le verbe français werkwoordenboekje derde klassen samengesteld door Arno Gerrits RML, Rotterdam e herziene editie 2008 naam: klas:

le verbe français werkwoordenboekje derde klassen samengesteld door Arno Gerrits

© RML, Rotterdam 2006 2e herziene editie 2008

naam: ……………………………………………………………… klas: ………………………………………………………………..

Le verbe français – Het Franse werkwoord voor de derde klassen versie 2008 HOOFDSTUK 1

infinitif

2

DE REGELMATIGE WERKWOORDEN OP –ER

participe présent

participe passé

présent singulier

PARLER

PARLANT

PARLÉ

JE PARLE TU PARLES IL PARLE

spreken

sprekend

gesproken

ik spreek, enz

futur (o.t.t.t.)

présent pluriel (o.t.t. mv.)

passé composé (v.t.t.)

impératif singulier (geb. wijs enk.)

je parlerai tu parleras il parlera nous parlerons vous parlerez ils parleront

nous parlons vous parlez ils parlent

j’ai parlé tu as parlé il a parlé nous avons parlé vous avez parlé ils ont parlé

parle!

ik zal spreken, enz.

impératif pluriel (geb. wijs mv.)

wij spreken, enz.

spreek!

ik sprak, ik heb gesproken, enz.

parlons! laten we spreken parlez! spreek!

futur du passé (conditionnel) (o.v.t.t.) je parlerais tu parlerais il parlerait nous parlerions vous parleriez ils parleraient ik zou spreken, enz.

imparfait (o.v.t.)

plus-que-parfait (v.v.t.)

je parlais tu parlais il parlait nous parlions vous parliez ils parlaient

j’avais parlé tu avais parlé enz. ik had gesproken, enz.

ik sprak, ik was aan het spreken, enz.

___________________________________________________________________ 2

Le verbe français – Het Franse werkwoord voor de derde klassen versie 2008

3

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord habiter (wonen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

wonen

wonend

gewoond

ik woon, enz.

futur (o.t.t.t.)




wij wonen, enz.

ik woonde, ik heb gewoond, enz.

woon!

impératif pluriel (geb. wijs mv.) laten we wonen! ik zal wonen, enz. woon!

futur du passé (conditionnel) (o.v.t.t.)

imparfait (o.v.t.)


ik zou wonen, enz.

ik woonde, enz.

ik had gewoond, enz.

___________________________________________________________________ 3


4

WEDERKERENDE WERKWOORDEN Let op! Deze werkwoorden worden altijd vervoegd met être!

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

SE LAVER

SE LAVANT

LAVÉ

JE ME LAVE TU TE LAVES IL SE LAVE

zich wassen

zich wassend

gewassen

ik was me, enz.

futur (o.t.t.t.)




je me laverai tu te laveras il se lavera nous nous laverons vous vous laverez ils se laveront

nous nous lavons vous vous lavez ils se lavent . wij wassen ons, enz.

je me suis lavé(e) tu t’es lavé(e) il s’est lavé elle s’est lavée nous nous sommes lavé(e)s vous vous êtes lavé(e)(s) ils se sont lavés elles se sont lavées

lave-toi!*

impératif pluriel (geb. wijs mv.) ik zal me wassen, enz.

lavons-nous!* laten we ons wassen

was je!

ik waste me, ik heb me gewassen, enz.

lavez-vous!* was je/u!


imparfait (o.v.t.)

je me laverais tu te laverais il se laverait nous nous laverions vous vous laveriez ils se laveraient

je me lavais tu te lavais il se lavait nous nous lavions vous vous laviez ils se lavaient

ik zou me wassen, enz.

ik waste me, ik was me aan het wassen

plus-que-parfait (v.v.t.) je m’étais lavé(e), enz. ik had me gewassen

* Als de gebiedende wijs ontkend wordt, komt het wederkerend voornaamwoord weer voor de werkwoordsvorm te staan: ne te lave pas, ne vous lavez pas en ne nous lavons pas.

___________________________________________________________________ 4


5

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord se tromper (zich vergissen):

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

zich vergissen

zich vergissend

vergist

ik vergis me, enz.

futur (o.t.t.t.)




ik vergiste me, ik heb me vergist, enz.

vergis je!

wij vergissen ons, enz.

impératif pluriel (geb. wijs mv.)

laten we ons vergissen! ik zal me vergissen, enz.

vergis u!


imparfait (o.v.t.)


ik zou me vergissen, enz.

ik vergiste me, enz.

ik had me vergist, enz.

___________________________________________________________________ 5


6

BIJZONDERHEDEN BIJ DE WERKWOORDEN OP –ER Op het werkwoord aller (gaan) en envoyer (zenden, sturen) na zijn alle werkwoorden op –er regelmatig. Toch zijn er enkele dingen in de spelling waar je rekening mee moet houden. 1. Werkwoorden waarvan de stam eindigt op een c. Een c klinkt alleen als een [s] voor een e, een i of een y. In alle andere gevallen klinkt hij als een [k]. Voor een o of een a moet een cédille worden toegevoegd aan de c (ç) om de c weer als een [s] te laten klinken. (zie schema lancer) 2. Werkwoorden waarvan de stam eindigt op een g. Een g klinkt alleen als een [Ʒ]1 voor een e, een i of een y. In alle andere gevallen klinkt hij als een [g]. Voor een o of een a moet een e worden toegevoegd aan de g om de g weer als een [Ʒ] te laten klinken. (zie schema manger) 3. Werkwoorden met een é in de stam. Als in de (op de stam) volgende lettergreep een onbeklemtoonde stomme e staat, verandert de é in een è, behalve in de toekomende tijden (zie schema espérer). 4. Werkwoorden met een stomme e in de stam. Met uitzondering van de werkwoorden jeter (en alle samenstellingen daarmee) en appeler (en alle samenstellingen daarmee), verandert de stomme e in de stam van een werkwoord op –er in een è als er in de volgende lettergreep een onbeklemtoonde stomme e staat. (zie schema acheter) 5. Jeter en appeler (en alle samenstellingen, bijvoorbeeld: rejeter, s’appeler). Als er in de op de stam volgende lettergreep een onbeklemtoonde e staat, wordt de t of de l verdubbeld (zie schema jeter). 6. Werkwoorden waarvan de stam eindigt op een y. In werkwoorden die eindigen op –oyer (bijv. employer, nettoyer, envoyer) of –uyer (bijv. essuyer, s’ennuyer) verandert de y in een i voor een onbeklemtoonde stomme e. Bij werkwoorden op –ayer (bijv. essayer, payer) mag de y in alle gevallen blijven staan. Bedenk dat de y altijd wordt uitgesproken als een [j], de i niet: paye [pεj] maar paie [pε]. (zie schema employer)

