BIJLAGE 3
Projecten Educatieve Middelen Pool 2007 – 2008 Aanvraagformulier ondersteuning Onderwijscentrum VU
Aanvraag
Samenwerkend leren op afstand II
Mathilde Molendijk FALW IVM / IVA Opdrachtgever: prof. dr. H.J. Scholten 26 maart 2007
Onderwijscentrum VU De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam www.onderwijscentrum.vu.nl Contactpersonen: Procedure en overige vragen: mevr. C.M.J. Peters (E:
[email protected] T: 020 –598 9221) ICT&Onderwijs: dhr. drs. G.J. Los (E:
[email protected] T:020 – 598 5493) Digitaal Portfolio: mw. drs J. Poortinga (E:
[email protected] T: 020 - 598 5481) Kwaliteitszorg: dhr. dr. W. van Os (E:
[email protected] T: 020- 598 5480) Onderwijsvisie: dhr. drs. G.J. Los (E:
[email protected] T:020 – 598 5493)
BIJLAGE 3
1.
Projectbeschrijving
1.1 Samenvatting In dit project willen de volgende stap zetten in het samenwerkend leren op afstand. In de afgelopen periode is het samenwerkend leren met behulp van groupware succesvol ingezet in de cursus “Introduction to GIS” van de deeltijd master UNIGIS. Bij aanvang van de studie worden studenten, afkomstig uit diverse landen, direct betrokken bij een opdracht gebaseerd op samenwerkend leren. De resultaten van de eerste pilot zijn zeer positief beoordeeld. De resultaten zijn beschreven in het Mid Term report (zie bijlage A). Ook de begeleidingscommissie is te spreken over de verbetering in studiebegeleiding; de aantoonbaar verbeterde studievoortgang; de toegenomen motivatie bij de studenten; en over de verhoogde kwaliteit van de ingeleverde papers. In de periode maart – mei 2007 wordt de pilot bijgesteld naar aanleiding van de opgedane ervaringen en herhaald met een nieuwe groep studenten. In deze nieuwe aanvraag willen we het samenwerkend leren verder uitbreiden en verbreden in de periode 2007 – 2008. Doelen: - Uitbreiding en verbreding van de pilot ‘Samenwerkend leren op afstand’ binnen het onderwijs • Samenwerkend leren studenten: binnen de GIS opleiding het samenwerkend leren op afstand terug laten komen in de scriptie fase van de studie (het opzetten van scriptie klasjes op afstand). Het samenwerkend leren op afstand komt dan voor bij aanvang van de studie, en in de afsluitende fase van de studie. • Samenwerkend leren docenten: samenwerkend leren inzetten bij de ontwikkeling van onderwijs materiaal voor de cursus Health Geography / GIS & Health module (in samenwerking met de Manchester Metropolitan University [MMU] en de Universiteit van Salzburg). • Vergroten van efficiency van het onderwijs door gebruik te maken van groupware voor colleges op afstand tijdens de cursus Health Geography (november 2007). Ook zal concreet gekeken worden naar de mogelijkheid van gastcolleges en samenwerkend leren op afstand in het kader van de samenwerking Windesheim-VU (voor de GIS module bij Windesheim; januari, april 2008). - Ontwikkelen van concrete indicatoren om het succes van samenwerkend leren aan te kunnen tonen (tijd, kwaliteit, motivatie e.d.) Als eerste stap in dit project krijgen de betrokken docenten een uitnodiging om deel te nemen aan een workshop over samenwerkend leren op afstand (inhoudelijk, onderwijskundig en technisch), naar aanleiding van de opgedane ervaringen. Beoogd resultaat: - Bevorderen samenwerkend leren binnen de GIS master na afloop van de eerste module “Introduction to GIS” (samenwerkend leren als terugkerend element in het GIS curriculum: eerste module, en scriptieklasje). - Concrete indicatoren ontwikkelen rond succes van samenwerkend leren op afstand zoals • Experimenteren met meer/minder begeleiding en de effecten hiervan; • Verder inzicht krijgen in de optimale tijdsinvestering in de begeleiding op afstand; • Kwaliteit • Studievoortgang - Inzicht in variaties in het samenwerkend leren met gebruik van nieuwe technologieën zoals Google documents en spreadsheets. Dit biedt tevens interessante mogelijkheden om meelift gedrag inzichtelijk te krijgen.
