scheen hem volstrekt nutteloos zijne pijnlijke ontroering te verlengen, die daarbij voortaan nutteloos was, daar hij gevonden had wat hij zocht en daar zijn droombeeld zelfs overtroffen was. Doyen nam bijgevolg afscheid van den bestuurder en verliet het schrikwekkend godshuis... Op het oogenblik dat hij den drempel der straatdeur had overschreden en in zijne koets terug stapte, scheen het hem dat men zijne borst van een reusachtig gewicht ontlastte. Hij ondervond de weldoende gewaarwording, die de duikelaar moet gevoelen als hij terug aan de oppervlakte van den vloed verschijnt, na de diepten van een doodelijken afgrond getrotseerd te hebben ; de lucht scheen hem zoeler èn de hemel meer helder... Hij droeg nogtans in zijnen geest eene onbestemde droefheid, eene onverwinbare zwaarmoedigheid mede, en gedurende het overige van dien dag,- gedurende gansch den volgenden nacht wa6 het hem onmogelijk die bekoorlijke onbezorgdheid en die vroolijke luim weer te krijgen, die de grond van zijn karakter vormden, en van hem een der beminnelijkste menschen van dien tijd_maaktea. i m*sdl VQOTtQfHéiA
•
m
m
m
ren. Eeh mijner buren maakte de volgendi typische opmerking: «Wij krijgen neder, avond twee uren muziek en twee en hall uren entr'actc I» Het publiek werd onge duldig, stampvoette, eu gaf door afkeurende uitroepen zijne misnoegdbeid te kennen;! meer bezadigde toeschouwera verlieten ontevseden en geërgerd de zaal. Dit alles schaadde zeer aan den bijval van : het werk. De vertooning werd gegeven ten voordes- j le van den bekwamen orkestmeester dei' heer Bastide, aan wien verscheidene geschenken werden aangeboden. ) De heer Erlanger bevond zich in de zaal en na het vierde bedrijf werd hij door, het publiek wurm toegejuicht. I. v. d. M. t
•B
Leest en verspreidt Uw blad
m
Stadsnieuws
/
Gezondheid en Kracht Be ondervinding leert, dat, o m VaWngoa, V e r k o u d h e d e n , I n f l u e n » on Bronchietett to voorkomen, o r e n a l i «zoor Koel- e n Borst riekt en le genezen.nlet eene E m u l s l o n d e Scott t v c n a e r t , die sinds 37 Jaren fo» bruiHt wordt. Oe
MIJLSION wordt dikwijls naaemamkl m a a r nooit geëTenaard. Aa.lv. v a a r d «leent» de echte E m u l . •len Scott, «-bruiSt in het Toe» r l u c h t e h u i s der Kleine Kribben -voor bloedatrme Bindoren t o ' ajrus.scl-Eoende.el. Tlr!ie2.2Sfr. e»4,50 ff. Mi all*apothekcra. Slaal TraclttYrij. tnit, 50 centie. r.iea in pastaaïels.ftest.uardurn M. G. Cobbenbaaten. 39, ZaudatTaat, Braatd
WINTEHGABTEJC, Kniperskaai,! opon alle dniren. om 8 nre namiddag. De' artisten treilen oj> in dagvertooning den zondag, maandag, donderdag en vrijdag.' 3480.
MAATSCHAPPIJ s NIJVERHEID EN WETENSCHAPPEN». — Zaterdag laatst 12en April heeft de lieer Ingenieui 'Km. Tijtgot eene verhandeling gegeven nopens de theorie van Maxwell over ds} electrische slechte geleiders, over de inductie vootgebracht door zeer vlug schommelende electrische strooraingen, over hare verwantschap met de iicht- en warratetrillingen en hunne toepassingen bij de draadlooze telegrapbie. Zaterdag, 19 April, stipt om 9 uur jongste' theorie der atomen door M. Marcel Minnaert. Ingang vrij voor alle jongelingen' boven de 16 jaar oud. Lokaal Poel SS. — ^ t y u t t uw liuuen waesclien utj «I.Haller. . WERK DER GEZONDE LÏJCHT. — Giften: Jannot, Jeanne Jules, 13.SS fr.' — Teruggekregene gezondheid 10JD0 fr. *—; Omhaling bij M. Van Laethèm, 2.00. — Omhaling ter gelegenheid van hét zilveren.' bruiloft van Gust Maria, 19.Ï5. — Eene; zilveren doos. 6.00. — Ter gelegenheid van; ons zilveren bruiloft: Gust Maria, 26.00... — Van M. De Heun, bouwkundige, 50.00.
GAGMO
OEBEUKELAER WIJKCLUB JAN YOLDEBS, Plezante Test. — Do leden welke in staking; zijn, worden bericht, dat zij zich Maan-, f Dins-, Woens- en Donderdag tusschen 3] en 7 ure 's namiddags mogen aangeven in( het lokaal om de ondersteuning van de', club te genieten De uitbetaling zal plaats hebben den, Zaterdag avond van 6 tot 8 ure in heft lokaal «De Hulstenboom», Plataanstraa*.J Wie zich op bovengemelde dagen niet aan-* geeft verliest alle recht. Laat B\re kleederen verwen bij J« Halter. SCHOENMAKEBS. — Dinsdag om 10 ure, zitting voor het bestuur. Woensdag! Allen op post in «Ons Huis», zaal 18U om 10 ure, algemeene vergadering. DE LIEFHEBBERS van eene fijne t i s koffie gebruiken de Chiecrei der Trappisten Vine-rt. Overal te koopen. 0.i HUISMOEDERS 1 — Vraag* PBANK'S zelfreizende-Elerbakmeel, het beste en voordceligste. ook verkrijgbaar tui al de winkels van «Vooruit». 1847' BOND MOY80N. — Wij berichten* de leden dat Dr Haemerlirfck, Begijnhof-'' . laan, 42, te rekenen van maandag de visie-! ton ten zijnen huize zal doen van 7 tot 8 ure; 's morgens, tot verder bericht in «Vooruit»! Dr Neyrinckx zal maandag en dinsdagj visiet doen ten zijnent, Korte Steenstraat,! 9, om 10 1/2 ure 's morgens. HEI8 OOSTENDE. — De wenschen hunne kinderen een brengen te Brecdene, kunnen inschrijven In «Ons Huls» tol avond ten 8 t/2 ure.
onaers dieV bezoek t e ] zich laten; woensdag J
• Laat Hwe kleederen in het aienw waa. gchen bij J. Halter.
Geeft het blad voort aan awe weifelende vrienden en kennissen
Dinsdag 15 April 19r3
Byrpriijke stand van Gent Trouwbeloften
VERTRAGING
Onvermogen Pillen
. » j . . Vraaat « • kostaliKim falichtanaan I , SaatllLlonaic. S K T A U N G N A OE QËNEZIMI9 .
.Wittocx Amand,borstelen., en Genot Maria, I BBUS8EL, BEUIE , fabr., Abrahamstraat, 7. JCornelis Frans, bakker, Kerkstr., 307, en S e g e n Juliana, fabr., Dahliastraat, 27. Gillis Gustaaf, dagl., Groot Meerhenilaan, MANDENMAKERS. — « e n vraagt 163, en Aelbrecht Sidonia,katoenb., id.153 mandenmakers voor vierkantige geyischte De Ooeyere Lodewijk, ijzergieter, Lindenfabriekmanden te maken iu riet. Standvasstraat, 11, én Van den Bosch Anna, fabr., tig werk. L. Grignard, 17, BouwmeesterHaverstraat, 26. straat, St. Amandsberg. Walgraeve Gustaaf, metaalbew., Bruggestw., 189, en Van den Neste Rosalia, fabr., Violientraat, 56. Belgische Warkliedonpartl] , De Groote Serafien, fabr., KI. Meerhem,56, •n Brn Martha, fabr., Meeuwstraat, 9. De Wilde Gustaaf, leurder, en De Kesel Margareta, naaister, Braderijstraat, 1. Caron Proost, vuurst., en Delcourt OlaraBernard., meid, .Galgenlaan, 37. Samsnwerkende Venekehngsmaatsehappij Van der Brugge Oscar, boekd., Tarwestr.,7, Ltvnn. Levenslange rente. Brand. en Bodino Rachel,boekb.,Wijngaardstr.36 D e Maertelaore Achiel, vuurst.," Godshuisham, 100, en Van Guyse Estella, schoolni., . AFDEELING LEVEN ( g e s t i c h t d e n 1 O k t o b e r 1907) Van Maeriantstraat, 18. De Vos Polydoor, plafonneerder, RooigemToestand I 112.63? verzekerden voor op j 21.260.623.S6 'rank verzekerd kapitaal. ]aan,459, en Van de'Walle Ludovica,fabr.., je Jun; igi»{ 104.721,21 ir. maanddijkscheontvangst Ambeeldstraat, 11. D e Wispelaere Ernst,, metfier, llasphuisetr., AFDEELING BRAND 98, en Coussement Ludovica, fabr., id.,92. Ueertchaert Rijkert, mag., en Durieu Odi. ( g e s t i c h t d e n 1 O k t o b e r 1909) la, herbergieeter, Baudeloostraat, 13. Toestmndop 30 Juni 1013 1 Getal polissen ; 11.81$ Van Acker Alfred, spoorwegarb., Eecloo, eu Taets Martha, meid, Korte Dagsteeg, 24. Al de vooruitziende menschen verzekeren Leo Beke, fabr., en Hoeck Rachel, idem, arich o p het leven en tegen brand. AbrikoosBtraat, 47. thomas Jan, bed., en