Leertaak Gemeenteopbouw: Van ideaal naar werkelijkheid

Leertaak Gemeenteopbouw: Van ideaal naar werkelijkheid

Inhoud 1 2 3 4 5 6

Inleiding .......................................................................................................... 2 Doelen ............................................................................................................ 2 Competenties ................................................................................................... 2 Toetsing .......................................................................................................... 3 Looptijd van project Gemeenteopbouw .................................................................. 3 Ondersteunende vakken ..................................................................................... 3 6.1 O&M ..........................................................................................................3 6.1.1 6.2

EGLg .........................................................................................................4

6.2.1 6.3

Leergesprek .........................................................................................3

Leergesprek .........................................................................................4

OG ............................................................................................................4

7 Aantal ec ......................................................................................................... 4 8 Schematisch ..................................................................................................... 5 9 Contactmomenten op een rij ................................................................................ 6 10 Waar een project uitvoeren? ............................................................................ 6 11 Projectopdracht............................................................................................. 7 12 Het Projectteam ............................................................................................ 7 13 Projectplan maken ......................................................................................... 7 14 Draagvlak in de gemeente ................................................................................ 8 15 Randvoorwaarden .......................................................................................... 8 16 Hoe vind je een project? .................................................................................. 9 17 Projectcoach ................................................................................................. 9 18 Overzicht beoordeling .................................................................................... 10

1

1 Inleiding Dit jaar gaan we met Gemeenteopbouw aan de slag. Echt aan de slag: in de praktijk, in een gemeente! Theorie en praktijk proberen we telkens met elkaar te verbinden. Met een projectteam (bestaande uit 5 studenten) voeren we in een plaatselijke gemeente een project uit. Aan het begin van de Opleiding hebben jullie bij BeroepsPraktijkOriëntatie enkele hoofdstukken ter oriëntatie gelezen uit het boek van J. Hoek, ‘Geroepen in een nieuwe eeuw’. Misschien kreeg je zo de smaak te pakken dat je intussen het hele boekje uitgelezen hebt.

2 Doelen Na het Gemeenteopbouw-project (GOP) hebben we……: 1. Een advies gegeven betreffende een visie op of beleid voor gemeenteontwikkeling of gemeentevernieuwing of deelgebieden daarvan. Let op: laat de vraagstelling / projectvraag vanuit de gemeente, gezien jullie beschikbare tijd, vooral niet te groot zijn. Perk het in en houd het project beheersbaar. 2. Leiding gegeven aan het begin van een implementatieproces van een project: Wanneer we de gemeente verlaten, omdat de projecttijd afgelopen is, weten we zeker dat de gemeente zelf verder gaat met de werkzaamheden voortvloeiend uit het project. Als dat gelukt is, hebben jullie goed leiding gegeven aan het begin van de de implementatie van een project. 3. Leiding gegeven aan taakgroepen/werkgroepen in de gemeente: In de gemeente werken jullie werken vrijwilligers, leden van kerkenraden of oudstenraden, enz. Hoe geef je nu zo leiding aan hen dat ze én gemotiveerd blijven voor hun werkzaamheden én een bijdrage leveren aan het realiseren van het project?

3 Competenties In het Gemeenteopbouwproject (GOP) werk je vooral aan je -

agogische competentie, de competentie Leiderschap en de competentie Communicatie.

2

4 Toetsing Het GOP is een arbeidsproef: in deze proef schrijf en presenteer je, samen met een groepje medestudenten, een (deel)plan voor gemeenteontwikkeling of –vernieuwing.

5 Looptijd van project Gemeenteopbouw Studenten die in september 2012 starten met het GOP ronden dit af in juni 2013. Studenten die in februari 2013 hiermee starten ronden dit in januari 2014 af.

6 Ondersteunende vakken Om het GOP uit te voeren heb je ondersteunende theorie nodig. Die krijg je aangeboden in de onderdelen: a. O&M: Organisatie en Management b. EGLg: Ecclesiologie, Gemeenteopbouw en Leiderschap c. OG: Onderzoeksmethodiek en Godsdienstsociologie

6.1 O&M In O&M lezen jullie de theorie en gaan jullie met elkaar in het projectteam in gesprek. De reflecties daarvan worden geordend door de opdracht die in dit programmamateriaal staat. Deze opdracht werken jullie uit.

