ANDERS REIZEN Landinfo Oostenrijk
GEOGRAFIE Oostenrijk, met een inwonersaantal van 8,3 miljoen inwoners, is gelegen in Centraal-Europa en is helemaal ingesloten door andere landen: door Duitsland en Tsjechië in het noorden; Slowakije en Hongarije in het oosten; Slovenië en Italië in het zuiden en Zwitserland en Liechtenstein in het westen. Met 83 859 km² is het een vrij klein land, maar toch zeer bergachtig. Haar hoofdstad is Wenen, met ruim anderhalf miljoen inwoners. Het land bestaat uit negen deelstaten of Bundesländer: Wenen, Burgenland, Karinthië, Salzburg, Neder-Oostenrijk, Stiermarken, Tirol, Vorarlberg en Opper-Oostenrijk. De vorm van Oostenrijk kan men best vergelijken met een peer en is onderverdeeld in drie ongelijke geografische regio’s: - de Alpen - het gebied aan de Donau/ Alpenvoorland - de laagvlakte De grootste regio is die van de Alpen, die de vorm heeft van een boog. De Alpen, met een oppervlakte van 200.000 km², is de grootste bergketen van Europa, die zich uitstrekt van de Middellandse kust van Frankrijk en via Zwitserland, Noord-Italië en Oostenrijk tot in Slovenië door loopt. Deze relatief jonge bergketen beslaat ongeveer tweederde van de totale oppervlakte van Oostenrijk. Vooral wandelen, skiën en snowboarden scoren hier goed. De zuivere lucht, de adembenemende uitzichtpunten en de
ANDERS REIZEN
1
verschillende meren en gletsjers maken, samen met de verschillende paden, van de Alpen een toeristische attractie. De hoogste top in Oostenrijk is de Grossglockner (3798 m). Hier ontspringt ook de Pasterze-gletsjer en is er een indrukwekkende 50 km lange weg, die zomers makkelijk te bereiken is. Het Nationale Park ‘Hohe Tauern’ werd opgericht om de fragiele ecosystemen van de wondermooie omgeving van de Grossglocker te beschermen. Het Alpenvorland loopt van de noordrand van de Alpen tot aan de hoofdstad Wenen. Het gebied is iets lager gelegen dan de Alpen, maar er zijn nog heuvels van 1000 m hoog. Kenmerkend zijn de heuvelruggen, bossen, weiden en brede dalen. De twee belangrijkste rivieren van Oostenrijk zijn de Donau en haar zijrivier de Inn. De Donau ontspringt in Duitsland, stroomt oostwaarts door negen andere landen waaronder het Oostenrijkse vasteland en mondt uiteindelijk uit in de Zwarte Zee. Bijgevolg is deze rivier dus heel belangrijk voor de scheepvaart en tot op vandaag blijft het een belangrijke handelsroute tussen het voormalige Oostblok en West-Europa. De enige laagvlakte van Oostenrijk ligt in het oosten. Hier ligt ook het grootste, maar ondiepe meer van Oostenrijk, namelijk de Neusiedler See met een oppervlakte van 356 km². Dit meer, dat op een 40 km afstand verwijderd is van de hoofdstad Wenen, loopt door tot in Hongarije. Het is eveneens ook het laagste punt van Oostenrijk, met toch nog wel een hoogte van 115 m boven zeeniveau. De Neusiedler See is een steppemeer, en haar Nationale Park is het op een na grootste aaneengesloten met riet begroeide gebied van Europa. Vooral vogelliefhebbers komen hier aan hun trekken, met maar liefst 320 vogelsoorten aanwezig.
KLIMAAT Oostenrijk heeft een gematigd Europees klimaat. In het westen en noordwesten is er tevens een invloed van het gematigde Atlantische klimaat. Het klimaat is sterk afhankelijk van de hoogte: gemiddeld daalt de temperatuur 5°C per toename van 300 m. Zomers kan het vrij warm worden, met temperaturen rond de 30°, de zomeravonden zijn mees tal frisjes. De neerslag is gelijk verdeeld doorheen het jaar. Maar mei, september en het eerste deel van oktober zouden de droogste maanden zijn. Daarentegen worden april en november tot de natste maanden gerekend. Ook hier is de hoeveelheid neerslag afhankelijk van de hoogte. De hooggelegen Alpen hebben een gemiddelde neerslag van 2000 mm per jaar terwijl de laagvlaktes van Oostenrijk slechts een neerslag van 600 mm per jaar hebben. Tussen juni en augustus zijn er ook vaak hevige onweersbuien. Deze buien brengen vooral in de berggebieden van de Alpen hagel en sneeuwbuien met zich mee. De weersomstandigheden variëren ook doorheen het land. De laagvlaktes in het noorden hebben over het algemeen koude winters en warmere zomers. In het zuidoosten is het dan weer warmer, en duurt de zomer ook vele langer. Let wel op dat het weer plots en drastisch kan veranderen indien je op grote hoogte bent. In de valleien is er sneeuw vanaf eind december tot maart; van november tot mei als je je op een hoogte van ongeveer 1800 m bevindt, en zelfs continu sneeuw indien je je op een hoogte van 2500 m bevindt.
