Leergang Bestuurders Woningcorporaties zes middagen van tot Hilton Soestduinen Maximaal 20 deelnemers 4

Leergang Bestuurders Woningcorporaties zes middagen van 13.00 tot 19.00 Hilton Soestduinen Maximaal 20 deelnemers – € 4.500 – vrij van BTW

Programmaleider: Jan van der Moolen Organisatie SOM: Martijn de Jong-‐Tennekes en Wim Boonstra Meer informatie: 0633333185 De Leergang Bestuurders Woningcorporaties faciliteert u bij het vinden van een toekomstbestendige strategie, structuur en cultuur voor uw woningcorporatie. Transitie staat centraal in deze opleiding. Oude gebaande paden zijn niet meer beloopbaar. De verhuurdersheffing, de Woningwet 2015, de veranderde sturing van ILT, CFV en WSW en de komende fit and propertest maken dit duidelijk. “Wordt het tijd voor nieuwe inzichten en inspirerend leiderschap?” Programmaleider Jan van der Moolen gaat met u op zoek naar een duurzame visie en strategie voor uw corporatie. De leergang en casuïstiek zijn gericht op de praktijk bij woningcorporaties. Samen met uw medecursisten komt u wellicht tot nieuwe inzichten. De cursus bestaat uit zes interactieve middagbijeenkomsten. Deze middagen worden afgesloten met een gezamenlijk diner, waar u kunt napraten over het thema van de middag. Laat u uitdagen en inspireren door onze topsprekers en leer ook van de inzichten en ervaringen van uw collega deelnemers. U ontvangt een certificaat met 30 PE punten voor uw deelname (vijf PE per cursusdag). U kunt zich inschrijven voor de cursus op http://www.seminarsopmaat.nl Seminars op Maat Professor Junkerslaan 12 1185 JL Amstelveen telefoon (020) 453 6402 [email protected] www.seminarsopmaat.nl Rabobank IBAN NL93 RABO 0302 3986 94 KvK 333 05931 BTW NL8185.96.922.B.01

Doel van de leergang:

Sluiten uw visie en strategie al aan bij de bevindingen van de Parlementaire Enquête Woningcorporaties en de Woningwet 2015? Zijn uw stakeholders tevreden met u als partner? Bedient u de verschillende segmenten binnen uw doelgroep adequaat en evenwichtig? Heeft u al een toekomstbestendig verdienmodel en zijn de risico’s van uw activiteiten beheersbaar en overzichtelijk? Bent u een inspirerend leider, die zichzelf de maat neemt en op transparante wijze de keuzes van de corporatie verantwoordt? Kortom, bent u, als bestuurder, (i) klaar voor de toekomst en (ii) tijdens en na de transitie volledig in control over uw woningcorporatie? Na afloop van onze leergang heeft u een goed inzicht in de kern (“waarom”), de visie (“hoe”) en de strategie (“wat”) van uw bestaansrecht als succesvolle woningcorporatie.

Onderwerpen van de leergang:

Denken en handelen vanuit de toegevoegde waarde van woningcorporaties

• • • • • •

leiderschap, besluitvorming en verantwoording verandering, visie en strategie maatschappelijk ondernemerschap vastgoedsturing en investeren financiering en risicomanagement bedrijfsvoering en organisatiecultuur

10 sept. 2015 Leiderschap, besluitvorming en verantwoording -‐ prof. dr. Jaap Boonstra

(veranderen), drs. René Grotendorst (leiderschap) en prof. dr. Kees Cools (verantwoording) Sinds de Parlementaire Enquête Woningcorporaties zijn cultuur en leiderschap belangrijke thema’s. Reflecteert u periodiek op uw eigen functioneren en toetst u of de uitdagingen van de corporatie (nog) aansluiten bij uw eigen kwaliteiten? Ook is er aandacht voor de verantwoording van het bestuur aan de Raad van Toezicht. Welke bestuurscultuur en leiderschapskwaliteiten passen bij een woningcorporatie en hoe kunt u hier succesvol in interveniëren? En hoe is het besluitvormingsproces en de verantwoording over de besluitvorming ingericht? Wanneer bent u in control over uw woningcorporatie?