6.1.1 Leergesprek Op grond van deze uitwerking vindt een leergesprek plaats. In het leergesprek toetsen we of jullie voldoende in staat zijn de theorie toe te passen in de praktijk en de praktijk te relateren aan de theorie. Het is een leergesprek: het gaat niet om parate detailkennis. Wel of je in dat gesprek in staat bent echt mee te denken en te praten. Zie voor nadere instructie in het programmamateriaal OMLg (Organisatie en Management) De docent die je kunt raadplegen hiervoor is Nico Belo

3

6.2 EGLg In Ecclesiologie, Gemeenteopbouw en Leiderschap gaan we met elkaar – in het projectteam - in gesprek over de gelezen theorie en aanvullende informatie. De toetsing van verbinding tussen de literatuur voor EGLg èn het GOP vindt ook plaats in een leergesprek.

6.2.1 Leergesprek Het leergessprek EGLg koppelen we aan het leergesprek O&M – dus één leergesprek. Zie voor nadere instructie in het programmamateriaal EGLg (Ecclesiologie, Gemeenteopbouw en Leiderschap. De docent die je kunt raadplegen hiervoor is Nico Belo.

6.3 OG In Onderzoeksmethodiek en godsdienstsociologie wordt een onderzoeksplan voorbereid. Dit onderzoeksplan kan gebruikt worden in jullie GOP. Tijdens de contactmomenten wordt gesproken over jullie voorbereide onderzoeksplannen. Het vak OG helpt om jullie onderzoek vorm te geven. Voor dit onderdeel moet elk projectteam de uitgewerkte onderzoeksopzet (let op: dat is een onderdeel van het projectplan) voorleggen aan de docent van OG: Teus v.d. Lagemaat. Hij zal feedback geven: digitaal en mondeling (tijdens een contactmoment). Deze feedback dien je te verwerken in het Projectplan. Nadere instructie volgt. Zie hiervoor de leertaken.

7 Aantal ec Dit hele GOP staat voor 12,5 ec. Dat is fors. Het GOP vraagt dus veel van je tijd. De 12,5 ec worden als volgt verdeeld: -

EGLg: 3 ec O&M: 3,5 ec OG: 2,5 ec GOP en overige zaken: 3,5 ec

4

8 Schematisch Schematisch ziet het er als volgt uit: A. Project Gemeenteopbouw :

B. EGLg:

C. O&M:

D. OG:

1. Materiaal EGLg 2. Aanvullende reader Ecclesiologie, Gemeenteopbouw.

1. Programmamateriaal OMLg 2. Aanvullende reader O&M

1. Programmamateriaal. 2. Overige materialen

Let op: EGLg heb je nodig voor de theoretisch en theologische vulling van je project.

Let op: O&M heb je nodig voor de theoretisch, methodisch en agogische vulling van je project.

Let op: OG heb je nodig voor de theoretisch, methodische vulling van het onderzoek voor je project.

Dit wordt getoetst door reflectieverslag + leergesprek (zie programmamateriaal OMLg).

Dit wordt apart getoetst: de uitwerking van opdrachten die horen bij OG.

Dit wordt ook apart getoetst: - Opdracht Apprecitive Inquiry én reflectieverslag + leergesprek (zie programmmamateriaal EGLg).

5

9 Contactmomenten op een rij

Voor de groep, die start per september 2012

moment

datum

Activiteit

1

7 sept 2012

Start Gemeenteopbouwproject (GOP)

2

21 sept 2012

3

9 nov 2012

EGL, O&M en OG: inhoud wordt nader aangegeven. Gelegenheid om projectcoach te raadplegen EGLg + O&M: eerste beoordeling projectplan!

17 nov 2012

OG: onderzoekplannen! Uiterlijke inleverdatum opdracht EGLg: Appreciative Inquiry in Programma EGLg, blz. 2 e.v.

4

25 jan 2013

Tussenevaluatie

5

15 mrt 2013

6

7 juni 2012

Leergesprek EGLg en O&M (zie programmamateriaal ECLg en OMLg OG Gelegenheid om projectcoach te raadplegen Eindevaluatie project: voorbereiding eindgesprek (opzet en inhoud eindgesprek, adviesrapport).

Zie voor de planning – wanneer wat inleveren – het document Balkenschema Project GO.

