g l s e r e n G o s w
n i d e a d t n a yS g v
l n i e n L e me
n e d l d i i e u ep
D
Theaterbezoek van Lelystedelingen in 2006 In november 2006 is aan leden van het LelyStadsPanel een vragenlijst voorgelegd over hun bezoek aan theater. De vragen die aan hen werden gesteld gingen over: bezoek aan culturele voorstellingen, bezoek aan theaters en meer specifiek is het panel gevraagd een mening te geven over enkele aspecten van het nieuwe Agoratheater . Vragen die bijvoorbeeld aan bod kwamen zijn: wat raadpleegt men als men informatie zoekt over theatervoorstellingen, zou men vaker naar het theater gaan wanneer er meer aanbod in Lelystad zou zijn, hoe vaak gaat men naar culturele voorstellingen en doet men dit meestal in of buiten Lelystad. Ook zijn er meer praktische vragen gesteld, zoals de meest wenselijke aanvangstijd voor een avondvoorstelling in het nieuwe Agoratheater. Deze rapportage bespreekt de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek Theaterbezoek 2006.
Februari 2007
Colofon Deze rapportage is gemaakt door: Onderzoek en Statistiek Verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt bij: Gemeente Lelystad Onderzoek en Statistiek Postbus 91 8200 AB Lelystad T 0320 27 85 74 F 0320 27 82 45 e-mail:
[email protected] Voor feiten en cijfers en overige onderzoeksrapportages kunt u terecht op onze website: www.lelystad.nl Lelystad, februari 2007
Inleiding In november 2006 is aan leden van het LelyStadsPanel een vragenlijst voorgelegd over hun bezoek aan theater. De vragen die aan hen werden gesteld gingen over: bezoek aan culturele voorstellingen, bezoek aan theaters en meer specifiek is het panel gevraagd een mening te geven over enkele aspecten van het nieuwe Agoratheater. Deze rapportage bespreekt de belangrijkste bevindingen.
Meest populaire voorstellingen In tabel 1 geven we een weergave van de culturele voorstellingen die door de meeste mensen in het afgelopen jaar zijn bezocht. Tabel 1: Top 10 Bezoek aan culturele voorstellingen (in percentages) alle respondenten
Panelleden Cultuurpeiling 2004 en 20061
2006
2004
2006
film
56
86
63
concert pop/wereldmuziek
34
29
38
musical
32
19
38
cabaret of kleinkunst
26
29
30
toneelvoorstelling
22
19
26
uitvoering van een koor
18
5
16
concert klassieke muziek
15
n.v.t.
20
jazz-/ bluesconcert
12
5
14
ballet-/ dansvoorstelling
10
10
8
concert harmonie/fanfare/brassband
10
10
14
Niet verrassend staat de ‘film’ op de eerste plaats. Bijna 56% is hier in het afgelopen jaar naartoe geweest. Daarnaast heeft ruim eenderde van de respondenten een popconcert of een concert met wereldmuziek bezocht. De musical is ook populair. Bijna eenderde heeft er in het afgelopen jaar minimaal één gezien. Minder populair zijn lezingen over kunst of kunstgeschiedenis, literaire bijeenkomsten en dance-/ houseparty’s (die komen niet in de top 10 voor). In 2006 is een beduidend groter deel van de panelleden die ook in 2004 met de Cultuurpeiling 1 De cijfers uit 2004 zijn afkomstig van de respondenten op de Cultuurpeiling 2004 die in 2006 ook hebben meegedaan aan het onderzoek Theaterbezoek 2006. We hebben ze hier getoond, om de vergelijkbaarheid tussen 2004 en 2006 te vergroten. Aangezien in 2006 het onderzoek onder panelleden is gehouden, en de opvatting heerst dat er door het panel meer gebruik wordt gemaakt van culturele voorzieningen, was een vergelijking met de respondenten uit de hele cultuurpeiling niet representatief. We hebben voor de cijfers van 2006 dan ook alleen die personen meegenomen die in de Cultuurpeiling 2004 hebben meegedaan.
