Leegstaande kantoren zijn kansen voor installateurs

Deze krant is een uitgave van Geberit voor installerend Nederland

4e jaargang nr. 1

Johan Cruijff: “Ik ben altijd een vechtmachine geweest”

Spuiten of plakken

PushFit in toiletgebouwen op Floriade

8

9

Drs. Ed Nijpels: ‘‘We laten zien hoe innovatief de installatiebranche is’

5

6/7

Februari 2012

Leegstaande kantoren zijn kansen voor installateurs “Bij het renoveren van leegstaande kantoorpanden hebben installatiebedrijven kansen, maar renovatie behoort niet bij ieder gebouw tot de mogelijkheden. De installatiebranche kiest daarom als uitgangspunt: renoveren als het kan, slopen als het moet.” Dit zegt ir. Marcel Engels, voorzitter van brancheorganisatie UNETO-VNI, als reactie op het gegeven dat steeds meer kantoren een nieuwe bestemming krijgen. Het is geen geheim dat de Nederlandse kantorenmarkt er slecht voor staat. De leegstand is enorm. Onderzoek leert dat ongeveer 40 procent van de kantoren ongebruikt is en dat een groot deel ervan nooit meer wordt verhuurd als kantoor. Deze kantoren zijn te oud of ze zijn niet meer renderend te verhuren, terwijl ook de nieuwe manier van werken niet meewerkt. Steeds meer mensen werken thuis, waardoor er steeds minder kantoorruimte nodig is. Minister Schultz van infrastructuur en Milieu heeft vorig jaar het Actieprogramma Aanpak Leegstand Kantoren naar de Tweede Kamer gestuurd. Hieruit blijkt dat er getracht gaat worden voor leegstaande kantoren een tweede leven te ontwikkelen. De installatiesector kan hier garen bij spinnen. “Vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars hebben een unieke kans om een flink deel van de Nederlandse kantorenvoorraad snel en doeltreffend te verduurzamen:, zegt Engels. “Tijdens deze ‘renovatie-evolutie’ kunnen we een deel van de kantoorgebouwen met behulp van innovatieve installaties veiliger, comfortabeler en energiezuiniger maken. Zo geven we de vastgoedmarkt een kwaliteitsimpuls en bewijzen we tegelijkertijd het milieu een dienst. Dit heeft niet alleen betrekking op energieverbruik, maar ook op veiligheid, gezondheid, comfort en kwaliteit. Daarbij kunnen we bijv. denken aan de ict-infrastructuur en maatregelen om legionellabesmetting te voorkomen.”

57.112 bezoekers trok de VSK in 2010. Dit jaar is van 6 t/m 10 februari in de Jaarbeurs Utrecht.

Geberit komt op voor de vakman Geberit heeft in de onlangs gewonnen rechtszaak tegen Praxis over een ten onrechte aangeboden ‘Geberit-Pack’ oog voor zowel de installateur als de consument. De vakman weet nu dat er partijen zijn die misleidende reclame tegen gaan en daarmee de vakhandel te beschermen. En de consument wordt beschermd tegen misleidende reclame. Dit laat Nicolette van Riemsdijk, Manager Groothandel en Detaihandel van Geberit, vandaag in InstallatieNieuws weten. De doe-het-zelfketen had een aanbieding waarbij ten onrechte een inbouwreservoir dat niet volledig bestond uit producten van Geberit wel als compleet Geberit product aangeboden. Geberit liet dit niet over zijn kant gaan en spande een rechtszaak aan. Deze werd gewonnen.

We mogen weer naar de VSK in Utrecht We mogen weer naar de VSK in Utrecht, De tweejaarlijkse vakbeurs voor de installatiesector in de Jaarbeurs Utrecht. De beurs wordt gehouden van 6 t/m 10 februari. Natuurlijk zijn alle grote aanbieders present, onder wie de partners van ‘De beste fitter van Nederland 2012’ Geberit, Grundfos, DEWALT en Honeywell. Er is ook de nodige aandacht voor deze competitie. In deze InstallatieNieuws besteden we ruim aandacht aan de VSK met onder andere een vraaggesprek met Ed Nijpels, voorzitter van de jury van de VSK awards.

Op pagina 3 licht Van Riemsdijk dit verder toe. NICOLETTE VAN RIEMSDIJK, MANAGER GROOTHANDEL EN DETAIHANDEL GEBERIT

Geen installateur of supporter mag ‘De beste fitter van Nederland 2012’ missen! Word jij de opvolger van Dennis Raaijmakers? Er zijn ook dit jaar weer vijf voorrondes voor ‘De beste fitter van Nederland 2012’ die uiteindelijk uitmonden in de grote finale op 1 juni in De Fabrique in Utrecht. En nog veel meer dan afgelopen jaar wordt elke voorronde en natuurlijk de finale een spektakel voor deelnemers en hun supporters. Als installateur mag je ‘De beste fitter van Nederland 2012’ dan ook niet missen. Schrijf je daarom, net zoals collega’s die je reeds voor-

Geberit PushFit

De toekomst begint nu. → www.geberit.nl

gingen, nu in op www.debestefittervannederland.nl en ga de uitdaging aan om de opvolger te worden van Dennis Raaijmakers! De inschrijving voor ‘De beste fitter van Nederland 2012’ is onlangs gestart en uit het aantal inschrijvingen blijkt dat veel installateurs reikhalzend naar de competitie uitkijken. De afgelopen twee jaar is ‘De beste fitter van Nederland’ definitief op de kaart gezet als dé jaarlijkse strijd tussen vakbroeders in de installatiebranche. Dit jaar heeft de organisatie zich nog meer uitgesloofd dan al het geval was. De grote finale wordt een nog grootser spektakel voor deelnemers en hun supporters, maar ook de voorrondes worden feestjes waar je bij moet zijn geweest. In een fantastische ambiance strijden de vakbroeders met elkaar, terwijl hun supporters hen onder het genot van een hapje en drankje kunnen aanmoedigen. Bovendien zijn

de voorrondes weer goed verspreid over het land zodat er altijd een voorronde bij je in de buurt is én omdat het altijd leuk is met vakgenoten die je kent te strijden. Bij elke voorronde beoordeelt een vakkundige jury het geleverde werk. Deze jury staat ook dit jaar weer onder voorzitterschap van good old en voormalig installateur Henny Hoppenbrouwers, die ook nauw betrokken is bij de Skills Masters in Rotterdam. Data voorrondes Donderdag 5 april is de eerste voorronde in Uitgeest. De tweede voorronde is donderdag 12 april in Rijswijk, donderdag 19 april is er een voorronde in Markelo, donderdag 26 april is ‘De beste fitter van Nederland’ in Eindhoven en donderdag 10 mei tenslotte is Heerenveen het toneel. De finale van ‘De beste fitter van Nederland 2012’ wordt voor de derde keer in successie gehouden in De Fabrique in

Utrecht. Deze finale staat gepland voor 1 juni. De competitie wordt mogelijk gemaakt door Geberit (sanitairtechniek), Grundfos (pompoplossingen), DEWALT (gereedschap) en Honyewell (regeltechniek). Hou de website www.debestefittervannederland.nl in de gaten voor meer info. Op deze website kun je je ook inschrijven.

Februari 2012

INSTALLATIENIEUWS

pagina 2

DOE MEE MET DE EUP WEDSTRIJD TIJDENS DE VSK OP ONZE STAND EN MAAK KANS OP EEN IPAD! In 2013 treedt de EuP-richtlijn in werking, en hierin worden radicale nieuwe eisen gesteld aan de energiezuinigheid van circulatiepompen. Vanaf dat moment kunnen alleen modellen met een zeer hoog rendement worden verkocht. Bezoek onze stand tijdens de VSK en wij informeren u graag over onze pompen die al aan deze eisen voldoen. En vergeet vooral niet deel te nemen aan onze EuP competitie waarin u kunt laten zien dat u voorbereid bent… U kunt ons in hal 8, rechts vooraan vinden - standnummer 8. E0.10. U kunt zich via grundfos.nl gratis registreren voor de VSK.

adv.Geberit_Jan_2012.indd 1

16-01-2012 17:05:32

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 3

Geberit wint rechtszaak tegen Praxis over misleidende aanbieding

“Wij beschermen ons A-merk, dat is in belang van vakman én consument” De rechtszaak die Geberit onlangs heeft gewonnen over een ten onrechte aangeboden ‘Geberit-Pack’ is winst voor de consument én voor de professionele installateur. “De consument wil zekerheid dat, als er een compleet Geberit inbouwreservoir wordt aangeboden, dit product dan ook een origineel compleet Geberit product is en daarmee voldoet aan alle Geberit kwaliteitseisen. De installatiebranche is nu verzekerd dat wij ons merk beschermen. De installateur hoeft niet te concurreren tegen goedkopere producten die verkocht worden onder het label van Geberit en dat niet zijn. Dit zegt Nicolette van Riemsdijk, Manager Groothandel en Detaihandel van Geberit, naar aanleiding van de onlangs gewonnen rechtszaak die Geberit had aangespannen tegen Praxis. Inzet was een aanbieding van Praxis van een inbouwreservoir in een zogenoemd “Geberit-Pack”. Echter de misleidende tekst op de “Pack” strookte absoluut niet met de werkelijkheid. Uitsluitend het kale Deltainbouwreservoir (Basic-model) en de bijbehorende Delta bedieningsplaat was van het merk Geberit. Het bijverpakte merkloze 2-delige frame had helemaal niets met het merk Geberit te maken en Geberit kan voor een dergelijk inferieure kwaliteit absoluut niet instaan. “Op deze manier wordt de klant ernstig misleid en gedupeerd”, zegt Van Riemsdijk. Het gebeurt overigens regelmatig dat

Colofon InstallatieNieuws is een uitgave van Geberit BV. www.installatienieuws.com www.debestefittervannederland.nl Productie: Enter Media BV Fijnvandraatlaan 2a 1381 EW Weesp Tel. (0294) 410333 Redactie: Hans Peijs, André Verheul www.enterweesp.nl Deze editie van InstallatieNieuws is voor een belangrijk deel gewijd aan de VSK. Wilt u InstallatieNieuws vaker in de bus ontvangen en/of wilt u via e-mail op de hoogte blijven van het nieuws in de installatiebranche, meldt u zich dan aan voor een abonnement op www.installatienieuws.com. © Copyright Op de teksten, de foto’s en het ontwerp van het InstallatieNieuws rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden zonder toestemming van de uitgever.