1

internationaal fonetisch teken voor de zj-klank.

___________________________________________________________________ 6


7

WERKWOORDEN OP –CER: LANCER (lanceren, werpen, gooien)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

LANCER

LANÇANT

LANCÉ

JE LANCE TU LANCES IL LANCE

lanceren

lancerend

gelanceerd

ik lanceer, enz

futur

présent pluriel

passé composé

impératif singulier

je lancerai tu lanceras il lancera nous lancerons vous lancerez ils lanceront

nous lançons vous lancez ils lancent

j’ai lancé tu as lancé il a lancé nous avons lancé vous avez lancé ils ont lancé

lance!

ik zal lanceren, enz.

impératif pluriel

wij lanceren, enz.

lançons! laten we lanceren

lanceer!

ik lanceerde, ik heb gelanceerd, enz.

lancez! lanceer!

futur du passé (conditionnel) je lancerais tu lancerais il lancerait nous lancerions vous lanceriez ils lanceraient ik zou lanceren, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je lançais tu lançais il lançait nous lancions vous lanciez ils lançaient

j’avais lancé tu avais lancé enz. ik had gelanceerd, enz.

op dezelfde manier als lancer: commencer (beginnen) déplacer (verplaatsen) remplacer (vervangen) tracer (opsporen)

ik lanceerde, ik was aan het lanceren, enz.

___________________________________________________________________ 7


8

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord commencer (beginnen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

beginnen

beginnend

begonnen

ik begin, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik begon, ik ben begonnen, enz.

begin!

. wij beginnen, enz.

impératif pluriel

laten we beginnen! ik zal beginnen, enz. begin!

futur du passé (conditionnel)

imparfait

plus-que-parfait

ik zou beginnen, enz.

ik begon, ik was aan het beginnen

ik was begonnen, enz.

___________________________________________________________________ 8


9

WERKWOORDEN OP –GER: MANGER (eten)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

MANGER

MANGEANT

MANGÉ

JE MANGE TU MANGES IL MANGE

eten

etend

gegeten

ik eet, enz

futur

présent pluriel

passé composé


je mangerai tu mangeras il mangera nous mangerons vous mangerez ils mangeront

nous mangeons vous mangez ils mangent

j’ai mangé tu as mangé il a mangé nous avons mangé vous avez mangé ils ont mangé

mange!

ik zal eten, enz.

impératif pluriel

wij eten, enz.

eet!

ik at, ik heb gegeten, enz.

mangeons! laten we eten mangez! eet!

futur du passé (conditionnel) je mangerais tu mangerais il mangerait nous mangerions vous mangeriez ils mangeraient ik zou eten, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je mangeais tu mangeais il mangeait nous mangions vous mangiez ils mangeaient

j’avais mangé tu avais mangé enz. ik had gegeten, enz.

ik at, ik was aan het eten, enz.

op dezelfde manier als manger: changer échanger ranger arranger déranger

veranderen, overstappen ruilen, (uit)wisselen opruimen regelen storen

bouger protéger

bewegen beschermen

___________________________________________________________________ 9


10

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord bouger (bewegen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

bewegen

bewegend

bewogen

ik beweeg, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik bewoog, ik heb bewogen, enz.

beweeg!

. wij bewegen, enz.

impératif pluriel

laten we bewegen! ik zal bewegen, enz.

beweeg!


imparfait

plus-que-parfait

ik zou bewegen, enz.

ik bewoog, ik was aan het bewegen, enz.

ik had bewogen, enz.

___________________________________________________________________ 10


11

WERKWOORDEN OP –ER MET EEN É IN DE STAM: ESPÉRER (hopen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

ESPÉRER

ESPÉRANT

ESPÉRÉ

J’ESPÈRE TU ESPÈRES IL ESPÈRE

hopen

hopend

gehoopt

ik hoop, enz

futur

présent pluriel

passé composé


je espérerai tu espéreras il espérera nous espérerons vous espérerez ils espéreront

nous espérons vous espérez ils espèrent

j’ai espéré enz.

espère!

ik zal hopen, enz.

impératif pluriel

wij hopen, enz.

hoop! ik hoopte, ik heb gehoopt, enz.

espérons! laten we hopen espérez! hoop!

futur du passé (conditionnel) je espérerais tu espérerais il espérerait nous espérerions vous espéreriez ils espéreraient

imparfait

plus-que-parfait

j’espérais tu espérais il espérait nous espérions vous espériez ils espéraient

j’avais espéré enz. ik had gehoopt, enz.

ik hoopte, enz. ik zou hopen, enz.

op dezelfde manier als espérer: préférer protéger régler posséder accélérer

de voorkeur geven aan beschermen regelen, betalen bezitten versnellen

___________________________________________________________________ 11


12

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord préférer2 (de voorkeur geven)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

de voorkeur geven

de voorkeur gevend

de voorkeur gegeven

ik geef de voorkeur, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


geef de voorkeur!

geef de voorkeur!

ik gaf de voorkeur, ik heb de voorkeur gegeven, enz.


imparfait

plus-que-parfait

ik zou de voorkeur geven, enz.

ik gaf de voorkeur, enz.

ik had de voorkeur gegeven, enz.

wij geven de voorkeur, enz.

impératif pluriel

laten we de voorkeur geven! ik zal de voorkeur geven, enz.