29 sept. 2015 Verandering, visie en strategie -‐ prof. dr. Jan Rotmans (transitie van een

tijdperk), prof. dr. Anton Cozijnsen (verandermanagement) en Anja van Gorsel (visie en strategie)

In korte tijd verandert er veel voor woningcorporaties. De combinatie van verhuurderheffing en veranderingen in het huurbeleid zijn direct van invloed op het verdienmodel van de woningcorporaties en de betaalbaarheid van huurwoningen voor huurders. Seminars op Maat Professor Junkerslaan 12 1185 JL Amstelveen telefoon (020) 453 6402 [email protected] www.seminarsopmaat.nl Rabobank IBAN NL93 RABO 0302 3986 94 KvK 333 05931 BTW NL8185.96.922.B.01

Tegelijkertijd beperkt de Woningwet 2015 de scope van de woningcorporatie tot ‘Daeb’ activiteiten en heeft de parlementaire enquête zwakheden van woningcorporaties in de verantwoording blootgelegd. Deze veranderingen vragen om transitie naar een nieuwe toekomstgerichte visie en strategie voor woningcorporaties. Wat is het maatschappelijk en financiële doel van de woningcorporatie? Welke gevolgen heeft de recente wetgeving voor de visie en strategie van uw woningcorporatie en wat betekent dit voor de interne organisatie?

2 dec. 2015 Maatschappelijk ondernemerschap -‐ drs. Wouter Hart (zorgen dat), drs. Hedy van den Berk (grenzen maatschappelijk ondernemerschap) en ir. Paulus Jansen (rol gemeenten) Tegenwoordig worden individuen gezien als eigenaar van hun eigen omstandigheden. In de zorg en bij gemeenten heet deze ontwikkeling: “van zorgen voor naar zorgen dat”. Kern van deze ontwikkeling is dat mensen zelf regie voeren over de inrichting van hun eigen leven. Ondernemingen in het maatschappelijk middenveld (zoals woningcorporaties) stellen zich faciliterend op. Wij zoomen in op de impact van deze ontwikkeling op de prestatieafspraken met de gemeente en de gevolgen voor uw organisatie. Waar liggen de grenzen van uw maatschappelijk ondernemerschap? Wat kan een corporatie loslaten en wat juist niet?

16 dec. 2015 Vastgoedsturing en investeren -‐ prof. dr. Peter van Gool FRICS (vastgoedsturing), drs. Cyril van den Hoogen RA MRE (optimalisering rendement) en drs. Cees van Boven MPA (omgang met stakeholders)

De focus op Daeb activiteiten uit de Woningwet 2015 heeft gevolgen voor de vastgoedportefeuille van corporaties. Sluit de huidige sociale huurvoorraad nog aan bij de wensen van de toekomst? Zo niet, dan moet u (des)investeren. Is er voldoende financiële ruimte om dit te realiseren en welke besluiten neemt u als het vastgoedbelang conflicteert met dat van huurders en of gemeente?

20 jan. 2016 Financiering en risicomanagement -‐ prof. dr. Johan Conijn (verdienmodel en

financiering), drs. Carla van der Weerdt (risicomanagement) en drs. Jan Peter Duijvestijn ( Staedion) Het verdienmodel van woningcorporaties gaat drastisch op de schop. Centrale vraag is hoe er in de toekomst geld wordt verdiend en waar het aan wordt uitgegeven. De rendements-‐ en financieringsvraag wordt zowel in de “Daeb” als de “niet-‐Daeb” tak van belang. Bovendien is het bij investeringen de vraag hoe de maatschappelijke verantwoordelijkheid zich verhoudt tot de vastgoedopgave. Immers, bij lagere huuropbrengsten kunt u minder investeren. Tegelijkertijd neemt de aandacht voor risicomanagement toe. We verkennen welk risiconiveau, bij verschillende scenario’s rond markt en doelgroepen, acceptabel is voor woningcorporaties.

24 feb. 2016 Bedrijfsvoering en Organisatiecultuur -‐ prof. dr. Theo Camps

(organisatieontwerp), drs. Rob Haans MBA (effectief en efficiënt) en drs. Martijn de Loor (cultuur) Is de inrichting van uw organisatie erop gericht om de strategische doelen van uw corporatie op effectieve en efficiënte wijze te realiseren? Zijn de verantwoordelijkheden binnen uw organisatie gekoppeld aan middelen en bevoegdheden? Compliance en integriteit zijn belangrijke toetsstenen. En wat mogen medewerkers van elkaar en van de leiding verwachten (structuur) en hoe wordt samengewerkt. Welke inrichting van bedrijfsvoering en organisatiecultuur ondersteunen de realisatie van deze doelen?