De kenmerken van Geberit Duofix Het is daarom, vindt Van Riemsdijk, goed om de unieke kenmerken van Geberit Duofix met artikelnummer 111.308.00.5 (bestaande uit één frame en (altijd) voorgemonteerd reservoir!), zoals dat wordt toegepast voor de constructie van wand-hangende wc’s. Deze kenmerken zijn, in willekeurige volgorde: - Het Geberit Duofix frame kan binnen een kwartier door één persoon worden gemonteerd. Die gaat volgens een 3-stappenplan, te weten 1. het installatieframe wordt in de gewenste positie gebracht waarna de poten op de vloer worden bevestigd, 2. het frame wordt op de gewenste hoogte gesteld en 3. het frame wordt op de juiste plaats aan de muur bevestigd. - Het frame bevat aan de bovenkant handige wandankers, waarmee de afstand tot de muur traploos verstelbaar is.

- Het frame bestaat uit één onderdeel, is gemaakt van staal en heeft een maximaal toegestane belasting van 400 kilo. Dit is natuurlijk gegarandeerd (en dat geldt niet wanneer het reservoir wordt aangeboden met een heel ander frame). - Het frame kenmerkt zich eveneens door een afvoerbeugel die in diepte verstelbaar is. - Het Geberit Duofix frame is voorzien van zogenoemde zelfstabiliserende poten waardoor het frame door één persoon op de juiste hoogte kan worden ingesteld en vanzelf op deze hoogte blijft. Daarna worden de posten met een borgbout vastgezet. - Het frame is slechts 4,8 centimeter diep, waardoor optimale ruimte voor de afvoerleiding is gewaarborgd. Veel andere imitatieframes zijn minder diep. producten van Geberit niet volgens de specificatie van Geberit worden aangeboden, maar deze aanbieding was voor Geberit de druppel die de emmer deed overlopen. Van Riemsdijk: “We zijn heel alert op dit soort aanbiedingen en Praxis ging nu duidelijk een stap te ver.” De rech-

ter stelde op 2 december Geberit in het gelijk en veroordeelde de doe het zelf-keten onder andere tot een rectificatie in de eerstkomende folder, op straffe van een dwangsom van 100.000,00. Deze uitspraak haalde onder andere De Telegraaf. Geberit heeft inmiddels in de media

- Het Geberit Duofix frame heeft een voorgemonteerde mantelbuis ten behoeve van de Geberit AquaClean – de wc waarmee u met water wordt gereinigd- aansluiting van Geberit. - Het systeem beschikt optioneel over een set brandmachetten, waardoor een eventuele brand in het leidingenschacht minimaal een uur wordt geweerd. Dit is uniek. - Het frame kan in plaats van op de vloer ook aan de onderkant worden bevestigd aan de wand. Dit is ideaal wanneer er bijvoorbeeld vanwege vloerverwarming of luxe tegelwerk geen gaten in de vloer kunnen worden geboord. Natuurlijk boet Geberit Duofix hierdoor niets aan kwaliteit in. - Voor speciaal sanitair (zoals de Memento van Villeroy & Boch) is er een heel simpele uitbreiding van het draagvlak door middel van twee extra passende steunen in het frame. De sleuven hiervoor zitten al in het frame.

- Op het Sigma inbouwreservoir (bijv. Duofix 111.308.00.5) zijn alle varianten van de Dance lijn (Samba, Rumba, Tango, Bolero, Mambo) en Sigma lijn toepasbaar, evenals de toiletblokhouder. Dit is belangrijk om te noemen, aangezien Geberit nog wel eens wordt gebeld door consumenten die niet begrijpen waarom de bedieningsplaat die zij hebben gekocht niet past op hun Geberit systeem. Tijdens de komende vakbeurs VSK die op 6 februari begint (zie de berichtgeving hierover elders in deze InstallatieNieuws) zal Geberit op haar stand uitgebreid aandacht besteden aan de unieke kenmerken van het Geberit Duofix systeem.

gewaarschuwd dat de consument moet uitkijken voor speciale (misleidende) aanbiedingen die bestaan uit samengestelde onderdelen, omdat deze niet voldoen aan de strenge kwaliteitseisen en unieke kenmerken van het Geberit product. Maar deze boodschap geldt evenzeer

voor de professionele installateur. Van Riemsdijk meent: “De recessie dwingt sommige vaklieden wellicht tot een keuze voor een goedkoper alternatief. Echter, dit blijkt in pratijk vaak niet goedkoper te zijn omdat installatiekosten in tijd aanzienlijk toenemen.”

Installatiebedrijven positief over 2012 Van alle soorten bedrijven in de bouwsector zijn installatiebedrijven het meest positief. Onder installatiebedrijven zijn relatief veel ondernemingen die verwachten dat hun omzet de komende tijd zal stijgen.

nl zien veel bedrijven hun eigen bedrijf verder groeien en veel gaan door met investeren. Meer dan driekwart van de ondernemers zal in 2012 doorgaan met investeren. Een op de drie zal zelfs meer of veel meer investeren dan in 2011. Eigen geld is de meest gebruikte bron van het geld dat nodig is om te investeren.

Dit staat in de nieuwste Monitor Bouwketen. Een half jaar geleden was er nog de hoop dat de conjunctuur zich langzaam zou herstellen. Die verwachting moest plaats maken voor het besef dat de situatie in de bouwketen juist verslechtert, mede als gevolg van de crisis in Europa. De verwachtingen verschillen echter per sector. Architecten en ingenieursbureaus hebben beduidend minder werk voor handen, terwijl bij bouwbedrijven en schilders- en onderhoudsbedrijven de werkvoorraad slechts licht geslonken is. Architectenbureaus en ingenieursbureaus verwachten zelf het meeste voor de kiezen te krijgen en denken dat het

bedrijf zal krimpen. Met name architectenbureaus, bouwbedrijven, schilders- en onderhoudsbedrijven verwachten dat ze hun personeelsbestand moeten verkleinen.

Positief Er is nog een andere indicator dat ondernemers ondanks het zware weer positief blijven. Volgens een onderzoek van BusinessCompleet.

Twee derde van de ondernemers die aangeven te zullen investeren, doet dit met eigen geld. Andere financieringsbronnen zijn de bank (10,7 procent) en privé-investeerders (6,5 procent). Subsidies (2,6 procent), familie en vrienden (1,6 procent) en fondsen (1,2 procent) worden minder vaak gebruikt. Wel hopen (of beter: verwachten) de ondernemers meer maatregelen van het kabinet om de economie te bevorderen. Verder blijkt dat het Midden en Kleinbedrijf (MKB) relatief veel minder te lijden heeft van de recessie dan de grote bedrijven.

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 4

In Midden-Nederland zijn de lonen het hoogst Het verschil in beloning tussen de Nederlandse regio’s is de laatste tijd flink toegenomen. In MiddenNederland (Utrecht, ’t Gooi, Almere en Betuwe) liggen de bruto jaarsalarissen gemiddeld 4,9 procent hoger dan het landelijk gemiddelde. In de Randstad is dat 1,8 procent hoger. Dit staat in het Nationaal Beloningsonderzoek 2011 van HR-adviesbureau Human Capital Group. Tussen Noord- en Midden-Nederland is het beloningsverschil het grootst. Het is van 7,3 procent in 2009 opgelopen tot 11,4 procent in 2011. Een modaal inkomen valt in het noorden met 2380 euro bruto per maand ongeveer 290 euro lager uit dan in het midden van het land. De verschillen worden wel steeds kleiner. Etalages zijn bedoeld om te verleiden.

De verleiding van het kopen is vaak te groot Ruim zes miljoen Nederlanders hebben achteraf wel eens spijt van een aankoop en 3,5 miljoen mensen doen zelfs aankopen waar ze geen geld voor hebben. Bovendien geeft een derde van de Nederlanders aan dat het voor hen beter is om internetsites met aantrekkelijke aanbiedingen te vermijden, zodat zij niet in de verleiding komen om deze producten te kopen. Dit zijn vooral de mensen die moeilijk rond kunnen komen. Dit blijkt uit onderzoek van het Nibud, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, in samenwerking met Wijzer in geldzaken. Vooral het percentage personen dat iets koopt terwijl de financiële polsstok eigenlijk niet lang genoeg is, valt op. Het merendeel van deze mensen (70 procent) vindt dit achteraf vervelend of zit er zelfs mee. Maar het weerhoudt hen er niet van om de volgende keer in dezelfde valkuil te stappen. Het Nibud maakt zich

zorgen om deze groep. “Juist voor mensen die het financieel niet ruim hebben, is het belangrijk zich te behoeden voor dit soort spijtaankopen. Daarnaast is het geen goed

teken dat mensen wel spijt hebben van hun aankoop, maar dat ze geen concrete actie ondernemen om dit een volgende keer te voorkomen”, meldt het Nibud.