Duponcheel Maria, Al d o b e w u s t e a r b e i d e r s s l u i t e n h u n n e meid, Kraaistraat, 64. verzekeringen yanderhaeghen Lievin, katoenbew., Van met LA P R É V O Y A N C E SOCIALE Orombrugghestr., S4, em Wegge Florentina, Nijverheidslaan, -259. De epeorpermineen die de arbeiders aan «Ea Dosyns JuUaaai, rijiuigseh., Nieuwe SasPrévoyance Seeiale. toevertrouwen, worden door haar geplaatstfatde instellingen der Werkliedenpoortstr., 28, en Vanderhaeghen.EsperaJiPorttj. tia, naaister, Meibloemstraat, 44. Allo briefwisseling te sturen aan B'eggc Edmond, metaalb., Bnisselstr., 17, en Pauwels Bosalia, fabr., Haanstr., 33. Deurwaerder Maurits, Herfststr., 23, en «*«V, R s g e n t t a s t r a a t , 4 4 , B r u s s e l Crispyn'Germana, Rozierstraat, 101. Telefoon SSB7 Grutter Frans, schipper, Antwerpen, en D e Vuyst Anna, Nijyerheidsplaats, 2. LTacobs Frans, h&ndelsreizig., St-Gillis, en Van Loo Kachel, Salvatorstraafc, 169. (Dhondt Jnul, koopman, Zwijnaerdesteenw., 199, en Dhaenens Irma, Jan-Frans Wil v ' lemstraat, 15. Baefcens Domieri,spoorwegwerkm.,Lokeren, De Partijboekhandel Germinal heeft met en Gyselinck Maria, meid, Godshuizenl.,3 een hollandseh huis een akkoord getroffen en kan van heden af aan zeer voordeelige Westendorp Ernst, officier, Metdepenningenstr., en Van Haverbeke Germana, prijzen en met gemak van betaling, aan elk leergierige partijgenoot bezorgen, de b e Hoogpour, 63. Pemeuleneire Armand, behanger, Ham, .7, roemde GROOTE; LËEBCÜBSUS en Lagaesse Celina, linnenn., Wondelvoor gemstraat, 189. Zelfonderricht Boelens Jooris, hulpapotheker, Grugstr.,62, ia de FRANSCHE T A A L . en Bisschop Bertha, kleerm., Zalmst., 73. . „ , „ d p o r ^ g ï D i ^ Ó ^ , JJÓffiJHAïT aé'Milliauiö'Kl»toi%lVdieiistkn.,KteMèire,14, Deze leercursus bestaat uit vijftien af • «•'Van Maale Maria, wink., Burgstr., 72. yanderstraeten Jan, leurder, en Van Laere ieveringen aan 50 centiemen ieder. Elke aflevering is met zorg op zeer mooi Melania, fabr., Kerkhof straat, 36. papier gedrukt, met eene duidelijke en zeer Bemerling Alezis, schilder, en De Gort-e Si- leesbare letter. Zij bevat 16 paginas, en bedonia, Wijngai'.rdstraat, 89. vat leesoefeningeh, uitspraakoèfeningen, Van Daete Karel, vergulder, en Caryn Ma- vertaaloefeningen, schrijfoefeningen, verria, fabr., Korte Crevelstraat, 13. voegingen, enz., enz. Van Rompu Leopold. hu ut z.. Saffelaere, en Kortom, als iemand met zorg en geduld de vijftien afleveringen ernstig heeft doorCleppeBomania, dagl., Kalvermarkt, 15. [Berger Gustaaf, vlasbew., en Van Houttave gewerkt, moet hij de taal lezen, schrijven en goed spreken kunnen. , Bomania, spinster, Lijsterstraat, 11. Het geheele werk bevat 268 bladzijden of Nopens Victor, pasw., Kerkstr., 404, en 536 kolommen en heeft eene onschatbare Mortier Alida, haapelaarster, idem, 402. waarde voor zelfonderricht. Van Dnyse Jan, kolenhand.,Groendreef,143, GROOTE TaEEHCCItSUS en Van Destel Martha, fab.,Geuzenberg,4 voor iVanderpoorten Gustaaf, bed., Steendam,37, en Delagey Carolina, Holstr., 136. Zelfonderricht Goeteyn Karel, bed., Fortst., 44, en Van- in de DUITSCHE TAAL halst, Isa,'idem, 35. door Prof. G. VALETTE |Van Cleef Eugeen, fabr., Rooigemstr., 18, Deze prachtige methode wordt warm aanen Spieseen» Clémentina, id.,PheniiBtr.94, Sleussen Jan, schilder, Stievstr., 2, en Stur- bevolen door alle tijdschriften en leeraars. Zij verschijnt op dezelfde wijze en onder tewassjen Angelica, naaister,Stopiielstir.37 dezelfde • voorwaarden ala den ieereursus Bonecjué Victor, dagbladverk., Brandst»., voor de Fransche taal. \ BB, en Vanderbeken Melania, fab., id.,65. De uitspraakleer is bizonder verzorgd en met de opgegeven middels en regels kan men ertoe komen zeer goed en verstaanbaar het duitsoh te spreken. GROOTE LEERCüRSt'S voor ZelfoHtlcrricht inde ENGELSCHE TAAL door Prof. M.-E. BARENTZ Ook deze cursus is met de meeste ondervinding opgesteld an mag als volmaakt aanzien worden. Het is niet mogelijk dat een professor u juister en beter de taal zou liOOGPOÖRT, 2», ( T K N T kunnen aanleeren dan deze groot» laersnrsus van meer dan 600 kolommen. Asa atle teaM'eierige pw,rjïerieore« De uitspraak is er zóó juist en duidelijk ï e verkrijgt» van heden af: in weergegeven, dat men gerust na zijne «GESCHIKDEKIK DBB VAKBEWEGING* studiën doorgezet te hebben, met geboren enge lachen mag meepraten. door Hendrik Da Man. Beknop*» inhoud vau een kunua in tien NOTA. — Wie het werk in ééns tril ontlessen, aaa da vakvereenigngsbeatnurders vangen hoeft dit maar aan te duiden. Het gegeven t e Geut en te Antwerpen in 1911 en kost dan ZEVEN FRANK in plaats vaa lolt. 7.60 FR. De bedoeüng van den schrijver is geweest Om het werk per afleveringen te ontvanander een gemakkelijk te haaoteeren vorm gen moet men zich per postkaart laten i n •—; (den brochurenvorm) — de büaonderste schrijven en zich verbinden de vijftien o p tounteh zijner leasen in het bereik van alle volgende afleveringen t é nemen. belanghebbenden t é stellen. H e n ontvangt geregeld elke week eene < Natuurlijk — zegt de schrijver zelf ia de aflevering t e huis, maar elke aflevering inleiding — krijgt men daardoor op verre na bevat studiewerk- voor veel meer dan eene geen volledig hield van de ontwikkeling der week. internationale vakbeweging; maar men kan Stuurt uwe inschrijvingen naar den aldus hare drie hoofdtypen — de trade-unio- Partijboekhandel Germinal, Hoogpoort, 39 istisehe, de syadikalistische en de moderne Gent. - in hun zuiversten vorm en in het midden, iwaarin zij zijn ontstaan, leeren kennen. > De prijs tiener zeer merkwaardige brochuur is van vijftig centiemen. Zij 'is onmisbaar in'alle goede soaialisttfche boekerijen en mag als handboek en Wie extra goeda certelaa tegeert ferboek dienen voor al wie zich met de vakbewegingen, inlaten en op de hoogte der be- mest deze Koepen In de KruldenlerswfnKels «an Vooruit. VatpXag willen blijven! 0.3S tr. de 100 grammen ("» »lwenMen mag beaUUingen overmaken aan den tiarttjboekliandeV « Gerainal >, Hoogpoort, deel)» h. 29, Gent. ^ _ ^ » "• msamkmmmastm.^tvsmmsws'^*
LA PRÉVOYANCE SOCIALE
La Prévoyance Sociale)
I
om het vo' rtbrengtnuB-': vermogen te heriteUfn. i SP'tedige en 0Bi*rhaJe-! Hjke uitwerVing. Prijst I 5 tr. Geheime zending \ tpgen mandaat Apoth. $ Dosi. 65. r-e Anto.ne ,' Dansaert, Brussel.
HUISMOEDERS verlangt gij zuivere
KMIDEMERSWARËN doet uwe aankoopen in de kruidenierswinkels van
- ^ VOORUIT & alwaar alles tegen de
billijkste ppijzem afgeleverd wordt.
Steeds
voorraadig
allerbeste volbloemige
• AARDAPPELEN • alsook CONFITUREN in glazen en doozen
t
Cervelas
OM Tt
6
Leest het gflUuitrrenJ! t»ekjr S e o u r i t s s « e u 1 de nieuwste, rekerste n \ wettice behoeft middels beschrijft om hel «rooi Keial kinderen te term ij- ; d«D- Bijzondere en nut- I tigr rattlcevinnen TOOT 1 min ea trouw. Beste | middel om 't arbterblij* teo >'•'*• maaniistondeD te ] «•oorkumen Verxendin» ouder.omsbi tegen 4 fr. ia poMt^tteis aan ar do j S e o u r u a r i a , i ft, r u e dea Croiaatfea, 1 » , 8 r UB aai
SCÖOQH
ontsnapt
Men schrijft ons uit Gent: Sedert 3 jaar was mijn leven slechts een lang martelaarschap, uit oorzake van eens weerspannige bronchiet, die mij geen rust liet en mij asthmalijder . gemaakt had. Over eenigen tijd heb ik dees reklaam gelezen:
-
Buitengewone gelegenheid!