Bijlage: CV’s sprekers

Seminars op Maat Professor Junkerslaan 12 1185 JL Amstelveen telefoon (020) 453 6402 [email protected] www.seminarsopmaat.nl Rabobank IBAN NL93 RABO 0302 3986 94 KvK 333 05931 BTW NL8185.96.922.B.01

Leiderschap, besluitvorming en verantwoording prof. dr. Jaap Boonstra Hoogleraar organisatieverandering, UvA en Esade Business School Jaap is hoogleraar en adviseur in organisatiekunde, verandermanagement en leiderschap. Hij heeft als bestuurder, adviseur en onderzoeker veel ervaring met maatschappelijke organisaties in zorg en onderwijs en bij de brandweer en politie. Sociale en fysieke veiligheid is voor hem een relevant aandachtsveld. Vanuit zijn ervaring met woningcorporaties adviseerde hij Rochdale bij een ingrijpend veranderingsproces. Jaap is ook bekend van: • Esade Business School Barcelona, hoogleraar organizational dynamics • Universiteit van Amsterdam, hoogleraar verandermanagement • Jaap Boonstra & Associates, onderzoeker en adviseur • Sioo, Interuniversitair centrum voor organisatie-‐ en veranderkunde, rector Jaap heeft veel gepubliceerd. Enkele van zijn werken zijn: Verandermanagement in 28 lessen (2014), Cultural Change and Leadership in Organizations (2013) en Leiders in cultuurverandering (2010).

drs. René Grotendorst Voorzitter Raad van Bestuur Rochdale Woningcorporatie (tot juli 2015) René heeft een lange carrière in de volkshuisvesting en in de groei en vernieuwing van Amsterdam achter de rug. Bij Rochdale had hij de lastige taak om te bouwen aan een nieuwe organisatie en cultuur na het vertrek van de vorige voorzitter. In de leergang vertelt hij hoe hij dit proces heeft aangepakt. René is onder andere bekend van: • Gemeente Amsterdam, Projectdirecteur Noordwaarts en Zuidelijke IJoevers • Gemeente Amsterdam, Directeur Bureau Parkstad • Kwadrant, directeur • Woningcorporatie Nieuw Amsterdam, algemeen directeur

prof. dr. Kees Cools RA Hoogleraar Corporate finance en governance, Tilburg University/TIAS Kees is een governance expert. Hij was lid van de eerste corporate governance monitoring commissie die toeziet op naleving van de code Tabaksblat. Zijn adviezen gaan naast governance ook over onderwerpen als de privatisering van schiphol, marktwerking in de zorg, liberalisering van energiemarkten en online kansspelen. Kees is onder meer ook bekend van: • Wintercools (innovatie in governance en leiderschap), compagnon met Jaap Winter • University of Groningen, professor of corporate finance • The Boston Consulting Group, partner en executive advisor

Veel aandacht kreeg Kees’ boek Controle is goed vertrouwen nog beter (2005). Centraal thema is de verdeling van macht tussen bestuurders, commissarissen en aandeelhouders. Eind dit jaar verschijnt een herziene versie van dat boek.


Verandering, visie en strategie prof. dr. ir. Jan Rotmans Hoogleraar duurzame transities en systeeminnovatie, Erasmus Universiteit Jan is een inspirator pur sang. Hij weet creativiteit te koppelen aan daadkracht. Transitie en innovatie lopen als een rode draad door zijn loopbaan. Bovendien is hij in staat zijn boodschap goed te communiceren. In 2014 is hij uitgeroepen tot spreker van het jaar. Jan is onder andere bekend als: • Oprichter van Nederland Kantelt; samen bouwen aan een spannender, leuker, mooier en energieker Nederland • Bedenker, mede oprichter en voorzitter van Stichting Urgenda; organisatie voor duurzaamheid en innovatie die Nederland, samen met bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en particulieren, sneller duurzaam wil maken • Oprichter en directeur van DRIFT (Dutch Research Institute For Transitions); onderzoeksinstituut voor duurzame transities aan de Erasmus Universiteit Rotterdam • Directeur ICIS (International Centre for Integrated Assessment and Sustainable Development), Maastricht University Jan heeft vele publicaties op zijn naam staan. Veel aandacht kreeg zijn boek In het oog van de orkaan (2012). Met Verandering van tijdperk kreeg deze publicatie in het najaar van 2014 een vervolg.