Bouwproductie: 2 procent krimp De bouwproductie zal in 2012 volgens het Economisch Bureau van ING met 2 procent krimpen. De belangrijkste oorzaak: door de vastgelopen woningmarkt worden minder nieuwbouwwoningen verkocht en gebouwd. Daardoor zien bedrijven door de recessie hun omzetten dalen en stellen zij investeringen in nieuwe bedrijfsgebouwen uit omdat zij de extra capaciteit niet nodig hebben en/of de financiële middelen hier niet meer voor hebben. Deze voorspelling doet ING. In 2011 groeide de bouwsector nog

met bijna 4 procent. De krimp van de bouwproductie zal in 2012 waarschijnlijk niet zo groot zijn als in 2009 en 2010. Orderboeken zijn de afgelopen periode maar beperkt gedaald van 6,4 maanden in april 2011 naar 6,0 maanden in november 2011. Ter vergelijking: in dezelfde periode in 2008 daalden de orderboeken in de bouw van gemiddeld 8,6 maanden werk naar 6,9 maanden werk. Het aantal gereed gekomen woningen zal volgens ING dalen van 62.000 in 2011 naar 55.000 in 2012. In 2013 volgt een lichte stijging naar 57.000.

Nederlandse kinderen spaarzamer geworden Nederlandse kinderen sparen steeds meer. Van de 84 procent van de basisschoolkinderen tussen de 8 en 12 jaar die zakgeld krijgen (16 procent krijgt dit dus niet), geeft slechts 14 procent elke keer alles uit. In 2008 was dit 23 procent. De ‘Wijzer in geldzaken Junior Monitor 2011’ hield onlangs een onderzoek onder duizend kinderen naar hun zakgeldgedrag. Veel kinderen geven aan dat ze voor het eerst zakgeld kregen toen ze 6 of 7 jaar waren. Het zakgeld wordt meestal wekelijks gegeven, maar naarmate men ouder wordt vaker maandelijks. In groep 5 krijgen de kinderen gemiddeld circa 1,50 euro per week, in groep 8 gemiddeld circa 2,30 euro. Daarnaast heeft zes op de tien kinderen ook inkomsten door het doen van klusjes. De helft van de basisschoolleerlingen geeft aan het meeste geld dat ze binnenkrijgen

te sparen. Eén op de drie geeft de helft uit en spaart de andere helft. Eén op de zeven geeft bijna alles uit. Jongens geven het merendeel van hun geld uit aan speelgoed en computerspellen, meisjes aan spullen om zich mooi te maken en speelgoed. Kinderen uit groep 5 en 6 geven meer geld uit aan speel-

goed, kinderen uit groep 7 en 8 aan computergames. Het bezit van een mobiele telefoon neemt toe naarmate de leeftijd vordert. In groep 5 heeft één op de zeven kinderen een mobiele telefoon, in groep 8 bijna driekwart. De kosten voor de mobiele telefoon worden meestal door de ouders betaald.

De salarissen in de Randstad liggen nu 1,8 procent hoger dan het landelijk gemiddelde, terwijl dat in 2009 nog ruim 3 procent was. In Noord-Nederland is de beloning 6,5 procent lager dan landelijk, gevolgd door Oost-Nederland (-3,9 procent) en Zuid-Nederland (-3,4 procent). Midden-Nederland betaalde in 2009 1 procent beter dan landelijk en dat is gestegen naar 4,9 procent in 2011.

Recessie speelt zzp’ers in de kaart Volgens Nyenrode Business Universiteit en Atos Interim Management speelt de huidige recessie de zzp’er in de kaart. Want: veel grote bedrijven verwachten te moeten saneren in het personeelsbestand, maar het werk blijft liggen en dan is in veel gevallen de zzp’er de oplossing. Dit staat in het rapport ‘Innoveren of saneren: wat eerst?’, dat beide organisaties hebben opgesteld. In eerdere slechte economische tijden vlogen de zzp’ ers er als eerste uit en kon de crisis gedeeltelijk bezworen worden. Maar nu vindt er een tegengestelde actie plaats: vaste krachten raken hun baan kwijt terwijl het werk blijft liggen. Dit gat zal worden opgevuld door zzp’ ers. Zzp’ ers zijn flexibeler ten

opzichte van vaste krachten. De zzp’ers klinkt dat als muziek in de oren, want veel van hen hebben het zwaar. De helft van de zzp’ers in Nederland zit werkloos op de bank, zo blijkt uit een analyse van vacatureportal Jobbird.com onder ruim zeshonderd zelfstandigen. Van alle zzp ‘ers heeft 54 procent tien jaar of langer werkervaring. zzp’ers zijn naarstig op zoek naar nieuwe opdrachten en dat maakt de groep kansrijk voor bedrijven die zoeken naar kwalitatief goed personeel. De groep zzp’ers zonder werk is, vindt Jobbird.nl, overigens een vorm van verborgen werkloosheid. zzp’ers die tijdelijk geen opdracht hebben, staan niet als werkloos geregistreerd en dat verdoezelt de feiten.

‘Bedrijven moeten vrijwilligerswerk faciliteren’ Eén op de drie werkende Nederlanders doet wel eens vrijwilligerswerk. Dit aandeel zou fors stijgen als bedrijven faciliteiten zouden creëren waardoor vrijwilligerswerk binnen de tijd van de baas kan worden gedaan. Ongeveer 85 procent van de Nederlanders vindt het logisch dat bedrijven iets terugdoen voor de maatschappij. Dit leert onderzoek van ING. Zeven op de tien werknemers vindt het (zeer) belangrijk om zelf deel te nemen aan projecten die iets terugdoen voor de samenleving. Een even grote groep zegt dat het hun werkplezier stimuleert. De redenen die worden genoemd om vrijwilligerswerk te doen, zijn: het is leuk (60 procent), je doet iets terug voor de samenleving (52 procent), het geeft een goed gevoel (49 procent), je doet sociale contacten op (42 procent), je leert meer mensen kennen (32 procent) en je doet nieuwe ervaringen op (32 procent). Jongeren tot 30 jaar doen vaker dan ouderen vrijwilligerswerk om hun

CV aan te vullen. Maar voor de rest verschillen zij niet van hun oudere collega’s in hun standpunten over vrijwilligerswerk. Tijdgebrek is de belangrijkste reden waarom werknemers niet aan vrijwilligerswerk doen (61 procent). Zeer geïnteresseerd Als het vrijwilligerswerk deels of geheel in de tijd van de baas mag plaatsvinden, zegt 35 procent van de niet-vrijwilligers zeer geïnteresseerd te zijn mee te doen. Daarnaast zou de werkgever een aantal vrijwilligersprojecten moeten bieden waaruit werknemers kunnen kiezen. Werkgevers die hun medewerkers in de gelegenheid stellen om vrijwilligerswerk te laten doen, doen dit door: materialen of middelen ter beschikking te stellen (38 procent), werknemers onder werktijd vrijwilligerswerk te laten doen (31 procent), een aantal projecten aan te bieden waaruit werknemers kunnen kiezen (28 procent) of geld beschikbaar te stellen (13 procent).

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 5

Johan Cruijff was magistrale voetballer en is een echte leider

“Ik ben altijd een vechtmachine geweest” Nummer 14. Het nummer dat automatisch wordt gekoppeld aan Johan Cruijff, de legendarische voetballer uit Betondorp. In 1971, ’72 en ’74 werd hij gekroond tot ’s werelds beste voetballer. Boeken vol zijn over hem geschreven en eigenlijk zijn die nooit af, want er is nooit rust rond de Amsterdammer. Zoals nu bij Ajax. Op 25 april wordt hij 65. Het is een mooi moment voor een portret. “Dat zegt ze bijna iedere dag. Maar ik laat niet meer los. Dat weet zij ook wel. Als ik er in mijn eentje had voorgestaan, was het waarschijnlijk een ander verhaal geweest. Maar we hebben nu een grote groep mensen die voor elkaar opkomt.” Dit antwoordt Johan Cruijff in VI op de vraag of zijn vrouw vaak zegt

te stoppen met zijn carrière en gaat hij in zaken. Dat breekt hem lelijk op wanneer hij samen met zijn vriend Michel Basilevitsj een varkensfokkerij begint. Zijn ‘vriend’ sluist echter zijn hele vermogen weg en laat Cruijff achter met een schuld van zes miljoen gulden: Cruijff moet weer voetballen voor zijn geld. Hij doet dat

de schoonvader Cor Coster gratis bij. De voetbalwereld zou daarrna nooit meer hetzelfde zijn. “Ik kan me de eerste keer nog herinneren dat wij bij het bestuur kwamen voor een nieuw contract. ‘Wie is die man’, vroegen ze. Ik zeg: ‘Nou, die komt mij helpen.’ ‘Helpen? Hoezo?’ Ik zeg: ‘Jullie zijn allemaal in de 50. Ik ben 18, ik heb niet eens een vader. Dus ik ben toch geen partij voor jullie? Ik heb hem meegenomen om een beetje partij te geven.’ Zij: ‘Ja maar dat doen we niet, met hem erbij praten we niet.’ Ik zeg: ‘Dan ga ik toch naar huis?’ Dus wij naar huis. Zo heb

worden ze live bijgespijkerd.” Niet alleen is Cruijff een leider met een onwrikbare visie op voetbal en komt hij op voor anderen, hij heeft ook nare trekjes. Hij is bijvoorbeeld rancuneus. Voor hem geldt: ben je niet voor hem, dan ben je tegen hem. Overal waar hij komt, leidt dat tot ruzie en het aantal vijanden is niet eens meer op de vingers van twee handen te tellen. Toen hij zich eind 2010 ging bemoeien met Ajax kon je er dan ook vergif op innemen dat er met deuren geslagen zou worden. Het begon toen Cruijff,

nadat Ajax door Real Madrid was zoek gespeeld, in De Telegraaf liet weten dat er niets deugt aan Ajax en dat er geen talenten meer doorstromen. Hoewel aantoonbaar niet waar (in het basisteam van het Nederlands elftal spelen vijf spelers die bij Ajax zijn opgeleid te weten Wesley Sneijder, Maarten Stekelenburg, Gregory van der Wiel, John Heitinga en Rafael van der Vaart) was dit de knuppel in het hoenderhok met als gevolg dat aan het begin van 2012 Ajax bestuurlijk een zooitje is. Hoe dit afloopt, weet nog niemand.