2

Let op! Alleen de é in de lettergreep /fé/ kan veranderen in è. De é in /pré/ blijft altijd é!

___________________________________________________________________ 12


13

WERKWOORDEN MET EEN STOMME E IN DE STAM: ACHETER (kopen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

ACHETER

ACHETANT

ACHETÉ

J’ACHÈTE TU ACHÈTES IL ACHÈTE

kopen

kopend

gekocht

ik koop, enz

futur

présent pluriel

passé composé


j’achèterai tu achèteras il achètera nous achèterons vous achèterez ils achèteront

nous achetons vous achetez ils achètent

j’ai acheté enz.

achète!

ik zal kopen, enz.

wij kopen, enz.

koop! ik kocht, ik heb gekocht, enz.

impératif pluriel achetons! laten we kopen achetez! koop!

futur du passé (conditionnel) j’achèterais tu achèterais il achèterait nous achèterions vous achèteriez ils achèteraient ik zou kopen, enz.

imparfait

plus-que- parfait

j’achetais tu achetais il achetait nous achetions vous achetiez ils achetaient

j’avais acheté enz. ik had gekocht, enz.

ik kocht, ik was aan het kopen, enz.

op dezelfde manier als acheter: mener amener se lever geler se promener peser

leiden meebrengen opstaan vriezen wandelen wegen

___________________________________________________________________ 13


14

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord mener (leiden)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

leiden

leidend

geleid

ik leid, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik leidde, ik heb geleid, enz.

leid!

wij leiden, enz.

impératif pluriel

laten we leiden! ik zal leiden, enz. leid!


imparfait

plus-que-parfait

ik zou leiden, enz.

ik leidde, ik was aan het leiden, enz.

ik had geleid, enz.

___________________________________________________________________ 14


15

JETER (gooien, weggooien)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

JETER

JETANT

JETÉ

JE JETTE TU JETTES IL JETTE

gooien

gooiend

gegooid

ik gooi, enz

futur

présent pluriel

passé composé


je jetterai tu jetteras il jettera nous jetterons vous jetterez ils jetteront

nous jetons vous jetez ils jettent

j’ai jeté enz.

jette!

ik zal gooien, enz.

wij gooien, enz.

gooi! ik gooide, ik heb gegooid, enz.

impératif pluriel jetons! laten we gooien jetez! gooi!

futur du passé (conditionnel) je jetterais tu jetterais il jetterait nous jetterions vous jetteriez ils jetteraient ik zou gooien, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je jetais tu jetais il jetait nous jetions vous jetiez ils jetaient

j’avais jeté enz. ik had gegooid, enz.

ik gooide, ik was aan het gooien, enz.

op dezelfde manier als jeter: appeler s’appeler se rappeler rejeter

roepen, noemen heten zich herinneren verwerpen

___________________________________________________________________ 15


16

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord appeler (roepen, noemen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

roepen

roepend

geroepen

ik roep, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik riep, ik heb geroepen, enz.

roep!

wij roepen, enz.

impératif pluriel

laten we roepen! ik zal roepen, enz.

roep!


imparfait

plus-que-parfait

ik zou roepen, enz.

ik riep, ik was aan het roepen, enz.

ik had geroepen, enz.

___________________________________________________________________ 16


infinitif

17

DE REGELMATIGE WERKWOORDEN OP –IR

participe présent

participe passé

présent singulier

CHOISIR

CHOISISSANT

CHOISI

JE CHOISIS TU CHOISIS IL CHOISIT

kiezen

kiezend

gekozen

ik kies, enz

futur

présent pluriel

passé composé


je choisirai tu choisiras il choisira nous choisirons vous choisirez ils choisiront

nous choisissons vous choisissez ils choisissent

j’ai choisi enz.

choisis!

ik zal kiezen, enz.

impératif pluriel

wij kiezen, enz.

kies! ik koos, ik heb gekozen, enz.

choisissons! laten we kiezen choisissez! kies!

futur du passé (conditionnel) je choisirais tu choisirais il choisirait nous choisirions vous choisiriez ils choisiraient ik zou kiezen, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je choisissais tu choisissais il choisisslait nous choisissions vous choisissiez ils choisissaient

j’avais choisi enz. ik had gekozen, enz.

ik koos, ik was aan het kiezen, enz.

op dezelfde manier als choisir: finir réussir se réunir rougir pâlir franchir

(be)eindigen slagen bij elkaar komen blozen bleek worden overschrijden

___________________________________________________________________ 17


18

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord finir (eindigen, beëindigen)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

eindigen

eindigend

geëindigd

ik eindig, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik eindigde, ik heb geëindigd, enz.

eindig!

. wij eindigen, enz.

impératif pluriel

laten we eindigen! ik zal eindigen, enz.

eindig!


imparfait

plus-que-parfait

ik zou eindigen

ik eindigde, ik was aan het eindigen

ik had geëindigd

___________________________________________________________________ 18


infinitif

DE REGELMATIGE WERKWOORDEN OP –RE

participe présent

participe passé

présent singulier

VENDRE

VENDANT

VENDU

JE VENDS TU VENDS IL VEND

verkopen

verkopend

verkocht

ik verkoop, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je vendrai tu vendras il vendra nous vendrons vous vendrez ils vendront

nous vendons vous vendez ils vendent

j’ai vendu enz.

vends!

ik zal verkopen, enz.