drs. Anja van Gorsel

Partner en eigenaar Vanderkruijs, executive search Anja is een bekende in de sector. Het maatschappelijk middenveld loopt als een rode draad door haar loopbaan. Zij heeft vele functies bekleed en ervaring opgedaan in de zorg, het onderwijs en bij woningcorporaties. Enkele van haar functies zijn: • Albeda College, Voorzitter College van Bestuur • BMC Groep, Directeur Ruimte en Wonen • PublicSpirit, Bestuurder en aandeelhouder • Stichting voor Regionale Zorgverlening, Voorzitter College van Bestuur • Centraal Woningbeheer, Bestuurder

prof. dr. Anton Cozijnsen Hoogleraar verandermanagement, Vrije Universiteit Amsterdam Anton is een autoriteit op het gebied van verandermanagement. Een belangrijke kwaliteit van hem is de koppeling die hij maakt tussen theorie en praktijk. Naast een wetenschappelijke carrière heeft hij ook veel ervaring met het adviseren van organisaties bij verandertrajecten. Anton is onder andere bekend van: • Holland Consulting Group, onafhankelijk en zelfstandig organisatieadviesbureau, dat streeft naar en continue wisselwerking tussen wetenschap en (advies)praktijk • NCOI, Directeur Onderzoek; opleidingsinstituut • Verbonden aan BDO accountants en adviseurs Anton is een begenadigd schrijver en heeft vele publicaties geschreven. Verandering is hierbij vaak het centrale thema. Enkele van zijn boeken zijn: De 7 V’s van verandermanagement (2013). Van weerstand naar veranderbereidheid (2014) en Basisboek Veranderkunde (2014). Daarnaast verzorgde hij een Teleac tv programma over verandermanagement. Seminars op Maat Professor Junkerslaan 12 1185 JL Amstelveen telefoon (020) 453 6402 [email protected] www.seminarsopmaat.nl Rabobank IBAN NL93 RABO 0302 3986 94 KvK 333 05931 BTW NL8185.96.922.B.01

Maatschappelijk ondernemerschap drs. Wouter Hart Spreker/schrijver over Verdraaide organisaties Wouter is oprichter en adviseur bij Verdraaide organisaties. Vanuit een creatieve, niet bedrijfskundige achtergrond onderzoekt hij patronen in het huidige organisatie denken. Belangrijke kern van zijn visie is hoe met minder beheersbaarheid veel betere prestaties kunnen worden gerealiseerd. Weg van de bureaucratie en meer inzetten op klantgerichtheid en van daaruit de professional in de lead. Wouter is onder meer bekend van: • Het boek Verdraaide organisaties (2012) waarvan meer dan 30.000 exemplaren zijn verkocht. • Talloze lezingen in allerlei branches in de non-‐profit sector • Diverse andere publicaties als ‘leiders van vandaag, lessen voor morgen’ en ‘spiegelbeelden’

drs. Hedy van den Berk Bestuurder van Havensteder in Rotterdam Hedy werkt al meer dan 25 jaar in de sociale huursector. Een bevlogen vakvrouw die denkt en handelt vanuit de bewoners. Ze is een bruggenbouwer die verschillende belangen bij elkaar brengt. In haar ogen kijkt de corporatie van de toekomst vanuit de vraagkant, faciliteert en organiseert. Hedy is onder meer bekend van: • Haar vermogen om noodzakelijke veranderingen door te voeren • Heldere uitleg als het gaat om moeilijke boodschappen • Het op de agenda zetten van de betaalbaarheid van het sociale wonen