‘Ik ben er nog steeds van overtuigd dat zoals ik het doe je het moet doen, want anders zou ik het niet doen’

‘Johan, laat ze het lekker uitzoeken daar in Amsterdam.’ Op 25 april dit jaar wordt Cruijff 65 jaar. Normaal gesproken een leeftijd dat je het kalmer aan gaat doen, maar dat zal niet gelden voor Cruijff. Er is namelijk een grote kans dat hij dan nog steeds verwikkeld is in deze affaire. Voor hem dus nog even geen rust in een leven dat volledig in het teken staat van voetbal. Zijn loopbaan als voetballer begint in 1964, wanneer hij zijn eerste contract bij Ajax tekent. Hij mag voor 15.000 gulden per jaar zijn kunsten vertonen in het eerste. Daarmee is hij na Piet Keizer de tweede voetballer in Nederland die fullprof is. Op 15 november 1964 maakt hij zijn debuut voor Ajax, maar pas vanaf oktober 1965 is hij onomstreden. Trainer Rinus Michels smeedt dan een nieuw Ajax, dat jaren later de Europese top zal bestormen met Cruijff als spil. Op 22 augustus 1973 speelt hij zijn laatste wedstrijd voor de Amsterdamse club en vertrekt naar Barcelona waar hij eveneens grote triomfen viert. In 1978 – hij is dan pas 31 - besluit hij

bij Los Angeles Aztecs en later onder andere bij Washington Diplomats, Ajax en Feyenoord waar hij eind 1984 met een titel zijn voetballoopbaan definitief afsluit. Hij wordt erna trainer bij Ajax en Barcelona, waar hij in 1995 na een succesvolle periode wordt ontslagen. Het is zijn laatste echte kunstje op een voetbalveld. Meer dan een voetballer Cruijff is veel meer dan een voormalig voetballer. Zijn vriend oudminister Pieter Winsemus noemt hem één van de meest inspirerende managers. Dat is opvallend, want Cruijff heeft de ULO (de voormalige Mavo) niet afgemaakt. Maar dat hij een leider is, staat buiten kijf. Dat zit er gewoon in. Op de vraag van wat er eerder was: het voetbaltalent of het talent om leiding te geven: “Ik denk het voetbaltalent. Maar ik zorgde ook als klein jochie dat ik nooit afhankelijk was van een ander. Wat je dan doet, is je eigen bal meenemen, want dan mag je altijd meedoen. “Cruciaal voor zijn ontwikkeling als persoon is het huwelijk met Danny in 1968, want hij kreeg er de gehaai-

ik er altijd ingestaan. Ik ben altijd een vechtmachine geweest, bezig om dingen voor elkaar te krijgen die niet bestonden. Opkomen voor anderen en voor jezelf, dat heb ik altijd gedaan.” Johan Cruijff College Dat hij zijn school niet heeft afgemaakt, heeft ook te maken met het feit dat schooltijden en trainingstijden vaak parallel lopen. Om die reden heeft hij het Johan Cruijff College opgezet. “Ik kreeg van Ajax een premie om een middenstandsdiploma te halen. De lessen waren op dinsdagavond. Alleen: twee van de vier dinsdagavonden was ik aan het voetballen. Aan het einde van de rit wilde ik examen doen, maar dat mocht niet, want de helft van de tijd was ik niet op school geweest. Dat is het basisprobleem: dat geen enkele school of opleiding open is wanneer jij vrij bent en er is niemand die daarop heeft ingespeeld. Daarom zijn wij begonnen met die scholen. Zijn de sporters op reis, dan doen ze hun opleiding online. Eén keer in de maand, of net wanneer het uitkomt,

Cruijffiaans is vaak slecht Nederlands Johan Cruijff laat veel na, waaronder zijn typische uitspraken. Die worden tegenwoordig Cruijffiaans genoemd, maar in veel gevallen is het gewoon slecht Nederlands. Dat laat onverlet dat de boodschap er vaak eentje is om over na te denken. Een aantal van die uitspraken op een rij: “Voetbal is simpel. Het is echter moeilijk om simpel te voetballen” “Voordat ik een fout maak, maak ik die fout niet.” “Als je sneller wilt spelen kun je wel harder lopen, maar in wezen bepaalt de bal de snelheid van het spel.” “In voetbal is het simpel: je bent op tijd of je bent te laat. Als je te laat bent, moet je zorgen dat je op tijd vertrekt.” “Ik heb wel eens gezegd: als je met 4-0 voor staat en er zijn nog tien minuten te spelen, kun je beter twee ballen op de lat schieten, zodat de mensen “oei” en “ai” roepen, want als je 5-0 maakt, is dat alleen maar voor de stand.” “Mensen zeggen ook dat een ploeg die met tien man speelt gevaarlijker is dan een ploeg met elf man. Dat komt alleen maar omdat vijf van die elf denken: ik doe een stapje minder, terwijl vijf van die tien er juist een schepje bovenop doen. “ “Als wij de bal hebben kunnen zij niet scoren.” “Je moet altijd zorgen dat je een doelpunt meer scoort als de tegenstander.” “Ik ben er nog steeds van overtuigd dat zoals ik het doe je het moet doen, want anders zou ik het niet doen.”

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 6

Vakbeurs VSK 6 t/m 10 fe Drs. Ed Nijpels, voorzitter jury VSK Awards:

‘Met VSK Awards laten we zien hoe innovatief de installatiebranche is’ “Met het uitreiken van de VSK Awards willen we laten zien hoe innovatief en initiatiefrijk de installatiebranche is. De branche bevindt zich in een moeilijke periode en daarom is het nu juist goed om de trots op prestaties in die branche te etaleren. Ieder jaar weer ontvangt de jury bijzondere inzendingen waarvan we met recht kunnen zeggen dat ze bijdragen aan de trots die de jury, en velen met ons, voor de branche voelen.” Dit zegt oud-minister van VROM en voormalig commissaris van de Koningin in Friesland drs. Ed Nijpels. Momenteel is hij voorzitter van NLingenieurs en vanuit die functie is hij voorzitter van de jury die de VSK Awards toekent. Medio november zijn de genomineerden bekendgemaakt. Op 6 februari 2012 worden de winnaars tijdens het VSK Dinner ‘Experience of Elements’ bekendgemaakt. Geberit heeft twee nominaties. Het nieuwe Geberit Monolith wastafelelement is genomineerd in de categorie Water en de innovatieve en duurzame Waterkracht generator voor kranen (SSPS) is genomineerd in de categorie Aarde. De jury beoordeelt de nominaties op vijf criteria. Nijpels: “De eerste is innovatie. Is het een nieuw product of een combinatie van bestaande producten en in hoeverre is het product imagoverbeterend voor de branche. En ook: in welke mate biedt het product een oplossing voor maatschappelijke vraagstukken? Het tweede criterium is kwaliteit, waarbij wordt beoordeeld in hoeverre het product functioneel, doelmatig en praktisch toepasbaar is. Duurzaamheid is het derde criterium en het vierde is de prijs-kwaliteitverhouding. Tot slot wordt gekeken of het product kostenbesparend en/of efficiencyverhogend is.” VSK Projectenprijs Tijdens het diner op 6 februari wordt ook de VSK Projectenprijs uitgereikt. Hierbij wordt beoordeeld welk project integraal is ontworpen en uitgevoerd met een nadrukkelijke (hoofd)rol voor de installateur. Hierbij wordt onder andere gekeken in hoeverre de installateur een substantiële rol speelt, alsook of de samenwerkingspartners samen gezorgd hebben voor een verhoging van de energetische waarde met minimaal twee labels. Tevens wordt beoordeeld of er een open dialoog was tussen alle partners. De nominaties voor deze prijs zijn het gemeentehuis Oss, het renovatieproject Dolomietenlaan in Tilburg en de renovatie van een galerijflat met 90 corporatiewoningen uit 1972 in Weert. Bij het project in Oss en Weert was installateur Kemkens uit Oss betrokken, terwijl bij het project in Tilburg Kempair Klimaatbeheersing uit Eindhoven een belangrijke rol had.