10 Waar een project uitvoeren? Jullie voeren de opdracht uit voor een kerkelijke gemeente (niet voor een organisatie!). We noemen deze gemeente de opdrachtgever. Bij deze opdrachtgever fungeert één persoon als jullie contactpersoon. Hij/zij zal aan het eind van het project ook medebeoordelaar zijn. Het product dat je uiteindelijk levert aan de opdrachtgever, noemen we het projectresultaat. Dit projectresultaat is dus een beleids- of een adviesplan (m.b.t. een deelterrein van het gemeente zijn) in het kader van gemeenteontwikkeling of –vernieuwing.

6

11 Projectopdracht De precieze inhoud van de opdracht stemmen jullie af met de opdrachtgever: wat willen zij als projectresultaat hebben? Niet alleen wat zij willen is doorslaggevend, ook wat haalbaar is en vanuit jullie (op te bouwen) deskundigheid reëel is (zie OMLg + aanvullende informatie OM – onderdeel ‘advieswerk’). Plan meerdere gesprekken met de opdrachtgever om zo goed mogelijk helder te krijgen wat de vraag is, maar ook hoe breed de vraagstelling gedragen wordt (wie zijn de echte probleemdragers? alleen de contactpersoon of breder in kerkenraad/oudstenraad of breder in de gemeente?). Je zult onderzoek moeten doen om tot een advies te komen. De omvang en inhoud van dit onderzoek is per groep anders, want afhankelijk van de opdracht. Je doet dit onderzoek volgens de methode die je krijgt aangeleerd bij het vak OG (Teus v.d. Lagemaat).

12 Het Projectteam Het project voeren jullie uit in een groep van vijf studenten. Dit noemen we het projectteam. Meld zo spoedig mogelijk bij Nico Belo en Teus v.d. Lagemaat welke studenten welk projectteam vormen. Emailadressen: [email protected] en [email protected] .

13 Projectplan maken Jullie werken projectmatig, dat wil zeggen dat jullie o.a. eerst een Plan van aanpak of Projectplan moeten schrijven (gebruik het aangereikte format op blz. 3 van het document ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’). Voordat je echt een projectplan kunt schrijven, zorg je voor Projectmandaat (beslisdocument 1 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’) Het projectmandaat vraag je aan bij Nico Belo (email: [email protected]) of Teus v.d. Lagemaat ([email protected]). Na beoordeling en goedkeuring krijgen jullie dus mandaat om het project uit te voeren. Ook wordt een projectcoach toegewezen. Voordat jullie in de uitvoeringsfase aan de slag gaan, stemmen jullie met de opdrachtgever en met jullie projectcoach af of ze echt helemaal akkoord gaan met jullie Projectplan (beslisdocument 2 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’).

7

14 Draagvlak in de gemeente Om helemaal draagvlak te creëren in de gemeente presenteren jullie het Projectplan aan de raad van de gemeente of op een gemeenteavond aan de gehele gemeente (stem dat goed af met de opdrachtgever!), ook afhankelijk van de projectopdracht. Vanzelfsprekend houd je doorlopend contact met jullie opdrachtgever en projectcoach (niet wekelijks, maar ook niet om de twee maanden). Halverwege is er een tussenevaluatie met jullie projectcoach: zie beslisdocument 3 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’ en instructie voor tussenevaluatie. Aan het eind van het traject presenteren jullie de resultaten van jullie project aan (een deel van de) de gemeente. Hierbij moeten minstens 4 gemeenteleden aanwezig zijn. Deze personen moeten op enigerlei wijze betrokken zijn bij het proces of bij het resultaat van jullie project. In ieder geval moet jullie contactpersoon aanwezig zijn. Let daar dus op bij jullie planning. Wanneer jullie bijv. in juni de afrondingsgesprekken hebben op de CHE dienen jullie dus minimaal 14 dagen voor die datum de afronding en presentatie van de projectresultaten in de gemeente gedaan te hebben. Belangrijk bij de afronding van het project is niet alleen het uitvoeren van de werkzaamheden, maar ook of jullie adequate theoretische en methodische onderbouwing kunnen geven. Zie voor deze afronding: beslisdocument 4 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’ en de instructie voor Afronding Project in document ‘Instructie Voorbereiding Eindgesprek’.

