LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE Samenwerken met een kennisinstelling
Expertises, infrastructuur en faciliteiten van Universiteit Antwerpen
VOORWOORD Kennis en ondernemerschap. Sommige ideeën realiseer je alleen, voor andere omring je je met experten. Deze brochure wil de samenwerking tussen bedrijven en Universiteit Antwerpen stimuleren. Door te tonen wat de universiteit aan de ondernemer te bieden heeft, door te prikkelen, te gidsen en te inspireren. Jurgen Joossens, IOF Research & Innovation Manager van ADDN: “Universiteit Antwerpen heeft veel onderzoeksgroepen met een specifieke expertise. Op een bepaald moment werd beslist om die expertises te bundelen en zo een aantal multidisciplinaire platformen tot stand te brengen. De Antwerpse IOF-consortia waren geboren.” In een eerste deel, belicht de brochure de verschillende IOF-consortia. Een IOF-consortium is een platform van complementaire onderzoeksgroepen. Ze worden gesubsidieerd door het Vlaamse ‘Industrieel Onderzoeksfonds’ omdat het interessante partners voor het bedrijfsleven zijn. Universiteit Antwerpen telt 7 IOF-consortia. Hun onderzoeksgroepen, expertises, mogelijke samenwerkingsvormen en beschikbare apparatuur worden één voor één onder de loep genomen.
COLOFON Verantwoordelijke uitgever POM Antwerpen Lange Lozanastraat 223, 2018 Antwerpen T. +32 (0) 3 240 68 00 E.
[email protected] W. www.pomantwerpen.be
Grafisch bureau Toast Confituur
Copyright Geen deel van deze publicatie mag gereproduceerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
Omdat Universiteit Antwerpen ook buiten de IOF-consortia heel wat te bieden heeft, volgt daarna een deel over Interface UAntwerpen (voorheen Tech Transfer Office) en de kernfaciliteiten van Universiteit Antwerpen. Achteraan de brochure wordt alle informatie schematisch gegroepeerd in een derde deel. Je vindt er een verklarende woordenlijst, een overzichtelijke index van beschikbare apparatuur en meer uitleg over de verschillende samenwerkingsvormen (p. 29-31). Heb je vragen? Neem contact op met één van de IOFconsortia of met Interface UAntwerpen. Je vindt hun contactgegevens verder in de brochure.
INHOUD 1. IOF-Consortia
4
▶ ENVIROMICS ▶ SusChemA ▶ EGAMI ▶ ADDN ▶ NANO ▶ NEXOR ▶ VAXINFECTIO
5 8 11 14 17 20 23
2. Voorbij de IOF-Consortia
26
▶ Interface UAntwerpen
27
▶ Kernfaciliteiten
28
3. Overzicht
29
▶ Verklarende woordenlijst ▶ Index apparatuur ▶ Samenwerkingsvormen
29 30 31
Veel leesplezier!
van POM Antwerpen. Alle rechten voorbehouden.
Disclaimer De informatie in deze publicatie is bedoeld voor informatieve doeleinden. POM Antwerpen en zijn partners kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor schade voortkomend uit het gebruik van informatie in deze publicatie.
INTRO / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 3
ENVIROMICS RESEARCH & TECHNOLOGY FOR THE ENVIRONMENT
Enviromics in één woord? Milieu. Freddy Dardenne, IOF Research & Innovation Manager van Enviromics, legt uit:
1
IOF-CONSORTIA
“Enviromics legt zich toe op milieuproblemen. Wij specialiseren in milieuwetenschappen en -technologie, en bieden wetenschappelijk advies voor milieuonderzoeken. Ons IOF-consortium is actief in alle belangrijke niches: water, lucht, neerslag, bodem,… Wij integreren zowel chemische analyse als biologische impact in onze onderzoeken. Door die aanpak krijgen we een beter inzicht in problemen en dat leidt tot betere oplossingen.”
“Wij zijn voor onze partners een one-stop-shop als het over milieuproblemen gaat.”
“Wij werken graag samen met private partners en hebben heel wat te bieden”, voegt Freddy Dardenne toe. “Enviromics bundelt de knowhow van verschillende onderzoeksgroepen in één toegankelijk dienstencentrum. Daardoor zijn we voor onze partners een one-stop-shop als het over milieuproblemen gaat.” Benieuwd wat Enviromics jou te bieden heeft? Vraag het aan Freddy Dardenne.
CONTACT ENVIROMICS Dr. Freddy Dardenne Campus Groenenborger + 32 (0) 3 265 33 39
[email protected]
Een IOF-consortium bundelt een aantal complementaire onderzoeksgroepen met veel potentieel voor samenwerking. In dit deel kom je alles te weten over de IOF-consortia van Universiteit Antwerpen.
ENVIROMICS / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 5
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
1
AXES (Antwerp X-ray Analysis, Electrochemistry & Speciation) ANALYTISCHE TECHNIEKEN - AXES doet fundamenteel, methodologisch en toegepast onderzoek. Het gebruikt daarbij een breed scala aan analytische technieken. AXES schakelt onder andere elektrochemische methodes, op röntgenstralen gebaseerde methodes en Scanning Electron Microscopy in.
2
BIT (Biochemical Engineering Technology) WATERBEHANDELING EN -RECUPERATIE - BIT onderzoekt duurzame oplossingen voor industriële toepassingen. Het focust op watertechnologie en industriële bioprocessen.
3
Sustainable Energy, Air & Water Technology DUURZAME LUCHTZUIVERING - Deze onderzoeksgroep specialiseert in duurzame luchtzuiveringstechnologieën door fotokatalyse en plasmakatalyse.
4
Ecosystem Management Research Group (Ecobe) ECOSYSTEMEN IN HET WATER Ecobe bestudeert de ecologie van ecosystemen in het water. Het onderzoeksgebied gaat van kleine beken tot grote stromen en vloedvlaktes.
5
ENdEMIC (Environmental Ecology & Applied Microbiology) LUCHTVERONTREINIGING - ENdEMIC onderzoekt de effecten van luchtverontreiniging vanuit ecologisch en microbieel standpunt.
6
Veterinary Physiology and Biochemistry Gamete Research Centre VETERINAIRE FYSIOLOGIE EN BIOCHEMIE - De focus van deze onderzoeksgroep ligt op milieufactoren die een mogelijke impact hebben op eicelontwikkeling en embryogroei.
7
Toxicological Centre TOXICOLOGIE - Toxicological Centre specialiseert in milieutoxicologie en forensische toxicologie.
8
Sphere (Systemic Physiological & Ecotoxicological Research) SYSTEMISCHE FYSIOLOGIE EN ECOTOXICOLOGIE - Sphere onderzoekt het aanpassingsvermogen van water- en landorganismen aan hun milieu en bestudeert de effecten van milieuvervuiling op de gezondheid van organismen, populaties en gemeenschappen.
