Laos
Gemaakt door: Ichelle Hutink Datum: 21-01-10 Groep: 8a
voorwoord Ik heb het onderwerp gekozen omdat mijn oom (Adrie de Koning) in Laos een stichting heeft namelijk: Stichting Vrienden van het Khong District. Eerst wou ik het daar over doen, maar aangezien daar te weinig informatie over te vinden is heb ik het onderwerp naar Laos verandert. Wel is er natuurlijk informatie over de stichting te vinden in mijn werkstuk. Ik hoop dat je mijn werkstuk leuk vind en er ook nog wat van leert, want ik heb er heel erg mijn best op gedaan. Dus veel plezier met lezen!
Inhoud voorwoord ................................................................................................................................................................... 2 Inhoud .......................................................................................................................................................................... 3 Inleiding ....................................................................................................................................................................... 4 De geografie ................................................................................................................................................................. 6 De geschiedenis ........................................................................................................................................................... 7 De cultuur .................................................................................................................................................................... 8 Vientiane ...................................................................................................................................................................... 9 Landbouw .................................................................................................................................................................. 10 Ontwikkelingshulp ..................................................................................................................................................... 11 nawoord ..................................................................................................................................................................... 12 Bronnenlijst................................................................................................................................................................ 13
Inleiding Dit werkstuk gaat over Laos. Misschien heb je er wel eens over gehoord of weet je er al wat van, maar Laos is een land in Azië, dat naast Thailand en onder China ligt. Het land is erg arm en heeft ontwikkelingshulp hard nodig. Gelukkig zijn er stichtingen in het land te vinden om de mensen te helpen. Zoals Stichting Vrienden van het Khong District. In hoofdstuk zes lees je daar meer over. ook heeft Laos een bijzondere cultuur. Waarbij het geloof een belangrijke rol speelt. Ook hier is informatie over te vinden, dit staat in hoofdstuk drie. Verder heeft Laos een bijzondere geschiedenis. Er gebeurde hele andere dingen als in Nederland. Het koninkrijk is bijvoorbeeld een tijd een drieën gesplitst. En er waren prinsen ontvoerd. Als je wilt weten hoe het afloopt, lees dan vooral hoofdstuk twee, want daar word alles uitgelegd. Snel lezen dus!
De geografie Laos is een land in Azië dat grenst aan Thailand, Vietnam, Cambodja, China en vroeger aan Myanmar (Birma). Het land is ongeveer zes keer zo groot als Nederland en dus vergelijk baar met Groot Brittannië. Toch leven er maar zo`n zeven miljoen mensen dat komt omdat de meeste mensen op het platte land wonen. De omtrek van Laos heeft een beetje de vorm van een boom die schuin staat. Dat kun je goed zien op het plaatje.
Vientiane
Hier zie je een plaatje van Laos ook zie je een vierkantje waar Khong district onder staat, dat is de plek waar stichting: Vrienden van het Khong district mensen helpen, daarover kun je meer lezen in hoofdstuk zes.
De oppervlakte van het hele land is ongeveer 237.000 km2 waarvan 4700 km2 water is. Het hoogste punt van Laos is de Phou Bia berg die 2. 817 meter is en het laagste punt is de Mekong die op 70 meter boven de zeespiegel stroomt. Verder is Laos een bergachtig gebied, hierdoor kan maar 35 procent gebruikt worden voor landbouw. Laos is een van de weinige landen in het zuiden van Azië dat niet aan de zee grenst. Laos heeft dus geen eilanden. wel stroomt er een van de langste rivieren door Laos deze rivier is meer dan 1800 km lang. De naam van deze rivier is “ de Mekong” de Mekong is een belangrijke rivier omdat de mensen daar hun voedsel uit halen. De rivier stroomt langs Vientiane(zeg:vie-en-tjane), de hoofdstad van Laos. Deze stad ligt in het midden van het land (kijk op het plaatje om precies te zien waar het ligt).Ook speelt deze stad een belangrijke rol in de geschiedenis. Lees hierover meer in het volgende hoofdstuk. Welke grondstoffen er zijn is niet bekend. Wel worden er verschillende dingen gezegd. Zoals deze twee: 1. Laos is erg vruchtbaar en de bodem schijnt rijk te zijn aan kostbare grondstoffen, die echter niet of moeizaam gewonnen kunnen worden omdat het land voornamelijk bergachtig is en weinig infrastructuur kent 2.In Laos is er eigenlijk geen industrie van enige betekenis. Er zijn wel wat natuurlijke delfstoffen, koper, goud en bauxiet, maar die worden overwegend geëxploiteerd door buitenlandse investeerders.