1
meededen naar culturele voorstellingen gegaan, met uitzondering van film (van 86% in 2004 naar 63% in 2006), cabaret (toen en nu rond de 30%) en ballet-/ dansvoorstellingen, men is daar in 2004 vaker naartoe geweest.
Bezoek aan culturele voorstellingen Van alle voorstellingen die in de vragenlijst werden voorgelegd (allen die in tabel 1 staan, plus lezing over kunst of kunstgeschiedenis, literaire bijeenkomst, opera of operette en dance-/ houseparty), heeft 81% er minstens één bezocht2. Mensen van 55 jaar en ouder zijn in beduidend minder gevallen bezoeker van culturele voorstellingen. Wanneer we de cijfers willen vergelijken volgens de normen van het AVO3 en we de voorstellingen ‘film’, ‘koor’, ‘harmonie’ en ‘literatuur’ eruit laten, is 68% een bezoeker van één of meer van de voorstellingen. Wanneer we wederom de mensen vergelijken die zowel in 2004 als in 2006 deze vraag hebben geantwoord, komen we voor 2004 op 66% en voor 2006 op 70% . Wanneer men het afgelopen jaar bezoeker van culturele voorstellingen is geweest, zijn de volgende voorstellingen het meest bezocht (naast de meest bezochte voorstellingen maken we een uitsplitsing naar leeftijdscategorie): Tabel 2: Bezoek voorstellingen naar leeftijd (gemiddeld aantal keer dat voorstelling is bezocht) totaal
1829
3039
4054
55+
Film
4,5
5,2
5,8
3,6
3,2
dance/houseparty
4,4
concert klassieke muziek
3,0
1,9
1,4
3,0
3,6
concert popmuziek /wereldmuziek jazz/bluesconcert
2,7
3,6
3,0
1,9
1,6
2,3
5,3
1,6
1,4
2,1
geen noemenswaardig verschil naar leeftijd
Naast bovenstaande leeftijdsverschillen zien we ook dat 55-plussers in het afgelopen jaar vaker naar een uitvoering van een koor zijn geweest (gemiddeld 1,9 keer) dan mensen uit een andere leeftijdsgroep (variërend van 1,3 tot 1,6 keer). Daarnaast gaan 55plussers vaker naar een literaire bijeenkomst (het afgelopen jaar gemiddeld 2,5 keer, ten opzichte van 1,0 tot 1,9 keer voor andere leeftijdsgroepen).
2
Volgens normen van de Richtlijnen Cultuurparticipatie Onderzoek (RCO) 3 het Aanvullend Voorzieningengebruik Onderzoek van het SCP
Het aantal keren dat een voorstelling in Lelystad is bezocht is het hoogst voor een uitvoering van een koor (77% van de bezoekers doet dit in Lelystad). Ook voor literaire bijeenkomsten blijft men eerder in Lelystad dan dat men ergens anders naartoe gaat (72%). Musicals en opera worden het minst in de eigen gemeente bezocht, respectievelijk 8% en 9% van alle bezoeken aan deze voorstellingen.
Vaker ergens anders culturele voorstellingen Wanneer men vaker buiten Lelystad gaat (54%), wordt in iets meer dan de helft van de gevallen aangegeven dat de voorstellingen die men bezoekt niet in Lelystad komen. Ook zegt 40% dat de Agora er niet was het afgelopen jaar. Daarnaast zegt nog eens eenderde dat er elders meer keuze is en een kwart zegt mede dat de secundaire voorzieningen (zoals restaurants, kroegjes) elders aantrekkelijker zijn.