19

wij verkopen, enz.

verkoop! ik verkocht, ik heb verkocht, enz.

impératif pluriel vendons! laten we verkopen vendez! verkoop!

futur du passé (conditionnel) je vendrais tu vendrais il vendrait nous vendrions vous vendriez ils vendraient ik zou verkopen, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je vendais tu vendais il vendait nous vendions vous vendiez ils vendaient

j’avais vendu enz. ik had verkocht, enz.

ik verkocht, ik was aan het verkopen, enz.

Op dezelfde manier als vendre: répondre perdre attendre entendre correspondre

antwoorden verliezen wachten (op) horen corresponderen, overeenkomen

___________________________________________________________________ 19


20

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord répondre (antwoorden)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

antwoorden

antwoordend

geantwoord

ik antwoord, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ik antwoordde, ik heb geantwoord, enz.

antwoord!

wij antwoorden, enz..

impératif pluriel

laten we antwoorden! ik zal antwoorden, enz. antwoord!


imparfait

plus-que-parfait

ik zou antwoorden, enz.

ik antwoordde, ik was aan het antwoorden, enz.

ik had geantwoord, enz.

___________________________________________________________________ 20


infinitif

21

DE REGELMATIGE WERKWOORDEN OP –EVOIR

participe présent

participe passé

présent singulier

RECEVOIR

RECEVANT

REÇU

JE REÇOIS TU REÇOIS IL REÇOIT

ontvangen

ontvangend

ontvangen

ik ontvang, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je recevrai tu recevras il recevra nous recevrons vous recevrez ils recevront

nous recevons vous recevez ils reçoivent

j’ai reçu enz.

reçois!

ik zal ontvangen, enz.

wij ontvangen, enz.

3

ontvang! ik ontving, ik heb ontvangen, enz.

impératif pluriel recevons! laten we ontvangen recevez! ontvang!

futur du passé (conditionnel) je recevrais tu recevrais il recevrait nous recevrions vous recevriez ils recevraient ik zou ontvangen, enz.

imparfait

plus-que-parfait

je recevais tu recevais il recevait nous recevions vous receviez ils recevaient

j’avais reçu enz. ik had ontvangen, enz.

ik ontving, ik was aan het ontvangen, enz.

Op dezelfde manier als recevoir: devoir apercevoir

3

moeten opmerken, zien

Let op! Voor de o en de u, verandert de c in een ç om de uitspraak [s] te behouden.

___________________________________________________________________ 21


22

Vul nu zelf het schema in voor het werkwoord devoir (moeten)

infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

moeten

moetend

gemoeten

ik moet, enz.

futur

présent pluriel

passé composé

devoir heeft geen gebiedende wijs

wij moeten, enz..

devoir heeft geen gebiedende wijs ik moest, ik heb gemoeten, enz. ik zal moeten, enz.


imparfait

plus-que-parfait

ik zou moeten, enz.

ik moest, enz.

ik had gemoeten

___________________________________________________________________ 22


23

DE ONREGELMATIGE WERKWOORDEN OP –ER

Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

ALLER

ALLANT

ALLÉ

JE VAIS TU VAS IL VA

gaan

gaand

gegaan

ik ga, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je suis allé(e)

va!

j’irai ils vont

ga!

wij gaan, enz.

impératif pluriel

laten we gaan

ik ging, ik ben gegaan, enz.

ik zal gaan, enz. ga! futur du passé (conditionnel)

imparfait

j’étais allé(e)

j’irais

ik zou gaan, enz.

plus-que-parfait

ik ging, ik was onderweg, enz.

ik was gegaan, enz.

___________________________________________________________________ 23


24

Vul zelf het schema verder in (raadpleeg eventueel de aantekening over werkwoorden op –oyer): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

ENVOYÉ

J’ENVOIE TU ENVOIES IL ENVOIE

ENVOYER

ENVOYANT

sturen

sturend

gestuurd

ik stuur, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’enverrai

ils envoient

j’ai envoyé

wij sturen, enz.

impératif pluriel

stuur!

laten we sturen

ik zal sturen, enz.

stuur!

ik stuurde, ik heb gestuurd, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’avais envoyé

j’enverrais

ik zou sturen, enz.

ik stuurde, ik was aan het sturen, enz.

ik had gestuurd, enz.

___________________________________________________________________ 24


25

DE ONREGELMATIGE WERKWOORDEN OP –IR

Er zijn verschillende groepen te onderscheiden binnen de onregelmatige werkwoorden op –ir: 6a: de groep partir 6b: de groep venir 6c: de groep ouvrir 6d: de overigen Het grootste verschil met de regelmatige groep werkwoorden op –ir is dat ze niet de verlengde vormen krijgen met het tussenvoegsel –iss- (nous choisissons, enz.).

___________________________________________________________________ 25


26

6A: de groep partir Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

PARTIR

PARTANT

PARTI

JE PARS TU PARS IL PART

vertrekken

vertrekkend

vertrokken

ik vertrek, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je suis parti(e) wij vertrekken, enz.

impératif pluriel laten we vertrekken ik zal vertrekken, enz.


vertrek!

vertrek!

ik vertrok, ik ben vertrokken, enz..

imparfait

plus-que-parfait j’étais parti(e)

ik zou vertrekken, enz.

ik vertrok, ik was aan het vertrekken, enz.

Op dezelfde manier als partir: sortir mentir servir sentir dormir

uitgaan liegen dienen ruiken, voelen slapen

ik was vertrokken, enz. Let op! De v van servir en de m van dormir komen in de enkelvoudige vormen niet terug, wel in het meervoud: , je sers, tu sers, il sert, je dors, tu dors, il dort nous servons, enz,; nous dormons, enz.

