Panalpina World Transport B.V. Albert Plesmanweg 61C, Haven Nummer 2250, 3088 GB Rotterdam Tel.: 010 - 48 77 200, Fax: 010 - 48 77 210 • www.panalpina.com
Alpha Bunker Service BV G. Stresemanring 28 3137 DL Vlaardingen Tel.: 06 - 53 55 03 05
Voor meer informatie kunt u ons bellen 0180 - 51838 of kijken op www.levos.nl
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door:
Met hartelijke dank aan:
Klusbedrijf Zus Architecten H.J. Lookers Schiekade 189-III
Van Willigen Rubbertechniek
Acaciastraat 34 2982 CA Ridderkerk Tel.: 06 - 408 40 251
Van Utrechtweg 142 2921 LN Krimpen a/d IJssel Tel.: 0180 - 517 908 www.vw-rubber.nl Met hartelijke dank aan:
Larissa Vastgoed Onderhoud Cromme Meth 107 3191 TG Hoogvliet Rotterdam Tel.: 010 - 472 16 34 • www.lavo.nl
MME 3ERROMAH Group bv 3HIPPING "6 -EDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR
(materiaal metingen Europe) Rietdekkersstraat 16 2984 BM Ridderkerk 0180 - 482 828 0180 - 462 240 www.mme-group.com
Met dank aan:
3CHEEPSBEVRACHTING 0RINSENLAAN 4: 2OTTERDAM TEL
Met dank aan:
Virtual Materials Group Inc. Advanced Process Simulation and Thermodynamics Software for the Process Industries
Stormsweg 2G 2921 LZ Krimpen a/d IJssel Tel.: 180 - 550 555
3013 BR Rotterdam Tel.: 010 - 233 94 09 www.zus.cc Uit sympathie gesteund door:
IJssel Techniek B.V. Parallelweg 5 2921 LE Krimpen a/d IJssel Tel.: 0180 - 510 534
COLOFON De MEGAFOON is een Nieuwsbrief van de Stichting Milieu Dichterbij en de Vereniging Tegen Milieubederf Stichting Milieu Dichterbij, K.v.K. nr.: 24379846, opgericht 28-06-05 Statutaire naam VTM: Vereniging Tegen Milieubederf In en Om het Nieuwe- Waterweggebied K.v.K. nr.: 40385009, opgericht 14-11-63 (PB 773500 / ABN AMRO 506943372) Bezoek adres: Postadres: Telefoon: E-mail: Website:
Bestuur SMD:
Bestuur VTM:
Bijdragen van:
Eindredactie:
Coolsingel 57, 3012 AB Rotterdam Postbus 21690, 3001 AR Rotterdam 010- 4771874
[email protected] [email protected] www.milieudichterbij.nl www.vtm-milieu.nl / Lilian van der Horst, voorzitter / secretaris Ton Kurvers, penningmeester Lilian van der Horst, voorzitter / secretaris 010 415 11 88 Fred van der Drift, alg. bestuurslid 010 473 74 93 Karin Zimmerman-Duvaloois, alg. bestuurslid 010 429 36 21 Ton Kurvers, bestuurslid R.O., penningmeester 010 415 23 24 L. van der Horst, L. Venema, R. van der Drift, T. Kurvers, F. van der Drift , Vogelwacht Delft, Platform Polders Albrandswaard R. van der Drift & L. van der Horst
Verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 500 stuks en wordt verspreid onder relaties, overheden en leden. Rotterdam, Nr.1 – 2008
Foto’s op de kaft: Jong geleerd is oud gedaan Sarah in de supermarkt ‘Reine Lucht’ in Kralingen Jong geleerd is oud gedaan
MEGAFOON
INHOUD Van de voorzitter Bericht van de “Groene kant” van de Coolsingel
2
Stichting Milieu Dichterbij Activiteiten Jaarverslag uitvoering activiteiten SMD 2007 Kies de Toekomst in Maassluis Afvaltentoonstelling in Rozenburg Wethouder Heijboer bezoekt basisschool De Tiende Penning in Vierpolders op Warme Truiendag Sarah in de supermarkt Uitgevoerde projecten van SMD in het eerste kwartaal 2008 Algemeen Kwaliteitsimpuls voor natuur- en milieu-educatie Gemeenten en klimaatverandering
3 5 6 6 7 7 8 9
Vereniging Tegen Milieubederf VTM-dossiers Polderkolder uit de Polder Albrandswaard Nader bodemonderzoek vertraagd de besluitvorming rond de Bochtafsnijding Delftse Schie A4: Uitspraken Minister Eurlings slechts retoriek Ontheffing voor de lepelaars Gesprek met Peter van Heemst over de spagaat van Rotterdam Wisselende plannen voor polder Schieveen De ‘groen balans’ van Polder Zestienhoven Maarten Van Herk: 87 jaar en strijdlustig
11 13 13 14 14 15 16
Inspraak en rechtspraak
16
Wetenswaardig Subsidie zonne-energie 33 cent per KWh Boekbespreking Hommeles, voor elke natuurklus
18 19 19
Milieucontact
20
Aanmeld-bon
20
11
Doelstelling SMD Stichting Milieu Dichterbij (SMD) is een voortzetting van het projectbureau Milieucommunicatie Rijnmond, destijds onderdeel van de Vereniging Tegen Milieubederf (VTM). De SMD wil een gezonde en duurzame samenleving bereiken door middel van een milieu-educatie en – communicatie aanbod aan de diverse doelgroepen in de samenleving. Het doel is via kennisoverdracht het milieubewustzijn te bevorderen. De SMD is een nonprofit organisatie en werkt volgens de richtlijnen van het CBF-keur voor kleine organisaties. Doelstelling VTM De Vereniging Tegen Milieubederf (VTM) is in 1963 te Vlaardingen opgericht bij Koninklijk Besluit als Vereniging Tegen Luchtverontreiniging. De VTM behartigt statutair de belangen van de bewoners van Rijnmond en omgeving ten behoeve van een gezond leefmilieu. Zij zet zich in voor het behoud van natuur en het open landschap en tegen lucht-, water- en bodemverontreiniging en geluidshinder.
1
VAN DE VOORZITTER
BERICHT VAN DE ‘GROENE KANT’ VAN DE COOLSINGEL. ‘Groen’ is in. Niet alleen de ‘groene kant’ van de Coolsingel is groen, ook het stadhuis kleurt groen. Als de bestuurders inderdaad daden bij woorden voegen, ziet de toekomst van Rijnmond er florissant uit. Nu is ‘groen’ ook nog eens de kleur van de hoop. De VTM koestert de hoop dat het politieke enthousiasme een duurzame groene golf zal zijn. De kritische burger prikt immers al gauw door een façade van alleen imago versterkende groenacties heen. De SMD vaart wel bij deze groene golf. Al mag volgens de professionals de vraag naar milieu educatie best in een stroomversnelling terecht komen. Het doel: milieu onderwijs voor alle scholieren in Rijnmond, is nog lang niet bereikt. De artikelen in deze Megafoon langs de groene meetlat gelegd, ontstaat een indruk van de ambivalente houding van zowel bestuurders als consumenten. Wij zelf dus. Het besef dat de consument met zijn bestedingspatroon feitelijk de sleutel in handen heeft tot een goede en groene toekomst, leidt nog te weinig tot verantwoord gedrag. De overheid is aan zet. Het artikel: ‘Klimaatverandering maakt Nederlander duurzamer’ ( Megafoon 4 , 2007) meldt met Senternovem als bron, dat de overheid het goede voorbeeld moet geven als het gaat om duurzame ontwikkeling. Nu gaan duurzame en ruimtelijke ontwikkelingen zelden samen. Een kwestie als de bochtafsnijding van de Delftse Schie in Overschie, levert dat milieuwinst, CO2 reductie, op vanwege het zandvervoer dat van de weg gehaald wordt? Of draagt dat bij aan de toename van luchtvervuiling vanwege de scheepsbrandstof, aangeduid als vloeibaar asfalt? Een feestelijke boomplantdag organiseren op een locatie, waar de gasten lopen over de houtsnippers van het aangrenzende gerooide park, getuigt zelfs van politiek cynisme. Zeggen polders ‘groen’ te willen maken, terwijl in werkelijkheid water, riet en dood gras het halve jaar het toekomstbeeld bepaalt, getuigt van politieke kleurenblindheid. Het kan nog erger. Met de nieuwe wet Luchtkwaliteit in de hand is het mogelijk fijnstof weg te salderen. De wetenschap dat aan fijnstof zich diverse giftige chemische verbindingen hechten, die gezondheidsschade veroorzaken, wordt door de GGD’s nauwelijks naar buiten gebracht. Sterker nog, CO2 en NO2 worden bij bouwplannen uitgeruild. Klimaatneutraal bouwen langs de snelweg betekent CO2 reductie, (milieuneutraal) maar de lokale vieze lucht brengt bewijsbaar gezondheidsschade toe aan de bewoners (milieuschade). Het saldo is negatief voor de mens.
