Lesmap Once upon a Castle Via deze link vind je meer informatie over het project: http://www.kasteelvangaasbeek.be/nl/project/wat Hieronder vind je meer informatie over het kasteel en de 3 personages om het bezoek voor te bereiden of om achteraf in de klas te gebruiken.
• • •
• • • • • •
vanaf 1240 als versterkte burcht gebouwd door Godfried van Leuven, ter verdediging van zijn hertogdom in 1388 verwoest door Brusselaars in een machtsstrijd om het gebied heropgebouwd gedurende de volgende 150 jaar in 1565 gekocht door Lamoraal, graaf van Egmond in 1615 gekocht en verfraaid door de graaf van Warfusée vanaf 1632 in verval, gebombardeerd in 1695, zuidoostvleugel in puin eind 17e eeuw gekocht en als zomerresidentie gerestaureerd door Louis Alexander Scockaert de Tirimont vanaf eind 18e eeuw in het bezit van de familie Arconati Visconti vanaf 1887 gerestaureerd door Charle-Albert in opdracht van markiezin Arconati Visconti in 1921 geschonken door markiezin Arconati Visconti aan de Belgische staat •
Identikit
Kasteel van Gaasbeek Het Kasteel van Gaasbeek kent een bewogen geschiedenis. Het is zowel een versterkte burcht, een ruïne, een residentieel paleis als een buitenverblijf. Het is een thuis voor graven, hertogen en markiezen, een centrum waar geleerden en kunstenaars elkaar ontmoeten, maar valt ook ten prooi aan plunderende soldaten. Het kasteel staat vaak lange tijd leeg, is een twistpunt in erfeniskwesties, een bron van schulden en het wordt een paar keer openbaar verkocht. Het wordt vernietigd en weer opgebouwd of gerestaureerd. Het open zicht op de omgeving vanuit de binnentuin ontstaat omdat de zuidoostvleugel niet wordt heropgebouwd. De huidige looks van het kasteel zijn een gevolg van een ingrijpende restauratie in opdracht van markiezin Arconati Visconti. De restauratie door de Brusselse architect en interieurontwerper Charle-Albert gaat veel verder dan het origineel, wat past binnen de 19e-eeuwse opvattingen over monumentenzorg. De voorgevel moet zo ‘oud’ mogelijk lijken en het karakter van de middeleeuwse burcht versterken: er worden bijvoorbeeld torentjes, schietgaten en kantelen toegevoegd. Voor de binnenkant van het kasteel wordt een heel andere stijlperiode gekozen, namelijk de neorenaissancestijl, naar de favoriete periode van de markiezin. Er wordt een decor gecreëerd met originele antieke stukken en fake broederlijk door en naast elkaar. Voor haar eigen comfortabele appartement kiest zij voor neorococo, geïnspireerd op haar Parijse verblijf. Zo transformeert het kasteel door de eeuwen heen van 13e-eeuwse versterkte burcht in het sprookjeskasteel van vandaag.
• • • • • •
geboren in 1522 in Henegouwen stamt uit een van de voornaamste adellijke families in Vlaanderen prins van Gavere, graaf van Egmond (ook wel Egmont), heer van Fiennes en Armentières gouverneur en kapitein-generaal van Vlaanderen en Artesië ridder van de Orde van het Gulden Vlies koopt het Kasteel van Gaasbeek in 1565 wordt geëxecuteerd op de Brusselse Grote Markt in 1568 al zijn bezittingen worden aangeslagen in 1586 wordt het kasteel terug toegewezen aan zijn zoon Filips van Egmond • • •
Identikit
Lamoraal, graaf van Egmond Graaf van Egmond is onlosmakelijk met het Kasteel van Gaasbeek verbonden, hoewel hij het slechts kort in zijn bezit heeft gehad. In 1565 koopt hij de heerlijkheid Gaasbeek, drie jaar voor zijn voortijdige dood. Samen met Sabina van Beieren heeft hij elf kinderen, maar zijn jongste kind heeft hij nooit gezien. Wanneer dat geboren wordt, zit hij al opgesloten in Gent, beschuldigd van hoogverraad, majesteitsschennis en rebellie. Een hele reeks gebeurtenissen heeft tot deze tragische neergang geleid. Graaf van Egmond gaat in militaire dienst bij de Spaanse keizer Karel V en zijn zoon koning Filips II, die toen over de Nederlanden regeerden. Hij wordt in eerste instantie hoog gewaardeerd en benoemd tot stadhouder van Vlaanderen en Artesië. Maar er ontstaan problemen wanneer hij zich, samen met graaf van Horne en Willem van Oranje, verzet tegen de strenge vervolging van de protestanten in de Nederlanden. Hierdoor wordt hij door de katholieke heersers verdacht van protestantse sympathieën, hoewel hij zijn leven lang een overtuigd katholiek blijft. Hij wordt in 1567 aangehouden en in 1568 samen met de graaf van Horne op de Grote Markt in Brussel onthoofd als afschrikvoorbeeld om het laatste streven naar meer gods-dienstvrijheid in de Zuidelijke Nederlanden te smoren.
