LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Vakken: PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (17/17 lt/w)
Specifiek gedeelte Studierichting: Podiumtechnieken Studiegebied: Mechanica-elektriciteit Onderwijsvorm: TSO Graad : derde graad Leerjaar: eerste en tweede leerjaar Leerplannummer: 2016/025 (vervangt 2009/040) Nummer inspectie: 2016/1246/1//V18 (vervangt 2004/269//1/N/SG/4H/III//D)
Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
2
Inhoud 1. 2. 3. 4.
Visie Beginsituatie Algemene doelstelling Leerplandoelstellingen en leerinhouden 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8.
5. 6. 7. 8.
Algemeen Theatermechanica Toegepaste elektriciteit Lichttechnieken Klanktechnieken Beeldtechniek Sector Decor
Algemene pedagogisch-didactische wenken Minimale materiële vereisten Evaluatie Bibliografie
3 4 5 6 6 10 13 18 21 25 27 28 31 32 35 37
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
1.
3
Visie
SITUERING In de beroepencluster podiumtechniek kunnen we drie groepen onderscheiden: de assistent podiumtechnicus (DBSO); de podiumtechnicus (TSO); de toneelmeester (HO). Deze beroepen komen hoofdzakelijk voor in theatergezelschappen, kunstencentra, cultuurcentra, schouwburgen en festivals. Ze behoren tot de technisch-artistieke beroepen en omvatten het werk in de volgende fasen van een productie;
de creatie van een productie, zowel artistiek als technisch; de voorbereiding ervan in een zaal; de eigenlijke voorstelling; de nazorg.
De artistieke creatiefase is vanzelfsprekend hoofdzakelijk het werk van de regisseur terwijl de technische creatie tot het werk behoort van de podiumtechnicus. De hoofdactiviteiten van de voorbereiding en de nazorg van een productie zijn de opbouw en de afbouw. Tijdens de voorstelling moet de podiumtechnicus vooral apparatuur en toestellen bedienen (lichttafel, de trekken …) en de decorwisselingen uitvoeren. Het werk omvat de volgende onderdelen:
theatermechanica; scènebeeld en geluid; licht; geluid; audiovisuele technieken; speciale effectenorganisatie, realisatie en coördinatie.
In dit leerplan worden een aantal competenties beoogd die eigen zijn aan een aantal beroepen uit de sector. Hiervoor werd gebruik gemaakt van volgende beroepskwalificaties: assistent podiumtechnicus. podiumtechnicus.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
2.
Beginsituatie
De leerlingen komen normaliter uit het tweede leerjaar van de tweede graad van het studiegebied mechanica-elektriciteit. Praktisch gezien kunnen de leerlingen echter uit verschillende studierichtingen komen (ook ASO), waardoor de voorkennis nogal wat kan verschillen. Door middel van enkele goed gekozen oefeningen zal de leraar bij het begin van het schooljaar meteen het niveau van de leerlingen nagaan. Mocht blijken dat er voor sommigen een bijwerking nodig is, dan zal dit hoofdzakelijk dienen te gebeuren via zelfstudie of via inhaallessen buiten het lessenrooster. De leraar zal echter steeds zorgen voor een degelijke begeleiding van de leerlingen. Vermits een eventueel tekort vaak in verschillende vakken merkbaar zal zijn, zijn overleg en coördinatie tussen de verschillende leraren absoluut noodzakelijk.
4
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
3.
5
Algemene doelstelling
Naast de "technische" vaardigheden, zal de leraar ook oog hebben voor de vereiste persoonlijkheidskenmerken en vakgebonden attitudes
teamgericht kunnen werken; bereid zijn om te leren; flexibel zijn; geduldig zijn; handig zijn; stressbestendig zijn; verantwoordelijkheidszin hebben; assertief zijn; communicatief vaardig zijn; economisch ingesteld zijn; probleemoplossend kunnen denken; ruimtelijk voorstellingsvermogen hebben; technisch-artistiek inzicht hebben; kritische ingesteldheid.
Bij alle leerinhouden – waar toepasselijk – dient de nodige aandacht te worden besteed aan welzijn (veiligheid, hygiëne, gezondheid) en milieu. Veiligheid is in het podiumtechnische domein een bijzondere complexe aangelegenheid. Enerzijds moeten podiumtechnici instaan voor hun eigen veiligheid en voor de veiligheid van andere personen die tijdens dezelfde periode werken zoals de regisseur, de dirigent, acteurs, muzikanten, technische medewerkers … Anderzijds moeten ze mee instaan voor de veiligheid van het publiek tijdens de voorstellingen. Veiligheid dient dus in alle omstandigheden een hoofdbekommernis te zijn en geïntegreerd te worden in alle vakken. De leerling ervaart de arbeid als een persoonlijkheidsontwikkelende activiteit en leert kritisch, logisch, rationeel, analytisch en synthetisch denken, verantwoordelijkheid op te nemen en kosten- en tijdsbewust werken. Het belang van permanent leren wordt benadrukt.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
4.
6
Leerplandoelstellingen en leerinhouden
D: deze leerplandoelstellingen worden voorzien om aan differentiatie te doen zodat de leerkracht kan inspelen op de verschillende interesses, leerstatus en leerprofielen van de leerlingen. Deze differentiatiedoelstellingen worden cursief gedrukt en aangeduid met een D.
4.1. Algemeen DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Veiligheid en milieu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
de persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.
