Leerinhouden Kennis en inzicht Vaardigheden Houdingen Regels en afspraken

Domein: democratie Leerinhouden Kennis en inzicht Groep 1-3

 

Regels en afspraken Koningsdag, kennis van koningshuis

Groep 4

   

27 april Koningsdag Koningshuis Prinsjesdag Opbouw regering: ministers, politieke partijen, tweede kamer, troonrede, gouden koets Kinderlintjes Functie gemeentehuis, burgemeester Kennis minister president, koning, koningin en 3 dochters Inhoud regeringsvormen Regenten en vorsten (Argus Clou) Gemeentebestuur, landbestuur Kinderarbeid en de afschaffing hiervan. Monarchie, dictatuur Democratie (nieuwsbegripen geschiedenis) Gemeentebestuur en landsbestuur (geschiedenis) Koningshuis Prinsjesdag kinderlintjes

  

Groep 5

         

Groep 6

 

Stadsrechten, zelfbestuur in de steden (G) Schouten en schepenen, de gildes (G)

Vaardigheden           

         

Houdingen

Afspraken maken en nakomen Deelnemen aan gesprekken Weerbaarheid Goede oplossingen bedenken Meningsvorming en meningsuiting Samen opstellen van groepsregels Adhv tekst Nieuwsbegrip positie bepalen van een kind. Placetmat methode: besluitvorming, mening Samenwerken, samenspelen, coöperatieve werkvormen Omgaan met kritiek (tips en tops) Coole Kikker; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, helpen klasgenoten.



Luisteren naar elkaar, openheid

  

Meningsvorming en meningsuiting Verdraagzaamheid Coole Kikker; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, helpen klasgenoten. Afspraken naleven Besluitvorming

Afspraken nakomen en in groep oplossingen vinden bij conflicten; problemen (leefstijl) Eigen standpunt bepalen en bijstellen (leefstijl) Omgaan met kritiek (leefstijl) samenwerken/samenwerken (coöperatieve werkvormen) Democratische basisvaardigheden (vrijheid van meningsuiting, internationale samenwerking) Meningsvorming

  

Afspraken maken en regels opstellen in de groep (L) Standpunten bepalen en bijstellen (L) Meningsvorming bij dilemma’s (allerlei)



 

   

 

Gelijke behandeling jongen en meisjes Vreedzaamheid Anderen de gelegenheid geven zich te uiten Besluitvormingen (Neerleggen bij de meerderheidsbesluit in groep)meningsvorming Hoekenwerk, deelnemen in gemengde groepen. afspraken nakomen anti-pestaanpak Naleven van de gemaakte afspraken en regels (L) Meningsvorming bij dilemma’s (allerlei) Besluitvormingen

        

Groep 7

    

Groep 8

   

Onderdrukking in de koloniën (G) Invoering van de sociale wetten AOW en WW (G) Regering (nieuwsbegrip) Koningsdag 27 april Koningshuis Prinsjesdag Bestuur van stad, provincie, land, Europa Kinderlintje Monarchie, dictatuur, democratie

 

Organisatie van de EU, parlement, Commissie (Blauwe planeet) Regering(Blauwe planeet, Prinsjesdagpakket) Kinderrechten (Taal in beeld, tekstverwerken) Verkiezingen (nieuwsbegrip) Democratische rechtsstaat en basiswaarden en andere staatsvormen (Geschiedenis)

 

Regels en afspraken in de klas, op school, thuis. Rechten en plichten die kinderen in een democratische samenleving hebben. Enkele hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van burger Het verschijnsel dat er in een democratie verschillen in opvattingen zijn.