Helemaal niet naar culturele voorstellingen Wanneer mensen helemaal niet naar voorstellingen zijn geweest (17% van de respondenten), geeft het grootste deel aan hieraan geen behoefte of geen interesse in te hebben. Ook zegt 34% dat dit (mede) komt door de afwezigheid van het Agoratheater. Daarnaast is eveneens 34% van mening dat het te duur is om een voorstelling te bezoeken.
Vaker naar theater bij de komst van de Agora! Wanneer mensen wordt gevraagd of zij bij meer aanbod in Lelystad ook vaker naar het theater zullen gaan, antwoordt maar liefst 63% bevestigend. Ongeveer een kwart weet het niet goed en de overige 13% zegt niet vaker te gaan. Als reden om niet vaker te gaan, noemt men dat men al vaak genoeg gaat of dat het budget het niet toelaat (vaker) te gaan. Ook geven mensen aan dat ze überhaupt geen theaterbezoekers zijn, dus dat de Agora daar geen verandering in teweeg zal brengen. Een reden om wél vaker te gaan is voor veel mensen dat ze nieuwsgierig zijn. Allereerst naar het theater, maar ook naar het aanbod. Men heeft een idee gekregen van de artiesten die komen en dat heeft veel mensen enthousiast gemaakt. Ook zeggen mensen vaker te zullen gaan doordat het scheelt in de reistijd. Grafiek 1: Zal men bij meer aanbod in Lelystad vaker naar theater gaan, naar leeftijdsgroep. 18-29
76
30-39
63
40-54
61
55+ 0%
In tabel 3 staat van hoog naar laag aangegeven waar men gebruik van maakt, als men op zoek is naar informatie over theatervoorstellingen in Lelystad. Het jaarprogramma van theaters staat hierbij bovenaan. Tabel 3: Wanneer men informatie zoekt over theatervoorstellingen in Lelystad raadpleegt men meestal: jaarprogramma van theaters 61% een advertentie van de Agora in lokale of regionale krant kennissen, vrienden, familie, collega's
52%
internet, via www.agora-theater.nl
29%
advertentie van andere culturele instelling in Lelystad in lokale of regionale krant internet, via een andere website, namelijk
21%
zoek nooit informatie over theatervoorstellingen
9%
NieuwsTV Lelystad
8%
ik bel het desbetreffende theater of ga er naartoe zoek nooit informatie over theatervoorstellingen in Lelystad, wel in de rest van Nederland anders
7%
33%
13%
6% 4%
11
20%
27
21 40% Nee
60%
20
26
12
56
Ja
Informatie zoeken over theaterbezoek
5
23 80%
100%
Weet niet/ geen mening
In grafiek 1 zien we een uitsplitsing naar leeftijd wat betreft de vraag of men bij meer aanbod ook vaker naar het theater zal gaan. We zien dat het voornamelijk de 18 tot en met 29-jarigen zijn die dit voornemen hebben, maar ook bij alle andere leeftijdsgroepen is dit voor meer dan de helft van de mensen het geval.
Extra repeteerruimte voor hobby’s Er is de leden van het LelyStadsPanel gevraagd of men culturele of creatieve hobby’s heeft, waarbij gebruik wordt gemaakt van een oefen- of repeteerruimte (zoals muziek maken, tekenen, schilderen, toneelspelen, boetseren en fotografie). Ongeveer een vijfde van de respondenten beantwoordt dit met een ‘ja’. Hiervan heeft 40% behoefte aan meer voorzieningen in Lelystad waar deze hobby beoefend kan worden, 44% heeft deze behoefte niet. Ongeveer 15% weet hier niet op te antwoorden. Voor de mensen die deze behoefte hebben, zou de Agora wellicht een rol kunnen spelen in het beschikbaar stellen van repeteerruimte. We hebben het dan hier over een kleine 10% van alle respondenten.
2
Tevredenheid met culturele voorzieningen in Lelystad Ongeveer 30% van de Lelystedelingen is (zeer) tevreden met de culturele voorzieningen in Lelystad. Bijna 20% is ontevreden en 35% is neutraal (niet tevreden, maar ook niet ontevreden). In grafiek 2 zien we een weergave van bovengenoemde resultaten.