Honeywell steekt energie in duurzame oplossingen Honeywell (hal 10, stand D.008) geeft weer acte de présence op de VSK, waarbij alle expertise van functionele geïntegreerde producten en systemen voor woningen en gebouwen samenkomt. Voor de utiliteit heeft Honeywell pasklare innovatieve oplossingen met de brand TREND die de installateur en eindgebruiker helpen bij het inzichtelijk maken en terugdringen van het energieverbruik. TREND biedt een compleet programma aan regelaars die van kantoor tot ziekenhuis kunnen worden toegepast om het binnenklimaat te optimaliseren en waarbij de installateur én eindgebruiker dankzij de voor de VSK award genomineerde Energy Eye, zijn energieverbruik nauwkeurig kan volgen om vervolgens in een later

stadium de installatie zelf verder te optimaliseren. Er is ook aandacht voor de woningbouw. Honeywell biedt een breed productportfolio, waar energie-efficiëntie en comfort hand in hand gaan. Zo zijn er de Chronotherm klokthermostaten en er is het eenvoudige bedieningsgemak van de Round kamerthermostaten. Natuurlijk is het Evohome-systeem present en ook voor vloerverwarming is de installateur aan het juiste adres. Met de HCE20 bedrade en HCE80 draadloze regelaars biedt Honeywell voor elke wens een passende oplossing. Producenten zijn ook aan het goede adres bij Honeywell. Op de VSK toont de divisie OEM onder andere haar uitgebreide scala aan oplossingen voor de verwarmings- en ventilatiemarkt.

“Installatiesector moet duurzame slagen maken” “In de bouw kunnen nog echte ‘duurzame’ slagen worden gemaakt en dan vooral aan de installatiekant. Bij het formeren van bouwteams zou het opnemen van een installateur verplicht moeten zijn.” Is getekend: Gerard Deen, adviescommissievoorzitter van de VSK. In de installatiesector rijgen belangrijke en ingrijpende gebeurtenissen zich momenteel snel aaneen. Natuurlijk speelt de recessie een belangrijke rol, maar ook de uitstroom van werknemers, het veranderende bouwproces en veranderingen in keuringen/inspecties raken de branche. Volgens Deen is het daarom zaak om projecten integraal aan te pakken. Dat wil zeggen dat iedere partij die bij het proces wordt ingeschakeld vanaf het begin betrokken wordt. “Gezien de trend om meer duurzaam te bouwen en te renoveren is het dus wijs om in een vroeg stadium een installateur of systeemintegrator bij bouwplannen te betrekken. Zij kunnen adviseren op het gebied van systeemintegratie en zorgdragen dat dit goed wordt uitgevoerd. De eindgebruiker zal hier alleen maar profijt van hebben en faalkosten worden gereduceerd”, aldus Deen. Goed opgeleide installateurs Dit betekent wel, erkent hij, dat er voldoende goed opgeleide installateurs moeten zijn en daar begint het steeds meer te wringen. Deen: “Daar zit op dit moment het pijn-

De installatiesector heeft volgens Gerard Deen, adviescommissievoorzitter van de VSK, volop kansen maar dan moeten wel ‘duurzame slagen’ worden gemaakt. punt, want de branche kent een omgekeerde piramide. Er is meer uitstroom van werknemers dan instroom.” Deelsectoren In de deelsectoren bespeurt Deen een wisselend beeld. Sanitair heeft te lijden onder de recessie en volgens Deen zijn productontwikkeling en duurzaamheid van cruciaal belang. “De badkamer evolueert, mede door de vergrijzing, verder van een puur functionele ruimte naar een wellnessruimte. Duurzaamheid is vooral te vinden op het gebied van water- en energiebesparing.” Binnen het segment verwarming zijn systeemoplossingen een trend. “Denk hierbij aan H.R.-ketels met ventilatie, combinaties met warmtepompen

Geberit toont weer veel nieuws op VSK De stand van Geberit (hal 8, C.054) op de VSK puilt traditiegetrouw weer uit met noviteiten. Naast het in 2011 geïntroduceerde Monolith wc-element, komt Geberit met een uitbreiding in stijl: het Geberit Monolith wastafelelement. Het product heeft al een iF productdesignaward op zak en is tevens genomineerd voor een VSK award. Ook genomineerd voor de VSK award is de Geberit waterkrachtgenerator voor infraroodkraan. Dit

Het Geberit Monolith wastafelelement. duurzame product zorgt voor zijn eigen energievoorziening. Maar er is meer nieuws: een hypermoderne elektronische wc sturing, een nieuwe lijn Sigma bedieningsplaten en vernieuwd persgereedschap.

De Geberit waterkrachtgenerator voor infraroodkraan.

Verder introduceert Geberit de nieuwe kleur umbra - donkerbruin glas - voor Geberit Monolith (wc en wastafelelement) en voor een aantal bedieningsplaten. Tenslotte wordt er natuurlijk uitgebreid gedemonstreerd met Geberit AquaClean en met Geberit PushFit en Mapress leidingsystemen. Bezoek Geberit dus op stand C.054 in hal 8.

en zonne-energie. Maar ook ketels in combinatie met zonne-energie voor warm water zien we steeds meer terug.” Overigens houdt verwarming zich goed staande. De vervangingsmarkt blijft licht groeien en jaarlijks worden circa 460.000 C.V.-ketels geplaatst. ‘Overall’ laat Deen optekenen dat het terugdringen van de CO2-uitstoot in woningen en utiliteitsbouw de belangrijkste drijfveer is. “Mede door het toepassen van ICT in combinatie met de nieuwste sensoren worden losstaande functionaliteiten geïntegreerd. Om deze verandering van product- naar systeemoplossingen succesvol te laten verlopen is het wel noodzakelijk dat de installateur zich ontwikkelt als de eindverantwoordelijke systeemintegrator.”

Sanitairplein Maandag 6 februari wordt tijdens de VSK het Sanitairplein gehouden. In hal 11 laten specialisten hun licht schijnen op belangrijke ontwikkelingen in de branche. De eerste sessie vanaf 12.30 uur komt voor rekening van Derk-Jan Rouwenhorst, projectleider van researchbureau Qudata. Hij presenteert de resultaten van een onderzoek naar de oriëntatie, communicatie en het uiteindelijke aankoopgedrag van consumenten die in het afgelopen jaar een badkamer hebben gekocht of dit in het aankomend jaar van plan zijn. Verder wordt een beeld geschetst van de ontwikkeling van de badkamermarkt in de afgelopen jaren. Aansluitend gaat Henk Knol, hoofdredacteur van vakblad Sanitair & Tegel Specialist, in op de nieuwste badkamertrends. Het vierde onderdeel is een noviteitenpitch door leveranciers. Tijdens enkele korte presentaties krijgen fabrikanten en leveranciers de gelegenheid een nieuw product toe te lichten, met mogelijkheden voor bezoekers van de vakbeurs om hierover vragen te stellen.

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 7

bruari Jaarbeurs Utrecht Bezoekers VSK komen elke keer graag terug In 2010 trok de vakbeurs VSK (Verwarming, Sanitair en klimaatbeheersing) 57.122 bezoekers en meer dan de helft (55 procent) van hen heeft of is werkzaam voor een installatiebedrijf. Er is een grote kans dat deze personen ook dit jaar de VSK weer bezoeken, want 84 procent van hen geeft aan ook dit jaar weer van de partij te zijn.

Bezoekers VSK zijn geïnteresseerd in:

Innovatie Grundfos op VSK

Verwarming 59% CV-ketels 54%

09.30 uur - Opening Door: dagvoorzitter Elmer van Krimpen, adjunct-directeur, F&B Specialisten in Energie en Milieu

Sanitair 43% Klimaatbeheersing 35% Luchttechniek 32%

09.35 uur - De praktijk van de Energieprestatienorm van gebouwen (EPG)

Airco en koudetechniek 29%

Door: ir. Ieke Kuijpers–van Gaalen, adjunct-directeur, DGMR

Meet- en regeltechniek 28%

Daarnaast krijgen bezoekers de kans om kennis te maken met revolutionaire producten op het gebied van huishoudelijk afvalwater en watervoorziening. Ook zijn er nieuwe producten binnen andere toepassingsgebieden te zien. Het aanbod van Grundfos gaat verder dan alleen technologische pompen. Ook de diensten op het gebied van service, online planning en opleidingsmogelijkheden staan in de spotlights.

12.20: Discussie en afsluiting Middagprogramma (onderwerpen legionellapreventie en het nieuwe Drinkwaterbesluit)

13.00 uur: Opening Door: dagvoorzitter Elmer van Krimpen, adjunct-directeur, F&B Specialisten in Energie en Milieu

13.05 uur: Gevolgen van het nieuwe Drinkwaterbesluit Door: Will Scheffer, onafhankelijk legionelladeskundige

Gereedschappen en bedrijfswagens 23% Kennisoverdracht en ICT 15%

0

20

40

bezoekers dat tevreden is over de VSK. Bijna 90 procent zegt dat de beurs aan de verwachtingen voldoet of zelfs heeft overtroffen. De tweejaarlijkse vakbeurs VSK is dit jaar geïnspireerd op de natuurele-

60

80

100

menten water, lucht, aarde en vuur. Bij de indeling van de beursvloer komen deze elementen structureel terug. De VSK is van 6 tot en met 10 februari 2012 in de Jaarbeurs Utrecht.

Registreer nu gratis op www.vsk.nl Met een paar minuten van uw tijd bent u verzekerd van snelle toegang zonder wachttijden.