S. M. Bóikhandel " G8rn.ii.ai „
ACKfSJVM'JVCT
0
LEERT TALEN SI
Wordt lid van "Vooruit» Koopt alles in "Vooruit,,
Üt OGKTcfcft J
B UMHiMMlMAVmUfMlt Hlllll IBSSHBB
AAN 0E
:
De b e s t e ANTISEPT. WOKDZALF tij Snij .Kvats- • • Brenti.ortdtB. zmival bl) Höióeaiuïciiii gia geelt d« i!ndi TBII Jaren btkende in sur da |8M4tj varald barcan-a
dia baal» ïltalag nifi la iiraidarda gaudea bil Rittfl ilij, lasrdvorm, Opio Toatia. Bainvoadea, Wilton*»-
DAUWWORH9 Hl., Il KattataklBlflg bewaren «Vijl:fr.f , 6 0 lllHltklMtd " lllOj, tr. dirFa. F.lei. Scfcctllt i U aValaaiala-^niialaa. - TiibUsbaartU lioltiiai.
onderverdeeld in de wettig erkende maatschappijen «Vrijheid», «Gelijkheid», . « Broederschap i> .Voor den inleg van 35 centiemen geniet men de volgende voordeelen: 1. Kosteloos geneesheer en medecijnen, in geval van ziekte. 2. Bij onbekwaamheid tot werken 6 maanden lang 15 franken per week en de volgende'6 maanden 7,.50 fr. per week. 3. Bij overlijden ontvangen d e naastbestaandèn 50 fr. De leden welke deel maken, van den Bond Moyson en van eene samenwerkende maatschappij re bij aangesloten, betalen slechts 33 centiemen inleg. 4. Aan al onze leden worden kostélopzegezondheidsbaden gegeven. 5. Zeven specialisten zijn aan den bond toegevoegd; deze zijn; 1° eenen oogmeester; 2° eenen tandmeestèr; 3° twee oor-, neus- en keelmeesters; 4" eenen specialist voor velziektsn; 5* twee speoialisten voor operatiën en andere heelkundige zorgen. 6. Wannéér een lid zich in eene andere stad gaat vestigen, kan het onmiddellijk als oud lid worden overgenomen. 7. Op '«SBrtoon van zjjn lidboekje hebben alle leden recht op lezing der boeken van de Bibliotheek van den Socialistischen Propagandaclub. De * Bond Moyson > heeft IS ganeesheeren die langs de verschillende Wijken der ptad onberispelijk hunnen dienst verrichten. Vrouwénleden worden aangenomen aan 18 centiemen.per week waarvoor zij kosteloos dokter en medecijnen genieten en in geval van ziekte gedurende S maanden 1 frank per dag en de volg-nde 6 maanden 50 centiembn. D e mannen worden aanvaard van 18 tot 45 jaren, de vrouwen van 18 tot J5 jaren. De leden kunnen vrouw en kinderen laten inschrijven als familielid aan d n inleg van.8 centiemen per wee . waarvoor zij kosteloos d o k t e r e n medeeijnen genieten. HERVERZEKERING
Draag geen Breükband! Na dertigjarige ondervinding heb ik cei Breukverbandapparaat voor maoncn, vrouwen en kinderen gemaakt hetwelk een breuk geneest
IK ZEND HET OP PROEF'lj Indien ü Fjna als beproefd hebt, kom dan tot mij. Waar anderen gefaald bebbenj daar heb ik mijn grootste succes gebat Zend onderstaande coupon heden en ik u| n gratÏB mijn geïll. L--k over breukene) hare genezing toezenden, waarin ook mijl Breukverband-Apparaat is afgebeeld nul de prijzen, ook de namen van vele personen, die het beproefd I ebben en hoogst dat* baar zijn. Het rj-ert directe verlichting! wanneer al het f ndere niets hielp. Denk er wel aan dat ik geen zalven, geen harnassen en gaen leugens c braik. Ik.mo»V«l
De ledi»n, na hunnen volledigen onderst inri genoten t e hebben uit hunne ffiekenbeurs, hebben recht op eenen onderstand van 1 frank p.tr dag, tot volledige genezing en uiterlijk tot den ouderdom van 05 jaren, uitgezonderd voor werkongevallen. i 1NVALIEDENFONBS De leden, ouder dan w j&r 1, die door reden van ziekte niet meer «nnnen wérken, of diegenen die door werkongeval getroffen niet meer in Staat lijn een werk t e verrichten (dit onverschillig op welken ouderdom), genieten gansch hun leven eenen onderstand van 10 franken per maand. Zij die deel maken van de Levensverzekering, genieten bovendien uit deze kas nog S franken bij. LEVENSVERZEKERING De ( B o n d Morson , verzekert zijne leden aan voorwaarden veel goedkeeper én in veel meer vertrouwen dan eene andere maatschappij in dien •aard. Leden wonden aangenomen van B tot *ó jaren aan den inleg van 5 oentie, ;<;n per week waarvoor bij overlijden 100 frank uitbetaald wordt. Van «5 tot 50 jaren worden leden aangenomen aan den inleg van 10 centiemen per week waarvoor insgelijks bij overlijden 100 franken uitbetaald wordt." Voer eene nitkeering van 200 franken bij overlijden, kunnen' ds leden aangenomen worden: van 5 tot 35 jaren aan den inleg van 10 centiemen per week en van 88 tet *) jaren aan
kunnen insgelijks in de Levensverzekering worden aangenomen. Werklieden, overweegt, vergelijkt onze voordeelen . m i die ran andere maatschappijen en aan als lid van de grootste en Toerdeeligste maatschappij der stad: ti BOND MOYSON. Men kan aioh aangarea allo dagen ia 't lokaal Speldenstraat 1 (Garenmarkt), van 8 aar 's morgens Dot 8 nnr '• avonds, ook in al de socialistische lokalen-.
Dit is C. E . B R 0 0 K S , die reeds meer dan 80 jaren breuken geneest. Indien brenklijdende, schrijf hem dan nog beden volgens Uw maat. en zend het Ü toe md absoluten waarborg dat het ü voldoen salj of ik zend n het geld terug. Ik heb den prttj zoo laag mogelijk gesteld, zoodat rijk of arm het koopen n. 't zend het op proe', ten bewijze dat het waar is, wat ik.zeg. V alleen oordeelt e indien U eens mijn geulboek gezien en gelezen zult hebben, dan zult U even verrukt zijn ala mijne duizenden patiënten, wier Drieven oo mij"1 kanton! zijn opgeborgen, val onderstaande gratw coupon in en post die nog heden. GRATIS INFORMATIE COUPON O. E. BR.ÖOKS, ( B. 7S) Paleisstraat 4, Amsterdam Zend mij per post in onbedrukte enveloppe Uw geïll. boek en volledige inlichtingen betreffende Uw Breukverband-Apparaat voor de genezing van breuken. Naam: • • Adres: • •".' B. 7».
Leest en verspreidt VOORUIT -a»
Dinsdag 15 April 19T3 -«»<-
-r— a ~ BUVOEGSEL VAN 15 APRIL
Patroons- en Dompersberichten
IN STAKING! '+^***#
ravo, Arbeiders en Arbeidsters! Gij xvolbrengt uwe belofte en bewijst geene slaven te willen zijn. Gent telt reeds meer dan 1 5 , 0 0 0 stakers l De dompers werpen met vuil! Antwoordt er verder op door den werkstilstand algemeener te maken. Leve de A.lgemeene "Werkstaking ter verovering van Zuiver A.lgemeen Stemrecht 7
Eerste Berichten TE GENT Maandag morgend 5 1/2 ure. De vlasfabrieken zijn de eenigste waarvoor wel is waar geene vrees, maar toch sen beetje ongerustheid werd gekoesterd. Welnu, die ongerustheid mag men laten varen: in de groote fabrieken: Lys, de Ganloise, La Lieve en Kleine Lys is er een begin van staking en hoogstens binnen 34 uren sullen alle fabrieken stil liggen, — de kleinere zijn het reeds. De gendarmen te paard (Wie had er vertekend dat Braun er geen gevraagd had!) patrouilleeren van af 5 1/4 ure langs de Nieuwe Wandeling en de Leikaai. ' De burgerwachten, — van af 4 1/2 ure op post, — stonden vóór 't fabriek en later in 't fabriek. De hekelaars van La Lys hebben zich de moeite niet gedaan naar 't fabriek te gaan en de smeerders zijn buiten gebleven. Van de continuesmeisjes hebben er een vijftigtal gestaakt. Hespelaarsters en andere categoriën gingen cmet lange tanden-, binnen. Hoe lang s'het er zullen uithouden weten wij niet: heel lang zal het wel niet zijn. Als wij La Lys verlaten is de groep staaksters op weg naar «Ons H u i s j ^ z i n ^ Jtend uit volle longen. Op de Plezantevest komen wij de_ bomsters te gemoet van Jules de Hemptinne. Aan de Gantoise is ex meer beweging dan aan La Lys en de groep continuesmeisjes en anderen die astoppent. is er ook groeier. Ook zij trekken zingend op naar «Ons fluisr.
IN e O N S
HUIS»
Eet reglement: < Enkel om S ure open > üOESt voor heden overschreden worden, om de vlasbewerkers, — die ondanks alle be. dreigingen van broodeloosstelling, oatnesaen van pensioen, rangvermindering, enz., — ondanks alle beloften van gratisabonnementen voor de tentoonstelling, tombola's enz., — om die moedigen toe te laten elkander de hand te drukken met de hoop en het vertrouwen dat zij in hunne beweging hebben. 't Is er als in eenen bijenkorf! De café goed gevnld, de groote zaal bomvol en den dom idem. En zingen: Zingen! » E VLA8FABBIEKEN : Van de volgende vlasfabrieken komen stakers en staaksters binnen: ' La Lieve (Widauwe), Kleine Lys, Ganloise, Groote Lys, Smet-Dhanis, De Smet (Kazemattenstraat), Filatnre du Babot, Van den Bulckc. Gallet. DE KATOENFABRIEKEN EK WEVERIJEN In de weverij der Grasfabriek zijn drie heele werklieden binnen; bij Jules de Hemptinne zee; bij Baertsoen tweel Crnyplants ligt kompleet stil MonckarMe, De Rudder-Minne. Moentaek en Voorttan, De Porre Van (.heluwe, Wild en Sfon eveneens. Bij Vau Acker-Braun, waar voor heden borgend een geldtombola was ingericht met tien prijzen, kunnen niet verlot worden, daar er) maar 8 ratten binnen zijn 1 • In de volgende katoenspinnerijen is er kompleet of gedeeltelijk staking: Diernnn (spinners en kaarderie staken, zoodat heel t fabriek moet stilvallen): Galveston (20 werklieden zijn binnen; als de tombola afgeloot is zullen zij ook wel buiten komen); Bayens (apprêt) ligt heel stil; Baertsoen-Bnysse, enkele mannen werken; Savannah, de mannen staken, de vrouwen werken; Jules de Hemptinne, bomsters staken, spinnerij en verwerij der Orasfanriek, volledig stil. Bij Voortnian waren 6r om 7.10 ure twee spinners binnengegaan en enkele preparafSemeisjes. Anders Egt geheel de fabriek stil. Om 3,10 uur. Bij Baertsoen-Buysse zijn 3 mannen binnen gegaan voor meer dan S00 getouwen. En m geheel de spinnerij'zijn 3 draadjesmakers.