Persoonlijke beschermingsmiddelen
een machine of installatie in veiligheid plaatsen en ze beveiligen tegen ongecontroleerd herinschakelen.
Ongecontroleerd herinschakelen
risico’s beoordelen met het oog op het nemen van de nodige voorzorgsmaatregelen.
Voorzorgsmaatregelen
volgens de richtlijnen afval sorteren/afvoeren/scheiden.
Recycleren
hulpmiddelen (hef- en hijswerktuigen) bij het verplaatsten van voorwerken gebruiken.
Verplaatsen van voorwerpen
respecteren de productfiches bij het gebruik van gevaarlijke stoffen(D).
Gevaarlijke stoffen
de begrippen uit het B-VCA attest en de veiligheidsnormen opzoeken en toepassen tijdens de werkzaamheden .
Veiligheidsnormen
het effect van de elektrische stroom op het menselijk lichaam uitleggen. uitleggen welke voorzorgen kunnen genomen worden om elektrocutie te vermijden. het AREI situeren.
Persoonsveiligheid AREI
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
7
Voorbereidende werkzaamheden 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
de werkzaamheden analyseren.
Analyse
informatie verzamelen door bevraging of het raadplegen van technische bronnen (handleidingen, schema’s, logboeken…).
Informatie
de omvang inschatten van de werkzaamheden.
Werklast
een werkvolgorde vastleggen.
Werkvolgorde
met de leidinggevende, gebruikers en andere betrokkenen overleggen.
Overleg
handleidingen raadplegen van de fabrikant in een andere taal (D).
Handleidingen in een vreemde taal
het belang van een goede communicatie uitleggen. doeltreffende communicatielijnen opzetten.
Communicatie
de juiste vakterminologie gebruiken. de goede werking van de verschillende elementen controleren door middel van een multimeter.
Werking controleren
de voorziene werkplanning of werkrichtlijnen opvolgen.
Stappenplan opvolgen
de werkzaamheden vakkundig uitvoeren conform de veiligheidsvoorschriften.
Uitvoeringstechnieken
hand-, meet- en draagbaar elektrisch gereedschap vakkundig gebruiken.
Gereedschappen
Realiseren 21. 22. 23. 24. 25.
de verschillende soorten kabels herkennen en bewerken. de verschillende soorten kabels voorzien van stekkers.
Kabels
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
26. 27.
8
diverse verbindingen solderen. de gebruikte bussystemen toelichten en aansluiten.
Bussystemen
specifieke software (tekstverwerking, rekenblad, machine- en dienstgebonden) gebruiken om gegevens bij te houden of te verwerken.
Gegevens verwerken
het verloop van de werkzaamheden opvolgen en de gegevens bijhouden zoals bijvoorbeeld: de gebruikte materialen, het tijdsverloop, de aard van de storing, eventuele afwijkingen, mogelijke alternatieve oplossingen.
Gegevens bijhouden
informatie uitwisselen over de werkzaamheden of het geleverde werk.
Uitwisselen van informatie
technische bronnen of werkmethode of controlelijst, raadplegen om de realisaties te controleren of meetwaarden te vergelijken met de opgegeven richtwaarden.
Informatie raadplegen
de zintuigen gebruiken om afwijkingen op te sporen(D).
Afwijkingen
meetinstrumenten gebruiken om de goede werking na te gaan of defecten te detecteren
Meetinstrumenten
onderhoudswerkzaamheden en kleine herstellingen uitvoeren.
Onderhoud
de uitgevoerde werkzaamheden controleren conform de technische plannen en afspraken.
Controleren
Administratie 28.
29.
30. Controleren 31. 32. 33. 34. 35.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Met elektrische meetinstrumenten bedoelen we digitale multimeter, stroomtang, dB-meter, … Stroom- en spanningsmetingen (AC en DC) uitvoeren met een multimeter. Kabels: stroomkabels, audiokabels, videokabels, DMX-kabels, datakabels De leerlingen voldoende tijd geven tijdens het uitwerken, oplossen en onderzoeken van problemen. Remedieer de leerlingen tussentijds zodat de fouten zich niet opstapelen. Tracht een specifiek zelfevaluatie formulier op te maken, eigen aan de werkzaamheden. Laat waar kan leerlingen samenwerken om tot oplossingen te komen en bespreek deze oplossing in de groep.
9
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
10
4.2. Theatermechanica DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen de begrippen hijsen en heffen toelichten. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49.
de nodige materialen, middelen en gereedschappen toelichten.
LEERINHOUDEN Vrij hangende en geleide lasten
de verschillende soorten lasten toelichten. de toelaatbare limieten toepassen in normale en specifieke theatercontext.
Werklastlimiet
de veiligheid en risico's rond theatermechanica toelichten met voorbeelden om ongevallen te voorkomen.
Gevaren
het begrip risicoanalyse verklaren met een praktisch voorbeeld.
Risicoanalyse
aanduidingen op hef- en hijsgereedschap herkennen.
Merktekens op hef- en hijsgereedschap
de wetmatigheden in functie van het heffen en hijsen toelichten.
Wetmatigheden
onderdelen en werking van de hijs- en hefwerktuigen toelichten.
Hijs- en hefwerktuigen
constructies van staalkabels aanduiden en het belang ervan uitleggen. specifieke staalkabels opmeten die van toepassing zijn bij de podiummechanica. de verschillende eindverbindingen aanduiden. de reducties toepassen. staalkabelfouten herkennen en de juiste maatregelen nemen om foutief gebruik te voorkomen.