BIJLAGE 3
-
Ervaring opdoen met colleges op afstand (vanuit Manchester voor de cursus Health Geography; vanuit de VU voor het Windesheim Gis onderwijs) Ervaring opdoen met samenwerkend leren tussen docenten bij ontwikkeling onderwijs materiaal (GIS & Health module)
Het project sluit aan bij de thema’s: - Onderwijsvisie VU ( learning community: samenwerkend leren, gebruik van groupware); - Toegankelijkheid van de (deeltijd-)opleidingen door middel van inzet van E-learning, en doorlopende leerlijnen (afstandsonderwijs, life long learning, blended learning). Op te lossen probleem: Het (huidige) afstandsonderwijs binnen de GIS opleiding kenmerkt zich door individuele opdrachten, terwijl studenten veel leren van elkaar en het uitleggen van de stof aan elkaar. We willen leren met en van elkaar (samenwerkend leren) meer integreren in het huidige onderwijs, niet alleen bij aanvang van de studie, maar ook in de scriptie fase. Daarnaast vindt er onderwijs plaats op twee locaties terwijl hier winst te halen is op het gebied van docentinzet en uitwisseling van kennis tussen de twee locaties. Dit heeft betrekking op de MSc. cursus Health Geography, die we geven in samenwerking met docenten van de Manchester Metropolitan University. En tevens zijn er mogelijkheden wat dit betreft over het geven van colleges ten behoeve van de GIS module bij Windesheim, waarbij e.e.a. afgestemd zal worden met de ervaringen die binnen de Faculteit hiermee zijn opgedaan. Goolge documents lijkt een goede aanvulling te zijn op de tot nu toe gebruikte Breeze software en Skype.
1.2 Doelstellingen Het project beoogt het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs (gezamenlijke kennisconstructie en afwisseling van werkvormen) door middel van het verbeteren van samenwerkend leren op afstand binnen de masteropleiding GIScience (mid-career professionals en deeltijd onderwijs). Ook zullen de ervaringen met digitaal samenwerkend leren worden ingezet bij de ontwikkeling van de module GIS & Health, in samenwerking met de MMU en de Universiteit van Salzburg. Daarnaast vindt er onderwijs plaats op diverse locaties terwijl hier winst te halen is op het gebied van docentinzet en uitwisseling van kennis tussen deze locaties locaties. Hiermee kan het onderwijs in principe een efficiëntie en kwaliteitsslag maken. Er zullen concrete indicatoren ontwikkeld worden om het succes van samenwerkend leren aan te kunnen tonen (tijd, kwaliteit, motivatie e.d.) Specifieke doelen GIScience: • Variëren in werkvormen op het gebied van samenwerkend leren, wat het onderwijs interessant en afwisselend houdt voor de student. • Samenwerkend leren invoeren in de scriptie fase van de opleding (scriptie klasjes op afstand) • Toepassen van nieuwe technologieën (google docs & spreadsheets) Specifieke doelen Gezondheidsgeografie / GIS& Health module: • Ontwikkelen gezamenlijke module GIS & Health in samenwerkring met MMU met behulp van nieuwe technologieën. • Geven van colleges op afstand (vanuit MMU) Een activerende werkvrom gebruiken waarbij studenten samenwerkend leren. Specifieke doelen Samenwerking Windesheim: • GIS colleges vanuit de VU voor het GIS onderwijs in Windesheim (januari, april 2008) • Leren van ervaringen op dit vlak binnen de Faculteit ALW.