zijn 142 stakers tut hiertoe, c;i de 175 werklieden. IN DE BOüWSTIELEN Twaalf winkels van d6 bouwstielen gaven cm 7 l/S ure reeds 330 stakers. Nog nooit is zulke uitslag bekomen, zetfs bij geen enkele loonstrijd. om S ure. Twintig gekende winkels van de BOC'tST1EI.ES" geven 500 stakers. Te Hensden staken de 108 stecnlossers volledig. De bouwstielen geven dus tot nu toe 608 stakers. DE STAKING IS ALGEMEEN 0NDEB DE GENT8CHE METAALBEWERKERS. Aantal stakende werklieden: Gestichten Carels 966. — Van Den Kerckhove, 370. — Phoenix, 250. — Van Acker, 90 — De Keukclaere, 70. — Phalempin, 94. — Puntfabriek, 930. — Anglo-Belge, 60. — De Werpe, 130. — Verlodt, 47. — De Bruyker, 48. — Coolcns, 40. — Nicaisse. 40. — Van Bnylaere, 33. — Stovens-Van Hille, 24. —- Dobbelaere, 90. — De Taaye en Cie, 60. — Batta, 85.'— PanteMasquelier, 130. — Oarnoy-Van den Steene, 47. — Joski-Dauge,"40. — Loodgieters, 130. —Fabriékwerkers, 350. — Goossens (koper) 25. — De Wilde (Nieuwland) 16. Andere ateliers die stil liggen : Westendorp. — Bontinck. — Beichardt. — Moore. — Van der Brugge. — Autocarrosserie. — Heynd&riks. — Wustefeldt. — De Boel. — Kleine Lys.- — Van d e Putte. — Moortgat. — Lacquet. — Pagnon. — Bamel. — Hauma'n. — Balliu. — De Olercq. — Bonne, enz. Om 8,35 ure. In 7 fabrieken staken de metaalbewerkers der ateliers volledig. Om 8.40 ure. De S ketelmakerijen Mccoen vallen geheel stal. Aan de ateliers der Metaalnijverheid is geen machtsvertoon. Er zijn geene onderkruipers te beschermen. De staking der metaalbewerkers is volledig. Er zijn op de 6000 metaalbewerkers, groote kleine metaalnijverheid, 5500 stakers. Bravo, voor de mannen van 't user en staal I OP DEN DOK Deze ligt kompleet stil, uitgezonderd de 70 stukwerkers.
* *
*
TE LEDEBERG Om 8 ure. Bij Vanderhaeghe, katoenfabriek, St-Lievenspoort, zijn 4 mannen binnengegaan, waaronder 2 smids en de schoonzoon van den. baas. Ook 9 vrouwen gingen aan het werk. 87 stakers, op 100 werklieden.
* *
*
TE GENTBRUGGE Om 7.Ï0 a. De Puntfabriek ligt geheel en al stil. Dit werkhuis telt omtrent 960 werklieden. Bij De Weeze-Brabant, weverij, zijn een lOtal werklieden binnen gegaan op 260. De fabriek zal niet draaien. Bij Van Hoorebeke, Ootonnière de 1'Escaut, is het hetzelfde. M. De Porre, Bassijnplaate, ligt alles stil. Verschillende andere fabrieken werken niet of enkel met onvolledig personeel. Waarschijnlijk zal in den morgen alles volledig stilvallen. Gendarmen patrouilleeren hier in de ge. meente. De stakers en staaksters vergaderen om 8 uur in «De Palm». LATER De « Teintnreries réunies » ligt om 7 3/4 ure volledig stil. Er zijn te Gentbrugge reeds 1600 stakers. Van de vergadering in c De Palm », om
Bij Hye-Pipljn, katoenfabriek, zijn 33 "S«*w«a an mannen bilmtiiasegaap. Dm*?, * g ~ ««.«..v iia^j»«v.aQai^afaa>. .
• *•
«Het Volk» heeft verder nog: 6 1/4 ure. — Van nu af kunnen wij verzekeren dat te Gent, buiten de metaalbewerkers, alles zal werken. Zoodat er te Gent 20 a 25.000 metaalbewerkers zijn volgens de dompers! Men is nooit t e oud om t« leeren!
* * *
-
In hef land TE DÊINZE Om 8 ure, telefoneert onze berichtgever dat reeds 4 fabrieken volledig stilliggen, met 200 a 250 stakers. LAATSTE BEBIGHTEN Om 9 1/4 ure geeft dit steedje voor 7 fabrieken 500 STAEEBS. De verwachting is alreeds uitmuntend beantwoord.
* *
*
TE AALST Aalst geeft om 8 1/2 ure reeds 2000 STAKEBS. Sedert Zaterdag was de staat van beleg uitgeroepen, niets is tot hiertoe voorgevallen. Alles blijft rustig. DeFilature du t'anal. 430 werklieden, ligt stil. In de Filatnre ' et telnturerie réunies d'Alost, is de spinnerij weggebleven en dezen middag, moet ten gevolge daarvan, de fabriek voor meer dan de helft stilvallen. Er is eene groote gisting voor de volledige staking. \ La Fourrure, 120 werklieden, ligt stil. Bij Sehuermans, wever|i( 30 werklieden, wordt volledig gestaakt. •De Boode Leeuw, soc. roltabakfabriek, ligt stil. Dindon. tabakfabriek werkt niet. De FABRIEK TOBLEY MET 1200 WERKLIEDEN STAAKT VOLLEDIG.
* *
*
3. — De lokalen der Partij zijn slechts toegankelijk voor stakers of leiders der partij op vertoon van hunne persoonlijke kaart. 4 : — AUe stakers, vereenigden zoowel als onvereenigden, hebben recht op 1 liter soep plus 1/2 kilo brood per dagl De ondercomiteiten zullen de hoeveelheid soep en brood m o g e n vermeerderen volgens bestatigde noodwendigheid en mogelijkheid. 5. — O m van den onderstand van soep en brood te genieten moet men zich in de onderstaande lokalen laten opschrijven. 6. — Niemand zal onderstand bekomen in een ander lokaal dan dit van zijnen wijk en op zijne stakerskaart aangeduid. Deze stakerskaart ontvangt men bij zijne inschrijving. 7. — De stakers (vereenigden) moeten zich bovendien laten inschrijven op de dagen en uren bepaald door hunne vereeniging in dezes zaal óf secretariaat. Met de kaart hem aldaar a f g e g e v e n zullen zij — benevens de soep en brood welke zij van den eersten d a g kunnen genieten — bovendien de tweede ween om hunnen geldelijken onderstand mog e n komen in hunne vereeniging, — onderstand die de helft bedraagt van den g e w o n e n stakersonderstand. 8. — Al de lokalen der Partij zullen des avonds om 7 uren gesloten worden. Een speciale surveillantendienst zal ingericht zijn en men zal er slechts thee, koffie, melk en limonaden kunnen bekomen. 9. — De d a g e n en uren der betaling der vereénigde stakers zullen toekomende week bekend g e m a a k t worden. 10. — Van af dinsdag vergadert de feestcommissie dagelijks om de in te richten feesten t e regelen. 11. — H e t blad «Vooruit» zal als g e woonlijk verschijnen, aan denzelfde prijs, en zal benevens voor de vaste lezers ook op verschillige standplaatsen te verkrijg e n zijn.
Ten eerste schrijft hij over de stemming : al degenen dio opslag bekomen hebben in de vlasfabrieken, voddekotten, enx., hebban niet mogen mede stemmen, dezen die de zaal wilden verlaten waren er meester van, dia niet wilde stemmen moest niet I Wat boel I . t Na ds uitroeping der stemming beeft da burgemeester en Mijnheer De Olercq eens rede gehouden voor de stakers, men kat» wel denken op welken toon en van welken inhoud. Gedurende die rede zat de gensehe Gildeleider met het hoofd tusschen de beenen,' zooals eene berouwhebbend beschuldigde dia voor 't gerecht zit. i Maar men mag zijne kuren en nog min zijn berouw voor echt nemen, want' hij toont slechts berouw omdat hij geen heeft I Daarna heeft de beschuldigde gentsche 1 Gildeleider ook gesproken. Volgens onzen kameraad Libbrecht, heeft hij gezegd tegen het volk dat het mocht doen' wat het wilde, dat het nu toch niet meer zou gaan, dat de patroons beslist .waren niot verder te gaan. Onze kameraden besloten bij den burger! moester te gaan om meer nieuws te weten.' Voor onderschrift voegt onze briefwisse-i laar er bij : De surveillanten hebben weder! geroepen tegen het volk dat het voor het Ó' moest stemmen. Hier een woordje uitleg over « gurreil- •' lanten , deze laatsten zijn mannen die dubbel onderstand worden betaald. Hunne rol! bestaat overal en altijd een oog in het zeul te houden op de stakers en staaksters. Wanneer ze iets hooren of zien van die menschen. dat voor de Gilde kwaad kan, gaanze dit seffens overbrieven aan de gUdeler'' ders. Hunne bijzonderste rol bestaat in bist plakken en toejuichingen als er een Gilde-j: leider aan het woord is. Zoo hebben ze iedereen opgemaakt verle-i den vrijdag tegen do werkherneming t e . stemmen.De gentsche Gildeleider moest dbon die stemming worden «wit» gewasechen en «onschuldig» worden verklaard I Ziedaar hoe die mannen eene ellendige comedie doen doorgaan voor een reuzenstrijd i En daarom móeten de werkers van Roeselaere reeds 4 maanden honger lijden ! 't Roept om wraak! K. H.
