Landinfo SPANJE
GEOGRAFIE Spanje heeft een oppervlakte van 505.955 km². Tachtig procent daarvan is het Iberisch schiereiland. De rest van Spanje bestaat uit de Balearische en Canarische Eilanden, de twee Spaanse enclaves in Marokko Ceuta (20 km²) en Melilla (12 km²) en de kleine eilandjes voor de Marokkaanse kust Islas Chafarinas, Peñon de Alhucemas en Peñon de Velez de la Gomera. Spanje heeft territoriale grenzen met Andorra, Frankrijk, Gibraltar, Portugal en Marokko. Geografische regio’s: -
Het Spaanse binnenland wordt gedomineerd door een hoogvlakte, nl. de Meseta Central, die zowat 40% van het Iberisch schiereiland uitmaakt en een gemiddelde hoogte heeft van 600 à 700 m. Ze wordt doorsneden met een aantal gebergtes: de Sistema Central, een geografische verzamelnaam van een 20-tal massieven die ten noorden van Madrid over 600 km in westelijke richting tot in Portugal lopen en waarvan de hoogste piek de Almanzor (2592 m) is, en de Toledo- en Guadalupe-gebergtes (met o.a. de Extremadura) naar het zuiden toe. De gebergtes die de Meseta Central begrenzen zijn de noordelijke Cordillera Cantábrica (met o.a. het Nationaal Park Picos de Europa), de Sistema Ibérico (in Aragon en langs de Middellandse Zee) en de Sierra Morena in het zuiden.
-
Buiten de Meseta Central liggen 2 grote bergsystemen, nl. de Pyreneeën in het noordoosten en het Sistema Penibético, met o.a. de Sierra Nevada, in het zuidoosten. De hoogste toppen van beide gebergtes zijn resp. de Pico de Aneto (3404) en de Mulhacén (3482 m).
BOOTZ
1
-
Het Spaanse laagland bestaat uit de Andaloesische vlakte (grotendeels de vallei van de Guadalquivir), het Ebro-bekken en de kustvlakten.
-
De rest van het Spaanse territorium wordt gevormd door de Balearische en Canarische Eilanden. De Balearen (Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera) liggen ten oosten van het Spaanse vasteland. Ze zijn uitlopers van de Sistema Penibético. De Canarische Eilanden, vóór de noordwestkust van Afrika, zijn vulkanisch van oorsprong en bestaan uit 7 grote eilanden (El Hierro, Fuerteventura, Gran Canaria, La Gomera, La Palma, Lanzarote en Tenerife) en 6 kleinere eilandjes (Graciosa, Alegranza, Montaña Clara, Isla de Lobos, Roque del Este en Roque del Oeste). De hoogste berg van Spanje is de Teide (3717 m) en is gelegen op Tenerife.
KLIMAAT -
Aan de noordelijke Atlantische kust heerst een Atlantisch zeeklimaat met gemiddelde temperaturen van 18° in de zomer en 9° in de winter . Het is het natste deel van Spanje met een gemiddelde regenval van 800 tot 1500 mm per jaar, waarbij de meeste neerslag in de herfst en winter valt. In het grootste deel van de Meseta Central heerst een continentaal-mediterraans klimaat met koude winters (tot zelfs -15 of -20º) en hete zomers. De Castillanen beschrijven hun klimaat als volgt: ‘nueve meses de invierno y tres meses de infierno’ (negen maanden winter en 3 maanden hel). De oost- en zuidkust kent een mediterraans klimaat met zachte winters (gemiddeld 11°) en warme tot hete zomers (gemiddeld 23°) en een jaa rlijks neerslaggemiddelde tussen 250 en 600 mm. Op de Balearen heerst een maritiem klimaat met warme, grotendeels droge zomers en milde, natte winters. Het subtropisch klimaat van de Canarische Eilanden zorgt zowat het hele jaar door voor lentetemperaturen. De gemiddelde dagtemperatuur ligt tussen 18 en 25° bij heldere hemel.