STAATSVORM Oostenrijk is een democratische federale republiek. Het bestaat uit negen zelfstandige deelstaten (de zogenaamde Bundesländer) die elk een eigen regering hebben. Het staatshoofd is de bondspresident; de bondskanselier is het regeringshoofd.
ANDERS REIZEN
2
BEVOLKING EN TAAL Oostenrijk heeft een inwonersaantal van bijna 8,3 miljoen. Dit komt overeen met gemiddeld 99 inwoners per km². In de hoofdstad Wenen woont ongeveer 20 procent van de totale bevolking. Duits is de officiële taal in heel Oostenrijk. Elke streek heeft echter wel zijn eigen dialect dat vaak moeilijk verstaanbaar is. Met Engels kan je je behelpen in de toeristische centra en in de meeste hotels.
ECONOMIE Oostenrijk is een rijk industrieland dat zich vnl. toelegt op de exporthandel. De belangrijkste takken zijn die van de machine- en staalbouw, de voedingssector, de chemiesector en voertuigen. Binnen de sector van voertuigen ligt de nadruk vooral op motoren- en transmissieproductie, die ruim 90 procent uitmaken van het exportvolume. Verder stelt Oostenrijk veel voor op het vlak van het produceren van chips. Land- en bosbouw stellen weinig voor in Oostenrijk, slechts 5 procent van de werkende bevolking zit in deze sector. De secundaire sector (productie van goederen, energie en mijnbouw) stelt meer voor, dit door de aanwezigheid van ijzererts, non-ferrometalen, zeldzame stenen en aarde. Het beschikt eveneens een steeds verder uitbreidend waterkrachtpotentieel (het grootste in de EU). Het toerisme vormt een essentiële pijler van de economie in Oostenrijk, met de Alpen als hoofdattractie: skiën in de winter en kamperen/wandelen in de zomer. Het land telt zowat 50.000 hotels en pensions, en 20.000 kamers met eigen sanitair. Daarnaast zijn er nog meerdere overnachtingsmogelijkheden zoals jeugdherbergen, berghutten en kampeerplaatsen.
GODSDIENST 73,6 % van de bevolking is rooms-katholiek, 4,7 is protestant, 4,2 is moslim. De rest is nietgespecificeerd (2%) of onkerkelijk (12%). Deze cijfers dateren van 2001.
FLORA EN FAUNA Flora: Oostenrijk is één van de bosrijkste landen van Europa. Kenmerkend zijn de loofbossen, alsook de gemengde bossen met onder andere beuken en sparren in de hoger gelegen delen. De boomgrens wordt bereikt op 1800 m hoogte. Daarboven vind je de alpenweiden. In de winter ligt er sneeuw, maar in het voorjaar krijgt het landschap een heel ander zicht door de felle kleuren van planten als anemonen, viooltjes, edelweiss enz. De edelweiss is, samen met de gentiaan, de nationale bloem van Oostenrijk. Fauna: De meest voorkomende diersoorten in Oostenrijk zijn de verschillende soorten herten, reeën, vossen, everzwijnen, dassen en eekhoorns. Ook kom je, wel zeer zeldzaam, een bruine beer tegen. Op de hoogste delen van de Alpen leven onder andere marmotten, steenbokken en gemzen. Ook vogelliefhebbers komen hier aan hun trekken, vooral rond en in het gebied van het Nationale Park Neusiedler See. Daar leven wel 320 verschillende vogelsoorten. Zo kun je er onder andere adelaars, valken, wilde ganzen en ijsvogels bewonderen. Onder de reptielensoorten zijn vooral de grote hagedis en de grijze slang zeer opvallend.
ANDERS REIZEN
3
FORMALITEITEN Voor reizen naar Oostenrijk volstaat de identiteitskaart. LET OP: ook kinderen jonger dan 12 dienen in het bezit te zijn van een identiteitsbewijs mét foto, aan te vragen op het gemeentehuis. Vraag na of je gemeente reeds een elektronische ‘kids-id’ uitreikt. Zo ja, dien je rekening te houden met een leveringstermijn van een drietal weken.
GELD In Oostenrijk betaalt men met de euro. Met je VISA, MasterCard en/of American Express kan je steeds geld afhalen aan de bankautomaten. Deze kaarten worden in steden en toeristencentra zowel in de meeste restaurants en hotels aanvaard. De ‘Bankomat’-automaten accepteren ook de Belgische betaalkaarten Mister Cash en Bancontact.