Morgen geven wij de lijst der soep-kookplaatsen waax de stakers zich kunnen laten inschrijven van 9 tot 12 ure en van 2 tot 4 ure.
Aanslag tegen den koningvan Spanje
sasa
Lock-out ttrRoesselare DOET WAT GE WILT E E N ELLENDIGE COMEDIANT Gezel Libbrechfc, uit Roesselaere, zendt ons een schrijven, ^dat een zonderling licht werpt op dè beweging té Roeselaere.
TE RONSE Om 8 8/4 uur. Zaterdag ' avond zijn hier een vijftigtal gendarmen aangekomen. De burgerwacht is ook heden morgen om 5 uur opgeroepen. Gisteren hadden wij een oproep voor al de vereenigden en onvereenigden die gingen staken. De groote zaal was bomvol. De geest was uitstekend. De sprekers drongen vooral aan op kalmte raadden de stakers aan thuis te blijven. Dit ordewoord is heden morgend dan ook gevolgd. Behalve een drietal domptrsfabrieken, waarvan wij op voorhand wisten dat zij zouden werken, is het getal dergenen die aan het werk gegaan zijn, onbeduidend. De vooruitzichten voor Bonse waren dat de stad een 4000 stakers zou leveren. Die vooruitzichten zullen bewaarheid zijn.* Aan al de poorten der fabrieken heeft'de burgemeester een bericht doen aanplakken, waarbij gemeld wordt dat het verboden wordt rond de fabrieken samenscholingen of vergaderingen te houden. Op het oogenblik van t e r para gaan komen ons do berichten over het W i lenland toe. ZIJ overtreffen alle verwachtingen. Loost morgen " V o o r u i t , ,
fiEWT Wat iedere werkstaker weten moet Noodzakelijke Inlichtingen en onderrichtingen over de A. W. en hare i . — Alle d a g e n vergadert het Stakerscomiteit. Wie er mededeelingen aaD heeft t e doen, s t e k e ze in de brievenbus van het Partijsekretariaat. , 2. — Elke vakvereeniging zal voor hare vergaderingen eene vaste zaal ter beschikking hebben. De vergaderingen die nooit vóór g ure 's morgens gehouden worden, hebben plaats: Katoenbswerkers en Wevers, in «Ons Huis», Groote Zaal. Vlasbewerkers, «Ons Huis», Domzaal. Metaalbewerkers, «Ons Huis», Boekerijzaal. Houtbewerkers, kliniek, Bond Moyson. Metsers, Feestlokaal. Sigarenmakers, « Volkshuis», SintAmandsberg, Antwerpsche s t e e n w e g . Rijtuigmakers, «Ons Huis», zaal \g.
. MWItftt), «Ctos Huis.»» s»*l ifl.
Madrid 13 April. — De koning terugkeerende van eene wapenschouwing ging voorbij de Ban que d'Espagne, wanneer plotse, ling drie revolverschoten knalden. De koning is niet gekwest. De moordenaar, Bafael Sanohez Alegr» genaamd, werd op staanden voet aangehouden; hij is 25 jaar oud en van Spaansch' afkomst en bevond zich op het oogenblik van den aanslag in gezelschap van een. tweeden persoon die oogenblikkelijk de vlucht nam langs de Alcalastraat. Verscheidene personen beweren dat deze laat-' ste insgelijks een revolver in de hand had. Die tweede persoon schijnt een Fransch-J man te zijn en te Madrid te wonen waar, hij het beroep van professor uitoefende.
msssBammi
Het Gentsche Volk eischt Algemeen Stemrecht Duizenden arbeiders betoogen voor de Grondwetsherziening Prachtig was de dag van gister, die de inzet was van de grootsche beweging die nn volgen zal. Indrukwekkend, grootsch, vredelievend en kalm was de volksdemonstratie die de regeering en de reactionnaire burgerij heeft getoond dat het eensgezind in het strijdperk treedt ter verovering der politieke gelijkheid. . . . De arme verdrukte e» miskende arbeidende klasse is bereid tot de grootste opoffering die do overwinning van een recht eischen kan. Groot, als hajden treedt het voortbrengende volk tegenover zijne tyrannen op, die hen alle middelen ontkennen om hen op het pad te bre/igen tot meer welstand, geluk en vrede. Zoo brutaal wreed enA>arbaarsch de klerikale hcerschende en bezittende klasse is tegenover het proletariaat, zoo kalm maar beslist is het werkerslegor om alles te trotseeren dat leiden kan tot den triomf van het Zuiver Algemeen Stemrecht- . Hoe glansrijk heeft het gentsche volk al den laster gewroken welke sinds de laatste dagen meer dan ooit over haar uitgestrooid w o r d t ! ! . Hoe ellendig klein komen de knechten van het klerikalisme en kapitalisfae uit hun lasterende en verraderlijke poging om onze klasse te verdeelen en in handen der bewaarders te leveren i Gelukkig, fier en trots waren we tot het leger der strijdende proletariërs te bebjooren, tot dit deel van den werkenden stand dat onophoudend ijvert voor het groote doel : De ontslaving zijner klasse/ En 't is met dit ideaal voor oogen: de verlossing van 't Werk! dat we den eindkamp wagen ter verovering van het A. S. dat den leiddraad zal en moet zijn om tot dit nieuwe leven, die Nieuwe Wereld te komen. , . . - , . Krachtig, eendrachtig, hand in hand vooruitgemarcheert! Het uur van handelen is geslagen, alle machienen en werktuigen stilgelegd, en nu eens getoond aan de Regeering wat God Kapitaal waard ÏB tegenover den wil en de macht van het Volk. Leve de .Algemeene Werkstaking I Leve de Herziening I Leve de Sooiaaldemokratie. Gentsche arbeiders! Gister hield Gij woord | Op de laatste partijvergadering hadt gij beloofd met duizenden aan de groote volksdemonstratie deel te nemen; door de mani-
j,,^a|is,^»ici| <%a
m»ffsKsimkim.t*m.M»..,
de vijanden van het volk en de politiek» gelijkheid zoudt ge toonen dat ge gereed zijt tot den uiersten kamp van 't Recht 1 Nogmaals. Gij hebt woord gehouden! Hoewel het weder sinds vrijdag nacht eèH lendig slecht geworden wss, hoewel het gist ter middag nog sneeuwvlaagda, tooh was) het 's namiddags prachtig weer. Van den vroege nanoen zag men arbeji ders, den stemrechtknop op den frak,vron^ wen, de roode bloem op de borst naar da vergaderingen hunner Iwederiijdsche ver-j eemgingen opmarcheeren, waar zij voor da laatste maal conseil de guerre souden houtden. Overal was het een massa volk xooala de yereenigingen dit tot nog toe hadden' gekend. In het lokaal «Ons Huis», op de Vrijdag-; markt — deze groote geschied kundig» I volksverzamelingsplaats — was het om 4 1/8' ure reeds eene ware menschenzee, ea nog kwamen van alle kanten groepen werkers! af. Daar wemelden de strijders en strqdsterat voor A. S. al ondereen, bewust, tier, kalm) en vastberaden in den dag van morgen. i
DE V 0 L K S B E T 0 0 G 1 N 6 Om ö.ure vormde de volksbetooging zich;} om ö u. 10 m. trok het opofferende leger, van Z. A. S. vooruit! ) De klaroenen schalden, de trommels rof-j felden, het muziek liet eene krachtige) s stemrechtmarsch hooren, de manifeetan- ( ten zongen luide mede, het stemrechtleger was in aantocht! Vier partijgenooten to paard vergemakkelijkten den politiedienst om een weg' door deze van alle kanten toegestroomd* menschenzee te banen. Langzaam ging men vooruit en voorop kon men de beteekenis van de betooging lezen door eene bande» rol: < REGEERDERS! GEEN ALGEMEEN STEMRECHT, GEEN ARBEID MEER! (Het Belgische Volk.) j Dat in den vollen zin des woord» wat d \ werkers aan de klerikale regeering zeggenA De klerikale partij stoeft men tien bloei, j enden toestand van België, doch vergeel/ te zeggen dat, ala dit waar is, hij alleen te danken is en bekomen wordt door haf zweet, bloed en arbeid van het werkend* volk, dat door haar n w hatelijk miskend! wordt. Dan stapte het partijbestuur, met gezellen Anseele (die van zijne vlucht is terug, gekeerd en waarvan de klerikaltj Uaciea
~r
Dinsdag ,s AT%ti l»Vi
1 gedurende gansch de week hadden gezegd ' dat hij zich niet voor het Gentsche volk sou hebben durven vertoonen), Verschraegen, De Visoh, De Waele en anderen aan 't hoofd. Onze harmonie «Vooruit» volgde, onophoudend stemrecht- of andere krachtige marchen spelende. Onze mannen waren «au-grand-complat». De mannon van 't ijzer, met vlag aan 't hoofd, stapten in talrijke en dichte gelederen aan. Dit korps toont opnieuw één' te zijn wanneer 'de partij het eischt. Nog talrijker waren onze ktvtoenbewerkers (sters), wevers en vlasbewarkers. Groot was het getal vrouwen dat naast cie mannen krachtig en geestdriftig zongen en besloten zijn den strijd der mannen te vergemakkelijken door mede te vechten. Moeten wij dit herualen voor elke nijverheid i Neen! zeggen wij alleen dat de mobilisatie van 't stemrechtleger grootsch, machtig, indrukwekkend en deftig was. Afgewisseld door onze muziekkorpsen der «Heuvelpoort», de «Volksvrienden», en de «Accordeonisten 5 stapten het eene bataljon na het andere op, vormde het eene aanzienlijke massa van duizenden arbeiders die beslist zijn hot werk neer te leggen. Wij groeten vol eerbied deze noeslo werklieden die met ware heldenmoed den kamp wagen.. Wij' stellen ze als voorbeeld aan deze klassegenooten die nog het bewustzijn niet hebben de heerschers te toonen dat zij niet langer als minderwaardigen willen behandeld worden. Onder de banderollen die nog in de demonstratie gedragen wei-den vermelden wij: «RIJTUIG»! AKERS, OP VOOR A. S. DOOR A. W. » « SOLDATE> ! SCHIET NIET OP VREDEUEVENDE STAKERS! » tt WIJ, RESERVISTEN, ZIJN GEENE MOORDENAARS; WIJ SCHIETEN NIET OP DE WERKHTAK E R S ! » — * G E N T S C H E WERKERS: DOOR ALGEMEENE WERKSTAKING NAAR 'T ALGEMEEN STEMRECHT! » — „ WERKLIEDEN. OP VOOR UW RECHT, OP 14 APRIL NIET MEER GEWERKT! » Al deze opschriften werden op vele plaateen toegejuicht. Op gansch den doortocht genoten wij de algemeene sympathie en nergenB deed zioh het minste tussehengeval voor. Om 6 1/4 ure kwamen we terug op de Vrijdagmarkt, waar de massa zich rondom de tafel schaarde, waar weldra een laatste woord zou gesproken worden. Aanzienlijk was de massa; duizenden en nog duizenden telde die menschenzee en na krachtige liederen gezongen te hebben, 'beklom gezel Verschraegen het «spreekgestoelte».