Twee jaar geleden voerde de SMD voor het eerst het project ‘Reine Lucht’ uit. Sindsdien is het algemeen bekend gemaakt dat er ‘iets’ mis is met de lucht die we inademen. De informatie dat fijnstof en stikstofoxiden schade aanricht aan hart, longen en stress- en allergie gevoeligheid verhoogt, maakt de meeste indruk. Nu maar hopen dat ‘het knopje’ letterlijk èn figuurlijk omgaat. Niet uit angst, maar vanuit een groeiend verantwoordelijkheidsbesef en kennis over de relatie tussen gezondheid en milieu. ‘Samen kunnen we het doen, ieder gezin groen’ is een leuke slogan die kinderen snel oppakken. Met een themadag over o.a. de menselijke oorzaken van klimaatverandering, ‘Sarah’s Wereld’, bereikt de SMD honderden scholieren in de regio op een speelse manier. Als de kinderen vervolgens in het gemeenthuis gaan kijken of de milieuwethouder wel netjes zijn afval scheidt en een warme trui draagt, levert dat leuke momenten op voor de kinderen. Voor menig bestuurder is dat wellicht wat minder! Met kritische burgers die bestuurders afrekenen op hun daden, een overheid die gemakzuchtige burgers aanspoort en de jeugd, die Sarah’s Wereld tot hun eigen wereld maakt is er hoop dat de groene golfbeweging doorzet. Lilian v/d Horst
DANKWOORD De Stichting Milieu Dichterbij en de Vereniging Tegen Milieubederf bedanken alle adverteerders in - en sponsors van deze nieuwsbrief Megafoon. U maakt al jarenlang deze uitgave mogelijk. Wij hopen dat de inhoud van deze nieuwsbrief ook voor u de juiste nieuwswaarde heeft. Het bestuur / medewerkers van de Stichting Milieu Dichterbij en bestuur / leden van de Vereniging Tegen Milieubederf
2
MEGAFOON
ACTIVITEITEN JAARVERSLAG UITVOERING ACTIVITEITEN SMD 2007 De SMD blikt terug op uitgevoerde activiteiten in 2007. Per doelgroep een overzicht: Doelgroep kinderen Warme truiendag op 16 februari 2007 Op basisschool de Bongerd in Zuidland is de Warme Truiendag georganiseerd. Milieugedeputeerde van Heijningen woonde een deel van de dag bij. Ook de burgemeester van Bernisse, wethouders en verschillende raadsleden waren aanwezig. De bestuurders gingen in debat met leerlingen van groep 8 over klimaatverandering. Afvallessen In 2007 zijn 10 afvallessen op basisscholen uitgevoerd in de gemeenten Westvoorne, Bernisse, Rozenburg en Brielle. Speciale aandacht voor afvaleducatie was er tijdens de ‘Week van Nederland Schoon’. Van 19 maart t/m 23 maart werden zwerfafval opruimacties op en rond het schoolplein georganiseerd in Rozenburg, dit in samenwerking met de gemeente en de afvaldienst. Wonderweb De natuurkoffer Wonderweb is door een school in Tinte geleend. Groep 5/6 is met het lesmateriaal op zoek gegaan naar planten en dieren in de omgeving van de school. Sarah’s Wereld De SMD heeft in 2007 13 keer het project ‘Sarah’s Wereld’ en ‘Sarah en de school’ uitgevoerd op basisscholen op VoornePutten / Rozenburg in de vorm van begeleide projectdagen. Tekeningen die de sfeer weergeven van het project worden op de SMD-website geplaatst. Week van de Zee Op 19 mei 2007 opende wethouder Klok van de gemeente Westvoorne de Week van de Zee met het hijsen van de vlag op het strand bij de 1ste slag in Rockanje. Na de opening heeft Stichting Milieu Dichterbij in een spelvorm (zoek de schat!) een zwerfvuilactie uitgevoerd om aandacht te vragen voor het probleem van zwerfvuil in en rond de Noordzee. Groene Uitjes In de regio zijn steeds meer mogelijkheden voor schoolreisjes
MEGAFOON
of uitstapjes in een natuurlijke omgeving. Stichting Milieu Dichterbij inventariseerde de mogelijkheden voor dergelijke Groene Uitjes en bracht deze onder in een folder. Deze folder wordt begin 2008 voor het ‘seizoen’ van de uitjes verspreid onder de scholen op Voorne-Putten en Rozenburg. Doelgroep jongeren Project Geluid Op het Penta College Godfried Richter in Rozenburg (3 klassen) en het Wellant College Anna Hoeve in Brielle (5 klassen) werd het project Geluid uitgevoerd. Onderdeel van dit vakoverstijgende project is het meten van omgevingsgeluid met behulp van geluidsmeters. Deze scholen hebben het project vast opgenomen in het jaarprogramma. Ook is het project uitgevoerd op de ISK afdeling van VOS Vlaardingen in drie klassen. Project Reine Lucht Op het Libanon Lyceum in Rotterdam is het project Reine Lucht uitgevoerd in twee eerste wereldklassen. Daarnaast heeft het project ook gedraaid voor zes derde klassen Havo op het Thorbecke Lyceum. De schilderstukken die leerlingen maakten ( als onderdeel van het project) zijn per opbod geveild ten behoeve van een goed doel (bomen voor koeien) Doelgroep volwassenen Project Reine Lucht In Maassluis is het project Reine Lucht voor volwassenen voor een groep allochtone inwoners uitgevoerd. De schilderijen zijn tentoongesteld in het gemeentehuis en de bibliotheek . In het kader van de Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit (RAL) is het project in vier deelgemeenten van Rotterdam uitgevoerd. Een van de schilderwerken, geschilderd in Overschie, hangt nu in de werkkamer van de milieuwethouder Harbers van Rotterdam. De avond in Hoek van Holland is mede georganiseerd door de deelgemeente zelf. Vanwege de installatie van een vast meetpunt hielden vertegenwoordigers van de GGD, de SMD en de DCMR een inleiding.
3
Met hartelijke dank aan:
Wilhelmsen Ships Service B.V. Yara Industrial B.V.
Mediterranean Shipping Company
Zevenmanshaven 107, P.O. Box 81 NL 3130 AB Vlaardingen Tel.: 010 - 23 22 200 Fax: 010 - 23 22 250
[email protected] • www.yara.nl
Westblaak 216 - 218 3012 KP Rotterdam Tel.: 010 - 217 86 00 Fax: 010 - 433 46 31
Esperanza V.O.F. Tel.: 0181 - 233 540
Mede mogelijk gemaakt door:
Stukadoorsbedrijf
Viking Life Saving Equipment B.V. Mandenmakerstraat 86 3194 DG Hoogvliet Tel.: 010 - 472 33 88 Uit sympathie gesteund door:
CIMCOOL
Exploitatie van binnenvaart
J. Hoffman
Solutions lead to savings
Albert Schweitzerlaan 55 2922 HB Krimpen a/d IJssel Tel.: 06 - 535 700 21
Weteringstraat 13 3131 VZ Vlaardingen Mob.: 06 - 54 64 89 13
Schiedamsedijk 20 3134 KK Vlaardingen Tel.: 010 - 46 00 660 www.cimcool.net
Met dank aan:
Uit sympathie gesteund door:
Moezelweg 181 3198 LS Europoort Rtd
Willem Barentszstraat 50 3165 AB Rotterdam Albrandswaard Tel.: 010 - 487 77 77
Met dank aan:
Van Leeuwen en Zn V.O.F. Cargadoorskade 83 3071 AW Rotterdam Tel.: 010 - 484 78 74
Rivium Oostlaan 45 2909 LL Capelle a/d IJssel Tel.: 010 - 295 11 11
www.iss-shipping.com
Scheepvaartbedrijf W. Honkoop B.V.
Ace Telecom
Dokter W.M Blomsingel 30 2922 CD Krimpen a/d IJssel Tel.: 06 - 535 94 568
Van Weerden Poelmanweg 4 3088 EB Rotterdam Tel.: 010 - 429 03 33 www.harritrading.nl
Scheepvaartbedrijf
Rona General service to shipping & industry barge cleaning pushing & towing and seafastening
Postbus 5683 3008 AR Rotterdam Mob.:06 - 514 39 722 Tel.: 0049 - 1725992752
Postbus 23388 3001 KF Rotterdam Tel.: 06 - 537 257 26 Fax: 0180 - 618 841
[email protected]
connect with quality Nikkelstraat 2-4 3067 GR Rotterdam Tel.: 010 - 455 75 55 www.klinger.nl
De Rompslomp Uw helpende hand bij de levering van scheepsbenodigdheden Mauvelaan 2 3141 KL Maassluis Tel.: 010 - 591 83 85
www.derompslomp.nl
De schilderdoeken van de verschillende bijeenkomsten zijn tentoongesteld op diverse locaties. Onderzoek naar milieubeleving In opdracht van de gemeente Maassluis onderzocht de SMD de milieubeleving onder allochtone bevolkingsgroepen. Het resultaat hiervan is gepresenteerd aan de gemeente. Duurzame markt In september organiseerde de SMD een duurzame markt bij het bezoekerscentrum Tenellaplas in Rockanje tijdens het Duinweekend van het Zuid-Hollands Landschap. Op deze markt konden bezoekers op een vrijblijvende manier kennis met duurzame producten. Met een bezoekersaantal van 1500 tot 2000 mensen was de dag zeer succesvol.
Duurzame leefstijl In 2007 heeft een pilotproject gelopen met de verspreiding van een informatiepakket in de vorm van een tas over een duurzame leefstijl. De tas is uitgedeeld aan nieuwe en verhuizende inwoners in de gemeenten Bernisse, Brielle, Westvoorne en Rozenburg. Voor de verspreiding van de tas is samenwerking gezocht met woningverhuurders en met de afdelingen burgerzaken. De tas bevat informatie over de volgende onderwerpen: energie- en waterbesparing, (natuur)voeding, recreatie op het eiland, tuinieren en een gezond binnenmilieu. En verder Milieu Dichterbij heeft een gecombineerd lobby- en sponsortraject ingezet met het doel milieu-educatie te introduceren in kleinere gemeenten. Lily Venema en Rob van der Drift
KIES DE TOEKOMST IN MAASSLUIS Het project Kies de Toekomst gaat over klimaatverandering en wat burgers kunnen doen om het versterkte broeikaseffect tegen te gaan. Het klimaatvraagstuk is een van de belangrijkste thema’s van deze eeuw. De gevolgen zijn nu al merkbaar over de gehele wereld. In Nederland zijn er vaker overstromingen, neemt de temperatuur toe, worden de winters natter en de zomers droger. Alle weercondities worden extremer. Ook stijgt de zeespiegel. We zullen op grote schaal energie moeten besparen om klimaatverandering tegen te gaan. Ook moet Nederland berekent zijn op de gevolgen van klimaatverandering. Het is hoog tijd om klimaatverandering een halt toe te roepen. Gemeenten kunnen hier een grote rol in spelen. Helaas zijn veel gemeenteraadsleden zich hier niet van bewust. Zij denken dat klimaatverandering een nationaal of internationaal probleem is waar zij niets aan kunnen doen. Of zij zijn er van overtuigd dat het klimaatprobleem wel meevalt. De raadsleden zullen pas actie ondernemen als zij de ernst van het probleem inzien en zij weten dat ook zij een bijdrage kunnen leveren aan de oplossing van het probleem. Met Kies de Toekomst gaan jongeren de raadsleden aan de tand voelen. Zien zij klimaatverandering als een probleem waar zij in de gemeente iets aan kunnen doen? De jongeren laten met Kies de Toekomst zien dat zij het wél een belangrijk probleem vinden waar iets aan gedaan moet worden. Het gaat tenslotte om hun toekomst! Kies de Toekomst is een project dat ontwikkeld is door het COS en JMA. Stichting Milieu Dichterbij (SMD) heeft het project aangepast aan de laatste ontwikkelingen en mag dit project uitvoeren.
MEGAFOON
Kijk voor meer informatie op www.kiesdetoekomst.nl Inhoud De jongeren leren in zeven modules wat ze moeten weten om de enquête bij de gemeenteraadsleden af te nemen. Hieronder vindt u deze modules: 1. Klimaatverandering 2. Duurzame Energie 3. De gemeente 4. Klimaatverandering en de gemeente 5. Klimaatverandering en ontwikkelingslanden 6. Energiebesparing thuis 7. Energiebesparing op school Vaardigheden Naast de inhoudelijke kennis leren de jongeren een aantal vaardigheden. Hieronder vindt u de vaardigheden die de jongeren in het lespakket tegenkomen: • Persberichten schrijven • Pers benaderen • Presentaties geven • Posters maken • Interviews afnemen Het project Kies de Toekomst is eind januari uitgevoerd op het Accent College in Maassluis. Het was een hele organisatie om het project in 2 dagen voor 5 derde klassen Havo / VWO uit te voeren. Toch is het gelukt, tot tevredenheid van de docenten, de leerlingen en de projectleiders van SMD. Op de volgende pagina staat het persbericht dat door de leerlingen geschreven is en gepubliceerd is in de Maassluise Courant van 6 februari 2008: Lily Venema
5
AFVALTENTOONSTELLING IN ROZENBURG In de bibliotheek van Rozenburg heeft van 1 februari tot 29 februari de tentoonstelling ‘Afval, mag het ietsje minder?’
gehangen. De tentoonstelling is in een nieuw jasje gestoken en geactualiseerd. De tentoonstelling toont het Nederlandse afvalbeleid door de jaren heen, van stortplaatsen naar afvalscheiding tot het opwekken van energie met restafval. Informatie wordt gegeven over wat er na het scheiden van afval met de verschillende afvalsoorten gebeurt. De beste manier om de steeds groter wordende afvalberg te lijf te gaan is natuurlijk het voorkomen van afval. Verschillende tips worden hiervoor aangereikt. Toegevoegd is ook informatie over het nieuwe fenomeen ‘Cradle to cradle’, waar een heel andere kijk op afval wordt gepresenteerd. De tentoonstelling gaat de komende tijd op tournee langs verschillende gemeenten, bibliotheken en bedrijven. Rob van der Drift
WETHOUDER HEIJBOER BEZOEKT BASISSCHOOL DE TIENDE PENNING IN VIERPOLDERS OP WARME TRUIENDAG
Op vrijdag 15 februari 2008 hebben verschillende scholen op Voorne Putten en Rozenburg meegedaan aan de Warme Truiendag.
uitgevoerd waarin wethouder Heijboer van Milieu ook een rol speelde. Veel kinderen hadden een warme trui, mutsen en wanten aangetrokken om zich warm te houden. Ook de wethouder had een warme trui aan.