 

 

Leren argumenteren, debatteren (T,L) Democratische basisvaardigheden (vrijheid van meningsuiting, verkiezingen) (allerlei) Samen spelen, samen werken Omgaan met kritiek



Meningsvorming bij dilemma’s Organisatie bij verkiezingen (jeugdgemeenteraad, kindercommissie) Leren argumenteren, luisteren en debatteren (Taal in beeld, Derde Kamer, Leefstijl) Samen opstellen van groepsregels



  

 



        

Vergaderen: vergadertechnieken, rollen in vergadering Standpunt bepalen (Samen besluiten nemen) Kritische meningsvorming (Discussiëren) Volgen van actualiteit en media Eigen mening vormen Het hanteren van conflicten Problemen benoemen en bespreekbaar maken, oplossingen aandragen, bijdragen aan een goed gespreksklimaat Regels en afspraken in de klas, op school, thuis. Rechten en plichten in de klas, op school Afspraken maken

    

Gelijkwaardigheid van alle mensen op allerlei terreinen (allerlei) Conflicten leren oplossen (L, Mission Possible) Verdraagzaamheid Hoekenwerk

Meningsvorming bij dilemma’s (allerlei methodes) Conflicten op een goede manier oplossen (Leefstijl, Kids’ skills) Gelijkwaardigheid van alle mensen op allerlei terreinen (komt o.a. aan bod bij lessen Godsdienst, Leefstijl, pestprotocol, geschiedenis) Naleven van samen opgestelde groepsregels Naleven van regels Kritische houding t.a.v. maatschappelijke kwesties. Respect tonen voor gezagsdragers. Conflicten op vreedzame wijze oplossen. Respect voor anderen en normen en waarden

Domein: participatie Leerinhouden Kennis en inzicht Groep 1-3



Groep 4

 



   

Groep 5

     

Groep 6



Inzicht en vertrouwen in eigen kunnen Rollen binnen samenleving

Eu; munteenheid (Wereld in getallen) Omzien naar de zwakkere medemens (Blauwe Planeet) Verkeersregels (Wijzer in het verkeer) Samenleving: Hoe groot is Nederland? (Blauwe Planeet) Handel (Argus Clou) Coole Kikker

Rechten van het kind De wereld als woonplaats: provincie, wijk, buurt, Nederland (Blauwe planeet) De wereld als bron van leven: landelijkheid (Blauwe planeet) inspraak en medezeggenschap/kindercommissie Munteenheid verkeersregels Slavenhandel en anti-slavernijbeweging, verzet en vrijheidsstrijd van slaven in Suriname en

Vaardigheden                         

Samen verantwoordelijk voor de klas/groep (hulpjes van de dag) Samenwerken (coöperatieve werkvormen) Iets doen voor een ander (goede doelen actie) Oplossen van problemen Coole Kikker; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, helpen klasgenoten, Meedoen aan georganiseerde goede doelenactie op school Overleg voor activiteiten in de groep Leren argumenteren en luisteren Deelname verkeer Functioneren kindercommissie Opschoonactie Koningsspelen Waardering jegens mensen die voor je zorgen Invloed uitoefen op besluitvorming in eigen groep Inzicht in eigen capaciteiten (leefstijl) Aandragen oplossingen Koningsspelen Participatievaardigheden voor jongeren (Clubs en verenigingen, vrijwilligerswerk) Actie om buurt netjes te houden (kindercommissie) Deelname verkeer Waardering voor anderen Kindercommissie Inzicht in de eigen capaciteiten (L) Opschoonactie

Houdingen  

Inlevingsvermogen Betrokkenheid



Coole Kikker; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, helpen klasgenoten, opkomen voor jezelf Verantwoordelijkheid voor school- en klassenregels Meedoen aan georganiseerde goede doelenactie op school Excursie Ecologische Verbindingszone

  

         

Verantwoordelijkheid voor groep/school Creativiteit (creamiddag) Assertiviteit Bereidheid bijdrage te leveren aan kwaliteit omgeving (sociaal fysiek) verantwoording nemen (solidariteit) bezoek aan de molen Slot Loevestein Goede doelen acties

Verantwoordelijkheid voor de groep / school Bezoek aan de Looierij

 

Groep 7

       

Groep 8

              