Milieu
Risicoanalyse
Enviromics is... Vervuiling
Servicecontracten
Masterthesissen
Doctoraten Gebruik van apparatuur en faciliteiten
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
Co-ontwikkeling
BESCHIKBARE APPARATUUR Analytische technieken (AXES) ▶ Verschillende typen Metrohm Autolab potentiostaten ▶ Rasterelektronenmicroscoop met Wavelength Dispersive X-ray spectrometrie
IN EEN NOTENDOP
REACH1
Contractonderzoek
Ecosysteem
Waterbehandeling en -recuperatie (BIT) ▶ Analyse van afvalwater: COD, TOC, total N, NH₄, NOx, PO₄,… ▶ Mobiele, volledig geautomatiseerde pilootinstallaties voor waterzuivering ▶ Volautomatische SBR2 met actiefslibsystemen op laboschaal Duurzame luchtzuivering (Sustainable Energy, Air & Water Technology) ▶ Opzet voor geautomatiseerde fotokatalyse ▶ Reactoren en bestralingsbronnen ▶ Gasanalyse voor NOx, O₂, en CO ▶ DustTrak TM DRX aerosol monitor (voor fijn stof)
Ecosystemen in het water (Ecobe) ▶ Skalar systeem voor bepaling van voedingsstoffen en ionen ▶ Gebied van 10 ha voor de simulatie van getijden (Lippenbroek in de monding van de Schelde) ▶ Mesocosm met kunstmatige vijvers en rivieren Luchtverontreiniging (ENdEMIC) ▶ Chlorophyll Content Meter, Opti-Sciences, CCM-200 ▶ Leaf Area Meter LI-3100, LiCor Biosciences, LI-3100C ▶ Sample Magnetiser & Minispin Magnetometer, Molspin Ltd Veterinaire fysiologie en biochemie (Veterinary Physiology and Biochemistry Gamete Research Centre) ▶ Faciliteiten voor het kweken van zebravissen ▶ Microarray faciliteiten Toxicologie (Toxicological Centre) ▶ LC-QToF3 ▶ LC-QqQ4 ▶ LC-IT5 ▶ GC-MSMS6 ▶ GC-MS7 ▶ Liquid Chromatography - Diode Array and Fluorescence Detection Systemische fysiologie en ecotoxicologie (Sphere) ▶ ICP-MS8 met hoge resolutie en groot bereik ▶ In vitro faciliteiten (prokaryotische en eukaryotische)
IN BEELD: EEG SLACHTHUIS MECHELEN Activiteit: slachthuis voor runderen en varkens Samenwerkingsvorm: co-ontwikkeling Periode: 2015
Enviromics, AAQUA nv en EEG Slachthuis Mechelen ontwikkelden samen een oplossing voor een specifiek waterzuiveringsprobleem. Jan Dries, Enviromics hoofdonderzoeker voor dit project, legt uit: “Als onderzoekers willen wij technologie transfereren van de wetenschap naar de toepassing. Zo wint iedereen erbij. Het project met AAQUA nv en EEG Slachthuis Mechelen illustreert mooi hoe dat in de praktijk gebeurt.” “Het EEG Slachthuis Mechelen heeft af en toe problemen met nitraat in hun looswater omdat de stikstofverwijdering onvolledig is. Via een TETRA project waarbij zowel het slachthuis, AAQUA (de ontwerper van het huidige waterzuiveringssysteem) als wij betrokken waren, ontwikkelden we een praktische en innovatieve oplossing voor dit probleem: het kortsluiten van de stikstofcyclus via nitriet.”
“Als onderzoekers willen wij technologie transfereren van de wetenschap naar de toepassing. Zo wint iedereen erbij.” “Die oplossing passen we in een eerste fase toe op pilootschaal. We beschikken daarvoor over een geautomatiseerde, mobiele waterzuiveringsinstallatie. De resultaten van die test vertalen we dan naar de volledige schaal. De implementatie in de huidige waterzuiveringsinstallatie gebeurt door AAQUA.” “Het resultaat? Een betere procesvoering, een effluent dat voldoet aan de stikstofnorm en een besparing op beluchtingsenergie.”
Waterbehandeling
6 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / ENVIROMICS
1
en 2: verklarende woordenlijst p. 29
, , , , en 8: verklarende woordenlijst p. 29
3 4 5 6 7
ENVIROMICS / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 7
SusChemA
S U S TA I N A B L E C H E M I S T R Y NETWORK ANTWERP
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
1
Organic Synthesis (ORSY) division ORGANISCHE SYNTHESE - ORSY maakt organische moleculen. Het specialiseert in homogene katalyse en heterocyclische chemie.
2
Molecular Spectroscopy (MolSpec) group MOLECULAIRE SPECTROSCOPIE MolSpec karakteriseert organische moleculen en materialen met behulp van spectroscopische technieken. Het gebruikt methodes als VCD9, ECD10, NMR11 en ROA12 spectroscopie.
3 “De corebusiness van SusChemA is duurzame chemie”, begint Sergey Sergeyev, IOF Research & Innovation Manager van SusChemA, gepassioneerd zijn verhaal. “De mensheid gebruikt heel wat chemische producten en diensten. SusChemA helpt chemici de efficiëntie te verbeteren waarmee natuurlijke grondstoffen INworden EENingezet NOTENDOP om aan die behoefte te voldoen. Wij willen ervoor zorgen dat de volgende generaties nog minstens evenveel grondstoffen hebben als wij nu.” “Ons IOF-consortium is een interessante mix van overlappende expertises. Dat gaat van organische en anorganische synthese, over de karakterisatie van moleculen en materialen, tot geavanceerde computermodellen. Die overlappingen zorgen voor synergie tussen de onderzoeksgroepen. En dat heeft een positieve invloed op onze studies.”
“Wij willen ervoor zorgen dat de volgende generaties nog minstens evenveel grondstoffen hebben als wij nu.” “SusChemA heeft een rijk verleden van collaboraties met private partners”, voegt Sergey Sergeyev nog toe. “Wij stellen onze kennis en onze infrastructuur met plezier ter beschikking van geïnteresseerden.”
IN EEN NOTENDOP
Laboratory of Adsorption and Catalysis (LADCA) ANORGANISCHE CHEMIE - LADCA specialiseert in het synthetiseren, aanpassen en karakteriseren van anorganische en hybride organische-anorganische materialen.
4
Plasma, Laser Ablation and Surface Modelling Antwerp (PLASMANT) PLASMA CHEMIE - PLASMANT onderzoekt computersimulaties van plasma’s, plasma-oppervlak interacties en laseroppervlak interacties.
Computermodellering
Katalyse Duurzame chemie
Nucleair Magnetische Resonantie
Plasmachemie
SusChemA is... Nanofiltratie
Microporeuze materialen
Reactiecalorimetrie
Raman spectroscopie Hernieuwbare grondstoffen
ROA12 spectrometer
5
Advanced Reactor Technology (ART) group GEAVANCEERDE REACTOREN - ART ontwikkelt reactoren voor gebruik in chemische, industriële processen. Het maakt elektrochemische-, plasma- en microreactoren.
6
Green Eco-efficient Renewable Materials (GERM) HERNIEUWBARE MATERIALEN - GERM produceert chemische grondstoffen en halffabrikaten door organische synthese. Eco-efficiëntie staat daarbij centraal.
Wil je samenwerken met SusChemA? Laat Sergey Sergeyev gerust iets weten.
CONTACT SusChemA Dr. Sergey Sergeyev / Campus Groenenborger +32 (0) 3 265 33 86 /
[email protected]
8 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / SUSCHEMA
, ,
9 10 11
en 12: verklarende woordenlijst p. 29
SUSCHEMA / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 9
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN
Organische synthese (ORSY) ▶ NMR11 spectrometer Bruker Avance 400 MHz
Contractonderzoek
Servicecontracten
Doctoraten
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
BESCHIKBARE APPARATUUR
Gebruik van apparatuur en faciliteiten
Moleculaire spectroscopie (Molspec) ▶ VCD9 spectrometers BioTools Chiral IR en Chiral IR-2X ▶ ROA12 spectrometer BioTools Chiral Raman ▶ Raman spectrometer Plasma chemie (PLASMANT) ▶ Toegang tot Vlaamse Supercomputer Cluster Geavanceerde reactoren (ART) ▶ SYSTAG reactie calorimeter
IN BEELD: MYLÈNE Activiteit: fabrikant van cosmetische producten Samenwerkingsvorm: contractonderzoek Periode: juni 2014 tot nu
Mylène laat stalen meten en analyseren door SusChemA. Filip Meersman, R&D Manager van Mylène nv, vertelt: “Wij vullen verschillende cosmetische producten af op onze afvullijnen. Na het afvullen, reinigen we de lijnen. Vooral oliehoudende producten zijn moeilijk weg te wassen met alleen warm water. Om na te gaan hoe grondig onze reinigingstechniek is, vangen we stalen spoelwater op. Die stalen bezorgen we aan SusChemA. De onderzoekers van SusChemA analyseren de stalen en bezorgen ons het analyseresultaat. Zo zijn we zeker dat er geen residuen meer in het spoelwater aanwezig zijn.”