Staalkabels
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.
11
het gebruik van kettingen en kettingstroppen toelichten. kettingen en kettingstroppen gebruiken.
Kettingen
de gebruikte kettingen/kettingwerk inspecteren en de nodige maatregelen treffen om ongevallen te voorkomen. hijsbanden en rondstroppen aanduiden. hijsbanden en rondstroppen gebruiken. hijsbanden en stroppen inspecteren en de nodige maatregelen treffen.
Hijsbanden en rondstroppen
verschillende aanslagmethodes gebruiken en de juiste reductie toepassen. de begrippen massa en kracht toelichten. de verschillende krachten verklaren. de eigenschappen van krachten en vectoren beschrijven. de krachten en vectoren berekenen en voorstellen.
Krachten
de specifieke tabellen gebruiken bij het kiezen van een truss en 61.
62. 63. 64. 65.
bij het kiezen van het vermogen van takels en lieren. de relatie tussen mechanische arbeid en -vermogen uitleggen (D).
Arbeid en vermogen
verschillende vormen van energie uitleggen met een praktisch voorbeeld (D).
Potentiele en kinetische energie
de verschillende soorten belasting beschrijven. aan de hand van technische gegevens de juiste belasting bepalen en toepassen.
Belasting
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Werklastlimiet: breuklast, proefbelasting, hijsen van personen,… Wetmatigheden: verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid, strafrecht, burgerlijk recht, verplichtingen van de werkgever, regels bij gebruik hijs- en hefwerktuigen, arbeidstijden,… Constructie staalkabels: hartdraad, streng, kern ,draad ,slagwijze ,slaglengte ,slagrichting,… Eindverbindingen aan kabels: tijdelijke eindverbindingen: U-boutklem, wigklem, Eurekaklem,… permanente eindverbindingen: taluritklem, nicopressklem, Vlaams oog, walsterminal,… Belasting: gelijkmatig verdeelde belasting, geconcentreerde belasting, puntbelasting, driehoeksbelasting,…
12
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
13
4.3. Toegepaste elektriciteit DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Herhaling 66. 67. 68. 69.
de eigenschappen van schakelen proefondervindelijk vaststellen.
Schakelen van gebruikers
basiscomponenten toelichten.
Basiscomponenten elektriciteit
de basiswetten toepassen.
Basiswetten elektriciteit
de verschillende begrippen toelichten.
Sinusvormige wisselspanning
Arbeid en vermogen 70. 71. 72.
de begrippen en eenheden toelichten en toepassen het vermogen en arbeid berekenen
Begrippen en toepassingen
het begrip cos φ toelichten
Veiligheid 73. 74. 75. 76. 77.
toelichten wat de functie is van een aarding en van equipotentiële verbindingen.
Personenbeveiliging
toelichten hoe overbelasting kan ontstaan in een elektrische kring. toelichten hoe een kortsluiting kan ontstaan in een elektrische kring. de gevolgen van kortsluiting en overbelasting in een elektrische kring toelichten. de principiële werking van de smeltveiligheden en automaten toelichten.
Lijnbeveiliging
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
14
Driefasige wisselspanning 78. 79.
toelichten hoe enkelfasige verbruikers aangesloten worden op een driefasig net.
Driehoekschakeling/sterschakeling
de verschillende soorten driefasige netten toelichten en de gevolgen voor de beveiliging en de aansluiting bespreken.
Soorten driefasige netten
Driefasige asynchrone motoren 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87.
de eigenschappen van een driefasige asynchrone motor opnoemen. de waarden op de kenplaat van een driefasige asynchrone motor interpreteren. de motoren deskundig aansluiten, beveiligen en opstellen. toelichten hoe de aanzetstroom kan beperkt worden (D). toelichten hoe de snelheid kan gevarieerd worden (frequentiesturing) (D).
Algemene begrippen en toepassingen
praktisch uitleggen hoe de draaizin kan omgekeerd worden. motoren in ster en in driehoek schakelen. lieren en takels als voorbeeld asynchrone motor toelichten
Enkelfasige motoren 88. 89. 90.
de eigenschappen van een enkelfasige motor opnoemen. de waarden op de kenplaat van de motor interpreteren. de motor correct op het net schakelen.
Algemene begrippen en toepassingen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
15
Speciale motoren 91. 92. 93. 94. 95. 96.
de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen. de motoren schakelen en sturen (D).
Stappenmotoren
de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen. de motoren schakelen en sturen (D).
Servomotoren
de eigenschappen en het toepassingsgebied van deze motoren uitleggen (D). de motoren schakelen en sturen (D).
Andere (D)
Generatoren 97. 98.
de eigenschappen en het toepassingsgebied toelichten. de gegevens interpreteren.
Algemene begrippen en toepassingen
Tijdelijke en/of mobiele installaties 99. 100. 101. 102.
een installatie op het net of op een stroomaggregaat aansluiten. schakelaars, smeltveiligheden, automaten en differentieelschakelaars vervangen. voedingskasten kiezen en aansluiten. de aarding aansluiten.
Algemene begrippen en toepassingen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
16
Schakelmateriaal 103. 104. 105. 106. 107.
de functie van de verschillende elementen uitleggen. symbolen herkennen.
Industriële schakelaars
een start/stop schakeling (met relais) schetsen en de werking ervan verklaren. eenvoudige relaisschakelingen met motoren uitvoeren.