BIJLAGE 3
1.3 Afbakening Het project richt zich op: • Uitbreiding van samenwerkend leren in scriptie klasjes (naast het samenwerkend leren in de eerste module). We streven ernaar dat de test uit te voeren bij alle UNIGIS studenten die met de eerste module beginnen en met diegenen die bezig zijn met hun scriptie. Gemotiveerde docenten, scriptiecoördinator en de verantwoordelijke hoogleraar, administratieve ondersteuning zijn aanwezig. • Verdieping samenwerkend leren docenten door gezamenlijke ontwikkeling onderwijsmateriaal (GIS & Health module) • Uitbreiding naar onderwijs (colleges) op afstand met behulp van Breeze bij de cursus Health Geography en de GIS cursus bij Windesheim. Het is nadrukkelijk een verbreding en uitbreiding van het vorige project.
1.4 Resultaten Specifiek: (wat gaan we precies doen?) Naast implementeren van Breeze in module ‘Introduction to GIS’, het opzetten van scriptie klasjes op afstand. Het samenwerkend leren komt dan terug in het curriculum. Meetbaar: (Hoeveel gaan we doen?) • Alle scriptie studenten zullen betrokken worden in de pilot (september 2007 – 2008) • In de cursus Health Geography worden colleges en werkgroepen op afstand gegeven vanuit MMU. • In het GIS onderwijs Windesheim zal onderwijs vanuit de VU op afstand worden aangeboden (januari, april 2008). • In September 2008 zal de module GIS&Health ontwikkeld zijn, tot stand gekomen door onder andere samenwerking tussen docenten op afstand. • De pilots worden uitgebreid geëvalueerd door een online studenten evaluatie en een vergelijking van de resultaten van de studenten en de benodigde tijdsinvestering. Acceptabel: (Is er draagvlak voor wat we gaan doen?) Er is steun vanuit begeleidingscommissie waarin de onderwijsdirecteur en de verantwoordelijke hoogleraar van de opleiding zitting in hebben. De betrokken docenten van de opleiding hebben hun medewerking toegezegd, alsmede de externe partners. Realistisch: (Kan het wat we willen en doen?) Op basis van de resultaten van het vorige project willen we het samenwerkend leren op afstand uitbreiden en verdiepen. We sluiten aan bij bestaand onderwijs, en de beoogde resultaten zijn zeker realistisch. Tijdgebonden: (Wanneer zijn we klaar) • GIScience: Scriptieklasjes – september 2007 –2008; Module ‘Introduction to GIS’ september/ november 2007 en maart / mei 2008. • Health Geography: november / december 2007 • GIS & Health module: september 2007 –2008 • GIS onderwijs Windesheim: januari / april 2008. Zie ook http://www.onderwijsachterstanden.nl/doen.php/instrumenten/okhan007.html
1.5 Facultair commitment Het draagvlak vanuit de opleiding is groot. De opleiding wordt verzorgd vanuit het SPINlab, wat ressorteert onder FEWEB en FALW. De betrokken hoogleraar, prof. dr. H.J. Scholten is elke week beschikbaar des vrijdags;
BIJLAGE 3
De docent van de eerste module, drs. M.A. Molendijk (FALW), is tevens projectleider en is beschikbaar 4 uur per week; De coördinator van de MSc scripties, drs. J. Dekkers (FEWEB), is tevens beschikbaar voor 2 uur per week; De docenten betrokken bij de ontwikkeling van de GIS & Health module zijn beschikbaar voor 4 uur per week gedurende de duur van het project (R. van der Togt, B. Janssen). De counterpart aan de MMU, Dr. M. Cresswell, is eveneens beschikbaar voor de cursus Health Geography en de ontwikkeling van de GIS & Health module. De secretaresse, drs. A. Rooseboom, is 2 uur per week gedurende de volle duur van het project beschikbaar. De medewerkers zijn enthousiast over het samenwerkend leren op afstand en zullen van harte meewerken. We gaan ervan uit dat alle studenten mee zullen doen aan de test (totale instroom is meestal 20 – 25 studenten; scriptieklasje heeft 5 studenten; en Health Geography 20 studenten). -
1.6 Onderwijskundig kader Het project sluit aan bij de thema’s: Onderwijsvisie VU ( learning community: samewerkend leren, gebruik van groupware); Toegankelijkheid van de (deeltijd-)opleidingen door middel van inzet van Elearning, en doorlopende leerlijnen (afstandsonderwijs, life long learning, blended learning). De keuze van de werkvormen is tevens een aanvulling op de academische oordeelsvorming en reflectie.