De Warme Truiendag is een initiatief van Het Klimaatverbond (Vereniging Klimaatverbond Nederland) en Z@PP op Nederland 3 en wordt jaarlijks op of rond 16 februari gehouden. Dat is de dag waarop in 2005 de Kyoto-overeenkomst in werking trad. De bedoeling van het Kyoto protocol is om de uitstoot van broeikasgassen, die leiden tot klimaatverandering, wereldwijd te verminderen. De dag herinnert iedereen aan de afspraken van het verdrag: ook Nederland moet de uitstoot van broeikasgassen verminderen. Op de Warme Truiendag wordt iedereen in Nederland gevraagd de verwarming een paar graadjes lager te zetten en een warme trui aan te trekken. Een symbolische actie tegen klimaatverandering. OBS de Tiende Penning in Vierpolders deed ook mee aan de Warme Truiendag. De Stichting Milieu Dichterbij heeft in samenwerking met de gemeente Brielle een speciaal project
6
Wethouder Heijboer beantwoordt vragen over het klimaat
MEGAFOON
Tijdens het uitgevoerde project Sarah’s Wereld hebben de leerlingen van groep 7 en 8 zich door middel van spelletjes het begrip duurzaamheid eigen gemaakt. Door een reis van de hoofdpersoon Sarah weten de leerlingen nu allemaal wat het begrip ‘ecologische rugzak’ inhoudt: het onzichtbare rugzakje natuurgebruik dat aan alles wat je koopt en gebruikt vastzit. Groep 8 had vragen voorbereid voor de wethouder om eens te kijken wat de gemeente Brielle doet om haar ecologische rugzakje klein te houden en zo ook klimaatverandering tegen te gaan. Een uur lang hebben de kinderen de wethouder bestookt met vragen over duurzameen groene energie en het verkeers- en klimaatbeleid van de gemeente. De wethouder vertelde dat de gemeente Brielle klimaatverandering een serieus probleem vindt en dat zij bezig is een klimaatbeleid op te zetten. Een en ander wordt uitgewerkt in een nieuw milieubeleidsplan. De gemeente doet al heel veel om klimaatverandering tegen te gaan. Zo gebruikt de gemeente groene stroom en om het autogebruik
van ambtenaren tegen te gaan stimuleert de gemeente het gebruik van de fiets. Ook zijn er veel 30 km zones en komen er meer rotondes voor een betere doorstroming van het verkeer. Dat is beter voor het milieu. Bij nieuwbouwprojecten wordt gekeken hoe huizen duurzaam gebouwd kunnen worden. ’s Middags is er duurzaam gewinkeld bij Albert Heijn in Brielle. De bedrijfsleider heeft geduldig alle vragen over het Max Havelaar keurmerk en ecologisch fruit beantwoord. In de school zelf hebben de leerlingen het schoolgebouw kritisch bekeken op energie- en watergebruik en hebben zij een lijstje met verantwoorde veranderingen ingediend bij de directrice. De kinderen snappen dat zij zelf ook dingen kunnen doen om klimaatverandering tegen te gaan, zoals minder elektriciteit gebruiken en korter onder de douche staan. Met een brief aan de ouders en vol goede voornemens gingen de kinderen na een dag hard werken naar huis. Lily Venema en Rob van der Drift
SARAH IN DE SUPERMARKT In februari heeft de SMD tweemaal een nieuwe module van Sarah’s Wereld uitgevoerd: Sarah in de supermarkt. Aan de hand van gerichte opdrachten inventariseren kinderen tijdens deze module het aanbod aan ‘duurzame’ en ecologische producten in de supermarkt. Het gaat erom kinderen te leren hoe je de natuur kunt sparen bij de alledaagse dingen die je doet, bijvoorbeeld bij het boodschappen doen. Bij het doen van boodschappen zou je bijvoorbeeld kunnen letten op of het product ecologisch is, op de hoeveelheid verpakkingsmateriaal, de streek waar het product vandaan komt (een appel uit Nieuw Zeeland of uit eigen land) en of het product recyclebaar is. Sarah in de supermarkt in de AH van Brielle
Rob van der Drift
UITGEVOERDE PROJECTEN VAN SMD IN HET EERSTE KWARTAAL 2008 Vanuit subsidies, fondsen en sponsortrajecten zijn de volgende projecten uitgevoerd: Voortgezet onderwijs: • Reine Lucht op het Libanon College voor 8 eerste klassen alle niveaus; • Reine Lucht op het Thorbecke Werk in uitvoering college voor 2 derde klassen VWO; • Kies de Toekomst voor 5 derde klassen Havo / Vwo op het Accent College in Maassluis; • Geluid voor 3 tweede klassen VMBO op het Penta College in Rozenburg. Basis onderwijs: • Uitvoering Sarah’s Wereld op Warme Truiendag op OBS de Tiende Penning in Vierpolders (54 kinderen). Op deze
MEGAFOON
dag werden verschillende modules van Sarah’s Wereld gecombineerd (Sarah en de gemeente, Sarah en de supermarkt); • Uitvoering Sarah’s Wereld op PCB de Bongerd in Zuidland (44 kinderen). Op deze dag werden verschillende modules van Sarah’s Wereld gecombineerd; • Afvallessen tijdens de Week van Nederland Schoon (bereik 220 kinderen van groep 3 en 4) Burgers: • Afvaltentoonstelling in de bibliotheek van Rozenburg Met dank aan Informatique, Cubord, Rabobank Rotterdam, Fonds Schiedam-Vlaardingen, stadsregio Rotterdam, VSB Fonds en het Prins Bernhard Cultuur Fonds.
7
ALGEMEEN
Op weg naar een duurzame samenleving
Jong geleerd is oud gedaan
KWALITEITSIMPULS VOOR NATUUR- EN MILIEU-EDUCATIE De ministerraad heeft op vrijdag 15 februari (toevallig op Warme Truiendag) op voorstel van ministers Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, minister Cramer van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en minister Plasterk van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ingestemd met de nota Kiezen, leren, meedoen met voorstellen om natuur- en milieueducatie (NME) te versterken. De komende vier jaar komt daarvoor 20 miljoen euro beschikbaar. De zorg voor natuur en milieu staat sterk in de belangstelling. De komende jaren zijn belangrijk voor een echte doorbraak naar een meer duurzame samenleving. Dat kan niet zonder het bewustzijn van de urgentie van het belang van natuur en milieu. Verantwoordelijkheid nemen voor natuur en milieu berust enerzijds op kennis, en anderzijds op concrete actie. Natuur- en milieu-educatie heeft daarbij een belangrijke functie. Voor jongeren, maar ook voor alle burgers en maatschappelijke partijen. Natuur- en milieueducatie zorgt voor kennis en inzicht in natuur en milieu, draagt bij aan ontplooiing, welbevinden en gezondheid van mensen en legt een basis voor een natuuren milieubewuste levensstijl. Nu er steeds meer signalen zijn dat kinderen niet meer in de natuur komen, de herkomst van hun voedsel niet kunnen duiden en zich zorgen maken om milieuproblemen in de wereld, is het verbeteren van de relatie tussen jeugd en natuur een belangrijke opgave. Juist met het oog op ontwikkelingen in de komende jaren.
Er gebeurt al het nodige in Nederland rond NME. Scholen, maatschappelijke organisaties, overheden en burgers initiëren, ontwikkelen en realiseren tal van NME-activiteiten, zowel binnenschools als buitenschools. De activiteiten zijn gericht op kinderen, jongeren én volwassenen, vinden plaats in specifieke NME-centra, op natuurterreinen, in dierentuinen en kinderboerderijen of gewoon in de wijk. Maar die energie kan effectiever worden ingezet dan nu het geval is door meer richting te geven aan de vele initiatieven en projecten. Landelijke dekking is een knelpunt, verspreiding en opschaling van effectieve producten en methoden evenzeer, maar ook is duidelijk dat informatie over natuur en milieu op dit moment niet voor alle groepen mensen (met name jongeren) aantrekkelijk genoeg is om er gebruik van te maken. Daarom worden de inhoudelijke hoofdlijnen van natuur- en milieukennis en vaardigheden uitgewerkt. Nascholingscursussen voor leraren en docenten worden gestimuleerd. Ook krijgt ieder kind op school minimaal eenmaal per jaar een NME-activiteit aangeboden en komen er NME-activiteiten in het kader van Brede Scholen. NME moet met actuele en aansprekende werkvormen, inclusief toepassing van ICT en moderne media, aansluiten bij de moderne informatiesamenleving. Door het bedrijfsleven actief te betrekken bij NME kan een grotere groep mensen worden bereikt. Een database/website moet vraag en aanbod op NME gebied dichter bij elkaar brengen. Bron: VROM
8
MEGAFOON
GEMEENTEN EN KLIMAATVERANDERING CO2 vermijden. Dit is zeven procent van de hoeveelheid CO2 die Nederland binnen haar grenzen minder moet uitstoten! Wat merkt een gemeente van klimaatverandering? Onlangs heeft het Milieu en Natuurplanbureau in kaart gebracht welke effecten klimaatverandering in Nederland teweeg zal brengen. Voor gemeenten liggen de directe gevolgen van klimaatverandering op terreinen als wateroverlast, bescherming tegen overstromingen, maken van bergingsgebieden voor rivierwater, veranderende vraag naar gezondheidszorg (toename van ziekte van Lyme, hittestress en astma) en mogelijke problemen met elektriciteitsvoorziening in de zomer. Hieruit blijkt duidelijk dat klimaatverandering een probleem is dat meerdere gemeentelijke portefeuilles betreft!
Wat kunnen gemeenten doen aan klimaatverandering?