Nederlandse Antillen. (G) Herdenking slavernij (G) Watersnoodramp, bescherming tegen het water (G) (Deltaplan (A)) Rechten van het kind (T, N) Solidariteit, goede doelenacties De euro De verkeersregels en - borden Kinderrechten (tekstverwerken, De Blauwe Planeet) Verschillende regeringsvormen De Blauwe Planeet) Vakbonden (Argus Clou) Solidariteit en Ngo’s (de blauwe planeet, Rode Kruis, Kinderpostzegels, goede doelenactie, Geschiedenis, Nieuwsbegrip) Instructie verkeersbrigadiers Leren over vormen van inspraak Inspraak uitoefenen Meehelpen in klas en op school Klasgenoten helpen, klas opruimen, schoolplein opruimen Solidariteit tonen Zieke leerlingen bijhouden, opkomen voor anderen Leren over goede doelenorganisaties Hulporganisaties (Unicef, Amnesty, Greenpeace etc.) meedoen aan projecten Klas: organiseren van feest of uitje School: organiseren van schoolfeest of actie ter verbetering van de school Omgeving: activiteit met mensen of instanties in de buurt, vrijwilligerswerk Goede doelen actie, publieke acties Rechten van het kind

            

Waarderen van mensen die voor je zorgen (L) Ruzies voorkomen; ruzies oplossen (L) Keuzes kunnen maken Solidariteit, goede doelenacties (allerlei) Deelnemen in het verkeer Koningsspelen

 

Bezoek aan de IJzertijdboerderi Solidariteit, goede doelenacties (allerlei)

Deelname jeugdgemeenteraad Kindercommissie Taken in de klas afspreken Goede doelenactie organiseren Opschoonactie in de wijk organiseren Leren argumenteren, luisteren en debatteren (Taal in beeld, Derde Kamer, Leefstijl) Inoefenen van taak verkeersbrigadier

  

Taken in de klas uitvoeren Deelnemen aan goede doelenacties Deelnemen aan Opschoonactie in de wijk Verantwoord omgaan met de taak van verkeersbrigadier

In de klas:  kiezen van taakjes, brigadieren  afspraken maken,  klassenvergadering /overlegstructuur Op school:  kindercommissie  jeugdgemeenteraad Meehelpen in klas en op school:  Klasgenoten helpen, klas opruimen, schoolplein opruimen (opschoonactie)  Jongere kinderen helpen  Solidariteit tonen  Zieke leerlingen bijhouden, opkomen voor anderen





Vanuit betrokkenheid samen werken aan een sociaal en ruimtelijk stimulerende en aangename leef-,speel en leeromgeving

Domein: identiteit Leerinhouden Kennis en inzicht Groep 1-3

Groep 4

  

  

   

Groep 5

          

Verschillen levensbeschouwingen Kennis van bijbelverhalen Nederlands/christelijke feestdagen

Godsdienstlessen (Trefwoord) Kerkdienst en vieringen van Christelijke feesten Coole Kikker; kennismaken, vrienden maken, onderhandelen, omgaan met pestgedrag, helpen klasgenoten, opkomen voor jezelf Een kleurrijk eiland (Blauwe Planeet) Overlijden Nelson Mandela Persoonlijke held/idool (Trefwoord) Samenleving: Hoe groot is Nederland? (Blauwe Planeet) Nationaliteitsbesef (Nieuwsbegrip) Multiculturele Samenleving Religieuze en levensbeschouwelijke stromingen (trefwoord en geschiedenis) Multiculturele samenleving. Nationaliteit besef (nieuwsbegrip) Verschillende gezinssituatie en leefvormen (trefwoord) Persoonlijkheid, idool Verlichting: het planetarium van Eise Eisinga Strijd tegen het water . Nederland in zuilen. Kerkdiensten

Vaardigheden        

Houdingen

Complimenten geven en ontvangen (zonnetje van de week) Leren goed om te gaan met de ander, verschillen zien Uiten van gevoelens, wensen en ervaringen Grenzen aan kunnen geven Inzicht in verschillen tussen mensen (Trefwoord) Coole Kikker; empatisch vermogen, onderscheid maken tussen goed en slecht. adhv Nieuwsbegrip positie Nelson Mandela bepalen, discriminatie herkennen Inzicht eigen mogelijkheden en beperkingen

 Inzicht in eigen mogelijkheden; beperkingen en opvattingen  Inzicht in verschillen tussen mensen.(geschiedenis en trefwoord)  Verplaatsen in de ander/perspectiefwisseling  Rekening houden met opvattingen van anderen (trefwoord)  Herkennen uitingen cultuur en religie in straatbeeld (trefwoord)  Herkennen discriminatie  Zelf onderscheid maken tussen goed en slecht (trefwoord)

      

  