De geschiedenis Het begon allemaal in de 8e eeuw, toen het zogenaamde Chenla rijk in tweeën werd geslitst. Allebei de delen werden na een tijdje aangevallen door maleisische piraten, die samen werkten met het Javaanse volk. Zij ontvoerde allebei de prinsen en brachten ze naar Java. Een van hen kon ontsnappen en kroonde zichzelf als koning van zijn rijk. Wat er met de andere prins gebeurde is niet bekend. Zijn rijk werd toen overgenomen door Thaise koningen van het rijk Sukothai. telkens was er een opvolger, tot de 14e eeuw. Toen nam de invloed van Sukothai af. De legerleider uit het Khmer leger (uit Cambodja) profiteerde daarvan en veroverde Wieng Chan (een gebied rond om Vientiane). Daarna veroverde hij onder ander grote stukken van Laos en Thailand en kroonde zichzelf koning van het veroverde gebied. Dit vond zich plaats in 1353. Wanneer de toenmalige prins in 1421 overleed brak er onrust uit in het gebied. Daarvan namen andere gebieden gebruik en probeerde hun gebieden terug te veroveren. Eerst kon Laos dit voorkomen, maar in 1431 werd het Khmer leger verslagen en ging het koninkrijk verloren. Verschillende gebieden werden terug veroverd (de twee gebieden werden weer een gebied). In 1641 kwam de eerste europeaan naar Laos vanaf die tijd werd Laos een echt land met een hoofdstad. Later in het begin van de 16e eeuw werd het land aangevallen door de Birmanen (de inwoners van Myanmar), hierdoor moest het van hoofdstad veranderd worden, namelijk van Luang Prabang naar Vientiane. Dit is nu nog steeds de hoofdstad. Ook is in de 16e eeuw het land voor een tijd in drieën gesplitst geweest waarom dat zo was was niet te vinden. De drie rijken waren: Vientiane, Luang Prabang en het zuiden van Laos “het rijk Champ”.
Luang prabang
vientiane
Hier zie je een plaatje van Laos in drie delen. Op de bordje kun je lezen welk rijk het is
Het rijk Champ
In 1893 moesten de rijken wel bij elkaar komen want het land werd aangevallen door Frankrijk. Laos kon hier niet tegen op en werd een Franse kolonie. Vanaf die tijd kwam er onrust in het land, want het land hoorde telkens bij een andere kolonie. Zoals in 1941, toen kwamen de Japanders binnen en werden de Fransen verslagen. De Franse konden dit niet hebben en probeerde het land terug te veroveren. Dit lukte ook in 1945. Laos had nu wel genoeg van al die landen en wou onafhankelijk worden. Pas in 1980 kon dit mogelijk worden gemaakt. En dat is Laos nu nog steeds.
De cultuur In Laos word veel rijst gegeten. In gezinnen zelfs drie keer per dag. Ook in de restauranten kom je altijd rijst tegen. Typische Laotiaanse hapjes zijn: kleefrijst (hier maak je een bolletje van en dipjes in een sausje voor je het eet.), papaja salade (een pittige salade van nog niet rijpe papaja’s.) en Làap (Fijngehakte vis of vlees wat meestal gekruid word met mint, peper of knoflook. Dit word vaak gegeten met kleefrijst. Op sommige plekken word het vlees rauw gegeten. Als toerist kun je dit beter niet eten.) De meeste inwoners geloven in het boedhistische geloof, dit is bijna 65%. Bij het boedhistische geloof wordt gebeden in tempels. Deze zijn in het hele land te vinden. Net als verschillende beelden. De mensen zijn altijd de hele dag bezig. Aan het geloof word veel tijd besteed door naar tempels te gaan en te bidden, maar ook aan de warme maaltijden die gemaakt worden (daar zijn ze soms een hele dag mee bezig) en het zoeken naar eten of het vangen van eten. De Mekong rivier speelt hierbij een grote rol. Uit de Mekong word het meeste voedsel gehaald, namelijk vis. Ook in de omgeving is eten te vinden, omdat de rivier de aarde vochtig maakt, zodat vruchten en andere planten kunnen groeien. Er leven in de rivier bijzondere dieren zoals de zoetwater dolfijn. De mekong is een van de langste rivieren ter wereld en stroomt door Laos, China, Cambodja, Myanmar, Thailand en Vietnam. Ook is de Mekong een soort snelweg voor de inwoners, want een groot deel van het jaar zijn de wegen niet begaanbaar doordat de wegen dan onder water staan of er zijn geen asfalt wegen in de buurt. Ook hebben veel