___________________________________________________________________ 26


27

Vul nu het schema in voor dormir (het werkwoord gaat net zo als partir): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

DORMIR

DORMANT

DORMI

JE DORS TU DORS IL DORT

slapen

slapend

geslapen

ik slaap, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai dormi

wij slapen, enz.

impératif pluriel slaap! laten we slapen

ik zal slapen, enz.

slaap!

ik sliep, ik heb geslapen, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’avais dormi

ik zou slapen, enz.

ik sliep, ik was aan het slapen, enz.

ik had geslapen, enz.

___________________________________________________________________ 27


28

6B: de groep venir Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

VENIR

VENANT

VENU

JE VIENS TU VIENS IL VIENT

komen

komend

gekomen

ik kom, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je viendrai

je suis venu(e) ils viennent wij komen, enz.

impératif pluriel kom! laten we komen

ik zal komen, enz.

kom!

ik kwam, ik ben gekomen, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’étais venu(e)

ik zou komen, enz.

ik kwam, enz.

ik was gekomen, enz.

Op dezelfde manier als venir: tenir devenir se souvenir obtenir

houden worden zich herinneren verkrijgen

revenir soutenir prévenir

terugkomen (onder)steunen waarschuwen

___________________________________________________________________ 28


29

Vul nu zelf het schema van tenir in (het werkwoord gaat net zo als venir): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

TENIR

TENANT

TENU

houden

houdend

gehouden

JE TIENS TU TIENS IL TIENT ik houd, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


wij houden, enz.

impératif pluriel houd! laten we houden

ik zal houden, enz.

houd!

ik hield, ik heb gehouden, enz..


imparfait

plus-que-parfait

ik hield, enz.

ik had gehouden, enz.

ik zou houden, enz.

___________________________________________________________________ 29


30

6C: de groep ouvrir Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

OUVRIR

OUVRANT

OUVERT

J’OUVRE TU OUVRES IL OUVRE

openen

openend

geopend

ik open, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai ouvert

wij openen, enz.

impératif pluriel open!

laten we openen ik zal openen, enz.

open!

ik opende, ik heb geopend, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’avais ouvert

ik zou openen, enz.

ik opende, ik was aan het openen, enz.

ik had geopend, enz.

Op dezelfde manier als ouvrir: couvrir découvrir offrir souffrir

bedekken ontdekken aanbieden lijden

___________________________________________________________________ 30


31

Vul nu zelf het schema van souffrir in (het werkwoord gaat net zo als ouvrir): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

SOUFFRIR

SOUFFRANT

SOUFFERT

lijden

lijdend

geleden

JE SOUFFRE TU SOUFFRES IL SOUFFRE ik lijd, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


wij lijden, enz.

impératif pluriel lijd!

laten we lijden ik zal lijden, enz.

lijd!

ik leed, ik heb geleden, enz..


imparfait

plus-que-parfait

ik leed, ik was aan het lijden, enz.

ik had geleden, enz.

ik zou lijden, enz.

___________________________________________________________________ 31


32

6D: de overigen Vul zelf het schema verder in (Let bij dit werkwoord goed op –r- of –rr-): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

COURIR

COURANT

COURU

JE COURS TU COURS IL COURT

rennen

rennend

gerend

ik ren, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je courrai

j’ai couru wij rennen, enz.

impératif pluriel

ren!

laten we rennen ik zal rennen, enz.

ren!

ik rende, ik heb gerend, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’avais couru

ik rende, ik was aan het rennen, ik zou rennen, enz. enz.

ik had gerend, enz.

___________________________________________________________________ 32


33


participe présent

participe passé

présent singulier

MOURIR

MOURANT

MORT

JE MEURS TU MEURS IL MEURT

sterven

stervend

gestorven

ik sterf, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je mourrai

je suis mort(e) ils meurent wij sterven, enz.

impératif pluriel sterf! laten we sterven

ik zal sterven, enz.

sterf!

ik stierf, ik ben gestorven, enz..


imparfait

plus-que-parfait j’étais mort(e)

ik zou sterven, enz.

ik stierf, ik lag te sterven, enz.

ik was gestorven, enz.

___________________________________________________________________ 33


34

DE ONREGELMATIGE WERKWOORDEN OP –RE

Ook in de onregelmatige werkwoorden op –re zijn verschillende groepen te onderscheiden: 7a: 7b: 7c: 7d: 7e:

de groep prendre de groep craindre de groep conduire de groep connaître de groep overigen

___________________________________________________________________ 34


35

7a: de groep prendre Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

PRENDRE

PRENANT

PRIS

JE PRENDS TU PRENDS IL PREND

nemen

nemend

genomen

ik neem, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


ils prennent

j’ai pris

wij nemen, enz.

impératif pluriel laten we nemen ik nam, ik heb genomen, enz.

ik zal nemen, enz.

neem!

neem!


imparfait

plus-que-parfait j’avais pris

ik zou nemen, enz.

ik nam, ik was aan het nemen, enz.

ik had genomen, enz.

Op dezelfde manier als prendre: apprendre comprendre surprendre

leren begrijpen verrassen

___________________________________________________________________ 35


36

7b: de groep craindre Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

CRAINDRE

CRAIGNANT

CRAINT

JE CRAINS TU CRAINS IL CRAINT

vrezen

vrezend

gevreesd

ik vrees, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai craint

wij vrezen, enz.

impératif pluriel laten we vrezen

ik vreesde, ik heb gevreesd, enz.

vrees!

ik zal vrezen, enz. vrees! futur du passé (conditionnel)

imparfait

plus-que-parfait j’avais craint

ik zou vrezen, enz.

ik vreesde, ik was bang, enz.

ik had gevreesd, enz.