“De onderzoekers van SusChemA analyseren de stalen en bezorgen ons het analyseresultaat. Zo zijn we zeker dat er geen residuen meer in het spoelwater aanwezig zijn.” “Onze samenwerking met SusChemA verloopt vlot en hartelijk. Het IOF-consortium biedt een goede service en is voor ons geografisch nabij. Wij zullen in de toekomst zeker nog vaker beroep doen op de diensten van SusChemA”, aldus een tevreden Filip Meersman.
10 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / SUSCHEMA
,
9 11
en 12: verklarende woordenlijst p. 29
EGAMI EXPERT GROUP ANTWERP MOLECULAR IMAGING © UAntwerpen
EGAMI ademt beelden. Een begeesterde Pieter-Jan Guns, IOF Research & Innovation Manager van EGAMI vertelt: “EGAMI is het spiegelwoord van ‘image’ en het nieuwste gebouw van ons IOF-consortium kreeg toepasselijk de naam UC (‘you see’) mee. Alles draait bij ons om beelden. EGAMI bestaat uit vijf onderzoeksgroepen en is internationaal erkend om zijn expertise in toegepaste biomedische beeldvorming. Wij zijn een geïntegreerd, biomedisch platform dat onderzoek doet in neurowetenschappen en oncologie. Ons doel: de gezondheid van patiënten verbeteren. Dat doen we door nieuwe beeldvormingstechnieken te ontwikkelen voor betere diagnose. Daarnaast passen we biomedische beeldvorming toe om ziektemechanismen te ontrafelen. Zo ondersteunen we de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.”
“Wij zijn een geïntegreerd, biomedisch platform dat onderzoek doet in neurowetenschappen en oncologie. Ons doel: de gezondheid van patiënten verbeteren.” “Bij EGAMI mogen we terugblikken op talloze succesvolle samenwerkingen met private partners”, gaat Pieter-Jan Guns verder. “Onze sterke punten zijn expertise, infrastructuur en de beschikbare capaciteit van onze apparatuur. Die troeven maken van ons een duurzame teamgenoot voor grote en kleine projecten. Wij staan open voor nieuwe samenwerkingen en bieden graag toegevoegde waarde.” Benieuwd wat EGAMI voor jou kan betekenen? Pieter-Jan Guns beantwoordt je vragen met veel plezier.
CONTACT EGAMI Dr. Pieter-Jan Guns / Campus Drie Eiken +32 (0) 3 265 27 84 /
[email protected]
EGAMI / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 11
© UAntwerpen
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN
1
Bio-Imaging Lab IN VIVO BEELDVORMING - BioImaging Lab is gespecialiseerd in multimodality beeldvorming in proefdieren. Het onderzoek focust op neurowetenschappen en oncologie. Multimodality staat voor het integreren van verschillende beeldvormingstechnieken. BioImaging Lab gebruikt MRI13 en optical imaging.
2
Laboratory for Cell Biology and Histology GEAVANCEERDE MICROSCOPIE - De onderzoeksgroep Cell Biology and Histology biedt een platform van microscopen om weefsels te bestuderen. Het stokpaardje: het in beeld brengen van levende cellen.
3
en doet molecular imaging in proefdieren én patiënten. De klemtoon ligt op neurowetenschappen en oncologie.
4
Department of Radiology MEDISCHE BEELDVORMING IN PATIËNTEN - Dankzij een nauwe samenwerking met het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA), heeft EGAMI toegang tot de meeste medische beeldvormingstechnologieën. Daarmee wordt onderzoek gedaan naar Multiple Sclerose, de ziekte van Alzheimer en verschillende kankers.
5
Visionlab BEELDVERWERKING - Visionlab ontwikkelt gevorderde statistische technieken voor de verwerking en de analyse van beeldmateriaal.
MICA (Molecular Imaging Center Antwerp) ONTWIKKELING VAN RADIOTRACERS EN IN VIVO BEELDVORMING - MICA gebruikt PET14 en SPECT15 met behulp van radiotracers. Het ontwikkelt zelf radiotracers
Medische beeldvorming
Geavanceerde microscopie Geneesmiddelenontwikkeling
Radiotracerontwikkeling
EGAMI is...
Neurowetenschappen
Beeldverwerking
Oncologie
12 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / EGAMI
Doctoraten
Co-ontwikkeling
Diagnose
, en 15: verklarende woordenlijst p. 29
13 14
IN BEELD: MAGVENTURE Activiteit: ontwikkeling van medische toestellen Samenwerkingsvorm: co-ontwikkeling Periode: zomer 2012 tot nu
Gebruik van apparatuur en faciliteiten Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
In vivo beeldvorming (Bio-Imaging Lab en MICA) ▶ MRI13-scanner ▶ PET14 / CT16 scanner ▶ SPECT15 / PET14 / CT16 scanner ▶ CT16-scanner ▶ Optical scanner ▶ Radiofarmacie met cyclotron (deeltjesversneller)
Multiple Sclerose
Ziekte van Alzheimer
Masterthesissen
BESCHIKBARE APPARATUUR
IN EEN NOTENDOP
Gepersonaliseerde geneeskunde
Contractonderzoek
Geavanceerde microscopie (Laboratory for Cell Biology and Histology) ▶ Platform voor confocale beeldvorming ▶ Elektronenmicroscopie (TEM17, SEM18, cryo, 3D Tomo) ▶ LCM19 Medische beeldvorming in patiënten (MICA en Department of Radiology) ▶ Apparatuur UZA (Universitair Ziekenhuis Antwerpen) ▶ Ervaring met klinische studies (Alzheimer en Multiple Sclerose) ▶ TOF PET14-MR20
Magventure en EGAMI ontwikkelden samen een toestel. Anne-Mette Damon, Market Communications Manager bij Magventure, licht toe: “Onderzoekers van EGAMI hadden een interessant idee voor de ontwikkeling van een toestel om niet-invasieve Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) neuromodulatie toe te passen bij onderzoek. Het idee was geweldig, maar ze konden het apparaat niet zelf bouwen. Via onze verdeler in Nederland, kwamen we met elkaar in contact. Als marktleider in TMS technologie, waren wij de ideale partner om het apparaat te realiseren. Onze expertises vulden elkaar perfect aan. EGAMI deed het onderzoek, Magventure de constructie. Samen maakten we een prototype. Dat prototype werd gevalideerd en we commercialiseerden het toestel met succes. Onze klanten komen uit Japan, de VS, Australië en Europa.”
“Onze expertises vulden elkaar perfect aan. EGAMI deed het onderzoek, Magventure de constructie. Samen maakten we een prototype.” “Wij zijn heel tevreden over onze samenwerking met EGAMI”, aldus Anne-Mette Damon. “Het is een team van enthousiaste onderzoekers met specifieke competenties. Het feit dat het project en de communicatie professioneel beheerd worden, is een leuke surplus.”
Beeldverwerking (Visionlab) ▶ Supercomputers ▶ GPU-versnelde tomografie ▶ Opslag van data
, , , , , ,
13 14 15 16 17 18 19
en 20: verklarende woordenlijst p. 29
EGAMI / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 13
ADDN
ANTWERP DRUG DISCOVERY NETWORK
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
IN EEN NOTENDOP Preklinisch geneesmiddelenonderzoek
1
Medicinal Chemistry Research Group (UAMC) MOLECULEN - UAMC onderzoekt het ontwerp, de synthese en de karakterisatie van biologisch actieve, organische moleculen. Het gebruikt die moleculen in pathologische modellen.