Respect voor elkaar en het geloof Empathie Behulpzaam



Coole Kikker; zelfkennis, zelfwaardering, gelijkwaardigheid en gevoel voor groepsdynamica

Gelijkwaardigheid (nieuwsbegrip) Zelfkennis (leefstijl) Zelfwaardig Anderen willen betrekken. (leefstijl) Respect voor diversiteit Vrede en conflicten. Waarderen van verschillende muziekstromingen



Groep 6

       

Groep 7

      

 



kunstpodium (muziek met een staartje) Ontdekkingsreizen, ontdekking van de wereld (G) VOC, onmetelijke rijkdom (G) Anti-Joodse maatregelen in 2e WO, het leven van Anne Frank (G) Veelkleurig Nederland, gastarbeiders en nieuwe Neder-landers (G) Waar komen Nederlanders vandaan (A) Godsdienstlessen (Trefwoord/Geschiedenis) Kerkdienst, christelijke feestdagen Multiculturele samenleving en diversiteit (Leefstijl, geschiedenis) Besef van nationaliteit Persoonlijke helden / idolen Ontwikkelen zelfbeeld Godsdienstlessen Kerkdienst en vieringen van Christelijke feesten T.a.v. ontwikkelen van realistisch zelfbeeld aanleren van karaktereigenschappen. Hoofdzaken van vijf wereldgodsdiensten (De blauwe Planeet, Heilige Huisjes, excursies kerkgebouw en moskee) Godsdienstvrijheid (geschiedenis en aardrijkskunde) Multiculturele samenleving en diversiteit, integratie, allochtoon, autochtoon, inburgering, (leefstijl , Geschiedenis) Mensen- en kinderrechten (de Blauwe planeet en geschiedenis)

 Het waarderen van andere culturen (L)  Zelfreflectie bij godsdienstige en maatschappelijke thema’s  Herkennen van stereotypen en discriminatie  Onderscheid maken tussen goed – fout / kwaad  Inzicht in eigen mogelijkheden, beperkingen en opvattingen

  



 

 

Zelfreflectie en ontwikkelen van zelfbeeld bij Godsdienstlessen en Leefstijl Herkennen van stereotypen en discriminaties (Godsdienst, Leefstijl, geschiedenis, seksuele vorming). Contacten met verenigingen en instanties in het dorp (Anspach Actief, toernooien, gastlessen)





Zelfkennis Respect, empathie, hulpvaardigheid Waarderen van verschillen in godsdienst, seksuele geaardheid, samenlevingsvormen. Waarderen van diverse kunstvormen en –uitingen.

Zelfreflectie bij Godsdienstlessen Zelfkennis, Waarderen van verschillen , tolerantie(seksuele vorming, Leefstijl, Godsdienst) Empathie en hulpvaardigheid (Leefstijl)

Groep Zelfbeeld  Ontwikkelen van zelfbeeld (seksuele 8     

voorlichting, Lentekriebels, Leefstijl) Karaktereigenschappen, uiterlijk, hobby's etc. reflectie op eigen achtergrond Familie, culturele en religieuze achtergrond, nationaliteit

Religie/levensbeschouwing  PC identiteit /Geloof  Vieringen en rituelen  Stromingen (Christendom, Islam, Jodendom, Boeddhisme, Hindoeïsme, Humanisme)  Godsdienstvrijheid Multiculturele samenleving  Etnische groepen op school en in de samenleving  Culturele gewoonten en feesten  Integratie: allochtonen, autochtonen, inburgering  Nationale identiteit Respect voor diversiteit  Waarden en normen  Hoe gaan we met elkaar om?  In de klas, op school, in de samenleving  Ik en de ander  Verschillen en overeenkomsten, verplaatsen in de ander, betrokkenheid  Tolerantie  Respect, vooroordeel, stereotypen, uitsluiting, discriminatie

  

Samenwerken met anderen ongeacht sociale, etnische en/of culturele achtergronden. Verschillen en overeenkomsten tussen mensen zien en waarderen In concrete situaties discriminatie en uitsluiting herkennen.



 

Een ieder kan zich medeverantwoordelijk voelen voor het recht op eigen ontplooiing en die van anderen Een serieuze en respectvolle dialoog met anderen aangaan Het naleven van regels