Relais
eenvoudige stuurschakelingen schetsen, vertrekkend vanaf een probleemstelling (D).
Logische stuurmodules / PLC (D) 108.
de voordelen van het gebruik van logische stuurmodules en PLC uitleggen (D).
het toepassingsgebied van logische stuurmodules en van PLC schakelingen uitleggen 109. (D). 110.
Algemene begrippen en toepassingen
eenvoudige schakelingen programmeren en uitvoeren met de PLC (D)
Basiselektronica 111. 112. 113. 114. 115.
het gedrag en de eigenschappen van de elektronische basiscomponenten toelichten.
Passieve basiscomponenten
de gelijkrichting, afvlakking, stabilisatie beschrijven het blokschema van een gestabiliseerde voeding verklaren.
Voeding
het gedrag en de eigenschappen van de basiscomponenten toelichten. de beginselen van de vermogensregeling toelichten.
Vermogenelektronica
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Voorzie voldoende didactisch materiaal; benadruk sterk de veiligheidsaspecten en breng ze in verband met het podiumgebeuren. Met begrippen van de sinusvormige wisselspanning bedoelen we frequentie, amplitude, periode, effectieve waarde, gemiddelde waarde, Ohmse, inductieve en capacitieve kringen, faseverschuiving Eenvoudige relaisschakelingen met motoren uitvoeren: start/stop en links/rechts Industriële schakelaars: lasscheider, scheider, vermogensschakelaar,…
17
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
18
4.4. Lichttechnieken DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Licht 116. 117.
de elementaire werking van het menselijk oog toelichten.
Menselijk oog
de eigenschappen van licht toepassen.
de verschillende fotometrische grootheden, eenheden en symbolen opnoemen en 118. gebruiken. 119. 120.
de invloed van de luminantie op de visuele waarneming uitleggen.
Eigenschappen
verlichtingssterkten en luminanties meten (luxmeter).
de verschillende soorten lampen en hun specifieke eigenschappen opnoemen en hun 121. toepassingsgebied situeren. 122.
kleurenleer bij licht toepassen.
Kleur
Spots de verschillende soorten spots en hun gebruik en effect uitleggen, conventioneel en 123. intelligent. 124. 125. 126.
de juiste spots kiezen op basis van hun technische kenmerken. de positie van de spots bepalen. lichtapparatuur plaatsen en aansluiten.
Algemene begrippen en toepassingen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
19
Dimmer 127. 128. 129.
de aansturing van de dimmer technisch uitleggen. de mogelijkheden van een dimmer uitleggen.
Algemene begrippen en toepassingen
een dimmer aansluiten.
Lichttafel 130. 131. 132. 133.
de mogelijkheden van een lichttafel uitleggen. verschillende besturingsprotocollen uitleggen. een lichttafel programmeren inclusief bewegend licht en PC-sturingen.
Algemene begrippen en toepassingen
de lichttafel bedienen (met inbegrip van cuen tijdens de voorstelling).
Lichtplan een eenvoudig lichtplan tekenen (CAD) en wijzigingen aan een bestaand lichtplan 134. aanbrengen. 135. 136. 137.
de richtlijnen en methodes voor het uitwerken van een lichtplan uitleggen. lichtplannen lezen en uitvoeren. de intenties van de ontwerper vertalen in het lichtplan.
de in het theater controleerbare eigenschappen van het licht toelichten en kunnen 138. toepassen. 139. 140.
de plaatsing van de spots uitleggen en toepassen. verschillende belichtingsmethoden uitleggen en toepassen.
Algemene begrippen en toepassingen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
141. 142. 143. 144.
20
de nodige beveiligingsmaatregelen beschrijven. verschillende soorten spots en hun behandelingswijze uitleggen. het aansluiten van spots op een dimmerkast uitleggen en toepassen. het gebruik van de juiste aansluitkabels uitleggen.
Speciale effecten verschillende speciale effecten beschrijven, technisch uitleggen en de 145. uitvoeringsmodaliteiten toelichten. 146.
verschillende speciale effecten realiseren.
Algemene begrippen Toepassingen
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Kleurenleer bij licht toepassen: primaire kleuren en secundaire kleuren, reflectie en absorptie , reflectie in witte en gekleurde lichtomgeving, kleuren in witte en in gekleurde lichtomgeving, reflectie, absorptie en transmissie, additieve kleurmenging en kleurfiltering, … Speciale effecten: optische effecten, mechanische effecten, sneeuweffecten, regeneffecten, rookeffecten, … Vanuit bestaande situaties vertrekken; plannen voorzien. Bij realiseren van lichtplannen en uitwerken belichting verschillende manieren van werken volgens genre podiumkunsten aantonen.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
21
4.5. Klanktechnieken DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Geluid 147. 148. 149. 150. 151.
akoestische eigenschappen van geluid toelichten.
Fysische eigenschappen
de delen en de werking van het oor uitleggen. de oorzaken van gehoorverlies duiden en uitleggen.
Menselijk oor
de psycho-akoestische eigenschappen uitleggen en toepassen.
Psycho-akoestische eigenschappen
de elektro-akoestische eigenschappen van geluid toelichten.
Elektro-akoestische eigenschappen
Microfoon 152. 153. 154. 155. 156. 157.
de bouw van microfoons toelichten. specifieke microfoons aanduiden.