In vivo evaluatie
Verbindingen
2 ADDN staat voor geneesmiddelenonderzoek. Jurgen Joossens, IOF Research & Innovation Manager van ADDN, steekt enthousiast van wal: “Vlaanderen is befaamd om zijn geneesmiddelenonderzoek. Een groot aantal farma- en biotechbedrijven is hier gevestigd. Dat creëert een dynamische biotoop.”
“Wij helpen mee aan de ontwikkeling van medicijnen. Zo willen we de gezondheid van mensen verbeteren.” “Universiteit Antwerpen heeft veel laboratoria met een specifieke expertise die heel nuttig is om nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Op een bepaald moment hebben we beslist om die expertises te bundelen en zo een multidisciplinair platform tot stand te brengen. ADDN was geboren. Wij zijn een kenniscentrum in preklinisch geneesmiddelenonderzoek en willen één van dé referenties in ons onderzoeksgebied zijn. ADDN helpt mee aan de ontwikkeling van medicijnen. Zo willen we de gezondheid van mensen verbeteren.” “Wij werken vaak samen met private en publieke partners”, aldus Jurgen Joossens. “Omdat we verschillende disciplines combineren, kunnen we onze partners een gepersonaliseerd totaalpakket bieden. Dat is een enorme troef die projecten naar een hoger niveau tilt.” Meer weten over wat ADDN jou te bieden heeft? Jurgen Joossens vertelt je er alles over.
CONTACT ADDN Dr. Jurgen Joossens / Campus Drie Eiken, Building A +32 (0) 3 265 28 92 /
[email protected]
14 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / ADDN
Laboratory of Microbiology, Parasitology and Hygiene (LMPH) PATHOGEEN-GASTHEER INTERACTIES LMPH bestudeert pathogeen-gastheer interacties met een focus op Leishmania, bacteriële biofilms en het respiratoir syncytieel virus (RSV). Daarnaast ligt de klemtoon op de macrofaag als doelwitcel voor pathogenen en als immuunregulator bij infecties.
3
Laboratory of Medical Biochemistry (LMB) PEPTIDASEN - LMB onderzoekt peptidasen vanuit een klinisch perspectief. Wat is hun rol in ziekte en gezondheid? Kunnen we hen gebruiken als doelwit voor medicijnen of als ziektemerker?
4
Laboratory of Pharmaceutical Technology and Biopharmacy (LPT) FORMULATIE EN PROCESOPTIMALISATIE LPT evalueert doseringsvormen van medicijnen met speciale aandacht voor de biofarmaceutische eigenschappen na parentale toediening, of na toediening door oog, neus, long of mond.
5
Laboratory of Natural Products and Food Research and Analysis (NatuRA) MEDICINALE PLANTEN, NATUURLIJKE PRODUCTEN EN FUNCTIONELE VOEDING - NatuRA isoleert en identificeert biologisch werkzame bestanddelen uit medicinale planten. Het ontwikkelt en valideert analytische methodes en evalueert de gezondheidseffecten van natuurlijke medicijnen en functionele voeding.
6
Laboratory of Pathophysiology PATHOFYSIOLOGIE - Laboratory of Pathophysiology doet basis- en toegepast onderzoek rond mechanismen, behandeling en preventie van ziekten.
ADDN is... Biochemische evaluatie
Doelwitevaluatie
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN Contractonderzoek
Co-ontwikkeling Gebruik van apparatuur en faciliteiten
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
Peptidasen (LMB) ▶ Laboratoria voor biochemische en celbiologische experimenten ▶ Ultracentrifuge Optima Max-XP Beckman Coulter ▶ Microplate readers Formulatie en procesoptimalisatie (LPT) ▶ Laboratoria voor formulering van actieve bestanddelen ▶ Reometer ▶ Rotary Tablet Press ▶ Dissolutie apparatuur ▶ Laser diffraction sizer
Moleculen (UAMC) ▶ Laboratoria voor synthese van verbindingen ▶ NMR11 en UPLC-MSMS21 (TQD en Dalton) ▶ Chemical Computing Group’s Molecular Operating Environment suite (MOE)
Medicinale planten, natuurlijke producten en functionele voeding (NatuRA) ▶ Laboratoria voor analyse en isolatie van (natuur)stoffen ▶ Gastro-intestinaal dialysemodel ▶ Hoogtechnologisch opzuiveringsplatform (flash chromatografie, LC-MS23, SFC24) ▶ Spectroscopie / structuuropheldering (LC-SPE-NMR25, LC-MS23, IR26, UV27) ▶ In vivo studies
Pathogeen-gastheer interacties (LMPH) ▶ Laboratoria voor in vitro en in vivo evaluatie ▶ Gespecialiseerde incubators (CO2, micro-aerophillic/anaerobic) ▶ Apparatuur voor de ontwikkeling, productie en zuivering van antilichamen ▶ Toegang tot Xevo LC-MSMS22 systeem
Pathofysiologie (Laboratory of Pathophysiology) ▶ Laboratoria voor in vitro en in vivo onderzoek naar bot-, vaat- en nierziekten ▶ ICP-MS8 ▶ ETAAS28 ▶ LCM19
BESCHIKBARE APPARATUUR
, , , , , , , , en 28: verklarende woordenlijst p. 29
11 19 21 22 23 24 25 26 27
Analyses
ADDN / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 15
NANO CENTRE OF EXCELLENCE
IN BEELD: OYSTERSHELL Activiteit: ontwikkeling van farmaceutische producten Samenwerkingsvorm: contractonderzoek Periode: 2011 tot nu
ADDN bestudeerde in opdracht van Oystershell nieuwe in vitro modellen om innovatieve producten tegen schimmelnagels te testen. Paul Cos, ADDN hoofdonderzoeker voor dit project, vertelt: “Oystershell kwam bij ons na een aanbeveling van een onderzoeksgroep waarmee het bedrijf al samenwerkte. Het had nood aan nieuwe in vitro modellen om producten tegen schimmelnagels te optimaliseren en te valideren. Een kolfje naar onze hand. Ons onderzoek leidde tot een verbeterd in vitro model. Oystershell gebruikte dat model om een nieuw product te ontwikkelen. Het was een aangename samenwerking met regelmatig overleg en input van beide kanten.”
“Ons onderzoek leidde tot een verbeterd in vitro model.” “Wij werken overigens graag samen met ondernemingen”, gaat Paul Cos verder. “Als onderzoeker kan je dan fundamenteel onderzoek toepassen op een concreet product. Zo’n samenwerkingen zijn bovendien een win-win situatie. Voor het bedrijf leidt het tot verbeterde producten, voor ons creëert het nieuwe academische projecten.”
“NANO onderzoekt materialen met microscopen en past er dan modellen en simulaties op toe”, vat Stuart Turner, IOF Research & Innovation Manager van NANO, de focus van zijn consortium mooi samen. “Wij bieden expertise in geavanceerde nanoschaal karakterisatie en computermodellen van nanomaterialen. Die combinatie werpt zijn vruchten af. Testen in het labo zijn vaak duur en tijdrovend. Wij vervangen labotesten door wiskundige modellen en computersimulaties op basis van informatie uit experimenten. Dat versnelt de ontwikkeling van materialen en is kostenbesparend. En dat is dan weer interessant voor onze partners.”
“Wij bieden expertise in geavanceerde nanoschaal karakterisatie en computermodellen van nanomaterialen.” “NANO heeft heel wat bilaterale samenwerkingen”, geeft Stuart Turner mee. “Een belangrijk pluspunt is onze efficiëntie. Wij werken snel en ronden veel projecten binnen enkele weken af.” Wil je meer weten over NANO? Geef Stuart Turner een seintje.