10.05 uur: Innovatieve warmtewisselaars en gasadaptieve regelingen

13.35 uur: Legionella-veilig waterleidingsysteem met Markstreamer

Door: Ronald Jense, Manager Techniek & Productmarketing, Itho Daalderop Nederland

Door: Anjo Kater, Product Manager legionellapreventie, Aquador

10.35 uur:

14.05 uur: Risicoanalyses en beheersplannen in de praktijk

Pauze

10.50 uur: Veiligheid met rookgasafvoersystemen Door: Ing. Guido van Oijen MBA, Manager marketing & sales, Cox Geelen

11.20 uur: Systeemoplossingen nu en in de toekomst Door: Ingmar Tennekes, cursusleider, Vaillant

Ook van Grundfos (hal 8, E.004 en E.010) wordt weer verwacht dat ze op de VSK met innoverende producten aanwezig zijn. En aan deze verwachting wordt natuurlijk voldaan. Uiteraard worden de meest efficiënte verwarmingscirculatiepompen die er op het moment verkrijgbaar zijn op de stand gepresenteerd. Veel aandacht is er voor de EuP regelgeving die in 2013 van kracht wordt. Grundfos informeert de bezoekers over de gevolgen die dit heeft voor de dagelijkse werkzaamheden. En vergeet meteen niet mee te doen aan de EuP wedstrijd waarbij als hoofdprijs een iPad (en veel andere prijzen) wordt weggegeven.

Dinsdag 7 februari is de Dag van de Installatie. Tijdens twee informatieve sessies worden de deelnemers bijgepraat over maximaal rendement en staat legionellapreventie centraal. U kunt het ochtend- en/of middagprogramma volgen.

Ochtendprogramma (onderwerpen: ventilatie, veiligheid en de nieuwe energieprestatienorm)

Duurzame energieoplossingen 81%

Niet alleen met de kwantiteit zit het goed, ook de kwaliteit van de bezoekers is in orde. Ongeveer de helft van de bezoekers mag beslissingen nemen over investeringen en dat zien de ongeveer 500 standhouders natuurlijk het liefst. Dit blijkt ook uit het feit dat er veel contracten worden gesloten en dat nieuwe contacten worden gelegd. Overigens bezoeken de installateurs gemiddeld 20 procent van alle stands; blijkbaar komt men gericht naar de beurs. Duurzame oplossingen De bezoekers zijn het meest geïnteresseerd in duurzame energieoplossingen (81 procent heeft hier interesse in), gevolgd door verwarming (59 procent) en cv-ketels (54 procent, zie voor het totale overzicht het staatje bij dit artikel). Heel belangrijk is ook het aantal

Dinsdag 7 februari Dag van de Installatie

11.50 uur: Waar ligt de toekomst van ventilatie? Door: Ir. Harm Valk, senior adviseur, Nieman Raadgevende Ingenieurs

Openingstijden VSK De openingstijden van de VSK zijn

VSK-theater In het zogeheten VSK-theater worden bezoekers in sessies van een kwartier dagelijks bijgepraat over een onderwerp aan de hand van het uitgangspunt ‘Op weg naar 2020’. Elke VSK-dag vindt er vanaf 16.00 uur onder leiding van professionele gespreksleiders een zogenoemd rondetafelgesprek plaats over

marktkansen en mogelijkheden voor de technische installatiesector. De volgende thema’s komen aan de orde: •Integratie Bouw en Installatietechniek; op weg naar 2020 •Veranderende regelgeving; op weg naar 2020 •Kwaliteit en vakmanschap; op weg naar 2020

Maandag 6 februari: 10.00 - 18.00 uur Dinsdag 7 februari: 10.00 - 18.00 uur Woensdag 8 februari: 10.00 - 18.00 uur Donderdag 9 februari: 10.00 - 20.00 uur (Avondopening) Vrijdag 10 februari: 10.00 - 18.00 uur

Door: Walter van der Schee, adviseur Ingenieursbureau Wolter & Dros

14.35 uur: Discussie en afsluiting De Dag van de Installatie vindt plaats in de Irene Congreszaal. Aanmelden kan gelijktijdig met registratie voor beursbezoek.

XR Lithium van DEWALT nu ook op 10,8v DEWALT staat op de VSK (hal 2, stand A.110) met het hele gamma, waaraan onlangs een aantal nieuwe producten is toegevoegd. Allereerst doet 10,8V zijn intrede in het XR-programma. Dit XR Lithium Ion accusysteem bestond al uit onder andere 14,4 Volt en 18 Volt schroef(klop)boormachines, combihamers, recipro zagen, cirkelzagen en LED-werklampen. Het XR Lithium Ion assortiment is voorzien van innovaties voor extra hoge prestaties, langdurig werken en comfort. Daarnaast biedt DEWALT 3 (1+2) jaar garantie op alle XR machines. Als extra worden verschillende machines in het modulaire opbergsysteem ToughSystem geleverd.

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 8

Spuiten of plakken? Het lijkt in het digitale tijdperk bijna ouderwets om nog over reclame op je auto te spreken. Maar wat is er mooier dan een rijdend reclamebord in de regio waar u actief bent? Voor veel installateurs heeft het weinig zin om grootschalig te adverteren. Je schiet dan met een schot hagel op een klein doelwit. Adverteren in regionale media zou kunnen, maar het is in elk geval belangrijk om via het internet vindbaar te blijven. Naast een eigen site kun je aan tools als Adwords denken. Maar waarom zou u het ingewikkelder maken dan nodig? Veel bestelauto’s van installateurs rijden vrijwel permanent rond in de regio waar ze hun klanten ook vinden, dus wat ligt er meer voor de hand dan een passende reclame op de auto? Je mag er gevoeglijk van uitgaan dat juist de beoogde doelgroep daar extra aandacht aan zal besteden. Vooral als het verder gaat dan een simpele tekst op de flanken. Wrappen Het goede nieuws is dan dat je vandaag de dag niet meer naar de autospuiter hoeft om dat te regelen. Dat kost immers twee keer geld. Het spuiten zelf natuurlijk, maar ook de restwaarde van de auto daalt enorm. Gelukkig kan dat veel praktischer worden opgelost.

Speciale plaktechnieken bestaan al een tijdje, maar tegenwoordig is het op steeds meer adressen mogelijk om een auto geheel of gedeeltelijk te laten ‘carwrappen’. In goed Nederlands: de auto inpakken. Daarbij wordt de auto beplakt met een folie. Als je dat slim gebruikt, verandert de bestelauto in een rijdend reclamebord. Dat kan overigens ook met grote vrachtwagens. Sterker nog: de techniek wordt gebruikt op boten, bussen en zelfs vliegtuigen. De folietechniek van specialisten heeft de laatste tijd grote stappen gezet. Met plakfolie en carwrappen zijn de mogelijkheden vrijwel onbeperkt, zonder dat het meteen veel geld moet kosten. Er rijden daarom veel meer ‘ingepakte’ auto’s rond dan we ons realiseren. Om de simpele reden dat je dat bij één kleur helemaal niet meer herkent. Zo kunstig is het allemaal afgewerkt. Nieuw jasje Saillant detail: wrappen wordt zelfs gekozen in plaats van de aanschaf van een nieuwe auto. Voor hoogstens een paar mille ziet die er namelijk weer spic en span uit. Met een nieuwe kleur kan hij er weer even tegen. Niet zelden wordt daarbij een bijzondere afwerking gekozen. Zo zijn mat wit en mat zilver erg in de mode. Maar bijvoorbeeld ook mat zwart, chroom en koolstofvezel behoren tot de mo-

Een beplakte auto. Een nieuwe eigenaar kan de bestelauto makkelijk van een nieuw jasje voorzien.

Het beplakken van een auto met grote vellen folie is een precisiewerkje. gelijkheden. Bij de specialist kijkt niemand er nog van op. Praktische bezwaren zijn er nauwelijks meer trouwens. Met de moderne foliematerialen kan hij zelfs door de wasstraat. Steeds vaker wordt dat proces van het geheel of gedeeltelijk inpakken ook met gloednieuwe auto’s gedaan. Op deze wijze is het geen probleem meer om een unieke ‘huiskleur’ te kiezen. Je kunt het gifgroen, warm oranje of helblauw er na loop van tijd weer afhalen. Zodat er een meer alledaagse kleur onder vandaan komt waar de autodealer – of het leasebedrijf – een stuk blijer van wordt. Reclame Bij gebruik van folieletters is het relatief makkelijk om van tijd tot tijd teksten te wisselen en bijvoorbeeld in te spelen op grote evenementen in de regio. Of kortingsaanbiedingen rijdend te afficheren. Als alternatief voor adverteren. Vergeet niet: wie de hele dag in een regio

rondrijdt, zal uiteindelijk tienduizenden keren worden gezien. Als de auto de aandacht trekt, zijn dat samen heel wat ‘contactmomentjes’. The sky is the limit. Bestaande kleurfolies en uitgesneden teksten en afbeeldingen zijn al veelzijdig. Maar door een combinatie van folietechniek en enorme printers zijn de nieuwe mogelijkheden vrijwel onbeperkt. Voor de keuze van de gebruikte materialen scheelt het trouwens wel of zo’n uiting jarenlang of wat korter op de auto komt. Als het moet, kunnen ook ingewikkelde afbeeldingen als foto’s meerdere jaren goed blijven. Ze worden na het printproces met een beschermend laagje afgewerkt.

Dit blijkt uit de ‘Global Affluent Investor’ van onderzoeksbureau TNS (in Nederland bekend als TNS NIPO). Op basis van interviews met 12.000 huishoudens met meer dan 100.000 dollar vrij belegbaar vermogen verspreid over 24 markten

mende markten hun ontwikkelde tegenhangers op dit moment naar de kroon steken als het gaat om het bedrag dat men kan investeren. Zo staan de Verenigde Arabische Emiraten en India naast Singapore en Hongkong in de top 5 van landen waar vermogende huishoudens gemiddeld meer dan één miljoen dollar aan vrij belegbaar vermogen bezitten. De enige Europeanen die in deze top vijf voorkomen zijn de Zweden. Groot-Brittannië en Frankrijk staan in Europa in dit opzicht onder aan de lijst.