Wat is de bijdrage van gemeenten aan klimaatverandering? Uit onderzoek blijkt dat gemeentelijke diensten in Nederland door hun elektriciteitsverbruik, verwarming en afname van warm water jaarlijks 1,5 Mton CO2 produceren. Openbare verlichting (35 procent), kantoorverlichting (24 procent) en kantoorapparatuur (22 procent) leveren de grootste bijdrage aan deze uitstoot. Gemeenten zijn dus medeverantwoordelijk voor klimaatverandering. De totale uitstoot van CO2 in Nederland werd in 2003 op 214 Mton geschat. Gebouwen dragen 35 procent bij aan deze uitstoot, terwijl zes procent van deze gebouwen door gemeenten wordt beheerd. Internationale afspraken in het Kyoto-verdrag verplichten Nederland om jaarlijks 40 Mton broeikasgassen minder uit te stoten, waarvan 13 Mton CO2 in Nederland gerealiseerd moet worden. Door alle elektriciteit groen in te kopen kunnen gemeenten jaarlijks een uitstoot van 0,9 Mton
MEGAFOON
Waarom een klimaatbeleid voor gemeenten? Gemeenten worden direct geconfronteerd met de gevolgen van klimaatverandering. Ook zijn gemeenten direct verantwoordelijk voor een uitstoot van 1,5 Mton CO2. Voorkomen en het beheersen van de gevolgen zijn de peilers van een effectief klimaatbeleid. Gemeenten hebben veel mogelijkheden om minder en schonere energie te gebruiken. Hiermee kunnen gemeenten niet alleen geld besparen, maar ook de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 terugdringen. Gemeenten kunnen burgers laten zien dat het mogelijk is om minder en schonere energie te gebruiken, zonder in te leveren op kwaliteit of comfort, denk aan scholen met zonnepanelen of klimaatvriendelijke bouwprojecten. Gemeenten hebben een duidelijke voorbeeldfunctie, met de gemeentelijke gebouwen en voorzieningen als etalage. Jaarlijks kopen gemeenten voor ruim 30 miljard euro aan goederen en diensten in. Als deze waar mogelijk worden aangewend voor de aanschaf van innovatieve klimaatvriendelijkere producten, betekent dit een grote stimulans voor deze markt, die grotendeels door Nederlandse bedrijven wordt verzorgd. Steeds meer gemeenten zien de kansen van een integraal klimaatbeleid dat kosten bespaart en een beter leefmilieu voor wonen, werken en natuur oplevert. Klimaat is bij uitstek een onderwerp om de burger bij te betrekken en het bedrijfsleven te prikkelen tot innovatieve ontwikkelingen. Zonder de gemeenten kan de overheid ook niet voldoen aan haar streven om in 2010 negen procent van alle elektriciteitsbehoefte duurzaam op te wekken. Warmtepompen, zonnepanelen, windmolens, biomassa: voor alle vormen van duurzame energie heeft de gemeente een essentiële rol: van beleidsmaker, toetser, vergunningverlener en mogelijk ook van regisseur en initiatiefnemer. Bovendien is duurzaam inkopen door staatssecretaris Van Geel van VROM tot beleidsprioriteit voor de overheid verheven. Bron: Milieudefensie
9
Met dank aan:
Favorclean Europe Schoonmaak & Reiniging
Westerkade 2 3116 GJ Schiedam Tel.: 010 - 42 666 60 Fax: 010 - 27 340 73
[email protected] www.jbvastgoed.nl
Professor Rutgersstraat 328 3132 NR Vlaardingen Tel.: 010 - 248 08 95 www.favorclean.nl Mede mogelijk gemaakt door:
Sea Serve Rotterdam BV
Groothandel in automaterialen en garagegereedschappen. Reparatiewerkplaatsen voor auto-electriciteit, diesel inspuitapparatuur en autoradio.
Aannemingsbedrijf
Graafstroomstraat 9 3044 AN Rotterdam
Willemskade 18 3016 DL Rotterdam Tel.: 010 - 2066344
Postbus 11037 3004 EA Rotterdam
Hollandsch Diep 61 2904 EP Capelle aan den IJssel Tel.: 010 - 451 22 00
Tel. 010 - 298 71 71 Fax: 010 - 415 03 50 Email:
[email protected]
Met dank aan:
Scheepsreparatie, Machinefabriek & Handelsonderneming
Chem Support B.V.
D. v/d Wetering B.V. Bunschotenweg 134 3089 KC Rotterdam
Neckarweg 32 3197 KX Botlek Rotterdam Tel.: 0181 - 213 636
Tel.: 010 - 4943940 06 - 51863073
www.jotankers.com Mede mogelijk gemaakt door:
www.weteringrotterdam.com
[email protected]
ABS Europe Ltd
Unsal
Boompjes 55 3011 XB Rotterdam Tel.: 010 - 206 07 77
Putselaan 36 3074 JB Rotterdam Tel.: 010-4842695
Scheepsclasseringsbedrijf
de Jong - Grauss Transport B.V. container + ferry trucking binnen- en buitenland
Met hartelijke dank aan:
Aannemersbedrijf
Runa
Smits Machinefabriek en Scheepsreparatie • Alle reparaties boven de waterlijn. • Reparaties, revisie, aan- en inbouw van alle merken dieselmotoren. • Afbouw van nieuwe schepen. • Scheepsverbouwingen.
Glazenwasserij & Schoonmaakbedrijf Scheldedal 79 2904 HG Capelle a/d IJssel Tel.: 010 - 458 31 56 www.runaschoonmaak.nl
Uit sympathie gesteund door:
Mede mogelijk gemaakt door:
Avezaat Staal B.V.
I-Clean Services
Schiedamsedijk 70 3134 KK Vlaardingen Tel.: 010 - 435 49 44 www.avezaatstaal.nl
Cesar Domelastraat 84 3059 PM Rotterdam Tel.: 010-8489004 www.i-clean.nl
Koninklijk Besluit oprichting VTM
VERENIGINGSACTIVITEITEN Op 14 november 2008 bestaat de VTM 45 jaar. Met trots aangeduid als “de oudste nog bestaande milieuvereniging”. Kritische en capabele burgers waren het in Vlaardingen die de gezondheidsrisico’s van de kwalijke luchtverontreiniging onder de politieke aandacht brachten. POLDERKOLDER UIT DE POLDER ALBRANDSWAARD Met de rubriek ‘Polderkolder’ bericht het Platform Polders Albrandswaard regelmatig over de recente verwikkelingen.
De VTM meent dat er geen enkel logisch verband is tussen de aanleg van Maasvlakte II en het vernietigen van 750 ha agrarisch landschap ten behoeve van de aanleg van ‘natte natuur’ en recreatie, ten faveure van drie grote terreinbeheerders. Sterker nog : nut en noodzaak zijn nooit aangetoond, bovendien heeft de besluitvorming buiten de bevolking om plaatsgevonden.
MEGAFOON
Bezoek Tweede Kamer & Statenleden SP Een politieke partij die bij de gemeente Albrandswaard niet in de raad vertegenwoordigd is en dus als “buitenstaander” tegen het Landschapspark onbevooroordeeld en onbevangen aankijkt is de SP. Een aantal van hen, de Statenleden Hans van Leeuwen en Wiel Send alsmede de Tweede Kamerleden Patrick van Lunteren en Hugo Polderman heeft op 22 februari een bezoek gebracht aan deze regio. Tijdens een rondrit door de polders en aansluitend in een gesprek is er gesproken over de ontwikkelingen met het PPA = (Platform Polders Albrandswaard) en Lilian van der Horst (VTM 150 ha Noordrand Rotterdam). En vooral ook hoe er met de bewoners en belangstellenden wordt omgegaan. Men was zeer verwonderd dat er klaarblijkelijk een hele stroming
11
inwoners is die tegen de voorgenomen “ontboering” van het gebied is en die daarvoor met de gemeente plannen hebben uitgewerkt (Albrandswaardse Variant). En wel mèt draagvlak van de bevolking en lokale politiek en die door de Provincie en het Rijk nauwelijks als serieuze gesprekspartner worden behandeld. Men vond er gewoon “minachting voor de gewone mensen” uit naar voren komen. De SP Tweede Kamerfractie heeft de minister inmiddels een aantal vragen gesteld over de agrarische functies in Albrandswaard: - hoe de minister daar tegenaan kijkt; - of zij zal gaan zorgdragen voor uitvoering van de Motie Klein; Molenkamp die ruimte biedt voor commerciële agrarische activiteiten; - hoeveel ruimte er zou moeten blijven voor agrarische bedrijvigheid; - of het opruimen van de vuilstort (jachthavengebied) ook is voorzien. En de SP kennende zullen ze vasthoudend zijn tot er een (bevredigend) antwoord is van de betrokken bewindslieden.