CONTACT NANO Dr. Stuart Turner Campus Groenenborger +32 (0) 3 265 32 59
[email protected]
16 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / ADDN
NANO / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 17
© UAntwerpen
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN Servicecontracten
Contractonderzoek
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
2
Condensed Matter Theory (CMT) AB INITIO MODELLERING VAN MATERIALEN - De onderzoekers van CMT bestuderen de eigenschappen van materialen op micro- en nanoniveau. Hun tools? Theoretische modellen en computersimulaties.
3
Plasma, Laser Ablation and Surface Modelling Antwerp (PLASMANT) SIMULATIES - PLASMANT specialiseert in het ontwikkelen en toepassen van numerieke modellen. De onderzoeksfocus ligt op plasma’s, plasma-oppervlak interacties en laser-oppervlak interacties.
Geavanceerde elektronenmicroscopie (EMAT) ▶ Prime elektronenmicroscoop ▶ FEI Titan3 transmissie elektronenmicroscoop ▶ FEI Technai G2 transmissie elektronenmicroscoop ▶ FEI Osiris transmissie elektronenmicroscoop ▶ Philips CM20 transmissie elektronenmicroscoop ▶ FEI Quanta FEG 250 rasterelektronenmicroscoop ▶ JEOL 300F multifunctionele elektronenmicroscoop ▶ FEI Helios Nanolab 650 ▶ Infrastructuur voor beeldvorming van zachte en delicate materie
IN BEELD: UMICORE
IN EEN NOTENDOP
Activiteit: globale materiaaltechnologiegroep Samenwerkingsvorm: contractonderzoek Periode: 2008 tot nu
1
Electron Microscopy for Materials Science (EMAT) GEAVANCEERDE ELEKTRONENMICROSCOPIE - EMAT onderzoekt materialen met elektronenmicrosopen. Het beschikt over een uitgebreid platform van geavanceerde microscopen.
Gebruik van apparatuur en faciliteiten
BESCHIKBARE APPARATUUR
Transmissie- en rasterelektronenmicroscopie Gefocuste ionenstraal
Elektronentomografie
Chemische analyse
Cryomicrotoom
NANO is... Nanodeeltjes
Microstructuur
Cryosectie
Cryofixatie
Umicore besefte heel snel dat, voor het ontwikkelen van materialen, meer en meer details op atomische schaal nodig waren. Daarom zocht het bedrijf een samenwerking met een wereldwijd erkende TEM17 groep, en die vond het in EMAT, een onderzoeksgroep van NANO. Met onvoldoende stalen om eigen TEM17 apparatuur te verantwoorden, geen opgeleide TEM17 operatoren ter beschikking, en wetende dat sommige andere bedrijven dezelfde problemen hadden die hen tegenhielden hun eigen TEM17 faciliteiten op te zetten, is Umicore een samenwerking gestart met de EMAT onderzoeksgroep van het NANO IOF-consortium van Universiteit Antwerpen. NANO heeft via EMAT een brede waaier TEM17 instrumenten, gespecialiseerde apparatuur voor het klaarmaken van stalen en heel vaardige en ervaren onderzoekers. Bovendien heeft NANO het voordeel dichtbij de eigen onderzoeksfaciliteiten van Umicore gelegen te zijn.
“De onderzoekers van NANO droegen bij aan het begrijpen hoe de structuur van een materiaal een impact heeft op de eigenschappen.” De belangrijkste parameters voor het karakteriseren van de stalen van Umicore waren een hoge spatiële resolutie in combinatie met de mogelijkheid om elementanalyse uit te voeren op atomische schaal met hoge energieresolutie. Wat ook cruciaal was, was de mogelijkheid om de materialen te onderzoeken met lagere acceleratie spanning om schade aan de stalen te voorkomen. Omdat deze unieke mogelijkheden enkel konden gerealiseerd worden met de nieuwste generatie abberatie gecorrigeerde TEM17 instrumenten, besliste Umicore om mee te co‐investeren in deze geavanceerde apparatuur. Dus, in 2009, werd via een Hercules project een nieuwe FEI Titan Q‐Ant‐EM transmissie-elektronenmicroscoop aangeschaft door Universiteit Antwerpen. Gedurende de samenwerking, leverden de onderzoekers van NANO erg kwalitatieve diensten met betrekking tot het visualiseren van de fijne structuur van materialen die ontwikkeld worden bij Umicore. Zij droegen bij aan het begrijpen hoe de structuur van een materiaal een impact heeft op de eigenschappen.
18 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / NANO
: verklarende woordenlijst p. 29
17
NANO / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 19
NEXOR
N E X T G E N E R AT I O N O F H E T E R O G E N E O U S SENSOR NETWORKS AND CYBER-PHYSICAL SYSTEMS
© UAntwerpen
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
1
Antwerp Systems and software Modelling (AnSyMo) - onderdeel van Flanders Make SOFTWARE-INTENSIEVE SYSTEMEN AnSyMo analyseert, ontwerpt en onderhoudt software-intensieve systemen door een modelgedreven aanpak.
2 Heterogene sensornetwerken en cyberfysische systemen. Daar draait het bij NEXOR om. Anna Hristoskova, IOF Research & Innovation Manager van NEXOR, licht toe: “NEXOR is een jong IOF-consortium dat de expertises van vier onderzoeksgroepen bundelt. Wij zijn gespecialiseerd in heterogene sensornetwerken en cyber-fysische systemen. Onze ambitie? De volgende generatie autonome sensornetwerken ontwikkelen. Netwerken die voorzien in communicatie, waarneming en controle van fysische onderdelen en processen. Wij passen onze expertise toe op sociaal relevante thema’s als mobiliteit, logistiek,… Zo dragen we bij aan de ontwikkeling van de maatschappij.”
“Wij zijn gespecialiseerd in heterogene sensornetwerken en cyberfysische systemen.”
Modelling of Systems And Internet Communication (MOSAIC) - onderdeel van iMinds GEDISTRIBUEERDE SENSORNETWERKEN De onderzoekers van MOSAIC bestuderen gedistribueerde systemen en communicatienetwerken. Hun specialisatie? Draadloze netwerken en cloud & network resource management.
3
Engineering Management (ENM) BIOMIMETISCH SENSORONTWERP - ENM ontwikkelt op biologie geïnspireerde sensoren. De sensoren worden gebruikt voor omgevingswaarneming.
4
Constrained Systems Lab (CoSys-Lab) - onderdeel van Flanders Make GEVORDERDE SENSORCOMMUNICATIE CoSys-Lab onderzoekt ingebedde systemen, het computergebruik van morgen, de intelligente omgeving en dataverwerking uit sensoren.
© UAntwerpen
“Ons IOF-consortium huisvest een unieke mix aan complementaire kennis. Die kennis stellen we graag ter beschikking van bedrijven en organisaties. Je kan bij ons terecht voor ondersteuning tijdens de ontwerp- en ontwikkelingsfase van industriële systemen en voor antwoorden op vragen rond haalbaarheid, veiligheid en grenzen.” Samenwerken met NEXOR? Anna Hristoskova vertelt je hoe dat werkt.
IN EEN NOTENDOP Sensornetwerken Kwaliteitsgarantie
Testen van software
Internet of things
NEXOR is...
CONTACT NEXOR Dr. Anna Hristoskova / Campus Middelheim +32 (0) 3 265 32 14 /
[email protected]
Sonar
Modelleren
Smart cities
20 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / NEXOR
Cyber-fysische systemen
Simuleren
NEXOR / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 21
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN Masterthesissen
Doctoraten
Contractonderzoek
Servicecontracten
Co-ontwikkeling
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
Gebruik van apparatuur en faciliteiten
BESCHIKBARE APPARATUUR Gedistribueerde sensornetwerken (MOSAIC) ▶ iLab.t faciliteiten iMinds ▶ Draadloze nodes29 ▶ Kleine drones ▶ Mobiele telefoons ▶ Google Glass, Oculus Rift,… ▶ City of Things30 ▶ Private cloud opstelling ▶ Benchmarking platformen
Gevorderde sensorcommunicatie (CoSys-Lab) ▶ Meettoestellen voor elektronica en RF testen ▶ Basistoestellen om prototypes te bouwen ▶ Ontwikkelomgevingen voor prototypes ▶ Benchmarking platformen
Biomimetisch sensorontwerp (ENM) ▶ Mobiele robot (indoor/outdoor): iRobot ATRVjr ▶ Robotarm: ST Robotics R17 ▶ B&K akoestische meetapparatuur ▶ Prototypes van sonarsystemen voor automatisatie
VAXINFECTIO VAC C I NE & I NF EC T I O U S DISEASE INSTITUTE
“Bij VAXINFECTIO proberen we het afweermechanisme van een persoon te begrijpen”, leidt Hilde Revets, IOF Research & Innovation Manager van VAXINFECTIO, haar uiteenzetting vakkundig in.