Op dezelfde manier als craindre: atteindre éteindre se plaindre peindre

bereiken uitzetten, blussen klagen schilderen

___________________________________________________________________ 36


37

Vul nu zelf het schema van atteindre in (het werkwoord gaat net zo als craindre): infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

ATTEINDRE

ATTEIGNANT

ATTEINT

J’ATTEINS TU ATTEINS IL ATTEINT

bereiken

bereikend

bereikt ik bereik, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


wij bereiken, enz.

impératif pluriel bereik! laten we bereiken ik zal bereiken, enz.

ik bereikte, ik heb bereikt, enz. bereik!


ik zou bereiken, enz.

imparfait

plus-que-parfait

ik bereikte, ik was aan het bereiken, enz.

ik had bereikt, enz.

___________________________________________________________________ 37


38

7c de groep conduire Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

CONDUIRE

CONDUISANT

CONDUIT

JE CONDUIS TU CONDUIS IL CONDUIT

rijden, leiden, besturen

rijdend enz.

gereden enz.

ik rijd, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai conduit wij rijden, enz.

impératif pluriel laten we rijden ik zal rijden, enz.

rijd!

ik reed, ik heb gereden, enz.


imparfait

plus-que-parfait

rijd!

j’avais conduit

ik zou rijden, enz.

ik reed, ik was aan het rijden, enz.

ik had gereden, enz.

Op dezelfde manier als conduire: produire séduire construire détruire traduire

produceren verleiden bouwen vernielen vertalen

___________________________________________________________________ 38


39

7d de groep connaître Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

CONNU

JE CONNAIS TU CONNAIS IL CONNAÎT

CONNAÎTRE

CONNAISSANT

kennen

kennend

gekend

ik ken, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai connu

wij kennen, enz.

impératif pluriel ken!

laten we kennen ik zal kennen, enz.


ken!

ik kende, ik heb gekend, enz.

imparfait

plus-que-parfait j’avais connu

ik zou kennen, enz.

ik kende, enz.

ik had gekend, enz.

Op dezelfde manier als connaître: apparaître disparaître

verschijnen verdwijnen

___________________________________________________________________ 39


40

7e de overige onregelmatige werkwoorden op –re Vul zelf het schema verder in: infinitif

participe présent

participe passé

présent singulier

BATTRE

BATTANT

BATTU

JE BATS TU BATS IL BAT

(ver)slaan

(ver)slaand

geslagen, verslagen

ik (ver)sla, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai battu

wij (ver)slaan, enz.

impératif pluriel (ver)sla! laten we (ver)slaan ik zal (ver)slaan, enz.


(ver)sla!

ik (ver)sloeg, ik heb ge/verslagen

imparfait

plus-que-parfait j’avais battu

ik zou (ver)slaan, enz.

ik (ver)sloeg, enz.

ik had ver/geslagen, enz.

___________________________________________________________________ 40


41


participe présent

participe passé

présent singulier

BOIRE

BUVANT

BU

JE BOIS TU BOIS IL BOIT

drinken

drinkend

gedronken

ik drink, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai bu ils boivent wij drinken, enz.

impératif pluriel drink! laten we drinken

ik zal drinken, enz.

drink!

ik dronk, ik heb gedronken, enz.


imparfait

plus-que-parfait j’avais bu

ik zou drinken, enz.

ik dronk, enz.

ik had gedronken, enz.

___________________________________________________________________ 41


42


participe présent

participe passé

présent singulier

CROIRE

CROYANT

CRU

JE CROIS TU CROIS IL CROIT

geloven

gelovend

geloofd

ik geloof, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai cru ils croient wij geloven, enz.

impératif pluriel geloof! laten we geloven

ik zal geloven, enz. geloof! futur du passé (conditionnel)

imparfait

ik geloofde, ik heb geloofd, enz.

plus-que-parfait j’avais cru

ik zou geloven, enz.

ik geloofde, enz.

ik had geloofd, enz.

___________________________________________________________________ 42


43


participe présent

participe passé

présent singulier

DIRE

DISANT

DIT

JE DIS TU DIS IL DIT

zeggen

zeggend

gezegd

ik zeg, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


vous dites

j’ai dit

wij zeggen, enz.

impératif pluriel zeg! laten we zeggen ik zal zeggen, enz.


dites! zeg!

ik zei, ik heb gezegd, enz.

imparfait

plus-que-parfait j’avais dit

ik zou zeggen, enz.

ik zei, ik was aan het zeggen, enz.

ik had gezegd, enz.

___________________________________________________________________ 43


44


participe présent

participe passé

présent singulier

ÉCRIRE

ÉCRIVANT

ÉCRIT

J’ÉCRIS TU ÉCRIS IL ÉCRIT

schrijven

schrijvend

geschreven

ik schrijf, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai écrit

wij scrhijven, enz.

impératif pluriel schrijf! laten we schrijven ik zal schrijven, enz.


schrijf!

ik schreef, ik heb geschreven, enz.

imparfait

plus-que-parfait j’avais écrit

ik zou scrhijven, enz.

ik schreef, ik was aan het schrijven, enz.

ik had geschreven, enz.

___________________________________________________________________ 44


45


participe présent

participe passé

présent singulier

ÊTRE

ÉTANT

ÉTÉ

JE SUIS TU ES IL EST

zijn

zijnd

geweest

ik ben, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je serai

nous sommes vous êtes ils sont

j’ai été

sois!

wij zijn, enz.

impératif pluriel soyons laten we zijn ik zal zijn, enz.


soyez wees!

ik was, ik ben geweest, enz..

imparfait

plus-que-parfait j’avais été

je serais

ik zou zijn, enz.

wees!

ik was, enz.

ik was geweest, enz.

___________________________________________________________________ 45


46


participe présent

participe passé

présent singulier

FAIRE

FAISANT

FAIT

JE FAIS TU FAIS IL FAIT

doen, maken

doend, makend

gedaan, gemaakt

ik doe, ik maak, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je ferai

vous faites ils font

j’ai fait

wij maken, enz.

impératif pluriel maak! laten we maken ik zal maken, enz.


faites! maak!

ik maakte, ik heb gemaakt, enz.

imparfait

plus-que-parfait j’avais fait

je ferais

ik zou maken, enz.

ik maakte, ik was aan het maken, enz.

ik had gemaakt, enz.