DE
MEETING
REDEVOERING VAN „„.„„„„ GEZEL A. VERSCHRAEGEN (partijsecretaris) ' De dag is aangebroken op denwelke "hét uitbreken van den strijd beslist was. Sedert 30 Juni aangekondigd, was de regeering verwittigd dat, als ze nio zou toegeven aan den eisfch der arbeiders, van ;de meerderheid des lands: de politieke ge'lijTcneid — Algemeen Semrecht — het proletariaat den arbeid zou neerleggen. . 'Het Nationaal Kongres heeft laten weten 'door alle denkbare middelen, dat het moede was nog langer de. ongelijkheid te blijven s-erdragen. Wij hebben gezegd als wij geene rechten bekomen, wij geen arbeid meer jouden geven. De regeering heeft 10 maanden tijd gehad om daarover te beslissen; wij Tiebben de uiterste toegevingen gedaan, en voor allo antwoord ontvingen wij eene hatelijke uitdaging vanwege Woeste. Dan besloten wij op 14 April den arbeid to laten staan. Morgen is die dag aangebroken. Morgen 'moet Gent zijn kontingent leveren dat het beloofde. , , , ,„., Gent zal zijn woord gestand houden. Wrj zullen niet doen wat de Broqueville deed, 't is te zeggen ons woord eten, na eene t o e . geving te nebben gedaan. Morgeu zal het Gentsche arbeidende volk Btaken naast onze Waalsohe broeders, •leze yan Brabant, de Borinage, Antwerpen, enz: Wij zullen ons deel leveren aan het half millioen werklieden, dat na enkele dagen den arbeid zal hebben stop gezet. Wij gaan niet aan 't werk zonder den kreet van: Leve A. S . ! Leve A. W. I Overal heeft men gepoogd u aan 't werk te houden door allerlei beloften, tombolas in te richten, enz. Men geeft 100 fr. als eerste prijs, als gij als verrader wilt dienst doen. Nu biedt men u al aan wat hef is en zrjt rij de Goden zelf. Dat is het bewijs der groote waarde Tan 't A. 8.1 (Toej.). Vooruit nu en niet meer gerust voor A. S. veroverd zij. Wij moeten aan de regeerders zeggen: Zoolang wij geen recht nekomen, geven wij geen arbeid meerl (Langdurige toej.).
REDEVOERING VAN GEZEL ED. ANSEELE ED- ANSEELE (toej.). — Op dit oogenblik is in het land de Algemeene Werkstaking begonnen. Gister avond hebben duizenden en duizenden werklieden fabrieken, groeven, mijnen, werkhuisen, haven, enz. verlaten; zijn mannen an vrouwen, steenkappers, metaalarbeiders, koolmijnen, houtbewerkers, metsers en tal van andere vakken er uit getrokken om morgen niet meer t e bebeid niet te hernemen, tot wanneer de regeering hun recht erkent. Op dezen oogenblik zijn meer dan 300.000 werklieden reeds besloten dan arbeid niet te hernemen, tot wanneer de regeering hun recht erkend. Dat getal zal spoedig met duizenden klimmen. Dsze week sal da arbeid toonen wat hij kan, wat hij waard ia en wat onrechtvaardigheid er tegenovsr wordt gepleegd. Voor 't wark «ijn twea krachten noodig: de Arbaid an 't Kapitaal. 1 Morgen trekt da Arbaid zioh terug an [God Kapitaal, da Judas van ' t Gsld, staat geheel alleen. En nu vraag ik aan de dianaars «tan 't Geld: wat zijn da ingenieurs, ministers, priesters, bisschoppen zonder de ^WMsVJ»*'"'-.-.-' •••
Morgen leggen wij tot hen : doet gij nu eens de makanieken draaien. Dat kunnen zij niet; als wij uit de fabrieken getrokken zijn zal God Kapitaal blijven rusten zoolang wij niet komen om te arbeiden. (Toej.). God kapitaal ü.in niets zonder ons. Waarom dan komt het Kapitaal tegenover den Arbeid staan 1 Zonder machienen en zonder geld kan men geen werk geven. Maar zonder .werk is niets mogelijk. Beiden zijn noodig, beiden moeten dan ook gelijke rechten Jiebben. Zoolang geen recht heerschen zal, zoolang zal er geene rust in 't land zijn. (Toej.). Morgen zal in Gent een tijd aanbreken die wij te weinig kennen in nns leven. De morgend van vacantie zal aanbreken. Vacantie welke priesters, onderwijzers, professors, rijke lieden kennen, en morgen, zeggen wij, begint de onze. Wij zeggen: gij erkent ons recht niet, werkt gij in onze plaats. Vervangt gij ons op onze 4 getouwen, spinmolens, continues, draaibanken, enz. Wij zullen zeggen: leert gij arbeiden, dan zult gij er ook eerbied leeren voor krijgen. Maar zij hebben er de keunis niet voor, hebben er den moed niet toe. Morgen gaan niet binnen; de metaalbewerkers, wevers, katoenbewerkera, houtbewerkers, bouwstielen, sigarenmakers. Al de maphiencn zullen schuifelen, doch niemand gaat binnen, en overmorgen zol het getromp hebben opgehouden. De dockers beginnen niet, en laten de booten rusten. In de vlasfabrieken is het grootste deel gewonnen voor den strijd en heden avond eene laatste krachtinspanning dan zult gij ze allen winnen. Vertrouwen, moed en duizenden gezellinnen van 't vlas zullen ook stop zetten. (Toej.). Daarom is de dag \an morgen de prachtigste die men in een leven kennen kan. • In de geschiedenis der Volkeren heeft Gent steeds eene roemrijke plaats ingenomen in eiken strijd van offerwilligheid, moed en rechtvaardigheid. Het Guldenboek heeft eene eerste plaats veroverd voor de rechten, den faam, den roem van 't volk. Wij zweren hier op deze plaats onze voorouders waardig te zijn. Zij hebben gestreden, geleden, gestorven voor het recht, en nu vraag ik u of gij gereed zijt tot dezelfdef opoffering. (Geestdriftig geroep uit duizenden borsten : ja!). In 1830 zijn de revolutionairen opgestaan voor de onafhankelijkheid van ons land. Deze revolutionairen worden nu geroemd, er worden ter hunner eere standbeelden opgericht, jaarlijks worden krooneu en palmen voor hen neergelegd. De helden, revolutionairen van 1830 worden overal geroemd, als toonbeeld gesteld aan gansch het volk. Welnu, wij strijden hier voor onze politieke rechten, gelijk zij streden voor 's lands onafhankelijkheid. Wij strijden voor de verlossing, de vrijheid, de eer van 't wprk. Wij zullen er zooveel moed voor aan den dag leggen als zij deden voor de vrijheid van hot land. En wanneer wij den zege van 't stemrecht zullen behalen en uwe kinderen dan zullen vragen: vader, moeder, hebt ge aan dien heidhaftigen kamp medegestreden; hebt gij ook geleden voor mijne vrijheid en mijn recht ? Dan zult gij met trots antwoorden : «Ja! Ik heb gestaak, geofferd, geleden voor do verlossing van 't werk! » Uwe kinderen zullen u dan zegenen en zeggen: « gij hebt wel gedaan voor mijne toekomst te hebben gestreden. » Maar wanneer uwe kinderen u dezelfde vraag zullen stellen en gij hen zult moeten antwoorden: ik heb slaasch, als een hond gebukt voor hét kapitalisme, ik heb mijne klassegenooten voor mijn en uw recht laten lijden en strijden, dan zal het schaamterood nw gelaat kleuren! Dan zullen uwe kinderen u vloeken in plaats van eeren! Wilt gij dat uwe kinderen dit doen ? Zijt gij bereid tot slaafschheid 1 (Uit duizenden monden:' NEEN!) Vooruit dan voor, 't Algemeen Stemrecht tn laat de machienen maar schuifelen en draaien! Wat zal er gebeuren? N a twee, drie dagen zullen alle fluiten zwijgen, gelijk de klokken zwijgen in'afwachting dat Jezus op Paschen opnieuw op de aarde neerkomt. Doet ook de fabriekklokken zwijgen en na eenige dagen van strijd zal Roeland triomf luiden over den triomf van 't werk en van onze politieke gelijkheid ! (Langdurige toejuichingen). Dan werd door deze menschenzee"'verscheidene stemrechtliederen gezongen, krachtig, geestdriftig, als ware het eene voorbode van den nakenden triomf! Gent, de Arteveldestad zal zijn faam hoog houden ondanks het laf verraad der knechten van den Geldzak! Leve de Algemeene Werkstaking! R. V.