-
-
-
Gemiddelde dagtemperaturen in: Madrid jan 10
feb 12
mar 15
apr 17
mei 21
jun 27
jul 32
aug 32
sep 27
okt 20
nov 14
dec 11
feb 12
mar 13
apr 14
mei 16
jun 19
jul 21
aug 22
sep 21
okt 18
nov 15
dec 13
feb 14
mar 16
apr 18
mei 21
jun 25
jul 29
aug 29
sep 26
okt 21
nov 16
dec 13
feb 13
mar 15
apr 17
mei 22
jun 27
jul 32
aug 32
sep 27
okt 22
nov 15
feb 16
mar 18
apr 20
mei 23
jun 26
jul 28
aug 29
sep 27
okt 23
nov 19
Santander jan 12
Girona jan 13
Granada jan 11
dec 12
Malaga jan 16
BOOTZ
dec 17
2
Palma de Mallorca jan 14
feb 15
mar 16
apr 18
mei 22
jun 26
jul 30
aug 30
sep 27
okt 22
nov 18
dec 15
mar 20
apr 20
mei 21
jun 23
jul 25
aug 26
sep 25
okt 24
nov 21
dec 19
mar 22
apr 22
mei 23
jun 24
jul 26
aug 27
sep 27
okt 26
nov 24
dec 22
mar 22
apr 22
mei 23
jun 24
jul 25
aug 26
sep 26
okt 26
nov 24
dec 22
mar 21
apr 21
mei 21
jun 23
jul 25
aug 25
sep 25
okt 24
nov 22
dec 21
Tenerife jan 18
feb 19
La Gomera jan 21
feb 21
Gran Canaria jan 21
feb 22
La Palma jan 19
feb 20
OPGELET: Binnen deze gebieden speelt het reliëf ook een rol en wordt het frisser naarmate je hoger gaat, met winterse sneeuwval vanaf 1000 m. Op de Canarische Eilanden bv. kan het in de bergen koud en winderig zijn, terwijl er op hetzelfde ogenblik aan de kust een heerlijk zonnetje schijnt.
STAATSVORM Spanje is een constitutionele monarchie. Koning Juan Carlos is koning sedert 1975. Aan het hoofd van de regering staat de president, die wordt verkozen door de kamer van afgevaardigden. Spanje is sedert 1986 lid van de Europese Unie.
BEVOLKING EN TAAL Spanje heeft ongeveer 40.525.000 inwoners (schatting van juli 2009), waarvan 77% stedelijke bevolking. De officiële taal van Spanje is het Castillaans Spaans. Daarnaast worden nog 3 regionale talen gesproken, nl. het Catalaans (17%), het Galicisch (7%) en het Baskisch (2%). Net zoals de meeste geïndustrialiseerde landen, moet Spanje het hoofd bieden aan de sociaaleconomische uitdagingen die gepaard gaan met een steeds ouder wordende bevolking ten gevolge van dalende geboorte- en sterftecijfers. Spanje heeft het hoogste immigratiecijfer van de EU; 11% van de bevolking is van niet-Spaanse geboorte. Wat meer info over de oorspronkelijke bewoners van de Canarische Eilanden: deze worden algemeen 'Guanchen' genoemd, maar eigenlijk is deze naam niet correct omdat hij enkel slaat op de oorspronkelijke bewoners van het eiland Tenerife. Het is trouwens zo dat men geen relaties tussen de verschillende Canarische eilandculturen heeft kunnen vaststellen. De Guanchen - we zullen hen gemakshalve zo blijven noemen - leefden in complete isolatie tot zij aan het eind van de middeleeuwen door de Spanjaarden werden gekoloniseerd. Aanvankelijk ging men er van uit dat de volledige bevolking en haar cultuur werd uitgeroeid, hetzij door uitmoording, hetzij door hen op de slaventransporten naar de nieuwe koloniën te zetten.
BOOTZ
3
Recent antropologisch onderzoek heeft echter aangetoond dat een vrij groot deel van de huidige Canarische bevolking sporen van guanchische afstamming in zich draagt. Over hun herkomst is men het nog niet eens geworden. Het meest aannemelijk is de theorie dat zij afstamden van prehistorische, Noord-Afrikaanse volkeren. Anderzijds heeft men steenformaties en inscripties aangetroffen, zoals er ook in Bretagne en Noord-Ierland te vinden zijn. Dit zou kunnen wijzen op verwantschap of alleszins zeer vroege contacten met de megalithische cultuur. Volgens de overlevering waren het de huisdieren van de Guanchen die zorgden voor de naam van de eilandengroep: de Romeinen waren sterk onder de indruk van de grote honden die de Guanchen hielden - 'canis' is het Latijnse woord voor hond - en spraken van de 'Eilanden van de Honden'
ECONOMIE Na de sterke economische groei van de afgelopen 10 jaren, werd Spanje hard getroffen door de wereldwijde crisis van 2009 en een sterk stijgende werkloosheid. De economie heeft eveneens zwaar te lijden onder de ineenstorting van de bouw- en de vastgoedsector. 69,5% van de bevolking is tewerkgesteld in de dienstensector (waarvan een aanzienlijk deel in het toerisme), 26,4% in de industrie en 4% in de landbouw. Er is een nog steeds een groot verschil in welvaart tussen het ‘rijke’ noorden en het ‘arme’ zuiden.