___________________________________________________________________ 46


47


participe présent

participe passé

présent singulier

LIRE

LISANT

LU

JE LIS TU LIS IL LIT

lezen

lezend

gelezen

ik lees, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai lu

wij lezen, enz.

impératif pluriel lees! laten we lezen

ik zal lezen, enz.

lees!

ik las, ik heb gelezen, enz.


imparfait

plus-que-parfait j’avais lu

ik zou lezen, enz.

ik las, ik was aan het lezen, etc.

ik had gelezen, enz.

___________________________________________________________________ 47


48


participe présent

participe passé

présent singulier

METTRE

METTANT

MIS

JE METS TU METS IL MET

zetten, leggen, aantrekken

zettend, leggend, aantrekkend

gezet, gelegd, aangetrokken

ik zet, ik leg, ik trek aan, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai mis

wij zetten, enz.

impératif pluriel laten we zetten

ik zette, ik heb gezet, enz.

zet!

ik zal zetten, enz. zet!


imparfait

plus-que-parfait j’avais mis

ik zou zetten, enz.

ik zette, ik was aan het zetten, enz. ik had gezet, enz.

Op dezelfde manier als mettre: promettre permettre remettre

beloven toestaan inleveren

___________________________________________________________________ 48


49


participe présent

participe passé

présent singulier

SUIVRE

SUIVANT

SUIVI

JE SUIS TU SUIS IL SUIT

volgen

volgend

gevolgd

ik volg, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai suivi

wij volgen, enz.

impératif pluriel volg! laten we volgen

ik zal volgen, enz.

volg!

ik volgde, ik heb gevolgd, enz.


imparfait

plus-que-parfait j’avais suivi

ik zou volgen, enz.

ik volgde, ik was aan het volgen

ik had gevolgd, enz.

___________________________________________________________________ 49


50


participe présent

participe passé

présent singulier

VIVRE

VIVANT

VÉCU

JE VIS TU VIS IL VIT

leven

levend

geleefd

ik leef, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai vécu

wij leven, enz.

impératif pluriel leef! laten we leven

ik zal leven, enz.

leef!

ik leefde, ik heb geleefd, enz.


imparfait

plus-que-parfait j’avais vécu

ik zou leven, enz.

ik leefde, enz.

ik had geleefd, enz.

___________________________________________________________________ 50


HOOFDSTUK 8

51

DE ONREGELMATIGE WERKWOORDEN OP –OIR


participe présent 4

participe passé

présent singulier

ASSIS

JE M’ASSIEDS5 TU T’ASSIEDS IL S’ASSIED

S’ASSEOIR

S’ASSEYANT

gaan zitten

zitten gaande

gezeten, gaan zitten

ik ga zitten, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je me suis assis(e)*

assieds-toi!

je m’assiérai6 wij gaan zitten, enz.

impératif pluriel asseyons-nous laten we gaan zitten ik zal gaan zitten, enz.


asseyez-vous gaat u zitten!

ga zitten! ik ben gaan zitten, enz. * Let op! Je suis assis (dus zonder me) = ik zit

imparfait

plus-que-parfait je m’étais assis(e)

ik zou gaan zitten, enz.

ik ging zitten, enz.

ik was gaan zitten, enz.

4

Er bestaat ook een variant s’assoyant (met alle afgeleide vormen). Er bestaan ook de varianten je m’assois, tu t’assois, il s’assoit. 6 Er bestaan ook de varianten je m’assoirai enz. 5

___________________________________________________________________ 51


52


participe présent

participe passé

présent singulier

AVOIR

AYANT

EU

J’AI TU AS IL A

hebben

hebbend

gehad

ik heb, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’aurai

nous avons vous avez ils ont

j’ai eu

aie!

wij hebben, enz.

impératif pluriel ayons laten we hebben

heb!

ayez! heb! ik zal hebben, enz.

ik had, ik heb gehad, enz.


imparfait

j’aurais

j’avais

ik zou hebben, enz.

ik had, enz.

plus-que-parfait j’avais eu

ik had gehad, enz.

___________________________________________________________________ 52


53

Vul zelf het schema verder in: Let op! Dit is een zgn. onpersoonlijk werkwoord (vgl. “sneeuwen”, “regenen”). Het bestaat dus alleen maar met het onderwerp “il” = “het” (niet: hij!) infinitif

participe présent

participe passé

FALLOIR

FALLANT

FALLU

moeten, nodig zijn

moetend enz.

gemoeten

futur

falloir heeft geen meervoudsvormen en geen gebiedende wijs

passé composé

présent singulier IL FAUT het moet, het is nodig

il a fallu

il faudra

het zal moeten, het zal nodig zijn


het moest, het was nodig

imparfait

plus-que-parfait il avait fallu

il faudrait

het zou moeten, het zou nodig zijn

het moest, het was nodig

ik had gemoeten, het was nodig geweest

___________________________________________________________________ 53


54

Vul zelf het schema verder in: (ook een zgn. “onpersoonlijk werkwoord”, dus “il” = “het”) infinitif

participe présent

participe passé

PLEUVOIR

PLEUVANT

PLU

regenen

regenend

geregend

futur

pleuvoir heeft geen passé composé meervoudsvormen en geen il a plu gebiedende wijs

il pleuvra

IL PLEUT

het regent.

het heeft geregend, het regende

het zal regenen


présent singulier

imparfait

plus-que-parfait il avait plu

il pleuvrait

het had geregend. het zou regenen.

het regende, het was aan het regenen

___________________________________________________________________ 54


55


participe présent

participe passé

présent singulier

POUVOIR

POUVANT

PU

JE PEUX TU PEUX IL PEUT

kunnen

kunnend

gekund

ik kan, enz.

futur

présent pluriel

passé composé

pouvoir heeft geen gebiedende wijs

je pourrai

j’ai pu ils peuvent wij kunnen, enz.

pouvoir heeft geen gebiedende wijs ik kon, ik heb gekund, enz.

ik zal kunnen, enz.


imparfait

j’avais pu

je pourrais

ik zou kunnen, enz.

plus-que-parfait

ik kon, enz.

ik had gekund, enz.