Reusachtige Manifestatie TE ANTWERPEN Reeds van voor 10 nur heerschte er op do Statieplein en in de Gemeente- en omliggende straten een veelbelovende beweging. Doch even na 10 nre, toen do vergaderingen der verschillende vakbonden een einde namen begonnen hoogervermelde straten best te gelijken san to nauwe pantsers welke dreigden te bersten onder het uitzettingEverinogcn van hetgeen zij inhielden. Aanschouwen wij eens van dicht bij die grootsche en krachtige arbeiderssenare, welke hier toegestroomd U om de smerige politiek dsr klerikale partij en hare Frutbladen van allen rang ten schande ta makan door 't bartoogen dat zij bereid zijn ds A.W. aan ta gaan om tot Z.A.S. ts komen. Koaq beraad, onwrikbare wil, an ten krachtig zelfvertrouwen staat op aller gezichten te lezen. Hier en'daar treft men
qwem»»\w1k\*is\ wheidw's * « .welke door
hun verbaasd kijkon over deze grooteche menschenmassa het bewijs geven dat zij beginnen te begrijpen wat. enorme macht de goed gcorganiserde arbeiders ontwikkelen Kunnen. Dit zijn de georganiseerde arbeiders van morgen. Blijde welkomstkreten klinken ieder maal een nieuwe groep door klarocngcBobettor of blij gezang zijn aankomst meldt. Voornamelijk onze dokkers sijn in hunnen schik bij het aanschouwen van de toegestroomde massa medekampers voor Z. A. Stemrecht. Dit alles saamgevat, gaf een gewoel en gejoel waarbij ieder eerlijk en bewust arbeidershart aan het jubelen ging.
HM
Mobilisatie van het Stemreehtleger te Bergen 40.000 Arbeiders der Borinage op voor de A. W.
Na de werkersmobilisatio van Charleroi is het deze geweest der Borinage. Nooit woonde men eene dergelijke ontwaking der arbeidskrachten bij. Van 's morgens reeds was er eene ongewone drukte in de straten. DE STOET Van verschillende kanten der streek koRond 10 3/4 ure kwam dezo massa in be- men de arbeiders per trein te Burgen toeweging eri begon zij zich vau lieverlede te gestroomd. Om 2.30 ure vormt sioh een einvervormen tot een reuzenslang, welke met delooze betooging op het Statieplein, 't Is eene kolossale voortstuwingskracht niet al- slechts na veel moeite dat ze er in gelukt leen do straten der werkerswijken, doch ook zich in gang te zetten. do met weelderige verblijven omzoomde Eene dikke haag toeschouwers verdringt leien, doorgleed. zich op gansch den doortocht. Aan het hoofd werd ecu transparent geDe partijgenooten Vandervelde eu Desdragen verbeeldende den reus «Arbeid» trée, die aan den kop van den stoet markalm rustend totdat men hem Z. A. S. ge- cheeren «orden warm toegejuicht. ven zal. Daaraohter volgde het komiteit van Een ongemetne geestdrift heerscht over A. W. eu Z. A. S. Dan do Harmonie « De gansch de betooging. Werker' » gevolgd door eene onoverzienbare Krachtig worden de socialistische strijdrang dokwerkers vooraf gegaan door een zangen aangeheven. transparent verbeeldend : De brandkoffcr Men heeft moeite zich in te beelden dat met volksverlangens geopend door den sleu- die mannen niet dat eenigszins ruw uitertel van Z. A. S. lijke, de ellende, misschien den honger Daarna het wakker muziekkorps « Ar- gaan trotseeren voor het edel ideaal waarbeid en Kunst.», do Soc.Jonge Wach.'en van voor ze zioh eendrachtig hebben opgericht. Antwerpen en omliggende, het Soc. Too- Do warmte van hun geestdrift is roerend. neelgezelschap « Waarheid » hetwelk gedu- Ondanks alles zweeft er eene feeststemrende de voorbereiding dor A. W. ruim zijn ming. deel nam in de propaganda en VrouwenNooit zagen we dergelijk schouwspel. groep. Dan de Bond Moyson met transpa- Morgen- zullen de klerikale bladen verduirent verbeeldend : Den NIET voortbren- ken voor de arbeidersbevolking van Vlaanger 4 stemmen, den voortbrenger slechts 1. deren, dat het de schuld is eener kortzichcDe Vredekring» al maar door opwekking tige fanatieke bende, dat vijftig duizend zaaiend door hare revolutionnaire mar- arbeiders moeten staken en dat duizenden chen en socialistische liederen. En natuur- handelaars naar het failliet gevoerd worden. lijk daarachter de « Sigarenmakers gevolgd Vele liberalen groeten met sympathie van een groote drom koene Zeelieden,Kleer- onze vrienden Vandervelde en Destrée. makers, Schijvensehuurders, Suiker- en Zonder een enkel ongeval of vijandige choooladebewerkers. kreet doortrekken de 40.000 betoogerB de De Metaalbewerkers, welke reeds daags stad. Talrijke banderollen, het A. S. te voren door hunne manifestatie langsheen eischend, worden gedragen. de dokken bewezen hadden dat zij vurig6 Aan het voorbijtrekken eener kazerne, en hardnekkige strijders zijn zullen in den waar de officieren de soldaten gebieden kamp om Z. A. S., haddon heden hun getal zich op den binneukoer terug te trekken, nog verdubbeld. Evenals de dokkers, dwon- gaat een oorverdoovend gejuich op, men gen zij door hun groot aantal de bewonde- roept : «Leve het leger! Leve het A. 8 ! ring af der overtalrijke toeschouwers welke Levo onze broeders!» zich langsheen den doortocht op de gaanpaden verdrongen. De Metaalbewerkers OP DE GROOTE PLAATS werden voorafgegeaan van een transparent Op deze uitgestrekte plaats kunnen we er waarop wij het volgende lezen: «Wie Zuieindelijk eens aan denken de massa te ver Algemeen Stemrecht wil, strijdt mee». Volgde dan onze jonge doch uitmuntende aanschouwen. Het spektakel is indrukwekkend. Duizenfanfare «Volharding:» van Berchem met de Berchemsche afdeeling van den Frov. Me- den personen, hebben zich reeds rondom hot kiosk geplaatst. Op al de balkons der taalbewerkersbond, en d e 'paitijafdeeling van dezelfde gemeente. Ook de zangkring schilderachtige huizen verdringt men zioh «Volkskreet» van Mereem was, als altijd, 4n letterlijk. In het loggia van het stadhuis verschijde rangen. Daarna kwamen de partijafd. Mortsel, en nen de burgemeester en zijne schepenen. Eindelijk komt de manifestatie op dé Wilrijk met transparent, waarop: « « i j staan er voor, en gaan er door, » te lezen plaats toe. Men juicht met hoeden en zakdoeken. stond. De dag was onvergeetlijk. Daarachter kwam' do « Lassalle*skring » aangesta.pt. Aan den helderen toon waarop D E MEETING zij zongen kon men merken dat bij onze Lassalleanen « vermoeidheid » üit het woorARTHUR BASTIEN, die voorzit, richt denboek geschrapt is. 't zich aldus tot de menigte : Dan de Bijtuigmakersbond met transpaIk zal niet 1-ing zijn, omdat ik gevoel niet rant: «De rijtuigmakers staken het werk bij machte te zijn mijne ontroering te bevoor het veroveren hunner politieke dwingen voor deze onmetelijke menigte, welke naar Mons is toegestroomd aan net rechten =•. De goudsmeden en de pairtijafdeeling Bor- gouvernement te toonen dat het volk eensgezind is om het A. S. te eischen. gerhout ,en' Merxem. Daarna de Harmonie « D e Dageraad » geEvenals onse vrienden van Luik, Charvolgd door een groot aantal leden van den leroi, Brussel, hebben wij aan onze vereerd» Ai B. D. B. de Bouwvakarbeiders en Hout- en geachte chefs willen toonon dat de Borinage eensgezind is om hen te volgen. Ik bewerkers. De Harm. «Vooruit» van Boom waarach- bovestig dat 98 ten honderd der borijnsohe ter de Boomsohe afU. van den Prov. Metaal- arbeiders in staking zullen gaan en zich bew.bbnd, de Scheepshoutbew., Metaalbew. kloek zullen houden tot op den dag dat het nfd. Hoboken. D Federation des Soeiétés buitengewoon congres der Werkliedenpartij Coopérstives het boekdrukkersverbond, de het eindigen der staking zal beslissen. (GeMetaalbew. aid. Hemixem, Niet, enz. sloot roep : ƒo? Ja/) Als de klerikalen, met korte on lange rokden onafzienbaren stoet. Op den heelen doortdBht stonden langs ken, kolen willen hebben, dot ze een bijl weerkanton langsheen de straten honder- nemen, in do schachten dalen met hunne den sympathieke toeschouwers de betooging « djambot's ,, dat ze hnn gezicht gaan verof te wachten en menigeen hoorden wij zeg- hitten voor de hoogovens, dat ze zich de gen dat de A. W. te Antwerpen eene uit- beenderen gaan verkalken voor de vuren breiding zal nemen die de bonrgoeisie met der glasblazerijen. Wellicht zullen sij zeggen, na uwe ellende te hebben gevoeld: geverstomming zal slaan. noeg smarten en onrecht geleden ! (Toej.) OP DE GROOTE MARKT Wellicht zullen wij dan de bourgeoisie naar het voorbeeld der oude fransche arisDE LAATSTE OPWEKKING aan hare voorreohten zien verzaTEN STRIJD ! tokratie, ken. Reeds na elf uren stond op de Groote Maar wat zij ook doen, wij sullen kalm Markt en in de omliggende straten eene tal- blijven, ons steeds voorhoudende dat er rijke menigte de betoogers op te wachten. geen rust zal komen, dan op den dag dat wij Duizenden die de wegwijzer niet kenden het A. S. zullen hebben bekomen- (Langd. hadden post gevat langs d e St-Jansplein, toejuichingen.) Paarde