IN BEELD: TOMORROWLAND Activiteit: muziekfestival Samenwerkingsvorm: co-ontwikkeling Periode: januari 2015 - december 2016
De MOSAIC onderzoeksgroep van NEXOR onderzoekt samen met Tomorrowland en verschillende andere partners een nieuwe generatie festivalbandjes voor Tomorrowland. Steven Latré, NEXOR coördinator voor dit project, legt uit: “Tomorrowland is een innovatief muziekfestival. Het biedt zijn bezoekers een totaalervaring door hen onder te dompelen in een sprookjesachtige wereld met prachtige decors, acts van wereldniveau en... digitale festivalbandjes.”
“Als wetenschappers hebben wij de mogelijkheid om ons onderzoek in een realistische omgeving te valideren.” “Via MOSAIC is NEXOR één van de partners die mee aan de wieg van die nieuwe generatie festivalbandjes staat. Ook Playpass, Sendrato, Telenet, Cozmos, Sentiance, UGent, iMinds en uiteraard Tomorrowland zelf werken mee aan het project. De bandjes kunnen door bezoekers gebruikt worden als betaalmiddel, ze zijn verbonden met een sociaal netwerk (People of Tomorrow) én ze bevatten lichtjes die kunnen aangestuurd worden op het ritme van de muziek. Het is op dit moment wereldwijd het meest geavanceerde bandje voor events.”
“VAXINFECTIO is een multidisciplinair platform dat infectueuze aandoeningen en vaccins onderzoekt. Wij trachten te begrijpen hoe iemand reageert op een infectie en hoe we infecties kunnen behandelen en voorkomen met vaccins. We hebben een clinical trial unit en een Europees laboratorium surveillance platform opgestart om de ontwikkeling van nieuwe anti-microbiële drugs te ondersteunen in de strijd tegen antibioticumresistentie.” “VAXINFECTIO bundelt een aantal complementaire disciplines”, gaat Hilde Revets verder. “Dat is een immens voordeel. Het maakt van ons IOF-consortium een uniek
en geïntegreerd geheel. Daardoor zijn wij een interessante partij om mee samen te werken.”
“VAXINFECTIO is een multidisciplinair platform dat infectueuze aandoeningen en vaccins onderzoekt.” Denk je dat VAXINFECTIO jou kan helpen? Vraag het aan Hilde Revets.
CONTACT VAXINFECTIO Dr. Hilde Revets Campus Drie Eiken +32 (0) 3 265 28 89
[email protected]
“Projecten als dit zijn voor alle partners bijzonder interessant”, besluit Steven Latré. “Als wetenschappers hebben wij de mogelijkheid om ons onderzoek in een realistische omgeving te valideren en voor een bedrijf als Tomorrowland creëert dit een pionierspositie.”
22 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / NEXOR
29
en 30: verklarende woordenlijst p. 29
VAXINFECTIO / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 23
IN EEN NOTENDOP
ONDERZOEKSGROEPEN EN EXPERTISES
1
VAXINFECTIO is...
Gepersonaliseerde gezondheidszorg
Cel- en weefseltherapie
Innovatieve en verbeterde diagnostica Point of care (POC) diagnostiek: laboratoriumtesten uitvoeren naast of in de buurt van de patiënt
3
Product Development ONTWIKKELING VAN MEDISCHE TOESTELLEN - Product Development ontwerpt en valideert prototype concepten voor innovatieve medische en diagnostische toestellen.
Klinische studies
Preventie van infectieziekten
Laboratory of Experimental Hematology (LEH) CEL-GEBASEERDE THERAPIEËN - LEH specialiseert zich in de inductie van antitumor en antivirale cellulaire immuunantwoorden enerzijds, en het stilleggen van deze responsen in Multiple Sclerose met dendritische cel-gebaseerde vaccins anderzijds.
4
Antibioticum: gebruik en resistentie
Humane microbiotica
2
Centre for the Evaluation of Vaccination (CEV) VACCINTESTEN - CEV onderzoekt en evalueert vaccins. Het beschikt over een platform voor klinische studies van fase 1 tot en met fase 4 en over expertise voor de uitvoering van epidemiologische en gezondheids-economische studies.
Vaccins
Simulatiemodellen voor infectieziekten
Laboratory of Medical Microbiology (LMM) ANTIBIOTICUMRESISTENTIE EN LUCHTWEGINFECTIES - LMM onderzoekt antibioticumresistentie. Hoe werkt een antibioticum in op een bacterie? Wat loopt er fout? Hoe lossen we het op? Daarnaast is LMM ook actief in de ontwikkeling van moleculaire diagnostische oplossingen voor bacteriële infecties.
Activiteit: ontwikkeling van farmaceutische producten Samenwerkingsvorm: contractonderzoek Periode: 2014 tot nu
“Wij zochten een gespecialiseerd labo dat ons kon helpen met onze productontwikkeling.”, begint Veerle Hautekiet, Global Product Manager Flavomycin and Probiotic Range van Huvepharma, haar verhaal.
MOGELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN Co-ontwikkeling
“Onze Managing Director heeft vroeger vaak contact gehad met één van de onderzoekers van VAXINFECTIO. Zo was de link snel gelegd. VAXINFECTIO voert voor ons onderzoeken uit en bezorgt ons de resultaten van die onderzoeken. Zo helpt het consortium ons met het ontwikkelen van nieuwe producten.”
Contractonderzoek Gebruik van apparatuur en faciliteiten
IN BEELD: HUVEPHARMA
Meer info over de samenwerkingsvormen op p. 31.
“VAXINFECTIO voert voor ons onderzoeken uit en bezorgt ons de resultaten van die onderzoeken.” BESCHIKBARE APPARATUUR Antibioticumresistentie (LMM) ▶ Infrastructuur voor het uitvoeren van klinische studies rond antibioticumresistentie ▶ In vitro modellen voor biofilmvorming ▶ In vivo infectiemodellen ▶ Confocale en fluorescentie microscopie
“Waarom VAXINFECTIO als partner? Hun expertises sluiten nauw aan bij de competenties die wij nodig hebben. Bij VAXINFECTIO zijn we zeker van de mogelijkheden, de kwaliteit en de vlotte communicatie.”
Cel-gebaseerde therapieën (LEH) ▶ FACSAria II celsorteerder Vaccintesten (CEV) ▶ Infrastructuur voor het uitvoeren van klinische vaccinstudies 24 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / VAXINFECTIO
VAXINFECTIO / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 25
© UAntwerpen
INTERFACE UANTWERPEN Universiteit Antwerpen herbergt een brede waaier aan expertises en telt dus veel verschillende onderzoeksgroepen. Interessant om weten: slechts een deel van die onderzoeksgroepen is ondergebracht in IOF-consortia. Voor onderzoeksgroepen buiten de IOF-consortia is Interface UAntwerpen (voorheen Tech Transfer Office) het aanspreekpunt. Christian Daman, Manager van Interface UAntwerpen, legt uit: “Interface verbindt de academische wereld met het bedrijfsleven. Wij helpen onderzoekers met de transfer van kennis en technologie naar de markt en we brengen bedrijven in contact met de juiste onderzoekspartners. Daarnaast adviseert onze dienst over samenwerkingsvormen en helpen we bij de administratieve afhandeling van projecten.”