Een stad als Shanghai in China is in veel opzichten moderner dan veel steden in Eiuopa. waaronder China, Brazilië en India, wordt helder dat de groei van opkomende economische grootmachten

zijn uitwerking al begint te hebben op persoonlijke vermogens. Het onderzoek toont ook aan dat opko-

VSK 2012 De VSK is de belangrijkste tweejaarlijkse beurs voor de installatiesector in Nederland. De editie in 2012 belooft weer minimaal net zo veelbelovend te worden als de editie in 2010. Datum: VSK 2012 is van maandag 6 tot en met vrijdag 10 februari 2012. Locatie: Jaarbeurs Utrecht. Meer informatie: www.vsk.nl

Prijzen Een relatief eenvoudige oplossing komt op een paar honderd euro en de auto helemaal inpakken kan tot een paar mille oplopen. Daar tussenin is werkelijk alles mogelijk.

India en China halen Europa in op de welvaartsladder De wereldorde verandert zienderogen. Terwijl de Verenigde Staten, met 31 miljoen vermogende huishoudens, nog steeds geldt als het meest welvarende land ter wereld, onthult het onderzoek dat de opkomende economieën van India en China (met ieder 3 miljoen vermogende huishoudens) inmiddels alle Europese landen hebben ingehaald in deze welvaartsmeting onder consumenten. Dat de VS ook wordt ingehaald, is een kwestie van tijd. Nederland telt overigens circa 850.000 van deze vermogende huishoudens.

AGENDA

Hoewel het welvaartspeil in kleine, rijke landen als Luxemburg en Singapore hoger ligt, zijn er enorme tegenstellingen in markten met grote bevolkingsaantallen. Zo ligt het aantal welgestelden in de VS op 27 procent, terwijl dit in India en China slechts 1 procent is.

Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten Voor iedereen met bouw-, verbouw- of inrichtingsplannen is een bezoek aan de beurs Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten een échte aanrader. Op de beurs zijn bedrijven vertegenwoordigd die producten en/of diensten leveren op het gebied van bouwen, verbouwen en inrichten. Datum: 30 maart t/m 1 april 2012.

Locatie: Jaarbeurs Utrecht Meer informatie: www.denationalebouwbeurs.nl

Voorrondes ‘De beste fitter van Nederland’ Donderdag 5 april Uitgeest Donderdag 12 april Rijswijk Donderdag 19 april Eindhoven Donderdag 26 april Markelo Donderdag 10 mei Heerenveen Vrijdag 1 juni finale in de Fabrique in Utrecht

Meer informatie: www. debestefittervannederland.nl

INSTALLATIENIEUWS

Februari 2012

pagina 9

Van Tilburg (Horst) gebruikt insteeksysteem PushFit voor toiletgebouwen op Floriade ‘PushFit lijkt wel bedacht voor dit project’

Installatiebedrijf Van Tilburg uit Horst heeft momenteel de handen vol aan de installatie van liefst 170 tijdelijke toiletten op het terrein van de Floriade 2012, die op 5 april wordt geopend. Voor de leidingen is gekozen voor PushFit. Dit is een heel bewuste keus, legt projectleider Peter Christiaens uit. Installateur Patrick van de Bekerom voert het werk uit en is zeer tevreden over het insteeksysteem. De Wereld Tuinbouw Expo, beter bekend als de Floriade, in Venlo wordt op 5 april feestelijk geopend door Koningin Beatrix. Tot en met begin oktober van dit jaar – dan gaan de poorten dicht en houdt Venlo er een mooi park aan over – worden honderdduizenden bezoekers verwacht en dat betekent dat er heel wat toiletten nodig zijn. Alle toiletten die niet zijn ondergebracht in de diverse hoofdgebouwen worden gerealiseerd in houten geprefabriceerde chalets die geleverd worden door Verhoeven Timmerfabriek Nederland in Venray. Er komen elf van deze gebouwen verspreid over het terrein met in totaal 170 toiletten. PushFit zeer geschikt Installatiebedrijf Van Tilburg voert het installatiewerk voor deze opdracht uit. Het bedrijf heeft het

Peter Christiaens: “Een van de voordelen van PushFit is dat je er geen perstang voor nodig hebt.”

Nog meer Geberit op de Floriade Ook in Villa Flora – het grote glazen hoofdgebouw van de Floriade – is Geberit vertegenwoordigd. De hoofdleidingen in dit gebouw zijn van Mepla en de aftakkingen voor grijs water zijn van PushFit.

Patrick van de Bekerom legt in een chalet PushFit aan. werk voor de chalets, die na afloop van de tentoonstelling weer worden weggehaald, geoffreerd op basis van leidingen van PushFit van Geberit omdat al snel bleek dat geen enkel ander leidingsysteem geschikt is. Anders gezegd: PushFit is als enige zeer geschikt. Peter Christiaens legt dit uit: “Wij zijn ongeveer twee jaar geleden bij een bijeenkomst bij Geberit geïnformeerd over de unieke kwaliteiten van PushFit. Onze installateurs vonden het meteen een geweldig systeem, maar we hadden we het nog nergens geïnstalleerd omdat we tot nu toe altijd met Mapress uit de voeten kunnen. Bij het installeren van de toiletten in de prefab wanden in deze gebouwen kunnen we echter niet met een tang uit de voeten. Daar is geen ruimte voor en daarom is PushFit het ideale systeem, want een van de voordelen van PushFit is dat je er geen perstang voor nodig hebt.”

Gekoppeld aan Duofix De leidingen van PushFit worden gekoppeld aan Geberit Duofix inbouwreservoirs, waardoor de installateurs in de kortst mogelijke tijd het werk kunnen afronden. Christiaens: “PushFit scheelt veel tijd met installeren, helemaal wanneer je de leidingen combineert met andere producten van Geberit. Met toiletten van een ander merk krijg je namelijk dat je nog steeds veel werk

hebt met de aansluitingen. Maar nu is het een kwestie van het stuk leiding dat je nodig hebt op maat snijden, ontbramen, insteken en klaar is Kees. Je wint hier veel tijd mee en elke minuut die je kunt winnen, is meegenomen, helemaal bij dit project. En de installateurs hoeven geen zwaar gereedschap mee te sjouwen, want je hebt geen ander gereedschap nodig dan een kniptang, griptang en het appa-

raatje waarmee je de leidingen ontbraamt. Het is, kortom, een ideaal systeem dat voor een project als dit bedacht lijkt te zijn.”

Van Tilburg is Pluvia specialist Installatiebedrijf Van Tilburg heeft momenteel veertig medewerkers en is daarmee in Noord-Limburg een middelgrote speler in de installatiesector. Het bedrijf is gespecialiseerd in utiliteitsbouw en meer specifiek in alle installatiewerk van grote loodsen, waarvan er in deze contreien veel zijn gebouwd en nog steeds worden gebouwd. Venlo en omgeving vormen namelijk een scharnier naar Duitsland, want veel goederen uit de haven van Rotterdam worden hier in grote loodsen op- en overgeslagen. In veel van deze loodsen deed Van Tilburg het installatiewerk en dat betekent dat er veel Geberit Pluvia wordt geïnstalleerd. Pluvia is namelijk het ideale systeem voor het afvoeren van grote hoeveelheden hemelwater op platte daken. “Van Tilburg is een van de grootste specialisten op het gebied van Pluvia in Nederland”, zegt Jorn van Kampen, Adviseur Utiliteit en regiomanager van Geberit. Voor het leidingwerk kiest Van Tilburg over het algemeen voor Geberit Mapress en ook voor alle andere sanitaire elementen kiest het installatiebedrijf doorgaans voor producten van Geberit. De relatie tussen Van Tilburg en Geberit bestaat al van voor de eeuwwisseling.

Villa Flora is de blikvanger van de Floriade (het gebouw ligt pal aan de snelweg A73) en combineert de nieuwste technologie op het gebied van klimaatbeheersing uit de glastuinbouw met de toepassing van veel glas, bloemen en planten. Villa Flora heeft een gezond binnenklimaat en bespaart tot 100 procent op de energiekosten in vergelijking met een bestaand nieuw kantoor. Pellikaan Bouwbedrijf uit Tilburg is hoofdaannemer en Muller-Van Engelen Installaties is als één van de onderaannemers verantwoordelijk voor de aanleg van de waterleidingen. In Villa Flora wordt Mepla gebruikt voor tapwater en PushFit voor grijs water.

Met een u-bocht kan de flexibele PushFit leiding ook worden geïnstalleerd op plaatsen waar andere leidingen niet passen.

Voordeel Dat laatste blijkt bij een bezoek aan het project waar installateur Patrick van de Bekerom de installatiewerkzaamheden uitvoert. In het chalet achter het glazen hoofdgebouw zijn drie toiletten op het eerste gezicht wat vreemd aangesloten, met een ruime extra bocht (zie foto). Maar het blijkt dat de flexibiliteit van PushFit waardoor dit mogelijk is juist een enorm voordeel is. Christiaens: “De wanden van de chalets komen geheel gemonteerd aan. Dit betekent dat onder andere de horizontale steunbalken al op hun plek zitten. De afstand tussen de wand en het reservoir is zo ondiep dat je die niet direct kunt aansluiten. Dat zou een probleem kunnen zijn, maar met een extra bocht is dat zo opgelost. Dat kan met geen enkel ander systeem. Het ontwerp van de chalets is hier bepalend voor de werkwijze en daar past PushFit naadloos bij.” Van de Bekerom heeft inmiddels de nodige ervaring opgedaan en werkt heel graag met PushFit. “Het werkt supersnel en daardoor bespaar je veel tijd’, laat hij weten.