geboren in 1754 in Milaan stamt uit de rijke Italiaanse familie Arconati Visconti erft het omvangrijke familiefortuin na het vroegtijdig overlijden van zijn twee broers wordt op die manier eigenaar van het Kasteel van Gaasbeek vanaf 1796 wordt ook de eerste markies van Gaasbeek woont en werkt in Brussel gebruikt het kasteel als zomerverblijf verwaarloost het kasteel overlijdt in 1821 in Brussel • • • • • • • • •
Identikit
Paul Arconati Visconti Paul Arconati Visconti is zonder twijfel de merkwaardigste heer van Gaasbeek. Hij onderneemt verre reizen naar onder meer Ierland, Duitsland, Zweden en Lapland, tot aan de Noordkaap toe. Hij spendeert ook vermogens tot meerdere eer en glorie van zichzelf. Als vurig bewonderaar van Napoleon laat hij bijvoorbeeld de triomfboog oprichten in het park van het kasteel, met de (nooit gerealiseerde) intentie om hierlangs een weg aan te leggen die Gaasbeek rechtstreeks met Brussel en Parijs zou verbinden. Paul is dan ook vooral bekend gebleven omwille van zijn buitenissige gedrag. Geïnspireerd door een bezoek aan Turkije ontvangt hij zijn gasten in Gaasbeek verkleed als een Ottomaanse edelman, compleet met tulband en kromzwaard. En onder het bewind van Willem I laat hij zijn koets met vijf paarden en een muilezel bespannen om te protesteren tegen het feit dat zes paarden het exclusieve voorrecht waren geworden van de koninklijke familie … Hij gaat ook steeds meer op in zijn eigen wereld. Zo verzamelt en schrijft hij de meest uiteenlopende recepten, van medische tot culinaire, en stelt hij een plan op voor wereldvrede. Op het einde van zijn leven verwaarloost hij het kasteel: de vertrekken zijn schaars bemeubeld en vervallen.
geboren in 1840 in Parijs stamt uit een links-liberale familie huwt in 1873 met Giammartino Arconati Visconti wordt door het huwelijk markiezin Arconati Visconti wordt weduwe en erfgename van Giammartino in 1876 erft het kasteel en gebruikt het als buitenverblijf restaureert het kasteel vanaf 1887 schenkt het kasteel aan de Belgische staat in 1921 overlijdt in 1923 in Parijs • • • • • • • • •
Identikit
Marie Peyrat / Markiezin Arconati Visconti Marie is een geëmancipeerde en onconventionele vrouw. Ze is fervent antiklerikaal, met uitgesproken linkse politieke voorkeuren. Ze huwt de schatrijke Italiaanse edelman Giammartino Arconati Visconti, met de schrijver Victor Hugo als getuige. Drie jaar later sterft Giammartino. Marie erft zijn fortuin en al zijn bezittingen, waaronder het Kasteel van Gaasbeek. In Parijs is ze de spil van een salon, waar politici, kunstenaars, schrijvers en geleerden elkaar treffen. Het drukke mondaine leven in Parijs wisselt ze af met korte verblijven in het Kasteel van Gaasbeek. Marie heeft een grote passie voor geschiedenis en kunst en leeft die ook uit in Gaasbeek. Zo legt ze samen met haar geliefde, de kunstkenner en antiquair Raoul Duseigneur, een aanzienlijke kunstcollectie aan. Ook haar vele verkleedpartijen als middeleeuwse page passen binnen haar interesse voor geschiedenis. Vanaf 1887 laat ze het kasteel grondig restaureren door de Brusselse architect-decorateur Charle-Albert. Zij creëert op die manier het kasteel zoals we het vandaag kennen: een schijnbaar compleet middeleeuwse burcht aan de buitenkant en een neorenaissance sprookjeskasteel aan de binnenkant. Marie heeft geen kinderen. Gedreven door haar vooruitstrevende opvattingen, wil zij dat haar fortuin ten goede komt aan de gemeenschap. Haar erfgenamen zijn onder meer de Sorbonne-universiteit en het Musée du Louvre in Parijs, en aan de Belgische staat schenkt zij het Kasteel van Gaasbeek.