ELEKTRICITEIT Oostenrijk heeft een spanningsnet van 220 Volt. De stopcontacten zijn er compatibel met onze stekkers.
ETEN De Oostenrijkse keuken is zeer divers door de verschillende buitenlandse invloeden. Maar in het algemeen is het een degelijke ‘boerenkeuken’, met grote porties en weinig afwerking. Het ontbijt echter wordt sober gehouden en bestaat meestal uit kleine witte broodjes of zwart brood. Het beleg bestaat meestal uit boter, smeerkaas of andere kazen en jam. De lunch daarentegen is vrij zwaar. Na een soep wordt de hoofdschotel geserveerd. Meestal is dit een groot stuk vlees met aardappelen of noedels en groenten (meestal zuurkool, bloemkool, bonen of tomaten). De variatie in groenten is beperkt, door de weinig beschikbare grond voor tuinbouw. De meeste groenten worden dan ook ingevoerd. Na het eten wordt vaak een Wiener melange gedronken: koffie met stijfgeklopte room. Wie liever nog iets knabbelt als dessert, zijn er koekjes met chocolade, met vruchten of amandelen. Ook pannenkoeken worden vaak gegeten als nagerecht. Allicht één van de bekendste gerechten van de Oostenrijkse keuken, is de Wiener schnitzel. De schnitzel is officieel een dunne kalfsfilet die samen met een opgeklopt ei en broodkruim in de pan gebakken wordt. In realiteit wordt er ook vaak gebruik gemaakt van paneermeel en wordt de kalfsfilet vervangen door een varkensfilet. Hoewel de naam doet vermoeden dat deze schnitzel van oorsprong Oostenrijks is, is de realiteit helemaal anders. De schnitzel komt oorspronkelijk uit Italië, meerbepaald uit Milaan. Hetzelfde verhaal met de alom bekende Apfelstrudel (een bladerdeeggebak met appeltjes en rozijnen): dit lekkere dessert komt uit Turkije. Een ander bekend dessert is de Sachtertorte of de Sachertaart, genaamd naar zijn uitvinder Franz Sacher, die deze taart begin 19 eeuw creëerde. Het is een chocoladetaart met een dikke laag chocoladeglazuur er bovenop en vaak gevuld met een abrikozenmarmelade.
REIZEN MET HET VLIEGTUIG: BAGAGE Ruimbagage
ANDERS REIZEN
4
De bagage die meegaat in de laadruimte moet een label dragen met je naam. Je krijgt een label van Anders Reizen toegestuurd. Breng best ook een identificatie aan aan de binnenkant van je reistas, rugzak of koffer. Thuisadres of adres van het eerste logies hoeft niet vermeld te worden op het bagagelabel; het dient enkel als bijkomende identificatie van je bagage. Op de meeste vluchten mag je min. 20 kg bagage inchecken. Uit ervaring raden wij echter aan om je bagage te beperken tot 1 stuk en max. 15 kg. Dat maakt het in- en uitladen tijdens transfers een stuk makkelijker en bovendien kan het voorkomen dat je je bagage zelf dient te dragen over korte afstanden, bijvoorbeeld van de bushalte naar het hotel. Handbagage Je mag slechts 1 stuk handbagage meenemen aan boord, eventueel aangevuld met een cameratas, handtas, laptop,… De handbagage moet passen in het bagagekastje in het vliegtuig en mag niet groter zijn dan 55 x 40 x 20 cm. Veiligheidsmaatregelen voor de handbagage Voor alle vluchten uit luchthavens van de EU, Zwitserland, Noorwegen en IJsland gelden de volgende: alle vloeistoffen of semi-vloeibare producten (zoals gel, schuim, tandpasta, lotion, zeep, spray, mascara, lensproduct, …) moeten verpakt worden in flesjes of houders die geen grotere inhoud hebben dan 100 ml. Je mag max. 10 x 100 ml meenemen, samen verpakt in een doorzichtige en hersluitbare plastiek zak met een max. capaciteit van 1 liter. Hetzelfde geldt voor vloei- of kneedbare eetwaren (zoals paté, honing, jam, choco, zachte kazen, …). Reizigers die medicijnen of dieetproducten nodig hebben die niet aan deze voorwaarden kunnen voldoen, dienen hiervoor in het bezit te zijn van een doktersattest. Ook voor babyvoeding wordt een uitzondering gemaakt. Het blijft mogelijk om grotere hoeveelheden drank en parfum te kopen in de taxfreeshops. De gekochte artikelen zullen door de winkelbediendes in speciale verzegelde zakken verpakt worden. Alle zaken die scherp, puntig en/of potentieel gevaarlijk zijn (wandelstok, zakmes, nagelknipper of – vijl, pincet, schaar, picknickmes en –vork, aansteker, e.d.) mogen evenmin in je handbagage worden verpakt.
ANDERS REIZEN
5