Verbreding A-15 Nu we toch in de buurt van de A-15 zijn aanbeland dit bericht. De overeenkomst om te komen tot verbreding van de A-15 is afgelopen maandag getekend door minister Eurlings en tal van hoogwaardigheidsbekleders, dus dit plan zal in elk geval zijn beslag krijgen. Over de exacte invulling zal nog wel bericht worden in de komende jaren, maar er is haast mee geboden. De minister heeft zich zelfs laten ontvallen desnoods een noodwet op te willen stellen om vertraging (o.a. vanwege inspraakprocedures) te voorkomen. Oftewel een rem op de democratisch verworven rechtvaardigheden voor de burgers want alles moet wijken voor de 2e Maasvlakte en zijn bereikbaarheid (lees economisch belang). Nu maar hopen dat naast economisch belang ook het belang van de bewoners zal worden meegewogen en dan vooral met betrekking tot de geluidswerende en verkeersremmende voorzieningen. Wim Warnaar, Platform Polders Albrandswaard
NADER BODEMONDERZOEK VERTRAAGD DE BESLUITVORMING ROND DE BOCHTAFSNIJDING DELFTSE SCHIE
Op 24 januari j.l. vond de eerste bijeenkomst plaats van de “Deelnemers begeleidingsgroep Haalbaarheidsstudie Bochtafsnijding Delftse Schie”. Met de ervaring van 27 september v.j. was gekozen voor een formule waarbij een strakke regie gevoerd werd. De Provincie had hierbij ruimschoots de gelegenheid haar zegje te doen. Toch slaagden zij er niet in de aanwezigen te overtuigen. Met een sheet ”Nut en noodzaak Bochtafsnijding” werd getracht dit gemis van de vorige bijeenkomst te compenseren. Alles werd er bij gehaald om deze nut en noodzaak aan te tonen: bij navraag hiernaar bleef er echter niet veel over. Er waren zelfs tegenstellingen in het gepresenteerde van 27 september en dat van nu. Werd er vorig jaar nog betoogd dat de ontwikkeling van de scheepvaart zou meegroeien met de conjunctuur, nu werd er, haaks hierop, op de sheet vermeld: “Stimuleren goederenvervoer over water en recreatievaart”. De Provincie hierop wijzend,resulteerde in een hakkelig antwoord met een schampere lach. Vragen naar aanleiding van het argument: “Ontlasten of voorkomen van toename van het wegverkeer (o.a. A13)” konden niet worden beantwoord. Immers, je
12
praat over goederen die via de Schie vervoerd worden, voornamelijk zand en grint, die nimmer over de weg zullen gaan. Ontlasten van het wegverkeer in deze sector is dus niet realistisch. Al met al was de afvaardiging van de Provincie weer zeer zwak, zeker als de argumenten overgebracht moesten worden. Het wordt steeds duidelijker dat de argumentatie zo zwak achter het hele verhaal is, dat je kan zeggen dat zij met een “mission impossible” opgezadeld worden. Wat wel duidelijk werd, is dat de bureaustudie archeologisch onderzoek aanleiding was ter plekke nader onderzoek te verrichten. Dit veldwerk is weer aanleiding geweest om de Oudheidkundige Dienst van de Gemeente Rotterdam te verzoeken op diverse locaties een gericht uitgebreid archeologisch onderzoek te (laten) verrichten. Al met al kan vastgesteld worden dat de in september v.j. gepresenteerde planning niet meer haalbaar zijn Verzocht is om een nieuwe planning vast te stellen: hierop is nog niet gereageerd. Bij de rondvraag waren twee kwesties die eruit sprongen. Allereerst was het de Provincie niet bekend dat op diverse plekken in de bestaande scheidingsdijk met het industrieterrein Noord-West giftig water lekt: men zal hier nader onderzoek naar doen. Ook werd het fenomeen “Milieu Effect Rapportage (MER)” ter sprake gebracht. Hoewel, gezien de betrekkelijke omvang, een MER niet verplicht is, drongen verschillende aanwezigen er toch op een MER aan. De ingreep in de cultuurhistorische waarde van het gebied en de zwaar vergiftigde grond in de aangrenzende gebieden maken dit object zo complex, dat een MER onvermijdelijk is. De Provincie zegde toe deze omstandigheden in de besluitvorming mee te nemen. En sindsdien is het stil vanuit de Provincie....... Ondertussen zitten wij niét stil. We zullen alles uit de kast halen om onze sterke argumenten tegen deze Bochtafsnijding op de juiste plek naar voren te brengen. Ton Kurvers
MEGAFOON
A4: UITSPRAKEN MINISTER EURLINGS SLECHTS RETORIEK De uitspraak van minister Eurlings van begin januari over de bestuurlijke voorkeur voor de aanleg van de A4 in 2011 was niet meer dan retoriek. Meerdere ministers zijn hem voor gegaan. Eurlings wil natuurlijk te boek staan als daadkrachtige jonge minister. De uiteindelijke besluitvorming ligt bij de Tweede Kamer. Zoals iedereen weet, behalve de Minister, staat iedereen in 2020 ,na de aanleg van de A4, vast in de file bij de Beneluxtunnel. Het is ook geen oplossing voor de A13 bij Overschie. De cijfers van het DHV rapport dat na aanleg van de A4 Midden Delfland 13 % minder verkeer zal rijden over de A13, blijkt gebaseerd op onjuiste cijfers. Om deze reden is de aanleg geen oplossing voor de verkeersproblematiek in de regio. Standpunt VTM De VTM staat voor een mix van rekeningrijden, versterken van het openbaar vervoer, telewerken, woon- werkafstand verkorten, zoals die bijvoorbeeld wordt voorgesteld in het Deltaplan Mobiliteit van gemeente Schiedam. Dit plan spaart het waardevolle gebied Midden Delfland en deze maatregelen zijn goed voor het milieu. Na de Trajectnota MER fase1 studie wordt de Milieu Effecten Rapportage A4 Midden Delfland en andere alternatieven verder en gedetailleerder onderzocht. Er heerst echter nog heel veel onduidelijkheid. Voor de aanleg is 641 miljoen euro beschikbaar. Dit is inclusief de aanpassing van het Kethelplein, de bouw van de tunnel tussen Schiedam en Vlaardingen en de inpassingen voor het Midden Delfland gebied.
Vraagstukken Luchtkwaliteit. De concentraties fijnstof overschrijden de (Europese) luchtkwaliteitsnormen. Minstens 1200 woningen in Schiedam moeten gesaneerd worden. Dit bleek uit onderzoek van TNO die door gedeputeerde Marnix Norder onderin de la werd gestopt. Het Kethelplein wordt bij het nemen van geen maatregelen dan een nieuw Overschie! Tunnelveiligheid In 2003 verscheen een nota van Rijkswaterstaat waarin staat dat er in tunnels niet ingevoegd mag worden. Deze nota zou ook wel eens cruciaal kunnen worden, want dat betekent dat de invoegstroken pas na de tunnel mogen worden aangelegd, dus in het Midden Delfland gebied. Uitgerekend op een bierviltje zou de tunnel 14 rijstroken breed moeten worden, 6 meer dan de 8 stroken die nu voorgesteld zijn. Het zal onmogelijk zijn dit onder het talud te stoppen. Met z’n brede tunnel zal bijna al het groen verdwijnen tussen Vlaardingen en Schiedam. Kostenoverschrijding Iedereen kan op zijn vingers natellen dat de tunnel en het ombouwen van het Kethelplein vele malen duurder wordt. Gemeente Schiedam en Vlaardingen hebben beiden in oktober al om duidelijkheid op dit punt gevraagd. Ze hebben zoals gewoonlijk van RWS nog steeds geen antwoord gekregen. Alle tekenen wijzen op een A4 Midden Delfland debacle, zoals de Betuwelijn. Rapporten en adviezen worden stelselmatig genegeerd of weggemoffeld en kosten worden fors overschreden. Uit de Betuwelijn moet echter de overheid lering hebben getrokken Dat heeft Minister Eurlings blijkbaar niet gedaan en lijkt blind voor de feiten. Fred van der Drift
ONTHEFFING VOOR DE LEPELAARS Op 10 maart j.l. diende de rechtszaak tegen de ontheffing Flora en Fauna wet voor het bedekken van weilanden in Polder Schieveen met ophoogzand. Dit is bijna twee jaar nadat de A.I.D. de werkzaamheden had stilgelegd, n.a.v. de melding dat de zandauto’s over de weidevogelnesten heenreden. Rotterdam kreeg van LNV, Dienst Regelingen, uitsluitend ontheffing (vergunning om te verstoren en verplaatsen) voor zwanenbloem en modderkruiper. Kernvraag van de beroepsprocedure is of ook nest- en foerageergebieden, van weidevogels in dit geval, onder de natuurbeschermingswet vallen. Voor de Lepelaars, afkomstig uit het Quakjeswater, die in de boereslootjes van Schieveen hun stekelbaarsjes vangen, geldt een speciaal beschermingsregime. Deze ‘externe bescherming’ wordt niet zo nauw genomen, noch door de Provincie Zuid Holland die weigert te handhaven als
MEGAFOON
de eettafel van een substantieel deel van de lepelaarkolonie vernietigd wordt. Noch door het ministerie LNV zelf, die vindt dat er genoeg lepelaars in Nederland zijn. De VTM meent dat de natuurbeschermingswetgeving volkomen zinloos is, indien die het mogelijk maakt dat het aantal weidevogels af mag nemen, zodra ‘gewenste ruimtelijke ontwikkelingen’ hun ( politiek) gewicht in de schaal van Vrouwe Justitia leggen. De Vogelwacht Delft e.o. draagt bij met het aanleveren van gegevens. Vogelkenner Hans Zweekhorst volgde de zitting kritisch:. “Vandaag een knap staaltje verkokering gezien. Je bent jurist en wilt winnen, daar word je voor betaald. Je bent specialist en generalisten komen tot niets, leggen het af. Anderhalve grutto en 2 m2 sloot per lepelaarspoot, dat zijn de feiten voor het gerecht. Een heel beeld valt niet in regels te vatten, dus doen we het per wetsregel.” Zijn kritiek op diverse uitspraken van de juristen van LNV en Rotterdam:
13
- Dienst Landelijk Gebied (DLG) doet niet aan veldonderzoek, maar besteedt dat uit; - Nestplekken vernietigen mag niet, maar gebeurt wel. Bijvoorbeeld in het Sloegebied bij Vlissingen is het nestgebied van de lepelaarkolonie van de winter platgemaaid en dat is een overtreding; - Op het opgehoogde deel van de polder is het broeden in 2006 onmogelijk gemaakt. Nieuwe vogels maken er nu gretig gebruik van: plevieren, kluten, maar geen grutto’s; - Grutto’s zijn niet nestgebonden maar komen naar dat gebiedje terug (‘hun’ polder), eerst om op te vetten, een partner te treffen en dan gauw op zoek naar een nestplaats. Daarom moet de hele polder beschermd gebied zijn, en niet alleen het nest; - Grutto’s hebben eigenlijk geen nest maar een kuiltje; - De jongen zijn nestvlieders, dus verlaten direct het nest. Het nest verdient dus geen bescherming meer, maar weer het gehele gebied, want de pullen steken zelfs sloten over!; - Plasdras is geschikt voor o.a. grutto’s om op te vetten en te rusten maar niet om te broeden; - Geen voedsel = geen nest;
- In het plangebied is niet slechts één stel Lepelaars gezien. Ten eerste gaan man en vrouw nooit samen, ten tweede is zelfs het aantal van 7 stuks waargenomen; - De kolonie van het Quackjeswater is stevig gegroeid, maar dat kan volgend jaar zomaar terugvallen naar b.v. 98 stuks; - De kolonie van het Quackjeswater is ook gegroeid omdat andere plekken niet goed zijn gebleken, per saldo hoeft het dus niet goed te gaan met de totale Nederlandse populatie; - Het Quackjeswater is ook fourageergebied, maar slechts voor een klein aantal. De lepelaars vliegen niet voor niets dagelijks 35 km; - Gruttonesten worden niet weggemaaid door de boeren, de nesten hebben nooit bestaan (alleen als een reeds bestaand) kuiltje; - In Schieveen fourageren alleen lepelaars vanuit het Quackjeswater. De Biesbosch, met een jonge en instabiele kolonie, is een paar kilometer te ver weg, zodat de opbrengst (vis) loont niet vanwege de kosten (inspanning). Bijdrage van Vogelwacht Delft en omstreken
GESPREK MET PETER VAN HEEMST OVER DE SPAGAAT VAN ROTTERDAM
Rotterdam in een spagaat
Op 12 december van 2007 heeft de VTM en Stichting Stop RW 19 Werkgroep een onderhoud gehad met Peter van Heemst, fractievoorzitter van de PvdA Rotterdam.