Soorten
de richtingsgevoeligheid van microfoons uitleggen.
Werking
de eigenschappen van microfoons uitleggen.
Eigenschappen
de verschillende microfoontechnieken toepassen.
Opstellingen
de verschillende microfoons correct kiezen, gebruiken en positioneren.
Toepassing
Mengtafel 158. 159.
de verschillende delen van de mengtafel toelichten. de werking toelichten.
Werking
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
160.
22
het blokschema definiëren.
mengtafels correct instellen, programmeren en bedienen ( zowel analoge en digitale 161. mengtafels ).
Toepassing
Randapparatuur 162. 163. 164.
van de verschillende effectapparaten de werking uitleggen en toelichten. effectapparatuur instellen en bedienen.
Algemene begrippen en toepassingen
randapparatuur plaatsen en aansluiten.
Luidsprekers en versterkers 165. 166. 167. 168.
de werking van vermogensversterkers toelichten.
Werking
transmissie en het opslaan van auditieve gegevens toelichten.
Transmissie en opslag
de werking en eigenschappen van luidsprekers toelichten.
Werking
versterkers, processoren & luidsprekers kiezen, plaatsen, aansluiten en instellen.
Toepassing
Technisch geluidsplan een geluidsplan tekenen (CAD) en wijzigingen aan een bestaand geluidsplan 169. aanbrengen. 170.
Algemene begrippen en toepassingen
geluidsapparatuur plaatsen en aansluiten en bedienen
Digitale audio 171. 172.
het digitale audio proces toelichten.
Algemene begrippen
digitale apparatuur aansluiten, correct instellen en bedienen.
Toepassingen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
23
Artistieke toepassing 173. 174. 175.
geluidsopnames maken en toepassen in producties. verschillende instrumenten herkennen en plaatsen (D).
Algemene begrippen en toepassingen
de verhoudingen van een goede mix maken.
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Fysische eigenschappen: fysische eigenschappen in lucht, golflengte, optellen van geluidsgolven : fase, directionaliteit, decibel, interferentiepatronen, geluidsveld – kritische afstand – diffuus geluid, wet van Sabine, RT60,… Soorten microfoons: dynamische microfoon, condensator microfoon, band microfoon,… Werking microfoons: omni-directionele microfoon, bi-directionele microfoon, directionele microfoon (nier karakteristiek, supernier karakteristiek, hypernier karakteristiek, shot-gun karakteristiek),… Toepassing microfoons: plaatsing & keuze van de verschillende types, testprocedurs, draadloze microfoons,… Stereo microfoonopstellingen : X-Y opstelling, Blumlein opstelling, mid-sidefill opstelling, A-B opstelling, ORTF – NOS opstelling, Jeklin / Oss opstelling, dummyhead, Soundfield,… Werking van een mentafel klank: ingangskanaal, microfoontrap, toonregeling, aux-lijnen, PFL – AFL – Solo In Place voorkeuze, VU- Ledmeters,… Effectapparatuur: galmtoestel, analoge effecten, vertragingstoestel, noise gate, compressor-limiter, multibandcompressor, de-esser, aural exciter, harmoniser, vocoder,… Toepassingen mengtafel klank: “Linecheck”, microfoon- en lijnsignalen afstellingen, stemmen & instrumenten inkleuring, “Aux”-lijnen & subgroepen, routing van uitgangen en “Returns” , insertiepunten, VU & Led meters, automatisatie, FOH-tafel en monitortafel, L-R / L-C-R opstelling,… Werking versterkers: Stijgtijd – overshoot & ringing, impedantie, clipping, dempingsfactor, overspraak, klasse A – B – AB – C,… Transmissie en opslag: magnetisch opname proces, kabels, symmetrie, transformatoren, passieve en actieve D.I., passieve en actieve splitters, hoogfrequent transmissie,… Werking luidsprekers: elektrodynamische luidspreker, compressiedriver & hoorn, spreidingshoek van de hoorn, bandluidspreker, resonantie & demping gevoeligheid, luidsprekerbehuizingen, faseproblemen bij luidsprekers, line-array opstelling, passieve en actieve scheidingsfilters, processoren, … Processoren : akoestische aanpassingen via grafische equaliser voor FOH & monitors, berekenen en instellen van vertragingslijnen, toepassingen op de wet van Haas, subwoofer opstellingen : Line – Arc – End fire – Csa, afregelen monitoren met muzikanten, kennis & gebruik van systeem software,… Digitale audio: sampling, kwantisatie, nyquistfrequentie – anti aliasingfilter, rambuffer, dither, jitter, interlacing,binaire systeem, seriële en parallelle interfacing, wordclock, …
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
Artistieke toepassing: maken van soundscape, stereo-opname, meersporenopname, montages & effecten, opstelling klassiek orkest, Jazz – Pop – Folk, inzichten in de verschillende facetten van het mixen, inzichten in de psycho-akoestiek , interpretatie van de luidheidscurves, effecten zoals “Focussen”, “Masking”,…
24
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
25
4.6. Beeldtechniek DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Beeld 176.
de opbouw van een videobeeld uitleggen.
Algemene begrippen
Camera en beeldafspeelapparatuur 177. 178. 179.
het gebruik van een videocamera toelichten, instellen en bedienen.
Videocamera
het gebruik van een beeldafspeelapparaat toelichten, instellen en bedienen.
Beeldafspeelapparaat
een off-line beeldmontage m.b.v. een softwareprogramma maken.