GODSDIENST Spanje heeft in 1978 het rooms-katholicisme als staatsgodsdienst afgeschaft. Ongeveer 94% van de bevolking zegt rooms-katholiek te zijn (volkstelling van 2001), waarvan echter nog geen derde regelmatig naar de kerk gaat.
FLORA EN FAUNA Flora: In de Spaanse bergen en bossen leven nog wilde zoogdieren zoals gemzen, everzwijnen, herten, vossen, marters, enz. Minder talrijk zijn de bruine beren, wolven, Iberische lynxen en ibexen. Ze komen vooral voor in de afgelegen bergregio’s van Asturië, de Pyreneeën en Andaloesië, waar natuurbehoud het verst is gevorderd. Op de meseta zijn de meeste wilde zoogdieren uitgestorven ten gevolge van jacht en ontbossing. Vogelliefhebbers komen aan hun trekken in Andaloesië, Extremadura en Castilla y Leon. Roofvogels komen vooral voor in de Pyreneeën en de Picos de Europa, met als bekendste soort de lammergieren. Fauna: Ten gevolge van systematische ontbossing en overbegrazing is het grootste deel van de meseta kaalgeslagen en vind je er enkel nog een steppeachtige begroeiing. In het noorden vind je, zowel langs de kust als in de bergen, nog wel prachtige loof- en dennenbossen en uitbundige plantengroei. In het zuidoosten gaat het grasland over in (half)woestijn. De mediterrane plantengroei komt in Spanje het meest voor in de vorm van lage struiken als oleander, tijm, rozemarijn, heidebrem, enz., alsook kurkeik in de Extremadura en Catalonië. Op de Canarische Eilanden is de vegetatie van subtropische aard. Spanje telt 14 nationale parken en een groot aantal natuurparken, samen zo’n 2,5 miljoen ha. 2 parken liggen in de Pyreneeën, 1 op de Balearen, 4 op de Canarische Eilanden, 2 aan de Spaanse costa's en de overige in het binnenland en in het noorden van Spanje. Coto de Doñana, gelegen aan de Atlantische Oceaan, aan de monding van de Guadalquivir in Andaloesië. Aigüestortes i Estany de Sant Maurici in de Pyreneeën. Cabañeros, in Castilla la Mancha. Caldera de Taburiente op La Palma (Canarische Eilanden). Archipiélago de Cabrera, ten zuiden van Mallorca in de Middellandse Zee. Een groot deel van het park bevindt zich onder water. Teide op Tenerife (Canarische Eilanden). Garajonay op La Gomera (Canarische Eilanden). Ordesa y Monte Perdido in de Pyreneeën.
BOOTZ
4
-
Picos de Europa, het eerste nationale park van Spanje en gelegen in het noorden. Sierra de las Nieves, gelegen in de heuvels achter de grote stad Marbella. Tablas de Damiel, in de regio La Mancha. Timanfaya op Lanzarote (Canarische Eilanden)
FORMALITEITEN Voor reizen naar Spanje volstaat je identiteitskaart. Ook kinderen onder de 12 jaar moeten in het bezit zijn van een identiteitskaart met foto.
GELD De munteenheid van Spanje is de euro. In de steden en grotere plaatsen kan je met je Maestrokaart terecht aan bankautomaten. Meer info vind je op: www.mastercard.com (doorklikken naar Cardholder Services en ATM Locations)
ELEKTRICITEIT Spanje heeft een elektriciteitsnet van 230 V. De stopcontacten zijn compatibel met onze stekkers.