We hadden om een gesprek gevraagd n.a.v. het ondertekenen van het Rotterdam Climate Initiative (RCI) door de gemeente Rotterdam eerder dat jaar. Rotterdam moet door het tekenen van het initiatief zijn uitstoot van CO2 flink verminderen. Volgens de VTM en St. Stop RW 19 ligt Rotterdam daarom in een spagaat. Reductie van CO2 staat haaks op het aanleggen van meer infrastructuur, zoals de A4 en de verbrede A13 in combinatie met de A13 /A16. Ook door de aanleg van de tweede Maasvlakte zal de uitstoot
van CO2 van Rotterdam juist groter worden. Dit blijkt uit onderzoek van Milieudefensie. Er komt een toename van 5 tot 8 % van de landelijke CO2 uitstoot wanneer de Maasvlakte wordt aangelegd. Dhr. van Heemst zei echter dat Rotterdam goed bezig is met allerlei maatregelen in de stad om fijn stof en CO2 te beperken. Hij hield zich echter op de vlakte daar waar het ging om nieuwe infrastructuur en dat is een aangelegenheid voor de Stadregio. Voor de Maasvlakte waren er goede afspraken gemaakt met het bedrijfsleven. Dhr. van Heemst verwees ons dan ook naar de Stadsregio. Daar gaan we nu dus de spagaat van Rotterdam bespreken. Wordt vervolgd. Fred van der Drift
WISSELENDE PLANNEN VOOR POLDER SCHIEVEEN Bewoners van de Oude Bovenijk in Polder Schieveen hoorden op 19 februari dat zij ‘nieuwe buren krijgen’. Dit was de boodschap van de stedebouwkundigen bij hun presentatie van de eerste schetsen van de 26 vrije kavels in de weilanden achter de doodlopende smalle veendijk. Oude wijn in nieuwe zakken Dat de gemeente gewoon wil doorgaan met het door de Raad van State in mei 2007 vernietigde bestemmingsplan voor een
14
business- en natuurpark in Polder Schieveen was al langer bekend. Waar in 2006 de prioriteit bij de ontwikkeling van het bedrijfsterrein lag, getuige de haast met het zandstorten op de weilanden langs de Doenkade, is nu woningbouw het speerpunt. Het nieuwste stedebouwkundig plan geeft ruim baan voor ´landelijk wonen voor hogere inkomens´. In de polder, achter de bestaande dijkwoningen, zijn circa 30 vrije kavels gepland van 1000 en 2000 m2, waar villa´s van 1000 tot 1500 m3 kunnen verrijzen in clusters van drie. De kaveluitgifte gaat gefaseerd en via de projectontwikkelaar. Volgens de Overschiese portefeuillehouder ‘ zijn wij nu ervaring aan het opdoen in Nesselande. De markt gaat zich ermee bemoeien.” Op de site van de gemeente staan de kavels al te koop. Het bouwproject maakt deel uit van de gemeentelijke poging het vorige, vernietigde, bestemmingsplan te
MEGAFOON
verbeteren. Waren eerst de voorwaarden zo vaag dat ook appartementsgebouwen mogelijk bleken, nu zijn de locaties en volumes vastgelegd. Nieuw is ook dat de looptijd van het nieuwe bestemmingsplan - normaal 10 jaar- verlengd is en wel tot 2030. Met de realisatie eerste fase bedrijfsterrein en het aanleggen van een deel van de moerassen voor Natuurmonumenten in combinatie met het opzetten van het waterpeil denkt de gemeente in 2009 te kunnen beginnen. Er wordt nu wel rekening gehouden met de voorschriften van het Hoogheemraadsschap “niet bouwen op veendijken”. Het idee van een ontsluitingsweg voor het bedrijfsterrein én de woningen via een verkeersplein op de smalle dijk is daarmee van de baan. Zandrijden De eerste zandauto´s om de laaggelegen weilanden bouwrijp te maken rijden volgens de planning in de tweede helft van 2009. “Dit keer houdt de gemeente zich keurig aan de inspraakperiodes”, stelde de projectleider gerust. In het derde kwartaal 2008 is de eerste inspraakmogelijkheid voor het hele nieuwe plan, dus ook over het vergraven van de weilanden tot drassige gebieden en het verhogen van het waterpeil. Het definitieve bestemmingsplan wordt naar verwachting eind 2009 door de gemeenteraad Rotterdam goedgekeurd. Veel bewoners maken zich zorgen over de verhoging van het
waterpeil, nodig om natte natuur voor Natuurmonumenten te realiseren. Ongerustheid ook over de gevolgen van het bouwverkeer voor de woningen waarvan sommigen nog op koeienhuiden gebouwd zijn. Het zand voor de ophoging met 50 cm zal over de Oude Bovendijk en vervolgens over een kade tussen het bouwterrein en het moeras worden aangevoerd. Later wordt hierop een onverlicht fietspad en niet een weg aangelegd vanwege de wensen van Natuurmonumenten. . De toezegging van een 30 km zone op de oude dijk stelde de bewoners niet gerust. De zwakke funderingen zullen te lijden hebben van trillingen als gevolg van over verkeersdrempels rijdende auto´s. De onmogelijkheid van het - extra- verkeer om uit de polder weg te komen, was voor de Raad van State een doorslaggevend argument het plan van Rotterdam te vernietigen. Nu wordt gerekend met de aanleg van de verdubbeling van de Doenkade die in 2010 van start zou kunnen gaan, mits voldaan wordt aan alle wettelijke eisen. Maar die constructie is nog niet in het nieuwe bestemmingsplan opgenomen. De VTM bereidt zich voor op de komende procedures voor het behoud van deze fraaie polder met boerennatuur die tevens een belangrijk weidevogelgebied is. Lilian van der Horst
DE ‘GROEN BALANS’ VAN POLDER ZESTIENHOVEN Rotterdam gaat de communicatie over de werkzaamheden in Polder Zestienhoven verbeteren. Na media aandacht voor schandalen als dreigende slacht voor de herten, het rooien van het park voor villa’s, bleek de ontdekking van illegale rooiwerkzaamheden de aanleiding de hand in eigen – gemeentelijkeboezem te steken. Twee leden van het projectteam zijn vervangen. Op 11 maart stelde de nieuwe projectleider zichzelf en de nieuwe aanpak voor in het Airport hotel. De toelichting op de aangekondigde ‘groen-balans’ werd herhaaldelijk onderbroken door de bewoners van de wijken Zestienhoven. Het was voor het eerst dat zij hun klachten konden laten horen. Als gevolg van het rooien van het bosplantsoen tussen de huizen en het vliegveld, dringen de kerosinedampen ongehinderd hun huizen binnen. Voor het rooien van het park zijn sloten gedempt. Het opgebrachte zand duwt het kwelwater naar de randen, waardoor de kelders van de huizen onder water lopen. Een watertoets om de noodzaak van extra bemaling te berekenen, ontbreekt. Na gesprekken met het dagelijks bestuur hoorden de bewoners niets meer van de politiek. Een contactnummer van het projectteam in de deelgemeentelijke advertentie ontbreekt. Er bestaat een klankbordgroep Polder Zestienhoven, onder voorzitterschap van de portefeuillehouder RO die heeft meegedacht aan het inrichten van de toekomstige parkzoom met ondermeer een sprookjes- en sportgedeelte. Aan een fiets/voetpad vanuit de wijkjes naar dit toekomstige park-in-aanleg rond de luxe ‘buitenplaatsen’ is echter niet gedacht. Kortom, de bewoners voelen zich gepasseerd bij de plannenmakerij en
MEGAFOON
lijden onder de gevolgen van de werkzaamheden. De toelichting op de ‘groen-balans’ Park Zestienhoven werd met veel cynisme aangehoord. De illegale kap werd door de nieuwe projectleider uitgelegd als miscommunicatie binnen het projectteam. Nauwelijks geruststellend was de mededeling dat “de bomen toch weg moesten, zodra een projectontwikkelaar voor de luxe ‘Buitenplaatsen’ gevonden was. “ Eén derde van het te kappen groen is al gerooid, nog twee keer zoveel staat de zaag te wachten. Het zijn voornamelijk bomen in windsingels die met witte stippen gemarkeerd worden om ‘vergissing’ te voorkomen. Voor natuur- en cultuurhistorie is 1 % van de projectkosten gereserveerd. Maar niet voor ‘boomlijkenkunst’ ( bewerkte stammen van gerooide bomen) stelde extern adviseur groen, Annemiek Bakker, desgevraagd gerust. Historisch onderzoek heeft aan het licht gebracht waarom de IJskelder de IJskelder heet. Waarop de zaal reageerde met: “dat weten wij al zestig jaar”. Het rondscharrelende paartje ooievaars is van grote natuurbelevingswaarde, vertelde Bakker. Een ooievaarsnestpaal midden in de IJskelder vond zij een passend monument. Adviseur Bakker denkt ook aan spots met wit licht op de bomen en aan priëlen langs een wandelpad. “Zorg eerst voor een watertoets, kunst komt later”, gaf de zaal de eigen Overschiese prioriteiten aan. In Overschie blijft nog groen genoeg over, zo geeft de eindstand van de ‘groen-balans’ van Polder Zestienhoven aan. Reken de Overschiese Plasjes, de Schiezone en de beide landgoederen langs de Delftweg bij het plangebied en het vernietigen van een bosplantsoen, zes voetbalvelden groot, is politiek verantwoord. Lilian van der Horst
15
MAARTEN VAN HERK: 87 JAAR EN STRIJDLUSTIG: ‘OLD SOLDIERS NEVER DIE’ De Berkelse Bergboezem. Een fraai stuk ongerept polderlandschap aan de Noordrand van Rotterdam, dat al sinds 1850 wateropvang dient zodra de afvoer via de Zweth stagneert. Vijf vragen aan Maarten van Herk, voorzitter St. Natuur- en Milieuwacht Berkel&Rodenrijs die zijn strijd voor het behoud van de polder onlangs bekroond zag door de uitspraak van de Raad van State dat dit belangrijk weidevogelgebied niet zonder meer opgeofferd mag worden aan recreatieve moerasnatuur.
Vraag: Wat is zo bijzonder aan de Bergboezem? Maarten: “Het is een cultuurhistorisch monument. Vier generaties terug heeft mijn familie meegewerkt aan de drooglegging. Mijn grootvader was zo krom als een hoepel door het zware werk. De Bergboezem was een veenplas, ontstaan na het turfsteken. In die tijd stierven duizenden mensen aan allerlei ziektes. De moerassen waren een gevaar voor de volksgezondheid. Na het droogmalen werden de polders eigendom van een gemeenschappelijk polderbestuur dat precies wist hoe om te gaan met de wisselwerking tussen water, wind en het grasland. Als de wind verkeerd stond en ze de Bergboezem lieten vollopen, was die in twee dagen weer leeggemalen. Die geplande ‘bypass’ ( kanaal dwars door het land) en dat nieuwe gemaal zijn overbodig.”
Vraag: waar strijd je voor? Maarten: “Op 26 februari heb ik 87 kaarsjes uitgeblazen. Daar heb ik de stofzuiger maar voor klaar gezet, anders was het maart geworden eer ik klaar was! In 1992, toen er sprake was van samenvoeging van de B-Driehoek, hebben we de Stichting Milieuwacht Berkel opgericht. We vochten de uitbreiding van Rotterdam Airport aan, de plannen voor industrie en moerassen in Schieveen en de Groenzone Berkel-Pijacker. We hadden een uitgesproken mening over nut en noodzaak van extra infrastructuur, zoals de aanleg van de A16/13 en de verbreding van de Doenkade. Destijds hebben we gewaarschuwd voor files ná aanleg van de N470, de wateroverlast en de minimale groene doorgangen. Daar is niet naar geluisterd en nu blijkt ons gelijk. Het bestemmingsplan Polder Oudeland ( industrie) hebben we gemist omdat de inspraak in de zomer gehouden werd. Dat is typisch voor de politieke kringloop: ambtelijke ideeën worden bevoordeeld, naar de burger wordt niet geluisterd. Twintig jaar geleden zijn de boeren met zachte hand verdreven, omdat hen werd gezegd dat ‘er andere plannen lagen en zij geen bestaansrecht meer hadden’. En de boeren vertrokken, omdat zij niet samenwerkten. Nu zie je een andere mentaliteit, ook hier in de Bergboezem. In Schieveen merkten de agrariërs dat verzet tot aan de Raad van State loont. Bovendien is driekwart van de bevolking vóór behoud van het platteland met de boeren en de koeien.”