Grafiek 2: tevredenheid met culturele voorzieningen in Lelystad
ander beeld ontstaan wat betreft de voorkeur voor de locatie om een kaartje te kopen. Schriftelijke leden bestellen eerder telefonisch of halen kaarten aan de kassa. We hebben deze uitsplitsing gemaakt omdat het LelyStadsPanel voor het grootste deel (70%) uit internetleden bestaat, en deze de antwoorden op deze vraag hebben kunnen beïnvloeden. Een weergave van de verschillen staat in tabel 5.
60%
40%
Tabel 5: Verschil van bestellen van kaartjes tussen panelleden die digitaal en schriftelijk meedoen aan het LelyStadsPanel
35% 29% 16%
20%
16%
schriftelijk
3%
1%
totaal
0% zeer tevreden
tevreden
tevreden noch ontevreden
o ntevreden
digitaal
telefoon
Internet
kassa
anders
totaal
8% 21% 11%
69% 28% 59%
18% 40% 24%
5% 10% 6%
100% 100% 100%
zeer weet niet/ ontevreden geen mening
Aanvangstijden Agora Bezoek aan theater Naast de vraag naar culturele voorstellingen is ook specifiek gevraagd naar de mate waarin men een bezoek brengt aan het ‘theater’. In tabel 4 zien we de verdeling van de antwoorden op deze vraag: Tabel 4: Bezoekfrequentie aan het theater
In maart 2007 zal het nieuwe Agoratheater zijn deuren openen. Hoewel er al een heleboel voorstellingen zijn vastgelegd, wilde het bestuur van de Agora toch enkele zaken weten die wellicht voor verbetering vatbaar zijn. Eén daarvan is de vraag naar de tijd van aanvang van voorstellingen. In grafiek 3 zien we hoe men hierover denkt. Grafiek 3: gewenste aanvangstijden Agora anders; 3% 21.00 uur; 4%
vaker dan 10 keer per jaar
3%
5-10 keer per jaar
13%
2-5 keer per jaar
35%
eens per jaar
18%
minder dan een keer per jaar
16%
nooit
14%
Het grootste deel van de Lelystedelingen (ruim een derde) gaat 2 tot 5 keer per jaar. Ongeveer 14% gaat nooit naar het theater. Wanneer men naar het theater gaat, boekt het grootste deel van de mensen één tot drie maanden van tevoren (27%) de kaartjes. Ruim een vijfde zegt een week tot een maand van tevoren te boeken en nog eens een vijfde boekt langer dan drie maanden van tevoren. Men koopt het liefst het kaartje via Internet (59%). De kassa van het theater is ook een populaire bron om kaartjes te kopen. Heel weinig mensen zien er iets in om de kaartjes bij het postkantoor (2%), de bibliotheek (1%) of het informatiecentrum in het stadhuis (1%) te bestellen. Wanneer we een uitsplitsing maken naar panelleden die schriftelijk dan wel via Internet aan onderzoek meedoen, zien we een
3
19.30 uur; 20%
20.15 uur; 73%
Het overgrote deel van alle respondenten die wel eens een theatervoorstelling bezoeken vindt 20.15 uur de beste tijd voor het begin van een voorstelling die ongeveer 2,5 uur duurt, namelijk bijna driekwart. Daarna wordt 19.30 uur de beste optie gevonden, aldus een vijfde van de respondenten. Wanneer men een andere tijd voorstelt (3%), is dit in de meeste gevallen 20.00 uur.