mensen geen auto. De mensen reizen dus per boot, hierdoor is de rivier ook heel belangrijk. Of ze gaan zich wassen in de rivier. Soms hebben ze geen kleren aan, maar als er “blanken” zijn doen ze dit niet. Verder is Laos een van de vriendelijkste landen volgens de toeristen die er geweest zijn. Deze toerist is het er ook mee eens : “..Van alle plaatsen die we hebben bezocht, wint Laos waarschijnlijk de prijs voor het vriendelijkste land. Ondanks de armoede in Laos en de eenzaamheid, behoorden de mensen tot de vriendelijkste die we ooit ontmoet hebben. Ondanks het taal probleem ontstaan er leuke contacten..”. De mensen zijn zo vriendelijk omdat ze je graag helpen en elke kleine gift accepteren. Ook vieren de Laotiaanse mensen andere feesten. Zij vieren de dag van strijdkrachten (word gevierd sinds 1949 omdat er een bevrijdingsleger werd opgericht.), ook vieren ze de dag van de vrouw en op 13 april vieren ze het Laotiaanse nieuwjaar. Dit word het zelfde gevierd als in Thailand. In Thailand noemen ze het songkran en in Laos Pi Mai. Ook word het wel het feest van het water genoemd,want je mag elkaar dan nat maken, spuiten enzovoort. Als je alle feestdagen wilt weten moet je vooral even kijken op http://www.travelmarker.nl/bestemmingen/azie/laos/evenementen/feestdagen.htm .
Hier zie je plaatjes van de mekong, het gerecht Làap en het laotiaanse nieuwjaar.
Vientiane In de hoofdstad van Laos wonen ongeveer 400.000 mensen, de naam van de hoofdstad is Vientiane. De “stad” (je kunt het eigenlijk niet echt een stad noemen want het zijn eigenlijk allemaal dorpen bij elkaar) ligt aan de rand van het Laos in het noordelijke gedeelte.
Op het plaatje zie je een rode en een zwarte ster. Bij de zwarte ster ligt Vientiane en bij de rode ster ligt Luang Prabang.
Hoe de stad is ontstaan is niet bekend, wel is bekend dat de stad pas de hoofdstad werd in het begin van de 16e eeuw. Dit komt doordat het land toen werd aangevallen door de Birmanen (de inwoners van Myanmar) en ze van hoofdstad moesten veranderen. Namelijk van Luang Prabang naar Vientiane. (kijk op het plaatje om te zien waar de toenmalige hoofdstad ligt.) Er zijn verschillende bezienswaardigheden in de stad. zoals het Wat Si Saket, dit is de enigste tempel die niet is verwoest tijdens een oorlog in de 17e eeuw, omdat ze hem te mooi vonden om te verwoesten. In de tempel vind je vooral veel beelden uit het boedhistische geloof. ook het Pha That Luang is een veel bekeken stoepa en het nationale monument wat het symbool is van boedhisme. Een stoepa is een bouwwerk dat in de boedhistische wereld word gebruikt als een bewaarplaats voor belangrijke spullen uit hun geloof. Verder is het boedha park nog een veel bekeken bezienswaardigheid en´´ de tunnel Patuxai´´. Om naar de bijzonderheden toe te komen is een hele klus. Want het vervoer in Laos is heel slecht. Met de bus reizen doen niet alle mensen omdat ze dat niet altijd kunnen betalen. Daarom reizen de inwoners meestal per boot of met een tuk tuk ( spreek uit als toek toek). Een tuk tuk is een klein karretje waar ongeveer drie mensen in passen.
Boedha park
Patuxai
Pha That Luang
Wat Si Saket
een tuk tuk
Hier zie je een paar plaatjes van de bezienswaardigheden, onder de plaatjes staat wat het is en nog een plaatje van een tuk tuk.
Landbouw Laos is een dunbevolkt land, dit komt omdat ongeveer tachtig procent van de bevolking op het platteland woont. Op een vierkante kilometer wonen ongeveer 23 mensen. In Nederland zijn dat er ongeveer 484. Dat is dus een groot verschil. Hoe komt dit? Eigenlijk heel simpel, de mensen in Nederland kopen hun eten in de winkel en de mensen in Laos kweken deels hun eigen eten en hebben dus veel meer ruimte nodig. De meeste mensen hebben een rijstveldje naast hun huis dat ze tussen mei en juni poten en in oktober en november oogsten. Ook worden er in de rijstveldjes kleine visjes gevangen, omdat de rijstvelden deels van de tijd dat ze gekweekt worden onderwater staan. Van de visjes word saus gemaakt, omdat ze meestal niet genoeg vis vangen om met de hele familie te delen.