Vraag: Hoe zie je de toekomst? Maarten: “De volgende generatie zal denken ‘wat een sukkels’ en hun hoofd schudden over de stomme ideeën van de politiek van nu. Vruchtbaar en schoon weiland laten verwilderen noemen ze milieuwinst. Kijk naar Akkersdijk, daar hebben de mensen weinig aan. Natuurmonumenten laat eerst de weilanden verwilderen en door paarden begrazen. Nu willen ze de weidevogels terug, vervangen daarom de paarden door koeien, maar zonder agrarisch beheer lukt het niet het land in zijn oude natuurwaarde te herstellen. Ik hoop dat de politiek nu eens naar de deskundige burger luistert en niet naar de tekentafel theoretici die geen verstand van het land hebben”. Vraag: u blijft nog doorgaan? Maarten: “Ik heb mijn gedrevenheid uit de Tweede Wereldoorlog. Ik heb van 1942 tot 1945 in het verzet gezeten. Destijds streed ik voor het vaderland tegen de indringers van toen, de Duitsers. Nu strijd ik voor het Hollandse landschap! Maarten, het is de VTM een eer met je samen te werken. Wij hopen nog lang van jouw kennis en scherpte te kunnen genieten. Lilian v/d Horst
INSPRAAK EN RECHTSPRAAK De VTM is statutair belanghebbende in Rijnmond en omgeving met als brede doelstelling behoud van het agrarische open landschap en de daarbij behorende cultuurhistorische, landschaps- en natuurwaarden. Ruimtelijke en infrastructurele plannen worden getoetst aan de aspecten water-, bodem- en luchtkwaliteit, gezonde leefomgeving en een goede afweging van nut en noodzaak van extra bedrijfsterreinen en waterbergingsopgaven. Zonodig worden procedures gevoerd om deze belangen te behartigen. Minder rechten Sinds januari 2008 is de milieurechtshulp gemarginaliseerd. Het initiatief van CDA- minister Donner, in de vorige kabinetsperiode minister van Justitie, is een feit. De nieuwe Wet Luchtkwaliteit maakt het makkelijker milieubelastende projecten ondanks de risico’s voor de volksgezondheid
16
toch uit te voeren. De nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening versoepelt voor de overheden de planprocedures aanmerkelijk. Het Verdrag van Arhus, ooit bedoeld om de lokale bewoners en hun leefomgeving wettelijk te beschermen, is afgeslankt. Het beeld van rechtstaat Nederland is, wat burgerrechten betreft, aan erosie onderhevig.
MEGAFOON
De VTM voert de volgende (inspraak) procedures: Landschap Noord-Kethelpolder: Bestemmingsplan, bezwaren indienen bij de provinciebehoud weidevogel polderlandschap Inrichting Poldervaartgebied : bewonersoverleg Groenzone Pijnacker-Berkel, aandachtsgebied Bergboezem Berkel. Uitspraak 12 december 2007 waarbij de bezwaren van de VTM en de St. Natuur- en Milieuwacht Berkel&Rodenijs door de Raad van State gegrond zijn verklaard. De provincie vecht de gevolgen van deze uitspraak aan door een ontheffing flora en faunawet aan te vragen voor het vernietigen van het broed- en fourageergebied van weide- en watervogels in de Bergboezem. De succesvolle appellanten gaan in beroep tegen de verleende vergunningen, nadat getracht is met zienswijzen de vergunningverlening tegen te houden. Woudweg en omgeving: ontwikkelingen volgen. Grutto zoekt-boer-actie. Contact met bewoners. Polder Schieveen. Na de absolute vernietiging van het bestemmingsplan door de Raad van State, vervolgprocedures tegen het voorbelasten, keurvergunningen t.b.v. het bouwen op de Oude Bovendijk en aanpassing van deze veendijk voor de functie van verkeersontsluitingsweg. Procedures tegen de verleende ontheffingen flora- en fauna wetgeving. Op nieuwe ontwikkelingen wordt geanticipeerd door het verstevigen van het draagvlak en samenwerking met deskundigen. Polder Zestienhoven: bezwaren tegen de vele kapvergunningen van Park Zestienhoven. Toezicht op juiste interpretatie uitspraak Raad van State na vernietiging goedkeuringsbesluit van de provincie. I.s.m. de Bomenridders en bewoners. Beroep tegen ontheffing verleend voor het verjagen van diverse soorten roofvogels, groene en bonte specht. Vervolg stafrechtelijke procedure tegen de illegale kap van gemeentewege. Zienswijzen nieuw peilbesluit Hoogheemraadsschap Krimpenerwaard voor Polder Zestienhoven. Bezwaar wegens het niet-aanwijzen van Delfland als habitatgebied in het kader van Natura 2000 waarin alle bovengenoemde polders liggen. Zienswijzen/bezwaren tegen de aanleg van 750 ha natte natuur, gekoppeld aan de aanleg van Maasvlakte II. i.s.m. diverse lokale groepen, agrariërs en overige bewoners in Albrandswaard, de Schiezone en de Vlinderstrik. Door de aanleg met de luchtkwaliteit niet verslechteren. Bochtafsnijding van de Delftse Schie nabij Overschie. Behoud cultuurhistorisch en landschappelijk waardevol poldertje. Golfbaan DOP-NOAP: reactie op startnotitie project MER Golfbaan. Deelname aan het Plattelandsparlement. Lobby voor behoud van d e( duurzame) agrarische sector in ZuidHolland. Lobby tegen de verruiging en vernatting van agrarische gebieden ten gunste van de grote terreinbeheerorganisaties. Infra A4 Midden Delfland: bij twijfels aan nut en noodzaak onderzoek naar juiste verkeersprognoses. Pleidooi voor een goede inpassing en behoud van het polderlandschap.
MEGAFOON
Verbreding Doenkade (N209). Reactie op Startnotitie mer: geen verslechtering luchtkwaliteit, slechts deeloplossing fileprobleem. Verbreding niet t..b.v. ontsluiting geplande bedrijfsterrein in Schieveen. Zo ja dan financiering ten laste van dat terrein. I.s.m. lokale organisaties. Aanleg A16/13. Inspraakreactie startnotitie mer: geen oplossing wegens verkeer aantrekkende werking op termijn. Achtergrondconcentratie luchtvervuiling blijft te hoog. Barrièrewerking, aantasting leefomgeving en de aanleg biedt geen oplossing voor knelpunten in Overschie en Prins Clausplein. Ondertunneling is de beste oplossing, inclusief ontmanteling van de A13 door Overschie om aantasting van Polder Schieveen en de Vlinderstrik te voorkomen. i.s.m. lokale organisaties. A4 Zuid: indien noodzakelijk niet horen, zien of ruiken, geen aantasting leefomgevingkwaliteit. In samenwerking met de St. Behoud Polderlandschap Hoekse Waard. Bedrijfsterreinen Aanvechten nut en noodzaak bovenregionaal bedrijfsterrein in de Hoekse Waard, in samenwerking met de St. BHWP en Milieudefensie. Aanvechten nut en noodzaak bedrijfsterrein in Polder Schieveen, i.s.m. Milieu Defensie Lobby voor hergebruik verouderde bedrijfsterreinen (Weide)vogel en landschapsbescherming • Weidevogelbescherming door behoud open polder landschap en aangepast beheer • Zienswijze Natura 2000: inbreng SOVON inventarisatie met gegevens over de vogelsoorten, waarvan 1% van de wereldpopulatie in Delfland voorkomt. • Klacht aan het Europese Hof tegen Nederland vanwege het niet-aanwijzen van Delfland als weide/watervogelhabitatgebied. Klacht wordt verder uitgewerkt in samenwerking met weidevogelgroepen. • Vermelding Grutto op de Bijlage I Europese Vogelrichtlijn. Contacten met Eur. Cie. • Lobby om de teloorgang van agrarische landschappen aan de kaak te stellen. • Monitoring gevolgen van de klimaatsverandering voor flora, fauna, bodem en water. Gezondheid en Milieu Samenwerking met het landelijk Platform Gezondheid en Milieu. Lobby om gezondheidseffecten van ruimtelijke plannen op te nemen in een aparte G.E.S. ( Gezondheids Effect Screening) naast de vereiste Milieu Effect Rapportage. Kritisch volgen van implementatie van het Verdrag van Arhus o.a. in gemeentelijke (milieu) voorlichting en milieurechtsgang I.s.m. het Rotterdams Milieucentrum, Platform Gezondheid en Milieu, St. Gezond Overschie. Het Dioxine-dossier wordt gevolgd. Kennis over UMTS straling en gevoeligheid voor elektrische apparaten wordt bijgehouden. Duurzaam bouwen Realisatie van een klimaatneutraal gebouw uit resten natuurlijke materialen. I.s.m. St. OWAZE en sportaccommodatie ontwikkelaars.