ETEN Het Spaanse ontbijt is niet meteen het culinair hoogtepunt van de dag; een stuk brood en een kop koffie volstaan. ’s Middags eet men vanaf 14 uur en ’s avonds vanaf 21 uur, met als regel: hoe zuidelijker, hoe later. De Spaanse keuken is een weerspiegeling van de geschiedenis van het land; de Romeinen brachten olijven en olijfolie mee, de Moren honing, amandelen, citrusvruchten en specerijen. In Amerika ontdekten de conquistadores aardappelen, tomaten, bonen, maïs, pepers, vanille en chocolade. “De” Spaanse keuken bestaat niet, want ze verschilt van streek tot streek (waarbij men het stilzwijgend eens is dat de Baskische keuken de beste is). Maar de basisingrediënten zijn overal dezelfde: vlees, kip, vis/zeevruchten, aardappelen, bonen, look, paprika’s en olijfolie. Ook de ´tapas´, de aperitiefhapjes die ook bij ons erg populair zijn geworden, dragen de rijkdom van de lokale keuken in zich. Wat je in heel Spanje zal vinden zijn ‘jamon serrano’ of gerookte ham en tortilla, omelet van eieren, aardappelen, ui en olijfolie. Het in het buitenland bekendste Spaanse gerecht is uiteraard de paella, die van oorsprong uit Valencia komt en bestaat uit rijst, zeevruchten, kip, tomaten, erwten, rode paprika, ajuin, look, saffraan en olijfolie. Spanje is een belangrijk wijnland. Na een bescheiden internationale faam te hebben verworven met zoete wijnen als sherry en malaga, heeft het land tegenwoordig kwaliteitswijnen bestaande uit zowel 'mondiale' als oer-Spaanse wijnen. De bekendste namen zijn rioja en de mousserende cava.
REIZEN MET HET VLIEGTUIG: BAGAGE Ruimbagage: De bagage die meegaat in de laadruimte moet een label dragen met je naam. Je krijgt een label van Anders Reizen toegestuurd. Breng best ook een identificatie aan aan de binnenkant van je reistas, rugzak of koffer. Thuisadres of adres van het eerste logies hoeft niet vermeld te worden op het bagagelabel; het dient enkel als bijkomende identificatie van je bagage. Op de meeste vluchten mag je min. 20 kg bagage inchecken. Uit ervaring raden wij echter aan om je bagage te beperken tot 1 stuk en max. 15 kg. Dat maakt het in- en uitladen tijdens transfers een stuk makkelijker en bovendien kan het voorkomen dat je je bagage zelf dient te dragen over korte afstanden, bijvoorbeeld van de bushalte naar het hotel. Handbagage: Je mag slechts 1 stuk handbagage meenemen aan boord, eventueel aangevuld met een cameratas, handtas, laptop,… De handbagage moet passen in het bagagekastje in het vliegtuig en mag niet groter zijn dan 55 x 40 x 20 cm.
BOOTZ
5
Veiligheidsmaatregelen voor de handbagage: Voor alle vluchten uit luchthavens van de EU, Zwitserland, Noorwegen en IJsland gelden de volgende: alle vloeistoffen of semi-vloeibare producten (zoals gel, schuim, tandpasta, lotion, zeep, spray, mascara, lensproduct, …) moeten verpakt worden in flesjes of houders die geen grotere inhoud hebben dan 100 ml. Je mag max. 10 x 100 ml meenemen, samen verpakt in een doorzichtige en hersluitbare plastiek zak met een max. capaciteit van 1 liter. Hetzelfde geldt voor vloei- of kneedbare eetwaren (zoals paté, honing, jam, choco, zachte kazen, …). Reizigers die medicijnen of dieetproducten nodig hebben die niet aan deze voorwaarden kunnen voldoen, dienen hiervoor in het bezit te zijn van een doktersattest. Ook voor babyvoeding wordt een uitzondering gemaakt. Het blijft mogelijk om grotere hoeveelheden drank en parfum te kopen in de taxfreeshops. De gekochte artikelen zullen door de winkelbediendes in speciale verzegelde zakken verpakt worden. Alle zaken die scherp, puntig en/of potentieel gevaarlijk zijn (wandelstok, zakmes, nagelknipper of – vijl, pincet, schaar, picknickmes en –vork, aansteker, e.d.) mogen evenmin in je handbagage worden verpakt.
BOOTZ
6