Toepassing
werking en het gebruik van een videomixer toelichten, instellen en bedienen.
Algemene begrippen en toepassingen
verschillende randapparaten toelichten, aansluiten en gebruiken
Toepassing
het gebruik van videoprojectoren toelichten, instellen en bedienen.
Videoprojector
verschillende projectiemethodes toelichten en toepassen.
Projectiemethodes
verschillende beeldschermen toelichten en aansluiten.
Beeldschermen
Mengtafel 180. Randapparatuur 181. Visualisaties 182. 183. 184. Beeldplan 185. 186.
de verschillende onderdelen van een live videosysteem bedienen. de mogelijkheden en het gebruik van een live videosysteem toepassen.
Live videosysteem
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
187. 188. 189. 190.
een beeldplan lezen.
26
Beeldplan
onderdelen in live video- en projectiesystemen bekabelen. onderdelen in live video- en projectiesystemen afstellen.
Toepassingen
specificaties van toestellen en hun aansluitingen kunnen toepassen(D).
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Algemene begrippen beeld: creëatie van een beeld, luminantie & chrominantie, composite – component – RGB video, videoformaten, High-definition,… Videocamera: delen van de camera, camera instellingen, focus instellingen, velddiepte instellingen, zoom of een dolly, verschillende shots-indeling, verschillende statieven en ondersteuningen,… Toepassing: splitters en extenders, scalers, mediaswitchers,… Beeldplan: gebruik van handleiding, gebruik symbolenlijst, draaiboek, planning, belang van afspraken en werkmethode, taakverdeling op de werkvloer, materiaal aangepast aan het evenement, productievergaderingen en repetities, het bepalen en plaatsen van materiaal,…
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
27
4.7. Sector DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen een duidelijk overzicht geven van het artistieke landschap op basis van de verschillende 191. disciplines. 192.
de geschiedenis van podiumkunsten toelichten.
LEERINHOUDEN
Artistiek landschap
de technisch-artistieke kwaliteiten van een voorstelling met eigen woorden 193. omschrijven en becommentariëren. 194.
het organogram van een artistieke productie verklaren.
Algemene begrippen
SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN
Artistiek landschap: muziek , podiumkunsten, festivals, events
Een voorstelling plaatsen binnen het referentiekader van het podiumkunsten- en muzieklandschap
De tewerkstellingsmogelijkheden en de sociale omstandigheden toelichten
De verschillende soorten productiebedrijven situeren en omschrijven
Algemene begrippen artistieke productie: schrijver – dramaturg, regisseur, acteurs – musici – dansers, decor- kostuumontwerpers, geluidsregisseur, belichter, productieleider – toneelmeester, rekwisiteur, kleedster – grime, machinist – elektricien, publiek,… Artistieke inhoud : aan de hand van voorbeelden de productie stap voor stap uitleggen, weergeven van de inhoud, weergeven van setting & sfeer, opwekken van illusie; een verslag maken en bespreken van een podiumevenement (wat zie ik? Wat vind ik ervan? Wat voel ik erbij?). het verhaal : hoe brengt de regisseur zijn verhaal over aan toehoorders, wat zijn de hulpmiddelen ?
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
28
4.8. Decor DECR. NR
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Decorbouw 195. 196. 197. 198. 199. 200.
Zaal- en decorplan tekenen en lezen eenvoudige decorstukken of accessoires bouwen.
Decorplan
Standaard podiummateriaal plaatsen doeken behandelen, inknopen en vouwen.
Decor opbouw
kleine herstellingen en schilderwerken uitvoeren op het bestaand decor. elektrische elementen in het decor inbouwen.
Elektrische elementen
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
29
Decorelementen en toepassingen 201. 202. 203. 204.
changeren van decors uitvoeren. bekleden van vakken uitvoeren (D) het gebruik van draaischijven en platformen toelichten.
Decorwissel
toepassingen van platformen uitvoeren (D).
Materialen 205. 206. 207. 208. 209. 210.
de juiste materialen gebruiken afhankelijk van de situatie en toepassing.
Toepassingen
verschillende bevestigingsmiddelen op de juiste manier gebruiken.
Bevestigingsmiddelen
de verschillende schildertechnieken van de decors uitleggen. de eigenschappen van kwasten, penselen en schildersmateriaal uitleggen.
Schildertechnieken
de hoofdkleuren en afgeleide kleuren in de schildertechniek uitleggen. verschillende speciale effecten beschrijven en uitleggen (D).
Speciale decoreffecten
Historische aspecten decor (D) 211. 212.
verschillende historische stijltechnische kenmerken situeren (D).
Historische stijltechnische kenmerken
verschillende historische theaterstijlen van decor uitleggen en situeren (D).
Historische theaterstijlen van decor
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
30
Opbouw/afbouw 213. 214.
de opbouw en afbouw uitvoeren. de checklist doorlopen.
Toepassing
de vrachtwagen laden rekening houdend met de veiligheidsvoorschriften en 215. onderrichtingen (D). SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Laat de leerlingen de grondstoffen en materialen zelf opzoeken. De werking van draaischijven en platformen begrijpen: verwerk dit ook tijdens de les toegepaste elektriciteit. De juiste materialen gebruiken afhankelijk van de situatie en toepassing: geschikte (milieuvriendelijke) (theater)verven, spuittechnieken, schildertechnieken,… Let op de afwerking bij verf- en spuitoefeningen. Werken met doeken: de afstopping met zichtlijnen markeren, ook bij lichtopstellingen van belang. Tijdens opbouwoefeningen uitsluitend (ook anderstalig) vakjargon gebruiken.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
5.