15 Randvoorwaarden Je werkt in hoge mate samen aan dit totaalproces, en verdeelt de taken evenredig. In de Projectteam-vergaderingen, die jullie beleggen, treedt ieder minstens één keer op als voorzitter en minstens één keer als notulist. Uiteraard zorgt de voorzitter van de vergadering tijdig voor een goede agenda. Jullie geven elkaar goede feedback ten aanzien van ieders participatie in dit project. Betreffende de gemeente is voor het slagen van het project van belang, dat zij bereid zijn om als opdrachtgever te functioneren: o

Dat betekent verantwoordelijkheid nemen voor het te ontwikkelen product,

o

Open staan om te reflecteren op het gemeente-zijn,

o

Helpen bij de opstart in het leggen van belangrijke contacten.

Inhoudelijke verankering: zoals je intussen gelezen hebt, zijn er een drietal vakken die met name bijdragen aan de inhoudelijke verankering: EGLg, O&M en OG.

8

16 Hoe vind je een project? Je kunt op verschillende mogelijkheden opdrachtgever (een plaatselijke gemeente) zoeken. -

Wellicht kan het bij de eigen gemeente van een van de studenten uit het projectteam

-

Door een verder nog onbekende gemeente te contracteren

-

Via de projectenbank van de Academie Theologie. o

Wat belangrijk is bij het benaderen van een gemeente – zie de bijlage in het Readerteksten OMLg, blz. 23

17 Projectcoach Tijdens het proces van het GOP wordt je begeleid door een docent van school, de projectcoach. In jullie geval: of Nico Belo of Teus v.d. Lagemaat of Age Romkes. De projectcoach is digitaal te benaderen: -

Nico Belo: [email protected].

-

Teus v.d. Lagemaat: [email protected].

-

Age Romkes: [email protected]

Tijdens de geplande contactmomenten kunnen jullie afspraken maken met de projectcoach. Het initiatief om afspraken te maken ligt bij jullie als projectteam. Met jullie projectcoach heb je contact over: 1. Het Projectplan (eerste beoordeling en definitieve goedkeuring) – zie beslisdocument 2 en het format in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’ 2. De tussenevaluatie van het project: wat en hoe – zie beslisdocument 3 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’ en instructie Tussenevaluatie. 3. Het Eindbeoordelingsgesprek – wat en hoe – zie: beslisdocument 4 in ‘projectmatig werken – beslisdocumenten’, instructie Eindrapport maken en het beoordelingsformulier opdrachtgever.. voor de data – zie ‘Contactmomenten op een rij’.

9

18 Overzicht beoordeling 1. De tussenevaluatie: a. Dit betreft een gesprek met de projectcoach mede op basis van een door jullie te schrijven verslag tussenevaluatie. b. Een laatste reflectie op het projectplan. c. Tijdens deze evaluatie wordt er ook een peer-assessment afgenomen (zie instructie). 2. De eindbeoordeling: twee beoordelende docenten (de projectcoach en een tweede beoordelaar) bepalen de eindbeoordeling op basis van zeven bronnen, namelijk: a. Het projectresultaat (dat kan zijn: een adviesrapport of beleidsdocument. b. De groepsbeoordeling door de opdrachtgever (beoordelingsformulier opdrachtgever). c. Het evaluatieverslag, groepsreflectie (zie instructie Voorbereiding eindevaluatie). d. De individuele reflecties op het proces (zie instructie Voorbereiding Eindgesprek). e. Het afsluitende beoordelingsgesprek (zie Contactmomenten op een rij + de instructie hiervoor). f.

Het competentie-assessment (zie inhoud eindgesprek)

g. De observaties die de projectcoach gedurende het traject heeft gedaan. 3. Afsluitend wordt het beoordelingsformulier kerntakentoets ingevuld (zie: Voorbereiding Eindgesprek), waarmee het definitieve cijfer wordt vastgesteld. i. Zie hiervoor de documenten: 1. Instructie Eindrapport maken, 2. Instructie Voorbereiding Eindgesprek, 3. beoordelingsformulier opdrachtgever,

Van harte hopen we dat dit een mooie, intensieve en leerzame tijd wordt met een mooie bijdrage voor de plaatselijke gemeente.

Nico Belo en Teus v.d. Lagemaat

10