2
VOORBIJ DE IOF-CONSORTIA
“Wij helpen onderzoekers met de transfer van kennis en technologie naar de markt en we brengen bedrijven in contact met de juiste onderzoekspartners.” Heb je expertise nodig die niet bij één van de IOF-consortia te vinden is? Wil je weten welke onderzoeksgroepen er nog zijn aan Universiteit Antwerpen? Interface UAntwerpen maakt je met plezier wegwijs.
BEDRIJF
TECHNOLOGIE KENNIS
CONTACT Interface UAntwerpen Campus Middelheim +32 (0) 3 265 30 25
[email protected]
UNIVERSITEIT Ontdek wat Universiteit Antwerpen nog meer te bieden heeft.
INTERFACE ANTWERPEN / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 27
KERNFACILITEITEN Sommige laboratoria of groepen beschikken over uitmuntende wetenschappelijke apparatuur of expertise, waar ook andere onderzoekers gebruik van kunnen maken. Universiteit Antwerpen financiert een aantal van deze groepen als kernfaciliteit, als erkenning en ondersteuning van hun dienstverlening.
Antwerpse BioBank Antwerpse BioBank beheert een bank met biologisch materiaal van patiënten en transgene diermodellen met neurologische aandoeningen van het centrale en het perifere zenuwstelsel. De BioBank voorziet onderzoekers van correct bemonsterd en bewaard biologisch materiaal van patiënten en controlepersonen. CONTACT Prof. Dr. P. De Deyn +32 (0) 3 265 26 20
[email protected]
Biomedische Microscopische Beeldvorming Biomedische Microscopische Beeldvorming herbergt infrastructuur en expertise voor beeldvorming in cel- en moleculair biologisch onderzoek. De focus? Histologische technieken. Deze kernfaciliteit heeft instrumenten en apparatuur voor optische- en elektronenmicroscopie, cryo- en ultramicrotomie en elektrofysiologie. CONTACT Prof. Dr. J.P. Timmermans +32 (0) 3 265 33 27
[email protected]
Verklarende woordenlijst
Centre for Proteome Analysis & Mass Spectrometry (CeProMa) CeProMa bestudeert de proteomica. Het beschikt over een uitgebreid instrumentarium voor vloeistofchromatografie en massaspectrometrie, dat geschikt is voor high throughput screening.
1. REACH / Europese verordening rond de risico’s van chemische stoffen. 2. SBR / Afkorting van het Engelse ‘Sequencing Batch Reactor’. 3. LC-QToF / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography -
CONTACT Prof. Dr. Y. Guisez +32 (0) 3 265 34 15
[email protected]
Quadrupole Time of Flight Mass Spectrometry’. 4. LC-QqQ / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography Triple Quadrupole Mass Spectrometry’. 5. LC-IT / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography - Ion Trap Mass Spectrometry’. 6. GC-MSMS / Afkorting van het Engelse ‘Gas Chromatography -
Genetische Service Faciliteit
Tandem Mass Spectrometry’. 7. GC-MS / Afkorting van het Engelse ‘Gas Chromatography - Mass
De Genetische Service Faciliteit is een samenwerking tussen het VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie) Departement voor Moleculaire Genetica en Universiteit Antwerpen. Deze kernfaciliteit biedt, via een robotica platform, diensten aan zoals DNA / RNA extracties, DNA sequentieanalyses, SNP genotyperingen en genoomwijde STR koppelingsanalyses.
Spectrometry’. 8. ICP-MS / Afkorting van het Engelse ‘Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry’. 9. VCD / Afkorting van het Engelse ‘Vibrational Circular Dichroism’. 10. ECD / Afkorting van het Engelse ‘Electron Capture Dissociation’. 11. NMR / Afkorting van het Engelse ‘Nuclear Magnetic Resonance’. 12. ROA / Afkorting van het Engelse ‘Raman Optical Activity’. 13. MRI / Afkorting van het Engelse ‘Magnetic Resonance Imaging’. 14. PET / Afkorting van het Engelse ‘Positron Emission Tomography’. 15. SPECT / Afkorting van het Engelse ‘Single Photon Emission
CONTACT Prof. Dr. C. Van Broeckhoven +32 (0) 3 265 11 02
[email protected]
Computed Tomography’. 16. CT / Afkorting van het Engelse ‘Computed Tomography’. 17. TEM / Afkorting van het Engelse ‘Transmission Electron Microscopy’. 18. SEM / Afkorting van het Engelse ‘Scanning Electron
CalcUA CalcUA omvat een cluster van 3 krachtige computers die een totale rekenkracht van meer dan 15 teraflop heeft. Deze faciliteit maakt complexe rekenopdrachten binnen de chemie, fysica, informatica, wiskunde en taalkunde mogelijk.
In vivo Bio-Imaging Lab specialiseert in in vivo beeldvorming van kleine proefdieren als model voor de mens. De klemtoon ligt op neurowetenschappen. Deze kernfaciliteit beschikt over 4 scanners voor nucleaire Magnetische Resonantie Beeldvorming (MRI) van kleine proefdieren.
CONTACT Prof. Dr. A. Cuyt +32 (0) 3 265 38 98
[email protected]
CONTACT Prof. Dr. A. Van Der Linden +32 (0) 3 265 27 75
[email protected]
StatUA StatUA wisselt kennis uit tussen academici die onderzoek verrichten in de statistiek, of statistiek toepassen in hun onderzoek. Het organiseert cursussen en workshops die voor iedereen toegankelijk zijn. CONTACT
[email protected]
28 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / KERNFACILITEITEN
Microscopy’.
In vivo Bio-Imaging Lab
19. LCM / Afkorting van het Engelse ‘Laser Capture Microdissection’. 20. MR / Afkorting van het Engelse ‘Magnetic Resonance’. 21. UPLC-MSMS / Afkorting van het Engelse ‘Ultra Performance
3
OVERZICHT
Liquid Chromatography - Tandem Mass Spectrometry’. 22. LC-MSMS / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography Tandem Mass Spectrometry’. 23. LC-MS / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography Mass Spectrometry’. 24. SFC / Afkorting van het Engelse ‘Supercritical Fluid Chromatography’. 25. LC-SPE-NMR / Afkorting van het Engelse ‘Liquid Chromatography - Solid Phase Extraction - Nuclear Magnetic Resonance’. 26. IR / Infrarood 27. UV / Ultraviolet 28. ETAAS / Afkorting van het Engelse ‘Electrothermal Atomic Absorption Spectrometry’. 29. Node / Knooppunt in een netwerk. 30. City of Things / Project dat 200.000 stadsbewoners verbindt via een grote hoeveelheid slimme apparaten over heel de stad Antwerpen.
Vind snel en gemakkelijk informatie terug.