31
Algemene pedagogisch-didactische wenken
De vakonderdelen waar kan, en liefst zoveel mogelijk, geïntegreerd aanbieden om de samenhang van de studierichting te benadrukken. PROJECTMATIG WERKEN Een project bestaat uit onderstaande verschillende fasen:
toelichten van de opdracht, plan van aanpak, uitvoeren volgens plan van aanpak, tonen van het resultaat, evaluatie.
Voorbeelden van projecten kan je terugvinden op de virtuele klas elektronica/elektriciteit.
DIFFERENTIATIE Er worden leerplandoelstellingen voorzien om aan differentiatie te doen zodat de leerkracht kan inspelen op de verschillende interesses, leerstatus en leerprofielen van de leerlingen. Deze differentiatiedoelstellingen worden cursief gedrukt en aangeduid met een D. HANDELINGSWERKWOORDEN Herkennen: het juiste gereedschap, materiaal,… kunnen nemen Aanduiden:
juiste benaming kunnen geven (bijv. normalisatie en types)
Toelichten:
kennis die nodig is om het juist te gebruiken (bijv. gebruik van gereedschappen toelichten) aan de hand van (concrete) voorbeelden begrijpelijk maken
Beschrijven: principiële werking geven, in woorden schetsen Omschrijven: theoretisch benadering/begrippen nauwkeurig de bijzonderheden van iets aangeven Verklaren:
formules verklaren (de formule ter beschikking krijgen en uitleggen) (blok)schema krijgen en uitleggen
Definiëren:
formules kunnen weergeven en uitleggen.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
Minimale materiële vereisten1
6.
Algemeen 1 set basisgereedschap bestaande uit: schroevendraaiers 2 tot 8 mm, kruisschroevendraaiers nr. 1-2-3, geïsoleerde combinatietang, geïsoleerde zijkniptang, geïsoleerde striptang, geïsoleerde ronde bektang, geïsoleerde fijne bektang (recht of gebogen), juniorbeugelzaag, elektricienmes, lichte hamer, testapparaat, rolmeter. algemeen gereedschap (aantallen afhankelijk van het aantal leerlingen): werkbanken, lichte soldeerbouten, elektrische schroevendraaier, tang voor drukverbindingen, handboormachine, buizenklem, kleine en grote waterpas, zelfklemmende tang, ontmanteltang voor kabel, metaalbeugelzaag, ladder, rolsteiger en/of hoogtewerker, PBM en CBM, algemeen hand- meet- en draagbaar elektrisch gereedschap, algemeen testmateriaal, kabels, connectoren en bussysteem, PC met specifieke software.
1
Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex ARAB AREI Vlarem Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: De uitrusting en inrichting van lokalen; De aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: Duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; Alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; De collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden;
-
De persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
32
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
Theatermechanica Manuele liften Takels Truss Benodigdheden voor riggingsystemen : rondstroppen, harpen, flightcase met truss-eitjes, hamer, dopsleutelset. Toegepaste elektriciteit Oscilloscoop Ampèremetertang Besproken draad en kabelsoorten Voorbeelden van beveiligingsmateriaal Voorbeelden van schakelmateriaal Driefasige motoren Enkelfasige motoren Didactische panelen met actieve en passieve elektronische componenten Lichttechnieken Lux-meter 1 lichttafel met DMX sturing 1 lichttafel (PC-sturing met DMX-interface) 100 meter DMX-kabel (combinatie van verschillende lengtes) mobiele dimmers 2 lichtstatieven 16 PAR64 met spothaak , beveiliging, PAR64 lampenset (CP60, CP61, CP62) 8 x PC’s met spothaak, barndoors, beveiliging en filterhouder 8 x Fresnel met spothaak, barndoors, beveiliging en filterhouder 2 x Profiel met spothaak, iris, gobo-houder, beveiliging en filterhouder 3 x vlakbelichting IIntelligent licht type WASH (type met conventionele lichtbron + type met LED-lichtbron) Intelligent licht type SPOT (type met conventionele lichtbron + type met LED-lichtbron) Set kleurenfilters, conversiefilters, diffusiefilters Stroomtoevoer 3 x 400V +N+Pe/63A (aansluiting aangepast aan installatie) Zaal met ophangmogelijkheden Klanktechnieken Mengtafels – zowel analoog als digitaal Verschillende effectapparaten en randapparatuur Verschillende luidsprekers Speakerstatieven Verschillende microfoons Diverse microfoonstatieven groot met zwenkarm (zwart) Diverse microfoonstatieven klein met zwenkarm (zwart) Flightcases op wielen voor het bergen van de toestellen
33
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
Beeld Beeldprojector met voldoende ANSI lumen en hoge resolutie voor langeafstandsprojectie in een belichtingsopstelling. Ophangsystemen voor diverse plaatsingsmogelijkheden. Pc met presentatiesoftware en eenvoudige hoge resolutie video software. Voldoende uitgangspoorten. Videomenger met pc-aansluiting Beeldschermen Decor Materiaal om eenvoudige decorstukken of accessoires bouwen. Mate Riaal om decorwissels uit te voeren Bevestigingsmateriaal Materiaal om decor op- en afbouw uit te voeren Afstoppingsmateriaal: doeken, stopvakken
34
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
7.