___________________________________________________________________ 55


56


participe présent

participe passé

présent singulier

SAVOIR

SACHANT

SU

JE SAIS TU SAIS IL SAIT

weten

wetend

geweten

ik weet, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


je saurai

nous savons vous savez ils savent

j’ai su

sache!

wij weten, enz.

impératif pluriel sachons laten we weten ik zal weten, enz.

futur du passé (conditionnel) je saurais

sachez! weet! imparfait je savais

weet! ik wist, ik heb geweten, enz. plus-que-parfait j’avais su

ik zou weten, enz. ik wist, enz.

ik had geweten, enz.

___________________________________________________________________ 56


57


participe présent

participe passé

présent singulier

VOIR

VOYANT

VU

JE VOIS TU VOIS IL VOIT

zien

ziend

gezien

ik zie, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai vu

je verrai ils voient wij zien, enz.

impératif pluriel zie! laten we zien ik zal zien, enz.

ik zag, ik heb gezien, enz. zie!


imparfait

j’avais vu

je verrais

ik zou zien, enz.

plus-que-parfait

ik zag, enz. ik had gezien, enz.

___________________________________________________________________ 57


58


participe présent

participe passé

présent singulier

VOULOIR

VOULANT

VOULU

JE VEUX TU VEUX IL VEUT

willen

willend

gewild

ik wil, enz.

futur

présent pluriel

passé composé


j’ai voulu

veuille!

je voudrai ils veulent wij willen, enz.

impératif pluriel veuillons laten we willen

wil! gelieve!

veuillez wil, gelieve! ik zal willen, enz.


ik wilde, ik heb gewild, enz. imparfait

plus-que-parfait j’avais voulu

je voudrais

ik zou kennen, enz.

ik wilde, enz.

ik had gewild, enz.

___________________________________________________________________ 58


59

INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: de regelmatige werkwoorden op –er ....................................... 2 wederkerende werkwoorden............................................................................... 4 bijzonderheden bij werkwoorden op –er ............................................................. 6 werkwoorden op –cer ......................................................................................... 7 werkwoorden op –ger ......................................................................................... 9 werkwoorden met een é in de stam .................................................................. 11 werkwoorden met een stomme e in de stam .................................................... 13 Hoofdstuk 2: de regelmatige werkwoorden op –ir ....................................... 17 Hoofdstuk 3: de regelmatige werkwoorden op –re ...................................... 19 Hoofdstuk 4: de regelmatige werkworoden op –evoir................................. 21 Hoofdstuk 5: de onregelmatige werkwoorden op –er ................................. 23 Hoofdstuk 6: de onregelmatige werkwoorden op –ir .................................. 25 de groep partir .................................................................................................. 26 de groep venir................................................................................................... 28 de groep ouvrir ................................................................................................. 30 de overigen ....................................................................................................... 32 Hoofdstuk 7: de onregelmatige werkwoorden op –re ................................. 34 de groep prendre .............................................................................................. 35 de groep craindre ............................................................................................. 36 de groep conduire ............................................................................................. 38 de groep connaître ........................................................................................... 39 de overige onregelmatige werkwoorden op –re ................................................ 40 Hoofdstuk 8: de onregelmatige werkwoorden op –oir ................................ 51

Alfabetische werkwoordenlijst: acheter.............................................................................................................. 13 aller ................................................................................................................... 23 appeler.............................................................................................................. 16 atteindre............................................................................................................ 37 s’asseoir ........................................................................................................... 51 avoir .................................................................................................................. 52 battre ................................................................................................................ 40 boire.................................................................................................................. 41 bouger .............................................................................................................. 10 choisir ............................................................................................................... 17 commencer ......................................................................................................... 8 conduire ............................................................................................................ 38 connaître........................................................................................................... 39 courir................................................................................................................. 32 craindre............................................................................................................. 36 croire................................................................................................................. 42 devoir ................................................................................................................ 22 dire ................................................................................................................... 43 dormir ............................................................................................................... 27 ___________________________________________________________________ 59


60

écrire................................................................................................................. 44 envoyer ............................................................................................................. 24 espérer ............................................................................................................. 11 être ................................................................................................................... 45 faire .................................................................................................................. 46 falloir ................................................................................................................. 53 finir .................................................................................................................... 18 habiter................................................................................................................. 3 jeter .................................................................................................................. 15 lancer .................................................................................................................. 7 lire ..................................................................................................................... 47 manger ............................................................................................................... 9 mener ............................................................................................................... 14 mettre ............................................................................................................... 48 mourir ............................................................................................................... 33 ouvrir................................................................................................................. 30 parler .................................................................................................................. 2 partir ................................................................................................................. 26 pleuvoir ............................................................................................................. 54 pouvoir .............................................................................................................. 55 préférer ............................................................................................................. 12 prendre ............................................................................................................. 35 recevoir ............................................................................................................. 21 répondre ........................................................................................................... 20 savoir ................................................................................................................ 56 souffrir............................................................................................................... 31 suivre ................................................................................................................ 49 tenir .................................................................................................................. 29 vendre............................................................................................................... 19 venir .................................................................................................................. 28 vivre .................................................................................................................. 50 voir .................................................................................................................... 57 vouloir ............................................................................................................... 58

___________________________________________________________________ 60

le verbe français werkwoordenboekje derde klassen samengesteld door Arno Gerrits RML, Rotterdam e herziene editie 2008 naam: klas:

Recommend Documents