ir. Paulus Jansen

Wethouder wonen, ruimtelijke ordening en vastgoed Utrecht Paulus werkte 20 jaar in de bouw en engineering voor hij in 1997 fulltime voor de politiek koos. Hij heeft in de politieke arena menig debat gevoerd over de Nederlandse bouw-‐ en woningmarkt. Hij heeft zich hierin sterk gemaakt voor verbetering van de situatie in de achterstandswijken en het opnieuw onder maatschappelijke controle brengen van de sociale huursector. Paulus is onder meer ook bekend van: • VNG, lid commissie wonen en ruimte • SP, lid Tweede Kamer (2006-‐2014) • Gemeenteraad Utrecht, voorzitter SP-‐fractie (2000-‐2006) • Provinciale Staten Utrecht, voorzitter SP-‐fractie (1995-‐2003) • SP-‐fractie Tweede Kamer, beleidsmedewerker (1997-‐2006)


Vastgoedsturing en investeren prof. dr. Peter van Gool FRICS Hoogleraar vastgoedeconomie, UvA/ASRE Peter is een expert op het gebied van onroerend goed en vermogensbeheer. Hij is hoofd vastgoed bij SPF Beheer voor het Spoorwegpensioenfonds en het Pensioenfonds Openbaar Vervoer. Daarnaast is Peter oprichter en bestuurder van StiVAD (Stichting Validatie Vastgoeddata). Deze non-‐profit stichting heeft tot doel de transparantie op de vastgoedmarkt te bevorderen. Ook heeft Peter verschillende functies bekleed bij woningcorporaties. Peter is verder onder andere bekend van: • Bo-‐Ex, lid RvT • Pensioenfonds PNO Media, voorzitter van de beleggingsadviescommissie • NV Stedenfonds (vastgoed investeringsfonds), voorzitter van de beleggingsadviescommissie • Woningstichting Woonbron; adjunct-‐directeur en hoofd ontwikkeling en acquisitie • Woningstichting MGE, financieel directeur • Woningbouwvereniging Dr. Schaepman, financieel directeur • Wereldhave (internationale vastgoedinvesteerder), director investor relations & research • DNB, hoofd capital markets en hoofd public finance section • Verschillende charitatieve instellingen drs. Cyril van den Hoogen RA MRE MRICS CFO/financieel directeur Altera Vastgoed Cyril is een zeer ervaren financieel bestuurder in de Nederlandse vastgoedwereld. Sinds 2001 is hij CFO/financieel directeur bij Altera Vastgoed, de vastgoedbelegger van en voor pensioenfondsen. Altera werkt met sectorportefeuilles voor woningen, winkels, kantoren en bedrijfsruimten. Dit geeft Cyril een brede blik op beleggen in Nederlands vastgoed. Cyril is onder andere bekend van: • KPMG, senior manager • Diverse werkgroepen voor IVBN, NBA en IPD • Onderzoek ASRE Exploitatiekosten van corporatiewoningen en beleggershuurwoningen • Docent ASRE

drs. Cees van Boven MPA Directeur -‐ bestuurder bij Parteon Cees heeft veel ervaring opgebouwd in wisselende functies binnen de Nederlandse vastgoedwereld. Hij is bekend met zowel de private als de publieke belangen van de sector. Daarnaast is hij ook actief in het maatschappelijk middenveld. Ook hier in verschillende rollen: als bestuurder bij Parteon, lid van het dagelijks bestuur van De Vernieuwde Stad en als voorzitter van de Raad van Toezicht van Zozijn. Cees is onder andere bekend van: • Vereniging Deltametropool, board member • Spoorzone Delft, supervisory board • MAB Development, managing director • Ministerie van VROM, deputy director general • Berenschot, senior advisor


Financiering en risicomanagement prof. dr. Johan Conijn Buitengewoon hoogleraar woningmarkt, UvA Johan is een autoriteit op het gebied van de woningmarkt. De afgelopen jaren hebben veel commissies over wenselijke transitiepaden voor de Nederlandse woningmarkt dankbaar gebruik gemaakt van zijn inzichten. Ze vroegen hem om input, of hij maakte deel uit van de commissie. Johan is de bedenker van de Transparantiemethodiek en het DrieKamerModel. Hij faciliteert en ondersteunt corporaties bij strategische beslissingen. Johan is onder andere bekend van: • Ortec Finance, directeur • Docent Amsterdam School of Real Estate • Voorzitter RvC Parteon • Lid Investment committee Amvest Residential Core Fund Voorheen onder meer: • CFV, directeur • Rigo Research & Advies, vennoot • Onderzoeksinstituut OTB, directeur