35
Evaluatie
Doelstelling Evaluatie wordt beschouwd als de waardering van het werk waarmee leraar en leerlingen samen bezig zijn. Het is de bedoeling dat zowel de leraar als de leerling informatie krijgen over het bereiken van de doelstellingen en over het leerproces. De leraar gebruikt deze informatie bij toekomstige besluiten over de manier van lesgeven. Daarenboven is evaluatie – de evaluatie- en rapporteringspraktijk – een belangrijke pijler binnen de kwaliteitszorg van de school en als dusdanig spoort de evaluatie met de schoolvisie op leren. Omdat evaluatie naar de leerlingen toe eenvormigheid moet vertonen over de vakken en de leerjaren heen, is het logisch dat:
de school hierover haar visie ontwikkelt; de betrokken leerkrachten deze visie concretiseren voor hun vak in de vakgroepwerking.
De leerling en zijn ouders vinden in de rapportering (score, commentaar, remediëring) bruikbare informatie over de doelmatigheid van de gevolgde studiemethode. Kwaliteitsvol evalueren De leraar houdt rekening met verschillende criteria die bijdragen tot kwaliteitsvolle leerlingenevaluatie: Geïntegreerde evaluatie De leraar stemt de doelstellingen, het lesgeven en de evaluatie op elkaar af. Er zijn verschillende vragen of opdrachten voorzien voor verschillende doelstellingen. De lat ligt voldoende hoog voor iedereen. De leerlingen weten wat ze moeten doen. Het is ook nuttig om eventueel de evaluatietaak te maken voor je de les uitwerkt. Representativiteit/validiteit De leraar ontwerpt een evaluatietaak die de competenties die hij wil beoordelen goed weerspiegelt. Daarvoor moet wat de leraar wil meten geëxpliciteerd zijn en moet hij meten wat hij wil weten. Transparantie De leraar maakt aan de leerlingen duidelijk wat hij evalueert, hoe hij evalueert en welke beoordelingscriteria hij gebruikt. Reproduceerbaarheid/betrouwbaarheid De leraar zorgt dat evaluatieresultaten niet worden beïnvloed door toevalligheden en storende factoren. De vragen zijn onderling onafhankelijk en er zijn voldoende vragen voorzien. Een leerling moet steeds een vergelijkbaar resultaat halen, ongeacht wie de evaluatietaak afneemt en beoordeelt of in welke omstandigheden de evaluatietaak wordt afgenomen. Bij twijfel kan per twee beoordeeld worden. Eerlijkheid De leraar zorgt ervoor dat de evaluatie fair is voor alle leerlingen (ongeacht geslacht, etnische achtergrond, sociaaleconomische status, beperking …). Betrokkenheid De leraar laat leerlingen mee participeren in het evaluatieproces (voor, tijdens (bv. via zelf-, peer of coevaluatie) en/of na de evaluatie).
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
36
Authenticiteit De leraar gaat in de evaluatietaak uit van levensechte, reële situaties. Cognitieve complexiteit De leraar daagt leerlingen uit om in de evaluatietaak hogere cognitieve vaardigheden toe te passen (bv. probleemoplossend denken, kritisch denken, redeneren …). Verantwoording De leraar rechtvaardigt de beoordeling van de evaluatietaak. Impact De leraar houdt rekening met de invloed die de evaluatie heeft op het leergedrag van de leerlingen en op de eigen onderwijspraktijk. Differentiatie In de evaluatie kan de leraar differentiëren door keuzevragen te voorzien, voorbeeldvragen uit de les als toetsvragen aan te bieden, verschillende wijzen van toetsen toe te laten voor dezelfde doelstellingen, te variëren in toetsmateriaal … Feedback geven (mondeling en schriftelijk) is een goede manier om via evaluatie gedifferentieerd te werken met leerlingen. Door feedback te geven stimuleert en motiveert de leraar het leerproces van de leerlingen zodat ze de vooropgestelde doelstellingen kunnen bereiken. Feedback geven kan op taakniveau (juist of fout), op procesniveau (het leerproces, de gebruikte strategie), zelfregulatie (gericht op zelf evalueren en zelfstandig werken) en op persoonlijk niveau. Effectieve feedback beantwoordt volgende vragen: hoe doet de leerling het, wat is het doel van de leerling en wat nu? Soorten Er bestaand verschillende evaluatievormen: observeren, co-evaluatie (waarbij leerling en leraar samen evalueren), peerevaluatie (waarbij leerlingen elkaars werk beoordelen), zelfevaluatie, portfolio, toets, projectwerk … Het gaat niet zozeer om welke evaluatievorm de beste is, wel om afwisseling te brengen in de evaluatiepraktijk gezien de verscheidenheid aan leerlingen. Het kiezen van de juiste evaluatievorm hangt bovendien af van het doel van de evaluatie (bv. vaststellen, rapporteren, remediëren, onderwijsaanpak evalueren, vaardigheden evalueren …) en het moment waarop je evalueert.
TSO – derde graad –Specifiek gedeelte Podiumtechnieken PV Praktijk/TV Podiumtechnieken (incl. stage) (1e leerjaar: 17 lestijden/week, 2e leerjaar: 17 lestijden/week)
8.
Bibliografie
In de virtuele klas op Smartschool kan u een uitgebreide bibliografie terugvinden.
37