LEEFBAARHEID EN ZORG IN KAART Joop van der Schee Onderwijscentrum VU
cartoon: ZAK agenda 2001
OPDRACHT 1: DE MAZELEN Inenting tegen mazelen is gestart in 1976. Sindsdien komt de ziekte bijna niet meer voor in Nederland. In 1999-2000 vond er toch een mazelenepidemie plaats. Waar die epidemie in Nederland voorkwam kun je opzoeken en verklaren met www.zorgatlas.nl Je hebt daarvoor een computer met internet nodig. A. Waar was de mazelenepidemie in 1999-2000? 1. Typ op een computer met internet: www.zorgatlas.nl 2. Klik op het openingscherm van de zorgatlas. 3. Klik op de speelkaart ‘Ziekten en aandoeningen’. 4. Klik op ‘infectieziekten’ 5. Klik op ‘mazelenepidemie’ 6. De mazelenepidemie kwam vooral voor in …………………………………….. …………………………………………………………………………………... B. Waarom was daar een mazelenepidemie? 1. Als je de kaart van de mazelenepidemie in beeld hebt, kun je er een kaart naast zetten met ‘kaart vergelijken’. 2. Klik nu op ‘preventie’ 3. Klik dan op ‘vaccinaties’ 4. Klik op ‘BMR vaccinaties’ (de inentingen tegen de bof, mazelen en rode hond) 5. Leg uit wat de twee kaarten samen laten zien: …………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….. C. Maar waarom lieten die mensen zich niet inenten? 1. Als je de kaart van de mazelenepidemie in beeld hebt, kun je er ook een andere kaart naast zetten met ‘kaart vergelijken’ 2. Klik eerst de rechterkaart weg, door op ‘vorige’ te klikken. 3. Klik nu weer op ‘mazelenepidemie’. 4. Als je de kaart van de mazelenepidemie weer in beeld hebt, kun je er een kaart naast zetten met ‘kaart vergelijken’. 5. Klik nu op ‘beïnvloedende factoren’ 6. Klik dan op ‘sociale omgeving’ 7. Klik op ‘stemgedrag’ 8. Klik op ‘SGP stemmers’ 9. Leg uit wat de twee kaarten samen laten zien: ………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….. D. Waarom verspreidde de epidemie zich niet naar de rest van Nederland? ………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………..
OPDRACHT 2: DOOD IN HET VERKEER Jaarlijks sterven veel mensen door verkeersongevallen. Het aantal doden daarbij is niet overal in Nederland even groot. Er zijn verschillen tussen gebieden. Onderzoek dit met de zorgatlas op internet (www.zorgatlas.nl) en de Bosatlas. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Typ op een computer met internet: www.zorgatlas.nl Klik op het openingscherm van de zorgatlas Klik op de speelkaart ‘sterfte’. Klik op ‘sterfte naar doodsoorzaken’ Klik op ‘sterfte door wegverkeersongevallen’ Waar is het aantal doden door verkeersongelukken beneden het gemiddelde? …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. 7. Waar is het aantal doden door verkeersongelukken boven het gemiddelde? …………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………. 8. Klopt het dat in dichtbevolkte gebieden het aantal doden door wegverkeersongelukken boven het gemiddelde ligt? 0 nee 0 ja Welke Bosatlaskaart kun je gebruiken om je standpunt te onderbouwen? ………………………….. 9.
Bespreek met een klasgenoot wat verklaringen kunnen zijn voor wat je gevonden hebt. ………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………..
OPDRACHT 3: ROKEN EN DRINKEN Drinken en roken, is voor veel jongeren een kick. Wordt dat overal in Nederland evenveel gedaan? Onderzoek dit met de zorgatlas op internet (www.zorgatlas.nl) . 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Typ op een computer met internet: www.zorgatlas.nl Klik op het openingscherm van de zorgatlas Klik op de speelkaart ‘leefstijl’ Klik op ‘alcoholgebruik’ Klik op ‘zware drinkers 1995-1999’ Waar in Nederland wordt bovengemiddeld gedronken? ……………………………………………………. 7. Is er een samenhang tussen veel roken en veel drinken? Ga dit op de volgende manier na. Als je de kaart van de zware drinkers in beeld hebt, kun je er een kaart naast zetten via ‘kaart vergelijken’. 8. Klik nu op ‘rookgedrag’ 9. Klik nu op ‘zware rokers 2001-2003’ 10. Waar in Nederland wordt bovengemiddeld veel gerookt? ……………………………………………………… 11. Wordt er in de gebieden waar veel gerookt wordt ook veel gedronken? ……………………………………………………… 12. Ga zelf na of er een samenhang is tussen de spreiding van zware rokers en kanker. Tip: schuif de kaart met zware rokers naar links met het symbool linksonder in deze kaart. Met ‘kaart vergelijken’ haal je vervolgens een nieuwe kaart op. Is er samenhang? ………………………………………………………. 13. Lees onderstaand bericht. Hoe zou het komen dat Amsterdammers die uit het Middellandse-Zeegebied komen gemiddeld ouder worden? ……………………………………………………….. Amsterdammers hebben een lagere levensverwachting dan de gemiddelde Nederlander. Autochtone Amsterdammers en mensen uit geïndustrialiseerde landen leven minder lang dan Amsterdammers die uit andere landen afkomstig zijn. Van Amsterdammers uit het Middellandse-Zeegebied is de levensverwachting het hoogst. Bron: www.amsterdam.nl 12-3-03
OPDRACHT 4: AMBULANCES 1. Zoek de kaart over ambulances op in de Kleine Bosatlas 58 Plus (kaart 96D) of in de Basis Bosatlas (kaart 43D). a) Noem twee gebieden waar het percentage inwoners dat binnen 15 minuten per ambulance bereikt kan worden erg hoog is. ………………………………………………………………………………… b) Noem twee gebieden waar het percentage inwoners dat binnen 15 minuten per ambulance bereikt kan worden lager is dan 85%. ………………………………………………………………………………… c) Waar kun je beter wonen als het gaat om de bereikbaarheid van ambulances: Den Haag of Arnhem? …………………….. d) Wat zou een verklaring voor het verschil tussen Den Haag en Arnhem kunnen zijn? ……………………………………………………………………………….. …………………… ………………………………………………………….. 2. Meer informatie over ambulances kun je vinden in de zorgatlas op internet. Klik op www.zorgatlas.nl via ‘zorg’ naar ‘ziekenvervoer’. Kijk op de kaart met ‘percentage overschrijdingen 2001’ a) Waar kun je beter wonen als het gaat om de werkelijke bereikbaarheid van ambulances in 2001: Den Haag of Arnhem? …………………….. b) Wat zou een verklaring voor het verschil tussen Den Haag en Arnhem kunnen zijn? ……………………………………………………………………………….. …………………… …………………………………………………………..
Kaart 1
Kaart 2
Kaart 3
Kaart 4
Kaart 5