Februari 2012

INSTALLATIENIEUWS

pagina 10

Uniek en universeel!

De ronde klokthermostaat met unieke CombiContact functie! De Round Clock Deluxe wordt de komende tijd gegarandeerd een bestseller! Deze universele klokthermostaat is immers zowel te gebruiken voor aan/uit als modulerend regelen. CombiContact is een innovatieve oplossing die er voor zorgt dat de thermostaat automatisch correct werkt op elk 24V en OpenTherm® cv-toestel. Net als de overige thermostaten uit de Honeywell Round-familie is de Round Clock Deluxe mooi, efficiënt en gebruiksvriendelijk. Bovendien heeft de Round Clock Deluxe een zeer eenvoudig in te stellen klokprogramma. Kortom, geavanceerde techniek in een vertrouwd jasje! Het vertrouwde gezicht van comfort, Honeywell. Wilt u meer weten over de Round Clock Deluxe van Honeywell? Kijk op www.regelvisie.nl of bel Honeywell Infolijn: 020-56 56 392 © 2011 Honeywell B.V. AD0315

NIEUW!

KOM ZE BEKIJKEN OP DE VSK BEURS! 6 t/m 10 februari | Hal 2 Stand A110

10,8V TREEDT TOE TOT HET XR ASSORTIMENT!

@dewalt_benelux

Februari 2012

INSTALLATIENIEUWS

pagina 11

VW Transporter still going strong De VW Transporter is één van de meest ingezette bestelauto’s in de installatiesector. Dat is wat je noemt still going strong. De betrouwbaarheid, het laadvermogen en de motorisering zijn belangrijke aanbevelingen. InstallatieNieuws voelt de Transporter met de DSG zevenversnellings automaat (!) met een dubbele cabine aan de tand. Bestelauto’s worden niet veel vernieuwd. De laatste opknapbeurt van de Transporter vond twee jaar geleden plaats. Nadien zijn er wel kleine aanpassingen geweest, maar over het algemeen hanteren autofabrikanten het uitgangspunt dat je bestelauto’s niet om de haverklap hoeft te vernieuwen. Het zijn werkpaarden, geen luxepaarden. VW greep de vernieuwing van de Transporter T5 aan om het uiterlijk meer in lijn te brengen met VW’s uit het personenwagengamma. Zo werden de koplampen geleend van de Golf VI en de achterbumper en de achterlichten zijn eveneens vernieuwd. Het dashboard in de nieuwe cabine is helemaal zoals VW dat aan zijn stand verplicht is: comfortabel, logisch en praktisch ingedeeld en zonder opsmuk. Dit dashboard

Volkswagen Transporter 2.0 TDI 7-DSG dubbele cabine Motor: 2.0TDI Inhoud: 1968 cc. Vermogen: 180 pk. Koppel: 400/1500 (Nm/toeren) Afmetingen uitwendig lxbxh (in cm): 530x190x199 Wielbasis: 340 cm. Laadruimte lxbxh (in cm): 193x144x133 Tilhoogte: 57 cm. Eigen gewicht: 744 kg. Nuttig laadvermogen: 1065 kg. Prijs getest exemplaar: 40.500 euro (excl. BPM en excl. BTW). Er is al een VW Transporter met enkele cabine voor 17.900 euro. Maximaal aanhangwagengewicht: 2500 kg. Brandstofverbruik (gecombineerd, onbeladen): 1 op 10,8 CO2-uitstoot: 205 g/km.

Mike Horn in Caribisch gebied Mike Horn en zijn jonge bemanning, bestaande uit zogeheten Young Explorers, varen momenteel door het Caribisch gebied. De eerstvolgende ligplaats van de Pangaea is het eiland Antigua, het hoofdeiland van de zogeheten Lee ward Eilanden waar ook Barbuda deel van uitmaakt. Ook het Caribisch gebied en de eilanden in deze zee merken in de praktijk de gevolgen van de klimaatverandering in de wereld. Het aantal orkanen bijvoorbeeld neemt de laatste jaren in dit gebied hand over hand toe. Samen met zijn Young Explorers (jonge onderzoekers uit de hele wereld die de opdracht hebben onderzoek te doen naar de gevolgen van de klimaatverandering en daar verslag van te doen naar generatiegenoten) zal Mike Horn ook hier weer een aantal expedities maken. Daarna reist hij verder richting het zuiden van ZuidAmerika om daar later dit jaar de Pangaea definitief aan de kade te leggen. Geberit is een van de hoofdsponsors van deze reis die tot doel heeft de wereld op de hoogte te brengen van de gevolgen van klimaatverandering. Ook onder water valt veel te ontdekken voor Mike Horn.

had net zo goed in een personenwagen van VW kunnen zitten en dat is bedoeld als compliment. De stoelen zitten goed, maar hebben helaas geen lendensteun. Er zijn meer dan genoeg opbergvakken. Op de tweede rij hebben de passagiers meer dan genoeg ruimte, Al blijft het onhandig dat deze bank niet ietsjes achterover kan vallen. Je zit altijd rechtop en dat vindt niet iedereen even comfortabel. De drie volwassenen die hier kunnen zitten, beschikken over een eigen klimaatinstelling en er zijn volop

leeslampjes. De passagiersbank is bovendien slim, want daaronder zitten twee opbergvakken van 46 cm lang en 31 cm breed. Er ontstaat zo ook 46 cm extra laadlengte. Dat komt nog eens boven op de 193 cm laadlengte die er standaard al is. De Transporter heeft met zijn dubbele cabine nog altijd een laadruimte van 3,7 kuub; hij mag 1056 kg laden. Optioneel is een schuifdeur aan de linkerzijde. Lading is makkelijk in en uit te laden, onder andere dankzij de beperkte tilhoogte van 57 centimeter. Verder

is het laadruim vooral praktisch, zoals het hoort. Komen we bij de techniek, en dan vooral bij de automatische transmissie met zeven gangen. Er rijden niet veel bestelauto’s met een automaat, maar toch rukt dit fenomeen snel op. Logisch, want het scheelt gewoon een hoop schakelwerk. Deze DSG-automaat is werkelijk geweldig. De bak heeft een souplesse en handeling om u tegen te zeggen. Helemaal in combinatie met de 2.0 TDI motor is dit een bestelauto waarin je voor je plezier rijdt.

Nederland is schoonste jongetje van de klas Nederland mag zich voor wat betreft de uitstoot van CO2 door personenauto’s best op de borst kloppen. In 2011 bedroeg de uitstoot aan CO2 van alle in Nederland verkochte personenauto’s 126 gram per kilometer. Daarmee zit Nederland al ruim onder de voor Europa vastgestelde norm van 130 gr/km in 2015. Nederland is hiermee het schoonste jongetje van de klas in Europa. Iets meer dan een op de drie nieuw verkochte auto’s in 2011 (36,5 procent) zijn vrijgesteld van aanschafbelasting (bpm) en motorrijtui-

genbelasting (mrb), waardoor de zakelijke rijder slechts 14 procent bij zijn fiscale inkomen hoeft bij te tellen. Dit zijn dus superschone en zuinige auto’s. Dit is een toename van bijna 12 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Ook de verkoop van elektrische auto’s zit procentueel fors in de lift. Tot en met november werden 815 nieuwe personenauto’s met elektrische aandrijving op kenteken gezet. Eind 2010 stonden er slechts zo’n 200 elektrische personenauto’s geregistreerd. Het totale elektrische wagenpark in Nederland bestaat

Vorig jaar zijn 1.053 elektrische auto’s in Nederland verkocht. Samen met het gegeven dat steeds meer kleine, schonere auto’s worden gekocht, is Nederland binnen de EU het schoonste jongetje van de klas.

nu uit 1.053 auto’s. Het jaar 2011 zou de doorbraak van de elektrische auto worden in Nederland voorspelden trendwatchers, maar dat is er dus nog niet helemaal uitgekomen. Nederland heeft een wagenpark van bijna acht miljoen en het aandeel elektrische auto’s is dus vooralsnog te verwaarlozen. 555.290 auto’s De Nederlandse autodealers hebben alles bij elkaar een klinkend 2011 achter de rug met 555.290 verkochte auto’s: een toename van 15,2 procent ten opzichte van 2010. Vooral de eindsprint was fenomenaal, want toen werden er 17.369 auto’s verkocht tegenover 11.393 in dezelfde maand in 2010. Volkswagen is het bestverkochte automerk van 2011. De Duitse producent registreerde 60.881 voertuigen, goed voor een marktaandeel van 10,95 procent. Peugeot neemt de tweede plaats in, gevolgd door aartsrivaal Renault. De Volkswagen Polo is het populairste automodel van 2011. Van dit type zijn 24.840 stuks geregistreerd, wat overeenkomt met een marktaandeel van 4,47 procent. De Renault Twingo neemt de tweede plaats in, gevolgd door de Peugeot 107, de Toyota Aygo en de Volkswagen Golf.

Februari 2012

INSTALLATIENIEUWS

pagina 12

Ik daag je uit! Ben jij de beste fitter van Nederland 2012?

E