17
WETENSWAARDIG SUBSIDIE ZONNE-ENERGIE 33 CENT PER KWH Minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken heeft in een brief aan de Tweede Kamer met als bijlagen drie Ministeriële regelingen de verwachte subsidietarieven voor zonne-energie en andere duurzame energievormen bekendgemaakt. Windmolens op land, zonne-energie, biogasproductie, kleinschalige biomassa met uitzondering van vloeibare biomassa en Warmte Kracht Koppeling (WKK) zijn de categorieën die bij de openstelling van de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE) – naar verwachting per 1 april a.s.- voor subsidiëring in aanmerking kunnen komen. De subsidietarieven zijn: • Wind op land: 2,8 eurocent per kiloWattuur (kWh) • Kleinschalige zon-pv installaties: 33 eurocent per kWh • Biogasproductie: 7 eurocent per kubieke meter • Verbranding van vaste biomassa, vergisting van GFT en mest-covergisting: 5,3 eurocent per kWh. De hoogte van de subsidietarieven is afgeleid van de door ECN vastgestelde onrendabele top, ofwel het verschil in kostprijs tussen fossiele en deze duurzame energieproductie. Voor WKK moet de onrendabele top nog worden vastgesteld. Voor enkele categorieën op het terrein van biomassaverbranding is voor 2008 geen onrendabele top voorzien, waardoor het subsidietarief vooralsnog op nul is gesteld. In haar brief aan de Tweede Kamer beargumenteert minister Van der Hoeven haar keuze voor deze subsidiabele categorieën aan de hand van drie criteria: kosteneffectiviteit, toekomstperspectief en innovativiteit. Er wordt stevig ingezet op de op dit moment meest kosteneffectieve optie wind op land. Dit jaar zal er voor 500 Megawatt (Mw) aan nieuw windvermogen subsidiabel wordt gesteld. Dit zijn al gauw 200 tot 300 nieuwe windturbines. Dit is een belangrijke stap op weg naar de doelstelling van 2000
18
Mw nieuw windvermogen op land in deze kabinetsperiode, zoals die in het werkprogramma Schoon en Zuinig is opgenomen. De opties zon-pv en wind op zee scoren hoog op toekomstperspectief en innovatief vermogen. Zon-pv wordt in 2008 voor 10 Mw gestimuleerd. De bedoeling hiervan is het lerend implementeren op gang te brengen. Het vermogen van 10 Mw correspondeert met ongeveer 5000 tot 10.000 zonne-energie systemen op woningen per jaar, bestaande uit enkele 10-tallen zonnepanelen per dak (woning). Per woning is dit voldoende voor ongeveer de helft van het elektriciteitsverbruik. Voor wind op zee geldt een doelstelling van 450 Mw extra gedurende deze kabinetsperiode. Er zijn afspraken gemaakt die er toe leiden dat in 2009 nieuwe vergunningen voor wind op zee kunnen worden verleend. Om deze reden is de categorie wind op zee nog niet opengesteld voor dit jaar, maar dat zal wel voor 2009 gebeuren. Voor biomassa-opties speelt de discussie over duurzaamheid een belangrijke rol. Omdat er nog geen voldoende uitgewerkt certificeringsysteem bestaat, heeft minister Van der Hoeven ervoor gekozen vloeibare biomassa uit te sluiten. Zoals de minister in een brief aan de Tweede Kamer van november vorig jaar al heeft vermeld, zullen de beschikbare middelen voor de SDE oplopen van 10 miljoen euro in 2008 tot 336 miljoen structureel in 2014. In totaal bedraagt het budget over deze periode bijna 1,4 miljard Euro. Daarvan wordt, gezien de systematiek van de regeling waarbij langjarige zekerheid voor potentiële investeerders voorop staat, op kasbasis in de eerste jaren het minste uitgegeven. De SDE kent per categorie een subsidieplafond. De subsidieplafonds zullen daarbij hoger liggen dan de jaarlijks beschikbare bedragen. Subsidie-aanvragen die aan de criteria voldoen, zullen in volgorde van binnenkomst worden behandeld. De Ministeriële regelingen zullen in hun definitieve vorm in maart worden gepubliceerd in de Staatscourant. SenterNovem zal de SDE uitvoeren. Het ontwerp van de SDE is te vinden op de site van EZ.
MEGAFOON
BOEKBESPREKING De laatste generatie / Fred Pearce Dertien duizend jaar lang had de mensheid plezier van een stabiel en betrouwbaar klimaat. Onze generatie is de laatste die dat voorrecht geniet. In het verleden veranderde ons klimaat in één ruk van polair naar tropisch. En dat gebeurt zo weer. Vergeet het beeld van een zielig milieu dat het slachtoffer is van onze vervuiling. Het is precies omgekeerd. De natuur is een vindingrijk wild beest dat gemakkelijk driftig wordt. We zijn over de schreef gegaan met het te tarten. Nu begint het van zich af te bijten. Fred Pearce van de New Scientist beschrijft in “De laatste generatie”wat klimatologen echt denken over het klimaat. Ze voeren felle debatten over gevaren die groter zijn dan wat de VN nu voorspelt. Een boek dat leest als een detective, zodat je jezelf moet voorhouden: dit gaat wel over de echte wereld. Want wij zijn de laatste generatie met een ‘normaal’ klimaat.
Hitte / George Monbiot De klimaatverandering is een feit. De toekomst van de mensheid staat op het spel. Eén vraag rest nog: kan de verandering worden gestopt? George Monbiot laat zien hoe dat kan met 90% minder kooldioxide-uitstoot in 2030. Het eeuwige excuus, dat het te pijnlijk en te duur wordt, kan de prullenbak in. ‘90% in 2030’ brengt onze samenleving niet op de knieën. Er is wel een verregaand totaalplan nodig, iets waar de politici nog niet aan durven. Maar nu zelfs ondernemers de overheid om sturing vragen, wordt ‘energie op de bon’ onvermijdelijk. Monbiot is een van de invloedrijkste radicale denkers op aarde. Zijn ideeën over een rechtvaardige verdeling van de beschikbare energie vormen een uitdaging om actief te worden.
HOMMELES, VOOR ELKE NATUURKLUS
Hommeles is gespecialiseerd in het leveren van materialen en diensten voor het maken van insecten-, vogel-, en dierenkasten in uw tuin met respect voor de natuur en het milieu. Hommeles is ontstaan vanuit de constatering dat mensen graag praktisch met natuur bezig willen zijn. Aangeboden
MEGAFOON
diensten en producten hebben zich al bewezen in de praktijk als leuke en leerzame activiteiten. Hommeles springt in op een leemte in het huidige standaard Natuur en Milieu-educatie (NME) activiteiten aanbod. Het aanbod van Hommeles is geschikt voor kinderen en volwassenen. Voor meer info zie: www.hommelesnme.nl
19
MILIEUCONTACT DE VTM STEUNT U BIJ INSPRAAK EN ACTIE
OPROEP
Gebeurt er in uw omgeving iets waarmee u het niet eens bent? Wilt u dat laten weten aan de politiek en de beleidsmakers, maar weet u niet precies hoe u dat aan moet pakken of zoekt u medestanders?
Heeft u interessante (milieu)informatie of mededelingen die u wilt verspreiden via de Megafoon? Neem dan contact op met: Vereniging Tegen Milieubederf Postbus 21690 3001 AR Rotterdam
Via dit project kan de Vereniging Tegen Milieubederf u steunen bij inspraak over onderwerpen op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening en leefomgevingskwaliteit. Telefoon: Wij kunnen u het volgende bieden: milieu-inhoudelijke en administratieve doorverwijzing naar rechtshulp.
ondersteuning
e-mail:
010 - 4771874 (bij afwezigheid: antwoordapparaat)
[email protected]
AANMELD-BON
Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: E- mailadres:
JA! Ik word lid van de VTM voor €15,- per jaar. Hiervoor ontvang ik 4 x per jaar de Megafoon. Ik wacht met betalen op de acceptgiro die mij wordt toegezonden.
DEZE BON OPSTUREN IN EEN GEFRANKEERDE ENVELOP NAAR: Vereniging Tegen Milieubederf Postbus 21690 3001 AR Rotterdam Reageren op artikelen in dit nummer? Telefoon: 010-4771874 email:
[email protected] /
[email protected]
20
MEGAFOON
Uit sympathie gesteund door:
Clestra Hauserman B.V. Fabricage, levering en montage van diverse typen scheidingswanden & plafonds Maerlandtweg 2 2921 LC Krimpen a/d IJssel Tel.: 0180 - 516 255 www.clestra.com
Met dank aan:
Carthago Consultancy BV Oostzeedijk Beneden 23a 3062 VK Rotterdam Tel.: 010 - 213 00 04 www.carthago.nl
Vos
Mede mogelijk gemaakt door:
Scheepvaart Agentschap Cross Ocean bv Conradstraat 38 3013 AP Rotterdam Tel.: 010 - 224 83 00 Met hartelijke dank aan:
Met dank aan:
IJdo
Shipbuilding B.V.
Global Marine Bouw & Aanneming B.V. & Constructions B.V.
Boy Edgarstraat 241 3069 ZA Rotterdam Tel.: 06 - 55 73 42 19
Onderdijkserijweg 2 2995 AR Heerjansdam Tel.: 078 - 677 54 81 www.ijdo-bouw.nl
Pelgrimsstraat 344 3029 CR Rotterdam Tel.: 010 - 276 04 82
Mogelijk gemaakt door:
Mede mogelijk gemaakt door:
Wilcamar & Co. Kampers Pompservice Torontostraat 20 3197 KN Rotterdam Botlek Phone : +31-181-217110 Fax : +31-181-217718 Mobile: +31-6-46401389 E-mail :
[email protected]
Westzeedijk 142 3016 AK Rotterdam Tel.: 010 - 241 00 60 www.wilcamarco.com
Oosthavenzijde 5 3297 LD Puttershoek Tel.: 078 - 676 38 11 www.kampers.com
Met hartelijke dank aan:
8LWV\PSDWKLHJHVWHXQGGRRU
$0/0(8%(/(1 Tel.: 010 - 434 04 55 Fax: 010 - 435 47 41
Mede mogelijk gemaakt door:
Petrochemical Brokerage B.V.
Te Rotterdam
Koningin Wilhelminahaven NZ 17 Havennummer 642 3134 KE Vlaardingen Tel: + 31 (0)10 232 24 00 Fax: + 31 (0)10 – 232 24 02 www.food4u.nu E-mail:
[email protected]
Ronald Heijnen Kostenadviseur GWW-Civiele techniek Mobiel: 06-33 00 48 39 Email:
[email protected]
9ODDUGLQJZHJ5RWWHUGDP WHO
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door:
Spijkstaal B.V. Wattweg 10 3208 KH Spijkenisse Tel.: 0181 - 457030 www.spijkstaal.nl Uit sympathie gesteund door:
Gäde Logistics Rotterdam BV Dé naam voor cargo handling, productiepersoneel, logistics en op / en overslag
www.gadebv.nl
Koos Borneman Goltens The trusted Ship Onderhoud Repair Specialist
Hara Consulent
Ottersveen 214 3205 VH Spijkenisse Tel.: 0181 - 680 306 www.kbonderhoud.nl
Lorentzweg 29 3208 LJ Spijkenisse Tel.: 0181 - 465 100 www.goltens.nl
Maasdijk 20 3271 CA Mijnsheerenland Tel.: 0186 - 575 180
Met dank aan:
Uit sympathie gesteund door:
De Klussenier Floris de Vreede
G. Koole Transport B.V.
Met dank aan:
Uit sympathie gesteund door:
Cornelis van der Dussen Transport Merellaan 323 2903 GH Capelle a/d IJssel Tel.: 06 - 533 762 81 Mede mogelijk gemaakt door:
Smara Siddhi Instituut voor Communicatie en NLP ‘de weg naar nu’
HM S Mede mogelijk gemaakt door:
Transmissie
Nieuwe Mathenesserstraat 40b 3113 AH Schiedam Tel: 010-2763666 www.shmtransmissie.nl Administratiekantoor
M. Woen Plomperstraat 28B 3087 BD Rotterdam Tel.: 010 - 423 35 97
Algerastraat 11-A 3125 BS Schiedam Tel.: 010 - 478 11 58 www.smarasiddhi.nl
Met dank aan:
Uw veelzijdige vakman voor alle klussen Van Marumstraat 29a 3112 XT Schiedam Tel.: 06 - 46 62 19 68 www.klussenier.nl
Jan Luykenstraat 15 2985 BV Ridderkerk Tel.: 0180 - 435 922
Wbo!Nbofo Tijqsfqbjst!boe !Fohjoffsjoh Tdpuutusbbu!23 4187!H[!Spuufsebn Ufm/;!121!.!52:!56!21
Met dank aan:
Dekker
Schoonmaaken Glazenwasserij Orpheusstraat 30 3054 TP Rotterdam Tel.: 010 - 218 00 10 Nee, je hoeft Javaaap Abri niet te bellen. Maar je kunt hem wel helpen! Hoe? Door je oude mobiele telefoontje in te leveren voor Stichting AAP.
ik wacht op je telefoontje! meer weten? Kijk op www.aap.nl of bel gratis 0800-1118