1.7 Kwaliteit Na afloop van iedere pilot zal een uitgebreide (online) studentenevaluatie en docenten (mondeling aan de hand van topic lijst) gehouden worden. De resultaten hiervan worden teruggekoppeld naar de projectdoelstellingen, en maken deel uit van de eindrapportage. Naast de studenten en docenten evaluatie maakt een analyse van de tijdsinvestering (met en zonder het gebruik van deze werkvorm) en de cijfers van studenten (samenwerkingsopdracht en individuele opdracht) ook deel uit van de projectresultaten.
1.8 Disseminatie Kennis opgedaan in het project wordt via een eindrapport ter beschikking gesteld aan anderen. Verder worden de resultaten bekend gemaakt via de facultaire website, via de facultaire nieuwskrant en via de internationale UNIGIS website (www.unigis.net). Wat betreft disseminatiebijeenkomsten wordt gedacht aan: - Presentatie bij ICT contactpersonen overleg (mn FALW) - FALW Onderwijsdag - GIS conferentie - UNIGIS International Yearly Meeting (November 2007, Amsterdam) Bij Onderwijskundige disseminatie wordt gedacht aan: - Als Good practice op http://goodpractices.surf.nl/ - Als werkvorm op de digitale didactieksite: http://www.digitaledidactiek.nl/
BIJLAGE 3
2. Gewenste ondersteuning Onderwijscentrum VU Gevraagd wordt onderwijskundige ondersteuning, en ondersteuning bij het monitoren en evalueren: 0,1 fte. -
-
begeleiden van het samenwerkend leren op afstand. De docent is verantwoordelijk en krijgt ondersteuning vanuit het Onderwijscentrum. Ook is er behoefte aan didactische tips rond het variëren in de samenwerkingsopdracht, opzet scriptie klas, zodat herhaling van hetzelfde wordt voorkomen. Tevens is er behoefte aan tips over samenwerkend leren wat betreft het locatie ongebonden verzorgen van onderwijs. technische voorbereiding en ondersteuning tijdens de uitvoering van samenwerkend leren; monitoring en evaluatie.
BIJLAGE 3
3. Projectstructuur (zie criteria projectstructuur) Prof. Dr. H.J. Scholten (Wetenschappelijk directeur SPINlab/ Verantwoordelijk hoogleraar van de opleiding)
3.1 Projectleider en medewerkers Naam Functie Afdeling M.A. Molendijk GIS onderwijs coördinator R. v.d. Togt
Projectrol
Uren p/w
Telefoon
Email
Projectleiding GIS Module 1
4
89508
[email protected]
2
86099
2
86099
[email protected]. nl
[email protected]
2 4
86125
[email protected]
Medewerker GIS & Health B. Janssen Medewerker GIS & Health J. Dekkers GIS Scriptie klas medewerker Verantwoordelijke ICTO didactiek A. Rooseboom Secretariaat PM: Dr. M. Cresswell (MMU) en drs. M.
2 86099
[email protected] Rompelman (Windesheim).
3. 2 Begeleidingscommissie De begeleidingscommissie van het project bestaat uit de volgende personen: Prof. dr. H.J. Scholten, opdrachtgever. Verantwoordelijk hoogleraar van de opleiding. Wetenschappelijk directeur SPINlab (FEWEB en FALW). Prof. dr. J. Strobl, Universiteit van Salzburg, Oostenrijk. Lid bestuur UNIGIS International. Dr. K. Kits, directeur Onderwijs FALW Drs. L. van de Grint, coördinator ICT & Onderwijs FALW Drs. A. M. Rompelman, School of Built Environment & Transport, Windesheim. Student intake 2007 / 2008
De begeleidingscommissie zal drie keer bijeenkomen: in september 2008 ter goedkeuring van het werkplan; in december 2008 (tussentijdse review); en in september 2009 bij de oplevering van het project.