drs. Carla van der Weerdt Owner/Managing Director Accent Organisatie Advies Risicomanagement, advies en toezicht lopen als rode draden door de carrière van Carla. Bij ABN AMRO Bank werkte ze voor Risk Management, Finance & Audit voordat ze COO/CFO Transaction Banking werd. Daarna begon ze haar eigen adviespraktijk. De corporatiewereld is Carla niet vreemd. Zij heeft het WSW geadviseerd bij de verbetering van het risicomanagement. Ook in het toezicht heeft Carla haar sporen verdiend: • Triodos Bank, RvC/Voorzitter Audit & Risk Committee • Binck Bank, RvC/Voorzitter Audit Committee • Saxion Hogescholen, RvT

drs. Jan Peter Duijvestijn RC Bestuurder/Financieel Directeur, Staedion Jan Peter heeft veel kennis en praktijkervaring met de financiële sturing van organisaties en het beheersen van risico’s. Deze kwaliteiten deed hij deels op bij Shell, waar Jan Peter verschillende financiële functies beklede in binnen-‐ en buitenland. Daarna startte hij een eigen adviespraktijk en heeft hij ook ervaring opgedaan in het maatschappelijk middenveld. Jan Peter is onder andere bekend van: • WSW, lid Deelnemersraad • Qmulus NV (voorheen Direct Wonen), CFO • Alrijne Zorggroep, lid Raad van Toezicht • Smit International, Member of the Board/Director Shared Resources


Bedrijfsvoering en organisatiecultuur prof. dr. Theo Camps Hoogleraar Organisatiekunde & Bestuurskunde, TIAS Tilburg University Theo is bestuursvoorzitter bij Berenschot. Hij adviseert voornamelijk op het gebied van strategie, organisatieontwikkeling en –verandering. Het maatschappelijk middenveld is hem niet vreemd. Hij heeft geadviseerd bij grote veranderingen in de zorg en ook de corporatiewereld is hem niet vreemd. Theo is onder andere bekend van: • KRO-‐NCRV, voorzitter Raad van Toezicht • Rabobank Rijk van Nijmegen, voorzitter Raad van Commissarissen • Rijnconsult, algemeen directeur/mede eigenaar (1995-‐2001) Theo heeft vele management publicaties geschreven. Bijvoorbeeld The Emerging Worlds of Chains & Networks (2004) over de wijze waarop firma’s en publieke organisaties opereren, concurreren en samenwerken. Meer specifiek voor woningcorporaties is zijn boek Verbinding verbroken (2011). drs. Rob Haans MBA Directie voorzitter/Bestuurder, De Alliantie Rob is gespecialiseerd in het leiden, besturen en veranderen van professionele ondernemingen. Deze kennis en ervaring heeft hij onder andere opgedaan in de media en bij woningcorporaties. Het managen van veranderingen is hem niet vreemd. Hij heeft veel ervaring op het snijvlak van privaat en publiek ondernemen. Rob is onder andere bekend van: • Aedes, lid van het bestuur • Woonstichting De Key, algemeen directeur/bestuurder • HilverZorg, RvT • De Volkskrant, directeur/uitgever • WPG Uitgevers, directeur drs. Martijn de Loor Eigenaar gevoel voor de zaak Martijn is een ervaren coach, die zich richt op de organisatiecultuur. Het begeleiden van individuen of teams naar een verandering van houding, gedrag of wijze van (samen)werken is een belangrijke kwaliteit van hem. Daarnaast is Martijn een visitator van woningcorporaties en heeft hij ervaring als toezichthouder. Martijn is onder andere bekend van: • Cognitum, voorzitter visitaties • Voortgezet Vrije Schoolonderwijs, RvT • Woningbouwvereniging de Kombinatie, RvT • Associé Synergos Haptonomie Amersfoort • Atrivé, senior consultant • Deloitte Nederland, senior manager


Leergang Bestuurders Woningcorporaties zes middagen van tot Hilton Soestduinen Maximaal 20 deelnemers 4

Recommend Documents