Markt, Klapdorp, enz. en konden den stoet aldus niet zien. REDE VAN JULES DESTREE Eindelijk komt de enorme menBohenmass* DESTREE, komt na Bastion aan het om 12,^0 ure in gesloten gelederen, onder woord en wordt met eene eindelooze ovatie het gesohetter der muziekkorpsen en het begroet. wuiven der roode vlaggen aangestapt. LangOp dit uur waarop dezen die men chefs zaam loopt de uitgestrekte plaats vol mani- heet, slechte als nottendoppen sijn op de festanten. Zij lijkt eenige minuten daarna ontketende zee, zou ik u willen vragen of een zee van koppen terwijl op het stand- dezen niet alles wat wenschelijk was, hebbeeld van Braba de menschen als met tros- ben in het werk gesteld, zooals zij hadden sen aaneen hangen. beloofd, om aan de workende klas en aan De klaroenen sohllen: de openlueht-mee- de nijverheid, de gevaren en de ontberingen tings nemen aanvang. Op verschillende der A. W. te sparen. ( J a ! Ja ! Ja !) punten nemen de sprekers de gezellen DeWanneer men de geschiedenis der A. W. lannoy, De Bruyne, Somers en Verlinden sal schrijven, dan zal men verstomd staan het woord. Zij richten een laatsten dringen- over de traagheid waarmee deze beweging den oproep tot ds massa, haar opwekkende aieh bewerkte bij het volk. tot strijd en volhouden. Overweldigend stijOp 3 Juni laatst, heeft zich de arbeidersgen langs alle zijden de juichkreten over klasse spontaan en tegen den wensch dor de aloude verzamelplaats der Gemeentena- chefs, naar de A. W. gekeerd. Wij hebben ren ten teeken dat hunne zonen bereid zijn haar gevraagd rijpelijk te overwegen. Op het kostbaarste wat ze bezitten: hun leven 30 Juni besliste de. werkende klasse, bij te offeren voor de verdediging hunner vrij- monde van hare overtuigde mandatarissen, heden en rechten. tot de A. W. over te gaan, wanneer al de Als een strijdgesehal kletteren de klaroe- andere middelen voor het veroveren van het nen, het einde der manifestatie aankondi- A. S. sullen uitgeput zijn. gend. En plots galmen langs alle kanten Hebben wij daartoe lange rsdevosringen de Internationale en strijdmarchen der mu- gehouden! Zijn wij rronoeg versoenend en ziekkorpsen die in gezwinden pas in alle diplomatisch geweest? Allee, de smeeking, richtingen huiswaarts keeren, duizenden ar- de verioeningsgezindheid tot het uiterste is beiders medeslepcnd en allen fier en tevre- beproefd geweest. Wij hebben het voorstel den over het krachtig bewijs der macht Hymans aangenomen, wij hebben ons aanwalk» hst Antwerpicbe proletariaat hesft gesloten bij ds roelatappan van M. Mas, waardoor ds bedreiging totaal opgehouden daargesteld. Antwsrpea heeft gisteren op waardige had. Nooit werd meer gooden wil betoond wijas sljnen plicht gedaan. Morgan sal het om te voorkomen dat de beslissende dag kome. Allee is ons geweigerd geweest. zijn woord gestand doen. Leve de Algemeene .Werirtaidgft^j.jj.. ,
merd zijn om den internationalen toestand, heeft er slechts aan gedacht de belangen zijner partij te verdedigen, en be^Vaderland te komprófnittccren, doof het in twee te snijden. (Toej.) Hij is geen minister van Oorlog, Hij maakt zich (Jtrccd om den minister van den burgeroorlog te zijn. (Bravos). Welnu, vermits men alles heeft betracht^ vermits er niets anders dan de A. W. meet Overblijft om aan de werkende klos toe te laten haar recht te eischen : Leve de A. W | (Kreten l Leve de A. W. I) 't Is een grootten schouwspel het proletariaat lich aun het aventuur der A. W. te tien begeven, om sijn recht te eischen. D* bourgeois begrijpen er niets van. Wij zijn in een land van taken, van stoffelijke belangen, waar de bourgeoisie er slechte aan denkt gold te winnen om van de meest vulgoire plezieren te genieten. Bij den élan der arbeidende klasse hebben zich gelukkiglijk de sympathieke en gehoorde stemmen van mannen uit de hoogte, als Muoterlinek, Emile Vcrhaeren, Camille Lemonnior, die vertegenwoordigen wat het edelst, is in de nationale ziel. (Toej.) En. nu zijn het niet meer d e notenichalen die op de baren dobberen, maar de baren zelf die gaan halen, 't Is de massa die gaat bevestigen dat zij gereed is voor den onoverwinnclijksten weerstand. Het leven, dat is de strijd. Men moet weten te strijden voor wat men lief heeft. De oude winter weerstaat aan de lente, verdedigt zich nog. Hij zond ons de blanke sneeuw, maar de zon is daar en de sneeuw, smelt weg, er blijft nog slechts wat modder. Evenzoo zal van den weerstand de reactionnairen, onder de vurige zon van het proletariaat, nog maar alleen de herinnering! van wat modder overblijven; en daarnevens ook de herinnering van eene sublieme be-' vrijdende inspanning. (Er schijnt aan de ovaties geen einde tel zullen komen; zij vermeerderen nog als Van-, dervelde op de tribuun treedt.) BEDE VAN VANDERVELDE VANDERVELDE. — Het is niet aan H ons te begroeten, 't Is aan ons u den groet en den heilwensen te brengen van al dezen in het land, die voor de rechtvaardigheid zijn, en die op dit plechtig uur, waarop de strijd van het proletariaat aanvangt, den plicht hebben het hunne sympathie en hunne bewondering te betuigen. (Bravos). Min dan twee jaren geleden nam ik, hier' op dezelfde plaats, aan de zijde van M. Hy. mans, het woord. En wij waren vereend ini dezelfde gedachte en denzelfden wil om te weerstaan aan een aanslag tegen het volks.; onderwijs. De liberalen hadden ons gevraagd met. hen te marcheeren en bijna zoo talrijk ala thans deden wij het; het gouvernement vaa] M. Schollaert stortte uiteen. Heden wil ik gelooven dat de liberale» zich zullen herinneren dat wij aan h u n * zijde zijn geweest, en het thans hun plicht is aan onze zijde te staan, voor de recht-, vaardigheid en het A. S. (toej.) (Zich naar het balkon van het kathofiet instituut richtend, waar klerikalen ttaan» zegt hij:) >. Is het dan noodig u nog te toonen dat,) zoo wij de rechtvaardigheid met ons hebben, wij ook het getal hebben, maar vooral/ de bewonderenswaardige macht, welke een ideaal heeft en die optrekt tegen uw egoiav me, uwe lafheid, uwe uitdagingen 1 (Geweldige toejuichingen). Wat zien wij teh andere nog? Ik ben hst. niet die spreek, 't is de denker, de sohrij-' ver, welke de officieele wereld nog onlangs huldigde, en die van op de belionte hoogten met verachting het uitroept dat de houding der regeering smerig, schandelijk en| laag i s ! (Bravos). _ 1 Dezen die aan onzen gerechtigheden wil, weerstaan, zijn sterk, sterk door al de ] machten die op de onterfden drukken. Zij hebben de drievoudige macht van 't goud, van "t staal, van de priesters. De macht t van 't goud? Vanwaar komt zij? Van uwasl Van uwen onophoudelijken rnsteloozen arbeid. Om deze macht te verminderen volv staat het dat de arbeidsreus de armen kroii se! Macht van het staal: zij hebben hum», soldaten en hunne gendarmen. Maar hunnij soldaten zijn menschen uit het volk als wij, Zij hebben ze u gezonden; ontvangt ie goed. 't Zijn uwe broeders. Onder hun nuk form is een hart dat klopt voor de reet*. vaardigheid. (Kreten: Leve het leger!) Onder de gendarmen, deze soldeniers van het gouvernement zijn er wellicht enkels goede lieden; maar wij hebben ons toch te herinneren dat de bloedvlekkn die de ge. sohiedeuis van de klerikale regeering teeke, nen hun werk zijn, en ook dit der burgsr, wacht. . , Zij hebben de macht van den priester, deze die meer dan alle andere slavao! maakt, zoo erg tot zelfs op den duur dsn wil en den moed ontbreken gaat om uit ds kluisters vrij te komen. . • Als gij van deze slaven voor n siet, en als zij willen werken, laat ze werken ; zij zullen later de schaamte en de schande drar gen, als gij voor hen het A. S. zult ver» overd hebben. Zij verdienen slechts meds-t lijden, deze zwakkelingen, die nit vree» voor de hel, er in berusten dat hun aardsoa leven eene eeuwige hel zal zijn. (Toej.). Gij zijt de soldaten van een groot legW' Hrmderddnizende arbeiders staken, 't Isi niet België, maar geheel Europa welke het, oog op u heeft. Weest waardig van de ar.^ beiders- en soeialieteninternationale. Aan' welke uitdagingen men u ook blootstelle, i verliest uwe koelbloedigheid niet; her*J nieuwt de drama's van vroeger niet. De staking moet kalm zijn. Zij moet grootsch, maohtig zijn. Men beweert dst PI de staking niet wilt. Is dat waar? (Kreteni Neen I Neen!) Hebben wij n naar de rt»W Icing gedreven ? (Kreten: Neen I Neen!) • De staking kan onweerstaanbaar njn.Da» hangt van u af! Wat ook gebeure het vol» wil de rechtvaardigheid en het zal ze beko-i meu! - . Wesen wij de uitvoerders der testamenten van Volders, Defuisseaux en De Paepe, Zij laven niet meer r maar hun geest is san onze sijde, om ons aan te vuren tot d» overwinning. ' " - ' Lsve, meer dan ooit, lsvs het A. B.J Eene oubesehrijflijkke, geestdriftige