Geslaagde avond uit Hiernaast hebben we aan de leden van het panel gevraagd wat zij het belangrijkste vinden voor een
geslaagde avond naar het theater. De volgende top 5 is daaruit samengesteld, met daarachter de percentages respondenten die de optie heeft genoemd. Tabel 6: Belangrijk voor een geslaagde avond naar het theater
van een kaartje een uitrijkaart te kopen voor de parkeergarage. Grafiek 4: Interesse in een combiaanbod van een kaartje voor de voorstelling plus... 100% 80%
1. 2. 3. 4. 5. 6.
goede artiesten goede prijs/kwaliteit verhouding parkeergelegenheid in de buurt goede locatie aardig personeel een drankje voor of na de voorstelling
81% 76% 56% 56% 41% 41%
60% 39%
20%
Extra openingstijden Het theater is doorgaans vanaf een uur voor de voorstellingen geopend. Ongeveer 10% van de respondenten heeft geen behoefte aan extra openingstijden van de kassa voor extra informatie over het aanbod of voor voorverkoop van kaarten. Een tiende prefereert extra openingstijden in de ochtend, 22% in de middag en een kwart in de avond. Ongeveer 34% wil wel extra openingstijden, maar heeft geen voorkeur voor een dagdeel.
9%
10%
kaartje voor beveiligde fietsenstalling
kaartje voor taxi
3%
0% Geen interesse
Men vindt het minder belangrijk dat kaartjes goedkoop zijn (17%) of dat men weinig reistijd heeft bij een bezoek aan het theater (26%). Wat betreft de vraag naar wat men belangrijk vindt voor een geslaagde avond naar het theater zijn er verschillen per leeftijdscategorie. Zo zeggen 55-plussers eerder dat weinig reistijd belangrijk is voor een geslaagde avond naar het theater (37%). Van de 18-29-jarigen vindt 16% dat, van de 30-39-jarigen 21% en van de 40-54-jarigen 26%. Daarentegen zijn het jongere mensen die het belangrijk vinden om een hapje te kunnen eten vlakbij het theater. Hoe jonger, hoe belangrijker ze dit punt vinden. Van de 18-29-jarigen vindt maar liefst de helft dit belangrijk, aflopend tot 29% van de 55-plussers.
39%
40%
uitrijkaart
buskaart
Hoewel het lijkt alsof de uitrijkaart in combinatie met het kaartje voor de voorstelling het meest populair is, blijkt dit voornamelijk het geval te zijn onder 18 tot en met 29-jarigen. Van deze groep wil maar liefst 51% gebruik maken van een dergelijk combiaanbod. Vanaf 30 jaar, zegt men op de eerste plaatst geen interesse te hebben in een combiaanbod, pas als tweede zeggen ze een combiaanbod met uitrijkaart te willen.
Onderzoeksverantwoording Het Onderzoek Theaterbezoek 2006 is uitgevoerd in november 2006 onder de destijds 1.417 leden van het LelyStadsPanel (LSP). Van het LSP reageerde 82%. In totaal hebben 1.169 Lelystedelingen meegewerkt aan dit onderzoek. Er is gebruik gemaakt van een schriftelijke en een digitale vragenlijst. Ongeveer 70% heeft via het internet een uitnodiging gekregen om mee te doen aan het onderzoek. Om de onderzoeksresultaten meer representatief te maken voor de inwoners van de gehele stad is gewogen op de kenmerken geslacht, leeftijd en stadsdeel.
Combiaanbod kaartje theater en vervoer Vanuit de Agora bestond het idee dat het voor mensen wellicht handig zou zijn als zij bij het boeken van een kaartje voor het theater meteen hun vervoer voor die avond kunnen regelen. Zo is er bijvoorbeeld de optie voorgelegd dat men bij het boeken van het kaartje een uitrijkaart boekt voor een parkeergarage, of een kaartje voor de taxi of bus. In grafiek 4 zien we de responspercentages voor de verschillende opties weergegeven. Van de panelleden zegt 39% geen interesse te hebben in een dergelijk aanbod. Wanneer men wel interesse heeft, gaat dit in veruit de meeste gevallen over het aanbod om tegelijk met het kopen 4