BIJLAGE 3
4. Planning 4.1 Projectplanning Beoogde startdatum project: 1 september 2007 Beoogde einddatum project: 1 september 2008 Uitvoering van het project vindt plaats in: • GISScience: Scriptieklasjes – september 2007 –2008; Module ‘Introduction to GIS’ september/ november 2007 en maart / mei 2008. • Health Geography: november / december 2007 • GIS & Health module: september 2007 –2008 • GIS onderwijs Windesheim: januari / april 2008 Het eindrapport zal opgeleverd worden in augustus 2008, nadat het besproken is met de begeleidingscommissie
4.2 Activiteitenplanning Maand Sept.
Hoofdactiviteit Voorbereiding
Okt.
Uitvoering en monitoring Voorbereiding
Nov.
Uitvoering en monitoring
Dec.
Nakijken en evaluatie Uitvoering en monitoring
Jan.
Tussenevaluatie
Feb.
Uitvoering Bijstellen
Maart
Uitvoering Uitvoering en monitoring
April
Voorbereiding Uitvoering en monitoring
Mei
+ evaluatie Uitvoering en monitoring
Juni
Juli
Nakijken en evaluatie Uitvoering en monitoring Evaluatie
Omschrijving Bespreken werkplan GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIScience Mod. 1 GIScience scriptie Health Geography GIS&Health module GIS Windesheim GIScience Mod. 1 GIScience scriptie Health Geography GIS&Health module GIScience Mod. 1 GIScience scriptie Health Geography GIS&Health module Evaluatie opleveren Mid term Report GIS Windesheim GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIS&Health module GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIS&Health module GIS Windesheim GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIS&Health module GIS Windesheim GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIS&Health module GIScience Mod. 1 GIScience scriptie GIS&Health module GIScience scriptie
Medewerker(s) Allen*
Rol medewerker(s) Begeleidingscommissie
Allen*
Project-medewerkers
Allen*
Project-medewerkers
Allen*
Projectleider en ICTOmedewerker
Allen*
Projectleider en ICTOmedewerker* Begeleidingscommissie
Allen*
Project-medewerkers
Allen*
Project-medewerkers
Allen*
Project-medewerkers*
Allen*
Projectleider en ICTOmedewerker
Allen*
Projectleider en ICTOmedewerker*
Allen*
Begeleidings-
# FTE’s 0,35
BIJLAGE 3
Eindrapportage Aug. Sept.
Afsluitende vergadering
GIS&Health module Opleveren Eindrapportage Bespreken eindrapport
commissie, Projectleider en ICTOmedewerker* Allen*
* ICTO-medewerker maakt deel uit van de projectmedewerkers. De ICTO medewerker zal 1 dag per week betrokken zijn bij het project tijdens de evaluatie en tijdens de rapportages (januari, september; april, juni, juli 2008). * GIS scriptie klas - J. Dekkers; GIS & Health / Health Geography – B. Janssen en R. v.d. Togt; ‘Introduction to GIS’ module – M.A. Molendijk; GIS Windesheim – H.J, Scholten
BIJLAGE 3
5. Begroting
Fac. in fte
# mnd
Fac. in K€
OND in fte # mnd
PERSONEEL projectleiding
0,1
onderwijskundige expertise
0,1
technische expertise vakinhoudelijke expertise
0,1
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
hardware/ infrastructuur
n.v.t.
n.v.t.
software
n.v.t.
n.v.t.
0,1
12
secretariële ondersteuning 0, 05 MATERIEEL
TOTAAL
0,25
12
6. Ondertekening en datum De aanvraag dient door of namens het faculteitsbestuur of het diensthoofd ondertekend te worden, alsmede voor akkoord door het Onderwijscentrum VU. Amsterdam, 23 maart 2007, Dr. K. Kits, directeur Onderwijs FALW