Op het bovendste plaatje zie je een paar kinderen in een rijstveld met een net proberen kleine visjes te vangen en op de onderste twee plaatjes zie je mensen die de rijstplantjes plukken.
verder wordt er veel maïs, zoete aardappelen, opium (een soort drugs), groente, sojabonen, fruit, suikerriet en verschillende houtsoorten gekweekt. Ook is de landbouw hun werk. Al het eten dat ze verbouwen gaat naar de familie om eten van te maken en alles wat overblijft word verkocht. Vaak levert dat maar heel weinig op, meestal maar net genoeg om eten en drinken van te kopen. Als ze daarna nog geld over hebben kopen ze er kleren van of ze zorgen er voor dat een of meer van hun kinderen naar school kunnen. Niet overal is plek voor akkers, want ongeveer 40% van het land bestaat uit bosgebied. Toch gaat de landbouw niet erg goed, waardoor is niet te vinden. Ook is de landbouw de economie van Laos en hierdoor is het land erg arm. Daarom zijn er hulpprogamma`s gemaakt, maar dit is nog niet succes vol. Ook waren de laatste oogsten niet al te best en was er weinig geld op te leveren met de verkoop.
Ontwikkelingshulp In Laos leven veel mensen in armoede; de mensen verdienen maar heel weinig geld en kunnen daar soms niet eens genoeg eten van kopen. Daarom is ontwikkelings hulp hard nodig. Een van de organisaties is ” Stichting Vrienden van het Khong district”. Deze stichting helpen mensen om zichzelf te helpen. Ze voeren de projecten uit in het uiterste zuiden van Laos en hebben het gebied dat ze helpen de naam Khong district gegeven.
Khong district
hier zie je een plaatje van Laos; het rode vierkantje is het Khong district.
De stichting is ontstaan doordat Adrie de Koning als vrijwilliger in Laos werkte. Daar heeft hij Thongsian ontmoet en is in 2000 met haar getrouwd. Omdat Thongsian in Laos is geboren en daar tot die tijd heeft gewoond kwamen ze op het idee om de mensen daar te helpen. Toen ze daar een school hadden gebouwd en dat goed verliep hebben ze zelfs een stichting gemaakt. Genaamd “Stichting Vrienden van het Khong district”. Ze hebben bijvoorbeeld waterpompen laten bouwen of toiletten. Ook zorgden ze er voor dat kinderen weer naar school konden en gaven ze de scholen boeken en speelgoed voor in de klas. Ze hebben zelfs een klein ziekenhuis laten bouwen! Nu zijn ze bezig om waterfilters aan de mensen te geven zodat ze schoon water kunnen drinken. Waterfilters zorgen ervoor dat de bacteriën in het water gedood worden. Ze werkt zo: je giet water in de bovenste kom, het water gaat door een slangetje naar de volgende kom en ondertussen worden de bacteriën gedood. Als het water in de onderste kom aankomt kun je het drinken. Ook proberen ze de mensen te stimuleren hun tanden te poetsen en er voor te zorgen dat de kinderen op school ook Engelse les krijgen. Voor alle andere plannen kun je naar: http://helplaos.nl/content/vijfjarenplan-2010-2015 en als je andere informatie wil weten over de stichting kun je naar http://helplaos.nl
nawoord ik vond het plaatjes zoeken voor in mijn werkstuk en ze een beetje bewerken erg leuk. Ook de voorkant maken vond ik leuk, maar de teksten typen vond ik minder leuk, want dat vind ik moeilijk en het duurt heel lang. Verder vond ik de inleiding typen ook moeilijk en informatie zoeken al helemaal, want er waren geen boeken in de bibliotheek en maar weinig sites die betrouwbare en goede informatie hadden.
Bronnenlijst boeken en folders: Lao P D R (folder 2007) Stephen Mansfield (1995) Laos, Elsworth Books ( Engelse of Amerikaanse uitgeverij) Sjon Hauser (2007) op bezoek in Thailand, KIT publishers (Amsterdam) 23 verschillende kinderen (2009) around the World with 23 children, Big Brother Mouse (luang prabang, Laos)
sites van internet: http://Helplaos.nl (21,22,27- 12-10 en 04-01-10) http://www.landenweb.net/laos (21-12-10 en 04-01-11) http://www.travelmarker.nl/bestemmingen/azie/laos/reizen/reis.htm ( 23,27- 12- 10,10-01-11 en 1201-11) http://nl.wikipedia.org/wiki/Laos (27-12-10)