OVERZICHT / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 29
INDEX APPARATUUR 1. BIOLOGISCH ONDERZOEK
VAXINFECTIO ▶ Celsorteerder, FACSAria II
▷ LC-QqQ4 ▷ Liquid Chromatography - Diode Array and Fluorescence Detection
▶ Infectiemodellen, in vivo
ENVIROMICS
▶ Klinische studies
SusChemA
▷ Antibioticumresistentie
▶ Area Meter Leaf, LI-3100, LiCor Biosciences,
▷ Vaccinstudies
LI-3100C
▶ Calorimeter, SYSTAG reactie ▶ Spectrometrie / spectroscopie
▶ Getijden, gebied van 10 ha voor de simulatie van (Lippenbroek in de monding
2. FYSISCHE / CHEMISCHE ANALYSE
van de Schelde) ▶ In vitro faciliteiten (prokaryotische en eukaryotische)
▷ NMR11 Bruker Avance 400 MHz ▷ Raman ▷ ROA12 BioTools Chiral Raman ▷ VCD BioTools Chiral IR en Chiral IR-2X 9
▶ Mesocosm met kunstmatige vijvers en rivieren
ENVIROMICS
▶ Microarray faciliteiten ▶ Waterzuivering, mobiele en volledig geautomatiseerde pilootinstallaties
▶ Afvalwater, analyse (COD, TOC, total N, NH₄, NOx, PO₄,…) ▶ Chromatografie
EGAMI
▷ GC-MS
▷ Alzheimer
▷ Liquid Chromatography - Diode Array
ADDN
and Fluorescence Detection ▶ Content Meter Chlorophyll,
▶ Antilichamen, apparatuur voor ontwikkeling,
▶ Fotokatalyse, opzet voor automatisatie
▶ Dialysemodel, gastro-intestinaal
▶ Gasanalyse voor NOx, O₂, en CO
▶ In vivo studies
micro-aerophillic/anaerobic ▶ Laboratoria ▷ Biochemische en celbiologische experimenten ▷ In vitro en in vivo evaluatie ▷ In vitro en in vivo onderzoek naar bot-, vaat- en nierziekten ▷ Synthese van verbindingen ▶ LCM
19
▶ Ultracentrifuge Optima Max-XP Beckman Coulter
▶ Magnetiser (Sample) & Magnetometer (Minispin), Molspin Ltd ▶ Potentiostaten Metrohm Autolab, verschillende typen ▶ Reactoren en bestralingsbronnen ▶ SBR2 , volautomatisch met actiefslibsystemen op laboschaal ▶ Skalar systeem voor bepaling van voedingsstoffen en ionen ▶ Spectrometrie / spectroscopie ▷ GC-MS7
▷ Analyse en isolatie van (natuur)stoffen ▷ Formulering van actieve bestanddelen ▶ Microplate readers ▶ MOE, Chemical Computing Group’s Molecular Operating Environment suite ▶ Opzuiveringsplatform (flash chromatografie, LC-MS23, SFC24) ▶ Reometer ▶ Rotary Tablet Press ▶ Spectrometrie / spectroscopie 28
4. IT / SENSOREN SusChemA ▶ Supercomputer Cluster Vlaanderen
beeldvorming ▶ Elektronenmicroscopie
EGAMI
▷ TEM17
▷ 3D Tomo
▶ Data, opslag van ▶ Supercomputers
▶ Scanners
▷ SPECT15 / PET / CT ▷ TOF PET14-MR20 ▶ Tomografie, GPU-versneld ▶ UZA (Universitair Ziekenhuis Antwerpen), apparatuur voor medische beeldvorming en klinische studies
NANO ▶ Beeldvorming, infrastructuur voor beeldvorming van zachte en delicate materie ▶ Elektronenmicroscopen ▷ FEI Osiris, transmissie ▷ FEI Technai G2, transmissie ▷ FEI Titan3, transmissie ▷ FEI Quanta FEG 250, raster ▷ JEOL 300F, multifunctioneel
▷ IR26
▷ Philips CM20, transmissie
▷ LC-MS23 ▷ LC-SPE-NMR25 ▷ NMR
▶ Microscopie, confocaal en fluorescent
NEXOR
11
▷ Prime ▶ Nanolab, FEI Helios 650
▶ Benchmarking platformen ▶ City of Things30 ▶ Drones, klein ▶ Google Glass ▶ iLab.t faciliteiten iMinds ▶ Meetapparatuur ▷ B&K akoestisch ▷ Voor elektronica en RF testen ▶ Nodes29, draadloos ▶ Oculus Rift ▶ Private cloud opstelling ▶ Prototypes ▷ Basistoestellen voor het bouwen van prototypes ▷ Ontwikkelomgevingen ▶ Robots ▷ Mobiel (indoor/outdoor): iRobot ATRVjr ▷ Robotarm: ST Robotics R17 ▶ Sonarsystemen, prototypes voor automatisatie ▶ Telefoons, mobiel
▷ Xevo LC-MSMS22 systeem, toegang tot
▷ GC-MSMS6 ▷ ICP-MS8 met hoge resolutie en groot bereik
25
▶ Laboratoria
▷ ETAAS
▶ Beeldvorming, platform voor confocale
▷ PET14 / CT
▶ Laser diffraction sizer
Opti-Sciences, CCM-200
productie en zuivering
VAXINFECTIO
EGAMI
▷ Optical
▶ Dissolutie apparatuur
▷ LC-QqQ4
length Dispersive X-ray spectrometrie
▷ MRI13
▷ UPLC-MSMS21
▷ LC-QToF3
▷ Multiple Sclerose
ADDN
▷ LC-SPE-NMR
▷ LC-IT5
▶ Rasterelektronenmicroscoop met Wave-
VAXINFECTIO p. 23
NEXOR p. 20
▷ CT16
▷ LC-MS23
▷ GC-MSMS6
▶ Klinische studies
▶ Incubators, gespecialiseerd in CO2,
▶ Cyclotron (deeltjesversneller)
▶ Chromatografie
7
ENVIROMICS
▷ Cryo
(voor fijn stof)
▶ Zebravissen, kweekfaciliteiten
ADDN p. 14
▷ SEM18
EGAMI
▶ Aerosol monitor, DustTrak TM DRX
SusChemA p. 8
NANO p. 17
3. BEELDVORMING
▷ LC-QToF3
▶ Biofilmvorming, in vitro modellen
EGAMI p. 11
ENVIROMICS p. 5
▷ UPLC-MSMS21 ▷ UV27
▷ LC-IT5
SAMENWERKINGSVORMEN Contractonderzoek Duidelijkheid troef. Bij contractonderzoek worden op voorhand heldere afspraken gemaakt over het type onderzoek, de hoeveelheid in te zetten mankracht,… Het project wordt netjes afgebakend zodat je perfect weet wat komt. Servicecontracten Contractonderzoek over een langere periode? Dat is een servicecontract. Universiteit Antwerpen wordt je vaste partner voor een terugkerende opdracht. Zo heb je meer tijd om je op je kerntaken te concentreren. Co-ontwikkeling Co-ontwikkeling, dat mag je letterlijk nemen. Universiteit Antwerpen ontwikkelt samen met jou een nieuw product. Jouw organisatie en de universiteit zijn dan evenwaardige partners in een project dat ze samen realiseren. Gebruik van apparatuur en faciliteiten Universiteit Antwerpen heeft een arsenaal aan unieke apparatuur. Jij kan die apparatuur gebruiken. Zo vermijd je dure investeringen. Masterthesissen Een vraagstuk dat jouw organisatie bezighoudt? Laat een masterstudent het onderzoeken. Jij krijgt een oplossing, de student een thema voor zijn thesis. Doctoraten Doctoraatsstudenten dompelen zich jaren onder in het thema van hun doctoraat. Als dat thema aansluit bij jouw activiteit, is samenwerken met een doctor in spe bijzonder aantrekkelijk. De doctoraatsstudent doet het onderzoek, jij past het toe. Een win-winsituatie.
Deze index toont slechts een deel van de apparatuur van Universiteit Antwerpen. Weten wat er nog meer beschikbaar is? Interface UAntwerpen legt het je graag uit. Meer info op p.27.
30 / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / OVERZICHT
, , , , , , , , , , , , , , , , ,
2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 19 21 22 23 24 25 26 27
en 28: verklarende woordenlijst p. 29
, , , , , , , en 30: verklarende woordenlijst p. 29
13 14 15 16 17 18 20 29
OVERZICHT / LEIDRAAD VOOR MARKTINNOVATIE / 31
Wetenschapspark Universiteit Antwerpen Galileilaan, 2845 Niel www.wetenschapsparkantwerpen.be © Wetenschapspark Universiteit Antwerpen 2015